isaris kentriki

Για τα αφηγήματα του Αλέξανδρου Ίσαρη «Έξι περίπατοι - Προσκέφαλο με φύλλα λεμονιάς» (εκδ. Κίχλη).

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Πώς παράγεται η συγκίνηση; Πώς γεννιέται η νοσταλγία; Πώς μια βόλτα γίνεται πίνακας ζωγραφικής που ζωντανεύει τόπους και χτίζει κόσμους μπροστά στα μάτια του αναγνώστη;

Το μικρό βιβλιαράκι από τις εκδόσεις Κίχλη –καλαίσθητο και ταιριαστό στην τυπογραφική του εκδοχή με το περιεχόμενο, σε πολυτονικό όμως πάντα σύστημα– συντονίζει σκέψεις και αισθήματα. Δεν περιέχει έξι διηγήματα, αφού κάθε ιστορία δεν έχει πλοκή ούτε χαρακτήρες, πέρα από τον αφηγητή, τον ίδιο τον Αλέξανδρο Ίσαρη, που σε πρώτο πρόσωπο εξιστορεί τους περιπάτους του. Δεν είναι όμως κι εξομολογήσεις, απλώς εξομολογήσεις, που ανακαλούν το παρελθόν και το παρουσιάζουν με το πρίσμα του παρόντος. Δεν είναι ούτε καν ταξιδιωτικά κείμενα, παρόλο που ξεναγούν τον αναγνώστη στον Οξύλιθο της Εύβοιας, στις Σέρρες, στο Βερολίνο, στον Πύργο της Τήνου, στη Βιέννη ή στη Θεσσαλονίκη, καθώς δεν έχουν σκοπό να φωτογραφίσουν το μέρος, τουριστικά, φιλοσοφικά ή πολιτισμικά.

Στην ουσία κάθε περίπατος είναι ένα κράμα όλων των παραπάνω κι ίσως κάτι ακόμα. Είναι ένας χρονότοπος που ξεκινά από τον τόπο, με τη ματιά του flâneur αφηγητή, και διακτινίζεται στον παρελθόντα χρόνο, στις αναμνήσεις και τις διασταυρώσεις της ζωής. Οι διασταυρώσεις, λοιπόν, είναι καταρχάς τοπικές. Προχωρώντας σε μια συνήθως προκαθορισμένη διαδρομή, με αρχή και τέλος, ο περιπατητής συναντά καταστήματα, καφενεία, γκαλερί, βιβλιοπωλεία, στέκια, που αποτελούν ορόσημα, τοπόσημα καλύτερα, ενός δρόμου, μιας πορείας, μιας περιοχής.

Ένας περίπατος, λοιπόν, δεν είναι μόνο συλλογή αισθητηριακών δεδομένων, αλλά περισσότερο μια συναίρεση οπτικών εικόνων και πληροφοριών, σκέψεων και συναισθημάτων, ανθρώπων και τόπων. Το παλίμψηστο του χωροχρόνου εκπέμπει όλη του τη μαγεία μέσα από τη λιτή, αλλά και θελκτική συνάμα, γλώσσα, μέσα από τον τρόπο με τον οποίο ο Αλέξανδρος Ίσαρης δελεάζει τον αναγνώστη να συμπορευτεί μαζί του.

Ο τόπος συνδέεται με τον χρόνο, που δεν είναι στιγμιαίος αλλά συναιρεί τις βόλτες πολλών ετών. Αλλά και σ’ αυτούς τους συνεχόμενους χρόνους έρχονται να προστεθούν οι χρόνοι των ανθρώπων και των κτηρίων που συναντώνται σε τακτική βάση. Καθένας από αυτούς φέρνει στο προσκήνιο το παρελθόν του, την ιστορία του, τον βίο του και το έργο του. Καθετί είναι ένα «τώρα» κι ένα «άλλοτε», υπάρχει ή υπήρχε αλλά και προϋπήρχε πριν από τον αφηγητή, καθώς από τα βάθη των αιώνων ή τις αμέσως παλιότερες δεκαετίες έρχεται να θυμίσει την παρουσία του.

Οι υπαίθριες διαδρομές διασταυρώνουν τις αισθήσεις του περιπατητή με τη φύση, τις οπτικές εικόνες του τοπίου με την πανίδα και τη χλωρίδα, τις μυρωδιές των λουλουδιών, τα γαβγίσματα των σκύλων, τα χλιμιντρίσματα των αλόγων, τα τερετίσματα των τζιτζικιών. Οι αστικές από την άλλη είναι μικρές σκηνές βιογραφίας, από την παιδική ηλικία στις Σέρρες ως τη φοιτητική ζωή στην Αυστρία. Εκεί το «εγώ», σε ένα παλίμψηστο μνημών και ιστορικών γεγονότων, συναντά ανθρώπους του πνεύματος που έζησαν, περπάτησαν, ήπιαν καφέ, έδρασαν και χάθηκαν, το «εγώ» βιώνει θεάματα, εικόνες, βιβλία κι έτσι ανοίγεται σε ένα πολιτισμικό γίγνεσθαι, πολύ ευρύτερο από τη μικρή ζωή του.

Ένας περίπατος, λοιπόν, δεν είναι μόνο συλλογή αισθητηριακών δεδομένων, αλλά περισσότερο μια συναίρεση οπτικών εικόνων και πληροφοριών, σκέψεων και συναισθημάτων, ανθρώπων και τόπων. Το παλίμψηστο του χωροχρόνου εκπέμπει όλη του τη μαγεία μέσα από τη λιτή, αλλά και θελκτική συνάμα, γλώσσα, μέσα από τον τρόπο με τον οποίο ο Αλέξανδρος Ίσαρης δελεάζει τον αναγνώστη να συμπορευτεί μαζί του.

* Ο ΓΙΩΡΓΟΣ Ν. ΠΕΡΑΝΤΩΝΑΚΗΣ είναι διδάκτορας Νεοελληνικής Φιλολογίας, κριτικός βιβλίου και συγγραφέας. Τελευταίο του βιβλίο, το μυθιστόρημα «Πυθαγόρας» (εκδ. Καστανιώτη).

Στην κεντρική εικόνα: Τέλη δεκαετίας '70, ο Αλέξανδρος Ίσαρης στη Μονή Βατοπεδίου στο Άγιο Όρος © Προσωπικό αρχείο Αλέξανδρου Ίσαρη. 


isarisΈξι περίπατοι – Προσκέφαλο με φύλλα λεμονιάς
Αλέξανδρος Ίσαρης
Κίχλη 2020
Σελ. 80, τιμή εκδότη €10,00 

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΙΣΑΡΗ

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ» του Μιχάλη Μαλανδράκη (κριτική) – Ανάμεσα στη φρίκη και στην ελαφρότητα

«Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ» του Μιχάλη Μαλανδράκη (κριτική) – Ανάμεσα στη φρίκη και στην ελαφρότητα

Για το μυθιστόρημα του Μιχάλη Μαλανδράκη «Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ» (εκδ. Πόλις). Κεντρική εικόνα: φωτογραφία από το Σεράγεβο.

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

Λένε ότι ένας δημοσιογράφος πρέπει «να κρατάει απόσταση απ’ όλα...

«Η μπαλάντα των ανίδεων και καλών» του Γιάννη Μπασκόζου και «Δυο καλοκαίρια και μισό φθινόπωρο» της Άννας Δαμιανίδη (κριτική) – Κάτοπτρα ενηλικίωσης μέσα στη Χούντα

«Η μπαλάντα των ανίδεων και καλών» του Γιάννη Μπασκόζου και «Δυο καλοκαίρια και μισό φθινόπωρο» της Άννας Δαμιανίδη (κριτική) – Κάτοπτρα ενηλικίωσης μέσα στη Χούντα

Για το μυθιστόρημα του Γιάννη Μπασκόζου «Η μπαλάντα των ανίδεων και καλών» (εκδ. Μεταίχμιο) και το μυθιστόρημα της Άννας Δαμιανίδη «Δυο καλοκαίρια και μισό φθινόπωρο» (εκδ. Μεταίχμιο).

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Το ότι τα δύο μυθιστορήμ...

«Αυτός που έτρωγε όλο το γλυκό του» του Τηλέμαχου Τσαρδάκα (κριτική) – ανατρέχοντας σε κοινές παραστάσεις του ελληνικού συλλογικού ασυνείδητου

«Αυτός που έτρωγε όλο το γλυκό του» του Τηλέμαχου Τσαρδάκα (κριτική) – ανατρέχοντας σε κοινές παραστάσεις του ελληνικού συλλογικού ασυνείδητου

Για τη συλλογή διηγημάτων του Τηλέμαχου Τσαρδάκα «Αυτός που έτρωγε όλο το γλυκό του» (εκδ. Σοκόλη).

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

H συλλογή διηγημάτων του Τηλέμαχου Τσαρδάκα ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

Τα βραβεία του «Χάρτη» 2023: Ο βραχύς κατάλογος

Τα βραβεία του «Χάρτη» 2023: Ο βραχύς κατάλογος

Το διαδικτυακό περιοδικό Λόγου και Τέχνης Χάρτης (www.hartismag.gr), συνεχίζει για τρίτη χρονιά την απονομή ετήσιων βραβείων, με σκοπό την ανάδειξη των σημαντικότερων βιβλίων που κυκλοφόρησαν το περασμένο έτος. Σήμερα ανακοινώθηκε ο Βραχύς Κατάλογος σε όλες τις κατηγορίες. Δείτε βιβλία και συγγραφείς. 

...

Βραβείο Nero Gold 2023: Νικητής ο Ιρλανδός συγγραφέας Πολ Μάρεϊ για το μυθιστόρημα «Τhe Bee Sting»

Βραβείο Nero Gold 2023: Νικητής ο Ιρλανδός συγγραφέας Πολ Μάρεϊ για το μυθιστόρημα «Τhe Bee Sting»

Το μυθιστόρημα του Πολ Μάρεϊ [Paul Murray] «The Bee Sting» είχε προκριθεί και στη μικρή λίστα του Βραβείου Μπούκερ και εκθειάστηκε από τη συγγραφέα Μπερναρντίν Εβαρίστο [Bernardine Evaristo] που είναι μέλος της επιτροπής του βραβείου Νero Gold. 

Επιμέλεια: Book Press...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

«Μέσα στο δίχτυ» της Άιρις Μέρντοχ (προδημοσίευση)

«Μέσα στο δίχτυ» της Άιρις Μέρντοχ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Άιρις Μέρντοχ [Iris Murdoch] «Μέσα στο δίχτυ» (μτφρ. Έφη Τσιρώνη), το οποίο κυκλοφορεί στις 6 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Όταν είδα τον Φιν να με περιμένει στη γωνία το...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

«Μικρή Στίξις»: Νέα σειρά βιβλίων και εκδήλωση για τα 7 χρόνια παρουσίας στον εκδοτικό χώρο

«Μικρή Στίξις»: Νέα σειρά βιβλίων και εκδήλωση για τα 7 χρόνια παρουσίας στον εκδοτικό χώρο

Με τη συμπλήρωση επτά συναπτών ετών στο εκδοτικό στερέωμα, οι εκδόσεις Στίξις κάνουν το επόμενο βήμα με μια νέα σειρά τεσσάρων βιβλίων, υπό τον τίτλο «Μικρή Στίξις», των Γιώργου Δουατζή, Χρυσοξένης Προκοπάκη, Στέφανου Τζουβάρα και Μιχάλη Σηφάκη.  

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος  ...

7 γυναίκες γράφουν και ακούγονται – Όψεις της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας

7 γυναίκες γράφουν και ακούγονται – Όψεις της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας

Σίσσυ Δουτσίου, Στεύη Τσούτση, Λίνα Βαρότση, Αστερόπη Λαζαρίδου, Ελισάβετ Παπαδοπούλου, Αντιγόνη Ζόγκα, Λίνα Βαλετοπούλου. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας επιλέγουμε πολύ πρόσφατα βιβλία νέων Ελληνίδων συγγραφέων που θέτουν, άλλοτε με τρόπο διεκδικητικό κι άλλοτε πιο έμμεσο, το ζήτημα της γυναικείας χειρα...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ