Για την παράσταση Βερενίκη του Ρακίνα σε σκηνοθεσία Θέμελη Γλυνάτση, η οποία παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών 2015.

Του Νίκου Ξένιου
Φωτογραφίες: Βασίλης Μακρής

Βερενίκη του Ρακίνα: μια καλοστημένη και εικαστικά άρτια παράσταση του Θέμελη Γλυνάτση στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών. Όταν, μετά τον θάνατο του πατέρα του, ο Τίτος έρχεται στη Ρώμη για ν’ αναλάβει την εξουσία, τον συνοδεύει ως επίδοξη σύζυγός του η Βερενίκη, βασίλισσα της Παλαιστίνης και αδελφή του Αγρίππα του Β’, μετά από μακροχρόνιο έρωτα.

Για την παράσταση της Στεφανίας Γουλιώτη, Ευμενίδες, η οποία παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών 2015.

Του Νίκου Ξένιου

Η Στεφανία Γουλιώτη ερμήνευσε τις Ευμενίδες του Αισχύλου σε ένα μονόλογο ψυχαναλυτικής υφής [1], στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. Η ανωφερής ερμηνευτική οδός που επέλεξε υποστηρίχτηκε ιδιαίτερα από την πρόθεσή της να λειτουργήσει ως διάμεσο μεταξύ του έργου και του κοινού, καθώς και από την ποιητικότατη μετάφραση του Δημήτρη Δημητριάδη.

Για την παράσταση Αίαντας του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου, η οποία παρουσιάστηκε στο θέατρο της Επιδαύρου στις 17 και 18 Ιουλίου στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών 2015.

Του Νίκου Ξένιου

Κινούμενοι ανάμεσα στην αφήγηση και την υπόκριση και με τον ραψωδό ως κορυφαίο του Χορού, ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος και ο Νίκος Κυπουργός συνεργάστηκαν στο ανέβασμα του «Αίαντα» του Σοφοκλή, σε μετάφραση Δημήτρη Μαρωνίτη, στην Επίδαυρο.

Για την παράσταση Οι τυφλοί του Maurice Maeterlinck, που ανέβηκε στις 12 και 13 Ιουλίου στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. 

Του Γιώργου Π. Πεφάνη

Στο εκτυφλωτικό φως και στο βαθύ σκοτάδι βασιλεύει η σιωπή. Το βασίλειο της σιωπής είναι αυτοί οι ανεπαίσθητοι ήχοι που αποκτούν απροειδοποίητα όγκο και βαρύτητα, που διαπερνούν ξαφνικά την ανθρώπινη ύπαρξη όταν τα μάτια τυφλώνονται στο κυριαρχικό φως ή βυθίζονται στο σκοτάδι, όταν δηλαδή η συνείδηση απορεί.

Για την παράσταση Go down, Moses του Romeo Castellucci, η οποία παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών 2015.

Του Γιώργου Π. Πεφάνη

H τελευταία παραγωγή της Socìetas Raffaello Sanzio Go down, Moses, που παρουσιάστηκε με επιτυχία το Φθινόπωρο στο Παρίσι (Théâtre de la Ville, Festival d’Automne, 4-11 Νοεμβρίου 2014), ολοκλήρωσε τις παραστάσεις της στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών για το Φεστιβάλ Αθηνών 2015. Οι περιβόητες σκηνικές συνθέσεις αυτού του συγκροτήματος αποκτούν ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον κάθε φορά που ξυπνούν οι φιλοσοφικές καταβολές του Romeo Castellucci.

Για την παράσταση Weaving Chaos της Τania Carvalho, η οποία παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών 2015.

Του Νίκου Ξένιου

Κλασικό μπαλέτο, σύγχρονος χορός και μια σύνοψη της ιστορίας της ζωγραφικής συνθέτουν τη χορογραφική τοιχογραφία Weaving Chaos που παρουσιάσε στο Φεστιβάλ Αθηνών η πορτογαλίδα χορογράφος Τάνια Καρβάλιο στην πρώτη της επίσκεψη στη Ελλάδα.

Για την παράσταση Μικρές αλεπούδες της Lillian Helman, σε σκηνοθεσία του Thomas Ostermeier, από τη Schaubühne, η οποία παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών 2015.

Του Νίκου Ξένιου

Take us the foxes, the little foxes that spoil the vines For our vines have tender grapes. —Song of Solomon (2:15)

Δύο χρόνια μετά την πολυσυζητημένη εμφάνισή του στην Πειραιώς 260 με τον ιψενικό «Εχθρό του λαού», ο Τόμας Όστερμαϊερ επέστρεψε και φέτος στο Φεστιβάλ Αθηνών με τη Schaubühne από 19 έως 21 Ιουνίου για να μας παρουσιάσει την περυσινή παραγωγή «Μικρές αλεπούδες».

Για την παράσταση Σόνια της Tατιάνα Τόλσταγια από το New Riga Theatre, η οποία παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών 2015.

Του Νίκου Ξένιου

Το έργο Σόνια το πρωτοσκηνοθέτησε ο Λεττονός σκηνοθέτις Άλβις Χερνάνις το 2007. Πρόκειται για ένα δραματοποιημένο διήγημα από τη συλλογή «Λευκοί τοίχοι» της Τατιάνα Τόλσταγια, ένα άψογο δείγμα της σύγχρονης ρωσικής λογοτεχνίας, που συνδυάζει την ευφυή ματιά στον ψυχικό κόσμο της ηρωḯδας με την αποκαλυπτική, γκροτέσκα και θλιμμένη χρήση της μεταφοράς. Στην παράσταση Σόνια που παρουσιάστηκε χθες από το θέατρο της Ρίγας στo πλαίσιo του Φεστιβάλ Αθηνών, ο Γκούνταρς Άμπολινς κράτησε τον ρόλο της μοναχικής και άσχημης Σόνια, ενώ ο Γιεβγένι Ισάγιεβς ερμήνευσε υποδειγματικά τον αφηγητή.

Για την παράσταση Μακμπέθ - η Βίβλος του Σκότους, σε σκηνοθεσία και κειμενική διασκευή Θεόδωρου Εσπίριτου, με τους Δέσποινα Σαραφίδου και Νίκο Παντελίδη. 

Του Νίκου Ξένιου

Με αφορμή την Τραγωδία του Μακμπέθ του Σαίξπηρ, η εταιρεία θεάτρου 1+1=1 παρουσιάζει μια gothic εκδοχή της τραγωδίας σε κειμενική διασκευή και σκηνοθεσία του Θεόδωρου Εσπίριτου, ήδη από τις 4 Μαΐου, για οκτώ παραστάσεις στο ίδρυμα Μιχάλη Κακογιάννη. Η εντυπωσιακή αυτή παράσταση φέρει τον τίτλο: «Μακμπέθ - η Βίβλος του Σκότους» και έχει συνυφάνει τα αποσπάσματα εκείνα του έργου όπου ο Μακμπέθ με τη Λαίδη Μακμπέθ κατηφορίζουν ως εμάς από ένα βορειοσκωτικό, παγωμένο παλάτι του Ίνβερνες και μεταφέρουν την τευτονική φρίκη σε ρυθμούς αρχαίας τραγωδίας. Εκπληκτικές ερμηνείες από τον Νίκο Παντελίδη και τη Δέσποινα Σαραφείδου. 

Για την παράσταση Φαέθων, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά, που παρουσιάζεται στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων «Λευτέρης Βογιατζής».

Του Πέτρου Πολυμένη

Πέντε τα πρόσωπα στο έργο Φαέθων του Δημήτρη Δημητριάδη, όλα της ίδιας οικογένειας: ο πατέρας, η μητέρα, οι δύο κόρες και ο γιος. Σε κάποιο σημείο ακούγεται η φράση «δεν ξέρω ποιος είμαι, αλλά ξέρω ποιος γίνομαι», ανοίγοντας ταυτόχρονα ένα παράθυρο για την κατάσταση των προσώπων επί σκηνής: τι είναι ο καθένας και τι εντέλει γίνεται, μέσα από την άσκηση ψυχικού ή και σωματικού βιασμού εντός της οικογένειας. Ο πατέρας, αν και διαρκώς επικαλείται τον ιερό λόγο του Ευαγγελίου, στην πράξη γίνεται ένας σατράπης, η μητέρα οδηγείται στην τρέλα, οι δύο αδελφές Ανν και Μπεθ σκιές σαστισμένες αφηγούνται τη ζωή τους στο ημίφως, ενώ ο αδελφός τους ο Λολ, μη έχοντας τον έλεγχο της αγίνωτης ζωής του, έχει μοίρα ανάλογη με τον μυθικό Φαέθοντα, ο οποίος χτυπημένος από τον πατέρα-Δία πέφτει στον ποταμό Ηριδανό και πνίγεται.

Για την παράσταση Βυσσινόκηπος, σε σκηνοθεσία Νίκου Καραθάνου, που παρουσιάζεται στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών (φωτ. Βασ. Μακρής).

Του Νίκου Ξένιου

«Μη βλέπετε παραστάσεις, τα μούτρα σας να βλέπετε καλύτερα, τα άχρωμα τα λόγια σας, την άχρηστη ζωή σας...» Άντον Τσέχωφ

«Είναι λάμψεις της ζωής που τις βάζει στο χαρτί ο Τσέχοφ και όποιον πιάσει. Και όταν τα πιάνεις, δεν τα καταλαβαίνεις. Δεν καταλαβαίνεις την πύκνωση των πραγμάτων. Μέσα σε δύο φράσεις τα λέει όλα, σαν να είναι απλά πράγματα. Για τη ζωή που τους πάει και τους φέρνει. Και όλα αυτά τα λέει «Βυσσινόκηπο». Έβαλε χίλια στρέμματα βυσσινιές. Όσο πάει το μάτι σου από ζωή. Ο Βυσσινόκηπος είναι ο ανθός της ανθρώπινης τραγωδίας. Δεν έχω ξαναδεί συγγραφέα που να χάνεσαι τόσο μέσα του. Σχεδόν αδύνατον και να παιχτεί. Αν έφτιαχνα μια σκηνή ρεαλιστική, με χίλια δέντρα, θα βυθιζόμουνα εκεί. Δεν θα 'κανα βήμα πιο πέρα. Δεν θα 'λεγα λέξη». Νίκος Καραθάνος

Για την παράσταση του Κωνσταντίνου Ρήγου Dressed Undressed, που παρουσιάζεται στο Θέατρο Σημείο.

Του Νίκου Ξένιου

Στο θέατρο «Σημείο», είκοσι δύο χρόνια έπειτα από τους «Γάμους» του Ιγκόρ Στραβίνσκι και είκοσι πέντε χρόνια μετά την ίδρυσή του, το χοροθέατρο ΟΚΤΑΝΑ του Κωνσταντίνου Ρήγου επαναλαμβάνει το τρυφερό και προκλητικό ταυτόχρονα Dressed Undressed για τέσσερις παραστάσεις (20, 21 & 27, 28 Απριλίου).

Για την παράσταση Αδερφοί Καραμάζοφ, σε σκηνοθεσία Νατάσας Τριανταφύλλη, που ανεβαίνει στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης.

Του Νίκου Ξένιου

Το μυθιστόρημα του Φιόντορ Ντοστογιέβσκη Αδερφοί Καραμάζoβ ανεβαίνει σε σκηνοθεσία της Νατάσας Τριανταφύλλη και διασκευή του Διονύση Καψάλη στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης. Η καλή αυτή παράσταση «αναγιγνώσκει» για μιαν ακόμη φορά το κλασικό κείμενο του Ντοστογιέβσκη, περιβάλλοντας στο σχήμα της πατροκτονίας την έννοια της αμαρτίας εν τη γενέσει της.

Για την παράσταση Σταματία, το γένος Αργυροπούλου, σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου.

Του Πέτρου Πολυμένη

Το θεατρικό έργο Σταματία, το γένος Αργυροπούλου του Κώστα Σωτηρίου παίζεται στο Θέατρο του Νέου Κόσμου, σε σκηνοθεσία του Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου.

Για τη θεατρική παράσταση Πλατόνοφ σε σκηνοθεσία Ένκε Φεζολλάρι, η οποία παρουσιάζεται στο θέατρο Cartel.

Της Εύας Στάμου

Στο θέατρο Cartel συνεχίζεται, για λίγες ακόμα παραστάσεις, ο Πλατόνοφ του Τσέχωφ, το πρώτο θεατρικό έργο που έγραψε ο μεγάλος Ρώσος συγγραφέας σε νεαρή ηλικία, και το οποίο δεν παρουσιάστηκε στο κοινό παρά μετά τον θάνατό του.

Για την παράσταση Ρομαντισμός, βασισμένη στους «Υπνοβάτες» του Hermann Broch, σε σκηνοθεσία Θέμελη Γλυνάτση, που ανεβαίνει στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών μέχρι και τις 29 Μαρτίου.

Του Νίκου Ξένιου
Φωτογραφίες: Βασίλης Μακρής

«Πιστεύω, το πιστεύω μέχρι τα μύχια της καρδιάς μου, ότι μόνο η υπερβολή της αποξένωσης, η ατέρμονη και άπειρη αποξένωση, η απόλυτη αποξένωση, αυτή μόνο μπορεί να μεταστραφεί στο αντίθετό της: στην απόλυτη αναγνώριση»
Χέρμαν Μπροχ, Οι Υπνοβάτες, τόμος Α' (Πάσενοβ, ή ο Ρομαντισμός)

Μια λογοκρατούμενη, υψηλού επιπέδου παράσταση ποιητικού θεάτρου στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών με τίτλο «Ρομαντισμός» σκηνοθετεί ο Θέμελης Γλυνάτσης, με εφαλτήριο το μυθιστόρημα του Χέρμαν Μπροχ Υπνοβάτες (1932).

Για την παράσταση της Λένας Κιτσοπούλου Μια μέρα, όπως κάθε μέρα, σε ένα διαμέρισμα από τα χιλιάδες διαμερίσματα της Αθήνας, αυτά με τα κουφώματα ασφαλείας και τους βολικούς καναπέδες τους, σε κατάσταση αμόκ. Ή η ανουσιότητα του να ζεις, που ανεβαίνει στο Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν.

Του Πέτρου Πολυμένη

Στο καινούργιο έργο της Λένας Κιτσοπούλου που ανεβαίνει στο Θέατρο Τέχνης επί της Φρυνίχου σε σκηνοθεσία της ίδιας, τo σκηνικό έχει κάτι το καθημερινό: ένας καναπές, ένα τραπέζι με λιτές γραμμές, και δύο φορητοί υπολογιστές. Δύο τα πρόσωπα επί σκηνής, μία γυναίκα (Λένα Κιτσοπούλου) κι ένας άντρας (Γιάννης Κότσιφας).

Για την παράσταση Torobaka των Akram Khan & Israel Galván, η οποία παρουσιάζεται στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών στις 11, στις 13 και στις 15 Μαρτίου.

Του Νίκου Ξένιου

Χορεύοντας αντισυμβατικά, αναμειγνύοντας τις δυναμικές τεχνικές του κατάκ, του φλαμένκο και του σύγχρονου χορού και σπαρασσόμενοι επί σκηνής, ο Ισραέλ Γκαλβάν και ο Άκραμ Καν αποθεώθηκαν από το κοινό της παράστασης Torobaka, στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών.

Της Εύας Στάμου

Την πρώτη σκηνοθετική δουλειά του Γιάννου Περλέγκα φιλοξενεί ώς τις αρχές Απριλίου η σκηνή της οδού Φρυνίχου. Πρόκειται για το έργο «Ιμμάνουελ Καντ» του Τόμας Μπέρνχαρντ, ένα κείμενο διαποτισμένο από την χαρακτηριστική ειρωνεία και το πικρό χιούμορ του συγγραφέα που τοποθετεί στο επίκεντρο της δράσης τον μεγαλύτερο διανοητή του 18ου αιώνα, τον Ιμμάνουελ Καντ. 

Της Μαρίας Καλιόρη

«Ίσως ακόμα κάποιος να μην το ξέρει, αλλά χθες βράδυ ο Λούκα Ρονκόνι μας άφησε. Δεν θα είναι μια εύκολη παράσταση για μας, είμαστε όμως όλοι εδώ, γιατί είναι ο μόνος τρόπος που έχουμε να τον ευχαριστήσουμε για ό,τι έκανε και για ό,τι θα συνεχίσει να κάνει». Μ' αυτά τα λόγια, αποχαιρέτησαν από τη σκηνή του Teatro Piccolo di Milano, οι μάρτυρες και συντελεστές της τελευταίας θεατρικής δουλειάς (Trilogia Lehman) του μεγαλύτερου, ίσως, Ιταλού σκηνοθέτη του 20ου αιώνα. 

Για την παράσταση Κέικ, σε κείμενο Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη και σκηνοθεσία Πέτρου Φιλιππίδη, που παρουσιάζεται ξανά στο Εθνικό Θέατρο.

Του Νίκου Ξένιου

Φέτος το Εθνικό παρουσιάζει ξανά το Κέικ του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη, σε σκηνοθεσία Πέτρου Φιλιππίδη. Πρόκειται για ανάπτυξη μιας ιδέας που γεννήθηκε το 2010, στο πλαίσιο του 24-hour Festival.

Για την παράσταση Κρέμα & Μαρέγκα του Christoph Marthaler, σε κείμενα του Eugène Labiche, που παρουσιάστηκε στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών.

Της Εύας Στάμου

Από τις 13 ως τις 15 Φεβρουαρίου η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών φιλοξένησε την παράσταση Κρέμα & Μαρέγκα του Ελβετού σκηνοθέτη Christoph Marthaler.

Για το 2ο Φεστιβάλ νέων χορογράφων που έλαβε χώρα στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών από τις 14 μέχρι και τις 17 Φεβρουαρίου.

Του Νίκου Ξένιου

Τέσσερις ανερχόμενοι Έλληνες χορογράφοι, με διακριτό στιλ και υπολογίσιμη πορεία στο σύγχρονο χορό, παρουσίασαν τις δουλειές τους στη Μικρή Σκηνή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών.

Για την παράσταση Το νησί των σκλάβων του Μαριβώ σε σκηνοθεσία Μαριάννας Κάλμπαρη, στο Θέατρο Τέχνης.

Του Νίκου Ξένιου

Γραμμένη από ιταλούς ηθοποιούς, η μονόπρακτη κωμωδία του Μαριβώ «Το νησί των σκλάβων» παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Παρίσι το 1725 και προκάλεσε τον θαυμασμό του Μπωμαρσαί. Το έργο, που περιλάμβανε έντεκα σκηνές, ήταν μια κοινωνική σάτιρα με ηθικοπλαστικά στοιχεία που επιστράτευε τη μορφή σάτιρας της Commedia dell’ Arte (lazzi [1]) για να μεταφέρει το κοινό σε μιαν ουτοπία: κύρια χαρακτηριστικά αυτού του επινοημένου νησιού -που ήταν θέματα επίκαιρα στις αρχές του 18ου αιώνα, λόγω της δημοσίευσης του Ροβινσώνα και του Γκιούλιβερ- ήταν η αλλοτρίωση της ανθρώπινης υπόστασης από την εξουσία και η απογύμνωση των τάξεων από το περίβλημα των κοινωνικών τους ρόλων. Το έργο ανεβαίνει στο υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης σε μετάφραση και σκηνοθεσία Μαριάννας Κάλμπαρη.

Για την παράσταση Ματωμένος Γάμος του Φ. Γκ. Λόρκα, σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα, που ανεβαίνει στο θέατρο Αποθήκη.

Του Πέτρου Πολυμένη

Η σκηνοθεσία ενός θεατρικού έργου είναι και μία ερμηνεία του. Ο σκηνοθέτης επιλέγει σε ποιες όψεις του κειμένου θα δώσει έμφαση και πώς θα τις τοποθετήσει στο χρόνο, πώς θα αναδείξει ή θα ιεραρχήσει τα διλήμματα, αλλά και τις συνθήκες –τις ανθρώπινες καταστάσεις– που τα προκαλούν. Το θεατρικό έργο ως κείμενο (νεκρό, κατά Μπλανσό) ξαναζωντανεύει από τον εκάστοτε αναγνώστη. Παρόλα αυτά μέσα στις λέξεις δεν παύει να υπάρχει μια εγκατεστημένη βούληση (παρά το «θάνατο» του συγγραφέα) που το σμιλεύει και το διαφοροποιεί. Σε ένα κλασικό δε θεατρικό έργο αυτή η εγκατεστημένη βούληση είναι ακόμα πιο αισθητή. Τι περιθώρια μπορεί να αφήσει σε ένα σκηνοθετικό όραμα, σε μια ιδιαίτερη ματιά, όταν οι λέξεις είναι ήδη εκεί, με βαρύτητα μεγάλη; Σίγουρα περιθώρια υπάρχουν. Σχετικό παράδειγμα στα καθ’ ημάς, πριν από χρόνια, η σκηνοθεσία του Λευτέρη Βογιατζή στον «Μισάνθρωπο» του Μολιέρου, στην οποία ένα προσωπικό σκηνοθετικό όραμα, μια ερμηνεία, βρήκε χώρο μέσα από τις λέξεις μιας έμμετρης μετάφρασης, κατά τρόπο που συχνά ο θεατής είχε την εντύπωση ότι ψάχτηκε κάθε λέξη των επί σκηνής προσώπων∙ γιατί οι λέξεις είναι στη θέση που είναι, και τι σημαίνουν.

Για την παράσταση Η γυναίκα απ' τα παλιά, του Ρόλαντ Σίμελπφενιχ, σε σκηνοθεσία Έλενας Καρακούλη, που ανεβαίνει στο θέατρο Πορεία.

Του Νίκου Ξένιου

Μια νέα γενεά συγγραφέων έχει αναδειχθεί κατά την τελευταία δεκαετία στη γερμανική θεατρική παραγωγή, ανάμεσα στους οποίους ο Ρόλαντ Σίμελπφένιχ, που ξεκίνησε την καριέρα του το 1966 ως σκηνοθέτης στο Μόναχο και από τότε έχει γράψει δεκαέξι έργα, ενώ συνεργάστηκε συστηματικά με τη Schaubühne του Βερολίνου και με πολλά άλλα σημαντικά θέατρα της Ευρώπης. Η αντισυμβατική χρήση της δραματικής φόρμας, η τολμηρή ανάμειξη κωμικού και δραματικού στοιχείου, η επένδυση διαχρονικών ζητημάτων με σύγχρονο μανδύα και η αιφνιδιαστική ανάδυση κάποιου βαθύτερου, «σκοτεινού» στοιχείου είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του έργου «Η γυναίκα απ' τα παλιά» που ανεβαίνει στην Αθήνα από την ομάδα «Kammerspiel» στο θέατρο Πορεία, σε μετάφραση και σκηνοθεσία Έλενας Καρακούλη.

Για την παράσταση Θείος Βάνιας, του Αντόν Τσέχωφ, σε σκηνοθεσία Λίλλυς Μελεμέ, που ανεβαίνει στο θέατρο Χορν.

Του Νίκου Ξένιου

Τον «Θείο Βάνια» του Τσέχωφ σκηνοθετεί η Λίλλυ Μελεμέ στο Θέατρο Χορν, με τον Γιάννη Φέρτη, τον Στέλιο Μάινα, την Αλεξία Καλτσίκη, την Έρση Μαλικένζου και τη Μαρίνα Ψάλτη στους κύριους ρόλους, σε μετάφραση της Χρύσας Προκοπάκη. Ο Γιάννης Βόγλης, η Μελίνα Βαμβακά και ο Χάρης Χαραλάμπους ολοκληρώνουν τον θίασο, σε μια παράσταση που τηρεί στάση ακαδημαϊκής ψυχρότητας έναντι του κειμένου.

Για την παράσταση Manifesto 2083, σε σκηνοθεσία της Μαρίλλης Μαστραντώνη, η οποία ανεβαίνει στο Θέατρο Σημείο μέχρι και τις 31 Μαρτίου.

Του Νίκου Ξένιου

Πριν από τις δολοφονικές του επιθέσεις στο Όσλο της Νορβηγίας, στις 22 Ιουλίου 2011, ο Άντρες Μπρέιβικ έγραψε και δημοσίευσε στο Διαδίκτυο ένα κείμενο με τίτλο «Μανιφέστο 2083 – Μια Ευρωπαϊκή Διακήρυξη Ανεξαρτησίας». Έξι ώρες πριν από τις επιθέσεις είχε ποστάρει ένα βίντεο στο YouTube, όπου προέτρεπε τους συντηρητικούς να «αγκαλιάσουν το μαρτύριό του», συνοδευόμενο από κινούμενα σχέδια όπου το Ισλάμ εξεικονιζόταν ως Δούρειος Ίππος που απειλεί να εκπορθήσει την Ευρώπη. Το έγγραφο περιλάμβανε 1518 σελίδες που απεστάλησαν σε 1003 διευθύνσεις πριν την έκρηξη της βόμβας στο Όσλο: η εισαγωγή του τιτλοφορούταν «πολιτισμικός μαρξισμός» και στηλίτευε κείμενα πολιτικής ορθότητας, ενώ αντικαθιστούσε τον όρο «αριστερός» με τον όρο «πολιτισμικός μαρξιστής» και τον όρο «μαύρος» με τον όρο «Άραβας».

Για την παράσταση Ένας άνθρωπος για όλες τις εποχές, σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου, που παρουσιάζεται στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου.

Του Πέτρου Πολυμένη

Ο βασιλιάς της Αγγλίας Ερρίκος ο Η’ ήρθε σε αντιπαράθεση με τον Πάπα, ζητώντας  του -κατ’ εξαίρεση των ισχυόντων κανόνων-  να ακυρώσει το γάμο του με την Αικατερίνη της Αραγωνίας, ώστε να παντρευτεί την Άννα Μπολέιν, με την προσδοκία ότι εκείνη θα του χάριζε τον άρρενα διάδοχο του θρόνου. Ο Πάπας αρνήθηκε, με συνέπεια την απόσχιση της εκκλησίας της Αγγλίας από το Βατικανό το 1533 και την ίδρυση της  Αγγλικανικής Εκκλησίας, της οποίας τον επίσκοπο θα διόριζε πλέον ο εκάστοτε Άγγλος βασιλιάς.

Για την παράσταση της Άννας Κοκκίνου Εγώ ο Θουκυδίδης, ένας Αθηναίος, που παρουσιάζεται στο θέατρο Σφενδόνη.

Του Νίκου Ξένιου

Ποιος να κρατήσει μπορεί / Τη γύρη των ανθών / Όταν άνοιξη φυσά / Τα μαλλιά ποιος μπορεί ν' αρπάξει / Όταν φυτρώνουν πράσινα / Και την καρδιά / Ποιος μπορεί να σταματήσει / Όταν φουσκώνει πρωτοτάξιδα καράβια / Έτσι γλιστράνε / Μες στα δάχτυλα και χάνονται / Τα θαύματά μας / Κι όσοι δεν έχουν / τόπο για ν' αφήσουνε το σώμα τους / Το γυρίζουν εκεί / Όθε το πήρανε / Καταμεσής του απείρου.
Γιώργος Μπρουνιάς («Άκληροι»)

Σε δραματουργική συνεργασία με τον Νίκο Φλέσσα, η Άννα Κοκκίνου διαμόρφωσε την αφηγηματική σύνθεση «Εγώ ο Θουκυδίδης ένας Αθηναίος», που παρουσιάζεται στο θέατρο «Σφενδόνη», επιχειρώντας μια διασύνδεση με τη σύγχρονη ελληνική κι ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Ο Πελοποννησιακός πόλεμος, «κτήμα ες αεί» της παγκόσμιας ιστοριογραφίας και πρωτόλειο επιστημονικής προσέγγισης των συγκρούσεων των πόλεων-κρατών, μια μικρογραφία της παγκόσμιας πολιτικής σκηνής, σε εκτενές θεατρικό αναλόγιο που εντάσσεται σε μεταμοντέρνα αισθητική.

Το υπέρτατο δράμα αυτοακύρωσης του παγκόσμιου ρεπερτορίου σκηνοθετεί με υποδειγματική ευαισθησία και σοβαρότητα ο Γιάννης Χουβαρδάς, σε μετάφραση Διονύση Καψάλη, σε μια άρτια παραγωγή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών.

Του Νίκου Ξένιου

«Αν υπάρχει ευαισθησία στα μάτια του καταδύτη, δηλαδή του ηθοποιού, τότε, όταν ξαναβγεί από το βυθό στο φως, θα μιλήσει για τους θησαυρούς που ανακάλυψε σε εκείνους που τον περιμένουν στην ακροθαλασσιά, στους θεατές. Τα πάντα είναι ζήτημα ευαισθησίας. Την ώρα της παράστασης αόρατα νήματα πρέπει να ενώνουν την ευαισθησία του ηθοποιού με εκείνη του θεατή».

Γιάννης Χουβαρδάς

Μια συζήτηση με τη Μαρίλλη Μαστραντώνη, σκηνοθέτιδα της παράστασης Manifesto 2083, η οποία ανεβαίνει στο θέατρο Σημείο από τις 19 Ιανουαρίου. Το έργο είναι εμπνευσμένο από την προσωπικότητα του Anders Breivik και την τραγωδία της Ουτόγια.

Του Κώστα Αγοραστού