Aποφάσισα να αρχίσω να διαβάζω το βιβλίο του Φώτη Τερζάκη κάποιο μεσημέρι που ήθελα να ξεκουραστώ. Αποδείχτηκε μέγα λάθος. Μετά από τρεις τέσσερις σελίδες, στο στήθος μου κάλπαζαν ελέφαντες.

Του Δημοσθένη Κερασίδη

Της Μαρίας Τζαμπούρα

Στο ελληνικό συλλογικό ασυνείδητο ο,τιδήποτε πρωτοποριακό έρχεται από τη Γαλλία. Η Παρισινή Κομμούνα, οι καλλιτέχνες της Μονμάρτης, ο Μάης του ’68 και η καριέρα του Νίκου Αλιάγα έχουν επηρεάσει ποικιλοτρόπως τους νεοέλληνες που συχνά δηλώνουν γοητευμένοι από τον αναρχικό πειραματισμό του γαλλικού τρόπου σκέψης. 

Της Ελένης Φουρνάρου

«Γεννήθηκα σε μια πόλη που κλωσούσε αυγά από χάλυβα. Μεγάλωσα σε μια οικογένεια όπου, όταν γινόσουν υπερβολικά πιεστικός με τις ερωτήσεις σου, ανακάλυπτες ότι οι άνθρωποι ήταν φτιαγμένοι από βαμμένο χάλυβα. Άκουσα ανθρώπους να ξεκοιλιάζουν τον ουρανό για να τον αδειάσουν από τις αστραπές του. Όταν γεννήθηκα, με ξάπλωσαν στο εσωτερικό ενός λίκνου από μαντέμι, σα μισή οβίδα. Ξαπλωμένος ανάσκελα, αιχμάλωτος του λίκνου, ατένιζα τον ουρανό, τα σιδεράδικα των αγγέλων του  και τα σύννεφα που, καθώς διασκορπίζονταν, μου σπάραζαν την καρδιά». 

Του Στρατή Χαβιαρά

Ρώτησα κάποτε τον Αμερικανό συγγραφέα Τζον Ίρβινγκ πώς παραχώνει προσωπικές εμπειρίες στα μυθιστορήματα του και απάντησε, «Προσωπικές εμπειρίες; Ποτέ». Αυτό με έκανε να βάλω τα γέλια γιατί, όπως και η ζωή του, τα βιβλία του έβριθαν από αγώνες ελληνορωμαϊκής πάλης και αρκούδες. Ακόμα και αν δεν αναγνωρίζουμε στο έργο συγκεκριμένες λεπτομέρειες απ’ τη ζωή του συγγραφέα, το έργο του πάντα βρίθει από προσωπικές επιθυμίες, φοβίες, προκαταλήψεις και εμμονές. 

Της Μαριαλένας Σπυροπούλου*

Οι μακροχρόνιοι γάμοι σαν αρρώστια δεν ακούγονται; Δεν φαντάζει μια συνθήκη απόλυτα ταυτισμένη με τους κοινούς θνητούς, τα «ανθρωπάκια», που δεν έχουν επιλογές πέρα από το μέρα μπαίνει μέρα βγαίνει; Τι συμβαίνει, όμως, με τους ιδιαίτερους ανθρώπους; Αυτοί καταδέχονται να ενωθούν με τα σφιχτά δεσμά του γάμου; Τι πιστεύει γι’ αυτούς ο κόσμος; Ότι ο γάμος ίσως είναι μια τόσο συντηρητική συνθήκη που δεν είναι ποτέ απόλυτα ταυτισμένη με τους εκλεκτούς του Θεού: Τους καλλιτέχνες, τους ποιητές, τους συγγραφείς, τους μουσικούς... Αυτοί, άλλωστε, παντρεύονται διά βίου την τέχνη τους, έτσι δεν λένε; 

Του Γιώργου Βέη

Της Ελένης Φουρνάρου

Ο Όσκαρ Σελ είναι ένας εννιάχρονος «αλλόκοτος» νεαρός που ζει με τη μητέρα του σε ένα διαμέρισμα στο Μανχάταν. Στο απέναντι κτίριο ζει η Γερμανίδα γιαγιά του, από τη μεριά του πατέρα του, που έχει επιζήσει από το βομβαρδισμό της Δρέσδης. Οι άντρες της οικογένειας απόντες. Ο παππούς, επιζών κι αυτός της Δρέσδης, γλύπτης που «έχασε» κάποτε τις λέξεις του και έκτοτε επικοινωνεί με σημειώματα γραμμένα σε τετράδια, τοίχους, πατώματα, σώματα. Εγκατέλειψε τη γιαγιά όταν αυτή του ανακοίνωσε πως είναι έγκυος.  

του Κώστα Κατσουλάρη

Ο Γιάννης Ευσταθιάδης έχει μέσα στα χρόνια κατακτήσει μια ιδιαίτερη θέση στο χώρο της νεοελληνικής γραμματείας. Αποτελεί μέρος μιας άτυπης ομάδας λογοτεχνών της γενιάς του 70 (σταχυολογώ ενδεικτικά: Δημήτρης Καλοκύρης, Αχιλλέας Κυριακίδης, αλλά και Κώστας Μαυρουδής, Αργύρης Χιόνης) οι οποίοι καλλιεργούν μια παιγνιώδη, γλωσσοκεντρική και πολυπρισματική λογοτεχνία, στης οποίας το DNA «ανιχνεύονται», κατά την προσφιλή έκφραση του Κυριακίδη, Μπόρχες, Ζορζ Περέκ, Ίταλο Καλβίνο, καθώς και πλήθος από άλλες μοντερνιστικές επιρροές, τόσο από τη λογοτεχνία όσο και από τον κινηματογράφο, τη σοβαρή μουσική, τις εικαστικές τέχνες. 

Του Γιώργου Βέη

Ο αείμνηστος Μάριος Μαρκίδης, υποστηρίζοντας ανεπιφύλακτα το βιβλίο αυτό προ ετών, τόνιζε ότι συνιστά «έργο ενός φιλάργυρου του βιώματος. Αυτός ο φιλάργυρος όμως είναι αισθητής και διανοούμενος. Κι έχει ταυτόχρονα την επιτηδειότητα των ποιητών να συνδυάζει απροσδόκητα τις παρατηρήσεις διαφορετικών τόπων και χρόνων, να μεταφράζει τον ένα τόπο στον άλλο (χάρισμα του ταξιδιώτη Ουράνη) και τον ένα χρόνο στον άλλο (χάρισμα της παράδοσης του Σεφέρη). Αξίζει την ανάγνωσή μας, στο βαθμό που καταφέρνει να του προσδώσει το «έτσι» του ο συγγραφέας, ο Σάυλοκ της παρατήρησης.» 

Του Μάκη Πανώριου

Στο εξωτερικό κέλυφος αυτού του τελευταίου μυθιστορήματος της Ελένης Γκίκα, «διαβάζεται» μία ακόμη ιστορία ερωτικού πάθους. Της αιώνιας Γυναίκας, που εδώ ενέχει τη θέση συμβόλου, με τον αιώνιο Άντρα, σύμβολο και αυτός του «Άλλου Μισού», σύμφωνα με την πλατωνική φιλοσοφία. 

Η οικογένεια πηγή προσωπικής δυστυχίας ή ο δρόμος για ευσυνείδητους πολίτες;

Της Μαριαλένας Σπυροπούλου *

της Μαρίας Τζαμπούρα

Ο Πάνος Μαραγκός ανήκει στην παράδοση εκείνη που θέλει τους έλληνες σκιτσογράφους να έχουν τελειώσει την Αρχιτεκτονική. Ιωάννου, Ταμπακέας, Ζερβός είναι  μερικά, μόνο, χαρακτηριστικά ονόματα της γενιάς του… Πολυτεχνείου! Εκεί τελειώνουν και οι ομοιότητες του Μαραγκού με τους ομότεχνούς του. 

Του Γιώργου Βέη

Της Ελένης Φουρνάρου

«Το φορτηγό σταμάτησε στη μέση του δρόμου και από το μεγάφωνό του μια φωνή άρχισε να διαλαλεί: "Εντός ολίγου θα μοιραστούν σε όλους δωρεάν γυάλινες μυγοσκοτώστρες, μαζευτείτε, κυρίες και κύριοι, μην παραλείψετε να πάρετε, είναι εντελώς άχρηστο αλλά είναι δωρεάν, θα πάρει ο άλλος και εσύ όχι; Ελάτε, κυρίες και κύριοι…"

Του Γιώργου Βέη

«Αν, λοιπόν, δεν έχουμε θάνατο κειμένου εν όψει [...] ούτε και τον θάνατο του βιβλίου έχουμε εγγύς. Για τα απώτατα ας μην αποφαινόμαστε εμείς οι ελάχιστοι». (Δημήτρης Αρμάος, σελ. 33)

Το βιβλίο, με την ως εκ των πραγμάτων περιορισμένη διάρκεια ζωής, είναι τo τιμαλφές εκείνο, το οποίο χάνεται κυριολεκτικά μέσα από τα χέρια μας.

Της Ελένης Φουρνάρου

Ο Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ είναι ένας συγγραφέας που αγαπάω. Όχι μόνο τα βιβλία του, αλλά κι αυτόν τον ίδιο. Είμαι σίγουρη πως, αν τον συναντούσα στο λόμπι ενός ξενοδοχείου της Πόλης του Μεξικού, θα προσπερνούσα το κατσούφικο ύφος του και τη μεγάλη κοιλιά του και θα έτρεχα να τον αγκαλιάσω.

«Η θάλασσα είναι η μάνα μας, η αεροπορία είναι η γκόμενα» (Το δόγμα του Ωνάση, σελ. 509)

Πρόκειται για τον δεύτερο τόμο των συναρπαστικών εκμυστηρεύσεων της πολύπλαγκτης συγγραφέως. Προηγήθηκε η «Τζέντα», του ίδιου σχεδόν αφηγηματικού όγκου.

Του Γιώργου Βέη

Του Δημήτρη Αργασταρά

Μια βόλτα στα βιβλιοπωλεία σήμερα με πείθει πως οι αναγνώστες της φανταστικής λογοτεχνίας δεν έχουν ιδιαίτερους λόγους να παραπονιούνται. Οι προθήκες διαθέτουν πληθώρα τίτλων έργων φαντασίας, ακολουθώντας συχνά με μικρή χρονική απόσταση τις κυκλοφορίες του εξωτερικού, σε προσεγμένες αισθητικά εκδόσεις και ικανοποιητικές μεταφράσεις.

Της Μαρίας Τζαμπούρα

Είμαι μια από τους πολλούς που  η επαφή τους με το ρεμπέτικο, τα τραγούδια του και ό,τι αυτά συνεπάγονται άρχισε και τελείωσε με το σίριαλ της δεκαετίας του’80 “Το Μινόρε της Αυγής”. Την δε ταινία του Φέρρη μπορεί και να μην την έχω δει ποτέ. 

Της Ελένης Κορόβηλα

Επιλογές από πρόσφατα βιβλία μεταφρασμένης λογοτεχνίας

Μια βόλτα στα βιβλιοπωλεία θα σας πείσει: Τα βιβλία ξένης λογοτεχνίας που μεταφράζονται πια στη χώρα μας είναι περισσότερα από ποτέ. Δεν είναι όμως μόνο θέμα ποσότητας:

Έξι επιλογές ελληνικής πεζογραφίας

Του Λεωνίδα Καλούση

Καθώς η «κρίση» βαθαίνει, αγγίζοντας κεκτημένα, νοοτροπίες, σταθερές που συνείχαν για χρόνια την ελληνική κοινωνία, όλο και πιο δύσκολα μπορεί κανείς να φανταστεί το μέλλον. Όλα αυτά, βέβαια, θίγονται εδώ και χρόνια στα σημαντικότερα βιβλία της εγχώριας πεζογραφίας ­–μια και η λογοτεχνία προηγείται τις εποχής της–, κι εξακολουθούν να είναι, πότε ευθέως και πότε συγκαλυμμένα, ο βασικός τροφοδότης της.

Της Νέλλης Βουτσινά

Η πολυαναμενόμενη τρίτη εμφάνιση του Πάκο Μαρτίνεθ είναι γεγονός. Το κλείσιμο της τριλογίας του, μια τελευταία υπόκλιση. Εκ γενετής διχασμένος, πολλαπλά εξόριστος, για πάντα ενοχικός, κινηματογραφόφιλος, αισθηματίας και μελαγχολικός, παιδί της ζέστης του Νότου, τώρα στην ψύχρα του Βορρά, μετρά απώλειες και φαντάσματα.

Του Δημήτρη Αργασταρά

Ένα ψυχολογικό, αστυνομικό θρίλερ για τις σκοτεινές παρορμήσεις που οδηγούν τους ανθρώπους να διαπράξουν τις πλέον απεχθείς πράξεις είναι το μυθιστόρημα της Μινέτ Γουόλτερς ‘‘Η Σκιά του Χαμαιλέοντα’’ (Ψυχογιός). Ένα βιβλίο σχετικά με τον θυμό που κρύβουμε μέσα μας και την σκοτεινή πλευρά της ύπαρξής μας.

Της Νέλλης Βουτσινά

Μπέλφαστ, έτος 2005. Από την αποφράδα Μαύρη Κυριακή του '72 έχουν παρέλθει τρεις δεκαετίες ταραχών και μόλις επτά χρόνια από την ιστορική συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής του 1998, που άνοιξε το δρόμο για την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων του IRA με αντάλλαγμα την παραίτηση από τον ένοπλο αγώνα, και την ισότιμη συμμετοχή των καθολικών στην τοπική κυβέρνηση της Βορείου Ιρλανδίας.

Του Λεωνίδα Καλούση

Έζησε την απόλυτη κοριτσίστικη φαντασίωση. Ντυμένη στα ροζ, με τα ασημένια της γοβάκια κι άρωμα je reviens, αληθινή Σταχτοπούτα, η 16χρονη Παρισούλα Λάμψος είδε στο πρόσωπο του 30χρονου μελαμψού άντρα τον πρίγκιπα της ζωής της.

Της Μαρίας Τζαμπούρα

Έτσι όπως πάνε τα πράγματα, από τη μια η κρίση, από την άλλη το τέλος του κόσμου που έχει περίπου προγραμματιστεί για το 2012, το μόνο είδος που θα επιβιώσει των φοβερών καταστροφών -του Αρμαγεδώνος συμπεριλαμβανομένου- είναι οι κατσαρίδες!

Του Δημήτρη Αργασταρά

Πώς θα σας φαινόταν αν ζούσαμε σε έναν κόσμο όπου όχι απλώς θα μπορούσαμε να απαλλαγούμε από τις εμφανισιακές μας ατέλειες αλλά θα οδηγούμαστε νομοτελειακά προς την ιδανική ομορφιά και σε μια ζωή άνεσης και χαράς που ν’ ανταποκρίνεται σε αυτήν;

Για το βιβλίο του Νίκου Θέμελη «Η συμφωνία των ονείρων» (εκδ. Μεταίχμιο).

Του Κ.Β. Κατσουλάρη

Είναι η φιλοσοφία χρήσιμη; Έχει νόημα η προσπάθεια εκκλαΐκευσής της σε αναζήτηση του ευρέος κοινού; 

Του Άλκη Γούναρη*

Της Νέλλης Βουτσινά

Στη μία άκρη της ιστορίας είναι η Άννι και ο Ντάνκαν σε μια μικρή παραθαλάσσια βαρετή εγγλέζικη πόλη, το Γκούλνες, και σε μια δεκαπεντάχρονη σχέση που μπάζει νερά από παντού, κυρίως επειδή το Γκούλνες είναι αυτό που είναι αλλά κι επειδή

της Μαρίας Τζαμπούρα

Οι σκιτσογράφοι αποτελούν ένα ανεξάρτητο, παράλληλο μικρόκοσμο που χαίρει ιδιότυπης ασυλίας, στο εργασιακό σύμπαν μιας εφημερίδας. Ακόμη και στα μάτια των αναγνωστών, δεν ταυτίζονται με τους δημοσιογράφους ή με ό,τι κατά καιρούς ακούγεται γι αυτούς.

Του Κώστα Κατσουλάρη

Όπως έχει με πολλές ευκαιρίες διακηρύξει ο Πέτρος Μάρκαρης, ο λόγος που επέλεξε –σε προχωρημένη ηλικία, ήταν 58 όταν εξέδωσε το πρώτο του βιβλίο– την αστυνομική λογοτεχνία ήταν επειδή αυτή του προσέφερε τη δυνατότητα να μιλήσει για τα κοινωνικοπολιτικά ζητήματα της εποχής του.