alt

Για το βιβλίο των Κώστα Λογαρά και Θεόδωρου Τερζόπουλου «Η τελευταία μάσκα» (εκδ. Πικραμένος).

Του Διαμαντή Αξιώτη

Η τελευταία μάσκα των εκδόσεων Πικραμένος είναι ένα ιδιαίτερο στην πληθωρικότητά του βιβλίο, στην πρόθεση των συγγραφικών και σκηνοθετικών φιλοδοξιών να καλύψουν πλήρως τη δεκατεσσάρων ετών πορεία του κειμένου. Αρχής γενομένης από την εντολή και υλοποίηση του Καλλιτεχνικού Διευθυντή της «Πάτρας – Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 2006» Θάνου Μικρούτσικου, αναφορά στο παρόν και τα πάθη της αχαϊκής πρωτεύουσας, με την προσθήκη στον τίτλο του διευκρινιστικού «Fallimento», μονολεκτική καταγραφή της κατάντιας της πόλης και κατ’ επέκταση ολόκληρης της Ελλάδας. Έως την τελική θεατρική μορφή του, με την καταλυτική παρέμβαση του ιδρυτή του θεάτρου Άττις, οικουμενικού σκηνοθέτη Θεόδωρου Τερζόπουλου.

Στον παρόντα τόμο κατατίθενται οι εκδοχές του Τελικού Κειμένου της παράστασης, το Αρχικό Κείμενο και τα Προσθετικά Κείμενα που «ζήτησε ο σκηνοθέτης από τον συγγραφέα». Επιπλέον πλούσιο φωτογραφικό υλικό, ημερολόγιο, πρόγραμμα, κριτικές, οτιδήποτε συνόδευσε τη θριαμβευτική θεατρική του πορεία. Πλήρης ιστορική καταγραφή για τον μελλοντικό μελετητή τής «Μάσκας».

Ο συγγραφέας, προς επίτευξη των θεατρικών αντιθέσεων που επιχειρεί, συμπυκνώνει τα δρώμενα της τραγωδίας στη χρονική περίοδο της κορύφωσης του απαράβατου ξεφαντώματος του Πατρινού Καρναβαλιού.

Η ιστορία, με αφορμή ένα φονικό που είχε συμβεί το 1962 όταν η ερωμένη ενός Πατρινού για να τον εκδικηθεί σκότωσε –κατά μίμηση της βάρβαρης παιδοκτόνου Μήδειας– το μικρό παιδί του, βυθίζεται στην ερωτική παραζάλη, στη δύναμη του πάθους, στην προδοσία και στην εγκατάλειψη, στη μανία της εκδίκησης, στην κοινωνική κατακραυγή, στην τιμωρία των Ερινύων. Παράλληλα με τη δίψα του όχλου για αχνίζον αίμα, την άκρατη υποκρισία, τον φαρισαϊσμό των κρατούντων. Εν μέσω βακχικών παννυχίδων, διονυσιακών εξαντλήσεων και επιτρεπόμενης ανομολόγητης εκτροπής. Όλα αυτά, υπό την επήρεια υπέρμετρου συναισθηματισμού και ποιητικής προδιάθεσης, κατατίθενται αφαιρετικά, υπόγεια, υπαινικτικά. Ο συγγραφέας, προς επίτευξη των θεατρικών αντιθέσεων που επιχειρεί, συμπυκνώνει τα δρώμενα της τραγωδίας στη χρονική περίοδο της κορύφωσης του απαράβατου ξεφαντώματος του Πατρινού Καρναβαλιού. Για να αντικαταστήσει, την τελευταία μέρα με τη λήξη της ειδωλολατρικής φιέστας, το γκροτέσκο ομοίωμα του Ιούδα, που οδηγείται στην πυρά, με την ίδια τη στυγνή φόνισσα. Δικαιοσύνη, τιμωρία, κάθαρση. Το δισυπόστατο φάντασμα της ακρωτηριασμένης Πατρινέλας θα πάψει να κυκλοφορεί τις νύχτες στους ερημωμένους δρόμους της Πάτρας. Αλληλούια!

alt
Κώστας Λογαράς & Θεόδωρος Τερζόπουλος






Ευφυώς ο Κώστας Λογαράς ανασύρει από τη λαϊκή παράδοση τον μύθο που αναφέρεται στο στοιχειό των Πατρών. Αποτελείται από τμήματα δύο αγαλμάτων: ο κορμός και το κεφάλι ακρωτηριασμένου γενειοφόρου Ρωμαίου ανδρός εντοιχισμένο σε κοίλωμα του κάστρου της πόλης. Κατά πολλούς ο ιδρυτής της πόλης Πατρέας. Ο μύθος συμβαδίζει με την πραγματικότητα, το φάντασμα της Πατρινέλας με την παιδοκτόνο μοιχαλίδα Μιχαλίτσα. Βγαίνουν αντάμα κάθε βράδυ στους δρόμους της πόλης, τα μεσάνυχτα, είτε για να αναγγείλουν θρηνώντας την άφιξη κάποιας συμφοράς είτε για να την προστατέψουν από τη φρίκη της χολέρας και της πανούκλας. Ο ανατριχιαστικός στριγκός ήχος των σερνάμενων αλυσίδων που τις δένει αναγγέλλει τον θάνατο κάποιου κατοίκου της πόλης. Όχι απαραίτητα κολασμένου.

Με πρόσωπα και ρόλους μοιρασμένους κατά το πρότυπο της αρχαίας τραγωδίας, ο συγγραφέας παραχωρεί έδαφος δράσης στον χορό των επτά ανδρών, στον κορυφαίο αυτού, δίνοντας παράλληλα φωνή και ρόλο στη Λαγνεία, την Τιμωρία, τη Σαγήνη, στο Πάθος, στην Εκδίκηση. Εισχωρεί η απόλαυση στο σώμα του πάθους, η εγκατάλειψη στη μάνητα, η εκδίκηση στη συμφορά. Όλα και όλοι περιφέρονται γύρω από το πάσχον εκδιδόμενο σώμα της φόνισσας. Της προσφοράς, της ταπείνωσης και του χαμού. Λόγος, ιαχές, άναρθρες κραυγές και ρυθμικά βήματα χορού, οδηγούμενα θαρρείς από την ιέρεια του Βούπερταλ Πίνα Μπάους.

Μια ποιητική ωδή για την Πάτρα, αλλά ταυτόχρονα και μια οικουμενική παράσταση, αφού ξεπερνά το τοπικό με τρόπο απολύτως φυσικό.

Ο Κώστας Λογαράς ανασύρει από τα έγκατα της αχαϊκής γης μύθους και δοξασίες, τα παντρεύει με τη σύγχρονη πραγματικότητα, ξεπερνώντας τα στενά όρια της πόλης του. Προσφιλής τρόπος και καταφυγή που εφάρμοσε επιτυχώς στο τελευταίο του –βραβευμένο– μυθιστόρημα Τα πουλιά με το μαύρο κολάρο (εκδ. Καστανιώτη). Στα γραπτά του το έγκλημα μοιάζει να είναι το πρώτο θέμα που τον απασχολεί. Εκεί ο περιθωριακός Μαρίνος Τριάντης, δολοφονεί τον 16χρονο, τρόφιμο οικοτροφείου, ερωμένο του Στρατή. Εδώ η μοιχαλίδα Μιχαλίτσα-Πατρινέλα παρασύρει στο κοντινό δασύλλιο τον γιο του εραστή της, όπου και τον δολοφονεί. Η σαρκική επιθυμία κυριαρχεί και επιβάλλεται. Τραγικά συμβάντα που, σε πρώτο επίπεδο, δείχνουν να αφορούν την κλειστή κοινωνία μιας επαρχιακής πόλης. Που όμως ο συγγραφέας, με την αποδεδειγμένη τεχνική που κατέχει, καταφέρνει να τα εκτοξεύσει από τα ασφυκτικά τείχη που τα ζώνουν, απογειώνοντάς τα σε οικουμενικά. Αυτή είναι και η θεατρική επιτυχία της Τελευταίας μάσκας σε πανελλήνιο και ευρωπαϊκό επίπεδο. Μια ποιητική ωδή για την Πάτρα, αλλά ταυτόχρονα και μια οικουμενική παράσταση, αφού ξεπερνά το τοπικό με τρόπο απολύτως φυσικό. «Καθιστώντας οικουμενικά τα προσωπεία της διαμελισμένης Πατρινέλας, της πόρνης του Μανζάρ, της βακχικής Αγαύης και της αρχαίας Τρικλαρίας Αρτέμιδος. Γυναίκες σύμβολα του πάθους, που συνδέουν το παρελθόν με το παρόν». Το ελληνικό με το παγκόσμιο.

* Ο ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΑΞΙΩΤΗΣ είναι συγγραφέας.
Τελευταίο βιβλίο του, το μυθιστόρημα «Πλωτές γυναίκες» (Κάπα Εκδοτική).


altΗ τελευταία μάσκα
Κώστας Λογαράς - Θεόδωρος Τερζόπουλος
Πικραμένος 2020
Σελ. 200, τιμή εκδότη €16,00 

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΛΟΓΑΡΑ

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Ελληνικά αγριολούλουδα» της Μαρίας Βουδούρογλου – Ζωγραφικό φυτολόγιο από μια μαθήτρια του Τσαρούχη

«Ελληνικά αγριολούλουδα» της Μαρίας Βουδούρογλου – Ζωγραφικό φυτολόγιο από μια μαθήτρια του Τσαρούχη

Για τις καρτελίνες με τα «Ελληνικά αγριολούλουδα» της Μαρίας Βουδούρογλου που κυκλοφορούν σε έναν πολύ κομψό φάκελο από τις εκδόσεις Καπόν.

Επιμέλεια: Ελένη Κορόβηλα

«Τερέβινθος», «Μαλάχη η άγρια», «Άγνος η κοινή», «Άβρουτος η κοινή» και άλλα δώδεκα αν...

«Η ανατομία της επίδρασης» του Χάρολντ Μπλουμ (κριτική) – Η καταγωγική γραμμή που συνδέει τους καλλιτέχνες και τα έργα τους

«Η ανατομία της επίδρασης» του Χάρολντ Μπλουμ (κριτική) – Η καταγωγική γραμμή που συνδέει τους καλλιτέχνες και τα έργα τους

Για τη λογοτεχνική μελέτη του Χάρολντ Μπλουμ (Harold Bloom) με τίτλο «Η ανατομία της επίδρασης – Η λογοτεχνία ως τρόπος ζωής», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Gutenberg, σε μετάφραση Κώστα Αντωνίου. 

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

...
«Η Πόλις» του Βασίλη Κολώνα – Η αίσθηση της καβαφικής Αλεξάνδρειας

«Η Πόλις» του Βασίλη Κολώνα – Η αίσθηση της καβαφικής Αλεξάνδρειας

Για τη μελέτη του Βασίλη Κολώνα «Η Πόλις: Ο αστικός χώρος στον Κ.Π. Καβάφη», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις University Studio Press. 

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΒΘ 2025: Μέρα 3η – Κορύφωση συμμετοχής και ακύρωση της εκδήλωσης για την εβραϊκή λογοτεχνία μετά από παρέμβαση ομάδας εκδοτών

ΔΕΒΘ 2025: Μέρα 3η – Κορύφωση συμμετοχής και ακύρωση της εκδήλωσης για την εβραϊκή λογοτεχνία μετά από παρέμβαση ομάδας εκδοτών

Η τρίτη μέρα της ΔΕΒΘ έφερε και την αναμενόμενη κορύφωση των εκδηλώσεων και δράσεων. Πολύς κόσμος, κατάμεστες αίθουσες και ένα πρόγραμμα με πολλές ενδιαφέρουσες παράλληλες συζητήσεις και παρουσιάσεις. Το περιστατικό όμως που ξεχωρίζει από τη χθεσινή μέρα είναι η ακύρωση εκδήλωσης της Πρεσβείας του Ισραήλ έπειτα από ...

ΔΕΒΘ 2025: Μέρα 2η –  Τεχνητή Νοημοσύνη, Ιταλία και εκδηλώσεις που ξεχώρισαν

ΔΕΒΘ 2025: Μέρα 2η – Τεχνητή Νοημοσύνη, Ιταλία και εκδηλώσεις που ξεχώρισαν

Η δεύτερη μέρα της 21ης ΔΕΒΘ κινήθηκε μακριά από τη νηνεμία της πρώτης μέρας. Γέμισε ασφυκτικά ήδη από νωρίς το απόγευμα τόσο στις παράλληλες εκδηλώσεις όσο και στα περίπτερα. Τεχνητή νοημοσύνη, Ιταλία και πλήθος παρουσιάσεων βιβλίων τράβηξαν το ενδιαφέρον του κοινού που ανταποκρίθηκε στο ραντεβού με τους συγγραφείς...

11ο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης: 12 νέες λογοτεχνικές φωνές

11ο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης: 12 νέες λογοτεχνικές φωνές

Στο Περίπτερο 14 της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης φιλοξενείται το 11ο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών. Δώδεκα ποιητές/ποιήτριες και πεζογράφοι της νέας γενιάς θα παρουσιάσουν το έργο τους και θα συζητήσουν ζητήματα της σύγχρονης ποίησης και πεζογραφίας. 

Επιμέλεια: Book Press ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μια τρίχα που γίνεται άλογο» της Λίλας Κονομάρα (προδημοσίευση)

«Μια τρίχα που γίνεται άλογο» της Λίλας Κονομάρα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα της Λίλας Κονομάρα «Μια τρίχα που γίνεται άλογο», η οποία κυκλοφορεί τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Κι όμως κάποτε ήμασταν εμείς, ψιθυρίζει κι αμέσως σκέψεις κα...

«Νάρκισσος και Χρυσόστομος» του Χέρμαν Έσσε (προδημοσίευση)

«Νάρκισσος και Χρυσόστομος» του Χέρμαν Έσσε (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Χέρμαν Έσσε [Hermann Hesse] «Νάρκισσος και Χρυσόστομος» (μτφρ. Μαρία Αγγελίδου, Άγγελος Αγγελίδης), το οποίο κυκλοφορεί στις 7 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Στην πραγματικό...

«Αιχμάλωτοι της γεωγραφίας – Βιβλίο κουίζ» του Τιμ Μάρσαλ (προδημοσίευση)

«Αιχμάλωτοι της γεωγραφίας – Βιβλίο κουίζ» του Τιμ Μάρσαλ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Τιμ Μάρσαλ [Tim Marshall] «Αιχμάλωτοι της γεωγραφίας – Βιβλίο κουίζ» (μτφρ. Σπύρος Κατσούλας), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Στο βιβλίο...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 φεμινιστικά βιβλία ξένης πεζογραφίας

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 φεμινιστικά βιβλία ξένης πεζογραφίας

Δέκα πρόσφατα βιβλία πεζογραφίας από όλον τον κόσμο, γραμμένα από γυναίκες, με πρωταγωνίστριες θηλυκότητες, που απευθύνονται σε όλους. Ιστορίες για τις ηχηρές ή σιωπηρές επαναστάσεις των γυναικών εντός και εκτός των έμφυλων ρόλων τους, τις εκφάνσεις της αυτενέργειας και χειραφέτησής τους. Μυθιστορήματα και διηγήματα...

Τι διαβάζουμε τώρα; 6 πολύ καλά βιβλία για την επιστήμη και τον άνθρωπο

Τι διαβάζουμε τώρα; 6 πολύ καλά βιβλία για την επιστήμη και τον άνθρωπο

Τι γνωρίζουμε για τον ανθρώπινο εγκέφαλο; Τι γνωρίζουμε για την κλιματική κρίση στην Ελλάδα; Πώς καταπολεμούμε το ψυχικό τραύμα; Έξι βιβλία που προσφέρουν γνώσεις, αλλά και ελπίδα.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

ΕΠΙΣΤΗΜΗ

...
«Τι θέλει να μας πει;» – Δύο οδηγοί συνύπαρξης μας μαθαίνουν τη γλώσσα του σώματος του σκύλου και της γάτας

«Τι θέλει να μας πει;» – Δύο οδηγοί συνύπαρξης μας μαθαίνουν τη γλώσσα του σώματος του σκύλου και της γάτας

Δύο οδηγοί συνύπαρξης με τα αγαπημένα μας κατοικίδια, τη γάτα και τον σκύλο, απαντούν στο ερώτημα «Τι θέλει να μας πει;» το ζωάκι μας. «Γάτα - Τι θέλει να μας πει;» και «Σκύλος - Τι θέλει να μας πει;» της Lili Chin σε μετάφραση Κωνσταντίνας Τσιάγκα από τις εκδόσεις Πεδίο.

Επιμέλεια: Book Press ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ