alt

Σκέψεις για τα βιβλία και την κοσμοθεωρία του Βασίλη Αλεξάκη.

Του Γ.Ν. Περαντωνάκη

Οι περισσότερες σελίδες του Βασίλη Αλεξάκη είναι αυτοβιογραφικές, αν και το πραγματικό από το οποίο ξεκινά, όπως ομολογεί ο ίδιος στο Θα σε ξεχνάω κάθε μέρα (2005), είναι απλώς αυτό που θα του κινήσει την περιέργεια ώστε να προχωρήσει στο επινοημένο· κι αυτή η αυτοβιογραφική εκκίνηση, παρόλο που κανονικά θα απωθούσε, δεν ενοχλεί, καθώς είναι όλα τόσο φυσικά αποδοσμένα, τόσο αυτονόητα δηλωμένα, που ο αναγνώστης παρακάμπτει το τι είναι αληθινό, για να βρεθεί στον βαθύτερο πυρήνα των σκέψεων και των λέξεων του συγγραφέα. Είναι σαν το παντεσπάνι που σε όλες τις τούρτες είναι ίδιο, αλλά από πάνω διαμορφώνεται ένα, διαφορετικό κάθε φορά, θελκτικό στο μάτι και στον οισοφάγο τοπίο.

Η γραφή του λογοτέχνη αρδεύεται από τη μνήμη, καλλιεργείται από τις διαπροσωπικές του σχέσεις αλλά εν τέλει φυτρώνει στον φιλοσοφικό και πολιτικό του λόγο, στις αναζητήσεις του και στις περιπέτειες των δύο γλωσσών που τον γαλούχησαν.

Από το Τάλγκο (1982/1983) [1] έως τον Μικρό Έλληνα (2012/2013), για να μείνω στην πιο γόνιμη λογοτεχνική παραγωγή του (το πρώτο του έργο Το σάντουιτς κυκλοφόρησε στα γαλλικά το 1974), η ζωή του Βασίλη Αλεξάκη θα μπορούσε να αποδελτιωθεί σε μικρά σκηνικά προσωπικών αναμνήσεων και οικογενειακών απωλειών. Η γραφή του λογοτέχνη αρδεύεται από τη μνήμη, καλλιεργείται από τις διαπροσωπικές του σχέσεις αλλά εν τέλει φυτρώνει στον φιλοσοφικό και πολιτικό του λόγο, στις αναζητήσεις του και στις περιπέτειες των δύο γλωσσών που τον γαλούχησαν. Η γραφή του παίζει πινγκ-πονγκ ανάμεσα σ’ αυτά που έζησε και σ’ αυτά που κατέθεσε στο χαρτί.

altΣε όλα αυτά φαίνεται ένα από τα βασικά μοτίβα που κινητοποιούν το μολύβι του συγγραφέα, κι αυτό είναι η απώλεια. Από τον χωρισμό με τον αγαπημένο Γρηγόρη που ωθεί την αφηγήτρια Ελένη να γράψει (Τάλγκο, 1982/1983) έως τη μητέρα που νοσταλγείται στο Θα σε ξεχνάω κάθε μέρα (2005) και τον αδελφό του συγγραφέα που πέθανε –αυτός ο θάνατος στοίχισε στον Βασίλη Αλεξάκη, ο οποίος στο μυθιστόρημα Η πρώτη λέξη (2010/2011) τον μετέφερε στη γυναίκα πρωταγωνίστρια, που επαναφέρει στη μνήμη της την τελευταία της συνάντηση με τον αδελφό της Μιλτιάδη– μέχρι τον θάνατο του εκδότη του στο Κλαρινέτο (2015/2016). Τυπικά αλλά και ουσιαστικά η μνήμη κινητοποιείται από το κενό της απουσίας, απουσίας την οποία σπεύδει να καλύψει ο αφηγητής / η αφηγήτρια με αναδρομές στο κοινό παρελθόν και στις βιωμένες εμπειρίες. 

altΠίσω όμως από κάθε τέτοια απώλεια εμφιλοχωρεί η αναπόληση της χαμένης πατρίδας· όταν ο Αλεξάκης είναι, σωματικά ή πνευματικά, στη Γαλλία ανακαλεί (ανάκληση και ανακάλημα) την Ελλάδα και τα χρόνια που έζησε εδώ, τους δεσμούς με τους δικούς του και τα πρώτα βιώματα της νιότης, ενώ, όταν επιστρέφει στην Αθήνα και την Τήνο, ανακινεί στο μυαλό του τις μέρες της Γαλλίας. Η μία πατρίδα τον κάνει να θυμάται την άλλη. Βεβαίως, επειδή οι αναμνήσεις έχουν βαθύτερες ρίζες, όταν ξεκινούν από τα πρώτα τρυφερά χρόνια του νου, ακολουθούν οπισθοδρομική πορεία και συλλαμβάνουν στα δίχτυα της γραφής ό,τι ελληνικό έχει μείνει στα κύτταρα του εγκεφάλου.

altΦυσικά, οι δυο πατρίδες τον περιβάλλουν με δύο γλώσσες, κι αυτός ο επαμφοτερισμός τού δημιουργεί πλείστες απορίες γύρω από την ίδια την υφή της γλώσσας, τις απώτατες αρχές της, τη σχέση της με την Ιστορία και την πολιτική, τις διαφορές των γλωσσών, από τις ευρωπαϊκές έως τις αφρικάνικες, τον πανανθρώπινο χαρακτήρα των δομών τους, την πολυπολιτισμική τους καταγωγή κ.λπ. Τρία έργα, Η μητρική γλώσσα (1995), Οι ξένες λέξεις (2002/2003) και Η πρώτη λέξη (2010/2011), ανάγουν τη γλώσσα σε πρωταγωνίστρια μέσα από τις σκέψεις και τις αναζητήσεις των χαρακτήρων, οι οποίοι ψάχνουν το βαθύτερο είναι της και, είτε με επιστημονικά στοιχεία είτε με καθημερινές απορίες, διερευνούν την ηχητική ή σημασιολογική της ουσία.

Οι αναμνήσεις έχουν συχνά παιδικό χρώμα, όχι μόνο μέσα από τις οικογενειακές στιγμές, αλλά και μέσω των αναγνωσμάτων που στιγμάτισαν τη συνείδησή του.

Οι αναμνήσεις έχουν συχνά παιδικό χρώμα, όχι μόνο μέσα από τις οικογενειακές στιγμές, αλλά και μέσω των αναγνωσμάτων που στιγμάτισαν τη συνείδησή του. Από τους κλασικούς συγγραφείς τύπου Δουμά ή Ντίκενς μέχρι τα κλασικά εικονογραφημένα, τον «Μικρό ήρωα» και τον Καραγκιόζη. Μέσα σ’ αυτά γνώρισε τον κόσμο, αναγνώρισε την Ελλάδα και την αυτοεικόνα της, έμαθε τη γλώσσα, τις αποχρώσεις των συμπεριφορών, τη θέση του Έλληνα στον κόσμο από την Τουρκοκρατία ώς την Κατοχή και την ηρωική αντίσταση. Ο μικρός Έλληνας (2013) είναι ένας τέτοιος ύμνος στους χάρτινους ήρωες που βγαίνουν από τα βιβλία και σαλπίζουν παιάνες στο γεροντικό –και δη αδύναμο– σώμα του λογοτέχνη.

altΑντίστοιχα, σε πολλά σημεία εμφιλοχωρούν αναφορές στο ποδόσφαιρο. Η αγάπη του συγγραφέα για την ΑΕΚ φέρνει στο προσκήνιο βιώματα από το γήπεδο, από αγώνες της ομάδας, από τον Αρδίζογλου και άλλους ποδοσφαιριστές κ.λπ. Ανάλογα, οι Ολυμπιακοί Αγώνες και το Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα του 2004 έχουν αφενός αθλητικό χαρακτήρα, αλλά από την άλλη δίνει αφορμές για προβληματισμούς που άπτονται εθνικών ζητημάτων. Έτσι, ο αθλητισμός πέρα από τους δεσμούς που αναδεικνύει μεταξύ παρόντος και παρελθόντος είναι και το πλαίσιο για εθνική αυτογνωσία.

Όλα αυτά τα θέματα που έρχονται και ξανάρχονται από μυθιστόρημα σε μυθιστόρημα στηρίζουν βασικούς πυλώνες της κοσμοθεωρίας του συγγραφέα.

alt

Βασική ιδεολογική γραμμή είναι η αριστερή σκοπιά με την οποία ο πεζογράφος βλέπει την ελληνική και γαλλική κοινωνία.

Βασική ιδεολογική γραμμή είναι η αριστερή σκοπιά με την οποία ο πεζογράφος βλέπει την ελληνική και γαλλική κοινωνία. Ο Σαρκοζί είναι ένας αποκρουστικός πολιτικός, η εξουσία –κάθε εξουσία– είναι συχνά αυταρχική, όχι μόνο με τη βία που ασκεί, αλλά κυρίως με τους μηχανισμούς επιβολής μιας συντηρητικής αντιμετώπισης των πραγμάτων, ο εθνικισμός είναι μια ακραία ιδεολογία που διχάζει τους ανθρώπους και καταπατά τα ανθρώπινα δικαιώματα, η οικολογική ευαισθησία είναι αυτονόητη... Οι αναφορές του στην πολιτική καταγράφουν τρέχοντα ζητήματα της μεταπολιτευτικής εποχής, όχι βέβαια με συστηματικό τρόπο, και με βάση αυτά ο συγγραφέας εφευρίσκει αφορμές να προβληματιστεί για τον τόπο, την πορεία της Ευρώπης, το πολιτικό σκηνικό, την άνοδο της ακροδεξιάς και άλλα ανάλογα φαινόμενα, που τον ανησυχούν. alt

Και μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο είναι έκδηλος ο αντικληρικαλισμός του λογοτέχνη, ενισχυμένος όχι μόνο από τη δική του άθεη στάση αλλά πιθανόν γαλουχημένος κι από την παράδοση του Διαφωτισμού που δεσπόζει στα γαλλικά γράμματα. Οι βασικότερες πλευρές αυτής της στάσης εκφράζονται κυρίως στο μ.Χ. (2007). Σ’ αυτό το μυθιστόρημα, είναι εμφανής η αντιθρησκευτική στάση του Βασίλη Αλεξάκη, που εκφράζεται με ένα ταξίδι στο κέντρο της Ορθοδοξίας, στο Άγιο Όρος. Εκεί, βλέπει πρώτα απ’ όλα ξεκάθαρα τη διαφορά μεταξύ Χριστιανισμού και αρχαίου πνεύματος, την αναχρονιστική στάση του πρώτου σε πολλά ζητήματα, ένα από τα οποία είναι το σώμα και το σεξ, τη χριστιανική υπακοή απέναντι στην αρχαιοελληνική αμφιβολία, την επιχειρηματική διάσταση του μοναχισμού και την αντίρρησή του σε καθετί προοδευτικό.

alt

Χωρίς πολλά αφηγηματικά τεχνάσματα, ο Βασίλης Αλεξάκης αφηγείται με διάθεση να σκεφτεί αλλιώς σε σχέση με αυτά που βλέπει, να γράψει «σενάρια» πάνω στις παρατηρήσεις του, να εμπλουτίσει τις εμπειρίες του με ώριμα φιλοσοφικά πορίσματα, με φανταστικές σκηνές που φαντάζεται ο αφηγητής, με όνειρα και με ευφάνταστες συνάψεις.

Η αλήθεια είναι ότι ο Βασίλης Αλεξάκης δεν είναι ο συγγραφέας της σφιχτής δομής και της στερεής πλοκής· τα μυθιστορήματά του δεν στηρίζονται σε μια γερή αλληλουχία γεγονότων με αιτιώδεις σχέσεις, αρμούς και δεσμούς, ικανές συνδέσεις, αλλά χαρακτηρίζονται από χαλαρή δομή, από την τεχνική της αφημένης βάρκας, καθώς η γραφή παρασύρει τη σκέψη όπου οι άνεμοι της στιγμής φυσάνε, προς διάφορες κατευθύνσεις, ενώ συχνά γυρνά στο ίδιο σημείο ή κάνει κύκλους. Από την άλλη, δεν στερείται βάσης η κατηγορία πως η ιδεολογία του λογοτέχνη γέρνει μονόπλευρα προς τις εμμονές του, βλέπει τα πράγματα με χρωματιστά γυαλιά και προβάλλει τις αλήθειες του με μια εγνωσμένη μονομέρεια (αλλά ίσως αυτό έχει να καταθέσει κάθε λογοτέχνης). Είναι πιστός στις ιδέες του και τις ανακατεύει σε διάφορα έργα του, καθώς τις δοκιμάζει σε νέα πλαίσια.

Ωστόσο, η γλώσσα του, απλή και ανεπιτήδευτη, κουβεντιαστή, άλλοτε σαν ημερολόγιο κι άλλοτε σαν κουβέντα καφενείου, θέλγει με την αμεσότητά της τον αναγνώστη. Χωρίς πολλά αφηγηματικά τεχνάσματα, ο Βασίλης Αλεξάκης αφηγείται με διάθεση να σκεφτεί αλλιώς σε σχέση με αυτά που βλέπει, να γράψει «σενάρια» πάνω στις παρατηρήσεις του, να εμπλουτίσει τις εμπειρίες του με ώριμα φιλοσοφικά πορίσματα, με φανταστικές σκηνές που φαντάζεται ο αφηγητής, με όνειρα και με ευφάνταστες συνάψεις. Έτσι, η βόλτα στην οποία μας προσκαλεί είναι μια βαρκάδα σε μια ήσυχη λίμνη, γεμάτη όμως με θεάματα, στοχασμούς και αποφθεγματικά συμπεράσματα.

Κλείνω αυτή τη μικρή ανασκόπηση του αλεξακικού έργου με την πεποίθηση ότι αυτό λειτουργεί ως φορέας ιδεών και γλωσσικών σχολίων, που χρησιμοποιεί την όποια ιστορία ως προσάναμμα, αλλά τελικά τη φωτιά την συντηρεί η λεπτή φαντασία, η ιδεολογική ύλη, τα κάρβουνα των αναμνήσεων. Ο αναγνώστης βρίσκει συχνά πατήματα για να περιηγηθεί μέσα στο σύμπαν κάθε βιβλίου, αναγνωρίζει τη σκέψη του συγγραφέα και απολαμβάνει μια ράθυμη περιδιάβαση στον κόσμο των ιδεών.

[1] Οι δύο χρονολογίες δίπλα σε κάθε έργο αφορούν στην ελληνική και τη γαλλική έκδοση.

* Ο ΓΙΩΡΓΟΣ Ν. ΠΕΡΑΝΤΩΝΑΚΗΣ είναι Διδάκτορας Νεοελληνικής Φιλολογίας και κριτικός βιβλίου.

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΑΛΕΞΑΚΗ

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Το τυφλό γουρούνι στη δεύτερη οδό» της Σώτης Τριανταφύλλου (κριτική) – Έλληνες στου Μέμφις τα στενά

«Το τυφλό γουρούνι στη δεύτερη οδό» της Σώτης Τριανταφύλλου (κριτική) – Έλληνες στου Μέμφις τα στενά

Για το μυθιστόρημα της Σώτης Τριανταφύλλου «Το τυφλό γουρούνι στη δεύτερη οδό - Χρονικό σε πόλεις με ποτάμι» (εκδ. Πατάκη). Η κεντρική φωτογραφία, που κοσμεί το εξώφυλλο, είναι του Στάνλεϊ Κιούμπρικ.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...
«… άμμος» του Μιχάλη Μακρόπουλου (κριτική) – Memento mori

«… άμμος» του Μιχάλη Μακρόπουλου (κριτική) – Memento mori

Για τη νουβέλα του Μιχάλη Μακρόπουλου «...Άμμος» (εκδ. Κίχλη). 

Γράφει η Διώνη Δημητριάδου

Ένας θολός ουρανός, η θάλασσα σαν μια θαμπή μεμβράνη, όλο το σκηνικό εκτεθειμένο σε έναν εμμονικό νοτιά, που όλα τα μεταπλάθει ...

«Τώρα είναι μετά» του Γιάννη Γαβαλά (κριτική) – Η αναζήτηση του καλού μέσα στο παράδοξο

«Τώρα είναι μετά» του Γιάννη Γαβαλά (κριτική) – Η αναζήτηση του καλού μέσα στο παράδοξο

Για το μυθιστόρημα του Γιάννη Γαβαλά «Τώρα είναι μετά» (εκδ. Ροδακιό). 

Γράφει η Ζέτα Κουντούρη 

Αυτοτοσαρκασμός και λεπτή ειρωνεία διατρέχουν το μυθιστόρημα του Γιάννη Γαβαλά με τον παράξενο τίτλο ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Βικτόρ ή τα παιδιά στην εξουσία» του Ροζέ Βιτράκ, σε σκηνοθεσία Κώστα Παπακωνσταντίνου (κριτική)

«Βικτόρ ή τα παιδιά στην εξουσία» του Ροζέ Βιτράκ, σε σκηνοθεσία Κώστα Παπακωνσταντίνου (κριτική)

«Βικτόρ ή τα παιδιά στην εξουσία» του Ροζέ Βιτράκ, σε σκηνοθεσία Κώστα Παπακωνσταντίνου με τον Μάνο Καρατζογιάννη στον πρωταγωνιστικό ρόλο, στο θέατρο «Σταθμός».

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Είδα, στο θέατρο «Σταθμός», τη σκηνοθεσία του Κώστ...

Η Ρέιτσελ Κασκ στην Αθήνα: Θα μιλήσει με την Αμάντα Μιχαλοπούλου για το βιβλίο της «Περί γάμου και χωρισμού»

Η Ρέιτσελ Κασκ στην Αθήνα: Θα μιλήσει με την Αμάντα Μιχαλοπούλου για το βιβλίο της «Περί γάμου και χωρισμού»

Στην Αθήνα έρχεται η συγγραφέας Ρέιτσελ Κασκ, όπου θα μιλήσει με την Αμάντα Μιχαλοπούλου για το βιβλίο της «Περί γάμου και χωρισμού» (μτφρ. Ντόρα Δαρβίρη, εκδ. Gutenberg). Την Τρίτη, 27  Μαΐου, στις 7μμ, στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης.

Επιμέλεια: Book Press

...
«Σύνδεση – Η γυναικεία αναζήτηση της αγάπης» της μπελ χουκς (προδημοσίευση)

«Σύνδεση – Η γυναικεία αναζήτηση της αγάπης» της μπελ χουκς (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της μπελ χουκς [bell hooks] «Σύνδεση – Η γυναικεία αναζήτηση της αγάπης» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 27 Μαΐου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Σύνδεση – Η γυναικεία αναζήτηση της αγάπης» της μπελ χουκς (προδημοσίευση)

«Σύνδεση – Η γυναικεία αναζήτηση της αγάπης» της μπελ χουκς (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της μπελ χουκς [bell hooks] «Σύνδεση – Η γυναικεία αναζήτηση της αγάπης» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 27 Μαΐου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...
«Τα καταστρέψατε όλα» της Λάρα Καλέγια (προδημοσίευση)

«Τα καταστρέψατε όλα» της Λάρα Καλέγια (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη βραβευμένη με το «Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUPL) 2021» συλλογή διηγημάτων της Μαλτέζας συγγραφέως Λάρα Καλέγια (Lara Calleja) «Τα καταστρέψατε όλα» (μτφρ. Βίκυ Πορφυρίδου), η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: ...

«Επιζώντες τρίτοι – H λογοτεχνική μαρτυρία των διωκομένων 
στα στρατόπεδα-φυλακές της Κομμουνιστικής Αλβανίας, 1944 - 1991» του Αχιλλέα Σύρμου (προδημοσίευση)

«Επιζώντες τρίτοι – H λογοτεχνική μαρτυρία των διωκομένων 
στα στρατόπεδα-φυλακές της Κομμουνιστικής Αλβανίας, 1944 - 1991» του Αχιλλέα Σύρμου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από την εισαγωγή της μελέτης του Αχιλλέα Σύρμου «Επιζώντες τρίτοι – H λογοτεχνική μαρτυρία των διωκομένων 
στα στρατόπεδα–φυλακές της Κομμουνιστικής Αλβανίας, 1944 – 1991», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; Τέσσερις πρόσφατες ποιητικές συλλογές που ξεχωρίζουν

Τι διαβάζουμε τώρα; Τέσσερις πρόσφατες ποιητικές συλλογές που ξεχωρίζουν

Τέσσερις ενδιαφέρουσες ποιητικές συλλογές από την περισσότερο ή λιγότερο πρόσφατη εκδοτική σοδειά. Τρία έργα από δόκιμους δημιουργούς και ένα αξιοπρόσεκτο ντεμπούτο.

Γράφει ο Γιώργος Δρίτσας 

...

Τι διαβάζουμε τώρα; Δέκα κλασικά και σύγχρονα μυθιστορήματα μεταφρασμένης λογοτεχνίας

Τι διαβάζουμε τώρα; Δέκα κλασικά και σύγχρονα μυθιστορήματα μεταφρασμένης λογοτεχνίας

Σταντάλ, Φώκνερ, Έσσε, αλλά και σύγχρονες φωνές συγκροτούν μια δεκάδα βιβλίων που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και που αξίζει να διαβάσουμε. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...

Μικρός οδηγός στο ελληνικό διήγημα 1974-2024: 50 αντιπροσωπευτικά διηγήματα όλων των κατηγοριών

Μικρός οδηγός στο ελληνικό διήγημα 1974-2024: 50 αντιπροσωπευτικά διηγήματα όλων των κατηγοριών

Μια ανασκόπηση της ελληνικής διηγηματογραφίας των τελευταίων πενήντα ετών σε 50 αντιπροσωπευτικά κείμενα. Σε πόσες κατηγορίες μπορούν να ταξινομηθούν τα διηγήματα (της μνήμης, πολιτικά, ερωτικά, αστυνομικά κ.ά.) και ποιοι οι σημαντικοί εκπρόσωποι της κάθε μιας; Στην κεντρική εικόνα, ο Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος (1...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ