alt

Για το μυθιστόρημα του Τάσου Παπαναστασίου, 14 ημέρες (εκδ. Επίκεντρο). 

Του Κώστα Δρουγαλά

Οι 14 ημέρες είναι το πρώτο βιβλίο του Θεσσαλονικιού Τάσου Παπαναστασίου και θα πρέπει μάλλον να το εντάξουμε στο «παρεξηγημένο» είδος της αστυνομικής λογοτεχνίας, παρότι οι θεματικές του μυθιστορήματος παραπέμπουν ξεκάθαρα στον κοινωνικό προβληματισμό. Πρωταγωνιστής στις 14 ημέρες είναι ο Άλκης Απτόσογλου, ένας αστυνομικός που είναι εντελώς διαφορετικός σε σχέση με τα δυτικά πρότυπα του σκληρόπετσου μπάτσου, έτσι όπως τα γνωρίσαμε μέσα από την αστυνομική λογοτεχνία και τον κινηματογράφο. Ο κεντρικός ήρωας του Παπαναστασίου είναι μελαγχολικός, πίνει, καπνίζει πουράκια, ακούει ωραία μουσική, λατρεύει τις δύο κόρες του, δεν μπορεί να ξεπεράσει την απώλεια της συζύγου του και σιχαίνεται τους φασίστες αστυνομικούς-συναδέλφους του.

Χώρος η Θεσσαλονίκη. Ο λογοτεχνικός χρόνος σύγχρονος, στα χρόνια της οικονομικής ύφεσης: μια πόλη με λουκέτα στις πόρτες μαγαζιών, με διογκωμένους δείκτες ανεργίας, με τη μελαγχολία να πλανάται στην ατμόσφαιρα σαν την υγρασία και το συλλογικό τραύμα μιας πόλης να συνεχίζει να κληρονομείται από γενιά σε γενιά.

Η αστυνομική ιστορία εκκινεί όταν μια πανέμορφη Νιγηριανή εμφανίζεται στο αστυνομικό τμήμα· το κίνητρο της σύλληψής της μοιάζει ρατσιστικό. Παράλληλα, σε κάποιο γειτονικό σχολείο όπου διδάσκει ο αδερφικός φίλος του αστυνομικού, εμφανίζονται δύο δέματα. Στην πορεία του βιβλίου πραγματοποιείται μία σειρά δολοφονιών που ταράσσουν τον αστικό ιστό της πόλης και τις οποίες αναλαμβάνει να διαλευκάνει ο κεντρικός πρωταγωνιστής.

Χώρος του μυθιστορήματος είναι η Θεσσαλονίκη, μια πόλη που κατά το παρελθόν έχει στιγματιστεί από ένα πλήθος δολοφονιών, επώνυμων και ανώνυμων. Αυτό ακριβώς το στοιχείο είναι που δίνει και μια άλλη διάσταση στο συνολικό συγγραφικό εγχείρημα του Παπαναστασίου. Ο λογοτεχνικός χρόνος είναι σύγχρονος, βρισκόμαστε στα χρόνια της οικονομικής ύφεσης: μια πόλη με λουκέτα στις πόρτες μαγαζιών, με διογκωμένους δείκτες ανεργίας, με τη μελαγχολία να πλανάται στην ατμόσφαιρα σαν την υγρασία και το συλλογικό τραύμα μιας πόλης να συνεχίζει να κληρονομείται από γενιά σε γενιά.

Το βιβλίο χωρίζεται σε δύο μέρη, αρκετά άνισα μεταξύ τους: στο πρώτο μισό η υπόθεση κυλάει ομαλά και με μεγάλο ενδιαφέρον, όπως ακριβώς πρέπει να συμβαίνει στα βιβλία του είδους· στο δεύτερο όμως μισό η αναγνωστική απόλαυση μειώνεται, καθώς καταφέρνουν και εμφιλοχωρούν στο κείμενο αναλύσεις που διακόπτουν την κατά τα άλλα πανέμορφη αστυνομική αφήγηση. Επίσης, παρότι το βιβλίο ασχολείται πολύ με την παιδική ηλικία ως κομβικό παράγοντα της ενήλικης ζωής όλων των ανθρώπων, σε καμία περίπτωση δεν δικαιολογείται το εξώφυλλο του βιβλίου ούτε όμως και το αρκετά αφαιρετικό οπισθόφυλλο.

Στο μυθιστόρημα υπάρχει ένας γόνιμος προβληματισμός χωρίς περιττολογίες και ιδεολογικές αγκυλώσεις για την υπόγεια σχέση της αστυνομίας με τον φασισμό.

Ωστόσο παρά τις εκδοτικές αβλεψίες, στο μυθιστόρημα υπάρχουν δύο στοιχεία πολύ ιδιαίτερα, που θα συγκινήσουν τον αναγνώστη: το ένα είναι το στοίχημα της αυθεντικής φιλίας και πόσο η απώλειά της μπορεί να στιγματίσει την ανθρώπινη ψυχή· αυτό που συμβαίνει ανάμεσα στον Απτόσογλου και τον Μάνο είναι μια τέτοια περίπτωση. Το δεύτερο έχει να κάνει με την προσπάθειά του ήρωά μας να αποτινάξει τα πράγματα που τον βαραίνουν, να κάνει ένα νέο ξεκίνημα, κάτι που στο τέλος δείχνει να καταφέρνει. Και αν στα βιβλία θεωρήσουμε πως υπάρχουν «ηθικά διδάγματα», τότε το επιμύθιο αυτού του μυθιστορήματος είναι ότι ακόμη κι όταν λάμπουν τα δόντια του φιδιού στο καταμεσήμερο αναζητώντας όχι τα μάτια αλλά το σώμα μας, υπάρχει πάντα χρόνος για όλα.

Τέλος, στο μυθιστόρημα υπάρχει ένας γόνιμος προβληματισμός χωρίς περιττολογίες και ιδεολογικές αγκυλώσεις για την υπόγεια σχέση της αστυνομίας με τον φασισμό· ο συγγραφέας αναδεικνύει τις φορές που το μπλε γίνεται κάποιες φορές τόσο σκούρο που δεν ξεχωρίζει πια από το μαύρο: ύβρεις, απειλές και ξυλοδαρμοί που παρατηρούνται όχι μόνο στην κοινωνία αλλά και μέσα στο ίδιο το αστυνομικό σώμα εναντίον συναδέλφων.

Εν κατακλείδι, θα μπορούσαμε να πούμε πως οι 14 ημέρες του Τάσου Παπαναστασίου είναι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα που συνιστά μια αξιοπρεπή πρώτη προσπάθεια. Αυτό που μένει να δούμε είναι αν αυτή η προσπάθεια θα έχει συνέχεια – ας ελπίσουμε πως ναι.

* Ο ΚΩΣΤΑΣ ΔΡΟΥΓΑΛΑΣ είναι συγγραφέας και βιβλιοκριτικός.

alt14 ημέρες
Τάσος Παπαναστασίου
Επίκεντρο 2017
Σελ. 256, τιμή εκδότη €11,00

alt

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Όλες μας» του Λύο Καλοβυρνά (κριτική) – Ισχύς εν τη ενώσει

«Όλες μας» του Λύο Καλοβυρνά (κριτική) – Ισχύς εν τη ενώσει

Για το μυθιστόρημα του Λύο Καλοβυρνά «Όλες μας» (εκδ. Gutenberg). Κεντρική εικόνα: © Diego San / Unsplash.

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

Γυναικοκτο...

«Ακούω φωνές» της Λουκίας Δέρβη (κριτική) – Ιστορίες που δεν βούτηξαν στα μαύρα νερά της λήθης

«Ακούω φωνές» της Λουκίας Δέρβη (κριτική) – Ιστορίες που δεν βούτηξαν στα μαύρα νερά της λήθης

Για τη συλλογή διηγημάτων της Λουκίας Δέρβη «Ακούω φωνές» (εκδ. Μεταίχμιο).

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Ο συγγραφέας ως αντηχείο ενός παλλόμενου κόσμου. Ο δημιουργός ως γόνιμος υποδοχέας γεγονότων, αδιαμόρφωτων κατά βάση, όπω...

Η πορεία, μοτίβο στο πεδίο του Εμφυλίου

Η πορεία, μοτίβο στο πεδίο του Εμφυλίου

«Όλοι όσοι χρησιμοποίησαν το μοτίβο της πορείας κατέθεσαν άμεσα ή έμμεσα κι ένα λιθαράκι αναστοχασμού στο αφήγημα του σωστού και δίκαιου αγώνα, υιοθετώντας νέα βλέμματα κι υποδεικνύοντας αναθεωρητικά πρίσματα στην παλαιότερη κομματική ορθότητα»: σκέψεις με αφορμή το μοτίβο της «πορείας» όπως αποτυπώνεται σε γεγ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Rohtko», του Λούκας Τβαρκόφσκι, στη Στέγη (κριτική)

«Rohtko», του Λούκας Τβαρκόφσκι, στη Στέγη (κριτική)

Στην κεντρική σκηνή της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση είδαμε τη μεγαλειώδη παράσταση «ROHTKO» του Πολωνού σκηνοθέτη Λούκα Τβαρκόφσκι [Lukasz Twarkowski], αποτέλεσμα συνεργασίας του με τον Κρίστιαν Λούπα.

Γράφει ο Νϊκος Ξένιος

Ο Λούκας Τβαρκόφσκι σκηνοθέτησε τ...

Το Dublin Literary Award 2023 στη Γερμανίδα Katja Oskamp

Το Dublin Literary Award 2023 στη Γερμανίδα Katja Oskamp

Απονεμήθηκε στην Katja Oskamp και τη μεταφράστριά της στα αγγλικά Jo Heinrich, το «Dublin Literary Award 2023» για το μυθιστόρημά της Katja Oskam «Marzahn, Mon Amour». Σύντομα θα κυκλοφορήσει και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Book Press

...
Χαρούκι Μουρακάμι: Τιμήθηκε με το βραβείο «Πριγκίπισσα των Αστουριών»

Χαρούκι Μουρακάμι: Τιμήθηκε με το βραβείο «Πριγκίπισσα των Αστουριών»

Ο Haruki Murakami [Χαρούκι Μουρακάμι] είναι ο πρώτος Ιάπωνας συγγραφέας που έλαβε το Βραβείο «Πριγκίπισσα των Αστουριών». Η συλλογή διηγημάτων του «Σε πρώτο ενικό» κυκλοφόρησε προσφάτως από τις εκδόσεις Ψυχογιός, σε μετάφραση Βασίλη Κιμούλη.

Επιμέλεια: Book Press...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Ντέιμον Γκάλγκατ [Damon Galgut] «Αρκτικό καλοκαίρι» (μτφρ. Κλαίρη Παπαμιχαήλ), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Οι δύο άντρες κάθονταν στις πο...

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ [Tatiana Ţîbuleac] «Ο γυάλινος κήπος» (μτφρ. Άντζελα Μπράτσου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 15 Μαΐου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Κήπος βιβλίων» του Παναγιώτη Γούτα (προδημοσίευση)

«Κήπος βιβλίων» του Παναγιώτη Γούτα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τον πρόλογο του συγγραφέα Παναγιώτη Γούτα της ανθολογίας κειμένων του «Κήπος βιβλίων – Διαβάζοντας Θεσσαλονικείς και Αμερικανούς πεζογράφους», που θα κυκλοφορήσει στις 17 Μαΐου από τις εκδόσεις Νησίδες.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Σε δημοσίευσή της στον Independent, η αρθρογράφος Clarisse Loughrey ξεχώρισε τα εικοσιπέντε σημαντικότερα λογοτεχνικά έργα που γράφτηκαν από γυναίκες συγγραφείς. Στη φωτογραφία, μία από αυτές, η Octavia E. Butler [1947 - 2006], συγγραφέας μυθιστορημάτων επιστημονικής φαντασίας με έντονο κοινωνικό και πολιτικό υ...

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

Φάκελος αρχαιοκαπηλία με προτάσεις τριών βιβλίων: «Επιχείρηση “Νόστος”: Ένα χρυσό στεφάνι και μια Κόρη για τον Αλέξη Καρρά» (εκδ. Τόπος), του Νικόλα Ζηργάνου, «Αρχαιοκαπηλία και εμπόριο αρχαιοτήτων – Μουσεία, έμποροι τέχνης, οίκοι δημοπρασιών, ιδιωτικές συλλογές» (εκδ. Άγρα), του Ανδρέα Αποστολίδη και  «Ίλ...

Bιβλία αυτοβοήθειας, αυτογνωσίας και προσωπικής βελτίωσης: 20 επιλογές από τις καλύτερες πρόσφατες εκδόσεις

Bιβλία αυτοβοήθειας, αυτογνωσίας και προσωπικής βελτίωσης: 20 επιλογές από τις καλύτερες πρόσφατες εκδόσεις

Κανείς δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημά σου, αν δεν κάνεις ο ίδιος την αρχή για να βοηθήσεις τον εαυτό σου. Είκοσι επιλογές από τις καλύτερες πρόσφατες εκδόσεις βιβλίων αυτοβοήθειας, αυτογνωσίας και προσωπικής βελτίωσης από τους επαγγελματίες του είδους.

Επιμέλεια: Book Press...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ