alt
Μαύρο χιούμορ και μνήμες από την παιδική ηλικία του Τσέχου Ότα Πάβελ στη συλλογή διηγημάτων Μια ζωή ψαρεύοντας.

Του Νίκου Ξένιου

O Ότα Πάβελ (πατρ: Πόππερ) γεννήθηκε στην Πράγα το 1931. Στο αφήγημα «Στην υπηρεσία της Σουηδίας», πρώτο της συλλογής Μια ζωή ψαρεύοντας (που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Ίκαρος» σε άψογη μετάφραση του Κώστα Τσίβου), αναπολεί, με κατανόηση, αυτοσαρκασμό και συμπάθεια, τον πατέρα του (έναν επιτυχημένο πωλητή συσκευών, που υπήρξε ίνδαλμα της παιδικής του ηλικίας). Στο βιβλίο αυτό οι δρυμοί της Τσεχίας μετατρέπονται σε ένα απέραντο στίβο μάχης, τα θυελλώδη επεισόδια της οποίας ο συγγραφέας τα καταγράφει από το παρατηρητήριο μιας ερμητικής παιδικής ηλικίας, κρατώντας πεισματικά ένα καλάμι ψαρέματος.

Από το 1939 κι έπειτα δεν επιτρεπόταν στα παιδιά να πηγαίνουν στο σχολείο και έπρεπε υποχρεωτικά να μετακομίσουν. Είκοσι χιλιάδες Γερμανοί εγκαταστάθηκαν στην Πράγα, σε νοικοκυριά ξεσπιτωμένων Εβραίων. Η οικογένειά του είχε εγκατασταθεί στο εβραΪκό γκέτο της Πράγας, το Γιόζεφοφ, απ’ όπου αναγκαστικά μετακινήθηκε στην επαρχία Μπούστεχραντ, στο σπίτι των παππούδων του, τόπο απόλυτης πείνας κατά τη διάρκεια της ανόδου των Ναζί στην εξουσία. Κατά τη διάρκεια του πολέμου ο πατέρας και τα δυο μεγαλύτερα αδέλφια του Ότα, ο Γίρκα και ο Χούγκο, εγκλείστηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, ενώ ο ίδιος έμεινε στη διάρκεια της Κατοχής με τη χριστιανή μητέρα του Χερμίνα στο χωριό Μπούστεχραντ. Στο τέλος του πολέμου ο πατέρας και τα αδέλφια του επέστρεψαν μεν ζωντανοί αλλά οριστικά «σημαδεμένοι» από τη ζωή στα στρατόπεδα.

Μια πατρίδα τόσο βασανισμένη

Νεορρομαντικοί τσέχοι συγγραφείς αναπολούσαν τη ζωή στην ύπαιθρο και την ταύτιζαν με μιαν όαση αμόλυντου ήθους των ανθρώπων, ενώ άλλοι αναζητούν αντίστοιχη αγνότητα ηθών στη ζωή των κατώτερων κοινωνικών τάξεων, στις φτωχοσυνοικίες της Πράγας

Στα τέλη του 19ου αιώνα, οι Τσέχοι είχαν γίνει έθνος στο «κατώφλι» της πολιτιστικής και γλωσσικής αυτονομίας, που δεν µπορούσε να συµφιλιωθεί µε την υποταγή στη γερµανική φυλή. Ταυτόχρονα, το ταχύτατα αναπτυσσόµενο κίνηµα του πανσλαβισµού, που αντιπαρέθετε τους σλαβόφιλους Τσέχους στους µη σλαβικούς λαούς, υποβοηθούσε την ανάπτυξη του τσεχικού εθνικισµού[1]. Νεορρομαντικοί τσέχοι συγγραφείς αναπολούσαν τη ζωή στην ύπαιθρο και την ταύτιζαν με μιαν όαση αμόλυντου ήθους των ανθρώπων, ενώ άλλοι αναζητούν αντίστοιχη αγνότητα ηθών στη ζωή των κατώτερων κοινωνικών τάξεων, στις φτωχοσυνοικίες της Πράγας. Μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, εξπρεσσιονιστικές τάσεις στην τσεχική λογοτεχνία (Κλίμα, Βάινερ, αδελφοί Τσάπεκ) και οράματα για μια πανανθρώπινη ενότητα (Ολμπραχτ, Τσάπεκ, Σάλντα) καθιέρωσαν ως κεντρικά θέματα της πεζογραφίας την απανθρωπιά, τη βία, τον τρόμο και τον ηρωϊσμό στη διάρκεια του πολέμου (Ρούντολφ Μέντεκ, Γιαροσλαβ Χάσεκ). Σοσιαλιστικές ιδέες επίσης ενσωματώθηκαν στα κείμενα της περιόδου και το κίνημα των «ποιητιστών» υποστήριξε την ενότητα ανάμεσα στην ποίηση και την καθημερινή ζωή. Τότε εμφανίστηκε στην Τσεχία η φανταστική λογοτεχνία (Βάις, Τσάπεκ, Χάουσμαν), όπως και μια κατηγορία πρόζας-τεκμηρίου (Τσάπεκ, Πόλατσεκ).

Την αισιοδοξία της δεκαετίας του ’20 ακολούθησε η συναίσθηση της οικονομικής κρίσης της δεκαετίας του ’30, καθώς και η αντίθεση ανάμεσα στους αριστερούς (φιλοκομμουνιστές) και τους δεξιούς (εθνικιστές και φασίστες) συγγραφείς και ποιητές. Τον αναφορικό, «δημοσιογραφικό» λόγο της προηγούμενης γενεάς λογοτεχνών διαδέχθηκε η υποκειμενική πρόζα, η εμπνευσμένη από το λαϊκό παραμύθι και, παράλληλα, κάποια μυθιστορήματα κοινωνιστικού προσανατολισμού ή ψυχολογικά επικεντρωμένα και κάποια πολιτικά έργα στο θέατρο, που προέβαλλαν αντίσταση στο φασιστικό κίνημα.

alt
 Ota Pavel

Από Πόππερ σε Πάβελ

Με την Άνοιξη της Πράγας (1968) μια σοβιετικού τύπου «κανονικότητα» επιβλήθηκε στη λογοτεχνία και πολλοί λογοτέχνες έφυγαν στον Καναδά ή στις Η.Π.Α. (Σκβορέτσκι), στη Γερμανία (Περούτκα), στην Αυστρία (Κόχουτ) και στη Γαλλία (Kούντερα). Οι συγγραφείς Σέιφερτ, Μικουλάσεκ και Σκελ λογοκρίθηκαν από τον σταλινισμό της περιόδου και αναγκάστηκαν να δημοσιεύουν σε μυστικά τυπογραφεία της εποχής, τα «σάμιτσντατ». Κάποιοι συγγραφείς στάθηκαν στη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην επίσημη και την ανεπίσημη λογοτεχνία (Κομέρ, Μικάλ, Χραμπάλ και Ότα Πάβελ). Υπό το νέο, κομμουνιστικό καθεστώς, ο συγγραφέας του Μια ζωή ψαρεύοντας άλλαξε ο ίδιος το επίθετό του στο σλαβικότερο Πάβελ, ενώ δημοσίευσε τα λογοτεχνικά του πρωτόλεια στο περιοδικό Stadion (1956-57)[2]. Μετά τον πόλεμο αποφοίτησε από τη Σχολή των Εργαζομένων και για ένα διάστημα εργάστηκε στα ανθρακωρυχεία του Κλάντνο και συγχρόνως ως προπονητής του χόκεϊ επί πάγου στην ομάδα των «τσικό» τής Σπάρτα. Από το 1949 έως το 1956 (με ένα διάλειμμα στρατιωτικής θητείας, το 1952) εργάστηκε ως αθλητικός συντάκτης στο κρατικό ραδιόφωνο της Τσεχοσλοβακίας και στη συνέχεια στα περιοδικά «Στάντιον» και «Τσεχοσλοβάκος στρατιώτης». Σε αυτά δημοσιεύθηκαν τα πρώτα του διηγήματα, επηρεασμένα κυρίως από το αθλητικό περιβάλλον του. Στη διάρκεια της καριέρας του έγραψε αρκετά κείμενα για αθλητές που, είτε γνώριζε προσωπικά, είτε επινοούσε, για μεγάλα αθλητικά γεγονότα των οποίων υπήρξε αυτόπτης, καθώς και για την ατμόσφαιρα των δεκαετιών ΄40 και ’50 (όπως φαίνεται στο αφήγημά του «Το λάθος», εμπνευσμένο από τη ζωή και τα κατορθώματα του -διάσημου στην εποχή του- ποδηλάτη Γιάν Βέσλι).

Δραπετεύοντας από το παράθυρο με τα κάγκελα

Kατά τη διάρκεια της Χειμερινής Ολυμπιάδας στο Ίνσμπρουκ της Αυστρίας (1964) εμφάνισε συμπτώματα μανιοκατάθλιψης και επιχείρησε να πυρπολήσει μια αγροικία στην περίχωρα της πόλης, με αποτέλεσμα να εισαχθεί για εξετάσεις σε ψυχιατρική κλινική

Στο Ίνσμπρουκ ο Πάβελ ασχολήθηκε επισταμένως με το χόκεϊ. Η περιφρόνηση των Γερμανών προς την κατά το ήμισυ ιουδαϊκή του καταγωγή υπήρξε γι’ αυτόν ιδιαίτερα τραυματική εμπειρία, που απηχεί και στα κείμενά του, κείμενα νοσταλγίας για την παιδική ηλικία και για τα χρόνια της αθωότητας κοντά στα στοιχεία της φύσης. Υπό την ιδιότητα του συντάκτη είχε την ευκαιρία να ταξιδεύει τακτικά στο εξωτερικό καλύπτοντας δημοσιογραφικά διάφορες αθλητικές διοργανώσεις και αποστολές (Σοβιετική Ένωση, Γαλλία, Ελβετία, Η.Π.Α., Αυστρία, κ.α.). Όμως, κατά τη διάρκεια της Χειμερινής Ολυμπιάδας στο Ίνσμπρουκ της Αυστρίας (1964) εμφάνισε συμπτώματα μανιοκατάθλιψης και επιχείρησε να πυρπολήσει μια αγροικία στην περίχωρα της πόλης, με αποτέλεσμα να εισαχθεί για εξετάσεις σε ψυχιατρική κλινική. Η διάγνωση ήταν Διπολική Διαταραχή, και το 1966 η κατάσταση επιδεινώθηκε. Στη δύσκολη περίοδο των απανωτών εισαγωγών του σε ψυχιατρικές κλινικές έγραψε το Πώς γνώρισα τα ψάρια: στο αφήγημα αυτό το ψάρεμα με τον πατέρα του και τον θείο Πρόζεκ πλημμυρίζει τον συγγραφέα με ευτυχία, η οποία θα παγώσει με την είσοδο των Ναζί στο σκηνικό της χώρας του. Το ποτάμι που διατρέχει το αφήγημα είναι ένα ποτάμι πρωτεϊκό, όπως το φιλοσοφικό ποτάμι του Ηράκλειτου: τα νερά του, πηγή ζωής, τόπος γαλήνης και αναψυχής, μα πάνω απ’ όλα τόπος άντλησης τροφής, με την άνοδο του Ναζισμού στην εξουσία μεταμορφώνονται σε παγερό τάφο. Το λίκνο του υγρού στοιχείου είναι ένας απαγορευμένος, πλέον, στίβος μάχης. Το ψάρεμα στο βιβλίο του Πάβελ δεν είναι ένα σπορ ή μια αθλοπαιδιά. Είναι τρόπος επιβίωσης, είναι στοίχημα, είναι τελετή ενηλικίωσης και κυρίως είναι σύμβολο ελευθερίας, όπως την αναπολεί από το παράθυρο της κλινικής του: «Το ψάρεμα είναι η απόλυτη ελευθερία. Να πηγαίνεις πάνω-κάτω, περιμένοντας το ψάρι να τσιμπήσει και να ξεδιψάς στις πηγές. Να είσαι εντελώς μόνος για μια ώρα, για λίγες μέρες, για λίγες εβδομάδες, είναι αυτό που πάντα αποζητούσα στη ζωή… Να τι πιστεύω πως είναι ελευθερία».

Τα ψάρια, τα χέλια και ο ψαράς

Η αλιευτική ηθική υπερβαίνει τις παιδικές μνήμες του συγγραφέα, που αναπολεί για να μπορεί να ονειρεύεται, αλλά και αυτοδεσμεύεται έναντι της ιερότητας αυτού του «άλσους» που συνιστά ο γενέθλιος τόπος του, και που τώρα έχει μετονομασθεί σε «προτεκτοράτο γερμανικής κυριαρχίας»[3]. Ο ψαράς κλείνει το μάτι στο ψάρι και συνυπάρχουν πλάι στην παγίδα για την επικράτηση του ισχυρότερου. Είναι χαρακτηριστική η κανιβαλική αγριότητα του κυνηγετικού σκύλου στο διήγημα Ο θάνατος των όμορφων ζαρκαδιών (1971)[4], που αφηγείται χιουμοριστικά τη ζωή της οικογένειάς του στο Προτεκτοράτο της Μοραβίας και Βοημίας. Ο Πάβελ εδώ μιλά για το τελευταίο γεύμα ζαρκαδιού που εξασφάλισε ο πατέρας στους δυο γιους του πριν αναχωρήσουν για την ταλαιπωρία στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Εϊναι αξιοσημείωτο πως η σπαρακτική εμπειρία των καταδιωκόμενων Εβραίων λειτουργεί στο περιθώριο της αφήγησης του Πάβελ, περισσότερο ως σκιώδης, επαπειλούμενη καταστροφή παρά ως μαρτυρική κατάθεση: αυτό είναι χαρακτηριστικό ψυχοπαθολογικό σύμπτωμα («η γιαγιά εξαχνώθηκε στο Μπούχενβαλντ»), όμως είναι και στιλιστικό γνώρισμα συγγενές προς το μαύρο χιούμορ.

alt
 Από το αρχείο του Pavel

Η γοητεία του κειμένου του Πάβελ συνδέεται περισσότερο με τη μυστική, άρρητη ζωή της πρωταγωνίστριας Φύσης, που παρίσταται ως σιωπηλός μάρτυρας στην ανθρώπινη τραγωδία και αποτυπώνει τους συνθλιπτικούς μηχανισμούς στα ποτάμια και στα δάση της. Αδέσμευτο και με το όνειρο της απέραντης, καταπράσινης Θάλασσας των Σαργασσών το χέλι στό διήγημα «Ο μέγας αλήτης των υδάτων» δραπετεύει από την αιχμαλωσία και επιστρέφει στα ρεύματα του ποταμού, για να ξαναγυρίσει στον γενέθλιο τόπο του. Το δε τελευταίο κείμενο της συλλογής Μια ζωή ψαρεύοντας γράφτηκε μετά την εισαγωγή του συγγραφέα σε ψυχιατρική κλινική, τιτλοφορείται «Τα λόγια πριν το τέλος» και διακρίνεται για την έντονη αντίθεσή του προς το κλίμα ελευθερίας που διατρέχει τα υπόλοιπα κείμενα. Σκοπίμως προστέθηκε στο τέλος του βιβλίου, ώστε μέσα από τη ματιά του έγκλειστου πλέον συγγραφέα να αναδύεται όχι η ψυχοπαθολογία, αλλά η νοσταλγία.

H τηλεταινία Carps for Wehrmacht βασίστηκε στο έργο του Πάβελ, μέρος του οποίου έχει μεταφραστεί στα Αγγλικά, στα Γερμανικά και στα Εβραϊκά. Μια επτάτομη συλλογή με το σύνολο των έργων του περιλαμβάνει και πολλές -αδημοσίευτες όσο ζούσε- αλιευτικές ιστορίες, που στην Τσεχία πρωτοκυκλοφόρησαν το 2002. Οι αφηγήσεις του κινούνται ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη μυθιστορία (Ο Ντούκλα ανάμεσα στους Ουρανοξύστες , 1964, Ένα κουτί γεμάτο σαμπάνιες , 1967, Το κύπελλο από τον Κύριο ,1971, Πώς συνάντησα τα ψάρια, 1974) Τις περισσότερες δε επανεκδόσεις γνώρισαν οι συλλογές του Πώς συνάντησα τα ψάρια και Ο θάνατος των όμορφων ζαρκαδιών. Στη σημερινή Τσεχία, το όνομα του γοητευτικού μεταπολεμικού συγγραφέα Ότα Πάβελ στέκει δίπλα στα ονόματα του Γιάροσλαβ Χάσεκ, του Γιούλιους Φούτσικ, του Κάρελ Τσάπεκ, του Πάβελ Κόχουτ, του Βάτισλαβ Χάβελ, του Μίροσλαβ Χόλουμπ και του Μαξ Μπροντ.

[1] Την ονομασία "μπρούζιτσι" (= ακονιστές) πήρε µια οµάδα γλωσσολόγων οι οποίοι από το 1877 επιδίωκαν τα Τσέχικα να καθαριστούν από τις γερµανικές κυρίως επιρροές και να επιστρέψουν στη µορφή της εποχής του Ουμανισμού. Η Τσεχία αναζητά ρίζες σε μεσαιωνικά της έπη, ενώ η σταδιακή εκβιομηχάνιση της χώρας «περνά», τρόπον τινά, στην τσεχική λογοτεχνία, μαζί με αξιοσημείωτες επιρροές του Ρεαλισμού, του Νατουραλισμού (A.M. Τιλσλοβά), του Ιμπρεσσιονισμού (Σράμιεκ,Οπέλσκι), της βιεννέζικης σχολής (Σβομπόντοβα, Καράσεκ), του Καθολικισμού (Φλοριάν, Βατσάλ) και του Συμβολισμού (Νόϊμαν και αδελφοί Τσάπεκ).
[2] Στα πρώτα χρόνια μετά το τέλος του πολέμου (1945–1948), ο μετριοπαθής Κομμουνισμός που επιβλήθηκε άφησε χώρο στην ατομική έκφραση, ενώ μετά το 1948 το μοναδικό ανεκτό στιλ ήταν ο σοσιαλιστικός ρεαλισμός. Οι υπερρεαλιστές (Χάινεκ, Κολάρ, Μπόντι, Χραμπάλ) έγραφαν κρυφά και δημοσιεύτηκαν, στο μεγαλύτερο μέρος τους, μετά τη δεκαετία του ’60. Υπήρξε μια αναγέννηση του διηγήματος ως είδους, γενικότερα της μικρής φόρμας (Τρεφούλκα, Κούντερα, Κλίμα, Κόχουτ), το θέμα του πολέμου και της κατοχής απασχόλησε πλειάδα συγγραφέων, η υποκατηγορία των εβραίων συγγραφέων υιοθέτησαν πρωτοποριακή τεχνοτροπία στα κείμενά τους και πολλοί εξόριστοι συγγραφείς δημοσίευαν, άλλοι στη Γαλλία( Κούντερα, Χρούμπιν) και άλλοι στον τόπο τους(Ντάνιεκ, Κόρνερ, Φίλιπ).
[3] Το Γερμανικό Προτεκτοράτο Μοραβίας και Βοημίας και ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος άφησαν ανεξίτηλη τη σφραγίδα τους στα κείμενα της περιόδου 1938–1940 (περίοδο σχετικής κοινωνικής ανοχής), αλλά και του 1941, χρονιάς που σηματοδότησε το κλείσιμο εκδοτικών οίκων, εφημερίδων και ελεύθερων περιοδικών, ενώ η λογοκρισία υπήρξε το κύριο χαρακτηριστικό που εμπόδισε την τσεχική λογοτεχνία να ανθίσει έως και το 1989: το κοινωνικό-ψυχολογικό μυθιστόρημα διατηρήθηκε (Ρεζάτς, Νεφ, Κρατότσβιλ), άκμασε το ιστορικό μυθιστόρημα (Βαντσούρα, Σουλτς) και παρατηρήθηκε νέα στροφή στη λαϊκή , δημώδη κουλτούρα. Η πρώτη μεταπολεμική γενιά (Όρτεν, Γκρουπ 42) υπερτονίζει το τραγικό πεπρωμένο του μονωμένου ανθρώπινου υποκειμένου στο σκηνικό μιας Ευρώπης σκοτεινής, ζοφερής και παρακμάζουσας.
[4] Η ομώνυμη ταινία του Κάρελ Κατσίνια (Zlatí úhoři) είχε πρωταγωνιστές τους Βλαντιμίρ Μένζιτς και Σμιρτ Κράσνιτς.

 ΝΙΚΟΣ ΞΕΝΙΟΣ

altΜια ζωή ψαρεύοντας
Ota Pavel
Μτφρ. Κώστας Τσίβος
Ίκαρος 2014
Σελ. 152, τιμή € 13,50

alt 
 
 
 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Τρεις ιστορίες» του Γκυστάβ Φλωμπέρ – Στην καρδιά της μυθοπλασίας

«Τρεις ιστορίες» του Γκυστάβ Φλωμπέρ – Στην καρδιά της μυθοπλασίας

Για το τελευταίο βιβλίο του Γκυστάβ Φλωμπέρ [Gustave Flaubert] «Τρεις ιστορίες» (μτφρ. Τιτίκα Δημητρούλια, επίμετρο Σωτήρης Παρασχάς, εκδ. Αντίποδες).

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

«Συγκρίνοντας την εικόνα με το κείμενο, ο αναγνώστης θα σκεφτόταν: “Δεν καταλαβαίνω τίποτα, πώς έ...

«In Memoriam» της Άλις Γουίν (κριτική) – Η απαγορευμένη αγάπη δυο αγοριών με φόντο τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο

«In Memoriam» της Άλις Γουίν (κριτική) – Η απαγορευμένη αγάπη δυο αγοριών με φόντο τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο

Για το μυθιστόρημα της Άλις Γουίν (Alice Winn) «In Memoriam» (μτφρ. Άγγελος Αγγελίδης, εκδ. Ίκαρος). © κεντρικής εικόνας: James Gardiner and Nell Barllett Collection/ Media Drum World 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Εκ...

«Ζυγός» του Ντον ΝτεΛίλο – Το μυθιστόρημα ως σύστημα, το σύστημα ως θεωρία συνωμοσίας

«Ζυγός» του Ντον ΝτεΛίλο – Το μυθιστόρημα ως σύστημα, το σύστημα ως θεωρία συνωμοσίας

Για την παρεξηγημένη έννοια του «μεταμοντερνισμού», για το «μυθιστόρημα συστημάτων», τον ρεαλισμό και τις παραφυάδες του, αλλά και για τις λανθασμένες αναγνώσεις του μυθιστορήματος του Ντον ΝτεΛίλο [Don DeLillo] «Ζυγός», που κυκλοφόρησε πέρυσι ξανά στη χώρα μας, σε νέα μετάφραση (μτφρ. Αλέξης Κ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Στην Αθηνά Ψυλλιά το 5ο Βραβείο Μετάφρασης ΛΕΑ – Για το μυθιστόρημα «Αρχαία καλλιέργεια» του Ραντουάν Νασσάρ

Στην Αθηνά Ψυλλιά το 5ο Βραβείο Μετάφρασης ΛΕΑ – Για το μυθιστόρημα «Αρχαία καλλιέργεια» του Ραντουάν Νασσάρ

Η Αθηνά Ψυλλιά τιμήθηκε με το 5ο Βραβείο Μετάφρασης ΛΕΑ (Λογοτεχνία Εν Αθήναις) για το μυθιστόρημα «Αρχαία καλλιέργεια» του Ραντουάν Νασσάρ (Raduan Nassar), που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη. © για τις εικόνες: Sissy Morfi 

Επιμέλεια: Book Press

...
«Τι δημοκρατίες θα υπάρχουν το 2050; Μεταδημοκρατία, μεταπολιτική, μετακόμματα» του Γιώργου Σιακαντάρη (κριτική) – Αναγνωρίζοντας τις μεταλλάξεις κόντρα στον κυνισμό

«Τι δημοκρατίες θα υπάρχουν το 2050; Μεταδημοκρατία, μεταπολιτική, μετακόμματα» του Γιώργου Σιακαντάρη (κριτική) – Αναγνωρίζοντας τις μεταλλάξεις κόντρα στον κυνισμό

Για το δοκίμιο του Γιώργου Σιακαντάρη «Τι δημοκρατίες θα υπάρχουν το 2050; – Μεταδημοκρατία, μεταπολιτική, μετακόμματα» (εκδ. Αλεξάνδρεια). 

Γράφει ο Λάμπρος Α. Φλιτούρης

Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης μάς βομβαρδίζου...

«Τρεις ιστορίες» του Γκυστάβ Φλωμπέρ – Στην καρδιά της μυθοπλασίας

«Τρεις ιστορίες» του Γκυστάβ Φλωμπέρ – Στην καρδιά της μυθοπλασίας

Για το τελευταίο βιβλίο του Γκυστάβ Φλωμπέρ [Gustave Flaubert] «Τρεις ιστορίες» (μτφρ. Τιτίκα Δημητρούλια, επίμετρο Σωτήρης Παρασχάς, εκδ. Αντίποδες).

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

«Συγκρίνοντας την εικόνα με το κείμενο, ο αναγνώστης θα σκεφτόταν: “Δεν καταλαβαίνω τίποτα, πώς έ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Η απόδραση της τελείας» του Γιάννη Ζευγώλη (προδημοσίευση)

«Η απόδραση της τελείας» του Γιάννη Ζευγώλη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Γιάννη Ζευγώλη «Η απόδραση της τελείας», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες ημέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Σας μάζεψα, αγαπημένα μου σημεία, όλα εδώ για να σας ανακοινώσω την ...

«Μου πέθανες» του Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο (προδημοσίευση)

«Μου πέθανες» του Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αφήγημα του Πορτογάλου συγγραφέα Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο [José Luís Peixoto], «Μου πέθανες» (μτφρ. Ζωή Καραμπέκιου), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Μπήκα σ...

«Ένα δικό του δωμάτιο» του Παναγιώτη Γούτα (προδημοσίευση)

«Ένα δικό του δωμάτιο» του Παναγιώτη Γούτα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση ενός διηγήματος από τη συλλογή διηγημάτων του Παναγιώτη Γούτα «Ένα δικό του δωμάτιο», η οποία θα κυκλοφορήσει στις 30 Μαΐου από τις εκδόσεις Ρώμη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΔΑΚΡΥΑ

Γέρασε πια, θα πλησιάζει τα ενε...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 πρόσφατα κουίρ βιβλία για τον «μήνα υπερηφάνειας»

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 πρόσφατα κουίρ βιβλία για τον «μήνα υπερηφάνειας»

Ιούνιος, μήνας υπερηφάνειας και διεκδικήσεων για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Επιλέξαμε 10 βιβλία του 2025 με κουίρ χαρακτήρες που απομακρύνονται από τη στερεοτυπική αναπαράσταση και αποκτούν ρεαλιστικές διαστάσεις. Στην κεντρική εικόνα, έργο της κουίρ καλλιτέχνιδας των αρχών του 20ου αιώνα Gluck. 

Γράφει η ...

Τραύμα σε ψυχή και σώμα: Πέντε πρόσφατα δοκίμια ψυχανάλυσης που ξεχωρίζουν

Τραύμα σε ψυχή και σώμα: Πέντε πρόσφατα δοκίμια ψυχανάλυσης που ξεχωρίζουν

Πέντε μελέτες που κυκλοφόρησαν προσφάτα πραγματεύονται τη σχέση του νου με το σώμα, την έννοια του «τραύματος», αλλά και τη θέση της ψυχανάλυσης στον σύγχρονο κόσμο. Κεντρική εικόνα: Ο Σίγκμουντ Φρόιντ.

Γράφει ο Σόλωνας Παπαγεωργίου

...
Καρδιά, εγκέφαλος, τραύμα, αυτισμός: Τέσσερα βιβλία για την κατανόηση του ανθρώπινου οργανισμού από τις εκδόσεις Gutenberg

Καρδιά, εγκέφαλος, τραύμα, αυτισμός: Τέσσερα βιβλία για την κατανόηση του ανθρώπινου οργανισμού από τις εκδόσεις Gutenberg

Ποιος είναι ο ακριβής ρόλος της καρδιάς και ποιος του εγκεφάλου; Ποιοι μύθοι σχετικά με αυτά τα δύο όργανα καλλιεργούνται από τη σύγχρονη κουλτούρα; Τι αποτελεί «τραυματική εμπειρία» και πώς μπορούμε να αλληλεπιδράσουμε αποτελεσματικά με τα νεαρά αυτιστικά άτομα; Τέσσερα νέα βιβλία από τις εκδόσεις Gutenberg καταπιά...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ