alt

Για το μυθιστόρημα του Τάσου Παπαναστασίου, 14 ημέρες (εκδ. Επίκεντρο). 

Του Κώστα Δρουγαλά

Οι 14 ημέρες είναι το πρώτο βιβλίο του Θεσσαλονικιού Τάσου Παπαναστασίου και θα πρέπει μάλλον να το εντάξουμε στο «παρεξηγημένο» είδος της αστυνομικής λογοτεχνίας, παρότι οι θεματικές του μυθιστορήματος παραπέμπουν ξεκάθαρα στον κοινωνικό προβληματισμό. Πρωταγωνιστής στις 14 ημέρες είναι ο Άλκης Απτόσογλου, ένας αστυνομικός που είναι εντελώς διαφορετικός σε σχέση με τα δυτικά πρότυπα του σκληρόπετσου μπάτσου, έτσι όπως τα γνωρίσαμε μέσα από την αστυνομική λογοτεχνία και τον κινηματογράφο. Ο κεντρικός ήρωας του Παπαναστασίου είναι μελαγχολικός, πίνει, καπνίζει πουράκια, ακούει ωραία μουσική, λατρεύει τις δύο κόρες του, δεν μπορεί να ξεπεράσει την απώλεια της συζύγου του και σιχαίνεται τους φασίστες αστυνομικούς-συναδέλφους του.

Χώρος η Θεσσαλονίκη. Ο λογοτεχνικός χρόνος σύγχρονος, στα χρόνια της οικονομικής ύφεσης: μια πόλη με λουκέτα στις πόρτες μαγαζιών, με διογκωμένους δείκτες ανεργίας, με τη μελαγχολία να πλανάται στην ατμόσφαιρα σαν την υγρασία και το συλλογικό τραύμα μιας πόλης να συνεχίζει να κληρονομείται από γενιά σε γενιά.

Η αστυνομική ιστορία εκκινεί όταν μια πανέμορφη Νιγηριανή εμφανίζεται στο αστυνομικό τμήμα· το κίνητρο της σύλληψής της μοιάζει ρατσιστικό. Παράλληλα, σε κάποιο γειτονικό σχολείο όπου διδάσκει ο αδερφικός φίλος του αστυνομικού, εμφανίζονται δύο δέματα. Στην πορεία του βιβλίου πραγματοποιείται μία σειρά δολοφονιών που ταράσσουν τον αστικό ιστό της πόλης και τις οποίες αναλαμβάνει να διαλευκάνει ο κεντρικός πρωταγωνιστής.

Χώρος του μυθιστορήματος είναι η Θεσσαλονίκη, μια πόλη που κατά το παρελθόν έχει στιγματιστεί από ένα πλήθος δολοφονιών, επώνυμων και ανώνυμων. Αυτό ακριβώς το στοιχείο είναι που δίνει και μια άλλη διάσταση στο συνολικό συγγραφικό εγχείρημα του Παπαναστασίου. Ο λογοτεχνικός χρόνος είναι σύγχρονος, βρισκόμαστε στα χρόνια της οικονομικής ύφεσης: μια πόλη με λουκέτα στις πόρτες μαγαζιών, με διογκωμένους δείκτες ανεργίας, με τη μελαγχολία να πλανάται στην ατμόσφαιρα σαν την υγρασία και το συλλογικό τραύμα μιας πόλης να συνεχίζει να κληρονομείται από γενιά σε γενιά.

Το βιβλίο χωρίζεται σε δύο μέρη, αρκετά άνισα μεταξύ τους: στο πρώτο μισό η υπόθεση κυλάει ομαλά και με μεγάλο ενδιαφέρον, όπως ακριβώς πρέπει να συμβαίνει στα βιβλία του είδους· στο δεύτερο όμως μισό η αναγνωστική απόλαυση μειώνεται, καθώς καταφέρνουν και εμφιλοχωρούν στο κείμενο αναλύσεις που διακόπτουν την κατά τα άλλα πανέμορφη αστυνομική αφήγηση. Επίσης, παρότι το βιβλίο ασχολείται πολύ με την παιδική ηλικία ως κομβικό παράγοντα της ενήλικης ζωής όλων των ανθρώπων, σε καμία περίπτωση δεν δικαιολογείται το εξώφυλλο του βιβλίου ούτε όμως και το αρκετά αφαιρετικό οπισθόφυλλο.

Στο μυθιστόρημα υπάρχει ένας γόνιμος προβληματισμός χωρίς περιττολογίες και ιδεολογικές αγκυλώσεις για την υπόγεια σχέση της αστυνομίας με τον φασισμό.

Ωστόσο παρά τις εκδοτικές αβλεψίες, στο μυθιστόρημα υπάρχουν δύο στοιχεία πολύ ιδιαίτερα, που θα συγκινήσουν τον αναγνώστη: το ένα είναι το στοίχημα της αυθεντικής φιλίας και πόσο η απώλειά της μπορεί να στιγματίσει την ανθρώπινη ψυχή· αυτό που συμβαίνει ανάμεσα στον Απτόσογλου και τον Μάνο είναι μια τέτοια περίπτωση. Το δεύτερο έχει να κάνει με την προσπάθειά του ήρωά μας να αποτινάξει τα πράγματα που τον βαραίνουν, να κάνει ένα νέο ξεκίνημα, κάτι που στο τέλος δείχνει να καταφέρνει. Και αν στα βιβλία θεωρήσουμε πως υπάρχουν «ηθικά διδάγματα», τότε το επιμύθιο αυτού του μυθιστορήματος είναι ότι ακόμη κι όταν λάμπουν τα δόντια του φιδιού στο καταμεσήμερο αναζητώντας όχι τα μάτια αλλά το σώμα μας, υπάρχει πάντα χρόνος για όλα.

Τέλος, στο μυθιστόρημα υπάρχει ένας γόνιμος προβληματισμός χωρίς περιττολογίες και ιδεολογικές αγκυλώσεις για την υπόγεια σχέση της αστυνομίας με τον φασισμό· ο συγγραφέας αναδεικνύει τις φορές που το μπλε γίνεται κάποιες φορές τόσο σκούρο που δεν ξεχωρίζει πια από το μαύρο: ύβρεις, απειλές και ξυλοδαρμοί που παρατηρούνται όχι μόνο στην κοινωνία αλλά και μέσα στο ίδιο το αστυνομικό σώμα εναντίον συναδέλφων.

Εν κατακλείδι, θα μπορούσαμε να πούμε πως οι 14 ημέρες του Τάσου Παπαναστασίου είναι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα που συνιστά μια αξιοπρεπή πρώτη προσπάθεια. Αυτό που μένει να δούμε είναι αν αυτή η προσπάθεια θα έχει συνέχεια – ας ελπίσουμε πως ναι.

* Ο ΚΩΣΤΑΣ ΔΡΟΥΓΑΛΑΣ είναι συγγραφέας και βιβλιοκριτικός.

alt14 ημέρες
Τάσος Παπαναστασίου
Επίκεντρο 2017
Σελ. 256, τιμή εκδότη €11,00

alt

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Πλατεία Κλαυθμώνος» του Γιώργου Συμπάρδη (κριτική) – Μυστικά και ψέματα σε καιρούς σκοτεινούς

«Πλατεία Κλαυθμώνος» του Γιώργου Συμπάρδη (κριτική) – Μυστικά και ψέματα σε καιρούς σκοτεινούς

Για το μυθιστόρημα του Γιώργου Συμπάρδη «Πλατεία Κλαυθμώνος» (εκδ. Μεταίχμιο). 

Γράφει η Άννα Αφεντουλίδου

Η ...

«Φλόρενς Μπλαντ» του Ανδρέα Νικολακόπουλου (κριτική) – Πεθαίνοντας σαν ήπειρος

«Φλόρενς Μπλαντ» του Ανδρέα Νικολακόπουλου (κριτική) – Πεθαίνοντας σαν ήπειρος

Για το μυθιστόρημα του Ανδρέα Νικολακόπουλου «Φλόρενς Μπλαντ» (εκδ. Ίκαρος). Κεντρική εικόνα: Ο πίνακας του Jean Siméon Chardin, «The Kitchen Maid» (1738), λάδι σε καμβά.

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Έπειτα από δύο παρόμοιας λογικής συλλογές δ...

«Ανάληψη» του Ηλία Λ. Παπαμόσχου (κριτική) – Η αταξίδευτη μοίρα των ανθρώπων

«Ανάληψη» του Ηλία Λ. Παπαμόσχου (κριτική) – Η αταξίδευτη μοίρα των ανθρώπων

Για το μυθιστόρημα του Ηλία Λ. Παπαμόσχου «Ανάληψη» (εκδ. Πατάκη) – Για ένα πραγματικό ναυάγιο στην Καστοριά του 1929. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Θλίψη σαν κάρβουνο αναμμένο, πένθος που τυλίγει όπως η αράχνη τα σώ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Χριστουγεννιάτικη γιορτή από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης: Σαββατοκύριακο στην Πλάκα, με Αργύρη Μπακιρτζή, κεράσματα και μεγάλες προσφορές

Χριστουγεννιάτικη γιορτή από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης: Σαββατοκύριακο στην Πλάκα, με Αργύρη Μπακιρτζή, κεράσματα και μεγάλες προσφορές

Οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης διοργανώνουν χριστουγεννιάτικη γιορτή βιβλίου το Σάββατο 9 & την Κυριακή 10 Δεκεμβρίου από τις 11:00 μέχρι και τις 19:00 στην οδό Θουκυδίδου 4, στην Πλάκα και υπόσχονται δύο μέρες γεμάτες με μουσική, κεράσματα, προτάσεις για δώρα και μεγάλες προσφορές.

Επιμέλεια: ...

Εορταστικό τετραήμερο των εκδόσεων Ψυχογιός στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης

Εορταστικό τετραήμερο των εκδόσεων Ψυχογιός στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης

Από σήμερα (7/12) έως και την Κυριακή (10/12) οι εκδόσεις Ψυχογιός ετοιμάζουν μια χριστουγεννιάτικη γιορτή για μικρούς και μεγάλους στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης με bazaar βιβλίων, εκδηλώσεις και δράσεις για τα παιδιά. «Τίτλοι λογοτεχνίας για μικρούς και μεγάλους, bazaar βιβλίων, συναντήσεις με συγγραφείς & συναρπα...

«Η Καταρίνα και η ομορφιά να σκοτώνεις φασίστες» (κριτική) – Η τελετουργία ενός φόνου σε μια άκρως σύγχρονη παράσταση

«Η Καταρίνα και η ομορφιά να σκοτώνεις φασίστες» (κριτική) – Η τελετουργία ενός φόνου σε μια άκρως σύγχρονη παράσταση

Για την παράσταση του Πορτογάλου σκηνοθέτη Τιάγκο Ροντρίγκες [Tiago Rodriguez] «Η Καταρίνα και η ομορφιά να σκοτώνεις φασίστες» που ανέβηκε στην κεντρική σκηνή της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση. Κεντρική εικόνα: © Joseph Bandere.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος  ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τρότζαν» του Θανάση Χειμωνά (προδημοσίευση)

«Τρότζαν» του Θανάση Χειμωνά (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Θανάση Χειμωνά «Τρότζαν, που κυκλοφορεί στις 8 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Πατάκη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Άνοιξα τα μάτια μου. Το μυαλό μου, αδειανό. Γύρω μου, φως. Έντονο. Εκτυφλωτικό. Συνειδητοπο...

«Αχ, Ευρώπη! Κείμενα για το μέλλον της Ευρώπης και την δημόσια σφαίρα» του Γιούργκεν Χάμπερμας (προδημοσίευση)

«Αχ, Ευρώπη! Κείμενα για το μέλλον της Ευρώπης και την δημόσια σφαίρα» του Γιούργκεν Χάμπερμας (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από βιβλίο του Γιούργκεν Χάμπερμας [Jürgen Habermas] «Αχ Ευρώπη! – Κείμενα για το Μέλλον της Ευρώπης και την δημόσια σφαίρα» (μτφρ. – προλεγόμενα – σχόλια: Δημήτρης Υφαντής, το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 15 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Printa / Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγορασ...

«Πολύ αργά πια» της Κλερ Κίγκαν (προδημοσίευση)

«Πολύ αργά πια» της Κλερ Κίγκαν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Κλερ Κίγκαν [Claire Keegan] «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Την Παρασκευή, 29 Ιουλίου, το...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Η συντακτική ομάδα των New York Times ξεχώρισε τα καλύτερα βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2023, επιλέγοντας πέντε έργα μυθοπλασίας και πέντε δοκίμια. Στην κεντρική εικόνα, η Ζέιντι Σμιθ [Zadie Smith], συγγραφέας του «The fraud», το οποίο αναφέρεται στη λίστα ως ένα από τα πέντε σημαντικότερα μυθιστορήματα του έτους που ...

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

Τι κοινό μπορεί να έχει η Μαρινέλλα με τον Έλον Μάσκ; Η Μαρία Κάλλας με τον Ανδρέα Παπανδρέου και ο Πρίγκιπας Χάρι με τον Διονύση Σιμόπουλο; Οι βιογραφίες όλων αυτών, και μερικές ακόμη, κυκλοφόρησαν τους προηγούμενους μήνες και σας τις παρουσιάζουμε.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστό...

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Η Ιρλανδή συγγραφέας έχει αγαπηθεί από το ελληνικό αναγνωστικό κοινό και όχι άδικα. Τι είναι αυτό που την κάνει ιδιαίτερη και γιατί η πρόσφατη νουβέλα της «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο) την καταξιώνει. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ