serotonini kentriki

Μια συνολική αποτίμηση του συγγραφικού έργου του Μισέλ Ουελμπέκ με αφορμή το τελευταίο του μυθιστόρημα «Σεροτονίνη» (μτφρ. Γιώργος Καράμπελας, εκδ. Εστία).

Του Θόδωρου Σούμα

Όταν τελείωσα την ανάγνωση του μυθιστορήματος Σεροτονίνη, ενός ακόμη σημαντικού βιβλίου του απομυθοποιητικού, ρεαλιστή με τον τρόπο του, απεγνωσμένου υπαρξιακά, ερωτικά και κοινωνικά, «μισητού» και σκεπτικιστή, Γάλλου συγγραφέα Μισέλ Ουελμπέκ (Michel Houellebecq, 1956), μου δημιουργήθηκε μια έντονη δυσθυμία, συνοδευόμενη από πολλές σκέψεις. Η Σεροτονίνη, του στρυφνού, μισάνθρωπου, στραβομούτσουνου, τρελάρα, μα και αποκαλυπτικού κι οξυδερκούς Ουελμπέκ, εκδόθηκε όπως και τα προηγούμενα μυθιστορήματα και αφηγήματά του από την Εστία, στην καλή και σωστή μετάφραση του Γιώργου Καράμπελα (ο οποίος μετέφρασε και το δοκίμιο Ο Ουελμπέκ ως οικονομολόγος, πάλι στις εκδόσεις της Εστίας).

Θυμάμαι πως όταν διάβασα το πρώτο μυθιστόρημα του Μισέλ Ουελμπέκ Η επέκταση του πεδίου της πάλης (μτφρ. Αλέξης Εμμανουήλ, 1994) σκέφτηκα πως ο νέος Γάλλος πεζογράφος έχει πολύ ενδιαφέρον και θέτει νέα ζητήματα προβληματισμού, απωθημένα από τον «προοδευτικό» κομφορμισμό και την πολιτική ορθότητα. Όταν όμως διάβασα και το δεύτερο μυθιστόρημά του Τα στοιχειώδη σωματίδια (μτφρ. Αλέξης Εμμανουήλ, 1998), έμεινα κυριολεκτικά άναυδος από την ευστοχία, την ευθυκρισία του και το πόσο βαθιά έβαζε το νυστέρι – αναγνώρισα στους χαρακτήρες φίλους της γενιάς μου και εν μέρει τον εαυτό μου. Τα μυθιστορήματα του Ουελμπέκ που μου «μιλάνε» περισσότερο, λόγω της θεματικής και προβληματικής τους είναι Τα στοιχειώδη σωματίδια, με κυρίως θέμα τις αποτυχημένες σεξουαλικές και υπαρξιακές αναζητήσεις των παιδιών του Μάη '68, διαμέσου των υπαρξιακών διαδρομών κι αδιεξόδων δύο ετεροθαλών αδελφών, του Μπρούνο και του Μισέλ· η Πλατφόρμα (μτφρ. Κώστας Κατσουλάρης, 2001) με ανάλογο θέμα, με επέκταση της αναζήτησης της ερωτικής ικανοποίησης στις ασιατικές χώρες του σεξουαλικού τουρισμού, όπου ο ριζοσπαστικός ισλαμισμός επιτίθεται κατά των «διεφθαρμένων» δυτικών· και η Υποταγή (μτφρ. Λίνα Σιπητάνου, 2015), πάνω στο ενδεχόμενο αντιστροφής των υφιστάμενων πολιτικών δυνάμεων στη Γαλλία, μέσα από μια απίθανη –μα όχι παντελώς αδύνατη στο μέλλον(;)– συμμαχία, που έχει ως στόχο να αποσοβήσει τη νίκη της Λε Πεν στις προεδρικές εκλογές, συμμαχία ισλαμιστών (Αδελφοί Μουσουλμάνοι), αριστερών, σοσιαλιστών, αριστεροϊσλαμιστών και islamogauchistes (δηλαδή φιλοϊσλαμιστών ακροαριστερών). Οι δύο τελευταίες πολιτικές τάσεις βάζουν σήμερα πλάτη στον ισλαμισμό θεωρώντας πως μάχονται τον κοινό εχθρό, τον φιλελεύθερο καπιταλισμό...

Όταν όμως διάβασα και το δεύτερο μυθιστόρημά του Τα στοιχειώδη σωματίδια (μτφρ. Αλέξης Εμμανουήλ, 1998), έμεινα κυριολεκτικά άναυδος από την ευστοχία, την ευθυκρισία του και το πόσο βαθιά έβαζε το νυστέρι – αναγνώρισα στους χαρακτήρες, φίλους της γενιάς μου και εν μέρει τον εαυτό μου.

Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν επίσης το πρώτο του μυθιστόρημα Η επέκταση του πεδίου της πάλης, το Η δυνατότητα ενός νησιού (μτφρ. Λίνα Σιπητάνου, 2005), πάνω στη μελλοντική κοινωνία των κλώνων και μιας νέας θρησκείας, και το Ο χάρτης και η επικράτεια (μτφρ. Λίνα Σιπητάνου, 2010), για τον κόσμο των τεχνών και των καλλιτεχνών (τα δύο τελευταία έχουν ένα χαρακτήρα μάλλον μεταμοντέρνο). Το έργο του αποτελεί κατά κάποιο τρόπο μια «αυτομυθοπλασία» (autofiction). Ο Ουελμπέκ είναι επίσης ποιητής –έχει γράψει και εκδώσει πολλά ποιήματα– και σεναριογράφος-κινηματογραφιστής (αν και όχι πετυχημένος· σπούδασε εικονολήπτης κινηματογράφου, διακόπτοντας τις σπουδές του).

Ένα βασικό πρόβλημα με τον αγγελιοφόρο δεινών Μισέλ Ουελμπέκ είναι πως δεν μπορείς να ορίσεις, ούτε να τοποθετήσεις με ακρίβεια τη δική του θέση και άποψη αναφορικά με τις απόψεις των ηρώων του. Η τοποθέτησή του είναι συνεχώς ρευστή, διαφεύγουσα, ομιχλώδης κι αμφιλεγόμενη ανάμεσα στους χαρακτήρες των μυθιστορημάτων, τα προσωπεία που υιοθετεί στις δηλώσεις και στα δοκίμιά του ή τα πρόσωπα που του αποδίδει ο τύπος στα πολλά και διάφορα άρθρα του. Ας μην παραβλέψουμε πως για τον συγγραφέα έχουν γραφτεί πλήθος σοβαρές μελέτες –ακαδημαϊκές και μη– και δημοσιογραφικά κείμενα, μα και πολλά επιδερμικά άρθρα.

serotonini kentriki

Η Σεροτονίνη είναι ένα καλογραμμένο, ελκυστικό, ζοφερό, μάλλον εφιαλτικό, απαισιόδοξο μυθιστόρημα, που μας παρουσιάζει, μεταξύ άλλων, σε αδρές γραμμές, τη γενικευμένη πτώση των αντρών στη σύγχρονη εποχή, στον δυτικό κόσμο, το ξέφτισμα αυτών που έζησαν –με ελπίδες και προσδοκίες– την εποχή της σεξουαλικής απελευθέρωσης και κατόπιν διαψεύστηκαν (ο ειρωνικός μα και αυτοσαρκαζόμενος Ουελμπέκ ξετινάζει την υπερδιευρυμένη, ξεχειλωμένη σεξουαλική ελευθερία, τις ανταλλαγές συντρόφων, τις παρτούζες, τον σεξουαλικό τουρισμό, την πορνεία και δεν συμμαζεύεται)· των αντρών που τελικά κατανόησαν πως το συναίσθημα παίζει έντονο ρόλο στις σχέσεις των δύο φύλων (εξίσου με το κορμί και το σεξ), αλλά και στον τομέα αυτό επίσης απογοητεύτηκαν, δεν μπόρεσαν να παίξουν έναν ολοκληρωμένο, ουσιώδη ρόλο, τους πήρε η κατηφόρα λόγω αδράνειας, λόγω αδυναμίας προσαρμογής στις απαιτήσεις των σχέσεων των δύο φύλων και των γυναικών, στα δεδομένα της μοντέρνας, τεχνοκρατικής, στεγνής και κενής, άψυχης εποχής μας. Οι άντρες που πέφτουν, οι αντιήρωες του Ουελμπέκ, βιώνουν τις λογιών λογιών διαψεύσεις, την απώλεια του παραδοσιακού ρόλου τους, το υπαρξιακό κενό που δεν ξέρουν πώς να γεμίσουν παρά με τη χρήση του αλκοόλ, του πληρωμένου σεξ και των αντικαταθλιπτικών.

Michel Houellebecq 3 Michel Houellebecq 8 Michel Houellebecq 10
Το εξώφυλλο της αγγλικής έκδοσης

Το εξώφυλλο της κροατικής έκδοσης Το εξώφυλλο της τσεχικής έκδοσης

Ο ανατρεπτικός και αμφισβητίας των παραδεδεγμένων, Ουελμπέκ, ένας λυπημένος κλόουν, παρουσιάζει σκωπτικά τους άντρες της Δύσης να αποτυγχάνουν, επικαθοριζόμενοι από τα προσκόμματα και τα χάντικαπ στο ευρύτερο περιβάλλον τους: τη διάψευση της σεξουαλικής επανάστασης και της όποιας πολιτικής αριστερής επανάστασης (οι χωρισμένοι γονείς και η γιαγιά του, που τον μεγάλωσε, ήταν κομμουνιστές), την αίσθηση των αντρών ότι περιττεύουν στον κόσμο των γυναικών, τη συναισθηματική και ερωτική ανεπάρκεια και αστοχία τους ή την έλλειψη προσαρμοστικότητάς τους, τη συσσώρευση ζωτικών, βιοτικών και οικονομικών προβλημάτων στη ζωή των Γάλλων και των άλλων Ευρωπαίων, τη φθορά και χρεωκοπία των μεσαίων και αγροτικών στρωμάτων από τα σοβαρά οικονομικοκοινωνικά προβλήματα και την προβληματική και δυσκολοχώνευτη γραφειοκρατική λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την επίθεση του φονταμενταλιστικού, ριζοσπαστικού ισλαμισμού, τη μετατροπή του ανθρώπου στη φιλελεύθερη, παγκοσμιοποιημένη κοινωνία όπου κυριαρχεί ο ατομικισμός, σε καταναλωτή υλικών ή σεξουαλικών αγαθών.

Ένας Γάλλος κριτικός και συγγραφέας, ο Michel Crépu, χαρακτήρισε την τεχνοτροπία του Ουελμπέκ: «μεταφυσικό κοινωνικό ρεαλισμό».

Η υπαρξιακή κρίση και ματαίωση του δυτικού άντρα σχετίζεται όχι μόνο με την απώλεια ρόλου στις σύγχρονες σχέσεις των δύο φύλων αλλά και με τις κοινωνικές διαψεύσεις, ήττες και αποτυχίες μέσα στο περιβάλλον όπου εκδηλώνονται – γι' αυτό και είπαμε πως ο παρατηρητικός Ουελμπέκ είναι κατά κάποιον –υπονομευτικό και οξύ τρόπο–, ρεαλιστής. Δεν είναι τυχαίο πως έγραψε για διάφορες κοινωνικοπολιτικές καταστάσεις πριν αυτές συμβούν, στη Γαλλία ή αλλού στον κόσμο, ούτε ότι είναι θαυμαστής του μεγάλου ρεαλιστή Μπαλζάκ. Ένας Γάλλος κριτικός και συγγραφέας, ο Michel Crépu, χαρακτήρισε την τεχνοτροπία του Ουελμπέκ: «μεταφυσικό κοινωνικό ρεαλισμό». Το πεζογραφικό έργο του Ουελμπέκ έχει, κοντολογίς, κοινωνιολογικές, ανθρωπολογικές, πολιτικές και φιλοσοφικές προεκτάσεις, πέρα από την πιο εμφανή υπαρξιακή και ερωτολογική προβληματική του. Εκφέρει λόγο/ους περί οικογένειας, περί αγάπης και έρωτα καθώς και για την ανθρώπινη επικοινωνία και την απουσία της, για τη μοναξιά, την αγωνία και το υπαρξιακό κενό του ατόμου, για το μέλλον της κοινωνίας και της ανθρωπότητας, για τον χαρακτήρα της επιστήμης που ενδέχεται να επικρατήσει και την πολιτική κατάσταση στην οποία μπορεί να οδηγήσει, κατά τον συγγραφέα· ο οποίος κριτικάρει τον ακραίο φιλελευθερισμό κι ατομικισμό που έχουν κυριαρχήσει στην οικονομική και ερωτική ζωή και οδήγησαν στο βάλτωμα.

Ο Ουελμπέκ, πίσω από την απαισιοδοξία, τη σκληρότητα, τη μοχθηρία και τον μισανθρωπισμό του, κρύβει την αναζήτηση της αθώας, πρωτογενούς και γνήσιας, ζωοφόρου αγάπης και μιας παλαιότερης κοινωνίας παραδοσιακής, αγνότερης και πλέον χαμένης... Κατά βάθος μπορεί να είναι ένας ρομαντικός που επιθυμεί να αγαπηθεί και να αγαπήσει ουσιαστικά και γενναιόδωρα, μα ούτε μπορεί να το κάνει, ούτε να το δει στους γύρω του. Ο συγγραφέας επικρίνει, επίσης, τη μηχανική, αποξενωτική, τεχνοκρατική κοινωνία που αποσκοπεί μόνο στην οικονομική και σεξουαλική αξία και κέρδος. Ο τρόπος που εκφέρει αυτές τις κριτικές, όμως, είναι πλάγιος, χιουμοριστικός, διαβρωτικός, υπόγειος, σκωπτικός και κρυμμένος πίσω από τη μάσκα του κυνισμού, του σκεπτικισμού, της πρόκλησης και της ύβρεως.

Michel Houellebecq 9 Michel Houellebecq 7 Michel Houellebecq 6
Το εξώφυλλο της νορβηγικής έκδοσης

Το εξώφυλλο της ιαπωνικής έκδοσης Το εξώφυλλο της γερμανικής έκδοσης

Έχει επικριθεί ότι κρύβει μέσα του κάποιον «ποπουλισμό» έναντι του πλήθους των θαυμαστών του, μια λαϊκιστική αντισυστημική εχθρότητα προς τις ευρωπαϊκές και γαλλικές ελίτ. Η προκλητικότητα και ο κυνισμός των βιβλίων και των δηλώσεών του έχουν προκαλέσει πολλές, έντονες διαμάχες και διαφωνίες. Είναι γεγονός πως οι πολιτικές δηλώσεις και ιδέες του είναι συχνά συζητήσιμες ή αμφισβητήσιμες. Κατηγορήθηκε πως υιοθετεί στις δηλώσεις του την προβοκάτσια για να εντυπωσιάζει. Εδώ όμως δεν έχουμε τη δυνατότητα να τις συσχετίσουμε με το πεζογραφικό του έργο και να τις σχολιάσουμε – και είναι αμφίβολο αν αυτό θα είχε χρησιμότητα.

Επικρίθηκε, επίσης, πως προκειμένου να αρέσει, ενστερνίζεται ενίοτε ένα στυλ δημοσιογραφικό και επίπεδο. Ο Ουελμπέκ γράφει συνήθως με ένα στυλ άμεσο, απλό ή πεζό που παραπέμπει στην προφορική και τρέχουσα Γαλλική γλώσσα (δίχως τη χρήση πολλών μεταφορών – μερικές φορές τις χρησιμοποιεί με κλισέ τρόπο, όπως και άλλες στερεοτυπικές εκφράσεις). Ορισμένες φορές παρεμβάλλει σε ένα κείμενο στρωτό ή περιγραφικό, κάποιες κωμικές νότες που χλευάζουν ή ανατρέπουν ό,τι προηγήθηκε. Γενικά αναμιγνύει το σοβαρό με το ελαφρύ. Στα πεζογραφήματά του υπεισέρχονται κομμάτια που θυμίζουν σλόγκαν, επιστημονική εκλαΐκευση, κοινωνιολογικές προσεγγίσεις, εγκυκλοπαίδεια, δημοσιογραφικό ρεπορτάζ, διαφημίσεις, ακόμη και αποσπάσματα ή ολόκληρα ποιήματα. Οι περιγραφές γίνονται πότε πότε σαν ο παρατηρητής να είναι κάποιος απόμακρος ξένος. Ο τόνος του είναι άλλοτε σαρκαστικός, άλλοτε θλιμμένος και άλλοτε τρυφερός. Θα ήταν δύσκολο να του προσάψουμε στη Σεροτονίνη το δημοσιογραφικό ύφος (χώρια πως δεν είναι κάτι κακό αυτό καθαυτό, υπάρχει στο non fiction novel), όταν ο συγγραφέας δεν βάζει τελείες σε ολόκληρες παραγράφους, προσθέτοντας τη μία πρόταση μετά την άλλη σε ένα στυλ μακροπερίοδης γραφής. Η κριτική αυτή του έγινε στη Γαλλία άδικα, επειδή ασχολήθηκε με θέματα επίκαιρα. Εξήγησα προηγουμένως τη σχέση των επίκαιρων κοινωνικών θεμάτων του με τη διαγραφόμενη πορεία των προσώπων του.

Ο Ουελμπέκ προσεγγίζει με συμπάθεια τον κεντρικό ήρωά του, που νοιώθει λύπη και τύψεις για τον πρότερο βίο του, για την απομάκρυνσή του από τη ζωή, τον έρωτα και τον φίλο του Αιμερίκ.

Ο εγκαταλειμμένος από τους γονείς του Ουελμπέκ ανατράφηκε από τη γιαγιά του, το γένος Ουελμπέκ, από την οποία δανείστηκε, τιμής ένεκεν, το λογοτεχνικό του όνομα. Γνωρίζει τα προβλήματα των αγροτών, που βρίσκονται σε κατάσταση υποβάθμισης και παρακμής, για τα οποία εργάστηκε ως υπάλληλος του υπουργείου γεωργικής ανάπτυξης· και προαναγγέλλει στο μυθιστόρημά του την εμφάνιση του απεγνωσμένου κινήματος των κίτρινων γιλέκων. Στο τελευταίο μέρος του μυθιστορήματος, ο πρωταγωνιστής Φλοράν-Κλοντ, γεωργικός μηχανικός (επάγγελμα που άσκησε ο συγγραφέας) παίρνει, τελικά, απόφαση πως η ιστορία του με τη γυναίκα που αγάπησε και του ταίριαζε, την Καμίγ, έχει οριστικά καταστραφεί, συμπαρασύροντάς τον στην αυτοκαταστροφή. Και έτσι περιπίπτει σε μια κατάσταση πλήρους κι επώδυνου υπαρξιακού κενού. Ο αφηγητής/ήρωας, ένα διαλυμένο ανθρώπινο απόρριμμα, πέφτει σε κατάσταση πλήρους ερωτικής και υπαρξιακής νέκρωσης. Ο Ουελμπέκ προσεγγίζει με συμπάθεια τον κεντρικό ήρωά του, που νοιώθει λύπη και τύψεις για τον πρότερο βίο του, για την απομάκρυνσή του από τη ζωή, τον έρωτα και τον φίλο του Αιμερίκ. Συμπάσχει μαζί του, μέσα σε ένα κλίμα γλυκιάς μελαγχολίας, μέχρις ότου τον καταπλακώσουν τελικά τα σκοτάδια (μέχρις ότου, δηλαδή, ο συγγραφέας τον βυθίσει σαδιστικά (;) στα σκοτεινότερα ερέβη).

ΥΓ: Update 31/01/2023: Οι τελευταίες πολιτικές θέσεις του Ουελμπέκ, πάντως, δεν με ικανοποιούν: υιοθετεί αντισυστημικές θέσεις για να αρέσει, αναμιγνύει την υπαρξιακή εξεγερσιακή στάση του σύγχρονου, μοναχικού, απομονωμένου και στριμωγμένου μέσα στην κοινωνία, στερημένου ατόμου, τον κάπως εύκολο και λίγο δημαγωγικό εξεγερσιακό αντισυστημισμό και τον «επαναστατικό» λαϊκισμό... Γνωρίζει τι ενδιαφέρει, τι αρέσει και τι προσελκύει το γαλλικό αναγνωστικό κοινό και του το προσφέρει, ενώ ένας διανοούμενος οφείλει μάλλον να κάνει το αντίστροφο, να προσπαθεί να τραβήξει, διαμέσου της πειθούς, του συναισθήματος και των προβληματισμών του, τους αναγνώστες του προς τις δικές του αντιλήψεις για τη ζωή, την κοινωνία και τον κόσμο, νομίζω... Το τελευταίο διάστημα οι πολιτικές ιδέες του δεν μου αρέσουν, τις βρίσκω εύκολες και κάπως δημοκοπικές, χαϊδεύει τα αυτιά των κίτρινων –και «κόκκινων», προσθέτω εγώ–, γιλέκων.

* Ο ΘΟΔΩΡΟΣ ΣΟΥΜΑΣ είναι συγγραφέας και κριτικός κινηματογράφου. Τελευταίο του βιβλίο, το μυθιστόρημα «Το ημερολόγιο ενός αδέξιου εραστή» (εκδ. Βακχικόν).


Σεροτονίνη
Μισέλ Ουελμπέκ
Μτφρ. Γιώργος Καράμπελας
Εστία 2019
Σελ. 318, τιμή εκδότη €17,00

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ MICHEL HOUELLEBECQ

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Το φοβερό βιβλίο» του Τζέισον Μοτ (κριτική) – Μιλώντας για το πρόβλημα με ένα άλλον τρόπο

«Το φοβερό βιβλίο» του Τζέισον Μοτ (κριτική) – Μιλώντας για το πρόβλημα με ένα άλλον τρόπο

Για το μυθιστόρημα του Τζέισον Μοτ «Το φοβερό βιβλίο» (μτφρ. Δέσποινα Κανελλοπούλου, εκδ. Διόπτρα). Ένα μυθιστόρημα που «θέλει να διαμορφώσει μια νέα αφήγηση που να μην είναι ούτε μανιχαϊστική, ούτε έντονα διεκδικητική, ούτε να ραπίζει ευθέως τους κυρίαρχους λευκούς για τα δεινά των μαύρων».

...
«Μητρικό γάλα» της Νόρα Ίκστενα (κριτική) – Μητέρα και κόρη σε καθεστώς ανελευθερίας

«Μητρικό γάλα» της Νόρα Ίκστενα (κριτική) – Μητέρα και κόρη σε καθεστώς ανελευθερίας

Για το μυθιστόρημα της Νόρα Ίκστενα [Nora Ikstena] «Μητρικό γάλα» (μτφρ. Μαριάννα Αβούρη, εκδ. Βακχικόν). Στην κεντρική εικόνα, στιγμιότυπο από την ταινία «Soviet Milk» (2023). 

Γράφει η Διώνη Δημητριάδου

Ζωή μ...

«Ξανθές ρίζες» της Μπέρναρντιν Εβαρίστο (κριτική) – Μια συναρπαστική αντιστροφή της αποικιοκρατικής Ιστορίας

«Ξανθές ρίζες» της Μπέρναρντιν Εβαρίστο (κριτική) – Μια συναρπαστική αντιστροφή της αποικιοκρατικής Ιστορίας

Για το βιβλίο της Μπέρναρντιν Εβαρίστο [Bernardine Evaristo] «Ξανθές ρίζες» (μτφρ. Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδ. Gutenberg). Κεντρική εικόνα: η συγγραφέας Μπέρναρντιν Εβαρίστο.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Οι Ξανθές ρίζες της β...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Ήλια Μπούρα: «Ό,τι ειπώνεται έχει ήδη ειπωθεί και θα ξαναειπωθεί με τις ίδιες ή διαφορετικές λέξεις»

Ήλια Μπούρα: «Ό,τι ειπώνεται έχει ήδη ειπωθεί και θα ξαναειπωθεί με τις ίδιες ή διαφορετικές λέξεις»

Η Ήλια Μπούρα μας συστήθηκε πρόσφατα με την ποιητική της συλλογή «Εύκρατη ζώνη», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη. «Ένας νέος ποιητής δεν φέρνει τίποτα καινούργιο εκτός από τη βιωματική χρήση των λέξεων που υπάρχουν στη γλώσσα μας τόσες χιλιάδες χρόνια», σημειώνει, μεταξύ άλλων.

...
«Mαρία Skłodowska Κιουρί» του Θέμη Μουμουλίδη, στο Σύγχρονο Θέατρο (κριτική)

«Mαρία Skłodowska Κιουρί» του Θέμη Μουμουλίδη, στο Σύγχρονο Θέατρο (κριτική)

Η παράσταση «Mαρία Skłodowska Κιουρί» παρουσιάζεται στο Σύγχρονο Θέατρο σε σκηνοθεσία Θέμη Μουμουλίδη. Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

H παράσταση «Mαρία Skłodowska Κιουρί» που ανεβάζει στο Σύγχρονο Θέατ...

Ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες ξεπέρασε τον Θερβάντες

Ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες ξεπέρασε τον Θερβάντες

Σύμφωνα με έρευνα, ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες [Gabriel García Márquez} είναι ο πιο μεταφρασμένος συγγραφέας ισπανόφωνης λογοτεχνίας των τελευταίων είκοσι ετών, εκθρονίζοντας από την πρώτη θέση τον Θερβάντες [Miguel de Cervantes], δημιουργό του «Δον Κιχώτη».

Επιμέλεια: Boo...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα [Abdulrazak Gurnah] «Παράδεισος» (μτφρ. Κατερίνα Σχινά), το οποίο θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Πρώτα το αγόρι. Το λέγανε Γ...

«Σε πρώτο ενικό» του Χαρούκι Μουρακάμι (προδημοσίευση)

«Σε πρώτο ενικό» του Χαρούκι Μουρακάμι (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση μέρους διηγήματος από τη συλλογή διηγημάτων του Χαρούκι Μουρακάμι [Haruki Murakami] «Σε πρώτο ενικό» (μτφρ. Βασίλης Κιμούλης), η οποία θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

With the ...

«Η νοσταλγία κι εγώ» της Μάρως Βαμβουνάκη (προδημοσίευση)

«Η νοσταλγία κι εγώ» της Μάρως Βαμβουνάκη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Μάρως Βαμβουνάκη «Η νοσταλγία κι εγώ», που θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαρτίου από τις εκδόσεις Αρμός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

— Αναρωτιέμαι τι νοσταλγείς;
— …
— Νοσταλγείς κάτι που συνέβη ή κάτι πο...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Σε ανάρτησή του στο Goodreads, με αφορμή τα δέκα χρόνια λειτουργίας της ιστοσελίδας, ο Στίβεν Κινγκ ξεχώρισε δέκα αγαπημένα του βιβλία. Τα έργα του συγγραφέα κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος.

Επιμέλεια: Book Press

...
Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Σήμερα, 24 Φεβρουαρίου 2023, συμπληρώνεται ένας χρόνος από την έναρξη του πολέμου που διεξάγει η Ρωσία στην Ουκρανία. Η ελληνική βιβλιογραφία αναπόφευκτα εμπλουτίστηκε από μελέτες και συλλογικούς τόμους, βιβλία στα οποία οι συγγραφείς των κειμένων επιχειρούν να δώσουν απαντήσεις και ερμηνείες σε γεγονότα και εξελίξε...

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Η Αμερικανίδα πεζογράφος Κάρσον ΜακΚάλερς [Carson McCullers] είναι μία από τις σημαντικότερες εκπροσώπους του λογοτεχνικού «southern gothic». Τα μυθιστορήματά της εκτυλίσσονται στον αμερικανικό Νότο και παρουσιάζουν μοναχικούς, εκκεντρικούς χαρακτήρες που πασχίζουν να συνυπάρξουν με τους υπόλοιπους ανθρώπους.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ