Της Νέλλης Βουτσινά

Το «πιο σκοτεινό από τα αστέρια της λογοτεχνίας» στο έναστρο πάνθεο του Ενρίκε Βίλα Μάτας, κι ένα αστέρι-οδηγός κάμποσων από τους συγγραφείς που είτε κατοίκησαν κάποια σημεία μεθορίου (γλωσσικής ή και εθνικής), όπως ο Κάφκα, ο Μπένγιαμιν και ο Κανέτι, είτε επέλεξαν τη λύση του πλάνητος, του μελαγχολικού βλέμματος και της χαμηλόφωνης, ελάσσονος γραφής, όπως ο Γ. ΓΚ. Ζέμπαλντ.

Του Μάκη Πανώριου

Η αμφισβήτηση του κοινωνικοπολιτικού συστήματος, που υπαγορεύει πάντα ένα συγκεκριμένο τρόπο ζωής, δεν είναι σύγχρονο φαινόμενο. Ένα πρώτο δείγμα του σχεδιάζεται από τον Πλάτωνα στην μνημειώδη «Πολιτεία» του.

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

Η πρώτη ανάγνωση του βιβλίου Το Τουρκάκι του Μετίν Αρντιτί παρακολουθεί την περιπέτεια του βίου και τα έργα του εβραίου τούρκου Ελί Σοριάνο που δωδεκάχρονος, μεσούντος του 16ου αιώνα, εγκαταλείπει την Κωνσταντινούπολη με το ελληνικό όνομα Ηλίας Τρωιάνος. 

Της Βίκυς Βασιλάτου-Σαρρή

Ο Καταλανός συγγραφέας, Manuel Vázquez Montalbán, θεωρείται ένας από τους πλέον μοντέρνους σύγχρονους συγγραφείς.

Της Αργυρώς Μαντόγλου

Χαμένα κορίτσια στις όχθες του Μιζούρι

Τα τρία μυθιστορήματα της Τζίλιαν Φλιν μας εισάγουν σε έναν κόσμο ζοφερό, γεμάτο πάθη και καταπιεσμένες μνήμες.

Έργο μεταιχμιακό, με πολλές φιλοσοφικές και αλληγορικές προεκτάσεις, η «Σκακιστική νουβέλα» του αυστροεβραίου συγγραφέα Στέφαν Τσβάιχ είναι δικαίως μια από πλέον διαβασμένες και σχολιασμένες νουβέλες του εικοστού αιώνα.

Του Κ.Β. Κατσουλάρη  

Η μη βία ως πολιτική πράξη

Του Κώστα Κατσουλάρη

Το 1936, η χρονιά της πρώτης κυκλοφορίας του Τυφλού λυτρωτή (Eyless in Gaza), είναι μια κομβική στιγμή στη ζωή και την πνευματική πορεία του Άλντους Χάξλεϋ. Μόλις τέσσερα χρόνια πριν, το 1932, έπειτα από ένα ταξίδι του στην Αμερική, έχει γράψει τον Θαυμαστό καινούργιο κόσμο του, το βιβλίο που από τότε ήδη τον έκανε διάσημο, ενώ ένα χρόνο αργότερα, το 1937, θα φύγει, οριστικά όπως τελικά αποδεικνύεται, για τις Ηνωμένες Πολιτείες. 

Για το βιβλίο του Ρέι Μπράντμπερι «Φαρενάιτ 451» (μτφρ. Βασίλη Δουβίτσα, εκδ. Άγρα)

Του Γιώργου Λαμπράκου 

Του Γιώργου Βέη

Της Βίκυς Βασιλάτου

Πώς θα σας φαινόταν εάν μια ομάδα παιδιών αποφάσιζε να παίξει με τα μυρμήγκια της -δηλαδή εσάς- και να τα αποκόψει από τον υπόλοιπο κόσμο χάρη σ’ έναν θόλο για να παρατηρήσει τις αντιδράσεις, τη βιωσιμότητα, τους φόβους, τη βιαιότητα και την ανθρωπιά τους μέσα από έναν οργουελικό μεγεθυντικό φακό και με τον χρόνο να μετρά αντίστροφα; 

Της Εύας Στάμου 

Το μυθιστόρημα του Γκουτιέρες περιέχει μία σειρά από ευκρινείς, πυκνές περιγραφές που προσφέρουν στον αναγνώστη μια ολοζώντανη και άκρως παρακμιακή εικόνα της σύγχρονης Κούβας.

Του Νίκου Κουρμουλή

Ένα βουβό ουρλιαχτό, διαπερνά αυτό το σημαντικό σύγχρονο μυθιστόρημα του Πορτογάλου, Γκονσάλο Ταβάρες. Η οριακότητα μιας τσιμεντένιας μεγαλούπολης και των υπηκόων της. Η άρτια αποτύπωση της εσωτερικής κίνησης του πνεύματος, στις σπηλιές μιας άγονης γραμμής: της παραφροσύνης.

Της Βίκυς Βασιλάτου-Σαρρή

Ο πολυβραβευμένος Ιρανός συγγραφέας, Shariar Mandanipour, μας διηγείται μια ερωτική ιστορία με πολύ χιούμορ και αυτοσαρκασμό.

Του Γιώργου Βέη 

Νορβηγία. Εικοστός αιώνας. Οι πολύσημες δεκαετίες ’60-’70. Σηκώνουμε το πέπλο που καλύπτει ατομικές και συλλογικές οντότητες, εξόφθαλμα ευπρεπείς και χαρισματικές ταυτοχρόνως.

Του Κώστα Κατσουλάρη

Η μέχρι εξαφανίσεως υποχώρηση του συγγραφέα και η υποκατάστασή του από μια οργανωτική αρχή υπεύθυνη για την παράθεση λόγων ή κειμένων που υποτίθεται ότι λειτουργούν «αντ’ αυτού» είναι, όπως όλα δείχνουν, κεντρικό διακύβευμα της μεταμοντέρνας μας συνθήκης.

Του Δημήτρη Αργασταρά

Ή εγκλήματα κάτω από το ηλιόφως, αν προτιμάτε. Σε κάθε περίπτωση είναι κάτι που το παρατηρούμε έντονα κάθε χρόνο τέτοια εποχή, και αποτελεί ένα παράδοξο. Ή μήπως όχι; 

Η Σεξουαλική Βουλιμία και η Συναισθηματική Λιμοκτονία της Κατρίν Μ. 
"Υπάρχει ηδονή πέρα από την αισχρότητα;" ρωτάει η Κατρίν Μ. 
Πιθανόν, αλλά γιατί να το ρισκάρεις;

Του Παναγιώτη Γούτα 

Με το βιβλίο «Η ταπείνωση», ο μεγάλος αμερικανός συγγραφέας καταθέτει ένα μικρό μυθιστόρημα 163 σελίδων, μια νουβέλα να λέγαμε καλύτερα, αναφορικά με το τέλος των πραγμάτων, του έρωτα, των φιλοδοξιών και της ζωής. Ένα βιβλίο στα χνάρια των «Καθένας» και «Φεύγει το φάντασμα», με τα οποία έχει εμφανείς θεματολογικές ομοιότητες.

Του Μιχάλη Μοδινού

Γαλικιανοί θρύλοι

«Από την Κορνουάλη, τη Βρετάνη και τη Γαλικία περνά ένα μονοπάτι σπαρμένο  με πέτρινους σταυρούς και ψήγματα χρυσού…». Έτσι ολοκληρώνονται τα επιμέρους κεφάλαια του περίφημου βιβλίου Το Πυξάρι του νομπελίστα συγγραφέα Καμίλο Χοσέ Θέλα (ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ), υποδηλώνοντας τον θαλασσινό δρόμο των κελτικών  φύλλων αλλά και τα κουφάρια πλοίων και ναυτικών με τα οποία είναι σπαρμένοι οι θαλάσσιοι δρόμοι της Δυτικής Ευρώπης. 

Του Δημήτρη Αργασταρά

Η ιδέα ότι η ανθρωπότητα δεν κατοικεί στην πραγματικότητα στην επιφάνεια της γης (δηλαδή στην επιφάνεια του αληθινού κόσμου) αλλά στο εσωτερικό της έχει εισαχθεί στον χώρο της φιλοσοφίας και της λογοτεχνίας ήδη από την εποχή του Πλάτωνα.

Από τη Σουηδία με αγάπη

Της Βίκυς Βασιλάτου

Έχουν περάσει κάμποσα χρόνια από τον τεράστιο ντόρο που έγινε γύρω από το αστυνομικό μυθιστόρημα εκ Σουηδίας. Αφορμή για αυτό υπήρξε η έκδοση της πολυσυζητημένης και -στη συνέχεια- κινηματογραφημένης τριλογίας του δημοσιογράφου/συγγραφέα, Stieg Larsson: Το κορίτσι με το τατουάζ, Το κορίτσι που έπαιζε με τη φωτιά και Το κορίτσι στη φωλιά της σφήγκας (εκδ. Ψυχογιός). Έκτοτε, το σκανδιναβικό μυθιστόρημα άνθισε στα ελληνικά μεταφραστικά εδάφη, με εμάς να γευόμαστε σαν μανιασμένες μέλισσες τη γύρη του. 

Του Μάκη Πανώριου

Το Γοτθικό Μυθιστόρημα δεν είναι μόνο ιστορίες υπερφυσικού τρόμου, είναι, κυρίως, και μέσω αυτών των ιστοριών ως πρόσχημα, η αντανάκλαση και το ‘στίγμα’ μιας ολόκληρης ιστορικής περιόδου, της οποίας τα βασικά χαρακτηριστικά είναι ο προληπτικός σκοταδισμός, η φανατική θρησκοληψία και η μεταφυσική φαντασίωση.

Για το βιβλίο του Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλμπάν «Ο σέντερ φορ δολοφονήθηκε σούρουπο» (μτφρ. Βέρα Δαμόφλη, εκδ. Μεταίχμιο).

Της Ελένης Φουρνάρου

Ζώντας και τριγυρνώντας στην Αθήνα, οκτώ σχεδόν χρόνια μετά τους Ολυμπιακούς αγώνες, με τις όσο να 'ναι υπερφίαλες ολυμπιακές κατασκευές και τα εγκατελελλειμμένα ακίνητα, θυμήθηκα αυτό το μυθιστόρημα του Μονταλμπάν, που εκδόθηκε στην Ισπανία το 1988, τέσσερα δηλαδή χρόνια πριν τους δικούς τους Ολυμπιακούς.

Του Μάνου Στεφανίδη

Sans rime ni raison, remettre toujours tout en question, douter même en rêve! Emil Cioran 

Πώς μπορεί να είναι μεγάλο ένα μυθιστόρημα σήμερα μετά το τέλος των μεγάλων μυθιστορημάτων, των “μεγάλων αφηγήσεων”; Ακόμη και η τριλογία του Ζούκερμαν του Ροθ, ακόμη και τα βιβλία-ποταμοί του Πίντσον δεν συγκροτούν πειστική απάντηση στο ερώτημα. Κυρίως γιατί δεν θέλουν. Δεν θέλουν να είναι ένα “μεγάλο μυθιστόρημα” αλλά μάλλον το ωραίο σπάραγμα ενός “μεγάλου μυθιστορήματος”.

Τια το μυθιστόρημα «Ένα κάποιο τέλος» του Τζούλιαν Μπαρνς (εκδ. Μεταίχμιο)

Του Γιώργου Βέη

Ο (και μαραθωνοδρόμος) Χαρούκι Μουρακάμι εξηγεί τι εννοεί όταν λέει: Για ποιο πράγμα μιλάω όταν μιλάω για το τρέξιμο. 

Του Μάκη Πανώριου

Το περίφημο, ως προς την υπαρξιακή του διάσταση, γνωμικό «γνώθι σαυτόν» μας το κληροδότησαν οι αρχαίοι Έλληνες. Αποδίδεται στον Χείλωνα τον Λακεδαιμόνιο (Στοβαίος), πιο σωστά πιθανώς στον Σωκράτη (Ξενοφών). Γνώρισε τον εαυτό σου, διότι μόνο έτσι θα μπορέσεις να τον «εκπαιδεύσεις», αφ’ ενός να ακολουθήσει το δρόμο για τον οποίο τον έχει προορίσει η Φύση, εφ’ ετέρου να μετεξελιχθεί σε «καλό καγαθό» πολίτη της κοινότητας στην οποία ανήκει. Αυτόν τον άγνωστο, ακατανόητο, ανεξήγητο, αινιγματικό εαυτό πρέπει, λοιπόν, να «κατακτήσει» ο άνθρωπος, ώστε να μπορέσει να συνομιλήσει με τον εσωτερικό εαυτό του, και, κατ’ επέκταση, με τον συνάνθρωπο-συνοδοιπόρο του που θα συναντήσει στο παγκόσμιο τοπίο.

«Όχι, όχι. Δε μας αρέσει το διάβασμα. Δεν πληρώνει. Είναι βλακεία. Τεμπελιά. Κουταμάρα. Όχι, όχι!» Τ. Ντίκενς, Ο Ζοφερός Οίκος, τ. 1, σ. 482.

Του Γιώργου Λαμπράκου

Ο Τσαρλς Ντίκενς δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Πολλά μυθιστορήματά του, ιδίως ο Όλιβερ Τουίστ και ο Ντέιβιντ Κόπερφιλντ, έχουν αναθρέψει αναγνωστικά αναρίθμητους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, ενώ έχουν διασκευαστεί δεκάδες φορές για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση.

Της Βίκυς Βασιλάτου

Η ιστορία μιας άρρωστης γυναίκας μέσα από τα μάτια μιας άλλης. Η ιστορία μιας σχιζοφρενούς μάνας, ιδωμένη από μια πονεμένη κόρη, που εξωτερικεύεται επί χάρτου αφού η πρώτη άφησε την τελευταία της πνοή. Μια εξομολόγηση αγάπης ανάμεικτης με πόνο. Μια ποιητική και δυνατή σαν γροθιά αφήγηση. Μια φιλοξενία στο προσωπικό παλάτι της Μίρα Μπάρτοκ, με κύρια πρωταγωνίστρια τη Νόρμα Χερ. Δύσκολο να ξέρουμε αν οι αναμνήσεις είναι πραγματικές, σελίδα τη σελίδα γινόμαστε όμως μάρτυρες κι όχι άκαρδοι κριτές αναμνήσεων, προβληματισμών και σκέψεων. 

Του Γιώργου Βέη

Αν ανατρέξουμε στο παρελθόν της ευφυώς λεγομένης ανιχνευτικής γραφής, θα συναντήσουμε, μεταξύ άλλων, τον ρηξικέλευθο προπάτορα τόσων και τόσων ερευνητών του τυπικού εγκλήματος, έναν μόνιμο κάτοικο της φασματικής κομητείας Υoknapatawpha του Μισισιπή, αποκλειστικής ιδιοκτησίας του νομπελίστα Ουίλιαμ Φόκνερ (1897–1962). Εννοώ φυσικά τον αξιότιμο κ. Gavin Stevens, τον οποίο χάρισε στην αιωνιότητα της μυθοπλασίας ο συγγραφέας της αστυνομικής τραγωδίας με τίτλο Ιερό, που πρωτοκυκλοφορήθηκε στο απόγειο της ποτοαπαγόρευσης στη χώρα του Ουάσιγκτον.

Του Μάκη Πανώριου

Η Ιστορία περιγράφει το γεγονός και το χρόνο κατά τον οποίο συνέβη. Η συνήθως επίπεδη ιστορική γραφή, ακόμη κι όταν αναφέρεται στα αίτια που προκάλεσαν το γεγονός, αδυνατεί να υπερβεί την πληροφοριακή επιφάνειά του και να συλλάβει τον εσωτερικό υπαρξιακό πυρήνα που ευθύνεται για την εκδήλωσή του.

Το μυθιστόρημα της Κλοντ Πιζάντ-Ρενό «Οι γυναίκες του λαθροθήρα» (εκδ. Ψυχογιός) βασίζεται στο θυελλώδες ειδύλλιο και στο σκοτεινό μύθο που συνόδεψε τη ζωή και το θάνατο δυο κορυφαίων ποιητών της αγγλικής γλώσσας του Τεντ Χιουζ και της Σίλβια Πλαθ. 

Της Αργυρώς Μαντόγλου

«Τι καλά που είχαμε πάντοτε έναν ειρωνικό τρόπο θεώρησης, όσο σοβαρά κι αν ήταν πάντοτε όλα για μας», (Τόμας Μπέρνχαρντ, Αυτοβιογραφία).

Η πρόσφατη έκδοση στα ελληνικά των «Βραβείων μου» (MeinePreise, 2009, στα ελληνικά Εστία, 2010, μτφρ. Σπύρος Μοσκόβου) αναθέρμανε το ενδιαφέρον των ελλήνων αναγνωστών για τον αυστριακό πεζογράφο, θεατρικό συγγραφέα και ποιητή Τόμας Μπέρνχαρντ (1931 - 1989).

Του Γιάννη Παλαβού