Για το βιβλίο του Θανάση Χατζόπουλου Οι λησμονημένοι (εκδ. Γαβριηλίδη).

Του Γιώργου Βέη

Ο Μώρυ ή Μπέντζυ ή Μπέντζαμιν, ένας εκ γενετής προβληματικός «άνους», δεν μπορεί να μιλήσει, δεν θυμάται ότι η φλόγα του κεριού μπορεί να του προκαλέσει οδυνηρότατο έγκαυμα, δεν έχει μάθει να μετράει το χρόνο. Όμως δεν παραιτείται: ποθεί ανελλιπώς σώμα. Θα ευνουχιστεί το 1913, για να κλειστεί στο κρατικό άσυλο του Τζάκσον μερικά χρόνια μετά. Ήταν επόμενο να ταρακουνήσει για τα καλά την αμερικανική αναγνωστική κοινωνία μια δεκαετία πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Για τη συλλογή διηγημάτων της Δέσποινας Μπάτρη Ή όλοι ή κανείς (εκδ. Μεταίχμιο).

Της Έλενας Μαρούτσου

Το βιβλίο με τίτλο Ή όλοι ή κανείς της πρωτοεμφανιζόμενης Δέσποινας Μπάτρη (εκδ. Μεταίχμιο) είναι μια συλλογή από πέντε εκτενή διηγήματα. Καθώς διάβαζα το πρώτο από αυτά, το οποίο έδωσε και τον τίτλο σε όλη τη συλλογή, μου γεννήθηκε η αυθαίρετη σκέψη πως η συγγραφέας θα επιχειρήσει κάποιο είδος λογοτεχνικής επεξεργασίας αυτοβιογραφικών επεισοδίων, κάτι που συχνά συναντάμε σε πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς, μια που το σταθερό έδαφος των βιωμένων εμπειριών προσφέρει την απαραίτητη σιγουριά σε κάποιον που επιχειρεί το επικίνδυνο άλμα της μετάπλασής τους. Θυμίζει, θέλω να πω, ο πρωτοεμφανιζόμενος λογοτέχνης έναν ακροβάτη που για να επιχειρήσει να περπατήσει στο τεντωμένο σκοινί της συγγραφής, επιλέγει συχνά να κρατάει το σταθερό οριζόντιο δοκάρι της πραγματικότητάς του, για να ισορροπήσει.

Για το βιβλίο του Μποστ Η Φαύστα και διάφορα διηγήματα (εκδ. Μεταίχμιο).

Συγγραφθείς υπό Νικολάου Ξένιου

Για τη συλλογή διηγημάτων του Δημοσθένη Παπαμάρκου, Γκιακ (εκδ. Αντίποδες).

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Αν η ηθογραφία του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ού στηριζόταν στον χρονότοπο της ιδιαίτερης πατρίδας κάθε διηγηματογράφου (ο Γ. Βιζυηνός για τη Θράκη, ο Αλ. Παπαδιαμάντης για τη Σκιάθο, ο Γ. Κονδυλάκης για την Κρήτη), η γλώσσα με τη σειρά της ακολουθούσε τα σουσούμια της περιοχής και φυσικά περιελάμβανε στοιχεία της ντόπιας διαλέκτου. Σε μια νέο-ηθογραφία των τελών του 20ού και των αρχών του 21ου αιώνα, που γράφεται με άλλους όρους και διαφορετικές αναζητήσεις, η γλώσσα εξακολουθεί να παίζει ρόλο, είτε μιλάμε λ.χ. για τη βορειοηπειρωτική του Σ. Δημητρίου είτε για την κρητική της Ρ. Γαλανάκη κ.λπ. Ο ίδιος παρονομαστής τίθεται και στα εννέα διηγήματα (οκτώ συν μία έμμετρη παραλογή) της συλλογής του Δημοσθένη Παπαμάρκου, τα οποία τοποθετούνται στην περιοχή της Μαλεσίνας και ντύνονται με το ελληνο-αρβανίτικο ιδίωμά της.

Για τη συλλογή διηγημάτων της Άννυς Κουτροκόη, Ποιος δάγκωσε το μήλο τελικά (εκδ. Οδός Πανός).

Του Παναγιώτη Γούτα

Το βιβλίο της Άννυς Κουτροκόη Ποιος δάγκωσε τελικά το μήλο (δίχως ερωτηματικό στο τέλος, κι αυτή η κατάφαση του τίτλου κρύβει ειρωνική χροιά και κάπως ανατρεπτική, αν όχι προβοκατόρικη, διάθεση εκ μέρους της αφηγήτριας για την πατροπαράδοτη θεολογική πεποίθηση πως για τον ξεπεσμό του ανθρώπινου είδους φταίει πρωτίστως η «κατακριτέα» πράξη της Εύας), που τυπώθηκε από τις εκδόσεις Οδός Πανός το 2009, περιλαμβάνει 14 διηγήματα δημοσιευμένα σχεδόν όλα στο χρονικό διάστημα 1996-2005 στο περιοδικό «Νέα Πορεία» (δύο και στην Πάροδο).

Για τη νουβέλα Καρυότυπος του Άκη Παπαντώνη (εκδόσεις Κίχλη)

Του Γιώργου Π. Περαντωνάκη

Το παράδοξο μ' αυτό το βιβλίο είναι ότι δεν κινείται τίποτα κι όμως ο αναγνώστης δεν κουράζεται από την τόση στασιμότητα. Η ιστορία κάνει βήματα σημειωτόν ή, καλύτερα, χαράζει μια σπειροειδή τροχιά που δεν μετακινεί την υπόθεση παρά μόνο μερικά μέτρα· κι όμως, όποιος μπει στην τροχιά της περιμένει να κλείσει ο κύκλος και να βρεθεί στην αρχή της νουβέλας, όταν ο μοναχικός λύκος βρίσκει ακαριαίο θάνατο στα χιονισμένα δρομάκια της Οξφόρδης. 

Για το μυθιστόρημα του Κώστα Βούλγαρη, Το εμφύλιο σώμα (Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου).

Του Γιώργου Βέη

Αναγνωρίζω τρεις κύριους κειμενικούς άξονες πέριξ των οποίων κινείται το παρόν έργο. Είναι οι εξής: η διερεύνηση ορισμένων καταστατικών εμφύλιων παθών μας, όπως απαντούν κατ΄ εξοχήν στην Αρκαδία, σε διαχρονική μάλιστα βάση, η λεπτομερής χαρτογράφηση μιας εν εγρηγόρσει συγγραφικής συνείδησης και η πειστική τεκμηρίωση της αλήθειας των αιτίων και των αιτιατών συγκεκριμένων πράξεων και παραλείψεων προσώπων ή κοινωνικών ομάδων.

Για τη συλλογή διηγημάτων του Δημοσθένη Παπαμάρκου, Γκιακ (εκδ. Αντίποδες).

Του Κώστα Αγοραστού

Εννέα διηγήματα-σπουδές για την εκδίκηση, την τιμή, την ανδρική φιλία, τον πόλεμο, τα εγκλήματα και το βάρος της εξομολόγησης αυτών. Γκιακ, στην αρβανίτικη διάλεκτο, είναι το αίμα και κατ’ επέκτασιν ο δεσμός συγγένειας που προκύπτει από κοινή καταγωγή. Γκιακ, επίσης, είναι ο φόνος που γίνεται για λόγους εκδίκησης του αίματος (βεντέτα) ή αντεκδίκησης.

Το μυθιστόρημα φαντασίας της Ιωάννας Μπουραζοπούλου Η κοιλάδα της λάσπης (εκδ. Καστανιώτη) διαδραματίζεται στις Πρέσπες. 

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Το να χτίσεις έναν κόσμο περίπου εκ του μηδενός χρειάζεται δεξιότητα, φαντασία, επινοητικότητα, ακρίβεια διαβήτη και επιμονή στις εικονοπλαστικές λεπτομέρειες. Κι αυτόν τον συνολικό πίνακα μπορεί να τον έχεις προσχεδιάσει με σαφείς προσανατολισμούς, αλλά το σημαντικό είναι να τον δείξεις ψηφίδα ψηφίδα, να ξεκινήσεις από μια γωνία και να προσθέτεις κομματάκι κομματάκι, μέχρι να αρχίσει να διαφαίνεται το ευρύτερο σχέδιο. Ο κόσμος πλάθεται μέσα στη λογοτεχνία σαν να μην υπήρχε χθες, σαν μια εδεμική δημιουργία που ορθώνεται σταδιακά μπροστά στα μάτια του αναγνώστη. 

Για τη συλλογή διηγημάτων του Βασίλη Δημητράκου, Το μυστήριο της αγάπης (εκδ. Μπιλιέτο).

Του Παναγιώτη Γούτα

Ο Βασίλης Δημητράκος (γενν. 1962) συγκέντρωσε τα έως τώρα διηγήματά του –πέντε τον αριθμό– σε κομψή έκδοση του Μπιλιέτου, με τον γενικό τίτλο Το μυστήριο της αγάπης, το 2006, έκδοση εμπλουτισμένη με σχέδια του αδελφού του, ζωγράφου, Γιάννη Δημητράκη. Τα διηγήματα δεν ακολουθούν χρονολογική σειρά. Δύο απ’ αυτά, Το μυστήριο της αγάπης και Μόνιμο σύμπτωμα της αρρώστιας μου, είχαν τυπωθεί το 1997 με τον τίτλο Χωνευτήρι, ενώ άλλα δύο, Ο μοναχός είναι σκυλί παιδί μου  (μετέπειτα Το σκυλί) και Το μυστικό της ρέγκας, είχαν πρωτοκυκλοφορήσει ως οκτασέλιδο, τον Μάρτιο του 2003. Στην έκδοση του 2006 προστέθηκε μόνο το διήγημα Το πετραχήλι και ο ασπρούλης μου, που είναι και το πιο πρόσφατο, αφού γράφτηκε το 2005, και προτάσσεται στην εν λόγω συλλογή.

Για τη νουβέλα του Μιχάλη Μακρόπουλου Το δέντρο του Ιούδα (εκδ. Κίχλη).

Της Έλενας Μαρούτσου

Στη λογοτεχνία υπάρχουν φορές που ο τόπος είναι ένας από τους πρωταγωνιστές της πλοκής. Υπάρχουν και κάποιες πιο σπάνιες φορές που ο τόπος είναι ο υποβολέας. Και ως υποβολέας υπαγορεύει σε κάθε πρόσωπο τα λόγια και τις πράξεις του. Το δέντρο του Ιούδα του Μιχάλη Μακρόπουλου (εκδ. Κίχλη), έχει φυτρώσει σ’ έναν τέτοιο τόπο. Τις ρίζες του τρέφουν τα αφράτα χώματα της παιδικής ηλικίας, ενώ στα κλαδιά του αιωρούνται πλαστικές σακούλες και κρεμασμένοι. Το έχουν άλλωστε αυτό οι γενέθλιοι τόποι.

Για τη συλλογή διηγημάτων της Λίλας Κονομάρα Οι ανησυχίες του γεωμέτρη (εκδ. Κέδρος).

Του Γιώργου Βέη

«Την επόμενη στιγμή, τα κοιλώματα της σπηλιάς άρχισαν αλλού να υποχωρούν και αλλού να διογκώνονται, σχηματίζοντας νέες μορφές». (Από το βιβλίο, σελ. 152)

Δώδεκα ιστορήματα με κεντρικό άξονα την επανεξέταση ορισμένων χαρακτηριστικών δεδομένων της ατομικής και συλλογικής μας μνήμης. Οι θεματικές εναλλαγές σημειώνονται με ιδιαίτερη φροντίδα. Από τον λαβύρινθο των περιπετειών, το κείμενο συλλέγει ό,τι αρμόζει καλύτερα στη συγκεκριμένη περίσταση. Εμφύλια πάθη, απονενοημένα διαβήματα, συμπλέγματα φοβικού χαρακτήρα, απόκρυφες αμαρτίες οικογενειών της ελλαδικής υπαίθρου, βιωματικά στιγμιότυπα στο αχανές εσωτερικό της εικονικής πραγματικότητας του διαδικτύου, εκούσιες κι ακούσιες ενέργειες τυπικών ηρώων της καθημερινότητας ως και θυμοειδείς αντιδράσεις των ατόμων, των εγκλωβισμένων στα στεγανά του βίου, συναποτελούν τις κύριες εστίες της διηγητικής δράσης. Η δε έντονη μεταφυσική απόκλιση στο απρόοπτο «Άλογο» (βλ. σελ. 55 επ.) ή στην εξαιρετικά επεξεργασμένη «Γεωγονία» (βλ. σελ. 69 επ.) προσδίδει στο χτίσιμο των διηγημάτων όχι μόνον μιαν ισχυρή δόση έκπληξης, αλλά κι ένα ικανό εννοιολογικό βάθος.

Για το μυθιστόρημα της Τατιάνας Αβέρωφ Δέκα ζωές σε μία (εκδ. Μεταίχμιο).

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Ο Ευάγγελος Αβέρωφ (1910-1990), ασχέτως παράταξης και ιδεολογίας, ήταν ένας από τους προβεβλημένους πολιτικούς της μεταπολεμικής Ελλάδας. Μεγαλοαστικής καταγωγής από το Μέτσοβο, απόγονος του Ευεργέτη Γεώργιου Αβέρωφ, διετέλεσε νομάρχης, υπουργός και αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας για το διάστημα 1981-1984. Η ζωή του είναι συνυφασμένη με την εθνική ιστορία του τόπου, αλλά η βιογραφία του, ειδικά όταν γράφεται από την κόρη του, αποσκοπεί στο να δείξει πιο πολύ τον άνθρωπο παρά τον πολιτικό, τον άνθρωπο πριν από τον πολιτικό, τον άνθρωπο πίσω από τον πολιτικό...

Για το βιβλίο του Κώστα Αρκουδέα Και τώρα δεν είναι αργά (εκδ. Κουκουνάρι).

Της Νένας Κοκκινάκη

Η ιστορημένη επιστολική νουβέλα που είχε μάλιστα αποτελέσει την πρώτη ύλη της γραφής ενός μυθιστορήματος (Ο πειρατής, 2003) είναι το νέο βιβλίο του Κώστα Αρκουδέα σε 96 σελίδες μικρού σχήματος.  Σε μια εποχή όπως η σημερινή, όπου κάθε τι περιοριστικό της ελευθερίας καταρρέει, είτε λέγεται φιλία, είτε ακόμα και οικογένεια, μια εκτενής επιστολή που απευθύνεται στον μόνο επιζώντα ενός δράματος γίνεται αφορμή προβληματισμού, ίσως και αναθεώρησης των πραγμάτων. Η απατηλή σαγήνη και η διαβρωτική βία της εκδίκησης παραπέμπει στη διάσταση μιας ιδιαίτερης ερμηνείας της αμαρτίας, όπου ό,τι εμφανίζεται ως θανατηφόρος τιμωρία είναι η αποσύνδεση του φυσικού δεσμού και η κυριαρχία του θανάτου. Ο άνθρωπος επιλέγει την ελευθερία του και μαζί της το κακό που όμως τον καθιστά όχι μόνο δράστη αλλά και θύμα. Η σαγηνευτική γοητεία του κακού ως συντελεστής μιας παράδοξα λογικής, όσο και απόλυτης ισορροπίας γίνεται τελικά τρόπος αντιστάθμισης της αδικίας, τρόπος τιμωρίας της αλαζονείας. Έτσι, καλώντας και ανακαλώντας ο αναγνώστης της νουβέλας πορεύεται προς τα ακρότατα σύνορα της σιωπής ακούγοντας το αβυσσαλέο βάθος της.

Στις πλαγιές της Πίνδου κατοικούν ιδιότυπες «Αμαζόνες», στο μυθιστόρημα του Σπύρου Καρυδάκη Γυναικόκαστρο (εκδ. Πάπυρος).

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη
Φωτογραφία: Τάκης Τλούπας

Πώς αξιολογείς ένα βιβλίο που φτιάχνει έναν καινούργιο κόσμο αλλά με αδέξια λεκτικά υλικά; Πώς κρίνεις ένα έργο που βρίθει φαντασίας, μύθων, παγανιστικών αποήχων και συνθέτει ένα οργιαστικό αμάλγαμα αλλά υστερεί στη γλωσσική επιμέλεια του τελικού αποτελέσματος;

Για τη μυθιστορηματική αυτοβιογραφία του Λευτέρη Αλεξίου Αξέχαστοι καιροί (εκδ. Καστανιώτη).

Της Έλενας Μαρούτσου

Ηράκλειο του Μεσοπολέμου. Μια συντροφιά νέων, η Πούλια. Τα αστέρια που τη συνθέτουν λάμπουν στο λογοτεχνικό και καλλιτεχνικό στερέωμα της εποχής: ο Νίκος Καζαντζάκης, η Γαλάτεια Καζαντζάκη, η Έλλη Αλεξίου, ο αδελφός των δύο προηγουμένων Λευτέρης Αλεξίου, ο ζωγράφος Τάκης Καλμούχος, ο συγγραφέας Βελισσάριος Φρέρης, ο συνθέτης Κώστας Σφακιανάκης, ονόματα λιγότερο ή περισσότερο αναγνωρίσιμα πια σήμερα που όμως όλοι τους άφησαν το ίχνος τους στην Ιστορία με άλφα κεφαλαίο αλλά και στην ιστορία με άλφα μικρό, αυτήν δηλαδή που μας αφηγείται σε αυτό το βιβλίο ένας εξ αυτών: ο Λευτέρης Αλεξίου.

Για το μυθιστόρημα του Γιάννη Ατζακά Φως της Φονιάς (εκδ. Άγρα).

Της Αρχοντούλας Διαβάτη

Το Φως της Φονιάς (2013), το τέταρτο πεζογραφικό βιβλίο του Γιάννη Ατζακά, τρίτο μέρος της άτυπης αυτοβιογραφικής τριλογίας του, που άρχισε με τη νουβέλα Διπλωμένα φτερά (2007) και τον βραβευμένο Θολό βυθό (2008). Ακολούθησε βέβαια το Κάτω από τις οπλές, (2010), άλλης δομής και τεχνικής, εμβόλιμη στην τριλογία νουβέλα.

Για το μυθιστόρημα του Γιώργου Λεονάρδου Νησιά ξεχασμένα στον χρόνο (εκδ. Ωκεανός).

Του Γιώργου Βέη

Πρόκειται για ένα βιβλίο, το οποίο όχι μόνον διαβάζεται απνευστί, αλλά καλεί τους αναγνώστες του να επανέλθουν σ΄ αυτό για να απολαύσουν εκ νέου τα όσα διαδραματίζονται εκεί με ιδιαίτερα γρήγορους διηγητικούς ρυθμούς. Η ασίγαστη δράση, η καλώς συγκερασμένη πλοκή και οι αληθοφανείς συνθήκες της επιμέρους εξέλιξης των ανατροπών συναποτελούν ουσιώδη τεκμήρια της μεγάλης προσοχής, την οποία επέδειξε ο μυθιστοριογράφος αυτός τόσο στο θεματικό, όσο και στο υφολογικό του πεδίο. Βαθύς άλλωστε γνώστης των ιστορικών πηγών του, κάτοχος ενός ευρύτερου γνωσιολογικού υλικού, αλλά και εξαιρετικά έμπειρος χρήστης μιας ευέλικτης γλώσσας, ο πολυβραβευμένος, μεταξύ άλλων και με το Κρατικό βραβείο Ιστορικού Μυθιστορήματος, Γιώργος Λεονάρδος γνωρίζει πολύ καλά πότε θα μας αιφνιδιάσει, αφηγούμενος κάθε φορά, όπως ακριβώς στην προκειμένη, αλυσίδες συναρπαστικών περιστατικών από τη ζωή συγχρόνων μας ή μη προσώπων. Η σύνδεση παρόντος-παρελθόντος είναι καθόλα αρραγής. Το ιστορικό τότε έρχεται κοντά μας με ασφάλεια και χαρακτηριστική άνεση.

Για τη συλλογή διηγημάτων του Δημοσθένη Βουτυρά «Ο Φαρφουλάς και άλλα διηγήματα» (εκδ. Φαρφουλάς).

Του Νίκου Ξένιου

Για το βιβλίο της Μαργαρίτας Ζαχαριάδου Το παρόν αποτελεί προϊόν μυθοπλασίας (εκδ. Πόλις).

Της Έλενας Μαρούτσου

«Πωλείται το παρόν» έγραφαν, θυμάμαι, κάτι ταμπέλες αναφερόμενες σε οικόπεδα ή σε κάτι παλιά σπιτάκια, δίνοντας λαβή στους γελοιογράφους της δεκαετίας του ’70 ή του ’80 να προσδώσουν νέο νόημα στη φράση, ένα νόημα φορτισμένο πολιτικά, όπως συνηθιζόταν στη μεταπολίτευση. Στο πρώτο βιβλίο της Μαργαρίτας Ζαχαριάδου Το Παρόν αποτελεί προϊόν μυθοπλασίας (εκδ. Πόλις), η συγγραφέας έχει δανειστεί τον τίτλο από τη γραπτή ρήση που συνοδεύει συχνά ταινίες και βιβλία και σκοπό της έχει να διαβεβαιώσει πως οι χαρακτήρες κι οι καταστάσεις είναι φανταστικές.

Για τη νουβέλα του Διονύση Χαριτόπουλου Πρόβες πολέμου (εκδ. Τόπος).

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Ο στρατός, παρά τον χαμένο χρόνο από τη ζωή σου, παρά το παράλογο των τακτικών του, παρά τον εξευτελισμό της ανθρώπινης ύπαρξης, αφήνει χρόνο στους ανθρώπους του πνεύματος για το χαρτί και το στυλό. Άλλοι ξεκοκαλίζουν βιβλία και εφημερίδες, άλλοι γράφουν ατελείωτα γράμματα-εξομολογήσεις κι άλλοι καταγράφουν τις εμπειρίες τους κι έπειτα τις εκδίδουν.

Για τη νουβέλα της Σώτης Τριανταφύλλου Μηχανικοί καταρράκτες (εκδ. Πατάκη)

Του Θεόδωρου Γρηγοριάδη

Ο Σαλ, εκ του Σαλβατόρε, επώνυμο Γουέμπ, αποχαιρετά τη μάνα του και φεύγει από το Μέιν για ένα ταξίδι χωρίς «γυρισμό»: θα διασχίσει την Αμερική φτάνοντας στο Μεξικό όπου θα υποστεί επέμβαση αλλαγής φύλου ή «διόρθωση» διασχίζοντας τα όρια της υπόστασής του. 

Για τη συλλογή διηγημάτων του Κωνσταντίνου Πουλή Ο θερμοστάτης (εκδ. Μελάνι).

Του Σπύρου Γιανναρά

Η παρουσίαση μιας συλλογής διηγημάτων είναι πάντα επίπονη σπαζοκεφαλιά. Ιδίως όταν φαινομενικά συγκεντρώνει διαφορετικών ειδών μικρά πεζά, καθιστώντας δύσκολη, αν όχι αδύνατη την προσέγγισή της ως ενιαίο έργο. Οι άξιες λόγου, όμως, συλλογές δεν είναι ποτέ ένα σύμφυρμα άσχετων μεταξύ τους διηγημάτων, αλλά κρύβουν έναν υπόγειο συνεκτικό ιστό, με άξονα τον οποίο δομείται το βιβλίο. Θα τολμούσα, δε, να πω ότι όσο πιο αδιόρατος είναι ο μίτος που το συνέχει, τόσο πιο λεπτές είναι κι οι αποχρώσεις της πραγματικότητας που πασχίζει να φωτίσει ο συγγραφέας.

Μια ανάγνωση-απολογισμός, για το τελευταίο μυθιστόρημα του Μένη Κουμανταρέα Ο θησαυρός του Χρόνου (εκδ. Πατάκη).

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Για το μυθιστόρημα της Αλεξάνδρας Δεληγιώργη Ανέστιος (εκδ. Άγρα).

Του Γιώργου Βέη

Τα πέντε ημερολόγια που μπόρεσε να κρατήσει ο Ηλίας Κυριακούλης, περιφερόμενος κυριολεκτικά στους πέντε δρόμους, συνειδητά άστεγος, συνιστούν πέντε διακριτές προσπάθειες να μείνει αθάνατος δια των λέξεων και μόνον. Μέλημά του, εμφανές και βασανιστικά επίμονο, είναι πρωτίστως το κείμενο κι όχι τόσο το φαγητό. Φροντίδα του η αποτύπωση του Γράμματος και όχι η κατάκτηση, η βρώση του Άρτου. Καθίσταται λιτοδίαιτος ως εκ των πραγμάτων, σε μια περίοδο ακραίων οικονομικών δυσκολιών, αλλά δεν τσιγκουνεύεται συλλαβές, παραγράφους, ενδοσκοπήσεις επί ενδοσκοπήσεων.

Για το μυθιστόρημα του Χρήστου Αρμάντο Γκέζου Η Λάσπη (εκδ. Μελάνι).

Του Κώστα Αγοραστού

Έπειτα από την πρώτη, βραβευμένη με Κρατικό βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα, ποιητική συλλογή Ανεκπλήρωτοι φόβοι (εκδ. Πολύτροπον), ο Χρήστος Αρμάντο Γκέζος μπαίνει στο χώρο της πεζογραφίας με το μυθιστόρημα Η λάσπη. Ένα βιβλίο που μιλάει για τον δύσκολο αυτοπροσδιορισμό των μεταναστών δεύτερης γενιάς, τον φόβο και την τόλμη απέναντι στην νέα τους πατρίδα και τους ανθρώπους που συναντούν, καθώς και τις ενοχές που γεννιούνται μέσα στην οικογένεια και τα παιχνίδια που μπορεί να παίξει το μυαλό του ανθρώπου.

Για το μυθιστόρημα της Νένας Κοκκινάκη Η πρέσβειρα των Παρισίων (εκδ. Πατάκη)

Της Αλεξάνδρας Μπακονίκα

Μέχρι που απότομα αρρώστησε και έφυγε από τη ζωή, είχα συχνή αλληλογραφία με τον σπουδαίο και αιρετικό συγγραφέα Ηλία Πετρόπουλο. Σε κάποιες από τις τηλεφωνικές συνομιλίες μας αναφερόταν και στο Παρίσι, όπου για χρόνια ζούσε γράφοντας πυρετωδώς. Επιβεβαίωνε πόσο μαγευτικά λαμπερή είναι αυτή η πόλη. To Παρίσι εκπέμπει μια αίσθηση ελευθερίας που σου ψιθυρίζει να κυνηγήσεις την πραγματοποίηση ονείρων και υψηλών κατακτήσεων. Κι αυτή η λάμψη σε ζαλίζει, συνεχώς σε παρακινεί να ζήσεις έντονα, να ξεχωρίσεις, να διαπρέψεις. Το λαμπερό επιβάλλει να γίνεις και συ λαμπερός, είναι μια τάση και προδιάθεση που κυκλοφορεί αενάως στην ατμόσφαιρα της πόλης. Όμως κι από μια άλλη  άποψη είναι μια πόλη σκληρή, όποιος είναι ριγμένος στο περιθώριο και στο τέλμα της μετριότητας νιώθει ισοπεδωμένος κι αλλοτριωμένος.

Για τη νουβέλα του Γιώργου Μητά Το σπίτι (εκδ. Κίχλη).

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Ο Γιώργος Μητάς επανεμφανίζεται με τον αέρα του πρώτου του βιβλίου, της συλλογής διηγημάτων Ιστορίες του Χαλ (Κίχλη, 2011), που έγινε δεκτό με επαινετικά σχόλια εκ μέρους της κριτικής. Μάλιστα το 2012 βραβεύτηκε ως ο καλύτερος πρωτοεμφανιζόμενος συγγραφέας από το περιοδικό «Διαβάζω». Το τωρινό έργο του, νουβέλα αυτή τη φορά, παίρνει τη σκυτάλη από το τελευταίο διήγημα της προαναφερθείσας συλλογής, αφού κι αυτό στηρίζεται στη μυστηριώδη ατμόσφαιρα ενός παράξενου σπιτιού και τους ακόμα πιο παράξενους ενοίκους του. Κι αυτή η ατμόσφαιρα αποβαίνει μυστηριακή, αν δούμε στην αφηγημένη ιστορία το αλληγορικό βάθος που ξεδιπλώνεται σταδιακά ώς τον αναγνώστη.

Για το βιβλίο του Μίνωα Ευσταθιάδη Το δεύτερο μέρος της νύχτας (εκδ. Ωκεανίδα).

Της Χίλντας Παπαδημητρίου

Για το μυθιστόρημα της Ευγενίας Μπογιάνου Ακόμα φεύγει (εκδ. Πόλις).

Του Κώστα Αγοραστού

Η κακή στιγμή, η εξωφρενική σύμπτωση, η επιπόλαια και ίσως μοιραία επιλογή ζωής του νεαρού Γιώργου Κακκαβή, φοιτητή του Πολυτεχνείου, τον φέρνουν αντιμέτωπο με τη Δικαιοσύνη, ως ύποπτο για συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση. Ο νεαρός αθωώνεται λόγω αμφιβολιών και αμέσως μετά εξαφανίζεται από το σπίτι του. Από εκείνο το σημείο ξεκινά το μυθιστόρημα της Ευγενίας Μπογιάνου, Ακόμα φεύγει. Οι γονείς του νεαρού καλούνται να διαχειριστούν τη φυγή του γιού τους και μαζί δικά τους θέματα, επιθυμίες και ζητήματα που εκκρεμούν χρόνια.

Για τη συλλογή διηγημάτων του Γιώργου Σκαμπαρδώνη Νοέμβριος (εκδ. Πατάκη).

Της Έλενας Μαρούτσου

Μια σφαγή γουρουνιών με ηχητικό φόντο τα αηδόνια το χάραμα. Μια συνάντηση με τον καστανά απ’ το παλιό αναγνωστικό της Β΄Δημοτικού. Ένας μοναχικός κύριος που παίζει τη λατέρνα του σε ένα ακινητοποιημένο ασανσέρ. Ένας λάτρης του γυναικείου στήθους, ονόματι Ψύλλος, που θα κλάψει όταν δει τι κρύβει ένα σουτιέν. Ένας κύριος που βγάζει βόλτα έναν σκύλο με λουρί, χωρίς σκύλο. Ασημένια ποτηράκια στο ταβάνι.

Για τη συλλογή διηγημάτων του Χρήστου Οικονόμου Το καλό θα ’ρθει από τη θάλασσα (εκδ. Πόλις).

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Όταν η συζήτηση πηγαίνει στη λογοτεχνία της κρίσης, η προηγούμενη συλλογή διηγημάτων του 45χρονου πια πεζογράφου Χρήστου Οικονόμου Κάτι θα γίνει θα δεις (Πόλις 2010) βρίσκεται πάντα μεταξύ εκείνων των έργων που θεωρούνται αναμφισβήτητα ότι προέρχονται από το κλίμα της ύφεσης ή συντάσσονται μ’ αυτήν. Και τώρα, που η κρίση σοβεί εδώ και πέντε-έξι χρόνια, ο ίδιος λογοτέχνης έχει βρει περισσότερα ερεθίσματα ώστε να διερευνήσει βαθύτερα, πληρέστερα και με νέα πρίσματα την ελληνική ψυχολογία.