«Κανείς από τη γενιά μας δεν πρόλαβε (να γίνει αυτό που ήθελε). Μας προλάβαιναν άλλα. Πόλεμος, Δεκέμβρης, εμφύλιος, δικτατορία. Όλο τα παλιά θυμόμαστε. Μας βαριούνται. Δεν λέμε να τα ξεχάσουμε, είναι όλη μας η ζωή. Πόσες φορές είπαμε να τη φτιάξουμε από την αρχή! Δεν είναι το κουράγιο που μας έλειψε».

Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη

Επιλογές από την ελληνική πεζογραφία

Του Κώστα Αγοραστού

Εμφανώς συγκρατημένοι, ως προς την ποσότητα των νέων βιβλίων, οι εκδοτικοί οίκοι κυκλοφορούν τους νέους τους τίτλους τις επόμενες εβδομάδες συστήνοντάς μας νέα πρόσωπα αλλά και επανεκδίδοντας παλαιότερους και αξιόλογους τίτλους.

Ο Ιεχωβά πάει στο Χόλιγουντ*

Του Μάνου Στεφανίδη

Η σχέση μας με τις εικόνες και ιδιαίτερα με την κινηματογραφική ποιητική είναι βαθύτατα ερωτική, βαθύτατα υπαρξιακή. Μας χαρακτηρίζει ιδεολογικά, μας διαμορφώνει αισθητικά, μας ταυτοποιεί ως κοινωνικά όντα. Μόνο που ακόμη και στην πιο αισθησιακή εκδοχή της εικόνας, σ' αυτήν δηλαδή που κανείς παραδίδεται συνήθως αμαχητί, ενεδρεύει σχεδόν πάντα, δυσοίωνα αποκαλυπτικός και ανεπαίσθητα εικονοκλαστικός, ο λόγος. Ο λόγος ως οιονεί σάρκα της εικόνας, ως ερμηνεία της. 

Αποσπασματική ιστορία της ασθένειας στη νεοελληνική ποίηση, από τον Γεώργιο Βιζυηνό στη δεκαετία του 1980.

Της Παυλίνας Μάρβιν

Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη

Στο μυθιστόρημα της Εύας Στάμου τρεις μυθιστορηματικοί χαρακτήρες κινούν την αφήγηση, σε πρώτο πρόσωπο, εναλλάξ ή εξακολουθητικά διηγούμενοι πλευρές του βίου τους, που είτε αναφέρονται σε προσωπικές καταστάσεις είτε αφορούν συμβάντα στα οποία εμπλέκονται και οι άλλοι δύο του αφηγηματικού τριγώνου.

Πλιάτσικο στο κορμί της γλώσσας

Του Μάνου Στεφανίδη

Το έργο τέχνης είναι πάνω απ' όλα σχόλιο θανάτου

Ο Δάντης, στη Θεία Κωμωδία, παρακαλεί το θεό του: “e fa la lingua mia tanto possente” (κάνε τη γλώσσα τόσο δυνατή)! Δυνατή ως προς τι; Μα για να χωρέσει το νόημα του θανάτου.

«Όχι, όχι. Δε μας αρέσει το διάβασμα. Δεν πληρώνει. Είναι βλακεία. Τεμπελιά. Κουταμάρα. Όχι, όχι!» Τ. Ντίκενς, Ο Ζοφερός Οίκος, τ. 1, σ. 482.

Του Γιώργου Λαμπράκου

Ο Τσαρλς Ντίκενς δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Πολλά μυθιστορήματά του, ιδίως ο Όλιβερ Τουίστ και ο Ντέιβιντ Κόπερφιλντ, έχουν αναθρέψει αναγνωστικά αναρίθμητους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, ενώ έχουν διασκευαστεί δεκάδες φορές για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση.

Της Βίκυς Βασιλάτου

Η ιστορία μιας άρρωστης γυναίκας μέσα από τα μάτια μιας άλλης. Η ιστορία μιας σχιζοφρενούς μάνας, ιδωμένη από μια πονεμένη κόρη, που εξωτερικεύεται επί χάρτου αφού η πρώτη άφησε την τελευταία της πνοή. Μια εξομολόγηση αγάπης ανάμεικτης με πόνο. Μια ποιητική και δυνατή σαν γροθιά αφήγηση. Μια φιλοξενία στο προσωπικό παλάτι της Μίρα Μπάρτοκ, με κύρια πρωταγωνίστρια τη Νόρμα Χερ. Δύσκολο να ξέρουμε αν οι αναμνήσεις είναι πραγματικές, σελίδα τη σελίδα γινόμαστε όμως μάρτυρες κι όχι άκαρδοι κριτές αναμνήσεων, προβληματισμών και σκέψεων. 

Του Νικόλα Ευαντινού

Στα αλήθεια δεν είναι πολλοί που θα μπορούσαν να γράψουν τέτοιους στίχους. Πολύ λιγότεροι είναι εκείνοι που θα τους υποστήριζαν με τη ζωή, τη στάση τους και την παρουσία τους. Ένα από αυτούς είναι ο Γιώργος Δουατζής.

Αμερική, 1937. Τα κόμικ, με τη μορφή “λωρίδων” (comic strip) έχουν μπει για τα καλά στις αναγνωστικές συνήθειες των αναγνωστών. Εκδοτικά αποκαταστημένα και εμπορικά δημοφιλή, διάγουν περίοδο εξαιρετικής άνθησης. Ο κατάλογος των ηρώων με τις ασύλληπτες ικανότητες όλο και μακραίνει.

Του Κώστα Αγοραστού

Του Γιώργου Βέη

Αν ανατρέξουμε στο παρελθόν της ευφυώς λεγομένης ανιχνευτικής γραφής, θα συναντήσουμε, μεταξύ άλλων, τον ρηξικέλευθο προπάτορα τόσων και τόσων ερευνητών του τυπικού εγκλήματος, έναν μόνιμο κάτοικο της φασματικής κομητείας Υoknapatawpha του Μισισιπή, αποκλειστικής ιδιοκτησίας του νομπελίστα Ουίλιαμ Φόκνερ (1897–1962). Εννοώ φυσικά τον αξιότιμο κ. Gavin Stevens, τον οποίο χάρισε στην αιωνιότητα της μυθοπλασίας ο συγγραφέας της αστυνομικής τραγωδίας με τίτλο Ιερό, που πρωτοκυκλοφορήθηκε στο απόγειο της ποτοαπαγόρευσης στη χώρα του Ουάσιγκτον.

Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη

Μια μέρα, κάποιας χρονιάς, στη δεκαετία του 1750 ο Δήμος Κομνάς έφτασε στη Λιβαδειά. Ερχόταν από το χωριό του, την Αγόριαννη του Παρνασσού, απ’ όπου έφυγε κυνηγημένος από τους Τούρκους, επειδή πήρε μέρος στον ξεσηκωμό των ραγιάδων που προξένησε η ανταρσία του Χρήστου Μηλιόνη.

Του Μάκη Πανώριου

Η Ιστορία περιγράφει το γεγονός και το χρόνο κατά τον οποίο συνέβη. Η συνήθως επίπεδη ιστορική γραφή, ακόμη κι όταν αναφέρεται στα αίτια που προκάλεσαν το γεγονός, αδυνατεί να υπερβεί την πληροφοριακή επιφάνειά του και να συλλάβει τον εσωτερικό υπαρξιακό πυρήνα που ευθύνεται για την εκδήλωσή του.

Της Εύας Στάμου

Οι εξαιρετικά επαινετικές παρατηρήσεις στο οπισθόφυλλο ενός βιβλίου είναι, στον αγγλόφωνο εκδοτικό χώρο, κάτι αρκετά συχνό: «Ένα αξιοθαύμαστο επίτευγμα», σημειώνει ο Alasdaire McIntyre, «Ένα υπέροχο έργο αναφοράς» προσθέτει ο Edward Said. Το σπάνιο είναι οι έπαινοι αυτοί να είναι απόλυτα δικαιολογημένοι, και να αποδίδουν μέρος μόνο των αρετών που έχει ένα βιβλίο: Το Φιλοσοφικό Λεξικό του Cambridge είναι στο πεδίο του ίσως το καλύτερο έργο αναφοράς, αυτού του μεγέθους, στην διεθνή βιβλιογραφία. 

Το μυθιστόρημα της Κλοντ Πιζάντ-Ρενό «Οι γυναίκες του λαθροθήρα» (εκδ. Ψυχογιός) βασίζεται στο θυελλώδες ειδύλλιο και στο σκοτεινό μύθο που συνόδεψε τη ζωή και το θάνατο δυο κορυφαίων ποιητών της αγγλικής γλώσσας του Τεντ Χιουζ και της Σίλβια Πλαθ. 

Της Αργυρώς Μαντόγλου

«Τι καλά που είχαμε πάντοτε έναν ειρωνικό τρόπο θεώρησης, όσο σοβαρά κι αν ήταν πάντοτε όλα για μας», (Τόμας Μπέρνχαρντ, Αυτοβιογραφία).

Η πρόσφατη έκδοση στα ελληνικά των «Βραβείων μου» (MeinePreise, 2009, στα ελληνικά Εστία, 2010, μτφρ. Σπύρος Μοσκόβου) αναθέρμανε το ενδιαφέρον των ελλήνων αναγνωστών για τον αυστριακό πεζογράφο, θεατρικό συγγραφέα και ποιητή Τόμας Μπέρνχαρντ (1931 - 1989).

Του Γιάννη Παλαβού

Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη

Του Κώστα Κατσουλάρη

Ο Τάκης Θεοδωρόπουλος και η Σώτη Τριανταφύλλου ξεδιπλώνουν οδυνηρές όσο και φαιδρές πτυχές της νεοελληνικής πραγματικότητας.

Η κρίση που βιώνουμε, η οποία αναμφίβολα δεν περιορίζεται στη χρηματοοικονομική και δημοσιονομική σφαίρα, μας έχει αναγκάσει να ξανακοιτάξουμε τον εαυτό μας, συλλογικό κι ατομικό, μέσα από νέους καθρέφτες.

Της Παυλίνας Μάρβιν

Το ολιγοσέλιδο αυτό βιβλίο ξεκινάει με βιογραφικό σημείωμα του συγγραφέα: «Ο Λού-Κιάνγκ-Τσέου πέθανε στη Σού Τσέου το 1516, την ίδια χρονιά που δημοσιεύτηκαν στη Βασιλεία οι Διάλογοι του Έρασμου.

Της Εύης Λαμπροπούλου

Πού είναι η Βουλγαρία;

Υπάρχει ένα σημείο όπου η μέχρι πρότινος ελπιδοφόρα ζωή ενός νέου παίρνει την κάτω βόλτα. Και γίνεται όλο και πιο χάλια, και κείνος όλο και πιο σόλο, χωρίς να το αντιλαμβάνεται καν, μέχρι να φτάσει να μην τον νοιάζει πια που δε μπορεί να την αλλάξει. Ο Ντασκούπτα αποτυπώνει εκείνο το ακριβές σημείο όπου η επηρμένη, υπέρλαμπρη κατασπαταλημένη νεότητα έχει χαράξει τα βήματα προς την καταστροφή έτσι ώστε ο μεσήλικας μένει έκθαμβος μπροστά στον άξαφνο χορό του Ζαλόγγου, τον μόνο που μπορεί πια να χορέψει. 

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

«Τα χάνομε όλα, τα χάνομε όλα, τα χάνομε όλα» Κοσμάς Πολίτης, Eroica

Ο χαμένος χωρόχρονος της ύστερης εφηβείας αποτελεί τον πυρήνα για τη θεματική ανάπτυξη του νέου από εκδοτικής πλευράς βιβλίου, αλλά στην πραγματικότητα ενός πρώιμου (1959) τεκμηρίου μιας ήδη μορφοποιημένης άποψης του Μένη Κουμανταρέα περί δημιουργικής γραφής. 

Του Παναγιώτη Γούτα

Ένας ιταλός καθηγητής σε αμερικανικό πανεπιστήμιο, ύστερα από ένα διάστρεμμα που παθαίνει διαπιστώνει πως η ζωή του αλλάζει προς το χειρότερο. Ένας καινούριος ένοικος στην κατοικία του του παίρνει αρκετά από τα μαθήματα που διδάσκει, του κλέβει τη φιλενάδα του και τον οδηγεί στην παράνοια και στην κατάθλιψη. Πόσο αληθινό όμως είναι το δράμα του Μάριο και πόσο φαντασίωση; Εν τέλει είναι υπαρκτό ή όχι το όνομα Ντάνιελ Μπέρκοβιτς, που διείσδυσε αναπάντεχα και καταστροφικά στη ζωή του; 

Για τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης και θανάτωσης γνωρίζουμε πολλά, τόσα ώστε δεν διανοούμαστε να κυκλοφορούμε με καρφιτσωμένο έναν αγκυλωτό σταυρό. Σκέψεις με αφορμή τα βιβλία «Ιστορίες από την Κολιμά» (μτφρ. Ελένη Μπακοπούλου) του Βαρλαάμ Σαλάμοφ που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίνδικτος και το «Γκουλάγκ - Η αληθινή ιστορία» (μτφρ. Ελευθερία Τσίτσα) της Αν Απλμπάουμ που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ιωλκός. 

Του Γιώργου Λαμπράκου

Του Γιώργου Βέη

Μια πολύ ισχυρή δόση ντοπιολαλιάς, αλλά και προσωποπαγείς, φιλολογικά ψαγμένοι τύποι, όπως π.χ.: ά΄θρωποι, σϊωπή, βαρβάκια, ξανά-μανά, πάρωρα, γαίμα, κάναλοι, σκαντάγιο, σαυράδα, συστηματική προβολή ασήμων αλλά καταλυτικών πτυχών του γενέθλιου μυκονιάτικου τοπίου, οιονεί ανθρωπολογικές μελέτες εν συνόψει, μαρτυρίες ζωής στοχαστικής και ιδιαίτερα ανοικτής φιλοσοφικά, αποσπάσματα συναντήσεων με διακεκριμένους δημιουργούς, π. χ. Μέλπω Αξιώτη, Γιώργος Σεφέρης, Βασίλης Βασιλειάδης, και βεβαίως άμεσες αυτοβιογραφικές καταθέσεις συνιστούν, μεταξύ άλλων, τα εμφανέστατα στοιχεία του υλικού εκείνου, από το οποίο έχει σπονδυλωτά σχηματιστεί το παρόν βιβλίο. 

Του Μάκης Πανώριου

Η σύγχρονη επιστημονική φαντασία βασίζει τη μυθολογία της στο επιστημονικό-τεχνολογικό υλικό του παρόντος, γεγονός που της προσδίνει μια υποτιθέμενη ρεαλιστικότητα, υποβαθμίζει όμως τη σημασία της δημιουργικής φαντασίας. Ως εκ τούτου, η «σκληρή ε.φ.», όπως ονομάστηκε ο ιδιαίτερος αυτός κλάδος του είδους, να δίνει την εντύπωση ότι το «απίθανο» μπορεί να γίνει «πιθανό», αλλά μόνο με τη δυνατότητα της νέας υπερτεχνολογίας.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Δεν είναι λίγες οι φορές που οι πρωτοεμφανιζόμενοι συγγραφείς επιλέγουν το πρώτο τους βιβλίο να είναι μια συλλογή διηγημάτων. Και αυτό, γιατί συνήθως, έχουν άγνοια κινδύνου. Τα σκόρπια κείμενα που έγραψαν μέσα στα χρόνια, οι σκέψεις τους, τα τυχαία περιστατικά που τους έχουν εντυπωθεί και γενικότερα το προσωπικό βίωμα, δύσκολα μετασχηματίζεται σε αυτό που λέμε λογοτεχνία. Ποιος είναι ο καταλύτης αυτής της μετάλλαξης; Μα, φυσικά, το ταλέντο.

Του Γιώργου Βέη

O εμφανώς κειμενικά πολύπειρος, βραβευμένος προ πολλού Αλέξης Πανσέληνος (1943), πολυμεταφρασμένος και δόκιμος μεταφραστής ο ίδιος, μας προτείνει σήμερα ένα επιστολικό μυθιστόρημα, το οποίο φέρνει αίφνης στο νου μας το σημαδιακό έργο του νομπελίστα Τζ. Μ. Κούτσι, με τίτλο Τα χρόνια του σιδήρου, το οποίο εκδόθηκε επίσης από το «Μεταίχμιο» το 2003. Ταυτοχρόνως, οι Σκοτεινές επιγραφέςσυνιστούν ένα προχωρημένο δείγμα ανιχνευτικής λογοτεχνίας, η οποία κλείνει εκ παραλλήλου μάτι τόσο στην απαιτητική ποιητική μετάπλαση των φαινομένων, όσο και στην αυθεντική, σαφώς εξειδικευμένη μαρτυρία χαρακτήρων και κοινωνικοπολιτικών συγκυριών.

Οι πρόσφατες ειδήσεις του αστυνομικού δελτίου μιλάνε για ένα Κουλούρη που έγινε μηδενικό.

Οι δημιουργοί κόμικ –πάντα πρωτοπόροι– έχουν ήδη μιλήσει και γράψει σχετικά για παρόμοια θέματα και μάλιστα με μεγαλύτερη επιτυχία και φαντασία από ό,τι ο Κίμωνας.

Του Μάκη Πανώριου

Μπορεί ο τρόμος να είναι το αρχαιότερο συναίσθημα του ανθρώπου, σύμφωνα με τον Λάβκραφτ, αλλά και το ισχυρότερο όλων, το πλέον φοβερό στην υπαρξιακή του διάσταση. Εμφωλεύει, είτε με τις ρεαλιστικές είτε με τις μεταφυσικές του εκδοχές, στο εσωτερικό ανθρώπινο σύμπαν, αν δεν είναι μάλιστα, σύμφωνα με κάποια μάλλον μεταφυσική διερμηνεία του, και ουσιώδες στοιχείο του οργανισμού του. Ούτως ή άλλως η καταγωγή του παραμένει άγνωστη. Όπως εξάλλου και η… μορφή του.

Του Γιώργου Βέη

Στο τελευταίο βιβλίο του ΜακΓιούαν ο εφιάλτης είναι σαφώς διευρυμένος. Είμαστε ένα σχεδόν αιώνα πιο μέσα στο μέλλον από την εποχή της ποτοαπαγόρευσης. Η αρά της μη στοχαστικής τεχνολογίας προκαθορίζει έναν έναν τους σκαιούς όρους του παιχνιδιού, σε παγκοσμιοποιημένη μάλιστα βάση.

,Δείπνο σημαίνει άνοιγμα στο χρόνο

Λέγεται πως σε κάθε κέντημα υπάρχει ένα νήμα που αν το τραβήξεις, διαλύεται όλο το σχέδιο. Στην ποιητική συλλογή Δείπνα του Βασίλη Λαδά, τα άκρα αυτού του νήματος είναι το πρώτο ποίημα, με τίτλο «Της Σεχραζάτ», το οποίο μπορεί να παρονομαστεί ως «άσκηση αιωνιότητας», και το τελευταίο, με τίτλο «Των εγκωμίων», που θα μπορούσε κάλλιστα να χαρακτηριστεί ως «μαχαιριά στην καρδιά». 

Του Δημοσθένη Κερασίδη