isaris kentriki

Για τα αφηγήματα του Αλέξανδρου Ίσαρη «Έξι περίπατοι - Προσκέφαλο με φύλλα λεμονιάς» (εκδ. Κίχλη).

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Πώς παράγεται η συγκίνηση; Πώς γεννιέται η νοσταλγία; Πώς μια βόλτα γίνεται πίνακας ζωγραφικής που ζωντανεύει τόπους και χτίζει κόσμους μπροστά στα μάτια του αναγνώστη;

Το μικρό βιβλιαράκι από τις εκδόσεις Κίχλη –καλαίσθητο και ταιριαστό στην τυπογραφική του εκδοχή με το περιεχόμενο, σε πολυτονικό όμως πάντα σύστημα– συντονίζει σκέψεις και αισθήματα. Δεν περιέχει έξι διηγήματα, αφού κάθε ιστορία δεν έχει πλοκή ούτε χαρακτήρες, πέρα από τον αφηγητή, τον ίδιο τον Αλέξανδρο Ίσαρη, που σε πρώτο πρόσωπο εξιστορεί τους περιπάτους του. Δεν είναι όμως κι εξομολογήσεις, απλώς εξομολογήσεις, που ανακαλούν το παρελθόν και το παρουσιάζουν με το πρίσμα του παρόντος. Δεν είναι ούτε καν ταξιδιωτικά κείμενα, παρόλο που ξεναγούν τον αναγνώστη στον Οξύλιθο της Εύβοιας, στις Σέρρες, στο Βερολίνο, στον Πύργο της Τήνου, στη Βιέννη ή στη Θεσσαλονίκη, καθώς δεν έχουν σκοπό να φωτογραφίσουν το μέρος, τουριστικά, φιλοσοφικά ή πολιτισμικά.

Στην ουσία κάθε περίπατος είναι ένα κράμα όλων των παραπάνω κι ίσως κάτι ακόμα. Είναι ένας χρονότοπος που ξεκινά από τον τόπο, με τη ματιά του flâneur αφηγητή, και διακτινίζεται στον παρελθόντα χρόνο, στις αναμνήσεις και τις διασταυρώσεις της ζωής. Οι διασταυρώσεις, λοιπόν, είναι καταρχάς τοπικές. Προχωρώντας σε μια συνήθως προκαθορισμένη διαδρομή, με αρχή και τέλος, ο περιπατητής συναντά καταστήματα, καφενεία, γκαλερί, βιβλιοπωλεία, στέκια, που αποτελούν ορόσημα, τοπόσημα καλύτερα, ενός δρόμου, μιας πορείας, μιας περιοχής.

Ένας περίπατος, λοιπόν, δεν είναι μόνο συλλογή αισθητηριακών δεδομένων, αλλά περισσότερο μια συναίρεση οπτικών εικόνων και πληροφοριών, σκέψεων και συναισθημάτων, ανθρώπων και τόπων. Το παλίμψηστο του χωροχρόνου εκπέμπει όλη του τη μαγεία μέσα από τη λιτή, αλλά και θελκτική συνάμα, γλώσσα, μέσα από τον τρόπο με τον οποίο ο Αλέξανδρος Ίσαρης δελεάζει τον αναγνώστη να συμπορευτεί μαζί του.

Ο τόπος συνδέεται με τον χρόνο, που δεν είναι στιγμιαίος αλλά συναιρεί τις βόλτες πολλών ετών. Αλλά και σ’ αυτούς τους συνεχόμενους χρόνους έρχονται να προστεθούν οι χρόνοι των ανθρώπων και των κτηρίων που συναντώνται σε τακτική βάση. Καθένας από αυτούς φέρνει στο προσκήνιο το παρελθόν του, την ιστορία του, τον βίο του και το έργο του. Καθετί είναι ένα «τώρα» κι ένα «άλλοτε», υπάρχει ή υπήρχε αλλά και προϋπήρχε πριν από τον αφηγητή, καθώς από τα βάθη των αιώνων ή τις αμέσως παλιότερες δεκαετίες έρχεται να θυμίσει την παρουσία του.

Οι υπαίθριες διαδρομές διασταυρώνουν τις αισθήσεις του περιπατητή με τη φύση, τις οπτικές εικόνες του τοπίου με την πανίδα και τη χλωρίδα, τις μυρωδιές των λουλουδιών, τα γαβγίσματα των σκύλων, τα χλιμιντρίσματα των αλόγων, τα τερετίσματα των τζιτζικιών. Οι αστικές από την άλλη είναι μικρές σκηνές βιογραφίας, από την παιδική ηλικία στις Σέρρες ως τη φοιτητική ζωή στην Αυστρία. Εκεί το «εγώ», σε ένα παλίμψηστο μνημών και ιστορικών γεγονότων, συναντά ανθρώπους του πνεύματος που έζησαν, περπάτησαν, ήπιαν καφέ, έδρασαν και χάθηκαν, το «εγώ» βιώνει θεάματα, εικόνες, βιβλία κι έτσι ανοίγεται σε ένα πολιτισμικό γίγνεσθαι, πολύ ευρύτερο από τη μικρή ζωή του.

Ένας περίπατος, λοιπόν, δεν είναι μόνο συλλογή αισθητηριακών δεδομένων, αλλά περισσότερο μια συναίρεση οπτικών εικόνων και πληροφοριών, σκέψεων και συναισθημάτων, ανθρώπων και τόπων. Το παλίμψηστο του χωροχρόνου εκπέμπει όλη του τη μαγεία μέσα από τη λιτή, αλλά και θελκτική συνάμα, γλώσσα, μέσα από τον τρόπο με τον οποίο ο Αλέξανδρος Ίσαρης δελεάζει τον αναγνώστη να συμπορευτεί μαζί του.

* Ο ΓΙΩΡΓΟΣ Ν. ΠΕΡΑΝΤΩΝΑΚΗΣ είναι διδάκτορας Νεοελληνικής Φιλολογίας, κριτικός βιβλίου και συγγραφέας. Τελευταίο του βιβλίο, το μυθιστόρημα «Πυθαγόρας» (εκδ. Καστανιώτη).

Στην κεντρική εικόνα: Τέλη δεκαετίας '70, ο Αλέξανδρος Ίσαρης στη Μονή Βατοπεδίου στο Άγιο Όρος © Προσωπικό αρχείο Αλέξανδρου Ίσαρη. 


isarisΈξι περίπατοι – Προσκέφαλο με φύλλα λεμονιάς
Αλέξανδρος Ίσαρης
Κίχλη 2020
Σελ. 80, τιμή εκδότη €10,00 

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΙΣΑΡΗ

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Χορός στα ποτήρια» της Γεωργίας Τάτση (κριτική) – Δύο καλογραμμένες νουβέλες με ιστορικές και πολιτικές ρίζες

«Χορός στα ποτήρια» της Γεωργίας Τάτση (κριτική) – Δύο καλογραμμένες νουβέλες με ιστορικές και πολιτικές ρίζες

Για την επανακυκλοφορία του βιβλίου της Γεωργίας Τάτση «Χορός στα ποτήρια» (εκδ. Βακχικόν, δύο νουβέλες). Κεντρική εικόνα: Φωτογραφία από την ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Θίασος» (1974-’75) 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Iεροτελεστικός από τη...

«Η λίμπιντο των αγγέλων» του Νίκου Μάντζιου (κριτική) – Όταν η τέχνη ευαισθητοποιεί

«Η λίμπιντο των αγγέλων» του Νίκου Μάντζιου (κριτική) – Όταν η τέχνη ευαισθητοποιεί

Για το μυθιστόρημα του Νίκου Μάντζιου «Η λίμπιντο των αγγέλων» (εκδ. Γραφή).

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Για μας τους κριτικούς δεν πρέπει να παίζει ρόλο το όνομα του συγγραφέα: αν είναι γνωστός με περγαμηνές στο ενεργητικό του, δεν σημαίνει ...

«Ένα κομμάτι χαρτί» του Δημήτρη (Τάκη) Φραγκούλη (κριτική) – Ένα διαφορετικό μυθιστόρημα για τη μαυρίλα του Εμφυλίου

«Ένα κομμάτι χαρτί» του Δημήτρη (Τάκη) Φραγκούλη (κριτική) – Ένα διαφορετικό μυθιστόρημα για τη μαυρίλα του Εμφυλίου

Για το μυθιστόρημα του Δημήτρη (Τάκη) Φραγκούλη «Ένα κομμάτι χαρτί» (εκδ. Αλεξάνδρεια). Κεντρική εικόνα: © Roman Kraft (Unsplash). 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Το μόνο που αλλάζει είναι το παρελθόν, όλες οι άλλ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Βίος και Πολιτεία #10: Ο Παναγής Παναγιωτόπουλος ζωντανά από το «υπόγειο» της Πολιτείας

Βίος και Πολιτεία #10: Ο Παναγής Παναγιωτόπουλος ζωντανά από το «υπόγειο» της Πολιτείας

Στο 10ο επεισόδιο της σειράς συζητήσεων με ανθρώπους από το χώρο του βιβλίου, με τον Κώστα Κατσουλάρη θα συνομιλήσει ο συγγραφέας και πανεπιστημιακός Παναγής Παναγιωτόπουλος. Η συζήτηση θα μεταδοθεί ζωντανά, την Πέμπτη, 28 Σεπτεμβρίου, στις 7μμ.

Επιμέλεια: Book Press

Βίος ...

«Κάποιοι μήνες της ζωής μου» του Μισέλ Ουελμπέκ – ή πώς να μην αποφεύγεις τις παγίδες της δημοσιότητας (κριτική)

«Κάποιοι μήνες της ζωής μου» του Μισέλ Ουελμπέκ – ή πώς να μην αποφεύγεις τις παγίδες της δημοσιότητας (κριτική)

Για το βιβλίο του Μισέλ Ουελμπέκ [Michel Houellebecq] «Κάποιοι μήνες της ζωής μου» (μτφρ. Γιώργος Καράμπελας, εκδ. Εστία). 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Προβοκάτορας, φίλεχθρος, άνθρωπος που ζει από τις αντιπαραθέσεις και...

«Ψυχολογία Συριανού συζύγου: Χριστίνα» του Εμμανουήλ Ροΐδη, σε σκηνοθεσία Γιάννη Λεοντάρη, στο Θέατρο Σταθμός

«Ψυχολογία Συριανού συζύγου: Χριστίνα» του Εμμανουήλ Ροΐδη, σε σκηνοθεσία Γιάννη Λεοντάρη, στο Θέατρο Σταθμός

Το έργο «Ψυχολογία Συριανού συζύγου: Χριστίνα», βασισμένο στη νουβέλα του Εμμανουήλ Ροΐδη, ανεβαίνει στο Θέατρο Σταθμός σε σκηνοθεσία Γιάννη Λεοντάρη, από 4 Οκτωβρίου έως 29 Νοεμβρίου.

Επιμέλεια: Book Press

Μετά από δύο επι...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αστυνομικό μυθιστόρημα του Βαγγέλη Μαργιωρή «Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα», το οποίο κυκλοφορεί στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ήρωες, μίξερ, μανταλάκια, σερβιέτες…» Μέσα στο ...

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Τζορντάνα Λεβίν [Jordanna Levin] «Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» (μτφρ. Νοέλα Ελιασά), που θα κυκλοφορήσει στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση του προλόγου του μεταφραστή Γιώργου Ι. Αλλαμανή, στο βιβλίο του Τζον Τέιλορ [John Taylor] «Σκληρός από τρυφερότητα – Ο Έλληνας ποιητής και λαογράφος του άστεως Ηλίας Πετρόπουλος», το οποίο κυκλοφορεί αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Δίχτυ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Τέσσερα πρόσφατα αστυνομικά μυθιστορήματα ανανεώνουν τις γνωστές υποκατηγορίες της αστυνομικής λογοτεχνίας. «Η σκοτεινή μούσα» του Άρμιν Έρι, «Ο κώδικας του θησαυρού» της Τζάνις Χάλετ, «Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν και «Η στρατηγική του πεκινουά» του Αλέξις Ραβέλο.

Γράφει η Χίλ...

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

22 Σεπτεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ. Επιμέλεια: Κώστας Αγορα

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ