Για το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Ραπτόπουλου «Ο άνθρωπος που έκαψε την Ελλάδα» (εκδ. Κέδρος).

Του Μιχάλη Πιτένη

«Στο βάθος, θα έλεγε κανείς ότι αυτό το μυθιστόρημα υπήρξε προϊόν του φόβου που βίωσα το 2012 –όταν τα δικά μου έσοδα μηδενίστηκαν και η εφημερίδα όπου δούλευε η γυναίκα μου έκλεισε– ότι, εάν μείνει άστεγη η μεσαία τάξη όπως εμείς, τότε θα καεί η Ελλάδα.

Έμπνευσή μου υπήρξαν, επίσης, η νεύρωση της Αριστεράς (εάν όχι η ψύχωσή της, για να θυμηθούμε τον Αποστολάκη) με τις λαϊκές εξεγέρσεις, η πολύτιμη έκφρασή μας “πυρ και μανία”, αλλά και το απωθημένο σχεδόν όλων των Νεοελλήνων να καούν όλα, “πουτάνα όλα!”. Ή όπως θα το έθεταν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι “γαία πυρί μειχθήτω”».

Για το μυθιστόρημα του Θοδωρή Τσαπακίδη «Ο Ελέφαντας του Hotel Phidias» (εκδ. Πικραμένος).

Του Κώστα Δρουγαλά

Ο Ελέφαντας του Hotel Phidias είναι το πέμπτο βιβλίο του Θοδωρή Τσαπακίδη (Βρυξέλλες, 1970) και αποτελεί ένα πολιτικό θρίλερ με φόντο τη σύγχρονη Ελλάδα της οικονομικής κρίσης. Πρωταγωνιστής του βιβλίου είναι ο Θάνος Αποστολίδης, καθηγητής σε σχολείο και συγγραφέας, που για να δώσει διέξοδο στην πνιγηρή καθημερινότητά του αποφασίζει να γίνει συνεργός σε μια απόδραση από τις φυλακές του Κορυδαλλού.

Για το μυθιστόρημα του Κωστή Γκιμοσούλη «Όλες μία» (εκδ. Καστανιώτη). Ποιητής κατά βάσιν ο Κωστής Γκιμοσούλης, καίτοι τα περισσότερα βιβλία του ακουμπούν μιαν ιδιότυπη πεζογραφία, διαλέγει έναν στίχο του Τάκη Σινόπουλου από τις Σημειώσεις Ι (Συλλογή ΙΙ, 1965-1980) για να συμπυκνώσει την αίσθηση που αποκομίζει κανείς από το καινούργιο του μυθιστόρημα – ή «σαν μυθιστόρημα», όπως ο ίδιος αποφασίζει να το χαρακτηρίσει.

Του Διονύση Μαρίνου

Για τη συλλογή διηγημάτων του Γιάννη Η. Παππά «Θαμπές ζωές» (εκδ. Καστανιώτη).

Του Μάριου Μιχαηλίδη

Το εγχείρημα του Γιάννη Παππά, να αφηγηματοποιήσει μια πολύ πρόσφατη περίοδο, με σκηνικό χώρο την ελληνική επαρχία καθώς και τα όσα διεκτραγωδούνται σ’ αυτήν τις τέσσερις δεκαετίες της μετεμφυλιακής εμπειρίας, εν πρώτοις δείχνει απλοϊκό και εύκολο. Όμως δεν είναι.

Για τη συλλογή διηγημάτων της Βασιλικής Ηλιοπούλου «Το τέρας στο μετρό» (εκδ. Πατάκη).

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Το κοριτσάκι που βαδίζει ανέμελο είναι αθώο, εκτός κι αν προκληθεί. Ο άνδρας στο διπλανό διαμέρισμα είναι ένας θλιμμένος άνεργος που θα άξιζε τη συμπάθειά μας, αν δεν έδερνε τον γιο του. Η συνταξιούχος ηλικιωμένη είναι μια συμπαθής γυναίκα, εκτός αν διακυβεύεται ένα ζευγάρι γόβες. Δίπλα μας ζουν άνθρωποι που φαίνονται σεμνοί, φιλήσυχοι, αρμονικοί με το περιβάλλον, αλλά κάτω από το δέρμα τους αργοσέρνονται τέρατα που ενίοτε μπαίνουν στη φαιά ουσία του εγκεφάλου τους και τους παρακινούν σε ακραίες κινήσεις.

Για το μυθιστόρημα του Γιάννη Σκαραγκά «Λαχτάρα που περίσσεψε από χτες» (εκδ. Κριτική).

Της Διώνης Δημητριάδου

Για το μυθιστόρημα της Σώτης Τριανταφύλλου «Το τέλος του κόσμου σε αγγλικό κήπο - Ζωή και θάνατος του Λούσιους Πρέσκοτ» (εκδ. Πατάκη).

Της Διώνης Δημητριάδου

Για το βιβλίο του Γιάννη Πάσχου «Οι μαγικές ιστορίες του Δον Ντομίνγκο» (εκδ. Περισπωμένη).

Του Νίκου Ξένιου

Οι Μαγικές ιστορίες του Δον Ντομίνγκο του Γιάννη Πάσχου κυκλοφόρησαν με το τέλος της προηγούμενης χρονιάς από τις εκδόσεις Περισπωμένη. Το στοιχείο της έμπνευσης είναι το κύριο γνώρισμα του μπορχεσικού Δον Ντομίνγκο, που αποτυπώνει με μακάβριο τρόπο την αληθινή εμπειρία των κατοίκων ενός επινοημένου τόπου, «τραγουδώντας» είκοσι μία αλληγορικές ιστορίες σαν άριες: ένα απόσταγμα καταβύθισης στη λογοτεχνική ουσία, σε τεχνοτροπία υπερρεαλιστική, που αφήνει τον αναγνώστη με μιαν αίσθηση μετεωρισμού αριστοτεχνικά εξυφασμένη.

Για τις νουβέλες «Γκαλίνα - Η σκοτεινή οικιακή βοηθός» (εκδ. Καστανιώτη) του Ανδρέα Μήτσου και «Το Λιθόστρατο» (εκδ. Στερέωμα) της Μαρίας Τσιμά.

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Η έννοια της ερωτικής ζήλιας που οδηγεί σε ακραίες πράξεις, ακόμα και στον θάνατο των ίδιων της των παιδιών, βρήκε την πιο τραγική της έκφραση στο πρόσωπο της Μήδειας στην ομώνυμη τραγωδία του Ευριπίδη. Η σύζυγος του Ιάσονα, όταν μαθαίνει ότι ο άντρας της θα παντρευτεί μιαν άλλη, τον εκδικείται με τον πιο παράλογο και μαζί τον πιο αληθινό τρόπο, σκοτώνοντας τα δυο τους παιδιά. Έκτοτε μια τέτοια απάνθρωπη πράξη, ποτισμένη από ανάλογα παράφρονα κίνητρα, οδηγούν τη σκέψη στη Μήδεια και συνάπτουν μια εμφανή ή αφανή διακειμενική σχέση με το ευριπίδειο πρωτότυπο.

Για τη συλλογή διηγημάτων της Ζέτας Κουντούρη «Λίγο πριν βρέξει» (εκδ. Κέδρος).

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

Προσωπογραφίες που προδίδουν ένταση ακόμα και κάτω από επιφάνεια γαλήνης, σε φόντο όπου αποτυπώνονται στοιχεία από τοπία της εξωτερικής (αστικής, κοινωνικής, φυσικής) και κυρίως της εσωτερικής/υποκειμενικής πραγματικότητας, συνθέτουν μια ενδιαφέρουσα πινακοθήκη γραμματικών εικόνων ως κεντρικό άξονα για τη θεματική οργάνωση της συλλογής διηγημάτων της Ζέτας Κουντούρη με τον τίτλο Λίγο πριν βρέξει. Με αυτή την προϋπόθεση η ανά χείρας έκδοση είναι δυνατόν να εκτιμηθεί ως ένα ενιαίο σύνολο με σύνθετη δομή, καθ’ υπέρβαση των συνθηκών που υπαγόρευσαν την πρώτη δημοσίευση των διηγημάτων (πλην του τελευταίου).

Για το βιβλίο του Ανδρέα Φιλιππόπουλου-Μιχαλόπουλου «Το βιβλίο του νερού» (εκδ. Θίνες).

Της Μαργαρίτας Παπαγεωργίου

Η ζωή στο σύμπαν δημιουργήθηκε μέσα στο νερό. Η περιπλάνηση του ανθρώπου πάνω στον πλανήτη Γη σήμανε και το ταξίδι της αναζήτησής του για το νόημα της ζωής. Για τη θέαση της εσώτατης φύσης των πραγμάτων. Μια αναζήτηση που φαίνεται να είναι επιστροφή. Στην ολότητα της αρχής. Θα μπορούσαμε λοιπόν, να το ονομάσουμε και νόστο του νερού. Αυτή τη νοσταλγία αλλά και προσδοκία εκφράζει το Βιβλίο του νερού του Ανδρέα Φιλιππόπουλου-Μιχαλόπουλου. Είκοσι αφηγήματα σε μορφή ποιητικών πεζών συγκλίνουν και συνομιλούν με εννιά φωτ­­ογραφίες του συγγραφέα, που έχουν συλλάβει στιγμές αποκαλυπτικές του υδάτινου κόσμου που δονείται τόσο δίπλα μας όσο και μέσα μας.

Για το μυθιστόρημα του Θανάση Δ. Σταμούλη «Ab Ovo» (εκδ. Ποταμός).

Του Παναγιώτη Κεχαγιά

Αν κάποιος έπρεπε να παρομοιάσει το Ab Ovo, το δεύτερο βιβλίο του Θανάση Σταμούλη, με ένα φανταστικό ζώο, τότε αυτό θα ήταν ένα αρμαντίλλο από μπετόν χαμένο μέσα στους δρόμους των δυτικών συνοικιών της Αθήνας. Με το οποίο θέλω να πω ότι είναι ένα παράξενο, σχεδόν θωρακισμένο έργο που κάτω από το αρραγές κέλυφός του κρύβει ένα ευάλωτο πλάσμα.

Για την επανέκδοση της συλλογής διηγημάτων του Βασίλη Γκουρογιάννη «Διηγήσεις παραφυσικών φαινομένων» (εκδ. Μεταίχμιο).

Του Μιχάλη Μακρόπουλου

Για το μυθιστόρημα του Παναγιώτη Πετράκη «Να το πεις της νύχτας σου» (εκδ. Ροπή).

Του Διονύσιου Α. Αναπολιτάνου

Το μυθιστόρημα του Παναγιώτη Πετράκη Να το πεις της νύχτας σου είναι ένα κείμενο εντυπωσιακό και πολυδιάστατο. Τα ελληνικά του συγγραφέα εξαιρετικά, ιδιαίτερα στο επίπεδο των περιγραφών της όποιας καθημερινότητας, πίσω από την οποία φαίνεται να υποκρύπτονται κάποιες σταθερές δομές μάλλον ηθικής υφής. Όμως η μεγάλη επιτυχία του συγγραφέα έγκειται στο γεγονός της ανάδειξης σταθερών μοτίβων που σχετίζονται με την ανθρώπινη μοίρα, με τη μοίρα δηλαδή του πεπερασμένου έλλογου όντος, καθώς αυτό προσπαθεί να τιθασεύσει ό,τι το ξεπερνά.

Για το βιβλίο της Νίκης Τρουλλινού «Με θέα στο Λεβάντε» (εκδ. Κέδρος).

Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη

Είναι, άραγε, η λογοτεχνική αφήγηση ένας πιο αποτελεσματικός τρόπος για να προσεγγιστούν οι περίοδοι της Ιστορίας του ανθρώπου; Μπορεί, ίσως, η εμπλοκή του συναισθηματικού συγκλονισμού που νιώθει ο πρωτοπρόσωπος αφηγητής να μεταδοθεί στον αναγνώστη, να περάσει το ρίγος της Ιστορίας καλύτερα από ό,τι με την ανάγνωση ενός επιστημονικού ιστορικού συγγράμματος;

Για τη συλλογή αφηγημάτων του Χριστόφορου Λιοντάκη «Ο μεγάλος δρόμος» (εκδ. Γαβριηλίδης).

Της Άννας Μιχαλιτσιάνου

Ο Μεγάλος δρόμος του ποιητή Χριστόφορου Λιοντάκη απενοχοποιεί παραμορφώσεις των δύσκολων παιδικών χρόνων, όταν οι χωματόδρομοι εντός και εκτός Αθήνας διαμόρφωναν τα άβγαλτα αισθήματα και οι εικόνες γυμνές από τις κακουχίες και τις ελλείψεις δυνάστευαν τη φαντασία. Τα αφηγήματά του, αυτοβιογραφικά, καταγράφουν τα χρόνια της Κατοχής, του Εμφύλιου κι αμέσως μετά, τα χρόνια ως το 1956 στο Ίνι, χωριό της Κρήτης. Ο ρεμβασμός στη μνήμη ενός ταλαντούχου παιδιού σημαδεύει τη μεταμοντέρνα συνείδηση με τα βέλη μιας άκρατης παιδικής ελευθερίας, ενώ ο λυρισμός (το μεγάλο ατού του ποιητή) γεννά τόσο δυνατές περιγραφές στην ομορφιά του ελάχιστου που, καθώς κλείνεις το βιβλίο και βγαίνεις στην κίνηση, παραμερίζεται αυθόρμητα ο φθόνος της πόλης και κοιτάς αλλιώς τα δένδρα, τους περιπατητές ή τους σιωπηλούς ξένους στις στάσεις.

Για τη συλλογή διηγημάτων της Διώνης Δημητριάδου «Ο βιωμένος χρόνος» (εκδ. ΑΩ).

Της Χρύσας Φάντη

«Ο βιωμένος χρόνος σε συνέχειες/ παραμονεύει σαν του παιδιού τα ίχνη μέσα μας/ παράλογος εφιάλτης/ όσο κι ο φόβος στα παραμύθια». Με αφετηρία το ως άνω μότο[1] στην αρχή του βιβλίου, επισημαίνουμε το αρνητικό πρόσημο στα «παραμονεύει» και «παράλογος εφιάλτης», ενώ την ανάλαφρη αίσθηση που θα εισπράτταμε από τα σημαινόμενα του ουσιαστικού «παραμύθια» ακυρώνει ο «φόβος» που έχει προηγηθεί. Επιπλέον, η μεταφορά «σαν του παιδιού τα ίχνη», ενώ θα μπορούσε να παράσχει ευφορία, στο προκείμενο λειτουργεί αμφίσημα, παραπέμποντας στο θόλο, ανολοκλήρωτο και αμετάκλητα πεπερασμένο της όποιας «ευτυχισμένης» παιδικής μας στιγμής.

Για το μυθιστόρημα του Δημήτρη Σωτάκη «Ο κανίβαλος που έφαγε έναν Ρουμάνο» (εκδ. Κέδρος).

Του Διονύση Μαρίνου

Ακόμη και ο τελευταίος αποτυχημενάκιας –που έλεγε και ο Κωστής Παπαγιώργης–, αυτός που το ρούχο πάντα στραβό πέφτει πάνω του και το ποτάμι του δεν κατεβάζει ξύλα, άλλο δεν σκέφτεται από το καθημερινό κυνήγι της ευτυχίας. Καλύτερα: του ξεροκόμματου που του αναλογεί. Συνήθως, όμως, οι κυνηγοί και οι ψαράδες ψεύδονται· μπορούν να σε πείσουν ότι έπιασαν ένα προϊστορικό μαμούθ ή ένα γιγάντιο θαλάσσιο κήτος, αν και τα χέρια τους είναι πιο άδεια κι από πεταμένη σακούλα. Το ίδιο συμβαίνει και με τους «γαμπρούς» της ευτυχίας. Είναι πεπεισμένοι πως την απόκτησαν, αλλά ουδέποτε τους δόθηκε ολοκληρωτικά – και το γνωρίζουν και πικραίνονται ως τα βάθη.

Για τη συλλογή διηγημάτων του Σπύρου Γιανναρά «Τη μέρα που θα σηκωνόμουν να χορέψω» (εκδ. Άγρα).

Της Διώνης Δημητριάδου

Μια συλλογή με έντεκα διηγήματα –ομόκεντρα τα ονομάζει ο υπότιτλος στη μέσα σελίδα– που διαβάζονται με την αυτονόητη αυτονομία τους το καθένα. Σε μιαν άλλη εκδοχή, που περισσότερο απαιτεί από τις συστεγαζόμενες κάτω από τον έναν τίτλο πεζογραφικές εκδοχές της γραφής μια συνάφεια μεταξύ τους, διαβάζονται μέσα από την οπτική του ενός διηγήματος που τιτλοφορεί τη συλλογή. Προσεγγίζοντας το νέο βιβλίο του Σπύρου Γιανναρά με μια κλίση προς τη δεύτερη εκδοχή ανάγνωσης, διαπίστωσα πως πράγματι αυτός ο παρ’ ολίγον χορός, που εκφράζει την ανεκπλήρωτη επιθυμία του ήρωα στο προτελευταίο διήγημα, συμπυκνώνει κατά περίεργο τρόπο (έμμεσο και όχι άμεσο, άρα όχι αμέσως αντιληπτό) το νόημα των υπολοίπων δέκα διηγημάτων.

Για το μυθιστόρημα του Σταύρου Χριστοδούλου «Hotel National» (εκδ. Καλέντη).

Της Χρύσας Φάντη

«Άνθρωποι μετέωροι πάνω από τον γκρεμό της Ιστορίας. Πλημμυρισμένοι από όνειρα που αποδείχτηκαν ψευδαισθήσεις». Για τους περισσότερους Έλληνες συγγραφείς που έζησαν (άμεσα ή έμμεσα) τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, την Kατοχή και κυρίως τον Εμφύλιο, η προσπάθεια ερμηνείας εκείνης της γενικευμένης ένοπλης σύγκρουσης που εκτός των άλλων δεινών είχε ως αποτέλεσμα τον θανάσιμο εγκλωβισμό εκατομμυρίων ανθρώπων μέσα σε ποικίλες πολιτισμικές και ατομικές προκαταλήψεις, αποτέλεσε μία από τις πιο κύριες θεματικές τους προκλήσεις.

Για τη συλλογή διηγημάτων του Χριστόφορου Μηλιώνη «Καλαμάς κι Αχέροντας» (εκδ. Κίχλη).

Του Μιχάλη Μακρόπουλου

Για το βιβλίο του Θωμά Συμεωνίδη «Μυθιστόρημα» (εκδ. Γαβριηλίδης).

Της Διώνης Δημητριάδου

Η πολυσημία των λογοτεχνικών κειμένων, ως προς το περιεχόμενο, δεν είναι κάτι που μας ξαφνιάζει ούτε θα πρέπει να θεωρείται ίδιον μόνον της μεταμοντέρνας εκδοχής της αφήγησης. Προσφέρεται παλαιόθεν –ιδιαίτερα η εκτενής αφηγηματική γραφή– για περιπλάνηση (συχνά γόνιμη) σε περισσότερα του ενός επίπεδα. Να δεχθούμε επίσης ότι η ανάμειξη των μορφών της αφήγησης, των αφηγηματικών τρόπων και τεχνικών, ή και η διατάραξη της ευθύγραμμης χρονικής σειράς, η εναλλαγή των υποκειμένων, ακόμη και η συνύπαρξη διαφορετικών προσώπων στο ένα αφηγηματικό υποκείμενο (αυτό λιγότερο συχνά) δεν είναι νέα δεδομένα στο λογοτεχνικό τοπίο. Ωστόσο, κάθε φορά που έχουμε μια ανάλογη διαφοροποίηση των απλών και τετριμμένων τεχνικών της αφήγησης, κάθε φορά που ένας συγγραφέας μοιάζει να ανακατεύει τα υλικά του, εστιάζουμε την προσοχή μας στο αποτέλεσμα, κυρίως στο εύρος και το βάθος της ανατροπής, με την ελπίδα ότι θα δούμε την ευφάνταστη νέα λογοτεχνία να ανατέλλει.

Για το μυθιστόρημα της Μαριάνας Ευαγγέλου «Οστινάτο» (εκδ. Πατάκη).

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Η μνήμη αρδεύει πολύ συχνά τα κείμενα της λογοτεχνίας και στις καλές της μέρες λειτουργεί ως σύνδεσμος του παρόντος με ένα γόνιμο, ζωντανό, νοσταλγικό, ζητητέο παρελθόν. Αν δεν καταντά στείρος αυτοβιογραφισμός, γεννά αφηγήσεις που συζευγνύουν το βίωμα, το σχόλιο, το ιδιωτικό με το ιστορικό, το εθνικό με το τοπικό. Και συχνά απλώνεται σαν δίχτυ, για να συναρμόσει κομμάτια του παρελθόντος μέσα σε μια ψαριά καλών αναμνήσεων και συναισθηματικών θραυσμάτων.

Για το μυθιστόρημα του Σωφρόνη Σωφρονίου «Αργός σίδηρος» (εκδ. Αντίποδες). 

Του Διονύση Μαρίνου

Για το μυθιστόρημα της Έφης Σαπουνά-Σακελλαράκη «Όταν μίλησε ο χρόνος» (εκδ. Ίκαρος).

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

Για την καλώς πληροφορημένη κοινωνικο-πολιτισμική αγορά η Έφη Σαπουνά-Σακελλαράκη αντιπροσωπεύει μέλος της ευρείας όσο και πολύμορφης κοινότητας των αρχαιολόγων, με τη συνακόλουθη πολυετή ανασκαφική, ερευνητική, συγγραφική δραστηριότητα.

Τώρα, με το εκτενέστατο και ιδιαιτέρως υψηλής πληροφορητικότητας βιβλίο της υπό τον παραστατικό τίτλο Όταν μίλησε ο χρόνος, η Έφη Σαπουνά-Σακελλαράκη αποδεικνύει ότι παράλληλα με τα εξειδικευμένα επιστημονικά κείμενά της, έχει την άνεση να προτείνει μια ενδιαφέρουσα παραδειγματική εφαρμογή σε ό,τι αφορά τη δημιουργική αφήγηση του πραγματικού με βάση τη βιωματική πρόσληψη της εξωτερικής, αντικειμενικής πραγματικότητας.

Για το βιβλίο του Κώστα Μπουλμπασάκου «19 δευτερόλεπτα πριν… δυο λέξεις» (εκδ. Πικραμένος).

Του Μάριου Μιχαηλίδη

Το πρόσφατο βιβλίο του Πατρινού δημοσιογράφου και συγγραφέα Κώστα Μπουλμπασάκου έρχεται να επιβεβαιώσει τη δημιουργική εμμονή που τον διακατέχει, να χαράσσει τις συγγραφικές του συντεταγμένες στον χώρο της ιστορικής ύλης και της ιστορικής περιπέτειας. Στο μυθιστόρημα 19 δευτερόλεπτα πριν… δύο λέξειςακούγεται ζωντανή η περιπέτεια, μαζί και ο δυσβάσταχτος πόνος των ανθρώπων, καλύτερα των γενεών, που βίωσαν όσα σωρεύτηκαν στο ιστορικό τόξο της νεότερης ιστορίας μας. Ένα τόξο που ξεκινά από την περίοδο της δικτατορίας του Μεταξά, εκτείνεται στον ελληνοϊταλικό πόλεμο, τη γερμανική κατοχή, τον εμφύλιο, διαπερνά την περίοδο της ανασύστασης του κράτους, για να φτάσει στα χρόνια της χούντας, της μεταπολίτευσης και των μετέπειτα εξελίξεων της ψευδεπίγραφης ευημερίας και των επιπτώσεών της, για να καταλήξει στις αυταπάτες μιας αριστερής νομενκλατούρας.

Για το μυθιστόρημα της Σοφίας Νικολαΐδου «Στο τέλος νικάω εγώ» (εκδ. Μεταίχμιο).

Του Διονύση Μαρίνου

Αποτίμηση των εκδόσεων ελληνικής πεζογραφίας του 2017 και των τάσεων που την προσδιόρισαν.

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Ένα ζητούμενο της συζήτησης είναι η στάθμη της ελληνικής πεζογραφίας, κι ένα άλλο, που ίσως συνδέεται με το πρώτο, είναι οι τάσεις που διαμορφώνονται και οι δρόμοι που εξερευνώνται από αυτήν. Το 2017, λοιπόν, ο μέσος όρος –κατά τη γνώμη μου– έμεινε σε χαμηλά επίπεδα, αλλά ορισμένες κορυφές της νεοελληνικής παραγωγής μάς επιτρέπουν να αισιοδοξούμε για τα ανοίγματα που έκαναν και το ύψος της αφηγηματικής ικανότητας.

Για το μυθιστόρημα της Λίλας Τρουλινού «Αουρέλια – H πρώτη μνήμη» (εκδ. Περισπωμένη).

Του Νίκου Ξένιου

Με μεγάλη χαρά επανέρχομαι στη Λίλα Τρουλινού, με αφορμή το δεύτερο βιβλίο της, το Αουρέλια – Η πρώτη μνήμη, μια νουβέλα εξίσου ιδιότυπη με την πρώτη. Πρόκειται για ένα ακόμη πολιτικό αφήγημα που αποδίδει με ποιητική γλώσσα τη μελαγχολία μιας «άλλης» εκδοχής της ελληνικότητας, μιας «άλλης» περιφέρειας, βορειότερης αυτήν τη φορά. Το βιβλίο της κυρίας Τρουλινού εκτινάσσει την αφήγηση από τη σημερινή Θεσσαλονίκη στη Ρουμανία του Μεσοπολέμου, επικεντρώνοντας στη σχέση Ιστράτι, Στελέσκου και Τάλεξ και στην άνοδο του φασισμού στις παρίστριες περιοχές, έντονα επιζωγραφισμένη με χρώματα του ρομαντισμού και της υπερβολής: μιας τεχνοτροπίας συγγενούς, βεβαίως, προς το στάδιο εκκόλαψης της φασιστικής ιδεολογίας.

Για την ανθολογία Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη «Ἦτον πνοή, ἴνδαλμα ἀφάνταστον, ὄνειρον... - Διηγήματα ερωτικά» (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης), σε Ανθολόγηση και Επίμετρο της Αγγέλας Καστρινάκη.

Του Μιχάλη Μακρόπουλου

Για το μυθιστόρημα του Κωνσταντίνου Τζαμιώτη «Ίσως την επόμενη φορά» (εκδ. Μεταίχμιο).

Του Διονύση Μαρίνου

Tι προτιμάτε: να συντριβείτε και μετά να καείτε ή να καείτε και μετά να συντριβείτε; Ο Τζούλιαν Μπαρνς, στο βιβλίο του Τα τρία επίπεδα της ζωής (εκδ. Μεταίχμιο) αποφαίνεται με συγκινητική τόλμη: «Συνδυάζεις δύο ανθρώπους που δεν είχαν συνυπάρξει προηγουμένως· και άλλοτε αυτό φέρνει αποτέλεσμα και άλλοτε δεν φέρνει». Για την ευκταία έκβαση δεν έχεις να πεις και πολλά: η ευτυχία, όπως και η ομορφιά, έχουν αυταπόδεικτη δύναμη· δεν εξηγούνται. Τι γίνεται, όμως, για εκείνες τις περιπτώσεις όπου η συναισθηματική δαπάνη αποβαίνει άκαρπη; Τι συμβαίνει όταν η διαστελλόμενη δίνη της καρδιάς ενός εκάστου καταλήγει σε ρουφήχτρα; Μήπως, τελικά, είχε δίκιο ο Σαίξπηρ όταν έγραφε στα σονέτα του το σπαραχτικό: «Καθένας αγαπάει διπλά ό,τι γοργά θα χάσει»;

Για τη συλλογή διηγημάτων του Χρήστου Οικονόμου «Οι κόρες του ηφαιστείου» (εκδ. Πόλις) και για το μυθιστόρημα του Κυριάκου Μαργαρίτη «Κρόνακα» (εκδ. Ίκαρος).

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Κανονικά ο μεταμοντερνισμός δεν συνταιριάζεται με τον χριστιανισμό, καθώς πρεσβεύει μια σχετικοκρατία που δεν συνάδει με την απόλυτη πίστη σε μία αρχή. Κι όντως η αποδομητική σκέψη του, η πολυφωνική αλήθεια, η πολυσημία των κειμένων κι η απιστία στις μεγάλες αφηγήσεις, όπως είναι ο Θεός και η θρησκεία, δεν μπορεί εύκολα να συμπορευτεί με το παραδοσιακό χριστιανικό δόγμα και τις εδραίες βεβαιότητές του.