Της Βασιλικής Λαλαγιάννη

Πρόσφατα κυκλοφόρησε στην Ελλάδα το μυθιστόρημα της γαλλίδας συγγραφέως Κατρίν Πανκόλ Muchachas, Τα κορίτσια είναι παντού, σε μετάφραση Ιφιγένειας Μποτουροπούλου. Το βιβλίο εκδόθηκε στη Γαλλία το 2014 από τον γνωστό εκδοτικό οίκο Albin Michel και γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Όπως ακριβώς το υποδηλώνει και ο τίτλος του, πρόκειται για μυθιστόρημα αφιερωμένο στις γυναίκες, σε διαφορετικές γυναίκες, που όμως οι τύχες τους διασταυρώνονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο ή αλληλοσυνδέονται μέσα από ξεχωριστά βιώματα.

Για το μυθιστόρημα της Miranda July Ο πρώτος κακός (μτφρ. Χαρά Γιαννακοπούλου, εκδ. Παπαδόπουλος).

Της Έλενας Μαρούτσου

Η Miranda July είναι κινηματογραφίστρια, εικαστικός και συγγραφέας. Την πρωτογνωρίσαμε με την πρώτη της ιδιότητα. Η ταινία της Me and You and Everyone We Know (Εγώ κι εσύ κι όλοι οι γνωστοί, 2005), σε σενάριο και σκηνοθεσία δική της και με την ίδια ως πρωταγωνίστρια, απέσπασε πλήθος τιμητικών βραβείων κι η αλήθεια είναι πως έχει μείνει στη μνήμη μου σαν ένα από αυτά τα μικρά μαργαριτάρια που πέφτουν στο δρόμο σου αναπάντεχα και σου αφήνουν την ανάμνηση από κάτι πολύ οικείο, κάτι που θα μπορούσες, ή έστω θα ήθελες, να είχες φτιάξει κι εσύ, κάτι που ανήκει στον κόσμο σου.

Παράλληλη ανάγνωση δυο βιβλίων που συζητήθηκαν πολύ, του μυθιστορήματος Οι ψαράδες του Chigozie Obioma (μτφρ. Ιωάννα Ηλιάδη, εκδ. Μεταίχμιο) και της νουβέλας Εμείς τα θηρία του Justin Torres (μτφρ. Θωμάς Σκάσσης, εκδ. Πατάκη).

Του Νίκου Ξένιου

Οι κριτικοί, από τους «New York Times» έως την Αυστραλία, εκθείασαν το σκοτεινό μυθολογικό γράψιμο του νέου νιγηριανού συγγραφέα Τσιγκόζι Ομπιόμα, που εμφανίζεται στη λογοτεχνική σκηνή με τη βιβλικού χαρακτήρα παραβολή Οι Ψαράδες, εξεικονίζοντας την οικογενειακή και κοινωνική αποσύνθεση της Νιγηρίας στη δεκαετία του ’90. Στη νιγηριανή πόλη Ακούρε, τέσσερα αδέλφια πηγαίνουν για ψάρεμα στον μολυσμένο, επικίνδυνο ποταμό Όμι Άλα, ενάντια στην επιθυμία των γονιών τους. Οι νεαροί αγνοούν ελαφρά τη καρδία τις επιταγές του βαρύτατου μυθολογικού παρελθόντος, που στο σημείο αυτό έρχονται να τους προϋπαντήσουν με την κατάρα του τοπικού μάγου Αμπούλου.

Για το μυθιστόρημα της Particia Hightsmith Κάρολ (μτφρ. Θεόδωρος Τσαπακίδης, εκδ. Μεταίχμιο).

Της Αργυρώς Μαντόγλου

H Πατρίτσια Χάισμιθ έχει καθιερωθεί στη συνείδηση των αναγνωστών της ως συγγραφέας μυθιστορημάτων μυστηρίου, συνεπώς το Κάρολ, αρχικά, ξενίζει γιατί εδώ δεν συναντούμε υποψήφιους δολοφόνους και θύματα, δεν υπάρχουν φόνοι και γρίφοι, αλλά ο έρωτας μιας νεαρής κοπέλας για μια μεγαλύτερη γυναίκα, τον οποίο η συγγραφέας παρακολουθεί και αποδίδει σε κάθε του φάση και με όλες του τις λεπτομέρειες.

Για τη νουβέλα της Gillian Flynn Το χέρι που κινεί τα νήματα (μτφρ. Γεωργία Αρβανίτη, εκδ. Μεταίχμιο).

Της Χίλντας Παπαδημητρίου

Μια ανώνυμη νεαρή ηρωίδα προσφέρει «χειρονακτικές» υπηρεσίες στις Πνευματικές Παλάμες, κέντρο ανακούφισης αγχωμένων ανδρών (δια των ανωτέρω, καθαρά και μόνο χειρονακτικών υπηρεσιών) και δυστυχισμένων γυναικών μέσω ασαφών αλλά ρόδινων προβλέψεων για το μέλλον. Η επαγγελματική ασθένεια που συνεπάγεται η πολύχρονη άσκηση της δουλειά της είναι το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα. Έτσι η ηρωίδα προβιβάζεται σε χειρομάντισσα, μέντιουμ, καθαρίστρια αύρας θλιμμένων γυναικών με πολλά λεφτά για ξόδεμα.

Για τη νουβέλα του Franz Kafla, Η ετυμηγορία (μτφρ. Κώστας Κουτσουρέλης, εκδ. Μελάνι) και το μυθιστόρημα του John Cheever, Φάλκονερ (μτφρ. Ιλάειρα Διονυσοπούλου, εκδ. Καστανιώτη).

Του Παναγιώτη Γούτα

Τι ενώνει τον, εκ των κορυφαίων ευρωπαίων λογοτεχνών, Φραντς Κάφκα με τον αμερικανό πεζογράφο Τζον Τσίβερ; Ίσως, φαινομενικά, ελάχιστα πράγματα, αφού και οι δύο έζησαν σε άλλες εποχές και σε άλλες ηπείρους. Ίσως όμως και πάρα πολύ περισσότερα από όσα φαντάζεται κάποιος ανυποψίαστος αναγνώστης. Ο Τσίβερ γεννήθηκε το 1912, τη χρονιά που ο Κάφκα έγραφε την «Ετυμηγορία» του – να ένα κοινό σημείο αναφοράς ανάμεσά τους.

Για το μυθιστόρημα του Richard Flanagan Το μονοπάτι για τα βάθη του Βορρά (μτφρ. Γιώργος Μπλάνας, εκδ. Ψυχογιός).

Της Αργυρώς Μαντόγλου

Το Μονοπάτι για τα βάθη του Βορρά που απέσπασε το Βραβείο Booker για το 2014 χαρακτηρίστηκε ως ένα «εξαιρετικά φιλόδοξο» μυθιστόρημα με λυρικές σελίδες, πλήθος αναφορές στη δυτική αλλά και ιαπωνική ποίηση αλλά και με μακάβριες και εφιαλτικές περιγραφές, μια «διαχρονική περιγραφή του πολέμου» -όπως γράφτηκε- αποδίδοντας με τρόπο αποκαλυπτικό οριακές εμπειρίες που μόνο η υψηλή λογοτεχνία είναι σε θέση να μεταφέρουν στους αναγνώστες.

Για τη συλλογή διηγημάτων του Breece D'J Pancake Τριλοβίτες (μτφρ. Γιάννης Παλαβός, εκδ. Μεταίχμιο).

Του Γιώργου Λαμπράκου

Η ιστορία της λογοτεχνίας δεν ήταν ποτέ, ούτε θα γίνει, μια γραμμική πορεία στην οποία οι ίδιοι συγγραφείς βρίσκονται πάντα στην πρώτη γραμμή, ενώ σχεδόν όλοι οι άλλοι είναι πάντα λησμονημένοι. Ακόμα και απολύτως κορυφαίοι λογοτέχνες, ήδη από την αρχαιότητα, γνώρισαν τη λήθη, συχνά για αιώνες, προτού το έργο τους επανέλθει στην επιφάνεια κι εκείνοι καταξιωθούν εκ νέου. Οι αισθητικές προτιμήσεις, καθώς επίσης οι ατομικές και κοινωνικές ανάγκες της εκάστοτε εποχής, ανέδειξαν και εξακολουθούν να αναδεικνύουν πολλούς «θαμμένους» συγγραφείς. Η μεταμοντέρνα εποχή μας, ειδικότερα, με την έντονα πολυπολιτισμική και πλουραλιστική τάση της, αρέσκεται στο να επανακαλύπτει το παραγκωνισμένο και το παραγνωρισμένο, ιδίως μάλιστα όταν αυτά σχετίζονται με τις μη προνομιούχες τάξεις.  

Για το βιβλίο του Pascal Quignard Το μάθημα μουσικής (μτφρ. Γιάννης Κατσάνος, εκδ. Μελάνι).

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

Ο συνθέτης μουσικής μπαρόκ και δεξιοτέχνης της βιόλα ντα γκάμπα Μαρέν Μαραί (Marin Marais 1656-1728), ο Αριστοτέλης και ο αρχαίος μυθικός κινέζος «Πιο-Μεγάλος-Μουσικός-Του-Κόσμου» Πο Για αποτελούν τα κεντρικά προσωπεία που μεταφέρουν ποικίλα στοιχεία της ιστορίας, του μύθου και της μυθοπλασίας σε ένα τρίπτυχο εξαιρετικής αισθητικής, όπως αυτό έχει οργανωθεί κάτω από τον γενικό τίτλο Το μάθημα μουσικής από τον ιδιαίτερης ευρυμάθειας φιλόλογο, πνευματώδη συγγραφέα και ερασιτέχνη (με την έννοια του μη-επαγγελματία αλλά με βαθιές γνώσεις) μουσικό Πασκάλ Κινιάρ (Pascal Quignard, γενν. 1948).

Για το μυθιστόρημα του Wolfgang Herrndorf Βερολίνο, γεια (μτφρ. Απόστολος Στραγαλινός, εκδ. Κριτική).

Του Νίκου Ξένιου

Με τον τίτλο «Tschick» η μεταφορά του Βερολίνο, γεια από τον σκηνοθέτη Φατίχ Ακίν (βλ. κεντρική φωτογραφία) συνέπεσε, σχεδόν, με την κυκλοφορία του βιβλίου του Βόλφγκανγκ Χέρντορφ στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κριτική, στην εξαιρετικά ευαίσθητη και λειτουργική μετάφραση του Απόστολου Στραγαλινού. Το αγόρι που, για να μην είναι «βαρετό» και «συνηθισμένο» στα μάτια των άλλων, περνά μια συγκλονιστική περιπέτεια που θα του αλλάξει τη ζωή, είναι μια σύγχρονη μυθοπλασία που άγγιξε βαθιά το γερμανικό και το παγκόσμιο κοινό. Η θεατρική διασκευή του Ρόμπερτ Κολ μιλά επίσης για την ενηλικίωση των δυο αυτών αγοριών, που έχουν συγκριθεί με τους ήρωες του «Huckleberry Finn».

Για το μυθιστόρημα του François Taillandier Η γραφή του κόσμου (μτφρ. Αλεξάνδρα Κωσταράκου, εκδ. Πόλις).

Του Νίκου Ξένιου

Οι ιστορικοί, συχνά χωρίς τη θέλησή τους, γράφουν για τους μεγάλους άνδρες και τις μεγάλες μάχες, αποκρύπτοντας το βίωμα των απλών ανθρώπων και την καθημερινότητά τους. Η συγγραφή της προσωπικής ζωής και της σκέψης ιστορικών προσωπικοτήτων είναι μια διαφορετική διαδικασία: στο ιστορικό μυθιστόρημα Η γραφή του κόσμου ο γάλλος συγγραφέας Φρανσουά Ταγιαντιέ δανείζεται τη φωνή της λογοτεχνίας και την αναπλάθει για να «συλλάβει» τη στιγμή της γένεσης του νεώτερου δυτικού κόσμου. Στα ελληνικά το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Πόλις» σε προσεκτική μετάφραση και με αρκετές και χρήσιμες υποσημειώσεις της Αλεξάνδρας Κωσταράκου.

Για το αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα του James Ellroy «Τα σκοτάδια μου - Το χρονικό ενός εγκλήματος στο Λος Άντζελες» (μτφρ. Ανδρέας Αποστολίδης, εκδ. Άγρα).

Της Νέλλης Βουτσινά

Για το μυθιστόρημα του André Gide Οι κιβδηλοποιοί (μτφρ. Ανδρεάς Παππάς, εκδ. Πόλις).

Του Νίκου Ξένιου

Για την τριλογία του Manes Sperber Δάκρυ στον ωκεανό (μτφρ. Έμη Βαϊκούση, εκδ. Καστανιώτη).

Σε πενήντα χρόνια οι ιστορικοί θα γράφουν πως οι απαρχές του τρίτου παγκοσμίου πολέμου διαγράφονταν ήδη ευδιάκριτα από τον Αύγουστο του 1944 και πώς τα πρώτα θύματα ήταν οι εξεγερμένοι της Βαρσοβίας που τους εγκατέλειψαν οι πάντες.
Μανές Σπέρμπερ, Χωρίς τέλος, σ. 389

Του Γιώργου-Ίκαρου Μπαμπασάκη

Μεγάλος συγκλονισμός η ανακάλυψη του Μανές Σπέρμπερ (1905-1984) και της μεγαλειώδους σύνθεσής του, της τριλογίας Δάκρυ στον Ωκεανό. Η περιπλάνηση στα ψυχικά, πολιτικά, κοινωνικά τοπία που φιλοτεχνεί με οδύνη και γνώση στον τρίτο τόμο, με τίτλο Χωρίς τέλος (μτφρ. Έμη Βαϊκούση, εκδ. Καστανιώτης) εξοικειώνει τον αναγνώστη με τις καμπές της Ιστορίας και τις διακυμάνσεις που επιφέρουν στον ψυχισμό των μεμονωμένων ανθρώπων. Όπως και ο δικός μας Στρατής Τσίρκας στις Ακυβέρνητες Πολιτείες, έτσι και ο Σπέρμπερ ξέρει ιδιοφυώς και οπλισμένος με εμπειρία και μνήμη να μετακινεί πελώριους όγκους ιστορικών γεγονότων και να επεξεργάζεται λεπτότατες ανθρώπινες συγκινήσεις. Από τη μια οι μηχανισμοί των κρατών και των κομμάτων, από την άλλη οι νέοι, οι μεσόκοποι, οι γέροντες που απαρτίζουν αυτούς τους μηχανισμούς ή τους πολεμούν.

Για το μυθιστόρημα της Yasmina Reza, Ευτυχισμένοι οι ευτυχείς (μτφρ. Μανώλης Πιμπλής, εκδ. Εστία).

Της Έλενας Μαρούτσου

Τη Γιασμίνα Ρεζά την γνώρισα μέσα από την κινηματογραφική διασκευή του θεατρικού της έργου Ο θεός της σφαγής από τον Ρομάν Πολάνσκι. Τώρα, στο αυτί του τελευταίου της μυθιστορήματος με τον τίτλο Ευτυχισμένοι οι ευτυχείς, μαθαίνω ότι είναι πολυγραφότατη και πολυβραβευμένη συγγραφέας κυρίως θεατρικών έργων αλλά και μυθιστορημάτων. Άλλωστε και στο μυθιστόρημα που έχω στα χέρια μου είναι ολοφάνερη η θητεία της στο θεατρικό λόγο.

Για το μυθιστόρημα του Karl Ove Knausgård Ένας θάνατος στην οικογένεια. Ο αγών μου -Βιβλίο πρώτο (μτφρ. Σωτήρης Σουλιώτης, εκδ. Καστανιώτη).

Του Νίκου Ξένιου

Mε το εξάτομο μυθιστόρημα Ο αγώνας μου, που το ολοκλήρωσε σε μια διετία και που αριθμεί 3.600 σελίδες, ο σαρανταεξάχρονος Καρλ Ούβε Κνάουσγκορντ έχει κάνει πάταγο στην αγορά. Ο πρώτος τόμος κυκλοφορεί στα ελληνικά με τον υπότιτλο «Ένας θάνατος στην οικογένεια», σε καλή μετάφραση του Σωτήρη Σουλιώτη. Με χαρακτηριστικό ναρκισσισμό, ο συγγραφέας εξαντλεί όλες τις πιθανές λεπτομέρειες ανάκλησης της ζωής του, διατηρώντας εμμονή με το ζήτημα της μνήμης, από την παιδική του ηλικία σε ένα μικρό νορβηγικό νησί έως το παρόν του ως πατέρα τριών παιδιών που ζει με τη γυναίκα του στη Σουηδία, ο Κνάουσγκορντ εκθέτει με αφοπλιστική ειλικρίνεια τους φόβους του, τις σχέσεις του με τον πατέρα και τη μητέρα του, τον θάνατό τους, τη σχέση του με τη σύζυγό του Λίντα, αλλά και τους εφηβικούς του έρωτες και όλα τα αντικείμενα, τις αισθήσεις, τους διαλόγους και τα αρώματα του παρελθόντος, όσα καθόρισαν τη σημερινή του εικόνα ως ενήλικα.

Για το μυθιστόρημα της Ali Smith Πώς να είσαι δύο (μτφρ. Νίκος Α. Μάντης, εκδ. Καστανιώτη).

Της Αργυρώς Μαντόγλου

Λίγο πριν το τέλος της Τυχαίας –μυθιστόρημα για το οποίο η Αλι Σμιθ τιμήθηκε με το βραβείο Whitbread και βρέθηκε στη μικρή λίστα για το βραβείο Μπούκερ– υπάρχει ένα κεφάλαιο όπου παρουσιάζονται διάφορες εκδοχές της ζωής μιας εκ των ηρωίδων και η ταυτόχρονη «συνάντηση» με όλους τους νεκρούς και ζωντανούς που επηρέασαν τη ζωή της, καθώς και με όλους τους «πιθανούς» εαυτούς που θα είχαν προκύψει, αν είχε κάνει άλλες επιλογές και είχε εξελιχθεί σε άλλη γυναίκα, αν οι συνθήκες ή οι συμπτώσεις την είχαν οδηγήσει σε ένα άλλο μέρος της γης ή σε διαφορετικό πεπρωμένο. Στην απόπειρα να αποδοθεί ο παλμός μιας καρδιάς που χτυπάει συντονισμένη στο ρυθμό μιας «πληθυντικής οντότητας», η γραφή γίνεται ιδιαίτερα τολμηρή και ο λόγος σχεδόν παραληρηματικός. Αποτέλεσμα: ένα παλίμψηστο, πολυφωνικό και πολυπρισματικό κείμενο, πυκνοκατοικημένο από φωνές, ιδέες, κραυγές και σιωπές, προκειμένου να αποδοθεί η πολυπλοκότητα της ανθρώπινης φύσης.

Για το μυθιστόρημα του James Sallis Στη λίμνη (μτφρ. Κίκα Κραμβουσάνου, εκδ. Πόλις).

Της Χίλντας Παπαδημητρίου

Ο Τζων Τέρνερ, βετεράνος του Βιετνάμ, πρώην αστυνομικός, πρώην ψυχοθεραπευτής, ο οποίος έχει εκτίσει πολυετή κάθειρξη για ανθρωποκτονία, ζει ολομόναχος σε μια απομονωμένη αγροικία, δίπλα σε μια λίμνη. Έχοντας αφήσει πίσω του οριστικά το Μέμφις και τους ανθρώπους, προσπαθεί «να θάψει το παρελθόν του και να δραπετεύσει από τον πόνο της ανθρώπινης συναναστροφής». Την ιαματική μοναξιά του διακόπτει ο Λόννι Μπέιτς, ο σερίφης της κοντινής πολίχνης, ο οποίος τον επισκέπτεται μ’ ένα μπουκάλι ουίσκι και μια παράκληση: να τον βοηθήσει να εξιχνιάσει ένα φόνο. Διότι στην ήσυχη πόλη του όπου οι πάντες γνωρίζονται και δεν συμβαίνει ποτέ τίποτα σοβαρό, ένα ζευγαράκι ανακαλύπτει το πτώμα ενός άγνωστου άνδρα, ο οποίος έχει δολοφονηθεί με άγριο τελετουργικό τρόπο. Τη δολοφονία περιπλέκει το γεγονός ότι στα χέρια του νεκρού υπάρχει η αλληλογραφία του δημάρχου της πόλης: όλα τα γράμματα και οι λογαριασμοί των τελευταίων 3-4 μηνών. Το πρόβλημα ξεπερνάει τον σερίφη και τον μοναδικό βοηθό του, και ο Τέρνερ, διστακτικά στην αρχή, δέχεται να τους βοηθήσει.

There could still be many -- many drops of goodness - George Saunders

Του Νίκου Ξένιου

Ιδιότυπος συγγραφέας, με ανατρεπτικό χειρισμό της σύνταξης και αναγνωρίσιμο ιδιόλεκτο, ο Τζωρτζ Σώντερς καταπιάνεται με ετερόκλητο σύνολο θεμάτων στη συλλογή διηγημάτων του «Δεκάτη Δεκεμβρίου» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Ίκαρος» στην κοπιώδη μετάφραση του Γιώργου-Ίκαρου Μπαμπασάκη. Βραβευμένη με το πρώτο διεθνές Folio Prize, η συλλογή κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο του 2013 και το «New York Times Magazine» αφιέρωσε στον συγγραφέα το εξώφυλλό του, πολλές σελίδες του κι έναν έπαινο: «Ο Τζωρτζ Σώντερς έγραψε το καλύτερο βιβλίο που θα διαβάσετε φέτος». Η συλλογή περιλαμβάνει δέκα διηγήματα που γράφτηκαν στο διάστημα μιας δεκαπενταετίας και στη πλειονότητά τους είχαν δημοσιευθεί στο περιοδικό «The New Yorker».

Για το μυθιστόρημα του Bernhard Schlink Η γυναίκα στη σκάλα (μτφρ. Απόστολος Στραγαλινός, εκδ. Κριτική).

Του Νίκου Ξένιου

Η Γυναίκα στη Σκάλα του Μπέρνχαρντ Σλινκ έφτασε στην κορυφή των πωλήσεων στη Γερμανία. Οι κριτικές επαινούν την πηγαιότητα της γραφής του Σλινκ: «Απλή κι ανεπιτήδευτη πρόζα, κατανοητή γλώσσα, πολυσύνθετοι χαρακτήρες και ηθικά διλήμματα συνιστούν τα κύρια γνωρίσματα του βιβλίου.»[1] Δομημένο σε ευσύνοπτα κεφάλαια δύο έως τριών σελίδων, το μυθιστόρημα διαδραματίζεται στην Αυστραλία και αφορά την απαγωγή ενός διάσημου πίνακα ζωγραφικής και την εμπλοκή τριών ανδρών στη διεκδίκησή του. Εμπνευσμένος από τον πίνακα «Έμμα, γυμνό στη σκάλα» του Γκέρχαρντ Ρίχτερ, ο Σλινκ συνθέτει μια μυθοπλασία για ένα χρονικό ερωτικής απόρριψης που εκπορεύεται από το μοντέλο ενός πίνακα τιτλοφορούμενου «Γυναίκα στη σκάλα»: τρεις προδομένοι άνδρες θα συναντηθούν στο Ροκ Χάρμπορ του Σϊντνεϋ, ενώ η γυναίκα-μοντέλο, η Ιρένε, θα κρατά τα ηνία των σχέσεών τους. Διαφορετικές αναπαραστάσεις της κίνησης της γυναίκας αυτής ταυτίζονται με διαφορετικά βιώματα σε σχέση με την αναπαριστώμενη.

Για τη συλλογή διηγημάτων του Thomas Bernhard Πρόζα (μτφρ. Βασίλης Τσαλής, εκδ. Κριτική).

Του Γιώργου Λαμπράκου

«Είναι αβέβαιο πού ο θάνατος μάς αναμένει, ας τον αναμένουμε παντού. Η προμελέτη του θανάτου είναι προμελέτη της ελευθερίας. Όποιος έμαθε να πεθαίνει, ξέμαθε να είναι δούλος. Η γνώση του θανάτου μάς απελευθερώνει από κάθε υποτέλεια και καταναγκασμό». Αυτά και άλλα, ακόμα πιο σπουδαία, γράφει για τον θάνατο, δηλαδή για την αντιμετώπισή του, ο Μοντέν (σε μετάφραση Φ. Δρακονταειδή), ένα από τα κορυφαία στοχαστικά μυαλά στην ιστορία και από τους αγαπημένους συγγραφείς του Τόμας Μπέρνχαρντ (1931-1989).  

Για το μυθιστόρημα του Herman Koch Εξοχικό με πισίνα (μτφρ. Ινώ Μπαλτά-Βαν Ντάικ, εκδ. Μεταίχμιο).

Της Αργυρώς Μαντόγλου

Το Εξοχικό με πισίνα είναι το δεύτερο μυθιστόρημα του Χέρμαν Κοχ που μεταφράζεται στα ελληνικά μετά το Δείπνο· διακρίνονται και σε αυτό κάποιες από τις τεχνικές του συγγραφέα που ενισχύουν τη συμμετοχή του αναγνώστη, την αποδόμηση όλων σχεδόν των χαρακτήρων και μια συνεχώς κλιμακούμενη ένταση η οποία δεν υποχωρεί μέχρι το τέλος. Ο αφηγητής και κεντρικός χαρακτήρας του Κοχ, μέσα από τον οποίο μας δίδεται η ιστορία, προβάλλει από την αρχή κυκλοθυμικός και αναξιόπιστος, αφήνοντας να ξεγλιστρήσουν κάποιες αντιφατικές πληροφορίες για το άτομό του, δημιουργώντας μια υποδόρια αμφισβήτηση για τις προθέσεις του, αλλά και για την ηθική του ακεραιότητα.

Για το μυθιστόρημα του Juan Gabriel Vásquez «Οι πληροφοριοδότες» (μτφρ. Αχιλλέας Κυριακίδης, εκδ. Ίκαρος).

Του Νίκου Ξένιου

Ορισμένα από τα καλύτερα αστυνομικά μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν τους τελευταίους μήνες. Η παράθεση είναι χωρίς αξιολογική σειρά.

Της Χίλντας Παπαδημητρίου

Για τη νουβέλα του Erri De Luca Το βάρος της πεταλούδας (μτφρ. Άννα Παπασταύρου, εκδ. Κέλευθος).

Του Νίκου Ξένιου

Στο υπέροχο, έρημο ορεινό σκηνικό, η ανθρώπινη μοναχική παρουσία αγαπά να πλανιέται, μια μονάδα απέναντι στην ανεξιχνίαστη βία που αναγνωρίζει τη θέση της στον κόσμο. To Βάρος της πεταλούδας του Έρι Ντε Λούκα, παρότι μοιάζει με παραμύθι ανθρωπομορφισμού (αφηγητής είναι τόσο ο κυνηγός, όσο και το αγριόγιδο), στην ουσία είναι μια αυθεντική ιστορία που γεφυρώνει την ψυχή του ζώου μ΄εκείνην του ανθρώπου, επιστρέφοντας, μετά την ανάβαση, στο σημείο εκκίνησης. Πρωτότυπη αφήγηση, ασθματικός ρυθμός, αλληγορική σημειολογία: μια γλώσσα απόλυτα προσωπική, αποδοσμένη εύστοχα στα ελληνικά από την Άννα Παπασταύρου για λογαριασμό των εκδόσεων «Κέλευθος».

Για το μυθιστόρημα του Colum McCann, Υπερατλαντικός (μτφρ. Κατερίνα Σχινά, εκδ. Καστανιώτη).

Της Αργυρώς Μαντόγλου

«Σπάνια μαθαίνουμε τι αντίκτυπο θα έχουν οι πράξεις μας, όμως οι ιστορίες μας είναι βέβαιο ότι θα επιβιώσουν και θα διαρκέσουν περισσότερο από εμάς», γράφει ο ΜακΚάν λίγο πριν το τέλος του «σπονδυλωτού» αυτού μυθιστορήματος με τις πολλαπλές οπτικές, τις ενσαρκωμένες μέσα από τους χαρακτήρες του ιδέες και τις αποκαλυπτικές «επιφάνειες» – στιγμές εμπνευσμένες όπου οι άνθρωποι υπερβαίνοντας τα όρια τους, κατακτούν μια αναπάντεχη γνώση, διευρύνοντας τη συνείδηση, ενώ με τις πράξεις τους επηρεάζουν όχι μόνο τους συγχρόνους τους, αλλά κατορθώνουν να εισχωρήσουν και στο συλλογικό ασυνείδητο.

Για το μυθιστόρημα του Graham Greene «Η Δύναμις και η Δόξα» (μτφρ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου, εκδ. Πόλις).

Του Γιώργου Λαμπράκου

Για το αστυνομικό μυθιστόρημα της Tove Alsterdal Οι γυναίκες στην παραλία (μτφρ. Λύο Καλοβυρνάς, εκδ. Μεταίχμιο).

Της Χίλντας Παπαδημητρίου

Τα κύματα ξεβράζουν μια γυναίκα στην παραλία της Ταρίφα, ενός τουριστικού θέρετρου στην Ανδαλουσία. Η Ταρίφα είναι διεθνώς γνωστός τόπος συνάντησης των σέρφερ – και το νοτιότερο σημείο της Ισπανίας, το πιο κοντινό στο Μαρόκο. Στην ίδια παραλία, μια νεαρή Σουηδέζα τουρίστρια ανακαλύπτει το πτώμα ενός μαύρου άνδρα. Άλλο ένα παράνομο φορτίο μεταναστών είχε κακή κατάληξη, προφανώς.

Για τη συλλογή διηγημάτων του Sergi Pàmies Τραγούδια του έρωτα και της βροχής (μτφρ. Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, εκδ. Πάπυρος).

Του Νίκου Ξένιου

Το τέλος του έρωτα με τη ματιά ενός κυνικού. Ή, η επαναδιαπραγμάτευση του έρωτα υπό το πρίσμα του θανάτου. Η παράλυση του συναισθήματος μια βροχερή μέρα, με αφορμή ένα επουσιώδες γεγονός. Ή, η εξισορρόπηση ανάμεσα στη σοβαρότητα του θανάτου και την ελαφρότητα της ζωής.

Για το νέο μυθιστόρημα του Umberto Eco Φύλλο μηδέν (μτφρ. Έφη Καλλιφατίδη, εκδ. Ψυχογιός).

Της Αργυρώς Μαντόγλου

Για το μυθιστόρημα του Kazuo Ishiguro Ο θαμμένος γίγαντας (μτφρ. Αργυρώ Μαντόγλου, εκδ. Ψυχογιός).

Του Γιώργου Βέη

Για το μυθιστόρημα του Charles Bukowski Pulp (μτφρ. Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης, εκδ. Μεταίχμιο).

Του Γιώργου Λαμπράκου

Η λογοτεχνία, ιδίως η «υψηλή» ή «λόγια», ανέκαθεν αναπαριστούσε τη ζωή με έναν τρόπο εξευγενισμένο, εξιδανικευμένο και υψιπετή. Κατά κανόνα απέφευγε προσεκτικά ή και αρνούνταν πεισματικά να δείξει τα πάντα όπως ακριβώς είναι, επιλέγοντας εκφραστικά ύφη και μορφές που άμβλυναν ή αποσιωπούσαν π.χ. το ποταπό, το χυδαίο, το χθαμαλό της ανθρώπινης ύπαρξης. Οι λίγες εξαιρέσεις στην ιστορία της λογοτεχνίας επιβεβαίωναν τον παραπάνω κανόνα.