Christos Papadopoulos Larsen C

Για την παράσταση «Larsen C» σε σύλληψη και χορογραφία του Χρήστου Παπαδόπουλου, η οποία παρουσιάστηκε στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση. Φωτογραφίες © Πηνελόπη Γερασίμου.

Του Νίκου Ξένιου

Ο παγετώνας «Larsen C», ηλικίας 10.000 ετών, που βρίσκεται στην Ανταρκτική, και του οποίου η κίνηση και μεταβολή είναι τόσο αργή, ώστε δεν συλλαμβάνεται από τις ανθρώπινες αισθήσεις, είναι η πηγή έμπνευσης της conceptual χορογραφίας του Χρήστου Παπαδόπουλου που παρουσιάστηκε στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση. Ο χορογράφος, σε συνεργασία με τον Αλέξανδρο Μιστριώτη, θραύει την κάθε κίνηση σε επιμέρους «μικροκινήσεις» και θεσπίζει νέο κινησιολογικό κώδικα, επινοώντας δραματουργικά «τεμάχια ερμηνείας» ή «μικρομοτίβα» που αυτονομούν τα μέλη του σώματος, τα στρεβλώνουν, τα αναδιατάσσουν. Παράγοντας «απατηλές» εντυπώσεις «floating»/ρέοντος υλικού, θραύοντας τον φυσικό χρόνο μετάβασης από τη μια «στάση» στην άλλη και «συγκολλώντας» τα θραύσματα, ώστε να ακινητοποιήσει τη μεταβατική κατάσταση της διάβρωσης, της τήξης, της μεταμόρφωσης και να καταργήσει τη βαρύτητα και την τριβή. Mε πρωταγωνιστή το παιχνίδι φωτός και σκοταδιού, η performance «Larsen C» είναι μια άρτια ομαδική δουλειά που διακρίνεται για τη σαφή απόδοση του κυματισμού, κύριας συμπεριφοράς ενός «πλέοντος» σώματος. Σε εννοιολογικό επίπεδο ο κυματισμός παραπέμπει αυτόματα σε μεταμορφωσιγένεια του σώματος αντίστοιχη με τη μετατρεψιμότητα του τοπίου.

Η λεπτή, ανεπαίσθητη παραλλαγή μιας βασικής, «πυρηνικής» κίνησης, το τέντωμα και η χαλάρωση, μικροί βηματισμοί παράλληλης, ροϊκής μετακίνησης στο επίπεδο σαν σε κινούμενο τάπητα, η αίσθηση των φορτισμένων «ιόντων» που έλκονται και απωθούνται, ή του «σμήνους πουλιών» ή της «ομάδας ψαριών» που ταυτόχρονα αλλάζουν κατευθύνσεις, πότε ως μπουλούκι και πότε εξατομικευμένα, είναι το δεύτερο πάγιο γνώρισμα της χορογραφικής αυτής πρότασης. Όπως και στην «Άσκηση 27» μερικά χρόνια πριν στο Φεστιβάλ Αθηνών, ο Παπαδόπουλος υιοθετεί την τεχνική του «κυλίσματος» στο έδαφος με μικρές μετατοπίσεις των ποδιών, σταδιακά επανενώνοντας τους έξι ερμηνευτές και παράγοντας υποσύνολα που δονούνται από «ρεύματα ενέργειας».

Christos Papadopoulos Larsen C 2

Οι χορευτές τις παράστασης.

Είναι εντυπωσιακή η αίσθηση ελευθερίας του κάθε μεμονωμένου ερμηνευτή: πέντε χορευτές (Αντώνης Βαής, Χαρά Κότσαλη, Σωτηρία Κουτσοπέτρου, Μαρία Μπρεγιάννη, Αλέξανδρος Νούσκας Βαρελάς, Ιωάννα Παρασκευοπούλου) ακολουθούν τον Γεώργιο Κοτσιφάκη, του οποίου η σκηνική παρουσία είναι η πιο υποβλητική. Ο κυματισμός του σώματος του Κοτσιφάκη εδραιώνει, ήδη από την πρώτη σκηνή, το «αλφάβητο» της κίνησης που δομεί την όλη χορογραφία και για τους έξι ερμηνευτές, χωρίς να εμποδίζει την ατομική διαφοροποίηση, χωρίς να δίνει την αίσθηση της στρατιωτικής πειθαρχίας – αντίθετα, αυτή η «δόνηση» που διαπερνά τα σώματα των χορευτών πραγματικά παράγει την αίσθηση της ατομικής ελευθερίας.

Ο κυματισμός του σώματος του Κοτσιφάκη εδραιώνει, ήδη από την πρώτη σκηνή, το «αλφάβητο» της κίνησης που δομεί την όλη χορογραφία και για τους έξι ερμηνευτές, χωρίς να εμποδίζει την ατομική διαφοροποίηση...

Στόχος του Παπαδόπουλου, με βάση το έργο του, είναι να αποθεώσει τις ασυναίσθητες μετατροπές του σώματος και της ανθρώπινης κατάστασης, αυτές που δύσκολα γίνονται αντιληπτές με βλέμμα μη-αισθητικά προσανατολισμένο. Αυτές οι μετατροπές και ανεπαίσθητες «αυτονομήσεις» των μελών είναι ευθέως συνδεδεμένες με την αλλαγή στις εξωτερικές συνθήκες: στη μουσική, στο φως, στη θέση του χορευτή μέσα στο ταμπλώ, στα «ασυντόνιστα» στοιχεία που διακρίνονται –με δυσκολία, είναι η αλήθεια– μέσα σ’ ένα ευρέως συντονισμένο σύνολο κινήσεων ή σωμάτων που κινούνται. Τα κοστούμια από μαύρο βινύλ του Άγγελου Μέντη αναδεικνύουν το σώμα που κινείται, από κάτω, σε υπνωτιστικούς ρυθμούς: κατακερματισμένο, με σχετικά «αυτονομημένα» μέλη, το σώμα φωτίζεται και σβήνει δίνοντας την εντύπωση της «διακεκομμένης» («λυωμένης») κίνησης, ενώ από το σκοτάδι αναδύονται νέα σώματα.

Η «τήξη» (όπως και στο παγόβουνο) παράγει την κίνηση και τα σώματα των χορευτών ενοποιούνται και αποκτούν δύναμη από την ομαδοποίησή τους, πράγμα που μπορεί να συνιστά μιαν υπαρξιακή τοποθέτηση που διαισθητικά εισάγει ο χορογράφος. Η μεταμόρφωση υπογραμμίζεται με ψευδαισθησιακή μετάβαση σε νέο σκηνικό ή σε διαφορετικό σημείο του ίδιου σκηνικού, απόλυτα εναρμονισμένη με τις φωτιστικές συνθήκες της Ελίζας Αλεξανδροπούλου καθώς και με τη minimal, ηλεκτρονική και τέκνο μουσική υπόκρουση του Γιώργου Πούλιου. Η Κλειώ Μπομπότη συμβάλλει ιδιαίτερα στην ολοκλήρωση του εικαστικού δρωμένου που η παράσταση προτείνει, «διακόπτοντας» τη συνέχεια του οπτικού πεδίου με μια διαρκή ανάδειξη της γραμμής του ορίζοντα.

Christos Papadopoulos Larsen C 3

Η μοναδική επιφύλαξή μου έναντι της πρότασης αυτής είναι πως, για μιαν ακόμη φορά, δεν μπορώ να αναγνώσω κάποια καινοτόμο θέση, που να σπάει τις καθιερωμένες αναζητήσεις των νέων καλλιτεχνών (είτε πρόκειται για «έξοδο» από την ατομικότητα και πανανθρώπινη ματιά, είτε για αποδοχή της διαφοροποίησης –το περίφημο diversity που είναι της μόδας–, είτε πρόκειται για χειραφέτηση της κίνησης του καλλιτέχνη, είτε πρόκειται για τη θέση του χορογράφου στο σύνολο της ομαδικής δουλειάς) και να περνά σε ένα νέο πεδίο προβληματισμού, να αφηγείται όντως μιαν ανθρώπινη κατάσταση ή ιστορία, πέραν των καθηλώσεων του συρμού.

Στόχος του Παπαδόπουλου, με βάση το έργο του, είναι να αποθεώσει τις ασυναίσθητες μετατροπές του σώματος και της ανθρώπινης κατάστασης, αυτές που δύσκολα γίνονται αντιληπτές με βλέμμα μη-αισθητικά προσανατολισμένο.

Οι μινιμαλιστικές συνθέσεις του Φίλιπ Γκλας ή του Στιβ Ράιχ θα μπορούσαν να δώσουν τη συνθήκη για απλό «γκρουβάρισμα», χωρίς να υποτάσσουν τον ερμηνευτή σε δραματουργικά κλισέ, όμως πόσο αυτό συνιστά νέα πρόταση; Σε συνέντευξή του, ο Χρήστος Παπαδόπουλος δήλωσε πως, γι’ αυτόν, η παράσταση θυμίζει ένα «techno party» όπου μαζεύονται κάποια «νυχτερινά πλάσματα» γύρω από μια πηγή φωτός: και εγώ είχα ακριβώς την ίδια αίσθηση, μιας ανέμελης νεανικής επίδοσης. Παρά τις προσωπικές (κι εκπεφρασμένες) ανησυχίες του αξιόλογου αυτού νέου καλλιτέχνη για το κατά πόσο η τέχνη του χορού όντως αφορά το κοινό, για μιαν ακόμη φορά διακρίνω τη γνωστή παγίδευση στα πεπατημένα σχήματα που υπηρετεί η ακαδημαϊκή προσέγγιση του χορού.

Christos Papadopoulos portrait

Ο Χρήστος Παπαδόπουλος. Φωτογραφία © Ελίνα Γιουνανλή

Λίγα λόγια για τον χορογράφο

Ο Χρήστος Παπαδόπουλος γεννήθηκε στη Νεμέα. Σπούδασε χορό και χορογραφία στο SNDO (School for New Dance Development Holland), θέατρο στη δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και πολιτικές επιστήμες στο Πάντειο πανεπιστήμιο. Έχει παρουσιάσει τις προσωπικές δουλειές «De Perdidos», «Gandau» και «Counter Reset» (Melkweg Τheater Amsterdam). Ως χορευτής έχει συνεργαστεί με τους: Δημήτρη Παπαϊωάννου, Φώτη Νικολάου, Μαριέλλα Νέστορα, Alexandra Waierstall Noema Dance Company, Kirstin Andersen WEGO Company, Robert Stein, Ria Higler. Ως χορογράφος έχει συνεργαστεί στο θέατρο με τους: Θωμά Μοσχόπουλο, Γιάννη Καλαβριανό, Γιάννη Κακλέα, Βασίλη Νικολαΐδη, Βασίλη Μαυρογεωργίου, Κώστα Γάκη. Μέλος της χορογραφικής ομάδας των τελετών έναρξης και λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων «Αθήνα 2004», υποδύθηκε τον Κένταυρο. Δείγμα της δουλειάς του στο θέατρο είναι οι παραστάσεις «Μήδεια» (2017), «Τρεις αδελφές» (2020), «Συρανό» (2016), «2» (2006). Έκανε το χορογραφικό του ντεμπούτο με το «Εlvedon», ένα έργο για έξι χορευτές, με αφετηρία «Τα κύματα» της Βιρτζίνια Γουλφ (νικητής του πανευρωπαϊκού δικτύου «Aerowaves 16 Dance Across Europe» και επιτυχία στο Théâtre de la Ville και στην Briqueterie). Το «Ιόν» το είδα το 2018 στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, το «Opus» και το «Elvedon» τα είδα στο θέατρο «Πόρτα», ενώ την «Άσκηση 27» την απόλαυσα στη βραδιά νέων ομάδων του προπέρσινου Φεστιβάλ Αθηνών (Πειραιώς 260). Την επόμενη χρονιά ο Χρήστος Παπαδόπουλος θα χορογραφήσει το μπαλέτο της Όπερας της Λυών και τη χορευτική ομάδα Dance Οn του Βερολίνου.


* Ο ΝΙΚΟΣ ΞΕΝΙΟΣ είναι εκπαιδευτικός και συγγραφέας. Τελευταίο βιβλίο του, το μυθιστόρημα «Τα σπλάχνα» (εκδ. Κριτική).

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Ποιος θα της το πει;» του Αλέξανδρου Σταυρόπουλου (κριτική) – Όταν η Χιονάτη παίρνει τα ηνία του παραμυθιού

«Ποιος θα της το πει;» του Αλέξανδρου Σταυρόπουλου (κριτική) – Όταν η Χιονάτη παίρνει τα ηνία του παραμυθιού

Για την παράσταση «Ποιος θα της το πει;» του Αλέξανδρου Σταυρόπουλου στην Πειραιώς 260, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Προχθές είδα τη χορογραφία «Ποιος θα της το πει;» του Αλέξανδρου Σταυρόπ...

«Το φως μιας λίμνης» & «Η στιγμή της καρδιάς»: Δύο ενδιαφέρουσες σκηνικές προτάσεις στο Φεστιβάλ Αθηνών

«Το φως μιας λίμνης» & «Η στιγμή της καρδιάς»: Δύο ενδιαφέρουσες σκηνικές προτάσεις στο Φεστιβάλ Αθηνών

Για τις παραστάσεις «Το φως μιας λίμνης» των El Conde de Torrefiel και το «Η στιγμή της καρδιάς» της Αλεξάνδρας Βάιερσταλ, αμφότερες στην Πειραιώς 260, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. Κεντρική εικόνα: Από την παράσταση «Το φως μιας λίμνης».

Γράφει ο Νίκος ...

«Άνθρωπος του Θεού» του Ανδρέα Κέντζου & «Η ταράτσα» του Ζαν-Κλοντ Καριέρ: Δύο παραστάσεις που ξεχώρισαν

«Άνθρωπος του Θεού» του Ανδρέα Κέντζου & «Η ταράτσα» του Ζαν-Κλοντ Καριέρ: Δύο παραστάσεις που ξεχώρισαν

Για τις θεατρικές παραστάσεις «Άνθρωπος του Θεού» του Ανδρέα Κεντζού, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Γεωργαλά στο Θέατρο 104 και «Η ταράτσα» του Ζαν-Κλοντ Καριέρ, σε σκηνοθεσία Τάσου Πυργιέρη στο Σύγχρονο Θέατρο. Κεντρική εικόνα: Από την παράσταση  «Άνθρωπος του Θεού».

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Η Ακαδημία Αθηνών εξέλεξε τον ποιητή Τίτο Πατρίκιο ως επίτιμο μέλος της

Η Ακαδημία Αθηνών εξέλεξε τον ποιητή Τίτο Πατρίκιο ως επίτιμο μέλος της

Η Ολομέλεια της Ακαδημίας Αθηνών εξέλεξε τον ποιητή Τίτο Πατρίκιο (γενν. 1928) επίτιμο μέλος της. 

Επιμέλεια: Book Press

Η Ακαδημία Αθην...

Πάουλο Σκοτ: «Το μυθιστόρημά μου βοήθησε κάποιους ανθρώπους να συνειδητοποιήσουν πως δεν είναι “λευκοί”»

Πάουλο Σκοτ: «Το μυθιστόρημά μου βοήθησε κάποιους ανθρώπους να συνειδητοποιήσουν πως δεν είναι “λευκοί”»

«Νομίζω πως οι Φαινότυποι έτυχαν θερμής υποδοχής επειδή δείχνουν το πόσο δύσκολο είναι να χτίσεις γέφυρες μεταξύ ανθρώπων που ζουν στην ίδια χώρα και μιλούν την ίδια γλώσσα, επηρεασμένοι από την αδράνεια που υπάρχει ακόμα εξαιτίας του αποικιοκρατικού παρελθόντος» μας είπε ο Βραζιλιάνος Πάουλο Σκοτ (Paulo Scott), που...

Φεστιβάλ ΛΕΑ 2025 – Τι θα δούμε σήμερα, Παρασκευή 20 Ιουνίου

Φεστιβάλ ΛΕΑ 2025 – Τι θα δούμε σήμερα, Παρασκευή 20 Ιουνίου

Ποικιλία εκδηλώσεων συναντάμε στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ ΛΕΑ (Λογοτεχνία εν Αθήναις) 2025 για την Παρασκευή 20 Ιουνίου : εργαστήρια μετάφρασης, αφιερώματα σε νομπελίστες συγγραφείς, συναντήσεις και συζητήσεις με αγαπημένους πεζογράφους της ισπανόφωνης λογοτεχνίας και προβολές ταινιών. Κεντρική εικόνα: Φερνάντο Αραμπ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Κοίτα τα φώτα, αγάπη μου» της Ανί Ερνό (προδημοσίευση)

«Κοίτα τα φώτα, αγάπη μου» της Ανί Ερνό (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Ανί Ερνό [Annie Ernaux], «Κοίτα τα φώτα, αγάπη μου» (μτφρ. Ρίτα Κολαΐτη), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Ιουνίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Τα σουπερμάρκετ και ο...

«Η απόδραση της τελείας» του Γιάννη Ζευγώλη (προδημοσίευση)

«Η απόδραση της τελείας» του Γιάννη Ζευγώλη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Γιάννη Ζευγώλη «Η απόδραση της τελείας», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες ημέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Σας μάζεψα, αγαπημένα μου σημεία, όλα εδώ για να σας ανακοινώσω την ...

«Μου πέθανες» του Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο (προδημοσίευση)

«Μου πέθανες» του Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αφήγημα του Πορτογάλου συγγραφέα Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο [José Luís Peixoto], «Μου πέθανες» (μτφρ. Ζωή Καραμπέκιου), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Μπήκα σ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 πρόσφατα κουίρ βιβλία για τον «μήνα υπερηφάνειας»

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 πρόσφατα κουίρ βιβλία για τον «μήνα υπερηφάνειας»

Ιούνιος, μήνας υπερηφάνειας και διεκδικήσεων για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Επιλέξαμε 10 βιβλία του 2025 με κουίρ χαρακτήρες που απομακρύνονται από τη στερεοτυπική αναπαράσταση και αποκτούν ρεαλιστικές διαστάσεις. Στην κεντρική εικόνα, έργο της κουίρ καλλιτέχνιδας των αρχών του 20ου αιώνα Gluck. 

Γράφει η ...

Τραύμα σε ψυχή και σώμα: Πέντε πρόσφατα δοκίμια ψυχανάλυσης που ξεχωρίζουν

Τραύμα σε ψυχή και σώμα: Πέντε πρόσφατα δοκίμια ψυχανάλυσης που ξεχωρίζουν

Πέντε μελέτες που κυκλοφόρησαν προσφάτα πραγματεύονται τη σχέση του νου με το σώμα, την έννοια του «τραύματος», αλλά και τη θέση της ψυχανάλυσης στον σύγχρονο κόσμο. Κεντρική εικόνα: Ο Σίγκμουντ Φρόιντ.

Γράφει ο Σόλωνας Παπαγεωργίου

...
Καρδιά, εγκέφαλος, τραύμα, αυτισμός: Τέσσερα βιβλία για την κατανόηση του ανθρώπινου οργανισμού από τις εκδόσεις Gutenberg

Καρδιά, εγκέφαλος, τραύμα, αυτισμός: Τέσσερα βιβλία για την κατανόηση του ανθρώπινου οργανισμού από τις εκδόσεις Gutenberg

Ποιος είναι ο ακριβής ρόλος της καρδιάς και ποιος του εγκεφάλου; Ποιοι μύθοι σχετικά με αυτά τα δύο όργανα καλλιεργούνται από τη σύγχρονη κουλτούρα; Τι αποτελεί «τραυματική εμπειρία» και πώς μπορούμε να αλληλεπιδράσουμε αποτελεσματικά με τα νεαρά αυτιστικά άτομα; Τέσσερα νέα βιβλία από τις εκδόσεις Gutenberg καταπιά...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ