alt

Για το μυθιστόρημα της Kristin Hannah Ο κήπος του χειμώνα (μτφρ. Έφη Τσιρώνη, εκδ. Κλειδάριθμος).

Του Μιχάλη Πιτένη

Όταν η αποστεωμένη και εξαντλημένη απ’ την πείνα και τις κακουχίες νεαρή ρωσίδα, που με δυσκολία στέκεται στα πόδια της, παίρνει στα χέρια της ένα αντίτυπο της πρώτης έκδοσης του βιβλίου του Λέων Τολστόι Άννα Καρένινα για να το κρύψει και να το προστατέψει μαζί με τους άλλους θησαυρούς της βιβλιοθήκης του Λένινγκραντ απ’ τους Ναζί που είναι προ των πυλών, δεν μπορεί να φανταστεί πως η φράση με την οποία ξεκινά αυτό το μεγαλειώδες έργο θα χαρακτηρίσει, όσο καμιά άλλη, τη μετέπειτα ζωή της. Μια ζωή που ενώ θα προχωρήσει και θα εξελιχθεί ομαλά σ’ ένα διαφορετικό, μακρινό, περιβάλλον, θα τη σκιάζουν πάντα τα τραγικά και ανομολόγητα γεγονότα της πρώτης νιότης. Χαίνουσες πληγές που δεν επουλώνονται ποτέ εξαιτίας των απωλειών που τις χάραξαν.

Ανατέμνει με μεγάλη μαεστρία τους χαρακτήρες των ηρώων της και πετυχαίνει να δώσει στον καθένα τη δική του ταυτότητα που τον καθιστά μοναδικό και αναγνωρίσιμο.

Η αμερικανίδα συγγραφέας Kristin Hannah μας συστήθηκε πριν λίγο καιρό μέσω των εκδόσεων Κλειδάριθμος με το πολύ σημαντικό βιβλίο της Το αηδόνι. Επανέρχεται μ’ ένα εξίσου ξεχωριστό μυθιστόρημα Ο κήπος του χειμώνα, από τις ίδιες εκδόσεις, και καταφέρνει να μας πείσει πως με τις λέξεις της δεν πλάθει μόνο, με ιδιαίτερη επιδεξιότητα, συγκλονιστικές ιστορίες. Το κυριότερο είναι πως ανατέμνει με μεγάλη μαεστρία τους χαρακτήρες των ηρώων της και πετυχαίνει να δώσει στον καθένα τη δική του ταυτότητα που τον καθιστά μοναδικό και αναγνωρίσιμο.

Ο κήπος του χειμώνα ξεκινά συστήνοντας μας μια τυπική αμερικάνικη οικογένεια των αρχών του 21ου αιώνα. Τα μέλη της, απόλυτα προσαρμοσμένα και εναρμονισμένα με τους ρυθμούς και τις απαιτήσεις της εποχής τους, φαίνεται να ζουν κοντά και ταυτόχρονα μακριά, χωρίς ουσιαστική επικοινωνία. Ο πατέρας της οικογένειας που είναι ο ένας και μοναδικός πραγματικός κρίκος ανάμεσα στη μητέρα, τη γυναίκα του, και τις δύο κόρες τους λίγο πριν πεθάνει κάνει την ύστατη προσπάθεια να τις φέρει κοντά. Φεύγει έχοντας αποσπάσει την υπόσχεση απ’ όλες πως θα το προσπαθήσουν. Δεν είναι εύκολο, ούτε απλό. Μητέρα και κόρες, ξένες μεταξύ τους σ’ όλη τους τη ζωή, πριν επικοινωνήσουν πρέπει να γνωριστούν. Η μόνη τους επιλογή ένα παραμύθι που συνήθιζε πάντα να λέει η μητέρα που αν και διαθέτει πρίγκιπες και άμαξες, δεν είναι ένα κλασικό παραμύθι με τη γνωστή κατάληξη «και έζησαν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα». Είναι μια ιστορία άφατου ανθρώπινου πόνου που πατάει σε δύο σκοτεινές και ζοφερές εποχές της πάλαι ποτέ Σοβιετικής Ένωσης. Τα μαύρα χρόνια των διώξεων του Στάλιν πριν από το Β΄ παγκόσμιο πόλεμο και το διάστημα της πολιορκίας του Λένινγκραντ απ’ τους Γερμανούς.

Η Kristin Hannah μας ταξιδεύει σ’ αυτές τις δύο συνεχόμενες εποχές, ξαναζωντανεύοντας τες με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες, μέσα απ’ τις οποίες ο αναγνώστης θέλοντας και μη μεταφέρεται εκεί και συμπάσχει με τους ταλαιπωρημένους και βασανισμένους αυτούς ανθρώπους που μετατράπηκαν από τη μια μέρα στην άλλη από κυνηγημένοι και φοβισμένοι πολίτες ενός σκληρού ολοκληρωτικού καθεστώτος, σε μαχητές που έδιναν τον υπέρ πάντων αγώνα με γυμνά παγωμένα χέρια για να υπερασπιστούν όχι απλώς μια πατρίδα, αλλά την ίδια τους την ύπαρξη.

Μια νέα πατρίδα

Ο κήπος του χειμώνα είναι μια έξοχη ιστορία αγάπης για την ίδια τη ζωή και συνάμα μια κριτική θεώρηση της λεηλασίας των ανθρώπινων υπάρξεων που μπορεί να κινείται μέσα σ’ ένα συγκεκριμένο ιστορικό πλαίσιο και σε προσδιορισμένους χώρους, ωστόσο θα μπορούσε να την εντοπίσει και να την αναγνωρίσει κανείς σε πολλές άλλες περιόδους από την κτήση του κόσμου αυτού μέχρι σήμερα.

Η πρωταγωνίστρια του βιβλίου επιβιώνει. Στη νέα της πατρίδα, τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, όπου θα βρεθεί από τύχη, ανοίγει ένα καινούργιο κεφάλαιο στη ζωή της. Η προηγούμενη όμως δεν ξεχνιέται ποτέ. Το μαρτυρά η μόνιμη θλίψη στα μάτια της, οι μοναχικές ώρες της στον προσωπικό της κήπο, η αλλοπρόσαλλη και ακατανόητη για τους άλλους συμπεριφορά της, ακόμα και προς τις ίδιες τις κόρες της. Ό,τι έζησε πριν είναι αποθηκευμένο στο παραμύθι που πολλές φορές διηγείται. Κωδικοποιημένο και ωραιοποιημένο. Έχει όλα όσα χρειάζεται για να ευτυχήσει και παραμένει δυστυχισμένη. Δεν είναι αγνώμων απέναντι στον άνθρωπο που της πρόσφερε τη δυνατότητα να ξεκινήσει απ’ την αρχή και να ξεφύγει απ’ τη μοίρα πολλών επιζησάντων που ενώ γλίτωσαν απ’ τον πιο αιματηρό πόλεμο της ανθρωπότητας βούλιαξαν και γονάτισαν τον καιρό της ειρήνης, ανήμποροι να απαλλαγούν απ’ τη φρίκη όσων έζησαν και τα φαντάσματα των απωλειών τους. Δυσκολεύεται καθώς δεν είναι εύκολο να διαχειριστεί και να συμφιλιωθεί με τις δικές της αναμνήσεις που είναι εκεί δίπλα της, σε κάθε βήμα της. Μετά το θάνατο του άνδρα της αντιλαμβάνεται πως και τα δικά της περιθώρια στενεύουν και δε θέλει να φύγει παίρνοντας μαζί της τα μυστικά της. Όσο δύσκολο είναι, όμως, γι’ εκείνη να τα αποκαλύψει, άλλο τόσο είναι και για τις κόρες τους να τα αποδεχθούν. Κάτι που τελικά γίνεται βήμα, βήμα και ενώ η γέφυρα που θα τις κάνει να επικοινωνήσουν χτίζεται και απ’ τις δύο μεριές. Μια γέφυρα που δεν ενώνει απλώς μια μάνα με τις κόρες της, αλλά συστήνει και φέρνει στο σήμερα γεγονότα που δεν θα ‘πρεπε για κανένα λόγο να λησμονηθούν.

Ο κήπος του χειμώνα είναι μια έξοχη ιστορία αγάπης για την ίδια τη ζωή και συνάμα μια κριτική θεώρηση της λεηλασίας των ανθρώπινων υπάρξεων που μπορεί να κινείται μέσα σ’ ένα συγκεκριμένο ιστορικό πλαίσιο και σε προσδιορισμένους χώρους, ωστόσο θα μπορούσε να την εντοπίσει και να την αναγνωρίσει κανείς σε πολλές άλλες περιόδους από την κτήση του κόσμου αυτού μέχρι σήμερα. Αυτό κατά τη γνώμη μου είναι και το μεγαλύτερο επίτευγμα της Kristin Hannah καθώς πέτυχε να συνθέσει ένα βιβλίο που ανήκει και θα ανήκει σε κάθε εποχή, άξιο να διαβαστεί σήμερα, όπως και στο μέλλον. 

* Ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΙΤΕΝΗΣ είναι συγγραφέας. 

altΟ κήπος του χειμώνα
Kristin Hannah
Μτφρ. Έφη Τσιρώνη
Κλειδάριθμος 2017
Σελ. 534, τιμή εκδότη €16,50

alt

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Τρεις γυναίκες» του Ρόμπερτ Μούζιλ (κριτική) – Η υπονόμευση του αντρικού βλέμματος μέσα από τρεις ερωτικές τραγωδίες

«Τρεις γυναίκες» του Ρόμπερτ Μούζιλ (κριτική) – Η υπονόμευση του αντρικού βλέμματος μέσα από τρεις ερωτικές τραγωδίες

Για τον τόμο με τις τρεις νουβέλες του Ρόμπερτ Μούζιλ (Robert Musil) «Τρεις γυναίκες» (μτφρ. Μαρίνα Αγαθαγγελίδου, εκδ. Αντίποδες).

Γράφει ο Φώτης Καρ...

«Η μαέστρος» της Χάριετ Κονστάμπλ (κριτική) – Ένα ταλαντούχο κορίτσι στη σκιά του Βιβάλντι

«Η μαέστρος» της Χάριετ Κονστάμπλ (κριτική) – Ένα ταλαντούχο κορίτσι στη σκιά του Βιβάλντι

Για το βιβλίο της Χάριετ Κονστάμπλ [Harriet Constable] «Η μαέστρος» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά, εκδ. Ελληνικά Γράμματα). Στην κεντρική φωτογραφία, ο πίνακας «Young Woman Playing a Violin» του Οράτσιο Τζεντιλέσκι.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...
«Οι μέρες στο Βιβλιοπωλείο Μορισάκι» του Σατόσι Γιαγκισάβα (κριτική) – Για τη θεραπευτική δύναμη των βιβλίων

«Οι μέρες στο Βιβλιοπωλείο Μορισάκι» του Σατόσι Γιαγκισάβα (κριτική) – Για τη θεραπευτική δύναμη των βιβλίων

Για το μυθιστόρημα του Σατόσι Γιαγκισάβα (Satoshi Yagisawa) «Οι μέρες στο Βιβλιοπωλείο Μορισάκι», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, σε μετάφραση του Άρη Σφακιανάκη. Στην κεντρική εικόνα, στιγμιότυπο από την κινηματογραφική διασκευή του μυθιστορήματος, της σκηνοθέτριας Asako Hyuga, που κυκλοφόρη...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Κώστας Λογαράς: «Πρώτη φορά ταξίδεψα πέρα απ’ τα όρια της γειτονιάς μου με τον Ιούλιο Βερν»

Κώστας Λογαράς: «Πρώτη φορά ταξίδεψα πέρα απ’ τα όρια της γειτονιάς μου με τον Ιούλιο Βερν»

«Ο έφηβος» και «Ο νεαρός Τέρλες» τον ώθησαν στην ενδοσκόπιση και τη γραφή, ενώ επανέρχεται στην «Ιστορία ενός αιχμαλώτου» ως πρότυπο γλώσσας και ύφους. Αυτά είναι κάποια από τα βιβλία της ζωής του Κώστα Λογαρά.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...
«Η δύναμη της συνήθειας» του Τόμας Μπέρνχαρντ, σε σκηνοθεσία Γιάννου Περλέγκα

«Η δύναμη της συνήθειας» του Τόμας Μπέρνχαρντ, σε σκηνοθεσία Γιάννου Περλέγκα

Για την παράσταση «Η δύναμη της συνήθειας» του Τόμας Μπέρνχαρντ, σε σκηνοθεσία Γιάννου Περλέγκα, στο Θέατρο Ροές. Μαζί με τον Περλέγκα παίζουν τα μέλη της ομάδας «κι όμΩς κινείται».

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Στο θέατρο «Ροές» ο ...

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία πεζογραφίας, εξαντλημένα (τα περισσότερα), επανεκδίδονται και διεκδικούν νέους αναγνώστες.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας: Αγγλία (εκδ. Διόπτρα)

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ψυχή ντυμένη αέρα» της Έλενας Χουζούρη (προδημοσίευση)

«Ψυχή ντυμένη αέρα» της Έλενας Χουζούρη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη μελέτη της Έλενας Χουζούρη «Ψυχή ντυμένη αέρα – Ανθούλα Σταθοπούλου - Βαφοπούλου: Η μούσα της μεσοπολεμικής Θεσσαλονίκης», η οποία θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Επίκεντρο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η Μάγε...

«(Α)Κατάλληλο Timing» της Ελένης Αλεξανδροπούλου (προδημοσίευση)

«(Α)Κατάλληλο Timing» της Ελένης Αλεξανδροπούλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη συλλογή διηγημάτων της Ελένης Αλεξανδροπούλου «(Α)Κατάλληλο Timing», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ο Αύγουστος, όσο μεγαλώνεις, μοιάζει πικρός. Οι περισ...

«Mind the gap» του Λάζαρου Αλεξάκη (προδημοσίευση)

«Mind the gap» του Λάζαρου Αλεξάκη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη συλλογή διηγημάτων του Λάζαρου Αλεξάκη «Mind the gap», η οποία θα κυκλοφορήσει στις 5 Φεβρουαρίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Είχε φτάσει σε μικρή απόσταση από τη βιτρίνα, και το νυχτεριν...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία πεζογραφίας, εξαντλημένα (τα περισσότερα), επανεκδίδονται και διεκδικούν νέους αναγνώστες.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας: Αγγλία (εκδ. Διόπτρα)

...
«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας (μυθιστορήματα, νουβέλες και διηγήματα) που αναμένουμε τις επόμενες μέρες ή εβδομάδες. Στην κεντρική εικόνα, ο Αλέξης Πανσέληνος, η Μάρω Βαμβουνάκη και ο Μιχάλης Μοδινός.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Μυθιστ...

Σίρλεϊ Τζάκσον (1916-1965): Η ευαίσθητη μάγισσα των αμερικανικών γραμμάτων

Σίρλεϊ Τζάκσον (1916-1965): Η ευαίσθητη μάγισσα των αμερικανικών γραμμάτων

Η Σίρλεϊ Τζάκσον [Shirley Jackson, 1916-1965] ήταν πολλά περισσότερα από μια συγγραφέας ιστοριών τρόμου. Με άξονα δύο βιβλία της που κυκλοφόρησαν ή επανακυκλοφόρησαν πρόσφατα «Η λοταρία και άλλες ιστορίες» (μτφρ. Χρυσόστομος Τσαπραΐλης) και «Ζούσαμε πάντα σε ένα κάστρο» (μτφρ. Βάσια Τζανακάρη) από τις εκδόσεις ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ