Διηγήματα, νουβέλες και μυθιστορήματα, σύγχρονα και κλασικά, όλα μαζί ανοίγουν μια αναγνωστική βεντάλια για όλες τις διαθέσεις και προτιμήσεις και για κάθε στιγμή.
Επιλογή-κείμενα: Κώστας Αγοραστός, Διονύσης Μαρίνος
Πενήντα βιβλία λογοτεχνίας, ελληνικής και μεταφρασμένης, που κυκλοφόρησαν τους μήνες που πέρασαν. Διηγήματα, νουβέλες και μυθιστορήματα, σύγχρονα και κλασικά, όλα μαζί ανοίγουν μια αναγνωστική βεντάλια για όλες τις διαθέσεις και προτιμήσεις, και για κάθε στιγμή. Μαζί με αυτά, με μια περιήγηση στις πρόσφατες κριτικές και βιβλιοπροτάσεις της Book Press, θα βρείτε πολλά ακόμη βιβλία που θα αγαπήσετε. Καλό καλοκαίρι, με βιβλία που μας πάνε μακριά.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
Ξεχασμένες λέξεις (εκδ. Μεταίχμιο), Αλέξης Πανσέληνος
Ο Αλέξης Πανσέληνος εδώ και χρόνια έχει χαράξει μια προσωπική διαδρομή και την ακολουθεί με συνέπεια και γνώση. Κάθε του βιβλίο είναι ένα κάλεσμα σε μια πορεία αυτογνωσίας, εκφραστικής λιτότητας, αναζήτησης ενός κέντρου που κρατάει συμπυκνωμένη την ύπαρξη του συγγραφέα. Ο ήρωάς του, ο Νάσος Λύρας, είναι συνταξιούχος gastarbeiter στο Μόναχο, από τα πρώτα χρόνια της κρίσης μέχρι και το 2016, και από εκεί ξετυλίγει ένα κουβάρι σκέψεων και αναμνήσεων από την Ελλάδα και από τη Γερμανία που τον οδηγούν να θυμηθεί αυτό που ο ίδιος αποκαλεί «ξεχασμένες λέξεις».
Ο Κώστας Κατσουλάρης έγραψε: «Η ξενότητα μοιάζει να είναι συνισταμένη πολλών και διαφορετικών ψυχικών εγγραφών του, καθιστώντας τον έτσι ενδιαφέροντα και εξαιρετικά μοντέρνο. Το γλωσσικό ύφος, με την απόλυτα ελεγχόμενη θερμοκρασία του, την αποστασιοποίηση από την τύρβη των πραγμάτων, τη σοφία που έχει αποδεχτεί τις ήττες και τους περιορισμούς της ζωής, μου θύμισε ορισμένες από τις καλύτερες στιγμές του Μισέλ Ουελμπέκ. […] Ο κόσμος αυτός αναπτύσσεται πειστικά στην πορεία της αφήγησης, χωρίς όμως λεπτομέρειες: παραμένει κυρίως ένα φόντο, βιογραφικό στοιχείο του ήρωα – μια μεταφορά, ίσως. Με τον διεθνικό τους χαρακτήρα, την εγγενή τους προσωρινότητα, την υπόσχεση μιας ζωής έξω από τα συνηθισμένα, τα ξενοδοχεία ταιριάζουν γάντι σε αυτόν τον μονήρη και ιδιόμορφο χαρακτήρα, έναν οξυδερκή bon vivant που μπορεί να εκτιμήσει εξίσου το καλό φαγητό όσο και μια όπερα του Βάγκνερ, και που καθώς το βιβλίο κλείνει και ο ορίζοντας στενεύει δηλώνει ευθαρσώς: “Καλά ήταν ως εδώ”».
Το τυφλό γουρούνι στη δεύτερη οδό – Χρονικό σε πόλεις με ποτάμι (εκδ. Πατάκη), Σώτη Τριανταφύλλου
Η Σώτη Τριανταφύλλου επιστρέφει θεματικά στις Ηνωμένες Πολιτείες, έπειτα από μια όχι και τόσο μικρή βόλτα που κράτησε σχεδόν δέκα χρόνια –από την Κυψέλη της δεκαετίας του '60 και του '70, τον ιταλικό νότο της δεκαετίας του '50, την Τιφλίδα της δεκαετίας του '80 και το Λονδίνο στον Aγγλικό Eμφύλιο Πόλεμο– τότε που ο Σαλ από το Μέιν, διασχίζοντας την Αμερική, ήθελε να φτάσει στο Μεξικό για μια επέμβαση αλλαγής φύλου (Μηχανικοί καταρράκτες). Και η αλήθεια είναι πως επιστρέφει με ένα χορταστικό μυθιστόρημα με απίθανους χαρακτήρες, συγκίνηση και μια διπλή αφήγηση, μέσα από την οποία καθρεφτίζονται όλα τα σημαντικά γεγονότα του 20ού αιώνα.
Ο Διονύσης Μαρίνος έγραψε: «Με τρόπο επιδέξιο, η Σώτη Τριανταφύλλου συνδέει μουσικές της εποχής, την ποπ κουλτούρα, την πολιτική, την κοινωνική παρατήρηση, τα κλισέ και τα στερεότυπα για τους Έλληνες μετανάστες, το γκρέμισμα των ονείρων, τον παιδεμό των απλών ανθρώπων, τις τάσεις φυγής από τη δεσμευτική πραγματικότητα, τη θρησκοληψία, την πληρωμένη δημοσιογραφία και κάμποσες άλλες πτυχές του ιδιωτικού και δημόσιου βίου. Όλα καλώς καμωμένα, όλα τοποθετημένα στο σωστό τους μέτρο».
Απάρνηση (εκδ. Τόπος), Άρης Μαραγκόπουλος 
Ο Άρης Μαραγκόπουλος, με την Απάρνηση, ολοκληρώνει την τριλογία «Οι Κολυµπητές» (Φλλσστ, φλλσστ, φλλλσσστ, 2020, Ω! Τι υπέροχη εκδροµή!, 2023), μια σύνθεση και μια απόπειρα να καταδείξει την αποτυχία μιας γενιάς να πάει τον κόσμο μπροστά. Να κοιταχτεί στον καθρέφτη και να μπορέσει να δει, όχι μόνο την επιτυχία, τα χρήματα, την αναγνώριση, αλλά και εκείνη την πρώτη ρωγμή, που έγινε απύθμενη χαράδρα και συνεχίζει ακόρεστα να ζητά να γεμίσει.
Το μακρύ ταξίδι της μιας, μέσα στην άλλη (εκδ. Πατάκη), Αμάντα Μιχαλοπούλου
Ένας από τους ωραιότερους τίτλους ανάμεσα στα μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν φέτος ήταν αυτός της Αμάντας Μιχαλοπούλου: Το μακρύ ταξίδι της μιας μέσα στην άλλη. Και είναι τα λόγια της καθεμιάς γυναίκας –που παρακινούν, συντρέχουν, κρατάνε τη φλόγα ζωντανή–, καθώς απευθύνονται στην άλλη. Ξεκινώντας από την Παναγία, περνώντας στις γυναίκες του οικογενειακού της κύκλου, για να καταλήξει στη μητέρα της Ελένης Τοπαλούδη (και όχι μόνο), η συγγραφέας κέρδισε ένα στοίχημα, που δεν είχε καν βάλει, κι αυτό μόνο ως νίκη της καλής λογοτεχνίας μπορεί να θεωρηθεί.
Ο Αντώνης Γουλιανός έγραψε: «Η Μιχαλοπούλου δημιουργεί μια πολλαπλών κατευθύνσεων διακειμενικότητα: εμπρόθετη, παρωδιακή και κυρίως οριζόντια (horizontal) στον τρόπο που συνδέει τις μορφές της Παναγίας με τον φεμινιστικό λόγο του 20ού αιώνα. Όλες αυτές οι Παναγίες είναι στην πραγματικότητα ενσαρκώσεις της γυναικείας ύπαρξης που προσπαθεί να ξεφύγει από τις κοινωνικά επιβεβλημένες έμφυλες επιτελέσεις. Η Παναγία, κατά αυτόν τον τρόπο, αναπλάθεται όχι ως ένα μονοδιάστατο σύμβολο μητρότητας ή θυσίας, αλλά ως μια πολυπρόσωπη όψη των θηλυκοτήτων που διεκδικούν τη θέση τους μετά από αιώνες ανισότητας».
Όνομα πατρός: Δούναβης (εκδ. Μεταίχμιο), Κώστας Ακρίβος
Μια μυθιστορηματική βιογραφία του Ελληνορουμάνου συγγραφέα Παναΐτ Ιστράτι ανέλαβε να φέρει εις πέρας ο Κώστας Ακρίβος στο τελευταίο του μυθιστόρημα Όνομα πατρός: Δούναβης (εκδ. Μεταίχμιο). Και αν η ταραχώδης ζωή του, τα ιστορικά γεγονότα που βίωσε και οι προσωπικότητες που συναναστράφηκε (Νίκος Καζαντζάκης, Τζορτζ Όργουελ, Μαξίμ Γκόρκι, Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι κ.α), θεωρηθούν «έτοιμο» υλικό για ένα μυθιστόρημα, η απάντηση είναι το τελικό αποτέλεσμα του Ακρίβου, ο οποίος προσεγγίζει το υλικό του με σεβασμό και μαεστρία, παίρνοντας τις απαραίτητες ελευθερίες για ένα βιβλίο συναρπαστικό.
Η Διώνη Δημητριάδου έγραψε: «Ο τρόπος που ο Ακρίβος παρουσιάζει τον Ιστράτι θα μπορούσε ως είδος λογοτεχνικό να χαρακτηρισθεί μυθιστορηματική βιογραφία, ωστόσο είναι κάτι περισσότερο από μια γραφή αντιπροσωπευτική του είδους. Κι αυτό γιατί δεν έχουμε απλώς μια βιογραφία με μυθοπλαστικά στοιχεία, άλλοτε εντελώς επινοημένα άλλοτε εν μέρει πραγματικά που, όμως, διανθίζονται από ευρηματικές επινοήσεις. Ο Ακρίβος, μελετώντας το έργο του Ιστράτι, είδε πώς τα αληθινά γεγονότα της ζωής του εισχωρούσαν στη μυθοπλασία του, σε σημείο που να αναγνωρίζουμε μέσα της βιογραφικά στοιχεία και όχι μόνον βιωματικά».
Αθωότητα (εκδ. Κέδρος), Βαγγέλης Ραπτόπουλος
Ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος είναι από τους λίγους συγγραφείς που δηλώνει εμπράκτως την εκτίμηση και τον θαυμασμό του για έργα άλλων συγγραφέων, κι αυτό το κάνει συνήθως μεταφράζοντάς τα ή διασκευάζοντάς τα ή -όπως συμβαίνει στο τελευταίο του μυθιστόρημα Αθωότητα – κρατώντας τον πυρήνα της ιστορίας και της σχέσης των δυο ηρώων στο Άνθρωποι και ποντίκια του Τζον Στάινμπεκ. Καλοκαίρι, 1975. Δυο κολλητοί συμμαθητές από το Περιστέρι πιάνουν δουλειά ως φορτοεκφορτωτές σε μια αχανή αποθήκη στον Κολωνό.
«Ο Λένος. Ένας γίγαντας με πρόσωπο και, κυρίως, με καρδιά μικρού παιδιού, ένας πελώριος καθυστερημένος έφηβος, που περπατούσε σαν αρκούδα, σέρνοντας ελαφρώς τις ποδάρες του και με τα ογκώδη χέρια του να κρέμονται στα πλευρά του, λες και ήταν σπασμένα. Όταν μας έβλεπαν μαζί, και μας έβλεπαν πολύ πιο συχνά απ’ ό,τι θα ήθελα, μοιάζαμε το αντίθετο ο ένας του άλλου. Ιδίως, αν σκεφτεί κανείς ότι εγώ ήμουν μικροκαμωμένος, και σβέλτος, και ξύπνιος· όχι ο Αϊνστάιν, αλλά σίγουρα πολύ πιο ξύπνιος από τον Λένο, το βλακόμετρο…»
Στη σκιά του όρους Όχη (εκδ. Εστία), Γιάννης Μακριδάκης
Ο Γιάννης Μακριδάκης στη νέα του νουβέλα Στη σκιά του όρους Όχη, τοποθετεί στο κέντρο της τη δυσανεκτική επαρχιώτικη κοινωνία ενός νησιού στην περίοδο της Χούντας. Η ιστορία της Βάσως, που έκανε αλλαγή φύλου, συμμετείχε σε αθλητικούς αγώνες και κέρδισε στην κατηγορία των αντρών, δίνεται μέσα από πέντε αφηγητές. Η διάκριση και η τηλεοπτική μετάδοση οδηγούν στη διαπόμπευση, ενώ η εξορία ίσως αποδειχτεί μια σωτήρια λύση.
Παραδείσια πουλιά (εκδ. Περισπωμένη), Γιάννης Πάσχος
Δύο φίλοι, ο Ιεροκλής και ο Μάρκος ζουν επικινδύνως περιφερόμενοι σε οίκους ανοχής και κακόφημα μπαρ, συγχρωτίζονται με άτομα του υποκόσμου και ρισκάρουν ακόμα και τις ζωές τους σε σκληρές κόντρες με μηχανές. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον τα παραδείσια πουλιά, θα λάμψουν μέχρι να καούν φαντασμαγορικά.
Ο Μάνος Κοντολέων έγραψε: «Ο κόσμος στα Παραδείσια πουλιά είναι ένας κόσμος ρεαλιστικός όσο και σουρεαλιστικός. Για κάποιους ίσως απρεπής ή ακόμα και βλάσφημος. Μπορεί και ονειροπόλος, μπορεί και υπέρ το δέον συναισθηματικός. Πάντα σαρκαστικός όσο και τραχύς. Σίγουρα ένας κόσμος –επίκαιρα ή διαχρονικά;– αρσενικός».
Τα κόκκινα χρόνια (εκδ. Τόπος), Θανάσης Σκρουμπέλος
Η Ελλάδα που ονειρεύεται, η Ελλάδα που ελπίζει, που έχει το βλέμμα στον ουρανό και στο αύριο. Κι αν όλα δείχνουν μαύρα και συντηρητικά, ο συγγραφέας, ταξιδιώτης και ο ίδιος του ονείρου, όπως χαρακτηριστικά σημειώνει, γράφει και διασώζει εκείνο το αίσθημα αισιοδοξίας για να σωθεί και ο ίδιος. Ο Μαγιακόφσκι, ο Μπρεχτ, ο Νερούδα, ο Ρίτσος, ο Θεοδωράκης και ο Αναγνωστάκης, μεταξύ άλλων, οριοθετούν τα κόκκινα χρόνια κρατώντας τα ζωντανά μέχρι σήμερα.
Πέιπερ κατ (εκδ. Ιωλκός), Μαριάνθη Μάνη
Το Πέιπερ κατ είναι το μυθιστόρημα της πρωτοεμφανιζόμενης Μαριάνθης Μάνη και περιλαμβάνει όλα όσα περιμένουμε από μία αξιόλογη πρώτη γραφή. Πλουραλισμός εικόνων και θεμάτων, γραφή με νεύρο και αγωνία έκφρασης. Η συγγραφέας παραδίδει ένα φρέσκο μυθιστόρημα αφήνοντας θετικές εντυπώσεις και αυξημένες προσδοκίες για το επόμενο βήμα.
Μια τρίχα που γίνεται άλογο (εκδ. Καστανιώτη), Λίλα Κονομάρα
Η Λίλα Κονομάρα, με την πρόσφατη νουβέλα της Μια τρίχα που γίνεται άλογο, προσθέτει το δικό της λιθαράκι στο ευρύτερο ζήτημα του συσχετισμού της οικογένειας με τα μέλη της. Οι αδελφικοί δεσμοί και όλα όσα χτίζονται επάνω σ’ αυτούς.
Ο Κώστας Κατσουλάρης έγραψε: «Αν και γραμμένη σε τρίτο πρόσωπο, η νουβέλα της Κονομάρα είναι σαν ένας μονόλογος του υγιή αδερφού προς τον ασθενή αδερφό, τον οιονεί νεκρό αδερφό. Μέσα από τις λέξεις προσπαθεί να κρατήσει ζωντανό τον κόσμο που τους έφερε κοντά, τον κόσμο που τους χώρισε. Η αφήγηση γίνεται μια σχεδία από την οποία ο Νίκος πιάνεται για να μην πνιγεί. Μόνο που εδώ, η τρίχα δεν γίνεται τριχιά, δεν είναι δηλαδή ο δρόμος της υπερβολής ο δρόμος της λογοτεχνίας, αλλά ο δρόμος μιας μετουσίωσης, μιας αλχημείας, μέσα από την οποία τα μουντά πράγματα του κόσμου, τα άμορφα πράγματα, παίρνουν σχήμα και παράγουν νόημα και ομορφιά».
…Άμμος (εκδ. Κίχλη), Μιχάλης Μακρόπουλος
Στην τελευταία του αυτή νουβέλα, ο Μιχάλης Μακρόπουλος μέσα από μια ποιητική θέαση του κόσμου αναζητά τα όρια των σχέσεων, την αρχή και το τέλος, την αναγέννηση και την αέναη αναζήτηση.
Η Διώνη Δημητριάδου έγραψε: «Η συγγραφική ιδέα του Μακρόπουλου (η αρχική, φυσικά, γιατί το ίδιο το ίδιο το κείμενο έχει τη δική του δυναμική και συχνά ξαφνιάζει τον δημιουργό του) στρεφόταν γύρω από το δίπολο ζωή–θάνατος (ή μη ζωή), μέσα σ’ ένα κλίμα βαρύ και νοτισμένο από την πνοή του υγρού αέρα, με τον βοριά μόνο για λίγο να προσφέρει ιαματική ανάσα. Το γεγονός ότι εδώ η γραφή έχει μια ποιητική χροιά ενισχύει την άποψη αυτή, καθώς επιτρέπει, με την αναγκαία πολυσημία των λέξεων, μια εμβάθυνση στο πιο σκοτεινό τοπίο, το ανεξερεύνητο ακόμη και στο «ταξίδι του ύπνου», εκεί που ο πατέρας θα βυθιστεί βαθιά στην άμμο, φθάνοντας σε μια «όψη αθέατη, μέσα στο σκοτάδι μιας κουκούλας»
Η δεσμοφύλακας (εκδ. Πατάκη), Νίκος Δαββέτας
Σπαρακτικό το γεγονός να βλέπεις τον γονιό σου να αποσύρεται μέρα με τη μέρα. Να σε κοιτάζει αλλά να μην αναγνωρίζει καμιά σχέση, να στρέφεται όλο και συχνότερα στο παρελθόν με βλέμμα καθαρό.
Ο Διονύσης Μαρίνος έγραψε: «Το γνωρίζει πολύ καλά και ο ίδιος πως τα όρια της μυθοπλασίας του βίου ή της εκμυστήρευσης πραγματικών γεγονότων με μυθοπλαστικό ντύμα δεν είναι διακριτά. Το ένα μπαίνει στην επικράτεια του άλλου, με αποτέλεσμα κάθε ζωή να είναι επινοημένη και ταυτόχρονα υλική και πραγματική. Είμαστε ο μύθος μας. Είμαστε όσα έχουμε ξεχάσει, δημιουργήσει, ζήσει και φανταστεί. Είμαστε οι δεσμοφύλακες και οι καταγραφείς των ζωών μας. Όπως, άλλωστε, είναι και ο συγγραφέας αυτού του βιβλίου για χάρη της μητέρας του που αδυνατεί να αναλάβει αυτό το ρόλο για τον εαυτό της».
Η εγγαστρίμυθη φάλαινα (εκδ. Πατάκη), Χρήστος Αστερίου
Ο Χρήστος Αστερίου έχει συγκεντρώσει έξι διηγήματα και μια νουβέλα, η οποία έδωσε και τον τίτλο στο βιβλίο, σε έναν τόμο. Ο κοινός τόπος των κειμένων του βιβλίου δεν είναι κάποια θεματολογία ούτε ήρωες που διατρέχουν όλες τις ιστορίες. Ο συνδετικός κρίκος είναι ο ίδιος ο συγγραφέας και η καλοδουλεμένη γραφή του. Κινούμενος με άνεση στα επιμέρους είδη των διηγημάτων, το τελικό αποτέλεσμα αφήνει μια αίσθηση πληρότητας.
Κάποια στιγμή θα μάθετε ποιος είμαι (εκδ. Άγρα), Θοδωρής Γκόνης
Το αφήγημα του Θοδωρή Γκόνη, Κάποια στιγμή θα μάθετε ποιος είμαι, έχει θεατρικές καταβολές και αυτό είναι κάτι που γίνεται αμέσως αντιληπτό. Η ιστορία έχει ως εξής: Μια γυναίκα δέχεται καθημερινά, επί δέκα συνεχόμενα χρόνια, ένα τηλεφώνημα από έναν άγνωστο άντρα, που αρνείται να της πει το όνομά του, επαναλαμβάνοντας την καθησυχαστική φράση: «Κάποια στιγμή θα μάθετε ποιος είμαι». Λόγος δουλεμένος, ρυθμός που ακολουθεί τις ανάσες και λέξεις που δεν περισσεύουν.
Η υπόθεση της ερυθράς βασίλισσας (εκδ. Καστανιώτη), Μιχάλης Μοδινός
Ο Μιχάλης Μοδινός αισθάνετα άνετα στη μικρή φόρμα, κι αυτό το αποδεικύνει και με αυτήν, τη δεύτερη, συλλογή διηγημάτων του, κινούμενος με επιδεξιότητα σε μια μεγάλη θεματική γκάμα.
Όπως σημειώνει η Διώνη Δημητριάδου στην Book Press: «Οι άνθρωποι μέσα στις δεκαέξι ιστορίες του βιβλίου διασχίζουν τον χρόνο και τους τόπους -με τους τόπους να λειτουργούν σαν άνθρωποι, πώς να τους ξεχωρίσεις, αλήθεια;- συναντώνται και χωρίζουν, θυμούνται και ανταλλάσσουν μνήμες, ενίοτε και σιωπούν· είναι ωραίο να μπορείς να είσαι με κάποιον σιωπώντας, θα πει. Όσο η γύρω πραγματικότητα μεταλλάσσεται, και μάλιστα με γρήγορους ρυθμούς, τόσο οι άνθρωποι του Μοδινού (διστάζω να πω ήρωες, γιατί είναι τόσο επινοημένοι όσο και αληθινοί) θα υποχρεώνονται κι αυτοί σε κίνηση (για να φτάσουν πού, αλήθεια;), ώσπου να αντιληφθούν πως, όπως και οι τόποι, δεν έχουν πάει πουθενά. Κάθε στιγμή σε κάποιον τόπο θα μπορούσε να είναι η πατρίδα τους, κάθε στιγμή με κάποιον άλλον άνθρωπο θα μπορούσε να είναι το ένα και μοναδικό στίγμα τους στον κόσμο, όσο κι αν αλλάζει μορφές».
ΞΕΝΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
Νάρκισσος και Χρυσόστομος (μτφρ. Μαρία Αγγελίδου, Άγγελος Αγγελίδης, εκδ. Διόπτρα), Χέρμαν Έσσε
Σ’ ένα μεσαιωνικό μοναστήρι δύο νεαροί άντρες συνδέονται με φιλία παρά τους ολότελα διαφορετικούς χαρακτήρες τους: Ο ένας, ο δάσκαλος, είναι ο μοναχός Νάρκισσος, που τον γεμίζει η απομόνωση και η πνευματική ζωή. Ο άλλος, ο αγαπημένος του μαθητής, ο Χρυσόστομος, που νιώθει φυλακισμένος στο μοναστήρι και φεύγει για να γνωρίσει τον κόσμο και τον έρωτα. Ένα από τα πλέον αρχετυπικά μυθιστορήματα του Νομπελίστα συγγραφέα.
Η Ιωάννα Φωτοπούλου έγραψε: «Είναι ένα έργο που περιγράφει το ταξίδι της ψυχής προς την αυτογνωσία, η οποία περνά μέσα από τη σωματικότητα, τον κόσμο των αισθήσεων και της τέχνης μέχρι να επανενωθεί με το πνεύμα, έτσι ώστε να φτάσει στην πληρότητά της».
Οι ξαδέλφες (μτφρ. Μαρία Αθανασιάδου, Θεώνη Κάμπρα, Αλίκη Μανωλά, Ιφιγένεια Ντούμη, Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, εκδ. Carnivora), Αουρόρα Βεντουρίνι
Μια ιστορία ενηλικίωσης από μια ξεχωριστή φυσιογνωμία των γραμμάτων της Αργεντινής. Μια παράξενη οικογένεια, με τις γυναικείες φιγούρες να κυριαρχούν.
Ο Διονύσης Μαρίνος έγραψε: «Έχουμε να κάνουμε με ένα μυθιστόρημα λεκτικού ρυθμού και αποδοχής, από τη μεριά του αναγνώστη, της δίχως ανάσα αφήγησης της Γιούνα, που ξεχνάει σημεία στίξης, πέφτει σε επαναλήψεις και χρονικές ανακολουθίες, αλλά πάντα καταλήγει εκεί που θέλει. Η Βεντουρίνι έχει παραδεχθεί πως Οι ξαδέλφες είναι ένα αυτοβιογραφικό έργο, καθώς και η δική της οικογένεια ήταν κάπως “αλλόκοτη”».
Φαινότυποι (μτφρ. Αθηνά Ψυλλιά, εκδ. Gutenberg), Πάουλο Σκοτ
Σε μια Βραζιλία ποτισμένη από το οξύ του ρατσισμού, δύο αδέλφια, ο Φεντερίκο και ο Λορένσο έχουν διαφορετικό δέρμα. Ο ένας λευκό και ο άλλος μαύρο. Αυτό φτάνει για να τους τοποθετήσει διαφορετικά στην μικροκοινωνία που ζουν. Ένα άκρως τολμηρό και σημερινό μυθιστόρημα.
Ο Πάουλο Σκοτ μιλώντας στην Bookpress είχε πει: «Το μυθιστόρημα και το ταξίδι του πρωταγωνιστή ήταν ένα πείραμα, μια άσκηση που μου επέτρεψε να εξετάσω τη γλώσσα της βίας στη Βραζιλία, που είναι πραγματικά μοναδική. Οι κώδικες που καθορίζουν τις κοινωνικές σχέσεις μας συνδέονται με το ρατσιστικό όραμα που θρέφει τις ανισότητες στη χώρα μας. Η Βραζιλία είναι ένα μέρος όπου η έλλειψη ισότητας είναι μια κανονικότητα».
Φως τον Αύγουστο (μτφρ. Παναγιώτης Κεχαγιάς, εκδ. Gutenberg), Ουίλιαμ Φόκνερ
Έντονα ποιητικό και πολλαπλές βιβλικές αναφορές, τούτο το μυθιστόρημα του Φόκνερ τριχοτομείται, καθώς έχουμε την αφήγηση τριών εκ πρώτης όψεως ασύνδετων ιστοριών στην πόλη Τζέφερσον του αμερικανικού νότου. Είναι η ιστορία του ορφανού Τζο Κρίσμας, της ανύπαντρης εγκύου Λένα Γρόουβ και του ιερέα Γκέιλ Χαίτάουερ. Οι δύο από τους τρεις κεντρικούς ήρωες παίρνουν τον μεγάλο δρόμο της αναζήτησης, της διαφυγής και της πλήρωσης. Έχει ενδιαφέρον πως το βιβλίο κλείνει όπως ανοίγει, μια κυκλικότητα που λειτουργεί εξόχως ποιητικά και ουσιαστικά. Ένα από τα τελευταία μυθιστορήματα της δημιουργικής περιόδου του σημαντικού Αμερικανού συγγραφέα.
Με τις νεράιδες (μτφρ. Γιώργος Καράμπελς, εκδ. Στερέωμα),
Ένα από τα πιο ταξιδιάρικα μυθιστορήματα αυτού του καλοκαιριού είναι γραμμένο με τρόπο στοχαστικό και ποιητικό, σε αναζήτηση της χαμένης μαγείας στη σχέση του ανθρώπου με τη φύση. Πρόσχημα, και μόνο, η αναζήτηση νεραϊδών.
O βραβευμένος με Γκονκούρ Συλβαίν Τεσσόν, σε ένα ταξίδι ενδοσκόπησης, προσκαλεί τους αναγνώστες να ανακαλύψουν ξανά τη μαγεία και την ομορφιά του φυσικού κόσμου, ενώ παράλληλα εξυμνεί την απλότητα και την αρμονία του. Τα ακρωτήρια της Γαλικίας, της Βρετάνης, της Κορνουάλης, της Ουαλίας, της νήσου Μαν, της Ιρλανδίας και της Σκοτίας είναι οι τόποι που φιλοξενούν αυτό το νέο βλέμμα στα πράγματα. Ένα λογοτεχνικό δοκίμιο στο οποίο η μυθοπλασία μας καλεί να ανακαλύψουμε ξανά το θαύμα του κόσμου. Σε εξαιρετική μετάφραση του Γιώργου Καράμπελα.
Indigo (μτφρ. Χρήστος Αστερίου, εκδ. Gutenberg), Κλέμενς Ζετς
Στο αυστριακό κρατίδιο της Στυρίας βρίσκεται το Ινστιτούτο Helianau, ένα οικοτροφείο για παιδιά που γεννιούνται με μια μυστηριώδη πάθηση γνωστή ως σύνδρομο Indigo. Όποιος τα πλησιάσει αμέσως παθαίνει ναυτία και ίλιγγο. Ο Κλέμενς Ζετς, ένας μυθιστορηματικός σωσίας του συγγραφέα, είναι ένας νεαρός καθηγητής μαθηματικών που χάνει τη δουλειά του στο σχολείο αφού προσπαθεί να ερευνήσει τις μυστηριώδεις μετεγκαταστάσεις αρκετών παιδιών. Σε στιλ που ομοιάζει με αυτό του Ντε Λίλο, ο Ζετς εξερευνά την αποξένωση και το άγχος του σύγχρονου ανθρώπου.
Τροχιές (μτφρ. Γιώργος Κυριαζής, εκδ. Gutenberg), Σαμάνθα Χάρβεϊ
Πώς μπορεί να φαίνεται ο πλανήτης μας όταν τον βλέπει μακροσκοπικά (κυριολεκτικά και μεταφορικά) ένας διαστημάνθρωπος; Τι συναισθήματα του γεννάει η απόσταση; Η Σαμάνθα Χάρβεϊ έλαβε το βραβείο Booker το 2024 για τις Τροχιές και όχι άδικα. Καίτοι κάποιοι το κατατάσσουν στην επιστημονική φαντασία, στην ουσία η ποιητική του διάθεση ξεφεύγει από τον συγκεκριμένο κανόνα.
Ο Σόλων Παπαγεωργίου έγραψε: «Το κείμενο επιτυγχάνει να μιλήσει οργανικώς για την κλιματική αλλαγή που εξελίσσεται κατά την Ανθρωπόκαινο. Το μυθιστόρημα αναφέρεται στον πλανήτη μας που αλλάζει συνεχώς, εν μέρει εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας».
Και η Φανή Χατζή: «Τα ψήγματα των ιστοριών που συνοδεύουν τους ήρωές της, είναι αντιπροσωπευτικά της ζωής μας, όπως θέλει να την αποτυπώσει η συγγραφέας: μικρές ή μεγάλες στιγμές που άλλοτε συνυπάρχουν και ενίοτε διασταυρώνονται με αυτές άλλων ανθρώπων, ασήμαντες αμφότερες στην αέναη τροχιά της γης, σημαντικές αμφότερες στην αέναη τροχιά της ανθρωπότητας».
Η τελειότητα (μτφρ. Δήμητρα Δότση, εκδ. Loggia), Βιντσέντζο Λατρόνικο
Να ένα μυθιστόρημα έκπληξη για το φετινό καλοκαίρι. Δεν είναι τυχαίο ότι ήδη το έχουν αγκαλιάσει οι Έλληνες αναγνώστες. Ίσως γιατί μιλάει με έναν ιδιαίτερο τρόπο για την ψηφιακή –πλην ανούσια– ζωή της γενιάς Ζ κι εκείνη των Millenials.
Ο Αντώνης Γουλιανός έγραψε: «Ο συγγραφέας καυτηριάζει την παράλογη και συνάμα ανούσια πολυλογία της σύγχρονης ζωής. Η ψηφιακότητα, τα κοινωνικά δίκτυα, οι επαγγελματικές ευκαιρίες στις πλατφόρμες του διαδικτυακού καπιταλισμού στέκονται ως μια δυστοπική σκιά που καταπλακώνει άυλα τον σύγχρονο άνθρωπο. Και ενώ αυτού του τύπου ο καπιταλισμός δίνει την ψευδαίσθηση του άπλετου ελεύθερου χρόνου και της αυτόβουλης ατομικής επιχειρηματικότητας, στην πραγματικότητα επωφελούνται και πάλι οι ολιγάρχες των μεγάλων πλατφορμών».
Σπάνιο να σου τύχει καλός άνθρωπος (μτφρ. Ρένα Χατχούτ, εκδ. Αντίποδες), Φλάνερι Ο’ Κόνορ
Η Αμερική δεν είναι ό,τι φαντασιώνεται η ίδια και οι ιστορίες της Ο’ Κόνορ καταφέρνουν να την απογυμνώνουν. Με όχημα το δεικτικό χιούμορ και τη βαθύτητα του βλέμματός της, πέρα από τα προφανή, αυτή η συλλογή διηγημάτων θεωρείται μια από τις σημαντικότερες που γράφτηκαν ποτέ στην άλλη άκρη του Ατλαντικού.
Η Ο’ Κόνορ στρέφει το βλέμμα της παντού: στο ατελέσφορο των ανθρώπινων σχέσεων, στην τεχνολογία που αντικειμενικοποιεί τον κόσμο μας, στην πίστη που ποτέ δεν ολοκληρώνεται και δεν πείθει, στη διάλυση των οικογενειών, αλλά και στις φυλετικές διαφορές που κάνουν τη ζωή ακόμη πιο περίπλοκη. Η Αμερική βλέπει τον πραγματικό της εαυτό στον καθρέφτη, αλλά κι εμείς τον δικό μας.
Η λάθος πλευρά (μτφρ. Μαρία Οικονομίδου, εκδ. Διόπτρα), Ντάβιντε Κόπο
Πόσο εύκολα ή δύσκολα μπορεί ένας σημερινός νέος να οδηγηθεί στα άκρα και να θωπευτεί από την πολιτική βία; Σε μια εποχή που η ριζοσπαστικοποίηση μερίδας της νεολαίας είναι μια πραγματικότητα, το μυθιστόρημα του Κόπο γίνεται πιο επίκαιρο από ποτέ.
Ο Διονύσης Μαρίνος έγραψε: «Μπορούμε να φανταστούμε τον Έτορε ως έναν τυπικό έφηβο των αρχών της πρώτης δεκαετίας του 2000. Φλέγεται από την ανάγκη να τοποθετήσει τον εαυτό του σε ένα κοινωνικό πλαίσιο, να μάθει, να ρουφήξει εμπειρίες και να ξεφύγει από την κανονιστική καθημερινότητα της οικογένειάς του που δεν μπορεί να τον καταλάβει. Η κοινοτοπία της ζωής του τον οδηγεί σε μια αναζήτηση δίχως κέντρο βάρους. Ο αποπροσανατολισμός δεν θα αργήσει να έρθει».
Και ο θεός βοηθός (μτφρ. Χαρά Σκιαδέλλη, εκδ. Διόπτρα), Ζαν-Μισέλ Γκενασιά
Μια ολόκληρη γενιά, αυτή του Μεσοπολέμου, περνάει από το μυθιστόρημα του Γκενασιά. Όπως έχει κάνει και στα προηγούμενα βιβλία του καταδύεται στην Ιστορία και μέσα από τα πάθη των ηρώων του αποτυπώνει πώς τα μεγάλα γεγονότα επηρεάζουν άμεσα τη ζωή των ανθρώπων.
Ο Διονύσης Μαρίνος έγραψε: «Κοντά σαράντα χρόνια γαλλικής ιστορίας περνούν από το μυθιστόρημα, αλλά κυρίως, σαράντα χρόνια ζωής για τους ήρωες που όλοι τους αλλάζουν, μετασχηματίζονται, φέρουν τις αμυχές του παρελθόντος, τα συναισθηματικά τους τραύματα, τα χτυπήματα της μοίρας, αλλά και τις στιγμές συντροφικότητας, αγάπης και ελπίδας»
Η παραβολή του σπορέα (μτφρ. Βαγγέλης Πούλιος, εκδ. Αίολος), Οκτάβια Ε. Μπάτλερ
Όταν η λογοτεχνία προηγείται της πραγματικότητας. Η Μπάτλερ έγραψε πριν από 35 χρόνια μια δυστοπία για τις ΗΠΑ που σήμερα λαμβάνει χώρα με την έλευση του Τραμπ. Μας μεταφέρει στην Καλιφόρνια του 2024. Ο νέος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών προκαλεί μια πρωτοφανή κρίση, επιδιώκοντας «να κάνει ξανά μεγάλη την Αμερική». Το γνωστό MAGA του Τραμπ, το οποίο, φυσικά, έρχεται αντιμέτωπο με τη φτώχεια, τη βία και την κλιματική κρίση. Όσο για την καθημερινή ασφάλεια, ούτε λόγος. Η δεκαοχτάχρονη Λόρεν, κόρη ενός μαύρου πάστορα, γεννημένη μ' ένα σύνδρομο υπερευαισθησίας στα συναισθήματα των άλλων, νιώθοντάς τα σαν δικά της, καταγράφει στο ημερολόγιό της όλα όσα βιώνει. Έως τη στιγμή της καταστροφής.
Μια γυναίκα (μτφρ. Δήμητρα Δότση, εκδ. Διόπτρα), Σιμπίλα Αλεράμο
Πρόκειται για ένα από τα πρώτα «καθαρά» φεμινιστικά μυθιστορήματα που μας έδωσε η ευρωπαϊκή λογοτεχνία. Το αυτοβιογραφικό βιβλίο της Αλεράμο περιγράφει τις δύσκολες συνθήκες που βιώνει μια γυναίκα στην Ιταλία των αρχών του 20ού αιώνα. Σαν προαιώνιο τραύμα, το να είσαι γυναίκα είναι μια μορφή καταδίκης. Αυτό διαπιστώνει η αφηγήτρια, βλέποντας πως η ζωή της μητέρας της και της γιαγιάς της δεν διέφεραν από τη δική της. Μαζί με τη θέση της γυναίκας, η Αλεράμο δίνει μια καλειδοσκοπική εικόνα της Ιταλίας εκείνης της εποχής – τη φρενήρη εκβιομηχάνιση του Βορρά, τη μιζέρια και την εγκατάλειψη του Νότου, την πολιτική και λογοτεχνική ζωή της χώρας.
Η πηγή των δακρύων (μτφρ. Στέλα Ζουμπουλάκη, εκδ. Δώμα), Ζαν-Πολ Ντυμπουά
Τον Ζαν–Πολ Ντιμπουά τον γνωρίσαμε καλύτερα από το βραβευμένο με Goncourt μυθιστόρημά του Δεν κατοικούν όλοι οι άνθρωποι τον κόσμο με τον ίδιο τρόπο.
Στο νέο του βιβλίο ιστορεί την ψυχικά βεβαρημένη περίπτωση του Πωλ, ο οποίος σκοτώνει τον πατέρα του. Μόνο που αυτός έχει πεθάνει προ πολλού. Το δικαστήριο θα του επιβάλλει δώδεκα μήνες υποχρεωτικής ψυχοθεραπείας (πώς θα μπορούσε να τον καταδικάσει για ανθρωποκτονία, καθώς σκότωσε έναν πεθαμένο;) και αυτή η ποινή θα είναι η απαρχή της αφήγησης όλης της ζωής του. Όλα ξεκινούν από τη μέρα που γεννήθηκε, από το πρώτο κλάμα για να φτάσουν στο σημείο που βρίσκεται τώρα.
Ο πετρίτης (μτφρ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου, εκδ. Δώμα), Τζον-Άλεκ Μπέικερ
Πώς γίνεται η εμμονική παρατήρηση ενός πουλιού να μας δώσει ένα από τα πλέον αξιομνημόνευτα βιβλία της λεγόμενης φυσιογραφίας; Τούτο το αναγνωστικό «θαύμα» το οφείλουμε στον Μπέικερ που λάτρεψε τους πετρίτες όσο τίποτα άλλο.
Ο Διονύσης Μαρίνος έγραψε: «Ο Μπέικερ μπορεί να χαρακτηρίσει ένα πουλί με λίγα λόγια που ίσως δεν περιγράφουν καν το ίδιο το πτηνό, αλλά κάτι ευρύτερο. Η εφευρετικότητά του με τη γλώσσα παράγει εκφραστικά αποσπάσματα που επιτίθενται στις αισθήσεις. Οι αφηγήσεις του για την συνάντηση που είχε με μια ώριμη κουκουβάγια, ή για την παρακολούθηση του κυνηγιού και της θανάτωσης ενός σπουργιτιού, είναι από καθηλωτικές έως ιεροτελεστικές».
Αυτό που πραγματικά θέλουμε (μτφρ. Σούλα Ζαχαροπούλου, εκδ. Έναστρον), Φόλκερ Μπράουν
Η νουβέλα του Γερμανού Φόλκερ Μπράουν αποτελείται από τρεις ιστορίες που διαδραματίζονται σε τρεις διαφορετικές ηπείρους, με κοινό παρανομαστή την αναζήτηση για το τι πραγματικά θέλουν οι άνθρωποι. Πάνω από όλα αναδεικνύουν την πολιτική ματιά του συγγραφέα, καθώς αυτή είναι αναπόσπαστο κομμάτι όλης της εργογραφίας του. Ο Φόλκερ Μπράουν αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους λογοτέχνες και διανοούμενους τόσο της πρώην ΓΛΔ όσο και συνολικά της Γερμανίας μετά το 1989, όντας πολυβραβευμένος για τη συνεισφορά του στα γράμματα και στις τέχνες.
Οι Γερμανοί (μτφρ. Μαρία Παλαιολόγου, εκδ. Ίκαρος), Σέρχιο δελ Μολίνο
Κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Πολέμου, το 1916, δύο πλοία με περισσότερους από εξακόσιους Γερμανούς φτάνουν στο λιμάνι του Κάδιθ από το Καμερούν. Οι Γερμανοί, που είχαν παραδοθεί στις ουδέτερες ισπανικές αποικιακές αρχές στα σύνορα του Καμερούν με τη Γουινέα, θα εγκατασταθούν και στη Θαραγόθα, όπου θα σχηματίσουν μια οικονομικά εύρωστη μικρή κοινότητα. Μέσα από μια οικογενειακή ιστορία, ο δελ Μολίνο φωτίζει μια μαύρη πλευρά της ιστορίας της Ισπανίας που δέχθηκε κάποια υπό διωγμόν στελέχη των Ναζί, τα οποία συνέβαλαν δραστικά στην άνοδο του νεοναζισμού στη Γερμανία.
In Memoriam (μτφρ. Άγγελος Αγγελίδης, εκδ. Ίκαρος), Άλις Γουίν
Μπορεί η αληθινή αγάπη δύο ανθρώπων να αντέξει στους βασανισμούς του πολέμου; Δύο νεαρά αγόρια από κάποιο αγγλικό οικοτροφείο εισέρχονται στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και το κρυφό τους πάθος παίρνει άλλη τροπή.
Ο Διονύσης Μαρίνος έγραψε: «Η Γουίν πηγαινοέρχεται από το επικό στο ρομαντικό κι από την αγριότητα στο θάλπος, με την ισορροπία του κειμένου να μην διαταράσσεται. Πέραν της αληθοφάνειας του ιστορικού πλαισίου, αυτό που καταφέρνει να αναδείξει είναι οι δύο κεντρικοί χαρακτήρες, οι οποίοι είναι θύματα της εποχής τους».
Σας αφιερώνω τη σιωπή μου (μτφρ. Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, εκδ. Καστανιώτη), Μάριο Βάργκας Λιόσα
Ο σπουδαίος Νομπελίστας δεν βρίσκεται πια κοντά μας, αλλά τα κατάλοιπά του εξακολουθούν να μας συγκινούν. Τούτο το post mortem μυθιστόρημα έρχεται να καλύψει εν μέρει το κενό του.
Πρωταγωνιστής είναι ο Τόνιο Ασπιλκουέτα που έχει πάθος του με την κρεολική μουσική. Η απρόσμενη πρόσκληση να πάει να ακούσει έναν άγνωστο κιθαρίστα, τον Λάλο Μολφίνο, του αλλάζει τη ζωή. Ο Τόνιο ανακαλύπτει πως η αγάπη του για την περουβιανή παραδοσιακή μουσική είναι κάτι βαθύτερο. Την ίδια στιγμή, η χώρα σπαράσσεται από τη βία του Φωτεινού Μονοπατιού. Ο Τόνιο αποφασίζει να ταξιδέψει στον τόπο καταγωγής του Λάλο, να διερευνήσει την ιστορία του, την οικογένεια και τους έρωτές του, να μάθει πώς έγινε κιθαρίστας.
Ο καβγατζής της Βρέστης (μτφρ. Ρίτα Κολαΐτη, εκδ. Μεταίχμιο), Ζαν Ζενέ
Βιβλίο-θρύλος και στη συνέχεια ταινία του Φασμπίντερ που προκάλεσε πολλές αντιδράσεις. Ο Ζαν Κερέλ ή αλλιώς ο καβγατζής, είναι ένας ναύτης που αρέσκεται να σκοτώνει, να εκδίδεται, να προδίδει, αλλά και να ψάχνει την αγάπη και τη λύτρωση.
Επηρεασμένος από τον υπαρξισμό του Σαρτρ, ο Ζενέ μάς παραδίδει ένα βιβλίο που μιλάει ανοιχτά για τον ομοφυλοφιλικό έρωτα, την παρανομία, τους ανθρώπους του περιθωρίου, αλλά και την ανάγκη να σπάσουν οι δομές της κατεστημένης τάξης, έτσι ώστε ο άνθρωπος, μέσω της επανάστασής του, να βρει το δρόμο προς την ατομική ελευθερία του.
Ο Διονύσης Μαρίνος έγραψε: «Ο Ζενέ καταφέρνει να μετατρέψει το ρυπαρό σε λυρικό, μέσω μιας γλώσσας που συνδυάζει την ποίηση με τη φιλοσοφία. Αν υπάρχει (που υπάρχει) η έννοια της «σωστής λέξης» που είχε θέσει ως πρωταρχικό όρο της συγγραφικής δημιουργίας ο Φλομπέρ, τότε ο Ζενέ ακολουθεί αυτόν τον κανόνα με πλέρια γνώση των ανεξάντλητων δυνατοτήτων του».
Τόκιο, η επιστροφή (μτφρ. Αλεξάνδρα Κονταξάκη, εκδ. Τόπος), Ντέιβιντ Πις
Πρόκειται για το τελευταίο μέρος της τριλογίας του Πις, η οποία φωτίζει την ιστορία του υπό αμερικανική κατοχή Τόκιο, λίγο μετά το τέλος του Δεύτερου Παγκόσμιου.
Υπάρχει αρκετή αστυνομική ίντριγκα στο βιβλίο, καθώς όλα ξεκινούν με τη δολοφονία του Σιμογιάμα, προέδρου των Εθνικών Σιδηροδρόμων, την οποία αναλαμβάνει να διαλευκάνει ο Αμερικανός αστυνομικός Χάρι Σουίνι. Το βιβλίο χωρίζεται σε τρία μέρη και σε τρεις διαφορετικές χρονικές περιόδους. Μπορεί να φαίνονται χωρίς σύνδεση οι εποχές και οι ιστορίες, όλες όμως καταλήγουν στη δολοφονία του Σιμογιάμα.
James (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά, εκδ. Ψυχογιός), Πέρσιβαλ Έβερετ
Το μυθιστόρημα του Έβερετ έλαβε το Βραβείο Πούλιτζερ το 2025. Πρόκειται για μια επαναφήγηση του κλασικού έργου του Μαρκ Τουέιν, Οι περιπέτειες του Χάκλμπερι Φιν, μέσα από τα μάτια του Τζιμ, ενός σκλαβωμένου πατέρα που παλεύει να επανενωθεί με την οικογένειά του.
Η οξυδέρκεια και το χιούμορ δεν λείπουν ούτε από αυτό το βιβλίο του Έβερετ που έχει καταφέρει να μιλάει για τα πιο σοβαρά θέματα που σοβούν στην κοινωνία των ΗΠΑ, με έναν τρόπο τόσο ιδιοσυγκρασιακό. Το ενδιαφέρον είναι ότι αυτή τη φορά βλέπει την ιστορία διαφυγής και ελευθερίας ενός μαύρου, μέσα από τα μάτια του σκανταλιάρη Χακ, διαλύοντας όλα τα κοινωνικά και φυλετικά στερεότυπα. Η μετάφραση ενός τέτοιου βιβλίου, με την τόσο ιδιαίτερη ποικιλία γλωσσικών τροπισμών (ebonics), ήταν εξαρχής ένα πολύ δύσκολο στοίχημα.
Τα ονόματα (μτφρ. Αριάδνη Μοσχονά, εκδ. Ψυχογιός), Φλόρενς Κναπ
Τρία ονόματα και τρεις εκδοχές ζωής σε ένα μυθιστόρημα που θαυμάζεται για τη συγκίνηση και την ελπίδα που μπορεί να προσφέρει κατά την ανάγνωσή του. Είναι η ιστορία μιας οικογένειας και των απεριόριστων δυνατοτήτων της αγάπης να αντέχει, ό,τι κι αν επιφυλάσσει η μοίρα.
Η ιστορία εκτυλίσσεται στο 1987 κατά τη διάρκεια μιας σφοδρής καταιγίδας. Αυτή θα καθορίσει και το όνομα του παιδιού της Κόρα. Ο άντρας της θεωρεί πως το παιδί θα λάβει το δικό του όνομα, όπως προστάζει η παράδοση, αλλά η Κόρα θέλει να σπάσει αυτή την αλυσίδα και να προσφέρει μια άλλη... μοίρα στο αγόρι της.
Το αήττητο καλοκαίρι της Λιλιάνα (μτφρ. Ασπασία Καμπύλη και Χριστίνα Φιλήμονος, εκδ. Carnivora), Κριστίνα Ριβέρα Γκάρσα
Μια ακόμη γυναικοκτονία, μια ακόμη αναμέτρηση με τις παγιωμένες απόψεις της κοινωνίας για την έννοια του θύτη και του θύματος. Η Γκάρσα γράφει για την αδελφή της, Λιλιάνα, που έχασε άδικα τη ζωή της, καθώς τη σκότωσε ο σύντροφός της.
Η Πηνελόπη Αλεξίου έγραψε: «Πρόκειται για ένα βιβλίο γεμάτο βία, θυμό, πόνο κι αγανάκτηση. Ένα βιβλίο συγκινητικό, συγκλονιστικό και βαθιά πολιτικό, αφού αγγίζει τις ρίζες ενός οικουμενικού προβλήματος, της βίας κατά των γυναικών».
Ο μάγος της γαιοθάλασσας (μτφρ. Θωμάς Π. Μαστακούρης, εκδ. Αίολος), Ούρσουλα Λε Γκεν
Ένα από τα σημαντικότερα βιβλία της Λε Γκεν, που την καθιέρωσε ως μια από τις σπουδαιότερες φωνές της λογοτεχνίας του φανταστικού και της επιστημονικής φαντασίας.
Εδώ το βρίσκουμε και με μορφή graphic novel. Aποτελεί πιστή μεταφορά του ομώνυμου, κλασικού πλέον, πρώτου βιβλίου του έπους της «Γαιοθάλασσας». Ο σπουδαίος εικονογράφος Φρεντ Φόρνταμ αποδίδει μοναδικά σε μορφή κόμιξ το έργο τής μεγάλης συγγραφέα, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στη λεπτομέρεια, τόσο στα εντυπωσιακά τοπία, όσο και στις εκφράσεις των χαρακτήρων.
Χθες (μτφρ. Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, εκδ. Αλεξάνδρεια), Χουάν Εμάρ
Ένα από τα πλέον κλασικά βιβλία της χιλιανής λογοτεχνίας, Εκδόθηκε πρώτη φορά το 1935 και έκτοτε έχει γνωρίσει πολλές ανατυπώσεις. Η παρούσα έκδοση περιέχει και έναν πρόλογο του Αλεχάντρο Σάμπρα. Χιούμορ, λογοτεχνικό παιχνίδι, σπάσιμο κάθε ορίου στην αφηγηματικότητα, αλλά και αβανγκάρντ πνεύμα είναι τα στοιχεία που συνθέτουν τον καμβά αυτού του βιβλίου.
Στο Σαν Αγουστίν δε Τάνγκο, κανείς δεν μπορεί να ξέρει τι τον περιμένει κατά τον καθημερινό του περίπατο στους δρόμους και τις πλατείες της πόλης. Στη διάρκεια μίας μέρας -του «χθες»-, ένας άνδρας αποκεφαλίζεται επειδή κήρυττε τις πνευματικές απολαύσεις του σεξ· μια στρουθοκάμηλος καταβροχθίζει μια λέαινα· μια χορωδία πιθήκων επιδίδεται σε ουρανομήκεις ψαλμούς· κι ένας άνδρας, ενώ ουρεί, πέφτει στο κενό του χρόνου και καταφέρνει να δραπετεύσει – ή μήπως όχι;
Η μπριγάδα της δεσποινίδος Μόργκαν (μτφρ. Γιώργος Μπαρουξής, εκδ. Ελληνικά Γράμματα), Τζάνετ Σκέσλιν-Τσαρλς
Κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, η βαθύπλουτη Ανν Μόργκαν ιδρύει την Αμερικανική Επιτροπή για την Κατεστραμμένη Γαλλία. Και ενώ η Επιτροπή ανοικοδομεί ολόκληρες κοινότητες, το επίμονο αίτημα των Γάλλων πολιτών, όλων των ηλικιών, μετά την τροφή και την ιατρική περίθαλψη, είναι τα βιβλία, καθώς αποτελούν τον μοναδικό τρόπο διαφυγής από τη θλίψη και τα χαλάσματα του πολέμου.
Το έργο αναλαμβάνει η Τζέσι «Κιτ» Κάρσον της Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Νέας Υόρκης. Πολλά χρόνια και χιλιόμετρα μακριά, στη Νέα Υόρκη του 1987, η επίδοξη συγγραφέας Γουέντι Πίτερσον ανακαλύπτει τυχαία μια αναφορά στην Τζέσι Κάρσον κι αρχίζει να ψάχνει το έργο της.
Νεκρά κορίτσια (μτφρ. Αγγελική Βασιλάκου, εκδ. Κλειδάριθμος), Σέλβα Αλμάδα
Την Αλμάδα τη γνωρίσαμε από το βιβλίο της Ο άνεμος που σαρώνει. Στο νέο μυθιστόρημά της, Νεκρά κορίτσια, εστιάζει στην έμφυλη βία.
Τρεις έφηβες βρίσκονται δολοφονημένες στην επαρχία της Αργεντινής τη δεκαετία του ΄80. Τα εγκλήματα όμως μένουν στη σιωπή και οι δολοφόνοι δεν πληρώνουν. Η λιτή πρόζα της Αλμάδα φέρνει στο επίκεντρο τρεις νεαρές γυναίκες που παύουν να είναι νεκρά κορίτσια και γίνονται ζωντανά πλάσματα. Κορίτσια που σπούδασαν ή ήταν περήφανα για τη δουλειά τους, κορίτσια που ήταν καλές κόρες, τρυφερές αδερφές, ικανές μητέρες. Κορίτσια που αγαπούσαν τους φίλους τους, που γελούσαν, χόρευαν και ονειρεύονταν, ώσπου κόπηκε αναπάντεχα το νήμα της ζωής τους.
Πριν πούμε αντίο (μτφρ. Βάσια Τζανακάρη, εκδ. Κλειδάριθμος), Τοσικάζου Καβαγκούτσι
Το γνωστό καφέ Φουνικούλι Φουνικούλα που γνωρίσαμε στα προηγούμενα τρία βιβλία του Ιάπωνα συγγραφέα εξακολουθεί να έχει τη μαγική δύναμη να σε μεταφέρει στο παρελθόν με σκοπό οι θαμώνες του να συναντήσουν πρόσωπα που έχουν φύγει από τη ζωή και να τους πουν αυτά που δεν πρόλαβαν. Αυτό συμβαίνει και στο τέταρτο βιβλίο της σειράς. Αίφνης, συναντάμε έναν σύζυγο που δεν πρόλαβε να πει κάτι σημαντικό, μια γυναίκα που δεν κατάφερε να αποχαιρετήσει τον σκύλο της, μια γυναίκα που δεν μπόρεσε να απαντήσει σε μια πρόταση γάμου και μια κόρη που έδιωξε τον πατέρα της.
Να την προσέχει (μτφρ. Μήνα Πατεράκη-Γαρέφη, εκδ. Πατάκη), Ζαν-Μπατίστ Αντρεά
Το μυθιστόρημα που έλαβε το Βραβείο Γκονκούρ είναι ένα πραγματικό λογοτεχνικό θαύμα. Μπορεί να συγκριθεί με το Όνομα του ρόδου του Ουμπέρτο Έκο και με το Confiteor του Ζάουμε Καμπρέ.
Ο Διονύσης Μαρίνος έγραψε: «Τούτο το μυθιστόρημα είναι ένας ύμνος στη σπουδαία λογοτεχνία που μπορεί να γραφτεί ακόμη στις μέρες μας από κάποιον Ευρωπαίο συγγραφέα. Ένας Γάλλος γράφει τόσο καλά για την ιστορία της Ιταλίας, για να αποδειχθεί πως η λογοτεχνία δεν λογαριάζει από σύνορα. Δημιουργεί μια μεγάλη τοιχογραφία με πολλούς ήρωες, από τους οποίους αντλεί συνεχώς ενέργεια».
Χωριστά δωμάτια (μτφρ. Δέσποινα Γιαννοπούλου, εκδ. Πόλις), Πιέρ-Βιτόριο Τοντέλι
Ένα μυθιστόρημα γεμάτο ανθρωπιά, συγκινήσεις και αληθινή αγάπη. Πρωταγωνιστής είναι ο διάσημος συγγραφέας Λέο που έχει χάσει τον Τόμας. Πώς πενθεί κανείς τον σύντροφο της ζωής του; Ξαναθυμάται πώς γνωρίστηκαν, τώρα που το έτερο μέλος δεν υπάρχει, αλλά η μοναξιά -και πάλι- δεν αντέχεται. Ο Λέο είναι τόσο διαλυμένος που δεν μπορεί καν να γράψει το επόμενο βιβλίο του. Ξεκινάει να σκάβει μέσα του για να βρει εκείνες τις σπίθες ζωής, αγάπης, αλλά και λογοτεχνίας. Οι λέξεις, για άλλη μια φορά στη ζωή του, θα τον βοηθήσουν να επουλώσει τα τραύματα και να δει ξανά τη ζωή με καθαρό βλέμμα.
Ένας τόπος για να επιστρέφεις (μτφρ. Αθηνά Δημητριάδου, εκδ. Πόλις), Ρόμπερτ Πεν Γουόρεν
Πρόκειται για το ύστατο μυθιστόρημα που έγραψε ο Ρόμπερτ Πεν Γουόρεν και ένα από τα τρία καλύτερά του, όπως ο ίδιος πίστευε. Είναι η ιστορία της ζωής του Τζεντ Τιούκσμπουρι, την οποία εξιστορεί ο ίδιος με τρόπο τόσο άμεσο που είναι σαν να την λέει μόνο σε εμάς.
Και τι δεν έζησε: δύο Παγκόσμιους Πολέμους, ορφάνια, έρωτες, απογοητεύσεις, αλλά και επιτυχίες. Μέσα από τη ζωή του διαφαίνεται και η Αμερική μέσα στον 20ό αιώνα με όλες τις αντιφάσεις της. Ένα σπουδαίο μυθιστόρημα που διαθέτει ζωντάνια, χιούμορ, αλλά και στιγμές δραματικής ομορφιάς.
Διηγήματα από την γη των πικραμένων πορτοκαλιών (μτφρ. Νασίμ Αλάτρας, εκδ. Σάλτο), Γκασάν Καναφανί
Για τους περισσότερους από εμάς ο Καναφανί είναι άγνωστος, εντούτοις είναι μια σημαντική φωνή της Παλαιστίνης. Συγγραφέας, δάσκαλος, δημοσιογράφος, ζωγράφος, εκπρόσωπος του PFLP, άφησε μια απέθαντη κληρονομιά στον αραβικό κόσμο.
Ο Έντουαρντ Σαΐντ τον θεωρούσε «μια από τις πιο δημιουργικές δυνάμεις της παλαιστινιακής κουλτούρας», έναν συγγραφέα που «ένωνε το προσωπικό με το πολιτικό» χωρίς να υποκύπτει σε στερεότυπα. Στη συγκεκριμένη έκδοση παρουσιάζονται τα είκοσι από τα εξήντα τέσσερα διηγήματά του.
Το τσίμπημα της μέλισσας (μτφρ. Κλαίρη Παπαμιχαήλ, εκδ. Ψυχογιός), Πολ Μάρεϊ
Πολλές οικογενειακές ιστορίες μάς φαίνονται βαρετές. Να ένα από τα κέρδη του μυθιστορήματος του Μάρεϊ: σε κρατάει σε εγρήγορση έως το τέλος. Τόσο που τα πάθη της οικογένειας Μπαρνς να σε ενδιαφέρουν πραγματικά.
Ο Διονύσης Μαρίνος έγραψε: «Έχει πολλά καλά αυτό το μυθιστόρημα: οι αντρικοί χαρακτήρες σε κερδίζουν σε σχέση με τους γυναικείους (με εξαίρεση την Ιμέλντα), η πολυπρόσωπη αφήγηση, αν και όχι πάντα σε υψηλό επίπεδο, δίνει ένα στίγμα, ενώ η σκιαγράφηση της ραγδαίας καθόδου της οικογένειας αποκτάει ένταση και βάθος».
Μικροί κόσμοι (μτφρ. Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδ. Μεταίχμιο), Κάλεμπ Αζουμά Νέλσον
Μετά το θαυμαστό ντεμπούτο του, ο Νέλσον επιστρέφει με ένα βιβλίο άκρως συγκινητικό, καθώς αναφέρεται σε εκείνους τους μικρούς κόσμους που φτιάχνει ο καθένας μας και προσπαθεί να επιβιώσει.
Πρωταγωνιστής είναι ο Στίβεν που καταφεύγει πάντα στον χορό για να λύσει τους «κόμπους» του. Τι γίνεται όμως όταν ο ήχος της μουσικής αρχίζει να χαμηλώνει και να χάνεται; Όταν ο πατέρας του μιλάει για ντροπή και θυσίες, όταν το σπίτι του δεν είναι πια δικό του; Πώς θα βρει χώρο για τον εαυτό του, ένα μέρος όπου θα νιώσει όμορφος, ένα μέρος όπου ίσως καταφέρει να νιώσει ελεύθερος;
Χαρταετοί μέσα στη νύχτα (μτφρ. Βίκυ Πορφυρίδου, εκδ. Βακχικόν), Μπλέιζ Κάμπο Γκακόσκος
Ο Βίκτορ Μολίνα, ένα αγόρι που μεγάλωσε στο Ιλόκος των Φιλιππίνων με τη μητέρα και τον αδερφό του, ένιωσε τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα γύρω στην ηλικία των δέκα. Για ένα άλλο αγόρι. Τώρα, στα σαράντα του χρόνια, μοιράζεται το ταξίδι της ζωής του, ένα ταξίδι με ενδιάμεσους σταθμούς τα ηθικά διλήμματα, την απώλεια, την προσωπική αφύπνιση.
Όπως σημείωσε ο Δημήτρης Τσεκούρας στην βιβλιοκριτική του: «Αν αλλάξουμε τα ονόματα των ανθρώπων, των τόπων, των φαγητών και άλλων λοιπών σχετικών, η αφήγηση του συγκεκριμένου βιβλίου μπορεί κάλλιστα να μεταφερθεί και με απόλυτη άνεση να τοποθετηθεί σε οποιοδήποτε άλλο σημείο του πλανήτη. Η ιστορία του βιβλίου είναι τόσο αρχετυπικά ανθρώπινη, θίγει και διαπραγματεύεται τόσο οικουμενικά ζητήματα του ανθρώπινου βιώματος και της ανθρώπινης κατάστασης στο σύνολό της, που μπορεί να διακτινιστεί από τις Φιλιππίνες οπουδήποτε αλλού».
