alt

Για το βιβλίο των Κώστα Λογαρά και Θεόδωρου Τερζόπουλου «Η τελευταία μάσκα» (εκδ. Πικραμένος).

Του Διαμαντή Αξιώτη

Η τελευταία μάσκα των εκδόσεων Πικραμένος είναι ένα ιδιαίτερο στην πληθωρικότητά του βιβλίο, στην πρόθεση των συγγραφικών και σκηνοθετικών φιλοδοξιών να καλύψουν πλήρως τη δεκατεσσάρων ετών πορεία του κειμένου. Αρχής γενομένης από την εντολή και υλοποίηση του Καλλιτεχνικού Διευθυντή της «Πάτρας – Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 2006» Θάνου Μικρούτσικου, αναφορά στο παρόν και τα πάθη της αχαϊκής πρωτεύουσας, με την προσθήκη στον τίτλο του διευκρινιστικού «Fallimento», μονολεκτική καταγραφή της κατάντιας της πόλης και κατ’ επέκταση ολόκληρης της Ελλάδας. Έως την τελική θεατρική μορφή του, με την καταλυτική παρέμβαση του ιδρυτή του θεάτρου Άττις, οικουμενικού σκηνοθέτη Θεόδωρου Τερζόπουλου.

Στον παρόντα τόμο κατατίθενται οι εκδοχές του Τελικού Κειμένου της παράστασης, το Αρχικό Κείμενο και τα Προσθετικά Κείμενα που «ζήτησε ο σκηνοθέτης από τον συγγραφέα». Επιπλέον πλούσιο φωτογραφικό υλικό, ημερολόγιο, πρόγραμμα, κριτικές, οτιδήποτε συνόδευσε τη θριαμβευτική θεατρική του πορεία. Πλήρης ιστορική καταγραφή για τον μελλοντικό μελετητή τής «Μάσκας».

Ο συγγραφέας, προς επίτευξη των θεατρικών αντιθέσεων που επιχειρεί, συμπυκνώνει τα δρώμενα της τραγωδίας στη χρονική περίοδο της κορύφωσης του απαράβατου ξεφαντώματος του Πατρινού Καρναβαλιού.

Η ιστορία, με αφορμή ένα φονικό που είχε συμβεί το 1962 όταν η ερωμένη ενός Πατρινού για να τον εκδικηθεί σκότωσε –κατά μίμηση της βάρβαρης παιδοκτόνου Μήδειας– το μικρό παιδί του, βυθίζεται στην ερωτική παραζάλη, στη δύναμη του πάθους, στην προδοσία και στην εγκατάλειψη, στη μανία της εκδίκησης, στην κοινωνική κατακραυγή, στην τιμωρία των Ερινύων. Παράλληλα με τη δίψα του όχλου για αχνίζον αίμα, την άκρατη υποκρισία, τον φαρισαϊσμό των κρατούντων. Εν μέσω βακχικών παννυχίδων, διονυσιακών εξαντλήσεων και επιτρεπόμενης ανομολόγητης εκτροπής. Όλα αυτά, υπό την επήρεια υπέρμετρου συναισθηματισμού και ποιητικής προδιάθεσης, κατατίθενται αφαιρετικά, υπόγεια, υπαινικτικά. Ο συγγραφέας, προς επίτευξη των θεατρικών αντιθέσεων που επιχειρεί, συμπυκνώνει τα δρώμενα της τραγωδίας στη χρονική περίοδο της κορύφωσης του απαράβατου ξεφαντώματος του Πατρινού Καρναβαλιού. Για να αντικαταστήσει, την τελευταία μέρα με τη λήξη της ειδωλολατρικής φιέστας, το γκροτέσκο ομοίωμα του Ιούδα, που οδηγείται στην πυρά, με την ίδια τη στυγνή φόνισσα. Δικαιοσύνη, τιμωρία, κάθαρση. Το δισυπόστατο φάντασμα της ακρωτηριασμένης Πατρινέλας θα πάψει να κυκλοφορεί τις νύχτες στους ερημωμένους δρόμους της Πάτρας. Αλληλούια!

alt
Κώστας Λογαράς & Θεόδωρος Τερζόπουλος






Ευφυώς ο Κώστας Λογαράς ανασύρει από τη λαϊκή παράδοση τον μύθο που αναφέρεται στο στοιχειό των Πατρών. Αποτελείται από τμήματα δύο αγαλμάτων: ο κορμός και το κεφάλι ακρωτηριασμένου γενειοφόρου Ρωμαίου ανδρός εντοιχισμένο σε κοίλωμα του κάστρου της πόλης. Κατά πολλούς ο ιδρυτής της πόλης Πατρέας. Ο μύθος συμβαδίζει με την πραγματικότητα, το φάντασμα της Πατρινέλας με την παιδοκτόνο μοιχαλίδα Μιχαλίτσα. Βγαίνουν αντάμα κάθε βράδυ στους δρόμους της πόλης, τα μεσάνυχτα, είτε για να αναγγείλουν θρηνώντας την άφιξη κάποιας συμφοράς είτε για να την προστατέψουν από τη φρίκη της χολέρας και της πανούκλας. Ο ανατριχιαστικός στριγκός ήχος των σερνάμενων αλυσίδων που τις δένει αναγγέλλει τον θάνατο κάποιου κατοίκου της πόλης. Όχι απαραίτητα κολασμένου.

Με πρόσωπα και ρόλους μοιρασμένους κατά το πρότυπο της αρχαίας τραγωδίας, ο συγγραφέας παραχωρεί έδαφος δράσης στον χορό των επτά ανδρών, στον κορυφαίο αυτού, δίνοντας παράλληλα φωνή και ρόλο στη Λαγνεία, την Τιμωρία, τη Σαγήνη, στο Πάθος, στην Εκδίκηση. Εισχωρεί η απόλαυση στο σώμα του πάθους, η εγκατάλειψη στη μάνητα, η εκδίκηση στη συμφορά. Όλα και όλοι περιφέρονται γύρω από το πάσχον εκδιδόμενο σώμα της φόνισσας. Της προσφοράς, της ταπείνωσης και του χαμού. Λόγος, ιαχές, άναρθρες κραυγές και ρυθμικά βήματα χορού, οδηγούμενα θαρρείς από την ιέρεια του Βούπερταλ Πίνα Μπάους.

Μια ποιητική ωδή για την Πάτρα, αλλά ταυτόχρονα και μια οικουμενική παράσταση, αφού ξεπερνά το τοπικό με τρόπο απολύτως φυσικό.

Ο Κώστας Λογαράς ανασύρει από τα έγκατα της αχαϊκής γης μύθους και δοξασίες, τα παντρεύει με τη σύγχρονη πραγματικότητα, ξεπερνώντας τα στενά όρια της πόλης του. Προσφιλής τρόπος και καταφυγή που εφάρμοσε επιτυχώς στο τελευταίο του –βραβευμένο– μυθιστόρημα Τα πουλιά με το μαύρο κολάρο (εκδ. Καστανιώτη). Στα γραπτά του το έγκλημα μοιάζει να είναι το πρώτο θέμα που τον απασχολεί. Εκεί ο περιθωριακός Μαρίνος Τριάντης, δολοφονεί τον 16χρονο, τρόφιμο οικοτροφείου, ερωμένο του Στρατή. Εδώ η μοιχαλίδα Μιχαλίτσα-Πατρινέλα παρασύρει στο κοντινό δασύλλιο τον γιο του εραστή της, όπου και τον δολοφονεί. Η σαρκική επιθυμία κυριαρχεί και επιβάλλεται. Τραγικά συμβάντα που, σε πρώτο επίπεδο, δείχνουν να αφορούν την κλειστή κοινωνία μιας επαρχιακής πόλης. Που όμως ο συγγραφέας, με την αποδεδειγμένη τεχνική που κατέχει, καταφέρνει να τα εκτοξεύσει από τα ασφυκτικά τείχη που τα ζώνουν, απογειώνοντάς τα σε οικουμενικά. Αυτή είναι και η θεατρική επιτυχία της Τελευταίας μάσκας σε πανελλήνιο και ευρωπαϊκό επίπεδο. Μια ποιητική ωδή για την Πάτρα, αλλά ταυτόχρονα και μια οικουμενική παράσταση, αφού ξεπερνά το τοπικό με τρόπο απολύτως φυσικό. «Καθιστώντας οικουμενικά τα προσωπεία της διαμελισμένης Πατρινέλας, της πόρνης του Μανζάρ, της βακχικής Αγαύης και της αρχαίας Τρικλαρίας Αρτέμιδος. Γυναίκες σύμβολα του πάθους, που συνδέουν το παρελθόν με το παρόν». Το ελληνικό με το παγκόσμιο.

* Ο ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΑΞΙΩΤΗΣ είναι συγγραφέας.
Τελευταίο βιβλίο του, το μυθιστόρημα «Πλωτές γυναίκες» (Κάπα Εκδοτική).


altΗ τελευταία μάσκα
Κώστας Λογαράς - Θεόδωρος Τερζόπουλος
Πικραμένος 2020
Σελ. 200, τιμή εκδότη €16,00 

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΛΟΓΑΡΑ

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Χτισμένα και Άχτιστα: Τρία μελετήματα για την αρχιτεκτονική και την σπουδή της» του Τάση Παπαϊωάννου (κριτική)

«Χτισμένα και Άχτιστα: Τρία μελετήματα για την αρχιτεκτονική και την σπουδή της» του Τάση Παπαϊωάννου (κριτική)

Για τη συλλογή τριών τόμων του Τάση Παπαϊωάννου «Χτισμένα και Άχτιστα: Τρία μελετήματα για την αρχιτεκτονική και την σπουδή της» (εκδ. Ίνδικτος). Κεντρική εικόνα: © Vidar Nordli-Mathisen (Unsplash).

Γράφει η Δάφνη Σουλογιάννη

...
«Κωμωδίας εγκώμιον – Η σοβαρότητα του γέλιου», του Σάββα Πατσαλίδη (κριτική)

«Κωμωδίας εγκώμιον – Η σοβαρότητα του γέλιου», του Σάββα Πατσαλίδη (κριτική)

Για τη μελέτη «Κωμωδίας εγκώμιον - Η σοβαρότητα του γέλιου» του Σάββα Πατσαλίδη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις University Studio Press, για το «παρεξηγημένο ανά τους αιώνες κωμικό στοιχείο».

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

To σύγγραμμα του Σάββα Πατσαλίδη ...

«Παρασκήνια στην κορυφή του Ολύμπου – Μια αλληγορία σε δύο ραψωδίες», της Ζωής Σαμαρά (κριτική)

«Παρασκήνια στην κορυφή του Ολύμπου – Μια αλληγορία σε δύο ραψωδίες», της Ζωής Σαμαρά (κριτική)

Για το θεατρικό δοκίμιο «Παρασκήνια στην κορυφή του Ολύμπου, Μια αλληγορία σε δύο ραψωδίες», της Ζωής Σαμαρά που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις University studio press. 

Γράφει η Δέσποινα Καϊτατζή-Χουλιούμη

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αστυνομικό μυθιστόρημα του Βαγγέλη Μαργιωρή «Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα», το οποίο κυκλοφορεί στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ήρωες, μίξερ, μανταλάκια, σερβιέτες…» Μέσα στο ...

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Τζορντάνα Λεβίν [Jordanna Levin] «Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» (μτφρ. Νοέλα Ελιασά), που θα κυκλοφορήσει στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

Αυτή είναι η βραχεία λίστα για το Βραβείο Μπούκερ 2023

Αυτή είναι η βραχεία λίστα για το Βραβείο Μπούκερ 2023

Οι έξι συγγραφείς που επιλεχτήκαν από την κριτική επιτροπή «παρουσιάζουν έργα εντυπωσιακής δομής». Ανάμεσά τους βρίσκονται δύο πρωτοεμφανιζόμενοι πεζογράφοι. Στη φωτογραφία, η υποψήφια Σάρα Μπερνστάιν [Sarah Bernstein].

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αστυνομικό μυθιστόρημα του Βαγγέλη Μαργιωρή «Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα», το οποίο κυκλοφορεί στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ήρωες, μίξερ, μανταλάκια, σερβιέτες…» Μέσα στο ...

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Τζορντάνα Λεβίν [Jordanna Levin] «Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» (μτφρ. Νοέλα Ελιασά), που θα κυκλοφορήσει στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση του προλόγου του μεταφραστή Γιώργου Ι. Αλλαμανή, στο βιβλίο του Τζον Τέιλορ [John Taylor] «Σκληρός από τρυφερότητα – Ο Έλληνας ποιητής και λαογράφος του άστεως Ηλίας Πετρόπουλος», το οποίο κυκλοφορεί αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Δίχτυ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

4 σημαντικές εκδόσεις για την Αθήνα – Όψεις μιας πόλης σε διαρκή κίνηση

4 σημαντικές εκδόσεις για την Αθήνα – Όψεις μιας πόλης σε διαρκή κίνηση

Τέσσερις εκδόσεις για τη μελέτη, το σήμερα και το άλλοτε της Αθήνας. Στην κεντρική εικόνα, φωτογραφία της Διονυσίας Αλεξιάδου, από το λεύκωμα των εκδόσεων Καπόν «Η Αθήνα στον καιρό της πανδημίας».

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

03 Σεπτεμβρίου 2023 ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

23 σημαντικές εκδηλώσεις στο πλαίσιο του 51ου Φεστιβάλ Βιβλίου στο Πεδίον του Άρεως

Πρόγραμα σημαντικών εκδηλώσεων στην Κεντρική Σκηνή «Μελίνα Μερκούρη» στη διάρκεια όλων των ημερών του 51ου Φεστιβάλ Βιβλίου στο Πεδίον του Άρεως. Επιμέλεια: Book Press

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ