Για τη συλλογή διηγημάτων της Δέσποινας Μπάτρη Ή όλοι ή κανείς (εκδ. Μεταίχμιο).

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Έχει αρχίσει να είναι της μόδας (με την καλή σημασία της λέξης) τα μεγάλα διηγήματα, τριάντα και πλέον σελίδων, που προλαβαίνουν να ορθώσουν δέση και λύση και έτσι φλερτάρουν με τη μυθιστορηματική γραφή. Το είδαμε στον Χρήστο Οικονόμου, στον Κώστα Κατσουλάρη, και τώρα το βλέπουμε στην πρωτοεμφανιζόμενη Δέσποινα Μπάτρη. Αυτά τα εκτενή διηγήματα διατηρούν αφενός την πυκνότητα και την εστίαση σε ένα συγκεκριμένο γεγονός, αλλά συνάμα απλώνονται αφηγηματικά και ιδεολογικά, αφήνοντας τον αναγνώστη για περισσότερο χρόνο εκτεθειμένο στο κλίμα της ιστορίας τους.

Για την ποιητική συλλογή του Θάνου Γώγου Γλασκώβη (εκδ. Θράκα).

Της Ελένης Τσαντίλη

Η Γλασκώβη του Θάνου Γώγου είναι το δεύτερο ποιητικό του βιβλίο μετά τη Μεταιχμιακή χαρά (Φαρφουλάς, 2013). Το βιβλίο εκδόθηκε τον Νοέμβριο του 2014 από τις εκδόσεις Θράκα. Το εξώφυλλο σχεδίασε ο Ευθύμης Γάλλος.

Για τη συλλογή διηγημάτων της Νίκης Αναστασέα Τα άγρια περιστέρια (εκδ. Καστανιώτη).

Του Κώστα Αγοραστού

Για το μυθιστόρημα του Colum McCann, Υπερατλαντικός (μτφρ. Κατερίνα Σχινά, εκδ. Καστανιώτη).

Της Αργυρώς Μαντόγλου

«Σπάνια μαθαίνουμε τι αντίκτυπο θα έχουν οι πράξεις μας, όμως οι ιστορίες μας είναι βέβαιο ότι θα επιβιώσουν και θα διαρκέσουν περισσότερο από εμάς», γράφει ο ΜακΚάν λίγο πριν το τέλος του «σπονδυλωτού» αυτού μυθιστορήματος με τις πολλαπλές οπτικές, τις ενσαρκωμένες μέσα από τους χαρακτήρες του ιδέες και τις αποκαλυπτικές «επιφάνειες» – στιγμές εμπνευσμένες όπου οι άνθρωποι υπερβαίνοντας τα όρια τους, κατακτούν μια αναπάντεχη γνώση, διευρύνοντας τη συνείδηση, ενώ με τις πράξεις τους επηρεάζουν όχι μόνο τους συγχρόνους τους, αλλά κατορθώνουν να εισχωρήσουν και στο συλλογικό ασυνείδητο.

Για τη συλλογή διηγημάτων της Βίκυς Κλεφτογιάννη 14 ζωές στη Σαλονίκη (εκδ. Κέδρος).

Του Παναγιώτη Γούτα
Φωτογραφία: Κ. Α.

Πολύς λόγος έγινε και εξακολουθεί να γίνεται για την ανάδειξη των διάφορων πόλεων στη λογοτεχνία. Επώνυμος εκδοτικός οίκος της χώρας αφιέρωσε ολόκληρη εκδοτική θεματική με επιλογές κειμένων διαφόρων λογοτεχνών, που αναφέρονται σε πόλεις της Ελλάδος. Πώς όμως μια πόλη εκφράζεται και αναδεικνύεται στο έργο των δημιουργών; Και ποιες προϋποθέσεις υπάρχουν για να συμβεί κάτι τέτοιο;

Για το μυθιστόρημα του Graham Greene «Η Δύναμις και η Δόξα» (μτφρ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου, εκδ. Πόλις).

Του Γιώργου Λαμπράκου

Για το αστυνομικό μυθιστόρημα της Tove Alsterdal Οι γυναίκες στην παραλία (μτφρ. Λύο Καλοβυρνάς, εκδ. Μεταίχμιο).

Της Χίλντας Παπαδημητρίου

Τα κύματα ξεβράζουν μια γυναίκα στην παραλία της Ταρίφα, ενός τουριστικού θέρετρου στην Ανδαλουσία. Η Ταρίφα είναι διεθνώς γνωστός τόπος συνάντησης των σέρφερ – και το νοτιότερο σημείο της Ισπανίας, το πιο κοντινό στο Μαρόκο. Στην ίδια παραλία, μια νεαρή Σουηδέζα τουρίστρια ανακαλύπτει το πτώμα ενός μαύρου άνδρα. Άλλο ένα παράνομο φορτίο μεταναστών είχε κακή κατάληξη, προφανώς.

Για την συγκεντρωτική συλλογή ποιημάτων του Ηλία Γκρη Λήθαργος κόσμος (εκδ. Γκοβόστη).

Του Νικήτα Παρίση

Το πρώτο ξάφνιασμα –θετικά φορτισμένη η λέξη– το προκαλεί ο τίτλος: Λήθαργος κόσμος. Εύστοχος και εύγλωττος τίτλος, με έντονες ποιητικές αποχρώσεις και με χαρακτηριστική νοηματική προσημαντικότητα. Προσημαίνει και προϊδεάζει για νοήματα και θέσεις του ποιητή αλλά και καταστάσεις που απεικονίζουν την έννοια αυτής της ληθαργικότητας του κόσμου.

Για τη συλλογή διηγημάτων του Sergi Pàmies Τραγούδια του έρωτα και της βροχής (μτφρ. Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, εκδ. Πάπυρος).

Του Νίκου Ξένιου

Το τέλος του έρωτα με τη ματιά ενός κυνικού. Ή, η επαναδιαπραγμάτευση του έρωτα υπό το πρίσμα του θανάτου. Η παράλυση του συναισθήματος μια βροχερή μέρα, με αφορμή ένα επουσιώδες γεγονός. Ή, η εξισορρόπηση ανάμεσα στη σοβαρότητα του θανάτου και την ελαφρότητα της ζωής.

Τι είναι σύγχρονη τέχνη; Σε αυτό το ερώτημα επιχειρεί να απαντήσει ο Σταύρος Τσιγκόγλου με τη συλλογή 42 άρθρων του που εκδόθηκαν υπό τον τίτλο Σύγχρονη Τέχνη (Καστανιώτης).

Της Μαρίας Γιαγιάννου

Για το βιβλίο Οι τρεις κόσμοι του καπιταλισμού της ευημερίας του Gosta Esping Andersen (εκδ. Τόπος) 

Του Γιώργου Σιακαντάρη

Όποιος νομίζει ότι τα κράτη πρόνοιας είναι θεσμοί που ασχολούνται μόνο με τους φτωχούς και τα ασθενέστερα κοινωνικά στρώματα, πως είναι δημιουργήματα μόνο αριστερών ιδεολογιών, ότι δεν ασχολούνται με τα ζητήματα απασχόλησης ή πιο σωστά με την αγορά εργασίας, ότι δεν επηρεάζουν την κοινωνική διαστρωμάτωση και τέλος πως αυτά προσδιορίζονται από τον όγκο των δαπανών τους, καλό είναι να σπεύσει να διαβάσει αυτό το βιβλίο. Γιατί εδώ καταρρίπτονται όλοι αυτοί οι μύθοι. 

Στη μελέτη του Norbert Elias Ναζισμός και γερμανικός χαρακτήρας (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης) διερευνάται πώς οδηγήθηκε ο γερμανικός λαός από τον πολιτισμό στη βαρβαρότητα. 

Του Γιώργου Λαμπράκου

Μια αναλυτική παρουσίαση του συγκεντρωτικού τόμου με ποίηση Γιάννη Ρίτσου, Μαρτυρίες (εκδ. Κέδρος).

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

Για τη νουβέλα του Γιάννη Μακριδάκη Αντί στεφάνου (εκδ. Εστία).

Της Έλενας Μαρούτσου

Πριν από λίγο καιρό, ένας φίλος μου είχε εκμυστηρευτεί πως ονειρευόταν μια συλλογή διηγημάτων που θα ήταν γραμμένα το καθένα σύμφωνα με το ύφος κάποιου γνωστού συγγραφέα. Οραματιζόταν, αν κατάλαβα καλά, μια ανθολογία όπου κάποιος θα έγραφε μια ιστορία με το στυλ του Πόε, ένας άλλος με το στυλ του Κέρουακ, κάποιος τρίτος με το αυτό του Μπουκόφσκι, κοκ. Αφορμή για να θυμηθώ αυτή μας την κουβέντα στάθηκε η νουβέλα του Γιάννη Μακριδάκη, Αντί Στεφάνου (εκδ. Εστία).

Για το graphic novel των Δημήτρη Βανέλλη και Θανάση Πέτρου Η Μεγάλη Βδομάδα του πρεζάκη (εκδ. Τόπος).

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Το 1935 ο Μ. Καραγάτσης, 27 χρονών, γράφει (και δημοσιεύει στον Τύπο) ένα διήγημα που προκαλεί τα ήθη της εποχής, χρησιμοποιώντας τη Μεγάλη Εβδομάδα για να προβάλει τη ζωή ενός πρεζάκια, ενός ναρκομανούς που βιώνει την περιθωριοποίηση σε γη και ουρανό. Αυτό διασκευάζουν σήμερα σε γραφιστικό πεζογράφημα ο Θ. Πέτρου (εικονογράφηση) και ο Δ. Βανέλλης (σενάριο) δίνοντας στο κοινό μια εικονογραφημένη ιστορία, εύπεπτη, ενίοτε αστεία αλλά και μεστή προβληματισμού.

Για το βιβλίο του Χάρη Κυριακίδη Περί ομφαλού της γης.

Του Μάριου Μιχαηλίδη

Το πρόσφατο βιβλίο του Χάρη Κυριακίδη Περί ομφαλού της γης, έρχεται να αναταράξει τα λιμνασμένα νερά της πολιτικής αφασίας, στην οποία περιήλθε το πρόβλημα της Κύπρου. Γιατί, δυστυχώς, αυτό που οι άνθρωποι επίμονα αρνούνται και δεν θέλουν να συμβεί, το κατορθώνει ο χρόνος. Πανδαμάτορα, τον είπαν, για την ιδιότητά του να δαμάζει ακόμα και τις πιο σκληρά πάθη, να λειαίνει τις πιο απειλητικές αιχμές, να υπονομεύει δοσμένες υποσχέσεις και να εξευτελίζει, δήθεν αιώνιους όρκους. Και όλα αυτά, όχι μόνο για θέματα ιδιωτικού βίου, αλλά και για την ασύλληπτη δυναμική που αποκτούν ορισμένες λαϊκές, και στην εξέλιξή τους, εθνεγερτικές συλλογικές δράσεις, γαλβανισμένες με την απαραίτητη επικουρία οραματικών συλλήψεων. Σ’ αυτές τις τελευταίες, γενεσιουργό ρόλο διαδραματίζουν πάντοτε η παρώδηση της θρησκείας και της ιστορίας από τους κάθε φορά επιτηδείους.

Για την ποιητική συλλογή της Έλσας Κορνέτη «Κανονικοί άνθρωποι με λοφίο και μια παρδαλή ουρά» (εκδ. Γαβριηλίδης)

Του Παναγιώτη Γούτα

Για το νέο μυθιστόρημα του Umberto Eco Φύλλο μηδέν (μτφρ. Έφη Καλλιφατίδη, εκδ. Ψυχογιός).

Της Αργυρώς Μαντόγλου

Για το μυθιστόρημα του Kazuo Ishiguro Ο θαμμένος γίγαντας (μτφρ. Αργυρώ Μαντόγλου, εκδ. Ψυχογιός).

Του Γιώργου Βέη

Για το μυθιστόρημα του Charles Bukowski Pulp (μτφρ. Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης, εκδ. Μεταίχμιο).

Του Γιώργου Λαμπράκου

Η λογοτεχνία, ιδίως η «υψηλή» ή «λόγια», ανέκαθεν αναπαριστούσε τη ζωή με έναν τρόπο εξευγενισμένο, εξιδανικευμένο και υψιπετή. Κατά κανόνα απέφευγε προσεκτικά ή και αρνούνταν πεισματικά να δείξει τα πάντα όπως ακριβώς είναι, επιλέγοντας εκφραστικά ύφη και μορφές που άμβλυναν ή αποσιωπούσαν π.χ. το ποταπό, το χυδαίο, το χθαμαλό της ανθρώπινης ύπαρξης. Οι λίγες εξαιρέσεις στην ιστορία της λογοτεχνίας επιβεβαίωναν τον παραπάνω κανόνα.    

Για το βιβλίο της Δέσποινας Καφενταράκη Η αινιγματικότητα του Τζιόρτζιο ντε Κίρικο (εκδ. Μετρονόμος).

Της Μαρίας Γιαγιάννου

Καθισμένος μπροστά στο καβαλέτο του με την παλέτα στο αριστερό και το κάρβουνο στο δεξί, με μια αλυσιδίτσα στη θηλιά της ζώνης, όπου είναι περασμένα μερικά ασημένια μικροαντικείμενα που χρησιμεύουν ως φυλαχτά, ασπρομάλλης με γκρινιάρικα χαρακτηριστικά που γέρνουν προς τα κάτω, σαν να τα βαραίνει κάποια χρόνια ενόχληση, ζωγραφίζει ο Giorgio de Chirico, σε βίντεο του 1973.

Για τη συλλογή διηγημάτων της Λένας Κιτσοπούλου Το μάτι του ψαριού (εκδ. Μεταίχμιο).

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Γνωρίσαμε το αδυσώπητο και οξύ βλέμμα της Λένας Κιτσοπούλου ήδη από την πρώτη, βραβευμένη, συλλογή διηγημάτων της με τίτλο Νυχτερίδες (2006).

Για το μυθιστόρημα του Gkaito Gkazntanof Το φάντασμα του Αλεξάντρ Βολφ (μτφρ. Ελένη Μπακοπούλου, εκδ. Αντίποδες).

Του Νίκου Ξένιου

Διαβάζοντας το Φάντασμα του Αλεξάντερ Βολφ (σε αξιόλογη μετάφραση της Ελένης Μπακοπούλου και διευκρινιστικό υπομνηματισμό του Χρήστου Αστερίου) δοκιμάζει κανείς μεγάλη συγκίνηση.

Για το μυθιστόρημα του László Krasznahorkai Πόλεμος και πόλεμος (μτφρ. Ιωάννα Αβραμίδου, εκδ. Πόλις).

Του Γιώργου-Ίκαρου Μπαμπασάκη

Έτσι πάει ο κόσμος, so it goes, έλεγε ξανά και ξανά ο Billy Pilgrim σ᾽ εκείνο το μυθιστόρημα του μακελειού και της παραφροσύνης.

Για τη συλλογή διηγημάτων της Ιωάννας Κρητικού Ο μπαμπάς φάλαινα (εκδ. Κοροντζή).

Του Παναγιώτη Γούτα

Η Ιωάννα Κρητικού γεννήθηκε στην Αθήνα, όπου και ζει, είναι παιδαγωγός και έχει εργαστεί σε δημόσια και ιδιωτικά νηπιαγωγεία, καθώς και στον χώρο της ψυχικής υγείας. Το βιβλίο διηγημάτων της Ο μπαμπάς φάλαινα είναι η πρώτη συγγραφική της απόπειρα, τυπωμένη τον Απρίλιο του 2014 από τις εκδόσεις Κοροντζή.

Για το βιβλίο Βαδίζοντας προς την Τρέλα του Γεράσιμου Ρηγάτου (Βήτα Ιατρικές Εκδόσεις)

Της Άντας Κατσίκη-Γκίβαλου

Η σχέση του γιατρού-ογκολόγου Γεράσιμου Ρηγάτου με τη λογοτεχνία είναι γνωστή τόσο από τις συλλογές διηγημάτων, όσο και από τις μελέτες, οι οποίες είναι συνδεδεμένες με τη λογοτεχνία και με τη λαογραφία. Δεν είναι λίγα τα βιβλία του που διερευνούν την παρουσία του αρρώστου, της αρρώστιας, της ιατρικής γενικότερα στα έργα νεοελλήνων λογοτεχνών.

Για την ποιητική συλλογή της Ζωής Σαμαρά Είδα τις λέξεις να χορεύουν (εκδ. Γκοβόστη).

Της Αλεξάνδρας Μπακονίκα

Στην πολυσύνθετη, ποιητική συλλογή της Ζωής Σαμαρά Είδα τις λέξεις να χορεύουν,  οι φωνές, ως πρωταγωνιστές, που μιλούν και διαλέγονται είναι τρεις, ο χορός, η γυναίκα και η ποιήτρια.

Για τη συλλογή με αφηγήματα του Θάνου Κάππα Πικρούτσικα πικρούτσικα (Εκδόσεις της Εστίας)

Της Έλενας Μαρούτσου

I'm sitting here, doing nothing but ageing, είπε κάπου μέσα στο μουσικό του σύμπαν ο George Harrison και με αυτόν τον στίχο ως μότο επιλέγει να μας εισάγει στο δικό του λογοτεχνικό σύμπαν ο Θάνος Κάππας, στο πρώτο του βιβλίο.

Για το μυθιστόρημα-ποταμός του Richard Ford «Καναδάς» (μτφρ. Θωμάς Σκάσσης, εκδ. Πατάκη).

Του Γιώργου-Ίκαρου Μπαμπασάκη

Για το βιβλίο του Pierre Rosanvallon Η κοινωνία των ίσων (μτφρ. Αλέξανδρος Κουπκιολής, εκδ. Πόλις).

Του Γιώργου Σιακαντάρη

Τι και ποιον μπορεί να επηρεάσει σήμερα ένα βιβλίο που θέτει επί τάπητος το ζήτημα των ανισοτήτων; Σε μια εποχή που όλα μετρώνται με την έννοια του «γενικευμένου ανταγωνισμού», τι ωφελεί κάποιος να μιλάει για την ιστορία της ισότητας; Δεν είναι καλύτερα να κοιτάξει πώς μπορεί κανείς να κάνει πιο μετρήσιμα τα αποτελέσματα της οικονομίας της αγοράς;

Για την ανθολογία διηγημάτων του Stefan Zweig «Ο ονειροπόλος κύριος Τσβάιχ» (μτφρ. Γιώτα Λαγουδάκου, εκδ. Μεταίχμιο).

Του Νίκου Ξένιου

Για την ποιητική συλλογή του Νίκου Κατσαλίδα «Ο παρακλητικός του ηλιοβασιλέματος» (Εκδόσεις του Φοίνικα).

Του Μάριου Μιχαηλίδη