alt

Για το βιβλίο του René Descartes «Τα πάθη της ψυχής» (μτφρ. Γιάννης Πρελορέντζος, εκδ. Κριτική).

Του Γιάννη Λειβαδά

Στον περίφημο τόμο του Ντεκάρτ που κυκλοφόρησε το 2017 από τις εκδόσεις Κριτική, εμφανίζεται, μεταξύ άλλων, η φράση, «αντίληψη και βούληση είναι στην πραγματικότητα το ίδιο ακριβώς πράγμα». Η φράση αυτή ήταν εκείνη που με ώθησε στο έργο ενός εκ των κορυφαίων του ευρωπαϊκού ορθολογισμού, όπως ο Ρενέ Ντεκάρτ, ενώ ήμουν ακόμη ένας νεαρός ανεπίγνωστος.

«Τα Πάθη Της Ψυχής» αποτελούν έργο προσδιοριστικό και θεμελιώδες για την κατάρτιση οποιουδήποτε, στο πεδίο της φιλοσοφίας και πιο ειδικά, στον καρτεσιανό λόγο και την καρτεσιανή επιστήμη.

Τα Πάθη Της Ψυχής αποτελούν έργο προσδιοριστικό και θεμελιώδες για την κατάρτιση οποιουδήποτε, στο πεδίο της φιλοσοφίας και πιο ειδικά, στον καρτεσιανό λόγο και την καρτεσιανή επιστήμη. Το έργο αυτό ήταν το τελευταίο που δημοσίευσε ο Ντεκάρτ ενόσω ζούσε και ήταν εκείνο με το οποίο συγκροτήθηκε καταληκτικά η ηθικο-ψυχολογική του θεωρία, η οποία θα υποστήριζε πιο ειδικά την καρτεσιανή ολικότητα.

Η έκδοση είναι άψογη, η μετάφραση, η επιμέλεια και η δόμηση του βιβλίου, είναι εξαιρετικές. Εκτός από τον μεταφραστή Γιάννη Πρελορέντζο, συνυπεύθυνοι της έκδοσης είναι ο Δημήτρης Κοτρογιάννος που ανέλαβε την επιστημονική επιμέλεια, ο Νίκος Καλταμπάνος που ανέλαβε τη γλωσσική επιμέλεια και ο Δημήτρης Ροζάκης ο οποίος έκανε τη μετάφραση του επιμέτρου.

Για το πώς η ελεύθερη βούληση αποτελεί ιστίο του Λόγου. Ο Χέγκελ είχε σημειώσει πως ο Ντεκάρτ υπήρξε ένας ήρωας του στοχασμού, κατά τρόπο διττό. Ο άνθρωπος συνθέτει την αλήθεια σύμφωνα με τις εκδηλώσεις που επινοεί ο λόγος του. Εκείνο που εντυπώνεται στην πορεία της επινόησης μα, κυρίως, εκείνο που δεσμεύει κατόπιν την επινόηση στη δοκιμή που τη γέννησε, είναι ένα μέτρο προσέγγισης της αλήθειας πιο εξειδικευμένο από τη θεώρηση με βάση την οποία προκλήθηκε και επιθέτει μια ακόμη ανάγκη που ταυτοχρόνως ορίζει μία νέα εξάρτηση μέσω της πρόσφατης απεξάρτησης της οποίας το κέλυφος έθρυψε. 

Ο Ντεκάρτ προς το τέλος της ζωής του έστρεψε την προσοχή του στα ανθρώπινα συναισθήματα, το συγκεκριμένο έργο αποτελεί αποτέλεσμα της εφαρμογής της ορθολογικής του μεθόδου στην ανάλυση των αιτιών, των ποικιλιών και της σημασίας των συναισθημάτων. Ο Ντεκάρτ έγραψε Τα Πάθη Της Ψυχής στη διάρκεια του χειμώνα του 1645-1646. Ωστόσο, το έργο δεν δημοσιεύθηκε μέχρι λίγο πριν από το θάνατό του το 1650.

Τα Πάθη Της Ψυχής αποτελούν εργαλείο κατανόησης του καρτεσιανού κόσμου και εγχειρίδιο αποτελεσματικής προσέγγισης των δρόμων της νεότερης φιλοσοφίας, είτε βιώνει κανείς το υπερβατικό αίτιο της φιλοσοφικής διεξαγωγής είτε όχι.

* Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΕΙΒΑΔΑΣ είναι ποιητής. 
Τελευταίο του βιβλίο, η ποιητική συλλογή «Χάικου 1991-2008» (εκδ. Εκάτη).


altΤα πάθη της ψυχής
René Descartes
Μτφρ. Γιάννης Πρελορέντζος
Κριτική 2017
Σελ. 292, τιμή εκδότη €17,00

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ RENÉ DESCARTES 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Το αίνιγμα της Γενέσεως» του Άντριου Πάρκερ (κριτική) – Μια «Εξαήμερος» για τον 21ο αιώνα;

«Το αίνιγμα της Γενέσεως» του Άντριου Πάρκερ (κριτική) – Μια «Εξαήμερος» για τον 21ο αιώνα;

Για το θεολογικό δοκίμιο του Άντριου Πάρκερ (Andrew Parker) «Το αίνιγμα της Γενέσεως», που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ουρανός, σε μετάφραση Μαρτίνας Κόφφα. 

Γράφει ο Μύρων Ζαχαράκης

Ο Βρετανός συγγρα...

«Απολυταρχία Α.Ε.» της Αν Άπλμπαουμ (κριτική) – Γιατί ο αυταρχισμός εξαπλώνεται όλο και περισσότερο;

«Απολυταρχία Α.Ε.» της Αν Άπλμπαουμ (κριτική) – Γιατί ο αυταρχισμός εξαπλώνεται όλο και περισσότερο;

Για τη μελέτη της Αν Άπλμπαουμ (Anne Applebaum) «Απολυταρχία Α.Ε. - Οι δικτάτορες που θέλουν να κυριαρχήσουν στον κόσμο», που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος, σε μετάφραση Χριστίνας Θεοχάρη. Στην κεντρική εικόνα, από σύνοδο των BRICS.

Γράφει ο ...

«Η ζωή των φυτών» του Εμανουέλε Κότσια – Το δάσος ως πολιτικό και φιλοσοφικό παράδειγμα

«Η ζωή των φυτών» του Εμανουέλε Κότσια – Το δάσος ως πολιτικό και φιλοσοφικό παράδειγμα

Για το δοκίμιο του φιλοσόφου Εμανουέλε Κότσια [Emanuele Coccia], «Η ζωή των φυτών. Μια μεταφυσική της κράσης», σε μετάφραση Άγγελου Μουταφίδη (εκδ. periplaneta, 2024). «Μήπως ήρθε η στιγμή για πρώτη φορά το δάσος, που εδώ και αιώνες θεωρούνταν το αντίθετο της πόλης, και άρα της πολιτικής, να γίνει το μοντέλο του πολ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 καλά ιστορικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 καλά ιστορικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα

Οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες, η πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η βασιλεία στην Ελλάδα, η ιστορία της αμερικανικής πολιτικής αλλά και η πρόσφατη περίοδος της άγριας ελληνικής οικονομικής κρίσης είναι μερικά από τα θέματα που εξετάζονται. Δέκα πρόσφατα ιστορικά βιβλία που μας βοηθούν να πλοηγηθούμε στα σκοτεινά νερά τ...

«Πνεύμονες» του Ντάνκαν Μακμίλαν σε σκηνοθεσία Ειρήνης Λαμπρινοπούλου (κριτική) – Αξίζει να κάνεις παιδιά σε έναν τέτοιο κόσμο;

«Πνεύμονες» του Ντάνκαν Μακμίλαν σε σκηνοθεσία Ειρήνης Λαμπρινοπούλου (κριτική) – Αξίζει να κάνεις παιδιά σε έναν τέτοιο κόσμο;

Για την παράσταση «Πνεύμονες» του Ντάνκαν Μακμίλαν σε σκηνοθεσία Ειρήνης Λαμπρινοπούλου, στο θέατρο Κάτω από τη Γέφυρα μέχρι τις 13 Μαΐου. © για την εικόνα: Joey Leo

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Στο θέατρο Κάτω...

Ο Πάπας Φραγκίσκος (1936 - 2025) μέσα από τα βιβλία που έγραψε και γράφτηκαν για αυτόν

Ο Πάπας Φραγκίσκος (1936 - 2025) μέσα από τα βιβλία που έγραψε και γράφτηκαν για αυτόν

Ο πάπας των φτωχών, ο μεταρρυθμιστής και προοδευτικός πάπας που άσκησε τα παπικά του καθήκοντα επί 12 χρόνια από το 2013, πέθανε σε ηλικία 88 ετών. Στα πέντε βιβλία που παρουσιάζουμε συγκαταλέγεται η μοναδική αυτοβιογραφία του («Ελπίδα» εκδ. Gutenberg) αλλά και συνομιλίες που είχε κάνει και είχαν αποτυπωθεί στο χαρτ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Η χλωμή κυρία» του Αλέξανδρου Δουμά (προδημοσίευση)

«Η χλωμή κυρία» του Αλέξανδρου Δουμά (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από την νουβέλα του Αλέξανδρου Δουμά [Alexandre Dumas], «Η χλωμή κυρία» (εισαγωγή – μτφρ. – επίμετρο: Γιώργος Θάνος), η οποία θα κυκλοφορήσει στις 28 Απριλίου στη σειρά «microMEGA/Λογοτεχνία», των εκδόσεων Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...
«Αυτό έκανες πάντα» του Νίκου Ιατρού (προδημοσίευση)

«Αυτό έκανες πάντα» του Νίκου Ιατρού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Νίκου Ιατρού «Αυτό έκανες πάντα», η οποία θα κυκλοφορήσει στις 28 Απριλίου από τις εκδόσεις Ίκαρος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Περπατώ κάτω από τον δυνατό ήλιο. Το δέρμα μου αντιστέκεται, τα πνευμόνια...

«Η λάθος πλευρά» του Νταβίντε Κόπο (προδημοσίευση)

«Η λάθος πλευρά» του Νταβίντε Κόπο (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Νταβίντε Κόπο [Davide Coppo] «Η λάθος πλευρά» (μτφρ. Μαρία Οικονομίδου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Απριλίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Στην αρχή του ντοκιμαντ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 καλά ιστορικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 καλά ιστορικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα

Οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες, η πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η βασιλεία στην Ελλάδα, η ιστορία της αμερικανικής πολιτικής αλλά και η πρόσφατη περίοδος της άγριας ελληνικής οικονομικής κρίσης είναι μερικά από τα θέματα που εξετάζονται. Δέκα πρόσφατα ιστορικά βιβλία που μας βοηθούν να πλοηγηθούμε στα σκοτεινά νερά τ...

Ο Πάπας Φραγκίσκος (1936 - 2025) μέσα από τα βιβλία που έγραψε και γράφτηκαν για αυτόν

Ο Πάπας Φραγκίσκος (1936 - 2025) μέσα από τα βιβλία που έγραψε και γράφτηκαν για αυτόν

Ο πάπας των φτωχών, ο μεταρρυθμιστής και προοδευτικός πάπας που άσκησε τα παπικά του καθήκοντα επί 12 χρόνια από το 2013, πέθανε σε ηλικία 88 ετών. Στα πέντε βιβλία που παρουσιάζουμε συγκαταλέγεται η μοναδική αυτοβιογραφία του («Ελπίδα» εκδ. Gutenberg) αλλά και συνομιλίες που είχε κάνει και είχαν αποτυπωθεί στο χαρτ...

Πέντε αξιοπρόσεκτες συλλογές από γυναίκες συγγραφείς – Διηγήματα μεταξύ υπογείωσης και απογείωσης

Πέντε αξιοπρόσεκτες συλλογές από γυναίκες συγγραφείς – Διηγήματα μεταξύ υπογείωσης και απογείωσης

Πέντε αξιοπρόσεκτες συλλογές διηγημάτων από γυναίκες συγγραφείς, που κυκλοφόρησαν μέσα στο 2024 και ενδεχομένως πέρασαν κάτω από το ραντάρ μας. 

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Το διήγημα μένει συνήθως χαμηλόφωνο...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ