alt

Για το μυθιστόρημα του Δημήτρη Μεσορράχη «Το μονοπάτι της Ευγενίας» (εκδ. Εστία).

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Το βιβλίο είναι διπλά αντιμυθιστορηματικό, αλλά συνάμα δελεαστικό και ερεθιστικό για τη σκέψη. Αφενός, είναι γραμμένο σε λιτή γλώσσα, γεμάτη με όρους, τεχνικές λεπτομέρειες κι επιστημονικά δεδομένα, που ξενίζουν. Αφετέρου, η ιστορία συντίθεται από ψηφίδες που άλλοτε ενώνονται κι άλλοτε όχι, καθώς η επεισοδιώδης πλοκή θρυμματίζει το σύνολο. Η ζωή της Ευγενίας, μιας πλούσιας αρχιτέκτονος, που δεν επαναπαύεται στην εύκολη ζωή αλλά –με τα λεφτά της– δοκιμάζει νέα πρότζεκτ, πειραματίζεται με τη ζωή και καταστρώνει σχέδια που δοκιμάζουν τις αντοχές της ανθρώπινης φύσης και της νομοτέλειας.

Η ζωή της Ευγενίας, μιας πλούσιας αρχιτέκτονος, που δεν επαναπαύεται στην εύκολη ζωή αλλά –με τα λεφτά της– δοκιμάζει νέα πρότζεκτ, πειραματίζεται με τη ζωή και καταστρώνει σχέδια που δοκιμάζουν τις αντοχές της ανθρώπινης φύσης και της νομοτέλειας.

Στην πορεία της ζωής της συναντώνται η επιστήμη με την τέχνη, ο άνθρωπος με τη φύση, το λειτουργικό με το καλλιτεχνικό, το πρακτικό με το ωραίο, το νομοτελειακό με το τυχαίο. Οι πειραματισμοί της δοκιμάζουν τις αντοχές των πιάνων και των αυτοκινήτων, τη λειτουργία του λωτού και την αισθητική των κτηρίων, τις δυνάμεις του έρωτα και την ιδιαιτερότητα του κρασιού, του καρπάτσιο και της ζαχαροπλαστικής, τα όρια της φωτογραφίας, την αξία του μόντελινγκ και τις ανθρώπινες δυνάμεις στο βόλεϊ ή στο κολύμπι. Έτσι, η μηχανική και η αεροδυναμική συναντούν την τέχνη και η γαστρονομία διασταυρώνεται με τον ανθρώπινο ψυχισμό ή τον αθλητισμό. 

Πάνω σ’ αυτόν τον κυλιόμενο διάδρομο ο συγγραφέας μελετά φιλοσοφικά τη διελκυστίνδα μεταξύ του ντετερμινισμού και της τυχαιότητας, όπως αυτή ανευρίσκεται σε διάφορα σενάρια της καθημερινότητας. Από τα μία δηλαδή η φυσική νομοτέλεια εκφράζεται με νόμους, δηλωμένους ή άδηλους, και έχει απτά αποτελέσματα, αλλά από την άλλη υπάρχουν πάντα απρόβλεπτοι παράγοντες, πολλοί από τους οποίους είναι απλώς αφανείς, ενώ άλλοι ανάγονται στο συναίσθημα, στην ανθρώπινη μοναδικότητα ή στην εντροπία της φύσης.

alt
Ο Δημήτρης Μεσορράχης γεννήθηκε στην Αθήνα
το 1982. Είναι χημικός μηχανικός, διδάκτορας
του Πανεπιστημίου Πατρών και απόφοιτος της
Σχολής Ανωτάτων Εμπορικών Σπουδών του
Παρισιού (Ecole des Hautes Etudes Commerciales
de Paris, HEC) στη διοίκηση επιχειρήσεων.
Το πρώτο του μυθιστόρημα Η ανάβαση (2017)
ήταν υποψήφιο για το βραβείο
πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα στα Κρατικά
Βραβεία Λογοτεχνίας, στα Βραβεία της Εταιρείας
Συγγραφέων και στα Λογοτεχνικά Βραβεία
του περιοδικού «Αναγνώστης».




Σ’ αυτό το πλαίσιο τίθενται πρωτότυπα μυθοπλαστικά ερωτήματα: Πώς λειτουργεί, λοιπόν, ο λωτός και γιατί θεωρείται πρότυπο καθαρότητας; Ποια είναι εκείνα τα στοιχεία που κάνουν τέλειο ένα πιάνο; Τι είναι ο έρωτας και ποιους νέους κόσμους αναδεικνύει; Πόσο σκόπιμες και πόσο τυχαίες είναι οι επιλογές του ανθρώπου; Όλα είναι συναίσθημα ή λογική; Αυτά και άλλα παρόμοια ερωτήματα εξετάζονται μέσα από διαφορετικά επεισόδια που επιλέγει ή πέφτει πάνω τους η Ευγενία. Οι πειραματισμοί και τα πιθανά σενάρια που ξεδιπλώνει η ηρωίδα λειτουργούν ως υποθέσεις εργασίας, ως εργαστήρια κοινωνικών μελετών, όπου καθετί θα δείξει με την επιτυχία ή την αποτυχία του τις ανθρώπινες δυνάμεις και όρια.

Σχεδόν εξαρχής η Ευγενία συμμετέχει τόσο στο επιστημονικό πεδίο, με τις σπουδές της και την εργασία της, όσο και στο καλλιτεχνικό, με το πιάνο και τις λοιπές ανησυχίες της. Μεταξύ γραμμικού κι ελεύθερου σχεδίου, μεταξύ της τεχνικής και της ακουστικής ενός μουσικού οργάνου, πώς δένουν αυτοί οι χώροι και πώς αλληλοσυμπληρώνονται; Ο Δημήτρης Μεσορράχης εξετάζει, μέσω της ζωής της ηρωίδας του, την τομή της επιστήμης και της τέχνης, καθώς το αντικειμενικό συναντά το ασύλληπτο και το μετρήσιμο το υποκειμενικό. Εκεί μέσα εμφιλοχωρεί ο έρωτας, ο οποίος δεν είναι κατ’ ανάγκη συναίσθημα, αλλά συχνά χημική εξίσωση, χημεία μεταξύ σωμάτων και προσωπικοτήτων, που δεν είναι πάντα ικανή να ξεσηκώσει τον εσωτερικό κόσμο. 

Ο Δημήτρης Μεσορράχης εξετάζει, μέσω της ζωής της ηρωίδας του, την τομή της επιστήμης και της τέχνης, καθώς το αντικειμενικό συναντά το ασύλληπτο και το μετρήσιμο το υποκειμενικό.

Η γραμμική πορεία και η ετερόκλιτη φύση των μεμονωμένων επεισοδίων απονευρώνει την πολυπλοκότητα ενός μυθιστορήματος. Αν την παρακάμψουμε, όμως, μπορούμε να δούμε άλλους συνεκτικούς άξονες και τη σύγκλισή τους πάνω σε μια κοινή βάση. Είναι η προσπάθεια του ανθρώπου να πειραματιστεί με τη ζωή, συνυπολογίζοντας τα ποσοτικά δεδομένα, που στηρίζονται στην επιστήμη, και τα ποιοτικά που προκαλούνται, όπως στην τέχνη, με συναίσθημα κι ιδιαίτερες πινελιές. Τα μεν πρώτα εξασφαλίζουν τη λειτουργική και πρακτική πλευρά της ζωής, ενώ τα δεύτερα την έξαρση και τη συγκίνηση, σαν σε ένα πιάνο, κάτι που δεν μπορεί να επιτευχθεί βιομηχανικά! 

Η Ευγενία έχει την πολυτέλεια λόγω του πλούτου της να γίνει ένας αναγεννησιακός homo universalis, ο οποίος συζευγνύει την τέχνη, την επιστήμη, τον αθλητισμό και τον άνθρωπο. Με αυτήν την ηρωίδα ο συγγραφέας εφαρμόζει τη δυναμική της ώσμωσης, που είχαμε δει και στο πρώτο του έργο, την Ανάβαση (Εστία, 2017), ώστε να διερευνήσει –και μαζί μ’ αυτόν εμείς– ποια είναι τα συστατικά της επιτυχίας.

* Ο ΓΙΩΡΓΟΣ Ν. ΠΕΡΑΝΤΩΝΑΚΗΣ είναι διδάκτορας Νεοελληνικής Φιλολογίας και κριτικός βιβλίου. 
Τελευταίο του βιβλίο, η μελέτη «Βιβλιογραφία για τον Νίκο Καζαντζάκη» (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης).


altΤο μονοπάτι της Ευγενίας
Δημήτρης Μεσορράχης
Εστία 2019
Σελ. 176, τιμή εκδότη €12,00

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΕΣΟΡΡΑΧΗ

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Διπλή ζωή» του Κώστα Λογαρά (κριτική) – Νέα πρότυπα συμβίωσης, νέοι προβληματισμοί

«Διπλή ζωή» του Κώστα Λογαρά (κριτική) – Νέα πρότυπα συμβίωσης, νέοι προβληματισμοί

Για το μυθιστόρημα «Διπλή ζωή» του Κώστα Λογαρά, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη. 

Γράφει η Έλενα Χουζούρη

Πριν από επτά χρόνια ο Δημήτρης Παπανικολάου διαπίστωνε, στην ομότιτλη μελέτη του, ότι Κάτι τρέχει με την οικογένεια&nbs...

«Άδειος τόπος» του Γιάννη Νικολούδη (κριτική) – Φωνές που συντάσσονται με τη φωνή της ίδιας της γης

«Άδειος τόπος» του Γιάννη Νικολούδη (κριτική) – Φωνές που συντάσσονται με τη φωνή της ίδιας της γης

Για τη νουβέλα του Γιάννη Νικολούδη «Άδειος τόπος» (εκδ. Πατάκη). 

Γράφει ο Κωνσταντίνος Βλαχογιάννης

Η νουβέλα του Γιάννη Νικολούδη ...

«Αυτός ο χειμώνας» του Δημήτρη Καρακίτσου (κριτική) – Το μυστικό κάλεσμα της φύσης

«Αυτός ο χειμώνας» του Δημήτρη Καρακίτσου (κριτική) – Το μυστικό κάλεσμα της φύσης

Για το μυθιστόρημα του Δημήτρη Καρακίτσου «Αυτός ο χειμώνας» (εκδ. Αντίποδες). Κεντρική εικόνα: Φωτογραφία του Κώστα Μπαλάφα.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Χιόνι πάνω στο χιόνι και σιωπή. Ένα χωριό, το Περιβόλι, κοντά στα Γρεβε...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Κώστας Λογαράς: «Πρώτη φορά ταξίδεψα πέρα απ’ τα όρια της γειτονιάς μου με τον Ιούλιο Βερν»

Κώστας Λογαράς: «Πρώτη φορά ταξίδεψα πέρα απ’ τα όρια της γειτονιάς μου με τον Ιούλιο Βερν»

«Ο έφηβος» και «Ο νεαρός Τέρλες» τον ώθησαν στην ενδοσκόπιση και τη γραφή, ενώ επανέρχεται στην «Ιστορία ενός αιχμαλώτου» ως πρότυπο γλώσσας και ύφους. Αυτά είναι κάποια από τα βιβλία της ζωής του Κώστα Λογαρά.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...
«Η δύναμη της συνήθειας» του Τόμας Μπέρνχαρντ, σε σκηνοθεσία Γιάννου Περλέγκα

«Η δύναμη της συνήθειας» του Τόμας Μπέρνχαρντ, σε σκηνοθεσία Γιάννου Περλέγκα

Για την παράσταση «Η δύναμη της συνήθειας» του Τόμας Μπέρνχαρντ, σε σκηνοθεσία Γιάννου Περλέγκα, στο Θέατρο Ροές. Μαζί με τον Περλέγκα παίζουν τα μέλη της ομάδας «κι όμΩς κινείται».

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Στο θέατρο «Ροές» ο ...

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία πεζογραφίας, εξαντλημένα (τα περισσότερα), επανεκδίδονται και διεκδικούν νέους αναγνώστες.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας: Αγγλία (εκδ. Διόπτρα)

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ψυχή ντυμένη αέρα» της Έλενας Χουζούρη (προδημοσίευση)

«Ψυχή ντυμένη αέρα» της Έλενας Χουζούρη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη μελέτη της Έλενας Χουζούρη «Ψυχή ντυμένη αέρα – Ανθούλα Σταθοπούλου - Βαφοπούλου: Η μούσα της μεσοπολεμικής Θεσσαλονίκης», η οποία θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Επίκεντρο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η Μάγε...

«(Α)Κατάλληλο Timing» της Ελένης Αλεξανδροπούλου (προδημοσίευση)

«(Α)Κατάλληλο Timing» της Ελένης Αλεξανδροπούλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη συλλογή διηγημάτων της Ελένης Αλεξανδροπούλου «(Α)Κατάλληλο Timing», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ο Αύγουστος, όσο μεγαλώνεις, μοιάζει πικρός. Οι περισ...

«Mind the gap» του Λάζαρου Αλεξάκη (προδημοσίευση)

«Mind the gap» του Λάζαρου Αλεξάκη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη συλλογή διηγημάτων του Λάζαρου Αλεξάκη «Mind the gap», η οποία θα κυκλοφορήσει στις 5 Φεβρουαρίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Είχε φτάσει σε μικρή απόσταση από τη βιτρίνα, και το νυχτεριν...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία πεζογραφίας, εξαντλημένα (τα περισσότερα), επανεκδίδονται και διεκδικούν νέους αναγνώστες.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας: Αγγλία (εκδ. Διόπτρα)

...
«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας (μυθιστορήματα, νουβέλες και διηγήματα) που αναμένουμε τις επόμενες μέρες ή εβδομάδες. Στην κεντρική εικόνα, ο Αλέξης Πανσέληνος, η Μάρω Βαμβουνάκη και ο Μιχάλης Μοδινός.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Μυθιστ...

Σίρλεϊ Τζάκσον (1916-1965): Η ευαίσθητη μάγισσα των αμερικανικών γραμμάτων

Σίρλεϊ Τζάκσον (1916-1965): Η ευαίσθητη μάγισσα των αμερικανικών γραμμάτων

Η Σίρλεϊ Τζάκσον [Shirley Jackson, 1916-1965] ήταν πολλά περισσότερα από μια συγγραφέας ιστοριών τρόμου. Με άξονα δύο βιβλία της που κυκλοφόρησαν ή επανακυκλοφόρησαν πρόσφατα «Η λοταρία και άλλες ιστορίες» (μτφρ. Χρυσόστομος Τσαπραΐλης) και «Ζούσαμε πάντα σε ένα κάστρο» (μτφρ. Βάσια Τζανακάρη) από τις εκδόσεις ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ