Για το μθιστόρημα της Χρύσας Σπυροπούλου «Αναζητώντας το χρυσόμαλλο δέρας» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη. 

Του Γιώργου Βέη

Του Νίκου Ξένιου

Του Γιώργου Λαμπράκου

Της Αργυρώς Μαντόγλου 

Σε μια σκηνή από τα πρώτα κεφάλαια του «Τοστ Ζαμπόν», η δασκάλα τον αγγλικών ρωτάει τα παιδιά στην τάξη το επάγγελμα του πατέρα τους. Όλοι οι άντρες στη γειτονιά είχαν χάσει τη δουλειά τους, αλλά τα παιδιά το κρύβουν και επινοούν διάφορα επαγγέλματα για να πουν στη δασκάλα.

Του Γιώργου Βέη

«Το βιβλίο είναι νομάδας, πηγαίνει και βρίσκει τους άλλους. Όταν τυπώνεις ένα όνομα δεν το αφήνεις να πεθάνει ολοκληρωτικά». (Από το βιβλίο, σελ. 384)

Διεισδυτική βιογραφία με άφθονους αυτοβιογραφικούς τόνους. Η δοκιμιακή δομή, η νεότροπη μυθιστορηματική πλέξη, η σπουδή μισοξεχασμένων, πλην όμως καθόλα κρισίμων μαρτυριών και οι σποραδικοί θεολογικοί υπομνηματισμοί συνυπάρχουν, χωρίς να αλληλοϋπονομεύονται.

Του Δημήτρη Αργασταρά

Στο βιβλίο του «Το νήμα της ζωής» ο ψυχαναλυτής Στήβεν Γκρος συγκεντρώνει περίπου τριανταμία περιπτώσεις ασθενών του, τριανταμία ανθρώπινες ιστορίες, στις οποίες ευσύνοπτα και γλαφυρά αναδεικνύει τη θεραπευτική δυναμική της ψυχανάλυσης αλλά και των ίδιων των ασθενών καθώς προσπαθούν να κατανοήσουν και να ξαναβρούν το χαμένο νόημα στις πράξεις και τα συναισθήματά τους.

Το πλέον άγνωστο και αινιγματικό τοπίο είναι το ανθρώπινο. Ως υπαρξιακό φαινόμενο, δεν είναι καθόλου νέο. Το έχει ήδη επισημάνει ο αρχαίος σοφός: Γνώθι σαυτόν! Ουδέποτε όμως επιτεύχθηκε η γνωριμία του. Ο σύγχρονος επιστήμονας δεν σταμάτησε τις προσπάθειες αποκρυπτογράφησης του. Το αποτέλεσμα της έρευνας συνοψίζεται στο εξής ερώτημα: Ποιός είναι στην πραγματικότητα αυτός ο άγνωστος εαυτός; Η απάντηση είναι ιδιαιτέρως παράδοξη: Είναι ένας άλλος, κι όχι αυτός που φαίνεται. Και ο μεν και ο δε παραμένουν προς ώρας terra incognita. 

Του Μάκη Πανώριου

Tου Πάρι Κωνσταντινίδη

Τα τελευταία χρόνια το ποδήλατο κάνει ολοένα και πιο δυναμική την παρουσία του στις πόλεις μας. Ο ιστορικός του μέλλοντος θα εντοπίσει τις πρώτες ενδείξεις (επαν)εμφάνισής του, στις απαγορεύσεις που συνόδευσαν τον νέο παρείσακτο (βλ. φωτογραφία), οι οποίες προσπαθούσαν να αποτρέψουν την ανανέωση της ποικιλομορφίας των τρόπων μεταφοράς στις ελληνικές πόλεις.

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Δέκα χρόνια μετά τον θάνατό του ο Αντώνης Σαμαράκης (1919 – 2003) επανεκδίδεται από τις εκδόσεις «Ψυχογιός», οι οποίες ξαναφέρνουν στο προσκήνιο το έργο του. Το ζητούμενο όμως είναι αν ο συγγραφέας, που διάνυσε μια πολύ καρποφόρα λογοτεχνική πορεία, μιλάει ακόμα στον σημερινό αναγνώστη κι αν τα έργα του έχουν τη δύναμη να επιβιώσουν μέσα στον 21ο αιώνα, χωρίς τη δυναμική του φυσικού προσώπου που τα επικαιροποιούσε όσο ζούσε.

Στο γυναικοκρατούμενο σύμπαν της βρετανικής αστυνομικής λογοτεχνίας, κάθε νεοεμφανιζόμενη συγγραφέας διεκδικεί συνήθως τα σκήπτρα της Άγκαθα Κρίστι και της Ντόροθι Σέγιερς. Στα βιβλία της Anne Cleeves υπάρχουν τα νήματα που την συνδέουν με τις συγγραφείς της «χρυσής εποχής» του κλασικού βρετανικού αστυνομικού μυθιστορήματος. 

Της Χίλντας Παπαδημητρίου 

Του Νίκου Ξένιου

«Αλλ' ότε δη Τροίην ίξον ποταμώ τε ρέοντε,
ήχι ροάς Σιμόεις συμβάλλετον ηδέ Σκάμανδρος,
ένθ'ίππους έστησε θεά λευκώλενος Ήρη
λύσασ'εξ οχέων, περί δ'ηέρα πουλύν έχευεν.
Τοίσιν δ'αμβροσίην Σιμόεις ανέτειλε νέμεσθαι»[1]

Της Αργυρώς Μαντόγλου

Σ' αυτή την τελευταία συλλογή διηγημάτων της Καναδής Άλις Μονρό, πέρα από την επανάληψη γνωστών μοτίβων και την τελειοποίηση παλαιότερων δοκιμασμένων τεχνικών, διακρίνεται μια σημαντική μετατόπιση στον τρόπο παρουσίασης του τραγικού στοιχείου των ηρώων της, καθώς τους παρέχει μια επιπλέον ευκαιρία να διαπραγματευθούν το βάρος της ύπαρξης τους, πριν την οριστική τους συντριβή ή διαφυγή. Η Μονρό δεν εγκαταλείπει τα γνώριμα θέματα της, αλλά τολμάει μια ελαφρώς διαφορετική προσέγγιση στο θέμα της γυναικείας βίας και εγκληματικότητας, καθώς τρεις από τις ηρωίδες των διηγημάτων της συλλογής έχουν διαπράξει φόνο. 

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

Η Κύπρια φιλόλογος και συγγραφέας Χρυστάλλα Κουλέρμου (γεν. 1957) έδωσε ολοκληρωμένα δείγματα αφηγηματικής γραφής καταρχήν με δύο συλλογές διηγημάτων, Τα βήματα της Αλεξάντρας (1985) και Τα τακούνια που δεν κάνουν τάκα-τάκα (1987), όπου επικρατούν διαρκείς ανατροπές στο πλαίσιο ποικίλων διαπροσωπικών σχέσεων με τη συνακόλουθη υπονόμευση της κοινής λογικής, σε συνδυασμό με την ειρωνική και σαρκαστική αντιμετώπιση των πραγμάτων. Με αυτά τα δεδομένα, η Χρυστάλλα Κουλέρμου έχει ήδη ενταχθεί στην περιοχή της νεωτερικής κυπριακής πεζογραφίας, όπως επισημαίνει ο Αλέξης Ζήρας (περιοδικό Η λέξη, τεύχος 203-204, Ιανουάριος-Ιούνιος 2010), εκ των κριτικών βιβλίου που γνωρίζουν καλά (και) τη νεώτερη κυπριακή λογοτεχνική παραγωγή. 

Του Γιώργου Λαμπράκου

«Στα σαράντα χρόνια που διδάσκω κλασική φιλολογία, δεν έχω συναντήσει καλύτερο φοιτητή». Κάπως έτσι περιέγραφε ο Φρίντριχ Ριτσλ, καθηγητής του Φρίντριχ Νίτσε στο πανεπιστήμιο της Λειψίας, τη νεαρή διάνοια που του έλαχε να διδάξει. Κατόπιν πρότασης του Ριτσλ, ο Νίτσε διορίζεται καθηγητής φιλολογίας στο πανεπιστήμιο της Βασιλείας προτού κλείσει τα 25 του χρόνια και προτού καν ολοκληρώσει το διδακτορικό του. Από εκείνη περίπου την εποχή και μέχρι λίγο μετά την έκδοση της Γέννησης της τραγωδίας (1872) χρονολογούνται οι εκτενείς και βαθυστόχαστες σημειώσεις του υπό τον τίτλο Η φιλοσοφία στα χρόνια της αρχαιοελληνικής τραγωδίας.

Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη 

«Νεανικές αμαρτίες» χαρακτηρίζει ο Πάνος Σκουρολιάκος τα διηγήματα που συμπεριλαμβάνονται στην έκδοση που μας χάρισε στις αρχές του Φθινοπώρου. Φυσικά διόλου αμαρτίες και καθόλου νεανικά δεν είναι τα διηγήματά του, αντίθετα έρχονται να προστεθούν στο σώμα της νεοελληνικής διηγηματογραφίας διεκδικώντας τη θέση τους ανάμεσα στις καλύτερες πρόζες που διαβάσαμε τα τελευταία χρόνια.

Του Νίκου Ξένιου

Από το 1901, όταν κυκλοφόρησε η πρώτη του ποιητική συλλογή, µέχρι την αυτοκτονία του, το 1942, ο Στέφαν Τσβάιχ καταπιάστηκε µε όλα τα είδη του γραπτού λόγου, βιογραφίες, νουβέλες, µυθιστορήµατα, δοκίµια, κριτικές, ποιήµατα, θεατρικά έργα, ένα λιµπρέτο για µια όπερα του Ρίχαρντ Στράους, θρύλους, µια αυτοβιογραφία, ιστορικές µινιατούρες και πολλά άρθρα για εφηµερίδες και περιοδικά.

Του Παναγιώτη Γούτα

Η έλλειψη χιούμορ στους έλληνες λογοτέχνες είναι κάτι που χαρακτηρίζει αρνητικά τη σύγχρονη ελληνική πεζογραφική σκηνή. Ανεξαρτήτως της υψηλής ποιότητας μεμονωμένων βιβλίων αρκετών δημιουργών, το όλο κλίμα των κειμένων είναι μάλλον ζοφερό και καταθλιπτικό. Εκτός από το στιλ γραφής και την ιδιοσυγκρασία του εκάστοτε πεζογράφου, την όλη κατάσταση επιτείνει και η θεματολογία. Προσφυγιά, Κατοχή, Εμφύλιος, μετεμφυλιακά πάθη και επιπτώσεις σε νεώτερες γενιές, ερωτικές ματαιώσεις, κοινωνικές παθογένειες, πανεπιστημιακή κρίση, κρίση αξιών, πρόσφατη οικονομική κρίση, και άλλα ζοφερά και άραχλα, αποτέλεσαν μια φυσιολογική και αναμενόμενη συνέχεια μιας κουλτούρας τύπου σοσιαλιστικού ρεαλισμού, που αναπτύχθηκε από τη μεταπολίτευση και μετά, αυτοσυστηνόμενη ως «η απόλυτη ποιότητα».

Το έντυπο σε κρίση

Του Γιώργου Λαμπράκου

Άραγε πλησιάζει το τέλος του βιβλίου, του έντυπου βιβλίου με το οποίο μεγάλωσε η γενιά μου, η τελευταία γενιά του δυτικού κόσμου η οποία γνώρισε το βιβλίο αποκλειστικά τυπωμένο σε χαρτί, με το εξώφυλλό του, το οπισθόφυλλό του, τη δυνατότητα να το κρατάς, να το σημειώνεις, να σκαριφάς επάνω του, να διαβάζεις την ενδεχόμενη αφιέρωση, να το λερώνεις, ακόμα και να το σκίζεις ή να το πετάς; Ακόμα και να το καις ιερόσυλα (θυμάμαι έναν θρησκόληπτο φίλο που μου εξομολογήθηκε πως έκαψε στον νιπτήρα τις 120 μέρες στα Σόδομα, αφού πρώτα το διάβασε ολόκληρο); Άραγε το γεγονός ότι πρέπει πλέον να εξηγούμε τι σημαίνει βιβλίο βάζοντας τον επιθετικό προσδιορισμό «έντυπο», πράγμα ανήκουστο πριν μόλις δεκαπέντε χρόνια, συνιστά όπως όλα δείχνουν μια ακόμα ριζοσπαστική αλλαγή που φέρνει ο κόσμος των υπολογιστών, ένας κόσμος που μας έχει συνηθίσει σε επαναστάσεις; 

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Τέτοια κορυφαία έργα, τέτοια μεγαλειώδη από αφηγηματική και ιδεολογική άποψη κείμενα συχνά μένουν κρυμμένα από τον αναγνωστικό μας ορίζοντα, ώσπου από αγαθή συγκυρία πέφτουν στα χέρια μας και τότε καταλαβαίνουμε τι σημαίνει πραγματικά μεγάλη λογοτεχνία. Γιατί ποιος μιλούσε για τον Μάνες Σπέρμπερ, έναν Αυστριακό, γερμανόφωνο, Εβραίο λογοτέχνη που έζησε τον μεσοπόλεμο και έγραψε σύμφωνα με δηλώσεις επιφανών συγγραφέων, ένα από τα κορυφαία έργα της μεταπολεμικής λογοτεχνίας;

Του Γιώργου Βέη 

Πρόκειται για την πρώτη συλλογή διηγημάτων της Σταυρούλας Τσούπρου. Εξόφθαλμα αίτια και αιτιατά των αποδόσεων: μονόλογοι περί ψυχής, διαλογισμοί μονήρους ενενήντα ετών, δυσκολίες επικοινωνίας των μελών της αστικής κυψέλης, καφκικές εμμονές κλειστοφοβικών, αδιέξοδα ερώτων, μελέτες θανάτου, περιηγήσεις στα εσωτερικά τοπία ευαισθητοποιημένων μονάδων της ζωής, πινελιές-περιλήψεις μη δικαιωμένων βίων.

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

Την είσοδο της Καρολίνας Μέρμηγκα στο ευρύ πεδίο της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας σηματοδοτούν δύο συλλογές διηγημάτων με τους τίτλους Ερωτευμένες (Εστία, 2005) και Σήμερα δεν θα πεθάνω (Μελάνι, 2010). Στις συλλογές αυτές ανιχνεύονται ενδιαφέροντα στοιχεία σε ό,τι αφορά τη θεματική οργάνωση, στο πλαίσιο της οποίας οι χαρακτήρες διασταυρώνουν τις σύντομες διαδρομές τους μέσα σε ρεαλιστικά ή φανταστικά τοπία ποικίλων διαπροσωπικών σχέσεων, ενώ αντιμετωπίζουν τη ζωή και τον θάνατο με το βάρος του φορτίου της μνήμης.

Του Νίκου Ξένιου

Ο Xαρούκι Μουρακάμι επηρεάστηκε εξ απαλών ονύχων από τη δυτική κουλτούρα, ιδίως από τη δυτική μουσική και λογοτεχνία. Μεγάλωσε διαβάζοντας έργα αμερικανών συγγραφέων, όπως ο Κουρτ Βόνεγκατ και ο Ρίτσαρντ Μπρότιγκαν και έγραψε το πρώτο του έργο σε ηλικία εικοσιεννέα χρόνων. Έχει μεταφράσει στα Ιαπωνικά έργα των Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ, Τρούμαν Καπότε, Τζον Ίρβινγκ και Ρέιμοντ Κάρβερ. Η τεράστια επιτυχία του μυθιστορήματός του Νορβηγικό Δάσος (1987)[1] τον έκανε διάσημο, γνωστοποιώντας την προβληματική του σε ένα ευρύ κοινό.

Του Γιώργου Λαμπράκου

«Ο άνθρωπος, όπως και τα άλλα ζώα, δεν γεννιέται για να χαίρεται τη ζωή, αλλά μόνο για να τη διαιωνίσει, για να τη μεταδώσει σε αυτούς που θα τον διαδεχθούν, για να διατηρήσει τη ζωή. Ούτε αυτός, ούτε η ζωή, ούτε κανένα αντικείμενο του κόσμου υπάρχουν ειδικά για αυτόν. Αντίθετα, αυτός είναι που υπάρχει για τη ζωή. Μία τρομερή επιβεβαίωση, αλλά αληθινή, που αποτελεί το συμπέρασμα κάθε μεταφυσικής». 

Της Έλενας Μαρούτσου 

Όταν διαβάζω κείμενα που είναι προορισμένα να «παίζονται» έχω στο στομάχι μου την αίσθηση του κενού. Νιώθω σαν τα λόγια να αιωρούνται χωρίς το σανίδι που θα τα γείωνε και θα τους πρόσφερε το πλήρες νόημά τους. Το ίδιο αίσθημα κενού είχα κι όταν διάβασα το θεατρικό έργο της Μαρίας Γιαγιάννου «ΕΚΤΟΣ ΕΑΥΤΟΥ», έχοντας όμως ταυτόχρονα τη βάσιμη υποψία πως αυτό το κενό θα ήταν παρόν και στην παράσταση, πως αυτό το κενό είναι μέρος του νοήματος του έργου, προορισμός και στόχος του.

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Ένα συναρπαστικό αφήγημα συνδυάζει Ιστορία και ιστορία, πραγματικότητα και μυθοπλασία, διεθνείς εξελίξεις και μικρές σκηνές καθημερινής δράσης, μεγάλες φυσιογνωμίες και αφανείς χαρακτήρες.

Έτσι είναι το βιβλίο της Ζέφη Κόλια, η οποία «καλουπώνει» την υπόθεση του έργου της πάνω στη βιογραφία της Λώρα Μαρξ, κόρης του μεγάλου Καρλ Μαρξ.

Για το βιβλίο του Τζέημς Τζόυς «Γράμματα στη Νόρα» (μτφρ., πρόλογος, σημειώσεις: Κατερίνα Σχινά, εκδ. Πατάκη).

Του Γιώργου Βέη

Τρία ελληνικά λογοτεχνικά βιβλία για εφήβους

Της Σίσσυς Τσιφλίδου

Του Παναγιώτη Γούτα

Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της Ελλαδικής εκκλησίας και του κηρύγματος της χριστιανικής πίστης, είναι πιστεύω η χαώδης δυσαρμονία ανάμεσα στο λόγο του Ευαγγελίου και στις πράξεις των κληρικών. Παραφυάδες αυτού του προβλήματος, ο από του άμβωνος ξύλινος λόγος πολλών ιερωμένων, που δεν φτάνει ποτέ στις ψυχές των πιστών· η χλιδή, τα στερεότυπα, η πόζα  ητροπολιτών και αρχιεπισκόπων, η φτηνή κατήχηση, αλλά και η ίδια η γλώσσα του Ευαγγελίου, που αδυνατούν να την αφομοιώσουν οι απλοί και αμόρφωτοι (κατά το πρότυπο των ψαράδων μαθητών του Ιησού) εκκλησιαζόμενοι των στασιδιών.

Του Κώστα Αγοραστού

Αυτό είναι ένα βιβλίο για την ιστορία του Χρυσοβαλάντη, που όταν πεθάνει θα ήθελε η ταφόπλακά του να γράφει: Ενθάδε κείται ο δούλος του Θεού Χρυσοβαλάντης, ο κυνηγημένος από τις γυναίκες, εργάτης της τυπογραφίας, εραστής του λόγου και θαυμαστής του ωραίου.

Του Γιώργου Λαμπράκου

Η ανθρώπινη εικόνα για τον κόσμο έχει αλλάξει πολλές φορές κατά τη διάρκεια της ιστορίας. Η κοσμολογία των πολιτισμών, ο λόγος τους για τον κόσμο, έχει αποτυπώσει διάφορες εικόνες για την προέλευσή του (κοσμογονία) και για τη θέση του ανθρώπου σε αυτόν. Όλες αυτές οι κοσμοεικόνες, από την εποχή των πρώτων πολιτισμών που χρησιμοποίησαν τη γραφή, συγκλίνουν ωστόσο σε μία βασική και δεσπόζουσα, που διατηρήθηκε μέχρι και πριν από μερικούς αιώνες: ο συνολικός κόσμος, Γη και σύμπαν, είναι κλειστός και ενωμένος, η Γη βρίσκεται στο κέντρο του σύμπαντος και γύρω από αυτήν περιστρέφονται οι πλανήτες και οι αστέρες, ενώ υφίστανται θεϊκές, ανώτερες δυνάμεις που επηρεάζουν την κίνηση των ουρανίων σωμάτων (αστρονομία) και μέσω αυτών τη ζωή των ανθρώπων (αστρολογία), σε μια αντιστοιχία μεγάκοσμου και μικρόκοσμου.

Του Γιώργου Λαμπράκου

Η ανθρώπινη εικόνα για τον κόσμο έχει αλλάξει πολλές φορές κατά τη διάρκεια της ιστορίας. Η κοσμολογία των πολιτισμών, ο λόγος τους για τον κόσμο, έχει αποτυπώσει διάφορες εικόνες για την προέλευσή του (κοσμογονία) και για τη θέση του ανθρώπου σε αυτόν. Όλες αυτές οι κοσμοεικόνες, από την εποχή των πρώτων πολιτισμών που χρησιμοποίησαν τη γραφή, συγκλίνουν ωστόσο σε μία βασική και δεσπόζουσα, που διατηρήθηκε μέχρι και πριν από μερικούς αιώνες: ο συνολικός κόσμος, Γη και σύμπαν, είναι κλειστός και ενωμένος, η Γη βρίσκεται στο κέντρο του σύμπαντος και γύρω από αυτήν περιστρέφονται οι πλανήτες και οι αστέρες, ενώ υφίστανται θεϊκές, ανώτερες δυνάμεις που επηρεάζουν την κίνηση των ουρανίων σωμάτων (αστρονομία) και μέσω αυτών τη ζωή των ανθρώπων (αστρολογία), σε μια αντιστοιχία μεγάκοσμου και μικρόκοσμου.

«Δεν είμαστε τίποτε άλλο από ό,τι λέχθηκε […] όποιος έχει πεποιθήσεις είναι ηλίθιος» Μισέλ Φουκώ

Του Γιώργου Βέη