Για τη συλλογή διηγημάτων του Βαγγέλη Σιαφάκα Με μια χιλιάρα Καβασάκι (εκδόσεις Πόλις)

Του Γ.Ν. Περαντωνάκη

Το παρελθόν, είτε πρόκειται για το πρόσφατο, που βιώθηκε και αναπολείται, είτε για το παλιότερο, που έγινε γνωστό μέσα από διηγήσεις άλλων ή αναγνώσεις βιβλίων και πηγών, πολλές φορές προβάλλεται στην οθόνη του μυαλού μας ως εξιδανικευμένος «αρκαδικός» τόπος. Εκεί τα πράγματα φαντάζουν ωραιότερα, αγνότερα, γνησιότερα, εκεί η μνήμη βρίσκει έναν χαμένο παράδεισο, όχι τόσο επειδή δεν εντοπίζει βάσανα και θλίψεις αλλά κυρίως επειδή το σαπιέλ χρώμα με το οποίο έχει χρωματίσει τις προηγούμενες εποχές αφήνει την πατίνα του αυθεντικού σε ό,τι έχει περάσει.

Για το μυθιστόρημα του Μάνου Ελευθερίου «Φαρμακείον Εκστρατείας» (εκδ. Μεταίχμιο)

Του Γιώργου-Ίκαρου Μπαμπασάκη

Για την ποιητική συλλογή του Σταύρου Σταυρόπουλου Πράξη εξαφάνισης (εκδ. Σμίλη)

Της Διώνης Δημητριάδου

Το παράδοξο των αντιθέσεων εισβάλλει ορμητικά στον ποιητικό λόγο του Σταύρου Σταυρόπουλου. Και διεκδικεί τη θέση του στη θέαση του κόσμου. Λέξεις που σε αιφνιδιάζουν, με σκληρό περίβλημα, το οποίο είναι έτοιμο να αυτοκαταργηθεί, μόλις υποψιαστείς πως η ουσία δεν είναι οι λέξεις (ποτέ δεν ήταν) αλλά το σώμα που εμπεριέχουν αυτές.

Για το έργο του Φρίντριχ Νίτσε Λυκόφως των ειδώλων (μτφρ. Βαγγέλης Δουλαβέρης, εκδ. Gutenberg)

Του Γιώργου Λαμπράκου

Μεταξύ των πάμπολλων πραγμάτων που ο Φρίντριχ Νίτσε ήξερε να κάνει καλά ήταν να επινοεί και να επιλέγει τίτλους για τα εμβληματικά βιβλία του. Έτσι, αρκετοί τίτλοι έργων του έγιναν εκφράσεις που χρησιμοποιούνται πια ευρέως («ανθρώπινο, πολύ ανθρώπινο», «πέρα από το καλό και το κακό», «θέληση για δύναμη» κ.ά.) ακριβώς διότι συνέλαβαν και σηματοδότησαν μια σημαντική στιγμή στην ιστορία της Δυτικής σκέψης και ιστορίας, συμπυκνώνοντάς τη σε λίγες λέξεις. Το Λυκόφως των ειδώλων, τίτλος που παραλλάσσει την όπερα Λυκόφως των θεών του Βάγκνερ και επιλέχτηκε ύστερα από σύσταση του φίλου του Πέτερ Γκαστ, είναι μία ακόμα τέτοια στιγμή. Το βιβλίο γράφτηκε μέσα σε λίγες μόλις ημέρες το 1888 και εκδόθηκε τον επόμενο χρόνο, μετά την κατάρρευση του φιλοσόφου.

Για το μυθιστόρημα του Ίαν ΜακΓιούαν Νόμος περί τέκνων (μτφρ. Κατερίνα Σχινά, εκδ. Πατάκη).

Του Γιώργου Βέη

Επίκειται, ήδη από τις πρώτες σελίδες του άριστα συγκερασμένου αυτού μυθιστορήματος, η κατάρρευση του γάμου της άτεκνης Φιόνας Μέι, μιας καταφανώς ευσυνείδητης κι ανεπίληπτης, πλην όμως «εγωίστριας, δύστροπης, ψυχρά φιλόδοξης και στοχοπροσηλωμένης» πολύπειρης νομικού, η οποία εκδικάζει στο βρετανικό Ανώτατο Δικαστήριο κατά κανόνα εξαιρετικά στριφνές υποθέσεις που εμπίπτουν στο δαιδαλώδες οικογενειακό δίκαιο. Οι αλλεπάλληλες «παράξενες αντεγκλήσεις, οι ειδικές εκκλήσεις, οι ενδόμυχες ψευδοεξομολογήσεις και οι εξωτικές αλληλοκατηγορίες» είναι επόμενο συχνά πυκνά να την εξαντλούν πνευματικά και σωματικά. Η νομολογία έχει εισέλθει κι εγκατασταθεί για τα καλά στη ζωή της. Επιστρέφοντας στην οικογενειακή εστία αναζητά, όπως θα περίμενε κανείς, θάλπος και γιατί όχι ηδονές. Ό,τι δηλαδή απολαμβάνει ακωλύτως επί σειρά ετών. Αλλά ο «ανήσυχος σύζυγός της στην τελευταία του ζαριά», ένας εστέτ του λόγου, πενήντα εννέα ετών ή εξήντα όπως ισχυρίζεται η ανυπεράσπιστη, λίαν ευάλωτη εν τέλει Φιόνα, ομολογεί ευθέως ότι μόλις προσφάτως έχει αποφασίσει να ξενοκοιμάται συστηματικά. Ο όψιμος δεσμός του με μιαν ευειδή διαχειρίστρια στατιστικών δεδομένων δείχνει ότι συνιστά προϊόν των τυπικά σπασμωδικών αντιδράσεων ενός διχασμένου άρρενος. Εξειδικευμένος μελετητής του έργου του Βιργιλίου, ακούει στο όχι και πολύ εύηχο όνομα Τζακ. Περιττό να τονίσω ότι παραπέμπει εμμέσως πλην σαφώς στον συνονόματο συμπατριώτη του Αντεροβγάλτη.

Για τη βιογραφία του Χαρίλαου Τρικούπη από τη Λύντια Τρίχα Χαρίλαος Τρικούπης (εκδ. Πόλις)

Του Γιώργου Σιακαντάρη

Είναι αλήθεια ότι η ιστοριογραφία δεν είναι τόσο γενναιόδωρη με τον μεγάλο φιλελεύθερο πολιτικό των τελών του 19ου αιώνα, τον Χαρίλαο Τρικούπη, όσο είναι με τον άλλο μεγάλο φιλελεύθερο πολιτικό των αρχών του 20ου αιώνα, τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Οι μονογραφίες, οι μελέτες και οι βιογραφίες για τον δεύτερο είναι πολύ περισσότερες απ’ όσες για τον πρώτο. Επομένως, οι αναγνώστες οι οποίοι 121 χρόνια μετά τον θάνατο του έχουν την ευκαιρία να διαβάζουν αυτή τη τόσο συστηματική αλλά και με γλαφυρό τρόπο γραμμένη μελέτη-βιογραφία για τον Χαρίλαο Τρικούπη, τον αποκαλούμενο και «μέγα υπνωτιστή» των μαζών, μόνο ως τυχεροί μπορεί να χαρακτηριστούν.

Για την ποιητική συλλογή της Γλυκερίας Μπασδέκη «Η Θεόδωρος Κολοκοτρώνης» (εκδ. Bibliotheque)

Του Ιγνάτη Χουβαρδά

Για την ποιητική συλλογή της Ευαγγελίας Ανδριτσάνου Η δηλητηριώδης (εκδ. Άγρα), που παρουσιάζεται σήμερα το βράδυ στο Jazzpoint (Ακαδημίας 18).

Του Θάνου Κάππα

Διδάσκοντας ποίηση σε παιδιά του Γυμνασίου ή του Λυκείου, αισθάνεσαι πολύ συχνά πως η λεγόμενη κατανόηση, η περίφημη εξομάλυνση του κειμένου λειτουργεί περισσότερο σαν ένα καθησυχαστικό σχήμα, μια έμμεση υπόταξη αυτού του θαύματος από λέξεις που είναι πάντα το ποίημα, στο «νόημά» του. Ενώ η ποίηση αφορά ακριβώς τον σπινθήρα που παράγει η νέα συνάφεια, η νέα συγκατοίκηση των λέξεων, εμείς επιμένουμε να παραπέμπουμε σε εκείνο το φθαρμένο παλιό νόημα, στη γλώσσα πριν το θαύμα, σαν να πρέπει να μεταφραστεί αυτή η εκτροπή σε μια κανονικότητα, να επαναρυθμιστεί η παροδική απορρύθμιση που δημιούργησε ο ποιητικός λόγος. Ξεκινάω έτσι κάπως ανορθόδοξα, με ένα απόσπασμα του βιβλίου που σχετίζεται, νομίζω, με αυτό που λέω: Να θερμάνω τις λέξεις, πρέπει να θερμάνω τις λέξεις. Ίσως να φύγουν τα σημεία στίξης, ίσως οι τόνοι, ίσως η ορθογραφία τι να μείνει τι 

Για τη συλλογή διηγημάτων του Σπύρου Λ. Βρεττού Ένας αόριστος άνθρωπος (εκδ. Γαβριηλίδης)

Της Λίλυς Εξαρχοπούλου

Τον Σπύρο Βρεττό τον πρωτογνωρίσαμε ως ποιητή που σιγά σιγά αναδείχθηκε σε έναν από τους σημαντικότερους της γενιάς του∙ στη συνέχεια ως δοκιμιογράφο με δυο σημαντικές μελέτες για τους Καρυωτάκη και Καβάφη∙ απρόσμενα και ως «ερασιτέχνη» γλύπτη σε μια -προ διετίας- έκθεση της Εταιρείας Συγγραφέων αφιερωμένη στα διφυή μέλη της. Με όλη αυτή τη γνώση ως σκευή του αποφασίζει τώρα να μπει και στην πεζογραφία με τη συλλογή διηγημάτων Ένας αόριστος άνθρωπος, μια πολυεπίπεδη, εξαιρετική συλλογή που απευθύνεται σε μια ευρεία γκάμα αναγνωστών.  

Για την ποιητική συλλογή του Κυριάκου Χαρίτου Το επί ματαίω (εκδ. Κέδρος)

Του Κωνσταντίνου Μπούρα

Η ζωή σαν τηλεοπτική σαπουνόπερα, σαν αφόρητο talk show κι ο άνθρωπος ξεφτιλισμένος, χαμένος «Σε πλαστικά πλατό / πουδραρισμένος / απ’ άτριχο ταριχευτή / με το μικρόφωνο στα χείλια…» (σελ. 21).

Σκέψεις με αφορμή την έκδοση τα τελευταία χρόνια αρκετών δυστοπικών πεζογραφικών κειμένων από Έλληνες συγγραφείς.

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Βλέπω τα τελευταία χρόνια αρκετά μυθιστορήματα ή νουβέλες και διηγήματα που διακρίνονται για ένα κλίμα μυστηρίου, στα όρια της δυστοπίας. Βλέπω κείμενα που μας μεταφέρουν σε τόπους κακοτοπίας, όπου η πραγματικότητα είναι ημιρεαλιστική, τα πρόσωπα συχνά ανώνυμα, οι κινήσεις τους οριακά φυσιολογικές.

Για το μυθιστόρημα του Erri De Luca Είσαι δικός μου, εσύ (μτφρ. Άννα Παπασταύρου, εκδ. Κέλευθος)

Της Γεωργίας Μανάφη

Ένα ναπολιτάνικο καλοκαίρι του μεταπολέμου σε ένα νησί. Ξυπολυσιά και χέρια βουτηγμένα στην ψαρίλα, δέρμα αρμυρισμένο. Ένα έφηβο αγόρι δεκαέξι χρονών, μακριά από την πόλη και από όσα θεωρεί γνώριμα, δίπλα στους ψαράδες του νησιού, με όλη την ξεγνοιασιά του θέρους, με όλες εκείνες τις «αδιανόητες ελευθερίες που επιτρέπουν να εμβαθύνεις». Ένα αγόρι που βιάζεται να μεγαλώσει. Είναι το καλοκαίρι του μεστώματος. Ενός μεστώματος αρσενικού, που σου μαθαίνει να υπομένεις τον πόνο.

Για την ποιητική συλλογή της Ελένης Ντούξη Μείον δεκάξι (εκδ. Μελάνι)

Της Βαρβάρας Ρούσσου

Η πρώτη ποιητική συλλογή της Ελένης Ντούξη υπό τον τίτλο Μείον δεκάξι παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και θέτει ζητήματα που αφορούν όχι μόνον το δικό της βιβλίο αλλά και γενικά τη σύγχρονη ελληνική ποίηση.

Για το μυθιστόρημα του Volker Weidermann Οστάνδη 1936 (μτφρ. Μαρία Αγγελίδου, εκδ. Άγρα).

Του Γιώργου-Ίκαρου Μπαμπασάκη

«Αμέριμνη δυστυχία»: Δανείζομαι τον τίτλο της νουβέλας του Πέτερ Χάντκε γιατί ακριβώς αυτές ήσαν οι δύο πρώτες λέξεις που μου ήρθαν στο μυαλό όταν τελείωσα την ανάγνωση του μυθιστορήματος Οστάνδη 1936 (μτφρ. Μαρία Αγγελίδου, εκδ. Άγρα) του Φόλκερ Βάιντερμαν [Volker Weidermann] (Ντάρμστατ, 1969). Η αμεριμνησία είναι, βέβαια, φαινομενική, βεβιασμένη, επιφανειακή, καθόσον τα πάντα προμηνύουν τη θύελλα και το σκότος, τα πάντα ωθούν προς τη δυστυχία. Ένα διάλειμμα, μια αγκομαχούσα ανάπαυλα, σε ένα θέρετρο που σε λίγο δεν θα υπάρχει πια, σε μια πόλη που θα καταστραφεί ολοσχερώς, σε έναν χρόνο, ένα θέρος, που θα τιναχτεί στον αέρα, θα γίνει θραύσματα.

Για την ποιητική συλλογή του Γιώργου Βέη Για ένα πιάτο χόρτα (εκδ. Ύψιλον).

Της Χρύσας Φάντη

«Πότε και πώς μπόρεσαν όλα αυτά τα βουνά, οι λίμνες να γίνουν οι λέξεις τα όνειρά μας στις ώρες της στέρησης και της ανάγκης;
η φωτιά δεν θα σβήσει ο κόσμος δεν σώνεται παραμένει στην επιθυμία»
Γιώργος Βέης

Τόποι της γης και τόποι του μύθου και του γαλαξία, Κηφέας, Κασσιόπη, Ανδρομέδα, Σείριος, Ωρίων∙ ψάχνοντας αέναα για την αρχαία πηγή με όλα τα μέσα και όλους τους αφηγηματικούς τρόπους (στη συγκεκριμένη περίπτωση, με ελεύθερο στίχο και σονέτα), «αρχαιολόγος του εαυτού του ή δύστυχος εξαντλημένος θνητός (Mortalibus aegris)» αλλά και με τον ήλιο της ποίησης «να χύνει στο μέτωπό του λαμπράς ακτίνας αθανασίας (Κάλβος, «Η Βρετανική Μούσα»)», ο Γιώργος Βέης μέσα στο 2016 έκδωσε την 13η ποιητική του συλλογή με τον τίτλο Για ένα πιάτο χόρτα, από τις εκδόσεις Ύψιλον.

Για το βιβλίο με κείμενα του Fernando Pessoa, Ω Λισαβόνα, σπίτι μου! (μτφρ. Μαρία Παπαδήμα, εκδ. Gutenberg).

Του Χρήστου Αρμάντο Γκέζου

Η εικόνα του Πεσσόα διάσπαρτη με λέξεις πάνω σε λευκό χαρτί, όπως δεσπόζει και της Λισαβόνας η εικόνα επιβλητικά και μονοπωλιακά στη λευκότητα του φαντασιακού τοπίου του Πεσσόα – αυτό είναι το εξώφυλλο του καλαίσθητου βιβλίου των εκδόσεων Gutenberg, μιας συλλογής κειμένων του σπουδαίου Πορτογάλου, που σκοπό έχει να αναδείξει και να υπογραμμίσει τον τρόπο που η πρωτεύουσα της Πορτογαλίας καθόρισε τη ζωή και τη σκέψη του ποιητή, χωρίς μακροσκελείς αναλύσεις αλλά κυρίως μέσω των ίδιων των λεκτικών γεννημάτων του ακατάπαυστα ανήσυχου νου του. Αυτές οι τυχαίες λέξεις μού υπαγορεύτηκαν από την απέραντη έκταση της πόλης, ιδωμένης υπό το οικουμενικό φως του ήλιου από το ύψωμα του Σάο Πέδρο ντε Αλκάνταρα.

Για το μυθιστόρημα της Svetlana Alexievich «Το τέλος του κόκκινου ανθρώπου» (μτφρ. Αλεξάνδρα Δ. Ιωαννίδου, εκδ. Πατάκη).

Του Κώστα Δρουγαλά

Για την επίτομη έκδοση του βιβλίου του Ian Kershaw Χίτλερ (μτφρ. Γρηγόρης Κονδύλης, Στέφανος Ροζάνης, εκδ. Μεταίχμιο).

Του Γιώργου Σιακαντάρη

Σύμφωνα με τον Διαφωτισμό δυο είναι οι μεγάλοι εχθροί του ανθρώπινου πνεύματος και της προόδου: ο φανατισμός και η άγνοια. Στο παρουσιαζόμενο βιβλίο Χίτλερ (συνοπτική έκδοση του δίτομου Χίτλερ, 1889- 1936- Ύβρις και Χίτλερ, Νέμεσις 1936-1945 με τους ίδιους μεταφραστές) αυτοί οι δυο εχθροί του ανθρώπινου είδους δέχονται συνεχώς τα «πυρά» του ορθολογικού και μετριοπαθούς τρόπου του σκέπτεσθαι.

Για το μυθιστόρημα του Miguel Bonnefoy Το ταξίδι του Οκτάβιο (μτφρ. Σοφία Διονυσοπούλου, εκδ. Utopia).

Του Μιχάλη Μακρόπουλου

Στο δοκίμιό του «The Golden Alphabet» (Το χρυσό αλφάβητο) από τη συλλογή The Unexpected Universe (Το απροσδόκητο σύμπαν) ο ανθρωπολόγος και ποιητής Loren Eiseley γράφει: «Μην πιστεύετε αυτούς που μ’ όλη τους τη σοβαρότητα μας λένε ότι η γραφή ξεκίνησε με την οικονομία και την καταγραφή αγγείων με λάδι. Στην πραγματικότητα ο άνθρωπος είναι μαντικό ζώο. Καθώς υστερεί στο ένστικτο, πρέπει να αναζητεί διαρκώς νοήματα. Λησμονούμε πως, σαν ένα παιδί, ο άνθρωπος ήταν αναγνώστης προτού να γράψει· ένας αναγνώστης αυτού που ο Coleridge αποκάλεσε κάποτε παντοδύναμο αλφάβητο του σύμπαντος. Πολύ παλιά, οι πρόγονοί μας ήξεραν, όπως ακόμα ξέρει ο Εσκιμώος, ότι μια οδηγία υπάρχει κρυμμένη μες στη θύελλα ή στο χορό του σέλαος. Ότι το μέλλον μπορεί να ιδωθεί σ’ εικόνες αποτυπωμένες στο τοίχωμα μιας σπηλιάς ή στις ραγισματιές που ένας σαμάνος τις ερμηνεύει στην καμένη ωμοπλάτη ενός λαγού. Ως και το πέταγμα των πουλιών είναι μια γραφή προς ανάγνωση».

Για τις μυθιστορίες του Κώστα Ακρίβου Τελευταία νέα από την Ιθάκη (εκδ. Μεταίχμιο).

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Παρόλο που ο τίτλος του βιβλίου θυμίζει, εκτός από την απήχηση πολεμικών απομνημονευμάτων (λ.χ. «Ουδέν νεώτερον από το δυτικό μέτωπο»), και δημοσιογραφικό λόγο, η σύγχρονη πολιτική δεν κυριαρχεί στα διηγήματα του τόμου. Περισσότερο, αυτά αναφέρονται σε κοινωνικές μικροπραγματικότητες που στηρίζονται τόσο στην Ιστορία όσο και στη σημερινή κατάσταση και ταυτόχρονα κρέμονται από τον ομηρικό μύθο.

Για το βιβλίο της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ Της μοναξιάς διπρόσωποι μονόλογοι (εκδ. Καστανιώτη).

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

Εσωτερικές διαδρομές μέσα σε σημασιολογικά τοπία που αποδίδουν την ευρηματική διαχείριση εννοιών, μεταξύ των οποίων προβάλλονται ως οδόσημα-φάροι η ύπαρξη, η ζωή και ο θάνατος, ο χρόνος, η δημιουργία: η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ φαίνεται να χαρτογραφεί με ιδιαιτέρως παραστατικό τρόπο αυτές τις εσωτερικές διαδρομές στο πλαίσιο της δομής του νέου βιβλίου της με τον τίτλο Της μοναξιάς διπρόσωποι μονόλογοι (εκδ. Καστανιώτη).

Για το μυθιστόρημα του Joseph Andras «Για τα πληγωμένα μας αδέρφια» (μτφρ. Γιώργος Καράμπελας) που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου.

Του Δημήτρη Αναστασόπουλου

Για την ποιητική συλλογή της Φωτεινής Βασιλοπούλου Πρωσικό μπλε (Οι εκδόσεις των φίλων)

Της Διώνης Δημητριάδου

[...] Στάσου μονάχος και θα δεις τους μέσα σου καθρέφτες/ να τρίβονται σιγά σιγά σε άμμο του βυθού. Η παραπάνω προστακτική σε ποιον απευθύνεται; Ως παραίνεση ή ως επιτακτική κίνηση από ποιον εκπορεύεται; Αν ο αναγνώστης βρει τον δρόμο προς τον στίχο, αν και ο ίδιος αντικρίσει τον βυθό, η συγκυρία ευτυχής. Θα λέγαμε πως η ποίηση τον βρήκε, τον επέλεξε για συνοδοιπόρο του μέσα άλγους. Ωστόσο η ποιητική μοναξιά παραμένει ακέραιη. Η καταβύθιση πάντοτε είναι μοναχική και απολύτως προσωπική. Η Φωτεινή Βασιλοπούλου εδώ σε μια ποιητική κατάθεση (μετά την πρώτη της πεζογραφική) με επίγνωση της  ενσωμάτωσής της  στον κόσμο των ποιητών/δημιουργών. Το ποιητικό υποκείμενο εναλλάσσει το πρώτο ενικό πρόσωπο με το δεύτερο, το εγώ με το εσύ, με την άνεση που έχει η ποίηση να παίζει με τα πρόσωπα και τα προσωπεία. Για να καταλήξει -δεν έχουμε καμία αμφιβολία ως προς αυτό- στην απόλυτη ταύτιση των δύο.

Για το μυθιστόρημα του Florian Illies 1913, Η χρονιά πριν από τη θύελλα (μτφρ. Ειρήνη Διάδου, εκδ. Utopia).

Του Γιώργου-Ίκαρου Μπαμπασάκη

Παραπονιόταν, κάπως υπερβολικά, ο William S. Burroughs, στην ταραγμένη και γιορτινή δεκαετία του 1960, ότι η λογοτεχνία έχει μείνει πίσω κατά μισό αιώνα σε σύγκριση με τα τολμηρά άλματα που είχαν αναστατώσει τις εικαστικές τέχνες. Κι έτσι, με την καταλυτική βοήθεια του στεβού συνεργάτη του, του Brion Gysin, προχώρησε σε νέους τρόπους αφήγησης πειραματιζόμενος με τις μεθόδους cut-up και fold-in που επινόησαν αυτοί οι δύο φίλοι στις υγρές κάμαρες του, θρυλικού πια και τότε δεκάτης τρίτης (και τελευταίας) κατηγορίας, ξενοδοχείου Beat Hotel της Madame Rachou. Το cut-up και το fold-in είναι η μεταφορά των μεθόδων του κολλάζ και του μοντάζ στη γραφή.   

Γνωρίζοντας τον Tzvetan Todorov μέσα από τα σημαντικότερα βιβλία του που κυκλοφόρησαν στη χώρα μας τα τελευταία είκοσι χρόνια. 

Του Γιώργου Σιακαντάρη

Για την ποιητική συλλογή της Σοφίας Διονυσοπούλου Ψυχές στην ερημιά του (εκδ. Το Ροδακιό).

Της Κλεοπάτρας Λυμπέρη

Σε πτήσεις όρασης και ακοής, το ύψιστο μάτι
και το βαθύτερο αυτί.
Wallace Stevens

Ζωή σημαίνει να χάνεις χρόνο· τίποτε δεν μπορούμε να αποκτήσουμε, τίποτε να φυλάξουμε, εκτός κι αν έχει τη μορφή της αιωνιότητας, γράφει ο ισπανός φιλόσοφος Χόρκε Σανταγιάνα. Γι’ αυτή τη μορφή της αιωνιότητας μοιάζει να ενδιαφέρεται η Σοφία Διονυσοπούλου στο παρόν βιβλίο, καθώς υπηρετεί μια ύψιστη επιθυμία: Να εκταθεί προς εκείνη τη διαδρομή, η οποία περιγράφει την ολοκληρωτική έξοδο από τον εαυτό της και τη διεύρυνσή της, μέσα από την αισθηματική περιπέτεια μιας άλλης ύπαρξης. Γι’ αυτή την προέκταση είναι αναγκαία μια ειδική συνθήκη: o αληθινός έρωτας.

Για το μυθιστόρημα της Έλενας Χουζούρη Ο θείος Αβραάμ μένει πάντα εδώ (εκδ. Πατάκη).

Του Νίκου Ξένιου

Γραμμένο σε βιβλικό κλίμα και με αφήγηση ιδιαίτερα λυρική και συναισθηματικά φορτισμένη, το βιβλίο της Έλενας Χουζούρη Ο θείος Αβραάμ μένει πάντα εδώ (εκδ. Πατάκη) εντάσσεται στο είδος εκείνο των μυθιστορημάτων που εστιάζουν στον κοινωνικοϊστορικό περίγυρο και πλάθουν τους χαρακτήρες στο έδαφος ενός σύγχρονου νατουραλισμού.

Για το μυθιστόρημα του Βασίλειου Φ. Δρόλια «Nyos. Η τελετή της αθωότητας» (εκδ. Κέδρος), που διαδραματίζεται στην Αφρική. 

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Ενώ τα πρώτα σημάδια της κρίσης αχνοφαίνονται, ο Χάρης Νικολόπουλος, ο ήρωας της Χίλντας Παπαδημητρίου, εισβάλλει στα στέκια των χίπστερς για να ανακαλύψει έναν δολοφόνο μέσα στον χαοτικό κόσμο της ανεξάρτητης ραδιοφωνίας.

Του Δημήτρη Αναστασόπουλου

Σεπτέμβριος του 2009 και η σκιά της οικονομικής κρίσης αρχίζει να πέφτει πάνω από την Αθήνα. Για όποιον μπορεί να διακρίνει πέρα από τα νέον φώτα του κέντρου, οι άστεγοι φαίνονται ήδη να έχουν πλημυρίσει τις σκοτεινές κόγχες του. Ο αστυνόμος Χάρης Νικολόπουλος όμως ενδιαφέρεται για μία συγκεκριμένη άστεγη. Μια ξεπεσμένη ηθοποιό που ανακαλύπτεται άγρια δολοφονημένη στα στενά της Ομόνοιας κάτω από την οδό Αθηνάς. Την περιοχή όπου οι παρίες της πόλης, μια μάζα που όλο και πληθαίνει, συνυπάρχει με το πολύχρωμο πλήθος που μόλις ανακάλυψε πόσο μοδάτο και ελκυστικό είναι το κέντρο της μητρόπολης. 

Για το βιβλίο του Δημήτρη Δασκαλόπουλου Τα χρόνια μου και τα χαρτιά μου (εκδ. Πατάκη).

Του Κώστα Λογαρά

Διάβασα το καινούριο βιβλίο του Δημήτρη Δασκαλόπουλου με την ίδια περιέργεια που ένα παιδί θέλει να μάθει «τι έγινε τότε», και ρωτάει κάποιον μεγαλύτερο, αυτόπτη μάρτυρα, να του αφηγηθεί τις εμπειρίες της ζωής του, τα βιώματα από τις συναναστροφές του με πρόσωπα σημαντικά. Του ζητά να αναπαραστήσει τα χρόνια και τις εποχές, λεπτομέρειες και γεγονότα, πώς γράφτηκαν τα κομμάτια αυτά της «Ιστορίας». Και τον τραβάει συνέχεια απ’ το μανίκι «πες μου και πες μου». Την ίδια περιέργεια ακριβώς καλλιέργησε και σε μένα το πρόσφατο βιβλίο τού Δημήτρη Δασκαλόπουλου Τα χρόνια μου και τα χαρτιά μου.

Για τα μυθιστορήματα του Νίκου Δαββέτα Ωστικό κύμα (εκδ. Πατάκη) και της Σωτηρίας Σταυρακοπούλου Η μεθυσμένη γυναίκα (εκδ. Εστία).

Του Παναγιώτη Γούτα

Ο Νίκος Δαββέτας είναι ιδιαίτερη περίπτωση στα ελληνικά γράμματα. Ξεκίνησε ως ποιητής, και επί μια δεκαπενταετία τύπωσε έξι ποιητικές συλλογές με σημαντική αναγνωστική απήχηση. Έγινε γνωστός στο κλίμα ενός ύστερου υπερρεαλισμού που «λανσάρισαν» οι νεότερες μεταπολιτευτικές γενιές ποιητών, κάτι που προφανώς εγκατέλειψε, αφού τα ποιήματα της τελευταίας του συλλογής 1960 (τίτλος που παραπέμπει στη χρονολογία της γέννησής του) κινούνται στο λιτό και εξομολογητικό κλίμα των ποιητών του κύκλου της «Διαγωνίου», γεγονός που δεν παραλείπει να τονίζει, δηλαδή ότι πρωτοδημοσίευσε ποιήματα στη Διαγώνιο, στα βιογραφικά σημειώματα των πεζογραφικών του βιβλίων. Καταξιωμένος ήδη ποιητής, κάνει στροφή το 2002 στην πεζογραφία, περίπτωση σπάνια για τα ελληνικά δεδομένα, αφού οι πεζογράφοι, στα πρώτα τους βήματα, το πολύ να έχουν τυπώσει μία ή δύο ποιητικές συλλογές (συνήθως ιδίοις αναλώμασι) και, κατόπιν, βλέποντας το «θηρίο» κατάματα, το βάζουν στα πόδια.

Για το βιβλίο του Βασίλη Ι. Τζανακάρη Η Ελλάδα φλέγεται. Από την είσοδο των Γερμανοβουλγάρων, στη ματωμένη Αθήνα των Δεκεμβριανών (εκδ. Μεταίχμιο).

Του Τραϊανού Χατζηδημητρίου

Με τίτλο Η Ελλάδα φλέγεται και υπότιτλο Από την είσοδο των Γερμανοβουλγάρων, στη ματωμένη Αθήνα των Δεκεμβριανών, κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μεταίχμιο το νέο βιβλίο του Βασίλη Τζανακάρη, το οποίο αριθμεί περί τις 750 σελίδες. Ο συγγραφέας είναι ήδη γνωστός από τα προηγούμενα βιβλία του σχετικά με την ληστοκρατία και την μικρασιατική καταστροφή και προσφυγιά, ένα μάλιστα από τα οποία, το Δακρυσμένη Μικρασία τιμήθηκε με το κρατικό βραβείο 2008.