alt

Για το μυθιστόρημα του Santiago Gamboa Νυχτερινές Ικεσίες (μτφρ. Βασιλική Κνήτου, εκδ. Πόλις) 

Του Γιώργου-Ίκαρου Μπαμπασάκη

Όταν η ευφράδεια συναντιέται με την ευρυμάθεια και αμφότερες συνεργάζονται αρμονικά με την ευφυΐα το αποτέλεσμα δεν μπορεί παρά να είναι θελκτικό. Όταν, μάλιστα, προστίθενται πολλές δόσεις μυστηρίου, μιας αγωνίας που διαρκώς κορυφώνεται, και παρεμβάλλονται στο πράγμα δυνατοί μονόλογοι μιας κυβερνοπάνκ περσόνας που σχολιάζει ποιητικά τα δρώμενα, τότε οι σελίδες γίνονται τα οχήματα που σε οδηγούν ταχέως προς το εγκώμιο του συγγραφέα τους.

Ένα μπλέξιμο με διακίνηση ναρκωτικών στην Ταϊλάνδη, ένας πρόξενος που είναι και συγγραφέας, μια κοπέλα που σπουδάζει κοινωνιολογία αλλά είναι και πόρνη πολυτελείας, ένας νεαρός φοιτητής φιλοσοφίας που διετέλεσε μοναχικός street-artist και μαγεύτηκε από το σύμπαν των βιβλίων.

Ναι, ο Santiago Gamboa (Μπογκοτά, 1965) αξίζει και ένα και πολλά εγκώμια. Το μυθιστόρημά του Νυχτερινές Ικεσίες (μτφρ. Βασιλική Κνήτου, εκδ. Πόλις) συνδυάζει την post-noir ατμόσφαιρα με την post-punk αφήγηση: δύο ήρωες/αφηγητές εκτυλίσσουν την υπόθεση, ενώ μία τρίτη φωνή παρεμβάλλεται, θυμίζοντας τις τεχνικές του Don DeLillo στο μυθιστόρημα Κοσμόπολις (μτφρ. Θωμάς Σκάσσης, εκδ. Εστία). Το στόρι του βιβλίου είναι σχετικά απλό: ένα μπλέξιμο με διακίνηση ναρκωτικών στην Ταϊλάνδη, ένας πρόξενος που είναι και συγγραφέας, μια κοπέλα που σπουδάζει κοινωνιολογία αλλά είναι και πόρνη πολυτελείας, ένας νεαρός φοιτητής φιλοσοφίας που διετέλεσε μοναχικός street-artist και μαγεύτηκε από το σύμπαν των βιβλίων. Μια πλοκή στοιχειώδης που, ωστόσο, χάρις στους συγγραφικούς τρόπους του Gamboa, σε αδράχνει, σε κατακλύζει, σε υποχρεώνει να διαβάσεις το βιβλίο απνευστί, λες και είναι το πιο πετυχημένο page-turner. Η πολυφωνική, μάλλον η τετραφωνική αφήγηση και το κινηματογραφικό μοντάζ συνοδεύονται από την κοινωνική κριτική, την πολιτική ιστορία της σύγχρονης Κολομβίας, τις δεκάδες αναφορές στην κουλτούρα μιας γενιάς που πέρασε των παθών και των λαθών της τον τάραχο προκειμένου να συγκροτήσει το είναι της και να βρει την ταυτότητά της.

Ο Μανουέλ Μανρίκε (αναφορά στον Χόρχε Μανρίκε, τον ποιητή του ελεγειακού αριστουργήματος Coplas por la Muerte de su Padre) μεγαλώνει σε μια τετραμελή μικρομεσαία οικογένεια της Κολομβίας και δεν αντλεί αγάπη παρά μονάχα από την κατά τέσσερα χρόνια μεγαλύτερη αδελφή του, την όμορφη Χουάνα. Η Χουάνα τον παρηγορεί, τον συντροφεύει, αναλαμβάνει να τον οδηγήσει στην ενηλικίωση, τον τροφοδοτεί με βιβλία και με υλικά για να ζωγραφίζει στους δρόμους, τον γαλουχεί, τον παρηγορεί. Όταν η Χουάνα θα εξαφανιστεί, αρχές Νοεμβρίου του 2008, ο Μανουέλ θα επιδοθεί σε έναν αγώνα να τη βρει, πιστεύοντας ότι δεν έχει πεθάνει, ότι δεν είναι άλλο ένα από τα χιλιάδες θύματα του καθεστώτος Ουρίμπε, αλλά ζει. Ο αγώνας του αυτός θα τον οδηγήσει σε κυκλώματα πορνείας και διακίνησης ναρκωτικών, και αυτό, μοιραία, θα τον στείλει στην αρπάγη του νόμου. Το τέλος θα είναι αίσιο. Η Χουάνα θα βρεθεί, ο Μανουέλ θα ξεμπλέξει.

alt
Ο Santiago Gamboa

Ο Gamboa, μιλώντας για την αισθηματική αγωγή του Μανουέλ, βρίσκει την ευκαιρία να μας μιλήσει για τα οδόσημα της γενιάς του (και γενιάς μας) μάλλον παρά για αυτά της νεότερης κατά μία εικοσαετία γενιάς, στην οποία ανήκει ο νεαρός ήρωάς του. Ίσως είναι ένα τέχνασμα γεφύρωσης του χάσματος, μια ας πούμε άδολη δολιότητα, με την οποία θέλει να συστήσει σε νεότερους τα όσα τον έχουν συναρπάσει. Από τις σελίδες των Νυχτερινών Ικεσιών παρελαύνουν λαμπροί δημιουργοί που μας άλλαξαν, κυριολεκτικώς, τα φώτα, όπως ο Τζον Κασσαβέτης και ο Ακίρα Κουροσάβα, ο Ζαν-Πολ Σαρτρ και ο Κάρλος Φουέντες, ο Τόμας Πίντσον και ο Κερτ Βόνεγκατ, ο Ζιλ Ντελέζ και ο Γκυ Ντεμπόρ, ο οποίος τείνει ολοένα και περισσότερο να τιμάται με cameo εμφανίσεις σε λίαν ενδιαφέροντα μυθιστορήματα. Την τιμητική του έχει ο πυραυλοκίνητος συγγραφέας του Infinite Jest και του Η Σκούπα και το Σύστημα, ο Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας, καθώς ο Μανουέλ και ένας από τους ελάχιστους φίλους του θρηνούν, με τον δικό τους τρόπο, τον θάνατο του συγγραφέα. «Όταν έφτασε η είδηση για την αυτοκτονία του Φόστερ Γουάλας» αφηγείται ο Μανουέλ, «ο Έντγκαρ ντύθηκε στα μαύρα και με κάλεσε στο σπίτι του. Το πρόσωπό του ήταν χλωμό. Κλέψαμε από το μπαρ του πατέρα του ένα μπουκάλι Martini, τέσσερις σακούλες πατατάκια με ξύδι, εισαγόμενα από την Αγγλία, ένα βαζάκι υπέροχο τόνο κι ένα ολλανδικό τυρί, και πήγαμε στο νεκροταφείο της Ουσακέν να δειπνήσουμε προς τιμήν του» (σ. 112). Και πιο κάτω: «Φάγαμε και ήπιαμε στην ψυχή του Φόστερ Γουάλας, καλώντας τον να έρθει σ᾽ εκείνο το ταπεινό και φτωχό κοιμητήριο μιας ταπεινής και φτωχής χώρας, σε μια από τις πιο ταπεινές και φτωχές περιοχές του πλανήτη. Το μπουκάλι Martini περνούσε απ᾽ τον έναν στον άλλον, μέχρι που μεθύσαμε και οι δύο. Κάναμε τούμπες, τραγουδήσαμε, φωνάξαμε τους τίτλους των βιβλίων του Φόστερ Γουάλας και, παραδόξως, ένιωσα ελεύθερος, όριζα μια ελευθερία που μου προξενούσε ίλιγγο».

Από τις σελίδες των Νυχτερινών Ικεσιών παρελαύνουν λαμπροί δημιουργοί που μας άλλαξαν, κυριολεκτικώς, τα φώτα, όπως ο Τζον Κασσαβέτης και ο Ακίρα Κουροσάβα, ο Ζαν-Πολ Σαρτρ και ο Κάρλος Φουέντες, ο Τόμας Πίντσον και ο Κερτ Βόνεγκατ, ο Ζιλ Ντελέζ και ο Γκυ Ντεμπόρ.

Ο Μανουέλ μιλάει/αφηγείται απευθυνόμενος στον Κολομβιανό συγγραφέα και πρόξενο που έχει αναλάβει να τον βοηθήσει στο μπλέξιμό του με τις Αρχές της Ταϊλάνδης. Ο πρόξενος, σε πρώτο ενικό, συμπληρώνει τα όσα του αφηγείται ο Μανουέλ. Ενδιαμέσως, παρεμβάλλονται οι «Μονόλογοι της Δια-Δικτυακής», μιας κυβενοπάνκ περσόνας που μιλάει για το Blade Runner του Ρίντλεϊ Σκοτ και για την Κραυγή του Μουνχ, για την Μπανγκόκ και τα drugs, για την κουλτούρα των τρανσέξουαλ και τον λησμονημένο Ολλανδό Φρανσίσκους Σίλβιους ντε Μπόε, ο οποίος εφηύρε το μεγαλειώδες ποτό τζιν, για τον εμπρηστικό Αρθούρο Ρεμπό και για τους δυναμικούς Guns N' Roses, για τον Τσαρλς Ντίκενς και για τον τραγικό ποιητή Ρόκε Ντάλτον, αγαπημένο του Ρομπέρτο Μπολάνιο.

Μια τέταρτη φωνή, αυτή της Χουάνα, σε ένα κεφάλαιο ενενήντα σελίδων, το μεγαλύτερο του βιβλίου, συμπληρώνει όλα τα κενά της αφήγησης και αποτελεί ένα δριμύ κατηγορώ, ενίοτε με ελαφρώς κουραστικά διδακτικούς τόνους, κατά της σήψης και της διαφθοράς. Στο εν λόγω κεφάλαιο, ανάμεσα στον Σελίν και τον Προυστ, τον Ζενέ και τον Μάρτιν Έιμις, εμφανίζεται και κάποιος γηραιός κύριος Εσνόζ. Άλλο ένα κλείσιμο του ματιού εκ μέρους του Gamboa, μια προτροπή του να ξαναπιάσουμε τα πολύτιμα μυθιστορήματα του Jean Echenoz.

* Ο ΓΙΩΡΓΟΣ-ΙΚΑΡΟΣ ΜΠΑΜΠΑΣΑΚΗΣ είναι συγγραφέας και μεταφραστής.


Απόσπασμα από το βιβλίο

«Για την ώρα πρέπει να διαλέξω ένα ποίημα για να κρυφτώ, που τα λόγια του να μου χρησιμέψουν σαν οθόνη για να σκεπάσω το φως, που οι στίχοι του να είναι σαν γκρεμοί που προστατεύουν το μικρό μου νησί από την καταστροφή και τη θλίψη του κόσμου [....] Θα κρυφτώ σε ένα ποίημα του Ρόκε Ντάλτον, που τον δολοφόνησαν οι ίδιοι του οι σύντροφοι, οι ίδιοι του οι φίλοι! Είναι ένα από τα μεγαλύτερα παραδείγματα βλακείας στην ανθρώπινη ιστορία. Αχ, τα όνειρα και οι λέξεις, πώς σκοτώνουν. Ο Ρόκε ήταν ελεύθερος, αιθέριος, όπως επιθυμώ να γίνω κι εγώ. Όπως ήταν κάποιος που αγάπησα». 


altΝυχτερινές ικεσίες
Santiago Gamboa
Μτφρ. Βασιλική Κνήτου
Πόλις 2017
Σελ. 400, τιμή εκδότη €17,70

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ SANTIAGO GAMBOA

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Ανήκουστος βλάβη» του Ντέιβιντ Λοτζ (κριτική) – Μια καυστική παρωδία των campus novels

«Ανήκουστος βλάβη» του Ντέιβιντ Λοτζ (κριτική) – Μια καυστική παρωδία των campus novels

Για το μυθιστόρημα του Ντέιβιντ Λοτζ (David Lodge) «Ανήκουστος Βλάβη», που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κυψέλη σε μετάφραση Έφης Τσιρώνη.

Γράφει ο Αντώνης Γουλιανός

Στο μυθιστόρημά του Deaf Sentence (με...

«Μικρές κόκκινες γυναίκες» της Μάρτα Σανθ (κριτική) – Μια γυναίκα παλεύει για τη δικαίωση των θυμάτων του Ισπανικού Εμφυλίου

«Μικρές κόκκινες γυναίκες» της Μάρτα Σανθ (κριτική) – Μια γυναίκα παλεύει για τη δικαίωση των θυμάτων του Ισπανικού Εμφυλίου

Για το μυθιστόρημα της Μάρτα Σανθ (Marta Sanz) «Μικρές κόκκινες γυναίκες», που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Carnivora, σε μετάφραση Κωνσταντίνου Παλαιολόγου. Στη φωτογραφία, στιγμιότυπο από την ταινία «Land and Freedom» του Κεν Λόουτς (Ken Loach), με θέμα τον Ισπανικό Εμφύλιο.

...
«Σιντάρτα» & «Γερτρούδη» του Έρμαν Έσσε – Ξαναδιαβάζοντας τον Γερμανό της εσωτερικής αναζήτησης και του ρομαντικού έρωτα

«Σιντάρτα» & «Γερτρούδη» του Έρμαν Έσσε – Ξαναδιαβάζοντας τον Γερμανό της εσωτερικής αναζήτησης και του ρομαντικού έρωτα

Για τα βιβλία του Έρμαν Έσσε [Hermann Hesse] «Σιντάρτα» (μτφρ. Μαρία Αγγελίδου, Άγγελος Αγγελίδης) και «Γερτρούδη» (μτφρ. Ρένα Γεούργα) από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Η μοίρα των συγγραφέων (ακόμη και τ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Festen» του Τόμας Βίντερμπεργκ, σε σκηνοθεσία Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου

«Festen» του Τόμας Βίντερμπεργκ, σε σκηνοθεσία Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου

Για το «Festen» του Τόμας Βίντερμπεργκ, σε σκηνοθεσία Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου, στο θέατρο ΑΛΜΑ. 

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Στο θέατρο «Άλμα» ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος επέλεξε να σκηνοθετήσει τη δύσκολη θεατρική διασκευή της κινηματογραφικής ταινίας «FESTEN» («Οικογενειακή γιορ...

Πέθανε ο συγγραφέας Πάνος Θεοδωρίδης: Η Εταιρεία Συγγραφέων αποχαιρετά τον «Πετεφρή»

Πέθανε ο συγγραφέας Πάνος Θεοδωρίδης: Η Εταιρεία Συγγραφέων αποχαιρετά τον «Πετεφρή»

Ανακοίνωση της Εταιρείας Συγγραφέων για τον θάνατο του μέλους της Πάνου Θεοδωρίδη. 

Επιμέλεια: Book Press

Με λύπη μας πληροφορηθήκαμε τον θάνατο του αρχιτέκτονα και συγγραφέα Πάνου Θεοδωρίδη, σε ηλικία 77 ετών. Γνωστός και με το ψευδώνυμο «Πετεφρή...

Πόσα είναι τα φύλα, τελικά; Βιβλία και μελέτες που δίνουν τις απαντήσεις

Πόσα είναι τα φύλα, τελικά; Βιβλία και μελέτες που δίνουν τις απαντήσεις

Πόσα φύλα υπάρχουν; Ποια είναι η διαφορά μεταξύ βιολογικού και κοινωνικού φύλου; Υπάρχει φάσμα όσον αφορά το βιολογικό φύλο; Μια προσεκτική εξέταση των παραπάνω ερωτημάτων που αναδύονται στην επικαιρότητα τα τελευταία χρόνια.

Γράφει ο Αντώνης Γουλιανός

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ηθική και Ανήθικοι» του Κωνσταντίνου Γιατρά (προδημοσίευση)

«Ηθική και Ανήθικοι» του Κωνσταντίνου Γιατρά (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Κωνσταντίνου Γιατρά «Ηθική και Ανήθικοι», το οποιο κυκλοφορεί τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Stamora Moravita

...
«Στη σκόνη» της Μοργκάνα Κρέτζμαν (προδημοσίευση)

«Στη σκόνη» της Μοργκάνα Κρέτζμαν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Βραζιλιάνας Μοργκάνα Κρέτζμαν [Morgana Kretzmann] «Στη σκόνη» (μτφρ. Ζωή Καραμπέκιου), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κωστας Αγοραστός

Ρόδια και Τσιγάρα

...
«Απάρνηση» του Άρη Μαραγκόπουλου (προδημοσίευση)

«Απάρνηση» του Άρη Μαραγκόπουλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπασμάτων από το μυθιστόρημα του Άρη Μαραγκόπουλου «Απάρνηση», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Φεβρουαρίου από τις εκδόσεις Τόπος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιφάνεια Ι
(Ο Νικόλας δεν είναι πια εδώ)

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Πόσα είναι τα φύλα, τελικά; Βιβλία και μελέτες που δίνουν τις απαντήσεις

Πόσα είναι τα φύλα, τελικά; Βιβλία και μελέτες που δίνουν τις απαντήσεις

Πόσα φύλα υπάρχουν; Ποια είναι η διαφορά μεταξύ βιολογικού και κοινωνικού φύλου; Υπάρχει φάσμα όσον αφορά το βιολογικό φύλο; Μια προσεκτική εξέταση των παραπάνω ερωτημάτων που αναδύονται στην επικαιρότητα τα τελευταία χρόνια.

Γράφει ο Αντώνης Γουλιανός

...
«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία πεζογραφίας, εξαντλημένα (τα περισσότερα), επανεκδίδονται και διεκδικούν νέους αναγνώστες.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας: Αγγλία (εκδ. Διόπτρα)

...
«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας (μυθιστορήματα, νουβέλες και διηγήματα) που αναμένουμε τις επόμενες μέρες ή εβδομάδες. Στην κεντρική εικόνα, ο Αλέξης Πανσέληνος, η Μάρω Βαμβουνάκη και ο Μιχάλης Μοδινός.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Μυθιστ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ