Για τον 6ο τόμο, Η Αλμπερτίν αγνοούμενη, του Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο, του Marcel Proust σε μετάφραση Παναγιώτη Πούλου.

Του Γιώργου Λαμπράκου

Πού είχαμε μείνει; Α, ναι! Ο Μαρσέλ, αφηγητής σε πρώτο ενικό πρόσωπο της ζωής του εαυτού του στο Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο (1913-27) του Μαρσέλ Προυστ (1871-1922), αφότου έχει περιγράψει το πώς (θυμάται να) έχει κλείσει στο σπίτι του την αγαπημένη του Αλμπερτίν καθώς και όλα όσα βιώνει ή φαντασιώνεται να βιώνει μαζί της (στην πέμπτη ενότητα του έργου, Η φυλακισμένη), βρίσκεται ξαφνικά προ ενός τρομερού απροόπτου: η Αλμπερτίν δραπετεύει (στην έκτη ενότητα του έργου, Η Αλμπερτίν αγνοούμενη). Προτού όμως ασχοληθούμε με την έκτη ενότητα (παραβλέποντας άλλα συμβάντα και εστιάζοντας στον έρωτα του Μαρσέλ για την Αλμπερτίν – εξάλλου, πέμπτη και έκτη ενότητα συναποτελούν το λεγόμενο «μυθιστόρημα της Αλμπερτίν»), ας βουτήξουμε μια ελληνική μαντλέν (π.χ. ένα κουλουράκι) στο ρόφημά μας, μήπως και θυμηθούμε κάπως τι έχει συμβεί μεταξύ τους.

Για το βιβλίο του Φιόντορ Ντοστογιέβσκι Οι Δαιμονισμένοι, σε μετάφραση του Άρη Αλεξάνδρου (εκδ. Γκοβόστη).

Του Νίκου Ξένιου

«Είμαι παιδί της εποχής μου, παιδί της δυσπιστίας και της αμφιβολίας, μέχρι και σήμερα και μέχρι (το ξέρω αυτό) τον θάνατο. Πόσα τρομακτικά μαρτύρια μου κόστισε και μου κοστίζει ακόμα η λαχτάρα να πιστέψω, που γίνεται τόσο δυνατότερη όσο περισσότεροι γίνονται οι αντίθετοι λόγοι!». (Φιόντορ Ντοστογιέβσκι)

Για τη νουβέλα του Φίλιππου Δ. Δρακονταειδή Σαν σκυλί.

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Μετά το βραβευμένο Η αθανασία των σκύλων του Κώστα Μαυρουδή άλλο ένα πρόσφατο βιβλίο αφορμάται από την εικόνα του σκύλου κι από την είσοδό του στο παροιμιώδες και μεταφορικό λεξιλόγιο της καθημερινότητας. Η φράση «σαν το σκυλί (στ' αμπέλι)», που σημαίνει «άδικα, αδιάφορα, χωρίς συναισθηματισμούς», αποτυπώνει και την ιδέα πάνω στην οποία στηρίχτηκε ο συγγραφέας για τη νουβέλα του.

Επανέκδοση της Πρώτης Αγάπης (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης) του Ιωάννη Δ. Κονδυλάκη συνοδευόμενη από μελέτη της Κέλης Δασκαλά.

Του Νίκου Ξένιου

Για το βιβλίο του Αντώνη Γεωργίου Ένα αλπούμ ιστορίες (εκδ. Το ροδακιό)

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

Ο κύπριος συγγραφέας (και νομικός) Αντώνης Γεωργίου έχει παρουσιάσει ενδιαφέροντα δείγματα δημιουργικής παραγωγής ως ευρηματική διαχείριση ζητημάτων σχετικά με τον (εσωτερικό) άνθρωπο και τη διάθεσή του απέναντι στον εαυτό του και στο περιβάλλον, όπως εντοπίζονται π. χ. στην ποιητική συλλογή Πανσέληνος παρά μία (2006), στη συλλογή διηγημάτων Γλυκιά bloody life (2006), ή ακόμα σε θεατρικά έργα (Αγαπημένο μου πλυντήριο 2007, Η Νόσος 2009, Ο κήπος μας 2011, La belote 2012). Εξίσου δημιουργική συμπεριφορά αναπτύσσει ο Α. Γεωργίου και με τη συμμετοχή του στη συντακτική ομάδα του καλού κυπριακού περιοδικού λόγου, τέχνης και προβληματισμού με τον τίτλο Άνευ. 

Του Κώστα Δρουγαλά

Το φως μέσα μου είναι το πρώτο βιβλίο του Ξανθιώτη συγγραφέα Κωνσταντίνου Κέλλη. Ως επί το πλείστον τα δεκατρία διηγήματα της συλλογής είναι ιστορίες τρόμου που καλύπτουν όλο το φάσμα αυτού του παραγνωρισμένου είδους. Στο βιβλίο μαθαίνουμε πως αρκετά από τα διηγήματα της παρούσας συλλογής έχουν διακριθεί σε διαγωνισμούς της Ελλάδας και του εξωτερικού. 

Για την ποιητική συλλογή της Χλόης Κουτσουμπέλη Κλινικά Απών (εκδ. Γαβριηλίδη).

Του Παναγιώτη Γούτα

Συνεπής στον δρόμο που έχει χαράξει με τα προηγούμενα ποιητικά της βιβλία και με ευκρινέστερο πλέον τον ποιητικό της στόχο, η Χλόη Κουτσουμπέλη καταθέτει την έβδομη κατά σειρά συλλογή της με τον χαρακτηριστικό και απόλυτα συμβατό με τη θεματολογία των ποιημάτων της τίτλο Κλινικά απών. Κλινικά απών, όχι μόνο ένα ευφυές λογοπαίγνιο, μια λεκτική παραδοξότητα, αλλά μια φράση με ποικίλες αναγνώσεις. Εν μέρει παραπέμπει στον ιατρικό όρο Κλινικά νεκρός, ίσως όμως να είναι δραστικότερος και πιο επώδυνος από αυτόν, αφού υποδηλώνει τους μικρούς καθημερινούς θανάτους στους οποίους ο καθένας από εμάς θα μπορούσε να οδηγηθεί, στο ανελέητο αγώνισμα μιας μονομαχίας, σώμα με σώμα, στον ερωτικό στίβο.

Του Γιώργου Λαμπράκου

Στην «Εγκυκλοπαίδεια Δομή», μία από τις πληρέστερες σύγχρονες εγκυκλοπαίδειες που αποτελείται από 30 τόμους άνω των 800 σελίδων ο καθένας (συν έξι καταπληκτικούς τόμους για την Ελλάδα και τον Αρχαίο Κόσμο), το λήμμα «Δαρβίνος, Κάρολος» καταλαμβάνει το πολύ δύο σελίδες, στον 7ο τόμο, ενώ το λήμμα «εξέλιξη» είναι ελάχιστα μεγαλύτερο. Το γεγονός ότι επιφυλάσσονται τόσο λίγες σελίδες για τον θεμελιωτή της μοναδικής έγκυρης επιστημονικής ιδέας για την καταγωγή και την πορεία της ζωής στον πλανήτη μας (της εξέλιξης μέσω φυσικής επιλογής) είναι κάπως απογοητευτικό. 

Στο μυθιστόρημα Άνθρωπος χωρίς ανάσα ο Philip Kerr στήνει μια ιστορία με φόντο τη σφαγή Πολωνών αξιωματικών το 1940. 

Της Χίλντας Παπαδημητρίου

Για το βιβλίο της Στέργιας Κάββαλου «Φαμιλιάλ» (εκδ. Μελάνι)

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Η οικογένεια όχι ως εστία στοργής και φωλιά συναισθηματικής ασφάλειας αλλά ως άντρο λεόντων και κέντρο συγκρούσεων έρχεται και ξανάρχεται τον τελευταίο καιρό στις λογοτεχνικές σελίδες, λες και οι συγγραφείς μας ψυλλιάζονται βαθύτερα ρήγματα πίσω από την επιφανειακή ομαλότητα. Λες και αναζητούν μέσα στην κρίση τα προσωπικά δράματα που είναι πιο σημαντικά από τα εθνικά. Λες και ο θεσμός της οικογένειας φορτώθηκε με ιερά τάματα που σήμερα φαίνονται άτοπα. Το έκαναν παλιότερα μυθιστοριογράφοι, δημιουργοί δηλαδή της μεγάλης φόρμας, το κάνουν τώρα μαζικά διηγηματογράφοι ή γενικότερα λογοτέχνες της μικρής φόρμας, όπως ο Ν. Κουφάκης, η Β. Τζανακάρη, ο Χ. Βλαβιανός και τώρα η Στέργια Κάββαλου.

Στη μελέτη της «Τέχνη και Παγκοσμιοποίηση» η Άντζελα Δημητρακάκη εξετάζει τις διαδρομές της τέχνης με όχημα την πολιτική.

Της Μαρίας Γιαγιάννου

Οι διαδρομές του κυρίου Έκτορα μέσα από τα διηγήματα της Βάσιας Τζανακάρη «Η καρέκλα του κυρίου Έκτορα» (εκδ. Μεταίχμιο).

Του Κώστα Αγοραστού

Για τη δίγλωσση έκδοση των ερωτικών ποιημάτων του e.e. cummings Λοιπόν ας φιληθούμε (εκδ. Πατάκη).

Του Νίκου Ξένιου

Τα "Ερωτικά ποιήματα" (Λοιπόν, ας φιληθούμε) του κάμμινγκς, που ο Χάρης Βλαβιανός μετέφρασε μαζί με τον Γιάννη Δούκα για λογαριασμό των εκδόσεων Πατάκη, έρχονται να προστεθούν στον κατάλογο των μεταφράσεων του Χάρη Βλαβιανού: Τ.Σ.Έλιοτ, κάμμινγκς, Τζων Άσμπερι, Ουάλας Στήβενς, Άνν Κάρσον, Μπλαίηκ, Πεσσόα, Χέρμπερτ, Λόνγκλεϋ και Γκολντόνι.

Εκτός «αγέλης» θα βρεθεί ο ήρωας του μυθιστορήματος του Τζάστιν Τόρρες «Εμείς τα θηρία» (μτφρ. Θωμάς Σκάσσης, εκδ. Πατάκη).

Της Έλενας Μαρούτσου

Για το βιβλίο του Henri Weber Πρέπει να απαλλαγούμε από την κληρονομιά του Μάη του '68;

Του Γιώργου Λαμπράκου

Πολλά είναι τα γεγονότα που συντάραξαν τον πλανήτη τον 20ό αιώνα και κλόνισαν ή διέλυσαν την πίστη στην ικανότητα του Homo sapiens για μακροχρόνια ειρήνη και ευημερία: οι παγκόσμιοι πόλεμοι, οι δεκάδες γενοκτονίες, το Ολοκαύτωμα, η Μεγάλη Ύφεση του ’29, ο Ψυχρός Πόλεμος, τα όπλα μαζικής καταστροφής κ.ά. Ανεξάρτητα από τη θέση του καθενός απέναντι σε αυτά τα γεγονότα, όλοι θα συμφωνούσαμε ως προς την τεράστια επίδρασή τους στη σύγχρονη ιστορία.

Για το μυθιστόρημα του Γράχαμ Γκριν Οι θεατρίνοι, μια πολυπλόκαμη ιστορία στα μαύρα χρόνια της Αϊτής. 

Του Νίκου Κουρμουλή

Του Νίκου Ξένιου

Του Παναγιώτη Γούτα

Τα βιβλία αστυνομικής πλοκής, μυστηρίου και περιπέτειας ανέκαθεν αντιμετωπίζονταν με κάποια προκατάληψη αναφορικά με τις λογοτεχνικές αρετές τους. Ιδίως εκείνα στα οποία η γλώσσα δεν ήταν ιδιαίτερα πελεκημένη, οι χαρακτήρες ήταν στερεότυποι και προβλέψιμοι και όλη τους η αξία βασιζόταν στη δημιουργία ατμόσφαιρας, στις ανατροπές και στην όσο το δυνατόν μεγαλύτερη καθυστέρηση στην αποκάλυψη τού εκάστοτε δολοφόνου, ο οποίος, στα παλιότερα αναγνώσματα (όπως και στις κινηματογραφικές ταινίες), τηρούσε τις προδιαγραφές του εγκληματία τύπου του Λομπρόζο, σύμφωνα με την επιστήμη της εγκληματολογίας, κάτι που ικανοποιούσε τους απανταχού φυσιογνωμιστές. 

Για το road novel της Μάρτυς Λάμπρου Με λυμένο χειρόφρενο που μετατρέπεται σε μυθιστόρημα μαθητείας. 

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Μυρωδιά πετρελαίου και άπλυτα ρούχα, ατέλειωτοι δρόμοι και μπαγιάτικα σάντουιτς, ξάγρυπνα βλέφαρα και βαριά μπράτσα πάνω στο τιμόνι, λιμάνια και βαπόρια, λαμαρίνες και φρένα να τρίζουν, ρόδες που στριγγλίζουν και φορτία που (ξε)φορτώνονται, τελωνεία και αμίλητοι αστυνομικοί, λαθραία τσιγάρα και μπουκάλια κονιάκ, μια ολόκληρη πραγματικότητα νταλίκας και εθνικών οδών ξεδιπλώνεται στο νέο μυθιστόρημα της Μάρτυς Λάμπρου.

Για το βιβλίο της Μυρσίνης Ζορμπά Πολιτική του Πολιτισμού (εκδ. Πατάκη).

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Αν ήμουν σοβαρός Υπουργός Πολιτισμού, θα διάβαζα αυτό το βιβλίο. Αν ήθελα να ασκήσω σε βάθος πολιτική στον χώρο του πολιτισμού, θα προσπαθούσα να συλλάβω τι μπορεί να κάνει η πολιτεία σ’ αυτόν, κινούμενη μακριά από τη λογική της χειραγώγησης ή της εγκατάλειψης. Η Μυρσίνη Ζορμπά γράφει –ύστερα από χρόνια ενασχόλησης με τη σχέση των κυβερνητικών πρακτικών και του πολιτισμού– ένα βιβλίο με το οποίο ανιχνεύει συστηματικά τις δυνατότητες για άσκηση στιβαρών πολιτικών στον χώρο των τεχνών και των γραμμάτων.

Για την ποιητική συλλογή του Γιάννη Στίγκα Βλέπω τον κύβο του Ρούμπικ φαγωμένο (εκδ. Μικρή Άρκτος).

Της Ελένης Τσαντίλη*

Ακολουθούσα τα καμένα σπίρτα./Έχω τροχίσει από τα πριν.
Έχω απαυτώσει εννιά καημούς./Έχω πολύ πυκνά μαλλιά.
Και τέλεια μνήμη.
(σ. 39, «Τι διάολο είναι τούτο»)

Η μνήμη του ποιητή γυρίζει στις μυθολογίες, κι ως ενήλικας έρχεται να αφηγηθεί το πραγματικό παραμύθι. Καταρχάς, όσον αφορά το μύθο: η λειτουργική δομή του με τα υπερβατικά και περιπετειώδη στοιχεία, και η δυαδική του φύση (καλό-κακό, ζωή-θάνατος, άνδρας-γυναίκα, άνθρωπος-τέρας κτλ.) άνοιξαν τις πόρτες του νου στην υπερβολή της φαντασίας και τη σκοτεινή πλευρά της συνείδησης, εκεί που στο τέλος η νόηση πάντα θριαμβεύει: ο Οιδίποδας λύνει το αίνιγμα της Σφίγγας.

Για το μυθιστόρημα του Juan-Gabriel Vasquez «Ο ήχος των πραγμάτων όταν πέφτουν» (μτφρ. Αχιλλέας Κυριακίδης, εκδ. Ίκαρος).

Του Νίκου Ξένιου

Για το μυθιστόρημα της Ιωάννας Τόμπρου Βαλίτσα παρά πόδα (εκδ. Γαβριηλίδη).

Του Κώστα Δρουγαλά

Το Βαλίτσα παρά πόδα είναι το τέταρτο βιβλίο της Κορίνθιας Ιωάννας Τόμπρου πέντε περίπου χρόνια μετά το αστυνομικό μυθιστόρημα Καμίκο. Ο τίτλος του βιβλίου αποτελεί παράφραση του «όπλα παρά πόδα» του Νίκου Ζαχαριάδη, γραμματέα τότε του ΚΚΕ, ύστερα από την ήττα του Δημοκρατικού Στρατού το 1949. Το μυθιστόρημα αποτελεί στην πραγματικότητα μαρτυρία μιας γυναίκας για τη βιαιότητα των παλιών λυγμών.

Της Έλενας Μαρούτσου

Ξεκίνησα να διαβάζω το Ενυδρείο, του Γιώργου Κουτσούκου, ένα πρωί στις 9:20 και το τέλειωσα στις 13:30. Στη διάρκεια των τεσσάρων αυτών ωρών βρισκόμουν σ' ένα υποκατάστημα της ΔΕΗ με το νούμερο 73 για σελιδοδείκτη και περίμενα τη σειρά μου για να εξυπηρετηθώ. Σε ανάλογες περιπτώσεις στο παρελθόν φορούσα τα μαύρα γυαλιά μου κι έκλαιγα –η αναμονή σε δημόσιες υπηρεσίες βγάζει στην επιφάνεια τον πεισιθανάτιό μου εαυτό– όμως τώρα φορούσα τα γυαλιά πρεσβυωπίας και είχα οπλιστεί με υπομονή. 

Για τη νουβέλα του Στέφαν Τσβάιχ «Ταξίδι στο παρελθόν» (εκδ. Μεταίχμιο).

Της Αργυρώς Μαντόγλου

Για τη συλλογή κειμένων του Άρη Μαραγκόπουλου Πεδία μάχης αφύλακτα (εκδ. Τόπος).

Του Νίκου Κουρμουλή

Είναι βέβαιο πως ο Άρης Μαραγκόπουλος δεν αποτελεί το είδος του σκεπτόμενου ανθρώπου που θα καταπιεί τη γνώμη του για να γίνει αρεστός. Χρόνια τώρα στο τιμόνι των εκδόσεων «Τόπος», είτε από το μετερίζι της πεζογραφίας, είτε από εκείνο της αρθρογραφίας και του δοκιμίου, επεξεργάζεται τρόπους κοινωνικής αφύπνισης. Με εργαλείο του την Ιστορία διερευνά πτυχές της σύγχρονης ελληνικής παθογένειας, ξεκινώντας από τον Εμφύλιο και καταλήγοντας στο σήμερα.

Για το μυθιστόρημα της Χριστίνας Καράμπελα Καιροί Τέσσερεις (Πόλις).

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

Η συμμετοχή κειμένων της Χριστίνας Καράμπελα σε συλλογικές εκδόσεις (2009-2012) έχει δώσει στοιχεία μιας ενδιαφέρουσας λογοτεχνικής γραφής. Τώρα, το βιβλίο Καιροί τέσσερεις έρχεται να προσθέσει τεκμήρια μιας πρωτότυπης δημιουργικής παραγωγής σύμφωνα με την ευρηματικότητα και τη συνδυαστική ικανότητα της συγγραφέως. Εδώ αποτυπώνεται με παραστατικό τρόπο η διαδοχή των γενεών ως διαδοχή γεγονότων ζωής και θανάτου. Τη διαδοχή αυτή που κωδικοποιείται με την αέναη εναλλαγή των τεσσάρων εποχών του έτους, διεκπεραιώνουν οι τέσσερις μοναχοκόρες Ερατώ, Βαρβάρα, Δήμητρα/Ρούλα, Πέρσα ως συνέχεια της Ευφροσύνης, και με την παράλληλη απουσία αρρένων τέκνων.

Για το συλλογικό τόμο με 10+1 αστυνομικές ιστορίες Ο τόπος προδωσε τον ένοχο (εκδ. Τόπος).

Της Χίλντας Παπαδημητρίου

Οι θεωρητικοί της αστυνομικής λογοτεχνίας ανάγουν τη δημιουργία του crime fiction στην εποχή της δημιουργίας της Σκότλαντ Γιαρντ, όπως είναι γνωστή η Μητροπολιτική Αστυνομία του Λονδίνου, δηλαδή στα μέσα του 19ου αιώνα. Η ύπαρξη ενός οργανωμένου σώματος για την πάταξη του εγκλήματος στη μεγάλη πόλη ερέθισε τη φαντασία πολλών συγγραφέων της εποχής, με πρωτοπόρο τον Έντγκαρ Άλαν Πόε και τους «Φόνους της οδού Μοργκ». Ωστόσο, το δημοφιλές αυτό λογοτεχνικό είδος γρήγορα ξέφυγε από τα πλαίσια του άστεως –της μεγάλης πόλης– και εξαπλώθηκε σε κάθε πόλη, πολίχνη και χωριό, σε όλες τις χώρες του κόσμου. Όπως απέδειξαν μεγάλοι μάστορες του είδους (Άγκαθα Κρίστι, Ζωρζ Σιμενόν, Αντρέα Καμιλέρι), ένας φόνος μπορεί να συμβεί οπουδήποτε ζουν άνθρωποι με πάθη, αντιζηλίες, μίση και αντικρουόμενα συμφέροντα.

Για το αφήγημα Ανατολικά της Αττάλειας - Βόρεια της Λευκωσίας του Μάριου Μιχαηλίδη.

Της Νένας Κοκκινάκη*

Το Ανατολικά της Αττάλειας - Βόρεια της Λευκωσίας δεν είναι μια ιστορική τοιχογραφία, ούτε φυσικά μια πολεμική περιπέτεια. Πρόκειται για αφήγημα που φωτίζει ποιητικά την ιστορική πραγματικότητα μιας ταραγμένης εποχής. Ο Μάριος Μιχαηλίδης, ποιητής, φιλόλογος, γεννημένος στην Κύπρο, κατορθώνει να μετατοπίσει την προσοχή του αναγνώστη από τις πολύπλοκες πτυχές της ιστορίας στον άνθρωπο, αποκαλύπτοντας τον «απερίγραπτο πόνο» μέσα από το «μαστίγωμα της μνήμης». Ολόκληρη η αφήγηση ακουμπά στη μνήμη, τη μόνη που «αντιζυγιάζει τον καημό». 

H Book Press προτείνει βιβλία για μικρά και μεγαλύτερα παιδιά για να διαβαστούν στο σπίτι, το εξοχικό, την παραλία, την κατασκήνωση, το πλοίο, το αεροπλάνο. Καλές βουτιές στις σελίδες τους.

Για το βιβλίο του David Lynch Κυνηγώντας το μεγάλο ψάρι (εκδ. Πατάκη).

Του Θόδωρου Σούμα*

O Ντέιβιντ Λιντς είναι ένας ξεχωριστός σκηνοθέτης κινηματογράφου, με ζοφερή φαντασία, που στο έργο του κρύβονται πολλές οδυνηρές αλήθειες για τις ανομολόγητες πλευρές της αμερικάνικης κοινωνίας, για το Χόλιγουντ, τα αστικά προάστια των μεγαλουπόλεων και τις βόρειες περιοχές των ΗΠΑ. Τα φιλμ-κλειδιά του σύμπαντος του Ντέιβιντ Λιντς είναι πρώτα και κύρια το ψυχολογικοκοινωνικό, με φανταστικές προεκτάσεις, ρηξικέλευθο αστυνομικό σίριαλ Τουίν Πικς (1992) και το Μπλε βελούδο (1986), ψυχολογικό θρίλερ ενηλικίωσης και μύησης στη σκληρή πραγματικότητα.

Για το μυθιστόρημα του Charles Bukowski Γυναίκες (Μεταίχμιο).

Του Γιώργου Λαμπράκου

Ο Χένρι («Χανκ») Τσινάσκι, το άλτερ έγκο του Τσαρλς Μπουκόβσκι (μάλλον το πιστότερο στον πραγματικό συγγραφέα άλτερ έγκο της σύγχρονης λογοτεχνίας) και ο πρωταγωνιστής στο γνωστότερο μυθιστόρημά του, Γυναίκες (1978), είναι ένας άνθρωπος που έχει όλα τα καλά: αλκοολικός, μισάνθρωπος, γυναικάς, φασαριόζος, βωμολόχος, άεργος, αλογομούρης και προπαντός ποιητής – με λίγα λόγια, διαθέτει όλα τα γνωρίσματα που περιφρονεί η ευπρεπής και υπερορθολογική αμερικανική κοινωνία. Ο Χανκ ζει στο αγαπημένο του Λος Άντζελες (την «Πόλη των αγγέλων», άλλο ένα ωραίο μπουκοβσκικό βιβλίο) και δεν το κουνάει ρούπι, παρά μόνο για να κάνει δημόσιες αναγνώσεις κατόπιν πρόσκλησης και αμοιβής.