Λογοτεχνία vs Επιστήμη. Κεντρική εικόνα: Ο Nietzsche σε υπαίθρια αφίσα στην Ubatuba, στη Βραζιλία © mauRÍCIO SANTOS/Unsplash

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Ιστορίες από τη ζωή των αρχαίων ημών – και όχι μόνο.

Του Κώστα Κουτσουρέλη

Σκέψεις με αφορμή τα 60 χρόνια από τη συγγραφή του βιβλίου του Γιώργου Ιωάννου «Για ένα φιλότιμο» (εκδ. Κέδρος). Φωτογραφία © Ανδρέας Μπέλιας.

Του Παναγιώτη Γούτα

Ερωταποκρίσεις από παλαιότερες συνομιλίες και συνεντεύξεις με ποιητές και μεταφραστές.

Του Κώστα Κουτσουρέλη

Σκέψεις –προσωπικός φόρος τιμής και περιδιάβαση– για το συγγραφικό έργο και την προσωπικότητα του Κώστα Γ. Παπαγεωργίου.

Της Ειρήνης Ρηνιώτη

Με αφορμή τα 20 χρόνια από τον θάνατο του Γιάννη Ξενάκη, μια απόπειρα προσέγγισης της πολυσχιδούς προσωπικότητάς του. Κεντρική φωτογραφία © Horst Tappe, Coll. Famille, 1988. Όλες οι φωτογραφίες προέρχονται από το επίσημο σάιτ του Ξενάκη.

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

Στην κεντρική εικόνα, μέρος από το έργο «Ο Luigi Cherubini και η Μούσα της Λυρικής Ποίησης», του Jean Auguste Dominique Ingres (1842).

Του Κώστα Κουτσουρέλη

Το αστυνομικό είναι το πιο εμπορικό λογοτεχνικό είδος, πολλά χρόνια τώρα. Και στην Ελλάδα, και παντού. Οι λόγοι είναι πολλοί, και έχουν αναλυθεί επαρκώς σε υψηλό επίπεδο από πολλούς μελετητές και ειδικούς.

Του Κυριάκου Αθανασιάδη

Μια παράλληλη ανάγνωση των μυθιστορημάτων «Ο καθηγητής του πόθου» (μτφρ. Νίκος Παναγιωτόπουλος, εκδ. Πόλις) του Philip Roth και «Η αβάσταχτη ελαφρότητα της ύπαρξης» (μτφρ. Γιάννης Η. Χάρης, εκδ. Εστία) του Milan Kundera, με κοινό σημείο αναφοράς την «Άνοιξη της Πράγας», επ’ αφορμή της θλιβερής επετείου της εισβολής των σοβιετικών στρατευμάτων στην Πράγα, στις 21 Αυγούστου του 1968.

Του Παναγιώτη Γούτα

Αναφορά σε δύο βιβλία του Θεσσαλονικιού συγγραφέα, ο οποίος έφυγε από τη ζωή πριν από 14 χρόνια.

Του Παναγιώτη Γούτα

Οι δολοφονίες γυναικών από τους συντρόφους τους είναι πλέον καθημερινά στο προσκήνιο στη χώρα μας. Η κακοποίηση των γυναικών επίσης. Η έμφυλη βία και οι γυναικοκτονίες είναι φαινόμενα παγκόσμια και διαχρονικά και συγκροτούν ένα αλληλοτροφοδοτούμενο κύκλωμα με τις πολιτισμικές αναπαραστάσεις τους, μεταξύ των οποίων και οι λογοτεχνικές, με τη λογοτεχνία να νοείται εδώ ως μέσο πολιτισμικής μνήμης. Η αναφορά στις αναπαραστάσεις αυτές δεν λύνει το πρόβλημα. Συνεισφέρει ίσως στην ορατότητα του προβλήματος και συνακόλουθα στη δράση για την αντιμετώπισή του. 

Της Τιτίκας Δημητρούλια

Εικόνα: Mari Katayama, 'bystander #014', 2016 | © Courtesy of rin art association

Η Αγγελική Ιονάτου, τραγουδοποιός, τραγουδίστρια και κιθαρίστρια που έκανε καριέρα ως Angélique Ionatos και αγαπήθηκε πολύ, ιδίως στην Γαλλία όπου έζησε πάνω από τρεις δεκαετίες, πέθανε σε ηλικία 67 ετών. 

Της Ιουλίτας Ηλιοπούλου

Η πανδημία του κορωνοϊού covid-19, ο εγκλεισμός, οι εξωφρενικές θεωρίες συνωμοσίας για την προέλευση του ιού, επανέφεραν στο προσκήνιο ερωτήματα για τη φύση της δυστοπίας, καθώς και για την αισθητική της απεικόνιση στην τέχνη (λογοτεχνία, σινεμά, εικαστικά). Πέντε Έλληνες συγγραφείς (Μιχάλης Μακρόπουλος, Νίκος Ξένιος, Κατερίνα Μαλακατέ, Γιώργος Παναγιωτίδης, Μιχάλης Μανωλιός) ξεχωρίζουν ένα δυστοπικό μυθιστόρημα.

Επιμέλεια: Σόλων Παπαγεωργίου

Σκέψεις για τη μοντέρνα και τη μεταμοντέρνα πεζογραφία, την υποδοχή της από την κριτική και το διαρκώς αυξανόμενο χάσμα από τον μέσο αναγνώστη. Στην κεντρική εικόνα: Μέλπω Αξιώτη, Αλέξανδρος Κοτζιάς, Γιώργος Χειμωνάς, Γιώργος Δέλιος, Νίκος-Γαβριήλ Πεντζίκης.

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

«Δεν υπερβάλλω όταν λέω πως ήμουν φεμινίστρια από τότε που πήγαινα στο νηπιαγωγείο», γράφει η Ιζαμπέλ Αλιέντε. Ίσως γι’ αυτό πολλές γυναίκες σαν εμένα δεν υπήρξαμε ποτέ φεμινίστριες· ο φεμινισμός βρισκόταν πίσω μας.

Της Σώτης Τριανταφύλλου

Η Μάγια Λούντε είναι μια ξεχωριστή περίπτωση. Έχει ένα συνεκτικό συγγραφικό πρότζεκτ (την «Τετραλογία του Περιβάλλοντος»), έχει στέρεες απόψεις και το κυριότερο είναι καλή συγγραφέας. Σε μια διαδικτυακή συνάντηση μαζί της με αφορμή το βιβλίο της «Η Ιστορία των αλόγων» (μτφρ. Δέσπω Παπαγρηγοράκη), που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος, ειπώθηκαν πολλά και ήταν όλα σαν την ίδια: ξεκάθαρα, μελετημένα και με όραμα. 

Της Ελένης Κορόβηλα 

Για το μυθιστόρημα της Βάσιας Τζανακάρη «Αδελφικό» (εκδ. Μεταίχμιο). Κεντρική εικόνα: Μια κομβική σκηνή της ιστορίας © από το αρχείο της συγγραφέως.

Της Δέσποινας Χαλβατζή

Το άρθρο αυτό είναι μέρος μιας ευρύτερης μελέτης με θέμα τους «Πληθυντικούς κόσμους του Κ. Καβάφη», όπου εξετάζονται σύνολα ανθρώπων και πολιτισμικές ομάδες, οι οποίες διασταυρώνονται μεταξύ τους μέσα στα ποιήματα του Αλεξανδρινού. Φωτογραφία: Πορτρέτο του Καβάφη σε ώριμη ηλικία στο διαμέρισμά του στην Αλεξάνδρεια (~1930) από τον Racine © Cavafy Archive Onassis Foundation.

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Τη στενή σχέση της ιδεολογίας της δικτατορίας της 21ης Απριλίου με μια αρχαΐζουσα εκδοχή της γλώσσας, που προσπάθησε το καθεστώς να επιβάλλει, εξετάζει η διδάκτωρ φιλολογίας Μαρία Μποντίλα. Για την επιχειρηματολογία της χρησιμοποιεί τις τρεις εκδόσεις του τόμου «Εθνική Γλώσσα», τα οκτώ τεύχη του περιοδικού «ήΣυνέχεια», καθώς και ένα κείμενο του George Steiner για τη γλώσσα με τίτλο «Το κούφιο θαύμα» σε μετάφραση Ρόδη Ρούφου.

Της Μαρίας Μποντίλα

Σκέψεις και ερωτήματα με αφορμή το βιβλίο του Theo Dorgan «Ελληνικά – Ορφέας» (μτφρ. Σωκράτης Καμπουρόπουλος, εκδ. Το Ροδακιό).

Του Μιχάλη Μακρόπουλου

Σκέψεις, ερωτήματα και απαντήσεις γύρω από την κριτική βιβλίου και τις σχέσεις μεταξύ εκδοτών, κριτικών και αναγνωστών. 

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Δέκα χρόνια μεσολάβησαν από τη συγγραφή του παλιότερου άρθρου μου για την Ημέρα της Γυναίκας. Τι μεσολάβησε; Τι άλλαξε; 

Της Εύας Στάμου

Σκέψεις και 12 προτάσεις για πρωτοεκδιδόμενους συγγραφείς. 

Του Κώστα Κουτσουρέλη

Σκέψεις για την τέχνη της φωτογραφίας.

Της Χριστίνας Χανιώτου
Φωτογραφία: Dreama_project

Νότες περί γραφής.

Του Κώστα Κουτσουρέλη

Με το νέο του μυθιστόρημα, «Το Χιόνι», ο κορυφαίος Ιρλανδός συγγραφέας δολοφονεί το λογοτεχνικό άλτερ έγκο των αστυνομικών μυθιστορημάτων του.

Του Τσαρλς Μακ Γκραθ
Μετάφραση: Τόνια Κοβαλένκο

«Βλέπε μπροστά. Δεν είναι το φευγαλέο παρόν, είναι το αύριο και το μέλλον που μετράνε. Αν θεωρείς πως στο ξεκίνημα οι συναναστροφές και οι παρέες είναι το παν, κάνεις λάθος. Στα γεράματα θα χρειαστείς ακόμη περισσότερο την ανεκτίμητη βοήθεια των Φίλων».

Του Κώστα Κουτσουρέλη

Πέρα από τον κανόνα του λευκού άντρα: η ομιλία της βραβευμένης συγγραφέως στην απονομή του New Statesman/Goldsmiths Prize, είναι ένα μανιφέστο για τη δημιουργία ενός καινούργιου, λογοτεχνικού τοπίου που δεν θα αποκλείει κανέναν. Φωτογραφία: η Bernardine Evaristo διαβάζει το βιβλίο της "Blonde Roots" στο Lancaster Maritime Museum (10/10/2008). 

Της Μπερναντίν Εβαρίστο
Μτφρ. Βάσια Τζανακάρη

Οι μεταφράσεις που ακολουθούν, από τον κύκλο ποιημάτων «Λόγια για μουσική ίσως», προέρχονται από μια ευρύτερη εργασία εν προόδω πάνω στο ποιητικό έργο του W.B. Yeats, η οποία θα εκδοθεί προσεχώς από τις εκδόσεις Gutenberg.

Εισ.-μτφρ.-σχόλια: Κώστας Κουτσουρέλης

Ένα εξομολογητικό κείμενο για το πώς βρίσκουμε παρηγοριά στις οικιακές ιεροτελεστίες, με αφορμή τα «οικιακά μυθιστορήματα» της Marilynne Robinson. 

Της Κρίστεν Μάρτιν
Μτφρ. Βάσια Τζανακάρη

«Θα χρειαζόταν ένα ολόκληρο δοκίμιο για να απαριθμήσω τις αρετές του. Και πάλι, όμως, δύσκολα θα μπορούσα να εξηγήσω την τερατώδη έλξη που ασκεί επάνω μου». Για τον Στίβεν Κινγκ.

Του Βαγγέλη Ραπτόπουλου

Την εβδομάδα 25-31 Μαΐου 2020 γιορτάστηκε η Παγκόσμια Εβδομάδα Τεχνών στην Εκπαίδευση, μια πρωτοβουλία της Unesco και του World Alliance for Arts Education. Στο διαφημιστικό βίντεο Why Arts Education matters έγραφε χαρακτηριστικά: We all have an artistic soul. Ώστε, λοιπόν, «όλοι έχουμε μια καλλιτεχνική ψυχή»: από πού στοιχειοθετείται αυτό, και ποιος το λαμβάνει υπ’ όψιν του στη χώρα μας;

Του Νίκου Ξένιου