khalil 2 kentriki

Για το μυθιστόρημα του Yasmina Khadra «Χαλίλ» (μτφρ. Γιάννης Στρίγκος, εκδ. Πατάκη).

Της Χριστίνας Μουκούλη

Μετά από τα εξαιρετικά δυσάρεστα γεγονότα που διαδραματίστηκαν τις τελευταίες μέρες στη Γαλλία και προκάλεσαν τον παγκόσμιο αποτροπιασμό, το μυθιστόρημα του Γιασμίνα Χάντρα φαντάζει πιο επίκαιρο από ποτέ. Άλλωστε το εμπνεύστηκε από ανάλογα γεγονότα που έγιναν το 2015 στην ίδια χώρα.

Τα ερωτήματα που εγείρονται με την ανάγνωση του βιβλίου είναι πολλά και δύσκολα μπορούν να απαντηθούν. Πόσο εφικτό είναι άραγε να διακρίνει κανείς τα όρια μεταξύ λογικής και παραφροσύνης; Κατά πόσο μπορεί κάποιος να είναι δίκαιος, όταν έχει υποστεί κατάφωρη αδικία, ρατσισμό και αποκλεισμό από αγαθά που δρέπουν όλοι οι υπόλοιποι; Στην Ευρώπη του σήμερα, γιατί να θέλει κανείς να σκορπίσει τον θάνατο, ενώ έρχεται σ’ αυτή για να ζήσει μια καλύτερη ζωή;

Μεγαλώνοντας στις γειτονιές όπου το σκοτάδι πέφτει πολύ γρήγορα

Τέσσερις άντρες ταξιδεύουν από μια πόλη του Βελγίου προς το Παρίσι για να ανατινάξουν το εθνικό στάδιο της Γαλλίας, το Σταντ ντε Φρανς, όπου διεξάγεται ένας ποδοσφαιρικός αγώνας της εθνικής ομάδας της χώρας ενάντια στη Γερμανία. Είναι όλοι τους αποφασισμένοι να πεθάνουν για να εκδικηθούν για τα δεινά που έχουν υποστεί οι ομόθρησκοί τους και για να αποδείξουν την πίστη τους στον Θεό. Οι τρεις πετυχαίνουν τον στόχο τους. Όχι όμως και ο Χαλίλ, ο τέταρτος της παρέας. Το γιλέκο με τα εκρηκτικά που του έδωσαν είναι ελαττωματικό και η έκρηξη δεν πραγματοποιείται.

Τέσσερις άντρες ταξιδεύουν από μια πόλη του Βελγίου προς το Παρίσι για να ανατινάξουν το εθνικό στάδιο της Γαλλίας, το Σταντ ντε Φρανς, όπου διεξάγεται ένας ποδοσφαιρικός αγώνας της εθνικής ομάδας της χώρας ενάντια στη Γερμανία.

Με αλλεπάλληλες αναδρομές στο παρελθόν, μαθαίνουμε την ιστορία του Χαλίλ και της οικογένειάς του, τις συνθήκες στις οποίες μεγάλωσε και το πώς βρέθηκε στους κόλπους της οργάνωσης που έχει στόχο να σκορπίσει τον τρόμο και τον θάνατο. Η οικογένεια του Χαλίλ κατάγεται από το Μαρόκο. Ο πατέρας δεν αναπτύσσει καμιά ουσιαστική σχέση με τα παιδιά του και κακομεταχειρίζεται τη μητέρα. Εκείνη δέχεται την άσχημη συμπεριφορά του, μη τολμώντας να αντιδράσει και μεταβάλλοντας τον εαυτό της σε «μια μάζα κακοτυχίας και υποταγής».

yasmina khadra 2
Γιασμίνα Χάντρα είναι το λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Αλγερίνου συγγραφέα Μοχάμεντ Μουλεσεχούλ, ο οποίος γεννήθηκε στις 10 Ιανουαρίου του 1955. Από εννέα ετών μπήκε σε στρατιωτική σχολή. Το 1984 κυκλοφόρησε τα πρώτα του κείμενα με γυναικείο ψευδώνυμο για να αποφύγει τη στρατιωτική λογοκρισία. Αποκάλυψε την ταυτότητά του το 2001, αφού είχε εγκαταλείψει τον στρατό και τη χώρα του. Έκτοτε ζει στη Γαλλία.

 

Ο Χαλίλ ανήκει στους δυσαρεστημένους εφήβους, που ψάχνουν ταυτότητα και νόημα στη ζωή τους. Έχουν ανάγκη να πιστέψουν σε κάτι σημαντικό, ενώ οι σχέσεις με τους γονείς τους παραμένει παράγοντας καθοριστικός για την πορεία τους. Οι άσχημες συνθήκες διαβίωσης, η φτώχεια και το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο των γονιών, οδηγούν τους νέους σε παραβατικές συμπεριφορές. Η απουσία ερεθισμάτων και κινήτρων για μάθηση, η αδικία και η κακομεταχείριση, η έλλειψη ευκαιριών, ο κοινωνικός διαχωρισμός, ο αποκλεισμός από τον τρόπο ζωής των ευρωπαίων, όλα αυτά καθιστούν τους νέους αυτούς ευάλωτους σε κάθε μορφής προσηλυτισμό από φανατισμένους ισλαμιστές.

«Αυτό που συμβαίνει είναι η λογική κατάληξη μιας διαδικασίας παλιάς όσο και το αγελαίο ένστικτο: ο αποκλεισμός εντείνει την ευθιξία, η ευθιξία γεννά τη ματαίωση, τα αισθήματα ματαίωσης γεννούν το μίσος και το μίσος οδηγεί στη βία. Είναι μαθηματικό το ζήτημα».

Στο μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου η αφήγηση είναι πρωτοπρόσωπη και αφηγητής είναι ο ίδιος ο Χαλίλ. Μας περιγράφει διεξοδικά τις αμφιβολίες και τα διλήμματα που αντιμετωπίζει αρχικά, μα και το μέγεθος της επιμονής και της πίστης στον μεγάλο σκοπό αργότερα. Ο ιμάμης που ανέλαβε την εκπαίδευσή του του μιλά γλυκά και όμορφα στην αρχή, με επιχειρήματα που καταρρίπτουν κάθε διαφορετική άποψη. Με ευφράδεια που θα ενισχύσει τη χειραγώγηση, θα μεταλαμπαδεύει στην ψυχή του Χαλίλ τον θρησκευτικό φανατισμό. Στην οργάνωση όπου θα μπει ο Χαλίλ θα νιώσει ότι είναι κάποιος, «έχει γίνει ορατός, έχει αποκτήσει υπόσταση, ένα ιδανικό».

Ο συγγραφέας σε καμία περίπτωση δεν δικαιολογεί τις ενέργειες των νεαρών καμικάζι, ούτε τους δίνει ελαφρυντικά. Προσεγγίζει με μεγάλη μαεστρία τον τρόπο σκέψης ενός νέου που θέλει να ενσωματωθεί, τα στάδια του προσηλυτισμού που υφίσταται και τους παράγοντες που τον οδηγούν στο να βλέπει ως μονόδρομο τον εκούσιο θάνατό του για την επίτευξη του μεγάλου στόχου. Εξαιρετική η μετάφραση του Γιάννη Στρίγκου. Αποδίδει επάξια την αμεσότητα και τον ρεαλισμό του κειμένου.

* Η ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΜΟΥΚΟΥΛΗ είναι εκπαιδευτικός. 


khandraΧαλίλ
ΓΙΑΣΜΙΝΑ ΧΑΝΤΡΑ
Μτφρ. ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΡΙΓΚΟΣ
ΠΑΤΑΚΗΣ 2020
Σελ. 280, τιμή εκδότη €13,30  



ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ YASMINA KHADRA

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Το χρυσό σημειωματάριο» της Ντόρις Λέσινγκ – Αλήθειες βαθιές κι επώδυνες, ενεργές και σήμερα

«Το χρυσό σημειωματάριο» της Ντόρις Λέσινγκ – Αλήθειες βαθιές κι επώδυνες, ενεργές και σήμερα

Για το εμβληματικό μυθιστόρημα της νομπελίστριας Ντόρις Λέσινγκ [Doris Lessing] «Το χρυσό σημειωματάριο» (μτφρ. Έφη Τσιρώνη, εκδ. Διόπτρα). 

Γράφει ο Κ.Β. Κατσουλάρης

Είναι δύσκολο να μιλήσεις για την Ντόρις Λέσινγκ χω...

«Έντιμοι άνθρωποι» του Λεονάρδο Παδούρα (κριτική) – O Mάριο Κόντε σε μια Κούβα που αλλάζει

«Έντιμοι άνθρωποι» του Λεονάρδο Παδούρα (κριτική) – O Mάριο Κόντε σε μια Κούβα που αλλάζει

Για το μυθιστόρημα του Λεονάρδο Παδούρα [Leonardo Padura] «Έντιμοι άνθρωποι» (μτφρ. Κώστας Αθανασίου, εκδ. Καστανιώτη). Kεντρική εικόνα: © Wikimedia Commons. 

Γράφει η Έλενα Χουζούρη 

Ανεξάρτητα αν είχε επισκ...

«Συνάντηση» της Νατάσα Μπράουν (κριτική) – «Αφομοιώσου, αφομοιώσου… διαλύσου μέσα στο χωνευτήρι»

«Συνάντηση» της Νατάσα Μπράουν (κριτική) – «Αφομοιώσου, αφομοιώσου… διαλύσου μέσα στο χωνευτήρι»

Για το μυθιστόρημα της Νατάσα Μπράουν [Natasha Brown] «Συνάντηση» (μτφρ. Βαγγέλης Τσίρμπας, εκδ. Gutenberg). Kεντρική εικόνα: Η Teyonah Parris από τη σειρά «Mad Men». 

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη 

«Δεν υπάρχει επιτ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Η Εταιρεία Συγγραφέων αφιερώνει στη μνήμη του την επόμενη Ημέρα Ποίησης

Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Η Εταιρεία Συγγραφέων αφιερώνει στη μνήμη του την επόμενη Ημέρα Ποίησης

Με ανακοίνωσή της η Εταιρεία Συγγραφέων αποχαιρετά των δύο φορές Πρόεδρό της Βασίλη Βασιλικό και ανακοινώνει ότι η Ημέρα Ποίησης 2024 θα είναι αφιερωμένη στη μνήμη του ανθρώπου που εισηγήθηκε στην UNESCO την 21 Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης

...
Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Ένας αποχαιρετισμός από τον Αλέξη Ζήρα

Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Ένας αποχαιρετισμός από τον Αλέξη Ζήρα

Ακολουθεί επιμνημόσυνο κείμενο του Αλέξη Ζήρα, πρώην Προέδρου της Εταιρείας Συγγραφέων, για τον Βασίλη Βασιλικό.

Ένας αποχαιρετισμός στον Βασίλη Βασιλικό

Για πολλά χρόνια, τουλάχιστον από τη δεκαετία του 1970 ως το κλείσιμο...

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

Τι κοινό μπορεί να έχει η Μαρινέλλα με τον Έλον Μάσκ; Η Μαρία Κάλλας με τον Ανδρέα Παπανδρέου και ο Πρίγκιπας Χάρι με τον Διονύση Σιμόπουλο; Οι βιογραφίες όλων αυτών, και μερικές ακόμη, κυκλοφόρησαν τους προηγούμενους μήνες και σας τις παρουσιάζουμε.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστό...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από βιβλίο του Δημοσθένη Δαββέτα «Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» (Επίμετρο: Μάνος Στεφανίδης) το οποίο θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Χωριό Ποτέμκιν» του Γιώργου Παναγή (προδημοσίευση)

«Χωριό Ποτέμκιν» του Γιώργου Παναγή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γιώργου Παναγή «Χωριό Ποτέμκιν», που κυκλοφορεί στις 28 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Τόπος. [Η έκφραση «Χωριό Ποτέµκιν» (ρωσικά: по­тёмкинские деревни) περιγράφει ένα κατασκεύασµα που έχει στόχο να αποκρύψει την αλήθεια ή να εξωραΐσει µια κατάσταση].

Επιμέλεια:...

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Άνα Βούτσκοβιτς [Ana Vučković] «Ο Γιουγκοσλάβος» (μτφρ. Απόστολος Θηβαίος), το οποίο κυκλοφορεί αρχές Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η ΜΠΑΝΑΝΑ

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

Τι κοινό μπορεί να έχει η Μαρινέλλα με τον Έλον Μάσκ; Η Μαρία Κάλλας με τον Ανδρέα Παπανδρέου και ο Πρίγκιπας Χάρι με τον Διονύση Σιμόπουλο; Οι βιογραφίες όλων αυτών, και μερικές ακόμη, κυκλοφόρησαν τους προηγούμενους μήνες και σας τις παρουσιάζουμε.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστό...

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Η Ιρλανδή συγγραφέας έχει αγαπηθεί από το ελληνικό αναγνωστικό κοινό και όχι άδικα. Τι είναι αυτό που την κάνει ιδιαίτερη και γιατί η πρόσφατη νουβέλα της «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο) την καταξιώνει. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος ...

12 βιβλία που μας φέρνουν κοντά στην επιστήμη: Από την Τεχνητή Νοημοσύνη στα Φράκταλ, από τον Χρόνο στους Αλγόριθμους

12 βιβλία που μας φέρνουν κοντά στην επιστήμη: Από την Τεχνητή Νοημοσύνη στα Φράκταλ, από τον Χρόνο στους Αλγόριθμους

Είναι βιβλία που φέρνουν τις επιστήμες (κυρίως θετικές) πιο κοντά μας και τις κάνουν πιο εύληπτες και γοητευτικές. Επιλέγουμε ορισμένα από τα καλύτερα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα. Κεντρική εικόνα: Ο Ράσελ Κρόου, ως ο μαθηματικός Τζον Νας, στην ταινία «Ενας υπέροχος άνθρωπος», του Ρον Χάουαρντ.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ