
Για το αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα της Patti Smith Πάτι και Ρόμπερτ (μτφρ. Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδ. Κέδρος).
Της Βάσιας Τζανακάρη
Every night before I rest my head
See those dollar bills go swirling 'round my bed
I know they're stolen, but I don' t feel bad
I take that money, buy you things you never had
Free Money, Horses
Ήτανε δυο παιδιά η Πάτι και ο Ρόμπερτ. Δυο παιδιά που τους ένωσε το καλλιτεχνικό τους όραμα, και κάτι πέρα από αυτό, κάτι κοσμικό (cosmic), που τους έσπρωξε να γνωριστούν, να ερωτευτούν και να παραμείνουν φίλοι μέχρι να τους χωρίσει ο θάνατος. Την ιστορία της πολυδιάστατης σχέσης της με τον φωτογράφο Ρόμπερτ Μέιπλθορπ αποτυπώνει η Πάτι Σμιθ στο βιβλίο της Just Kids, βιβλίο που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα, και που στα ελληνικά του δόθηκε ο ρομαντικός τίτλος Πάτι και Ρόμπερτ, ίσως όχι άστοχα καθώς συμπυκνώνει την ουσία του βιβλίου και υπογραμμίζει τον μυθιστορηματικό ρομαντισμό της σχέσης τους, τον στερεοτυπικό μεγάλο έρωτα δύο καλλιτεχνικών φύσεων που δοκιμάζεται από την ανέχεια. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο ανέχειας και δυσκολιών πορεύτηκαν η Σμιθ και ο Μέιπλθορπ στη Νέα Υόρκη της δεκαετίας του ’60 και του ’70. Αγωνίστηκαν μαζί και χωριστά να βρουν την καλλιτεχνική φωνή τους, πάλεψαν να επιβιώσουν –ζούσαν σε αισχρά καταλύματα κα μοιράζονταν ένα σάντουιτς και μια κόκα κόλα–, τα κατάφεραν και έμειναν κοντά ο ένας στον άλλον μέχρι το τέλος. Και μολονότι συχνά έπαιρναν διαφορετικά μονοπάτια, αυτά έμοιαζαν συνεχώς να μπλέκονται μεταξύ τους.

Για τα μυθιστορήματα του Paul Auster Η επινόηση της μοναξιάς και Ημερολόγιο του χειμώνα, και τα δύο σε μετάφραση της Σταυρούλας Αργυροπούλου, τα οποία κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.
Του Γιώργου Βέη
Η πένα δεν θα κατορθώσει ποτέ να κινηθεί αρκετά γρήγορα ώστε να σημειώσει κάθε λέξη που ανακαλύφθηκε στον χώρο της μνήμης.
Βλ. Η επινόηση της μοναξιάς, σελ. 203
Πρόκειται κατ' ουσίαν για τρία βιβλία. Στο πρώτο συστεγάζονται εμφανώς δύο ξεχωριστά, υφολογικά διακριτά, πλην όμως ομόκεντρα, κατ' ομολογίαν αυτοαναφορικά έργα, δηλαδή το διεξοδικό Πορτρέτο ενός αόρατου ανθρώπου και το καλώς συγκερασμένο Βιβλίο της μνήμης. Αμφότερα συναποτελούν μια τράπεζα πολλών κειμενικών γονιδίων, τα οποία ανιχνεύονται εύκολα στις περαιτέρω εμπεδώσεις του συγγραφέα. Γραμμένα στις αρχές της δεκαετίας του ’80, τέσσερα σχεδόν χρόνια μετά την τελεσίδικη ακύρωση της σταδιοδρομίας του Πολ Όστερ (Nιου Τζέρσεϊ, Η.Π.Α. 1947- ) στο ευρύτερο πεδίο των ποιητικών συνθέσεων και την αντίστοιχη, αρκούντως αποφασιστική στροφή του προς την τέχνη ενός αναβαθμισμένου, πολυεπίπεδου πεζού λόγου, συνιστούν τρόπον τινά οριοθετήσεις λογοτεχνικής στρατηγικής.

Με αφορμή το βιβλίο της Αθηνάς Βογιατζόγλου Ποίηση και Πολεμική - Μια βιογραφία του Γιώργου Κοτζιούλα (εκδ. Κίχλη).
Του Μιχάλη Μακρόπουλου
Ο Γιώργος Κοτζιούλας υπήρξε δεδηλωμένος πολέμιος του μοντερνισμού. Στο «Πού τραβάει η ποίηση», το 1950, έγραφε:

Για το μυθιστόρημα του Αλέξη Πανσέληνου Η κρυφή πόρτα (εκδ. Μεταίχμιο).
Της Έλενας Μαρούτσου
Με τον τίτλο Η Κρυφή πόρτα εμφανίστηκε πρόσφατα στις προθήκες των βιβλιοπωλείων το τελευταίο βιβλίο του Αλέξη Πανσέληνου. Κεντρικός ήρωας και αφηγητής είναι ο Ευγένιος. Πρόκειται για έναν εξηντάρη μεταφραστή, διαζευγμένο που ζει μια ήσυχη και μοναχική ζωή στο διαμέρισμά του στη Νεάπολη Εξαρχείων. Τον παρακολουθούμε να περνά τις μέρες του αφιερωμένος στη γραφή (εκτός από τη μετάφραση με την οποία ασχολείται για βιοποριστικούς λόγους έχει στο ενεργητικό του και δύο δικά του βιβλία που δεν έλαχαν όμως της κριτικής ή γενικότερης ανταπόκρισης που θα ευχόταν) ενώ τις λίγες ελεύθερες ώρες του αναζητά τη συντροφιά δυο τριών φίλων που του δίνουν την αφορμή να παίρνει μια ανάσα από την έγκλειστη ζωή του. Ακόμα κι αυτή όμως η ανάσα μοιάζει κοφτή, οριοθετημένη από τη ρουτίνα, την κούραση αλλά και τη στενότητα μια που στο φόντο της ιστορίας του Ευγένιου βρίσκεται η οικονομική κρίση.

Για τη νουβέλα του Αντώνη Νικολή Ο Δανιήλ πάει στη θάλασσα (εκδ. Το Ροδακιό).
Της Άλκηστης Σουλογιάννη
Με αφορμή μια συμβολαιογραφική τακτοποίηση, ο Μιχάλης ως πρωτοπρόσωπος αφηγητής και κεντρικός χαρακτήρας του βιβλίου στη διάσταση του εσωτερικού ανθρώπου, όπου πάντως παρεμβαίνει και το κοινωνικό προσωπείο του, επιστρέφει στις περιοχές της παιδικής και εφηβικής ηλικίας και προσπαθεί να ανακτήσει το περιεχόμενο του προσωπικού του παρελθόντος, δηλαδή στην ουσία επιχειρεί μια επίσκεψη στον προσωπικό του χωρόχρονο ξεφεύγοντας προσωρινά από το κειμενικό παρόν του. Τα χαλάσματα που ο Μιχάλης εντοπίζει στο εδώ-και-τώρα του κειμενικού κόσμου, αντιπροσωπεύουν τα εναπομείναντα τεκμήρια αυτού του προσωπικού χωρόχρονου, όπου οι περιπλανήσεις στα φυσικά και κυρίως στα εσωτερικά τοπία δεν καθιστούν τελικά εφικτή την πρόσβαση.

Για το βιβλίο Η ελληνική επανάσταση του 1821 - Τεκμήρια, αναψηλαφήσεις, ερμηνείες του Βασίλη Κρεμμυδά (εκδ. Gutenberg). Στην κεντρική εικόνα, ο πίνακας του Θεόδωρου Βρυζάκη, «Μάχη».
Του Κ.Β. Κατσουλάρη

Για το βιβλίο του Roderick Beaton «Ο πόλεμος του Μπάιρον, Ρομαντική εξέγερση - Ελληνική επανάσταση» (μτφρ. Κατερίνα Σχινά, εκδ. Πατάκη).
Του Γιώργου Λαμπράκου

Για το μυθιστόρημα της Δήμητρας Κολλιάκου Ήμισυ του παντός (εκδ. Πατάκη).
Της Έλενας Μαρούτσου
Στο πέμπτο κατά σειρά μυθιστόρημά της με τίτλο Ήμισυ του παντός, η Δήμητρα Κολλιάκου πλέκει μια ιστορία που ξεκινάει ως εξής: μια εικοσιτετράχρονη κοπέλα, η Μαίρη, φοιτήτρια αγγλικής φιλολογίας, κατόπιν παράκλησης της μητέρας της που είναι παραδουλεύτρα, πάει στο σπίτι ενός ηλικιωμένου, του Λάμπρου, για να βοηθήσει εκτάκτως με το καθάρισμα. Ο Λάμπρος, παντρεμένος με την Γεωργιανή πρώην οικιακή βοηθό του, τη Νίνο, αρνείται να ανοίξει την πόρτα κι έτσι η Μαίρη προσφεύγει στο Μίλτο, τον σαραντάχρονο γιο του Λάμπρου, με τον οποίο στην πορεία της πλοκής συνάπτει ερωτική σχέση.

Για τη νουβέλα της Γιάννας Λάμπρου Φιμωμένος θυμός (Μικρές Εκδόσεις).
Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη
Περιμέναμε αρκετόν καιρό, πέντε χρόνια, ώσπου να ξαναδιαβάσουμε βιβλίο της Γιάννας Λάμπρου. Τότε, το 2011, ήταν το βιβλίο Ανεπίστροφον – διαδρομές, για το οποίο είχα γράψει: «Συμβαίνει κάποτε στη ζωή και στην Τέχνη να διασταυρώνεσαι απροσδόκητα με το πολύτιμο. Τότε στερεώνεται η βεβαιότητά σου πως τα τιμαλφή φέρουν εκ γενετής την χάρη της δωρεάς, υπήρξαν για να προσφερθούν, δημιουργήθηκαν για να τιμήσουν την ύπαρξη. Το τιμαλφές δώρημα της Γιάννας Λάμπρου προσφέρθηκε στην ανάγνωση διακριτικά, όπως ταιριάζει στα πολύτιμα, αλλά στο πρώτο ξεφύλλισμα καταυγάζεται η ψυχή του αναγνώστη απ’ τις εκλάμψεις του κειμένου.»

Για τη συλλογή διηγημάτων της Έλενας Μαρούτσου Οι χυδαίες ορχιδέες (εκδ. Κίχλη).
Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη
Αν δει κανείς τα διηγήματα της συλλογής με τα γυαλιά της συγγραφέως, θα αναγνωρίσει σαν πραγματικούς χαρακτήρες την εγγονή της λαίδης Τσάτερλυ, τον ομοφυλόφιλο κύριο Κωνσταντίνο ή την Κορδέλια, την κόρη του βασιλιά Ληρ. Κι όντως, πολλές λογοτεχνικές μορφές ζουν ανάμεσά μας, αφού αναγνωρίζουμε λ.χ. τον Ζορμπά του Καζαντζάκη σ’ έναν μποέμ φίλο μας ή τη Λολίτα του Ναμπόκοφ σε μια μικρή τσαπερδόνα. (στην κεντρική εικόνα: Η Αφροδίτη της ποίησης του Julio Romero de Torres - 1913)

Για το βιβλίο της Ryoko Sékiguchi Δεν είναι από σύμπτωση, γραμμένο με αφορμή τις καταστροφές από τα τσουνάμι στην Ιαπωνία και το ατύχημα στη Φουκουσίμα που ακολούθησε, πέντε χρόνια πριν (μτφρ. Παναγιώτης Ευαγγελίδης, εκδ. Άγρα).
Του Γιώργου Βέη
Είμαι αντιμέτωπη με τη δυσκολία να φανταστώ, με τα όρια της φαντασίας μου.
(Από το βιβλίο, σελ. 104)
Η συγγραφέας, γεννημένη στο Τόκιο, ζει κι εργάζεται στο Παρίσι από το 1977, όπου, μεταξύ άλλων, μεταφράζει από τη γλώσσα της στα γαλλικά και αντιστρόφως διάφορα λογοτεχνικά έργα. Εκεί πληροφορείται από τους πρώτους τι συμβαίνει στην πατρίδα της, στις 11 Μαρτίου, πέντε χρόνια ακριβώς πριν. Σεισμός, τσουνάμι, πυρηνικό ατύχημα. Το τριπλό καταστροφικό συμβάν απονεκρώνει την ευρύτερη περιοχή του Τόκοχου. Αφού αρχίσει να καταγράφει τις φάσεις των δικών της εσωτερικών κραδασμών, κάποια στιγμή επιστρέφει κι εκείνη στο Τόκιο, όπως έπραξαν κι άλλοι συμπατριώτες και συμπατριώτισσές της στη διασπορά, μην αντέχοντας να ζουν εξ αποστάσεως τη μείζονα τραγωδία της Ιαπωνίας.

Για το βιβλίο της Ryoko Sékiguchi Δεν είναι από σύμπτωση, γραμμένο με αφορμή τις καταστροφές από τα τσουνάμι στην Ιαπωνία και το ατύχημα στη Φουκουσίμα που ακολούθησε, πέντε χρόνια πριν (μτφρ. Παναγιώτης Ευαγγελίδης, εκδ. Άγρα).
Του Γιώργου Βέη
Είμαι αντιμέτωπη με τη δυσκολία να φανταστώ, με τα όρια της φαντασίας μου.
(Από το βιβλίο, σελ. 104)
Η συγγραφέας, γεννημένη στο Τόκιο, ζει κι εργάζεται στο Παρίσι από το 1977, όπου, μεταξύ άλλων, μεταφράζει από τη γλώσσα της στα γαλλικά και αντιστρόφως διάφορα λογοτεχνικά έργα. Εκεί πληροφορείται από τους πρώτους τι συμβαίνει στην πατρίδα της, στις 11 Μαρτίου, πέντε χρόνια ακριβώς πριν. Σεισμός, τσουνάμι, πυρηνικό ατύχημα. Το τριπλό καταστροφικό συμβάν απονεκρώνει την ευρύτερη περιοχή του Τόκοχου. Αφού αρχίσει να καταγράφει τις φάσεις των δικών της εσωτερικών κραδασμών, κάποια στιγμή επιστρέφει κι εκείνη στο Τόκιο, όπως έπραξαν κι άλλοι συμπατριώτες και συμπατριώτισσές της στη διασπορά, μην αντέχοντας να ζουν εξ αποστάσεως τη μείζονα τραγωδία της Ιαπωνίας.

Για τη συλλογή διηγημάτων του Gabriel Garcia Marquez «Άπαντα διηγήματα» (μτφρ. Κλαίτη Σωτηριάδου, εκδ. Νεφέλη).
Του Νίκου Ξένιου

Για το μυθιστόρημα του Vladimir Nabokov Η άμυνα του Λούζιν (μτφρ. Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης, εκδ. Μεταίχμιο).
Της Αργυρώς Μαντόγλου

Για τη συλλογή διηγημάτων του Θανάση Βαλτινού Επείγουσα ανάγκη ελέου (εκδ. Εστία).
Της Δέσποινας Μπάτρη
Ο Θανάσης Βαλτινός δεν χρειάζεται συστάσεις. Η Επείγουσα Ανάγκη Ελέου, το τελευταίο του βιβλίο, είναι μια συλλογή από μικρά ή πολύ μικρά κείμενα, γραμμένα με το γνώριμό του ύφος, αλλά που το ειδικό τους βάρος είναι για τη νεοελληνική λογοτεχνία μεγάλο.

Για τη συλλογή διηγημάτων του Στάθη Κοψαχείλη «Η δρακοντιά» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μελάνι.
Του Κώστα Δρουγαλά

Για το μυθιστόρημα του Shusaku Endo Σκάνδαλο (μτφρ. Αύγουστος Κορτώ, εκδ. Καστανιώτη).
Του Γιώργου Βέη
Ο Σουγκούρο, ένας πολυβραβευμένος συγγραφέας της μεταπολεμικής Ιαπωνίας, χριστιανικών πεποιθήσεων και αμέμπτου, όπως φαίνεται, ηθικής, εξήντα πέντε ετών, με ιδιαίτερη απήχηση στο χώρο του, δοκιμάζεται σκληρά από την αναπάντεχη εισβολή ενός εφιάλτη με σάρκα και οστά. Δείχνει σα να είναι ένας ερωτομανέστατος, αχαλίνωτος ηθικά, δίδυμος αδελφός του. Κακόφημα κέντρα του Τόκιο αρχίζουν ξαφνικά να τον διεκδικούν, πεταλούδες της νύχτας μιλούν γι’ αυτόν, χωρίς καν να επινοούν γεγονότα κι εμπειρίες, ενώ αυξάνονται οι μάρτυρες, οι οποίοι είναι έτοιμοι να αποκαλύψουν ο ένας μετά τον άλλο σκοτεινές πτυχές του βίου και της πολιτείας του.

Για το μυθιστόρημα της Άντζελας Δημητρακάκη Αεροπλάστ (εκδ. Εστία).
Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη
Διαβάζοντας το νέο μυθιστόρημα της Άντζελας Δημητρακάκη, μετά από τα προηγούμενα έργα της, νομίζω ότι διαβάζω το ίδιο και το ίδιο κείμενο, σαν να επιβεβαιώνει η συγγραφέας το κοινότοπο ρηθέν ότι ο λογοτέχνης γράφει συνέχεια το ίδιο βιβλίο. Και δεν είναι μόνο το ύφος που επαναλαμβάνεται παρόμοιο από πρόσωπο σε πρόσωπο, ούτε οι ίδιοι οι χαρακτήρες που εντάσσονται στη γενικότερη κατηγορία «ανέστιοι διανοούμενοι με αντισυμβατικό προφίλ», αλλά κυρίως η ιδεολογία που μένει αναλλοίωτη και πεισματικά μεταμοντέρνα, καθώς από την Ανταρκτική (1997) έως το Αεροπλάστ (2015) οι ήρωες της πεζογράφου απλώς μεγαλώνουν μαζί μ’ αυτήν.

Για το μυθιστόρημα της Catherine Mavrikakis Ο ουρανός του Μπέι Σίτι (μτφρ. Τζένη Κωνσταντίνου, εκδ. Εστία).
Της Εύης Λαμπροπούλου
Είναι 1979. Η Έιμι ζει μια ροκ ζωή στο βαρετό Μπέι Σίτι όπου τη βρίσκει με τη δουλειά στα Κ-ΜΑΡΤ, το βερνίκι νυχιών, τους απανωτούς οργασμούς με τ' αγόρια, και τον Άλις Κούπερ, ενώ σνομπάρει τους Μπητλς που ακούν οι υπόλοιποι, εκτός από το White album. Αλλά καταπλακώνεται από τον βαρύ ουρανό και από κάτι.

Για το μυθιστόρημα του Ivan S. Turgenev Πατέρες και γιοι (μτφρ. Ελένη Μπακοπούλου, εκδ. Άγρα).
Του Μιχάλη Μακρόπουλου

Για τη συλλογή διηγημάτων της Αρχοντούλας Διαβάτη Σκουλαρίκι στη μύτη (εκδ. Νησίδες).
Του Πέτρου Θεοδωρίδη
Όλο και περισσότερο μου αρέσουν κείμενα κοφτά, κείμενα που περιγράφουν αποχρώσεις συναισθημάτων, στιγμιότυπα, τομές καταστάσεων - τομές από ξυράφι. Γιατί πώς αλλιώς να γράψεις σήμερα, στην εποχή του Facebook και του Internet, όπου η ταχύτητα γίνεται εθιστικό ναρκωτικό, εποχή αξιακού σχετικισμού, μεταιχμιακή εποχή.

Για τη συλλογή διηγημάτων του Κώστα Περούλη Αυτόματα (εκδ. Αντίποδες).
Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη
Όχι, η Ελλάδα δεν είναι αυτό που φαίνεται στην τηλεόραση, ιδεαλιστικό ή σκόπιμα τραγικοποιημένο, εξωραϊσμένο ή δραματοποιημένο, ωραιοποιημένο ή γκροτέσκο. Αντίθετα, αποτελείται από μικρές και μεγάλες πτυχές της καθημερινότητας, ζυμωμένες με τη δουλειά, ποτισμένες από τον ιδρώτα και γαλβανισμένες από λέξεις και φράσεις κάθε επαγγέλματος.

Για το βιβλίο του Κώστα Αρκουδέα «Το χαμένο Νόμπελ. Μια αληθινή ιστορία» (εκδ. Καστανιώτη).
Της Δέσποινας Νάσιου

Για το μυθιστόρημα του Ανδρέα Μήτσου, Η Αλεξάνδρα (εκδ. Καστανιώτη).
Της Άλκηστης Σουλογιάννη
Η Αλεξάνδρα αρχίζει τη μακρά, αγωνιώδη πορεία της μέσα στον κειμενικό κόσμο του βιβλίου ως εντυπωσιακής ομορφιάς καθηγήτρια των αγγλικών σε δικό της φροντιστήριο στην πλατεία Ελευθερίας στον Κορυδαλλό, και καταλήγει καλογριά με μισοκαμμένο το ωραίο πρόσωπό της να διδάσκει και πάλι αγγλικά στο βυζαντινό μοναστήρι της Παναγιάς της Βαρνάκοβας κοντά στη Ναύπακτο. Στο πλαίσιο αυτό η Αλεξάνδρα παλινδρομεί μέσα σε έναν προσωπικό, παραμορφωμένο χωρόχρονο που είναι αποτέλεσμα των διεργασιών της επιλεκτικής όσο και οδυνηρά σαρκαστικής μνήμης και της αντιπαράθεσής της με το εξίσου οδυνηρό κειμενικό εδώ-και-τώρα.
Για το βιβλίο του ιστορικού Γιώργου Θ. Μαυρογορδάτου 1915 - Ο εθνικός διχασμός (εκδ. Πατάκη).
Του Γιώργου Σιακαντάρη
Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει στα σχολεία στις εθνικές γιορτές, στις διαφορετικές συζητήσεις, στα καφενεία, πως ο Έλληνας όταν ομονοεί καταφέρνει να μεγαλουργεί και όταν επικρατεί το «μικρόβιο της φυλής», που δεν είναι άλλο από τη Διχόνοια, τότε η πατρίδα καταστρέφεται. Πρόσφατα αυτή η κοινοτοπία ακούστηκε και από τα χείλη του Προέδρου της Δημοκρατίας. Αυτός, συμμετέχοντας στις πανηγυρικές εορταστικές εκδηλώσεις της 103ης επετείου Απελευθέρωσης της επαρχίας Ελασσόνας από τον τουρκικό ζυγό εξέφρασε την ανάγκη «υπέρβασης κάθε διχόνοιας, καθώς και κάθε μικρόψυχης πολιτικής, κομματικής ή άλλης σχετικής διαφοράς». Ίσως αυτό να ήταν μια προειδοποίηση να μην «αγχώνουμε» και πολύ τις εκάστοτε κυβερνήσεις, γιατί θα μας βγει σε κακό. Τέλος πάντων.

Για το αυτοβιογραφικό βιβλίο του Gary Shteyngart Μικρή αποτυχία. Μια αυτοβιογραφία (μτφρ. Νίκος Α. Μάντης, εκδ. Καστανιώτη).
Του Γιώργου Λαμπράκου
Όταν ένας συγγραφέας γύρω στα σαράντα του αποφασίζει να γράψει και να εκδώσει την αυτοβιογραφία του έχοντας στο ενεργητικό του μόνο τρία βιβλία, θα μπορούσε βάσιμα να κατηγορηθεί για υπέρμετρο ναρκισσισμό, αν όχι και για υπέρμετρη βλακεία – αυτά τα δύο πάνε συχνά μαζί. Ο Γκάρι Στάινγκαρτ, που γεννήθηκε στην πάλαι ποτέ Σοβιετική Ένωση στους κόλπους μιας εβραϊκής οικογένειας και στα επτά του χρόνια μετακόμισε μόνιμα με τους γονείς του στη Νέα Υόρκη, εξέδωσε το 2014 την αυτοβιογραφία του, που πλέον κυκλοφορεί με τίτλο Μικρή αποτυχία σε μετάφραση του Νίκου Α. Μάντη. Είναι άραγε, ως τόσο πρώιμος αφηγητής και τρόπον τινά διαφημιστής της ζωής του, μια τέτοια περίπτωση; Μόνο το ίδιο το βιβλίο θα μπορούσε να δώσει την απάντηση. Και η απάντηση είναι ευτυχώς –τι ανακούφιση για τον αναγνώστη που θέλει να αποφύγει το κουτσομπολιό– αρνητική.

Για τη συλλογή διηγημάτων της Λουκίας Δέρβη Αλλού, στο πουθενά (εκδ. Μελάνι).
Της Έλενας Μαρούτσου
Ένας κλασικός ορισμός του διηγήματος θέλει τη συντομία να είναι το βασικό χαρακτηριστικό του. Η συντομία αυτή, η ολιγοσέλιδη δηλαδή έκταση, υπαγορεύει και μια σειρά από αντίστοιχους «περιορισμούς»: περιορισμό στο χρόνο και στο χώρο (συνήθως ένα διήγημα διαδραματίζεται σε έναν τόπο και σε περιορισμένο χρόνο), ενώ εξίσου «σφιγμένη» είναι και η πλοκή, που πλέκεται συχνά γύρω από ένα επεισόδιο και δεν εμπλέκει παρά λίγους ανθρώπους. Αν θέλαμε να κάνουμε μια παρομοίωση από τον χώρο της ζωγραφικής, το διήγημα είναι ένας πίνακας ενώ το μυθιστόρημα μια ολόκληρη τοιχογραφία.

Σκέψεις και ερωτήματα για τη χρήση γλωσσικής διαλέκτου και τοπικών ιδιωμάτων με αφορμή τις συλλογές διηγημάτων Γκιακ (εκδ. Αντίποδες), του Δημοσθένη Παπαμάρκου και Μόνο το αρνί (εκδ. Πόλις) της Βασιλικής Πέτσα.
Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Για το μυθιστόρημα του Garth Risk Hallberg Πόλη στις φλόγες (μτφρ. Γιώργος Κυριαζής, εκδ. Κέδρος)
Του Δημήτρη Αναστασόπουλου
«Η πόλη είναι δική μας». Αυτό το σύνθημα αντηχεί καθώς το φρενιασμένο πλήθος κατεβάζει βιτρίνες, πυρπολεί αυτοκίνητα και λεηλατεί καταστήματα σε κάθε γωνιά του Μανχάταν. Είναι η νύχτα της 13ης Ιουλίου του 1977 και όσα έχουν προβλέψει στα τραγούδια της νεοεμφανιζόμενης πανκ σκηνής για τον Αρμαγεδώνα που καταφτάνει φαίνεται να πραγματώνονται.

Για την ποιητική συλλογή του Κώστα Κουτσουρέλη Γράμμα στον Οδυσσέα Ελύτη (εκδ. Περισπωμένη).
Του Γιώργου Βέη
Θεατρογενής, ευρηματικός, σμιλεμένος κομψά λόγος. Απευθύνεται στον δεύτερο νομπελίστα μας με τον δέοντα, πηγαίο σεβασμό, επιζητώντας –τι άλλο;– ρηματική τουλάχιστον δικαιοσύνη.

Για το βιβλίο της Svetlana Alexievich Τσερνομπίλ, «Ένα χρονικό του μέλλοντος» (μτφρ. Ορέστης Γεωργιάδης, εκδ. Πατάκη).
Του Κώστα Δρουγαλά
«Ένα γεγονός, όταν αναφέρεται από ένα μόνο πρόσωπο, είναι η μοίρα του. Όταν αναφέρεται από πολλούς, τότε πια είναι ιστορία». Σβετλάνα Αλεξίεβιτς
Για την ποιητική συλλογή της Στέλλας Γεωργιάδου Αμφίβια εγώ (εκδ. Γαβριηλίδη).
Του Παναγιώτη Γούτα
Η Στέλλα Γεωργιάδου, γεννημένη στη Χαλκιδική και με σπουδές στην Αρχιτεκτονική στο ΑΠΘ, ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη. Από το αυτί του ποιητικού της βιβλίου πληροφορούμαστε πως ασχολείται συστηματικά με τη συγγραφή ποιημάτων από το 2006, δηλαδή εδώ και μία δεκαετία. Της συλλογής Αμφίβια εγώ προηγήθηκε η πρώτη ποιητική της συλλογή Μάσκα οξυγόνου, που κυκλοφόρησε πριν από μια πενταετία, το 2011, πάλι από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης.

Για το δοκίμιο του George Steiner «Τολστόι ή Ντοστογιέφσκι» (μτφρ. Κώστας Σπαθαράκης, εκδ. Αντίποδες), μια συγκριτική ανάγνωση των δυο κορυφαίων Ρώσων μυθιστοριογράφων.
Του Μιχάλη Μακρόπουλου
12 Νοεμβρίου 2025 ΣΙΝΕΜΑ
Για την ταινία του Γιώργου Λάνθιμου «Βουγονία», η οποία προβάλλεται στις κινηματογραφικές αίθουσες. Γράφει ο Θόδωρος Σούμας




10 Νοεμβρίου 2025 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα



