forester390

Της Χίλντας Παπαδημητρίου

Ο C.S. Forester ήταν ένας περίεργος Βρετανός. Σπούδασε ιατρική αλλά τα παράτησε για να ασχοληθεί με το γράψιμο. Διετέλεσε δημοσιογράφος (και ανταποκριτής των Τάιμς στον Ισπανικό Εμφύλιο), αλλά και πράκτορας της βρετανικής Υπηρεσίας Πληροφοριών στις ΗΠΑ, στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.

Ήδη από τη δεκαετία του ’30, ήταν διάσημος σε όλο τον αγγλοσαξονικό κόσμο χάρη σε μια σειρά βιβλίων με ήρωα τον Οράτιο Χορνμπλόουερ, έναν αξιωματικό του βρετανικού ναυτικού την εποχή των ναπολεόντειων πολέμων. (Μπορεί το σύγχρονο αναγνωστικό κοινό να έχει λησμονήσει ή να μη γνωρίζει καν τον Χορνμπλόουερ, αλλά οι αγγλοσάξονες του προηγούμενου αιώνα τον λάτρευαν. Ήταν κάτι σαν πρόγονος του Τζέημς Μποντ, ενώ ο αμερικανός σεναριογράφος Gene Roddenberry δημιούργησε τη σειρά Star Trek επηρεασμένος από τις περιπέτειές του). Στους θαυμαστές του Φόρεστερ ανήκαν ο Χέμινγουεϊ και ο Ρόαλντ Νταλ. Πολλά βιβλία του μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο, όπως η Βασίλισσα της Αφρικής και το Βυθίσατε Βίσμαρκ! Έγραψε αμέτρητα σενάρια για αμερικανικές και βρετανικές πολεμικές ταινίες, αρκετά βιβλία για παιδιά και δυο αστυνομικά μυθιστορήματα.

Ο ρεαλισμός του Φόρεστερ δεν βρήκε ανταπόκριση 

Έγραψε τις Καταζητούμενες το 1935. Το βιβλίο κυκλοφόρησε όμως για πρώτη φορά το 2011

Τα αστυνομικά βιβλία του Φόρεστερ δεν γνώρισαν την επιτυχία των άλλων βιβλίων του, ίσως επειδή σκιαγραφούσαν με ανατριχιαστικό ρεαλισμό τις συνθήκες ζωής και τον αμοραλισμό των «κατώτερων» τάξεων την εποχή του μεσοπολέμου στο Λονδίνο. Ο συγγραφέας διέφερε ριζικά από τους συμπατριώτες του που δημιούργησαν τον Χρυσό Αιώνα της Αστυνομικής Λογοτεχνίας (Άγκαθα Κρίστι, Ντόροθι Σέγιερς κλπ), αλλά και από τους αμερικανούς δημιουργούς του hardboiled. Οι πρώτοι ασχολούνταν κυρίως με τις ανώτερες τάξεις, υιοθετώντας τη βικτοριανή ηθική και ιδεολογία της κραταιής Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Οι δεύτεροι διαπραγματεύονταν την εξάπλωση του οργανωμένου εγκλήματος και οι ήρωές τους ήταν κατ’ επάγγελμα κακοποιοί. Ο Φόρεστερ –σ’ αυτό το σημείο μας φέρνει κατά νου τον Τζωρτζ Όργουελ– περιέγραψε με τη ματιά ανατόμου την τάξη των ταπεινών ανθρώπων οι οποίοι τα βγάζουν πέρα με δυσκολία χωρίς όμως να ανήκουν στο λούμπεν προλεταριάτο, αυτούς που χωρίς να είναι αστοί ζουν με τα αστικά πρότυπα και την αστική ηθική, κάτω από το άγρυπνο βλέμμα των γειτόνων τους, και συχνά φτάνουν στο έγκλημα για ασήμαντους λόγους: διεκδικώντας το δικαίωμα να πάρουν μια ανάσα από την αφόρητη ζωή τους.

Ο Φόρεστερ έγραψε τις Καταζητούμενες το 1935, οι εκδότες του όμως αρνήθηκαν να το κυκλοφορήσουν, φοβούμενοι μήπως απογοητεύσουν τους αναγνώστες των ναυτικών περιπετειών του. Το χειρόγραφο χάθηκε, ο συγγραφέας πέθανε το 1966. Εβδομήντα χρόνια αργότερα, το 2002, το χειρόγραφο έκανε πάλι την εμφάνισή του σε δημοπρασία του Σόθμπις. Το βιβλίο με τίτλο Pursued κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 2011 στη σειρά Penguin Classics, ενώ πρόσφατα μεταφράστηκε στα ελληνικά από τον Αλέξη Καλοφωλιά για τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Ασφυκτιώντας στο Λονδίνο του μεσοπολέμου

altΗ Μάρτζορι Γκρέιντζερ, μια τριαντάχρονη νοικοκυρά και μητέρα δύο μικρών παιδιών, επιστρέφοντας από μια έξοδο, βρίσκει νεκρή τη μικρότερη αδελφή της, Ντόροθι, μέσα στην κουζίνα του ίδιου της του σπιτιού. Η Ντόροθι έχει αυτοκτονήσει με υγραέριο, βάζοντας το κεφάλι της στο φούρνο της κουζίνας. Η νεκροψία θα δείξει ότι η νεκρή ήταν έγκυος τριών μηνών, και οι αρχές θα καταλήξουν ότι αυτοκτόνησε διότι δεν άντεχε την κοινωνική κατακραυγή. Μετά το πρώτο σοκ, η Μάρτζορι και η μητέρα της, η κυρία Κλερ, αρχίζουν να υποψιάζονται ότι ο θάνατος της Ντόροθι είναι μια καλά οργανωμένη δολοφονία. Και δράστης πιθανότατα ο σύζυγος της Μάρτζορι, ο Τεντ. Η μητέρα της Μάρτζορι, μια εκ πρώτης όψεως ήρεμη και άκακη ηλικιωμένη χήρα, σαν θανατηφόρα αράχνη σχεδιάζει την εκδίκησή της. Πόσο μακριά είναι διατεθειμένη να φτάσει;

Ο Φόρεστερ, με το αποστασιοποιημένο και κάπως ψυχρό ύφος του, ανασυνθέτει το ασφυκτικό κλίμα των λονδρέζικων προαστίων, τις δύσκολες συνθήκες ζωής της κατώτερης-μεσαίας τάξης την εποχή του μεσοπολέμου, και σκιαγραφεί το πορτρέτο ενός πατέρα-αφέντη, ο οποίος κακοποιεί συστηματικά τη γυναίκα και τα παιδιά του, είναι μοιχός και μέθυσος, κι εκμεταλλεύεται τους πάντες για να περάσει ο ίδιος όσο το δυνατόν καλύτερα. Άθελά του, ο αναγνώστης ταυτίζεται με την κυρία Κλερ που θέλει να τον εκδικηθεί για το θάνατο της μικρής της κόρης, και συγχρόνως να απαλλάξει τη μεγάλη της κόρης από τη βία της συζυγικής της ζωής. Προσπαθώντας να μην αποξενώσει το κοινό της εποχής, ο συγγραφέας έδωσε μια αρκετά συμβατική λύση στην υπόθεση – αλλά δεν άντεξε να μην την ανατρέψει στην τελευταία πρόταση του βιβλίου.

Τον αναγνώστη δεν τον απασχολεί η αυτότητα του δολοφόνου, αλλά οι συνθήκες που τον ώθησαν στο έγκλημα

Η αγωνία του αναγνώστη καθώς παρακολουθεί τις δυο γυναίκες –την κυρία Κλερ και τη Μάρτζορι– να προσπαθούν να ξεφύγουν από τη δικαιοσύνη, θυμίζει την αγωνία που νιώθει κανείς διαβάζοντας τις περιπέτειες του κυρίου Ρίπλεϊ. Ωστόσο, οι ηρωίδες του Φόρεστερ είναι τόσο τυπικά Βρετανίδες, ώστε τις απασχολεί περισσότερο η εμφάνισή τους χωρίς καπέλο στο δρόμο, παρά το έγκλημα καθαυτό.

Οι Καταζητούμενες ανήκουν στα αστυνομικά μυθιστορήματα που δεν σε απασχολεί η ταυτότητα του δολοφόνου, αλλά οι συνθήκες που τον ώθησαν στο έγκλημα. Είναι δηλαδή ένα whydunit που θυμίζει αρκετά τον Ζωρζ Σιμενόν, με τις δηκτικές παρατηρήσεις και τα σχόλιά του για την υποκρισία των καθωσπρέπει μικροαστών. Επίσης, θίγει το θέμα-ταμπού της ενδοοικογενειακής βίας και περιέχει αρκετές –προσεκτικά καμουφλαρισμένες– ερωτικές σκηνές. Σε γενικές γραμμές, το βιβλίο περιέχει εν σπέρματι ιδέες πρωτοποριακές για την εποχή σχετικά με τη θέση της γυναίκας, και ειδικότερα της περιφρονημένης νοικοκυράς, και συγχρόνως υπαινίσσεται την έκρηξη στην οποία μπορεί να οδηγήσει η σεξουαλική και κοινωνική καταπίεση του γυναικείου φύλου. Αν το βιβλίο είχε κυκλοφορήσει την εποχή που γράφτηκε, το 1935, θα μπαίναμε στον πειρασμό να πούμε ότι επηρέασε την Πατρίσια Χάισμιθ.

ΧΙΛΝΤΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

altΟι καταζητούμενες
C.S. Forester
Μτφρ: Αλέξης Καλοφωλιάς
Μεταίχμιο 2013
Σελ. 328, τιμή € 13,30

alt

 

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ C.S. FORESTER

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Κραυγές στον αρκτικό κύκλο

Κραυγές στον αρκτικό κύκλο

Της Χίλντας Παπαδημητρίου

Όσο πιο βόρεια τραβάμε στο χάρτη, τόσο τα αστυνομικά μυθιστορήματα γίνονται πιο παγερά, αιμοσταγή και τελετουργικά. Μέχρι που φτάνουμε στη Φινλανδία, και στον Matti Rönkkä, όπου θα πρέπει να κάνουμε μ...

Τα ορφανά του Μπρούκλιν

Τα ορφανά του Μπρούκλιν

Της Χίλντας Παπαδημητρίου

Το «Ορφανό Μπρούκλιν» (Motherless Brooklyn) του Τζόναθαν Λέθεμ, όπως είναι ο πρωτότυπος τίτλος του βιβλίου, αναφέρεται σε μια τετραμελή ομάδα εφήβων που μεγαλώνουν στο ορφανοτροφείο αρρένων του Αγίου ...

Θύελλα σε μητρική καρδιά

Θύελλα σε μητρική καρδιά

Της Χίλντας Παπαδημητρίου

Ο Τζέιμς Μάλαχαν Κέιν (1892-1977) παρουσιάζει το εξής διπλό παράδοξο: υπήρξε από τους πρωτοπόρους δημιουργούς του σκληροτράχηλου (hard-boiled) αστυνομικού μυθιστορήματος, μαζί με τον Χάμετ και τον Τσά...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ένας Αιγύπτιος, ένας Βαβυλώνιος και ένας Βίκινγκ μπαίνουν σε ένα μπαρ» του Θεόδωρου Παπακώστα – Μιλώντας για την ιστορία και τη μυθολογία με μια φίλη στο ποτό σας

«Ένας Αιγύπτιος, ένας Βαβυλώνιος και ένας Βίκινγκ μπαίνουν σε ένα μπαρ» του Θεόδωρου Παπακώστα – Μιλώντας για την ιστορία και τη μυθολογία με μια φίλη στο ποτό σας

Για το δοκίμιο εκλαϊκευμένης ιστορίας του Θεόδωρου Παπακώστα «Ένας Αιγύπτιος, ένας Βαβυλώνιος και ένας Βίκινγκ μπαίνουν σε ένα μπαρ» (εκδ. Key Books).

Γράφει ο Σόλωνας Παπαγεωργίου

Στο δοκίμιο του ...

«Μπουμπουλίνας 18» & «Εγώ, μια δούλα» στο Φεστιβάλ Αθηνών: Για τον φανερό και για τον κρυφό φασισμό

«Μπουμπουλίνας 18» & «Εγώ, μια δούλα» στο Φεστιβάλ Αθηνών: Για τον φανερό και για τον κρυφό φασισμό

Για τις παραστάσεις «Μπουμπουλίνας 18» της Κίττυς Αρσένη, σε σκηνοθεσία Σοφίας Καραγιάννη και «Εγώ, μια δούλα» του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη, σε σκηνοθεσία Νίκου Χατζόπουλου, στην Πειραιώς 260 στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. Κεντρική εικόνα: Από την παράσταση «Μπουμπουλίνας 18».

...
Τι διαβάζουμε τώρα; Πέντε κλασικά «τούβλα» για ένα μακρύ αναγνωστικό καλοκαίρι

Τι διαβάζουμε τώρα; Πέντε κλασικά «τούβλα» για ένα μακρύ αναγνωστικό καλοκαίρι

Ουγκό, Σταντάλ, Αν Μπροντέ, Αραγκόν και Αγκάθα Κρίστι: Πέντε κλασικά «τούβλα», πολυσέλιδα και βαριά, που στηρίζουν το μακρύ ελληνικό καλοκαίρι μας.

Γράφει η Φανή Χατζή

Πέντε χορταστικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα, βαρι...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ σε πρόζα και στίχο» του Βρασίδα Καραλή (προδημοσίευση-βίντεο)

«Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ σε πρόζα και στίχο» του Βρασίδα Καραλή (προδημοσίευση-βίντεο)

Προδημοσιεύση αποσπάσματος από το βιβλίο του Βρασίδα Καραλή «Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ» (μτφρ. Σοφία Τρουλλινού), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Petites Maisons. Μαζί, ένα πολύ προσωπικό βίντεο με τον συγγραφέα στο Σίδνεϊ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

«Η κοιλάδα της αταξίας» του Φρήντριχ Ντύρρενματτ (προδημοσίευση)

«Η κοιλάδα της αταξίας» του Φρήντριχ Ντύρρενματτ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Φρήντριχ Ντύρρενματτ [Friedrich Dürrenmatt] «Η κοιλάδα της αταξίας» (σε νέα μτφρ. του Βασίλη Πατέρα, με επίμετρο της Πελαγίας Τσινάρη), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

«Με στέβια και αγαύη» του Γιώργου Μπουρονίκου (προδημοσίευση)

«Με στέβια και αγαύη» του Γιώργου Μπουρονίκου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βραβευμένο θεατρικό του Γιώργου Μπουρονίκου «Με στέβια και αγαύη», το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΖΕΝΙΕ: Συγγνώμη που θα ρωτήσω: Παιδιά δεν έχε...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; Πέντε κλασικά «τούβλα» για ένα μακρύ αναγνωστικό καλοκαίρι

Τι διαβάζουμε τώρα; Πέντε κλασικά «τούβλα» για ένα μακρύ αναγνωστικό καλοκαίρι

Ουγκό, Σταντάλ, Αν Μπροντέ, Αραγκόν και Αγκάθα Κρίστι: Πέντε κλασικά «τούβλα», πολυσέλιδα και βαριά, που στηρίζουν το μακρύ ελληνικό καλοκαίρι μας.

Γράφει η Φανή Χατζή

Πέντε χορταστικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα, βαρι...

Τι διαβάζουμε τώρα; 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που επανεκδόθηκαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που επανεκδόθηκαν πρόσφατα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας, πρόσφατα και παλιότερα, που εκδόθηκαν το προηγούμενο διάστημα.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας, πρόσφατα και παλιότερα, που εκδόθηκαν το προηγούμενο διάστημα, φέρνουν ξανά στις πρ...

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας, απλοί άνθρωποι, λοξές αφηγήσεις: Οκτώ ελληνικά μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και ξεχωρίζουν

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας, απλοί άνθρωποι, λοξές αφηγήσεις: Οκτώ ελληνικά μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και ξεχωρίζουν

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας ξεδιπλώνονται, ο παραλογισμός εισβάλλει, οι «απλοί» άνθρωποι παλεύουν κόντρα στις εξελίξεις, τους Άλλους και τους ίδιους τους εαυτούς τους – αυτά και πολλά ακόμα συναντάμε σε οκτώ μυθιστορήματα από Έλληνες συγγραφείς που κυκλοφόρησαν πρόσφατα.

Γράφει ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ