korneti penny kentriki

Για τη συλλογή διηγημάτων της Έλσας Κορνέτη «Το νησί πάνω στο ψάρι – και άλλες ευφάνταστες ιστορίες» (εκδ. Μελάνι).

Της Λίλυς Εξαρχοπούλου

Είναι φορές που τα βιβλία έχουν την σπάνια ιδιότητα να «σε παίρνουν και να σε σηκώνουν» από τη μίζερη, ειδικά εν μέσω πανδημίας, πραγματικότητά σου. Συνήθως αυτό προκύπτει με ποιήματα ή κάποιο πολύ δυνατό μυθιστόρημα αλλά σπανιότερα με διηγήματα. Κι όμως κάτι τέτοιο συνέβη με τα διηγήματα της Έλσας Κορνέτη, απογειώνουν όπως συμβαίνει συχνά με την τέχνη. Ορατή η ποιητική σκευή της συγγραφέως στη γλώσσα, στη λυρική ή και ρομαντική αποτύπωση ενός άχρωμου κόσμου, στον υπόγειο στοχασμό και στη μυστική επισήμανση.

Το αρχικό μότο των διηγημάτων: «Ό,τι αυτοσυγχωρείται διαρκώς είναι της ζωής η διάψευση ή το θαύμα;» δίνει τρόπον τινά τον οδηγό ανάγνωσης∙ οδηγεί σε μια σειρά διερωτήσεων που ο αναγνώστης καλείται να σκεφτεί ή και να απαντήσει μετά από κάθε απολαυστικό διήγημα. Η συγγραφέας μάς ταξιδεύει σε κόσμους μαγικούς και ονειρικούς, όπως το φερώνυμο νησί πάνω στο ψάρι όπου: «Οι μη κανονικοί άνθρωποι του μη κανονικού νησιού ήταν ενθουσιασμένοι. Είχαν εξασφαλίσει αιώνια πλούτη, αιώνια νιάτα κι αιώνια ομορφιά στο αιώνια γόνιμο νησί. Τι άλλο να ζητούσαν λοιπόν;» Ο άνθρωπος όμως πέρα από τα εξωτερικά του γνωρίσματα φέρει και εσωτερικά στίγματα που συχνά οδηγούν στην αρχαία ύβρη που θα διαταράξει τους ρυθμούς του «παραδείσου».

Τόποι μαγικοί και παραμυθικοί αντιμετωπίζουν κατά μέτωπο τον απανθρωπισμό της τεχνολογικής εξέλιξης που οδηγεί σε «βιβλιοθήκες ψυχών» και μας πισωγυρίζει σε έναν κόσμο ανάποδο ή και μαυρόασπρο.

Κάποια από τα διηγήματα αγγίζουν με τον τρόπο τους φιλοσοφικές πραγματείες για την ανθρώπινη υπόσταση, θέτουν υπαρξιακά ζητήματα, διερωτώνται για τον ρόλο της τέχνης στη σημερινή εποχή. Συνομιλούν με παλαιότερα κείμενα (Σαίξπηρ, Θάκερεϊ, Σέλεϊ, Ντι Μόριε κ.ά.) και σύγχρονους Έλληνες ποιητές. Η γλώσσα αισθαντική και λεπταίσθητη με μια τάση λεξιπλασίας που όμως δεν παρασύρεται ποτέ στη λεξιλαγνεία. Τόποι μαγικοί και παραμυθικοί αντιμετωπίζουν κατά μέτωπο τον απανθρωπισμό της τεχνολογικής εξέλιξης που οδηγεί σε «βιβλιοθήκες ψυχών» και μας πισωγυρίζει σε έναν κόσμο ανάποδο ή και μαυρόασπρο («Οι κορεσμένοι», «Ο πρίγκηπας των αλγορίθμων»). Κινηματογραφικές και θεατρικές σκηνές ανακαλούνται αυθόρμητα συνοδευόμενες από την υπόγεια κριτική τους. («Κάποιο είδος αγάπης», «1903»).

korneti elsa
Η Έλσα Κορνέτη γεννήθηκε στο Μόναχο το 1969. Σπούδασε Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και στο Πανεπιστημίου του Trier Γερμανίας. Για μια δεκαετία εργάστηκε ως δημοσιογράφος. Δημοσιεύει τακτικά δοκίμια, βιβλιοκρισίες, μεταφράσεις και άλλα κείμενα. Υπήρξε δύο φορές υποψήφια για το Κρατικό Βραβείο Ποίησης.

 

Συχνότατα η αρχή των διηγημάτων είναι τόσο υποδειγματική που θα έπρεπε να συμπεριληφθεί στα εγχειρίδια ή τα σεμινάρια δημιουργικής γραφής. Αν η αρχή είναι το ήμισυ του παντός, μια δυνατή αρχική πρόταση ή και παράγραφος δελεάζει πάντα τον αναγνώστη να συνεχίσει όπως: «Την υπονόμευαν τη θάλασσά τους. Συνήθιζαν να αδιαφορούν. Αδιαφορούσαν και συνήθιζαν» («Θαλασσινό ναρκοπέδιο») και «Έλεγαν ότι είχε μια θυελλώδη καρδιά. Ότι η καρδιά του άρρυθμα χτυπούσε» («Τριαντάφυλλο στην άμμο») ή «Ξύπνησαν μ’ έναν ήλιο σαν τόπι τσίρκου να χοροπηδά στα κεφάλια τους. Η γη από κάτω, ο ουρανός από πάνω» («Οι κορεσμένοι»). Το αναγνωστικό όμως πανηγύρι συνεχίζεται συχνά σε συνδυασμό είτε με τη φύση και το περιβάλλον είτε με την ταχύτητα που οι ανθρώπινες, ηλεκτρονικές δημιουργίες συχνά υποκαθιστούν ή και υπερβαίνουν τον άνθρωπο-δημιουργό τους.

Οι εικαστικές συλλήψεις πολλών διηγημάτων ξεκινούν από την Αναγέννηση και, διατρέχοντας τους αιώνες με Κανόβα και Βαν Γκονγκ, φτάνουν έως στον Πόλλοκ. Οι τόποι, ενίοτε παραμυθικοί, διατρέχουν από τη μεσαιωνική Βενετία, τη βικτωριανή Αγγλία, τα άχρονα τοπία μέχρι τον μολυσμένο Θερμαϊκό. Άλλοτε πάλι το σκηνικό είναι περιορισμένο, το εσωτερικό μιας εκκλησιάς, ένα καφενείο, ένα γραφείο. Ο κόσμος που κινεί (και κινείται) στις ιστορίες είναι συχνά «οι αδιάφοροι άνθρωποι», «οι μη κανονικοί», «οι κυρίες του τίποτα», «άνθρωποι της προηγούμενης μέρας», «αλαφιασμένοι», νεωκόροι, ψάλτες, φαροφύλακες, δημιουργοί βιντεοπαιχνιδιών, ρομαντικά τέρατα παλαιότερης ή νεότερης κοπής, άνθρωποι που απολαμβάνουν την ανυπαρξία τους. Η κριτική ματιά της Κορνέτη καταδικάζει ή απορρίπτει, κρυφά ή και λιγότερο κρυφά, τη μεγαλομανία, τον άκρατο καταναλωτισμό, την άμετρη καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος, την υπέρμετρη και αστόχαστη τεχνολογική ανάπτυξη.

Πυκνότατη εξαιρετική γραφή σε μια συλλογή που σε παρασέρνει με μαγευτικό τρόπο σε ουτοπίες και δυστοπίες. Ένα βαθιά πολιτικό βιβλίο με την ουσιαστική έννοια της λέξης, δηλαδή τη βαθιά έγνοια για την κοινότητα, τη γνώση ότι η ύβρις ακολουθείται από τη νέμεση. Η συγγραφέας που αρέσκεται στα δίσημα ερωτήματα μας προσκαλεί να αναστοχαστούμε τη ζωή μας, το μέλλον μας. «Το νησί πάνω στο ψάρι» είναι μια τέτοια γοητευτική αφορμή.

* Η ΛΙΛΥ ΕΞΑΡΧΟΠΟΥΛΟΥ είναι συγγραφέας. Τελευταίο της βιβλίο η ποιητική συλλογή «Λαθραία οργή» (εκδ. Μελάνι). 


kornetiΤο νησί πάνω στο ψάρι
ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΕΥΦΑΝΤΑΣΤΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ
ΕΛΣΑ ΚΟΡΝΕΤΗ
ΜΕΛΑΝΙ 2020
Σελ. 150, τιμή εκδότη €11,00 

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΕΛΣΑΣ ΚΟΡΝΕΤΗ

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Σα μαγεμένο το μυαλό μου» του Θανάση Σκρουμπέλου (κριτική) – Τα παλιόπαιδα τ’ ατίθασα

«Σα μαγεμένο το μυαλό μου» του Θανάση Σκρουμπέλου (κριτική) – Τα παλιόπαιδα τ’ ατίθασα

Για το βιβλίο του Θανάση Σκρουμπέλου «Σα μαγεμένο το μυαλό μου – Ιστορίες και εικόνες, ταξίμια της λαϊκής ψυχής» (εκδ. Τόπος). Κεντρική εικόνα: Ο Βασίλης Αυλωνίτης από την ταινία «Ο θησαυρός του μακαρίτη» (1959) σε σενάριο και σκηνοθεσία του Νίκου Τσιφόρου.

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης ...

«Τέλος πάντων» του Αχιλλέα ΙΙΙ (κριτική) – Ευφάνταστες λεπτομέρειες από το τέλος του κόσμου

«Τέλος πάντων» του Αχιλλέα ΙΙΙ (κριτική) – Ευφάνταστες λεπτομέρειες από το τέλος του κόσμου

Για τη συλλογή διηγημάτων του Αχιλλέα ΙΙΙ «Τέλος πάντων» (εκδ. Ίκαρος). Κεντρική εικόνα: από την ταινία «Αιώνια λιακάδα ενός καθαρού μυαλού» του Michel Gondry.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Τέλος ατελεύτητο για κάτι που ουδείς ...

«Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ» του Μιχάλη Μαλανδράκη (κριτική) – Ανάμεσα στη φρίκη και στην ελαφρότητα

«Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ» του Μιχάλη Μαλανδράκη (κριτική) – Ανάμεσα στη φρίκη και στην ελαφρότητα

Για το μυθιστόρημα του Μιχάλη Μαλανδράκη «Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ» (εκδ. Πόλις). Κεντρική εικόνα: φωτογραφία από το Σεράγεβο.

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

Λένε ότι ένας δημοσιογράφος πρέπει «να κρατάει απόσταση απ’ όλα...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ανορθογραφίες επιμελητών» – Μια επιστολή του Διονύση Χαριτόπουλου

«Ανορθογραφίες επιμελητών» – Μια επιστολή του Διονύση Χαριτόπουλου

Λάβαμε από τον Διονύση Χαριτόπουλο την παρακάτω επιστολή, σχετικά με την επιλογή κριτικών κειμένων του Κωστή Παπαγιώργη που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη με τον τίτλο «Κωστής Παπαγιώργης: Τα βιβλία των άλλων 1, Έλληνες συγγραφείς», το 2020. 

Επιμέλεια: Book Press

...
«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Τι διαβάζουμε τώρα; 21 καλά βιβλία λογοτεχνίας που βγήκαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 21 καλά βιβλία λογοτεχνίας που βγήκαν πρόσφατα

Επιλέξαμε 21 βιβλία ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Οι πρώτοι μήνες του 2024 έχουν φέρει πολλά και καλά βιβλία πεζογραφίας. Κι αν ο μέσος αναγνώστης βρίσκεται στην καλύτερη περίπτωση σε σύγχυση, στη χειρότερη σε άγχ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ