Του Ευθύμιου Σακκά

Της Σώτης Τριανταφύλλου

Στα μέσα του 18ου αιώνα τα παιδικά τραγούδια μιλούσαν για ήλιο και πορτοκάλια. Έναν αιώνα αργότερα, ένα τέτοιο παιδικό τραγουδάκι είχε τίτλο: «Από τι είναι φτιαγμένα τ’ αγοράκια;» Άραγε από τι είναι φτιαγμένα, αναρωτιέται o Άντονυ Μπέρτζες στο σύντομο μυθιστόρημα “A Clockwork Orange” (1962) όπου ο Άλεξ μοιάζει φτιαγμένος από σκληρή αντιύλη και φυλακίζεται για μια σειρά εγκλήματα. Στη φυλακή υφίσταται μια «θεραπεία» που τον μεταμορφώνει από «κακό» παραβάτη σ' ένα πλάσμα συναισθηματικά ευνουχισμένο· κάνει εμετό κάθε φορά που έρχεται σε επαφή με τη βία (την πρωταρχική του φύση), με το σεξ, με την τέχνη, ειδικά με την κλασική μουσική. Ο Άλεξ μεταμορφώνεται σε μια μηχανή, σε κουρδιστό πορτοκάλι. 

Μια μέρα σαν σήμερα είχε έρθει το 1848 στη ζωή ο ζωγράφος Paul Gauguin στο Παρίσι.

Του Ευθύμιου Σακκά

Μια μέρα σαν σήμερα, 6 Ιουνίου 1875 είχε έρθει στη ζωή ο συγγραφέας Τόμας Μαν στην πόλη Λίμπεκ της Γερμανίας. 

Του Ευθύμιου Σακκά

Του Ευθύμιου Σακκά

Μια μέρα σαν σήμερα το 1926 στο Νιού Τζέρσεϋ ήρθε στο κόσμο ο ποιητής Άλλεν Γκίνσμπεργκ. Ο πατέρας του έγραφε ποίηση κι έτσι από νωρίς ο Άλλεν ήρθε σε επαφή με κλασικούς ποιητές που θα επηρεάζανε την μετέπειτα φόρμα του, όπως ο Walt Whitman. Από νωρίς γαλουχήθηκε και πολιτικά καθώς η μητέρα του ήταν δραστήριο μέλος του αμερικάνικου κομμουνιστικού κόμματος και ο Άλλεν την ακολουθούσε από μικρός στις διαδηλώσεις. 

Του Ευθύμιου Σακκά

Μια μέρα σαν σήμερα το 1740 είχε γεννηθεί στο Παρίσι ο Μαρκήσιος ντε Σαντ. Φοίτησε σε ιησουίτικο κολλέγιο και κατά την παιδική του ηλικία εισήχθη σε στρατιωτική σχολή. Το 1763 θα αποστρατευτεί και θα νυμφευθεί, αλλά παράλληλα θα αρχίσουνε τα πρώτα ερωτικά σκάνδαλα που θα τον οδηγήσουνε την υπόλοιπη ζωή του για μεγάλα διαστήματα στην φυλακή. 

Μια μέρα σαν σήμερα, 1 Ιουνίου 1265 είχε έρθει στη ζωή στη Φλωρεντία ο πρώτος σημαντικός δημιουργός στην ιταλική γλώσσα, ο ποιητής Δάντης Αλιγκιέρι. Κεντρική εικόνα: Πίνακας του ζωγράφου της Αναγέννησης Αντρέα ντελ Καστάνιο (1421 - 1457). 

Του Ευθύμιου Σακκά

Της Σώτης Τριανταφύλλου

Σημείωμα για το βρετανικό μυθιστόρημα της νεωτερικότητας*

«Ποιο είναι το καθήκον μας;» αναρωτιόταν μεγαλοφώνως ο Lloyd George το 1918. Και απαντούσε ρητορικά: «Να κάνουμε τη Βρετανία μια χώρα που να ταιριάζει σε ήρωες».

Η αγορά κατακλύζεται πλέον από δεκάδες ψηφιακούς αναγνώστες (e-readers: συσκευές ανάγνωσης που έχουν δυνατότητα αποθήκευσης κι επεξεργασίας ηλεκτρονικών βιβλίων κι άλλων κειμένων). Με μικρή, μεγάλη ή διπλή οθόνη, με δυνατότητα διαβάσματος περιορισμένων ή πολλών τύπων αρχείων, με μικρή ή μεγάλη χωρητικότητα, με ηλεκτρονικό στυλό για σημειώσεις ή όχι, με παράλληλες λειτουργίες, ασύρματη σύνδεση με το διαδίκτυο, επικοινωνία με άλλες συσκευές κ.ο.κ.

Του Σωτήρη Βανδώρου

Μια μέρα σαν σήμερα το 1809 πέθανε στην Βιέννη ο συνθέτης Φραντς Γιόζεφ Χάιντν (Franz Joseph Haydn). Eίχε γεννηθεί σ’ ένα χωριό της Αυστρίας και ο πατέρας του έπαιζε ερασιτεχνικά άρπα. Ο Haydn έλαβε τα πρώτα μαθήματα μουσικής από έναν συγγενή του και συγκεκριμένα διδάχτηκε βιολί και κλειδοκύμβαλο.

Του Ευθύμιου Σακκά

Μια μέρα σαν σήμερα το 1809 πέθανε στην Βιέννη ο συνθέτης Φραντς Γιόζεφ Χάιντν (Franz Joseph Haydn). Eίχε γεννηθεί σ’ ένα χωριό της Αυστρίας και ο πατέρας του έπαιζε ερασιτεχνικά άρπα. Ο Haydn έλαβε τα πρώτα μαθήματα μουσικής από έναν συγγενή του και συγκεκριμένα διδάχτηκε βιολί και κλειδοκύμβαλο. 

Του Ευθύμιου Σακκά

Μια μέρα σαν σήμερα, 30 Μαΐου 1977 έφυγε από την ζωή ο λογοτέχνης Βασίλης Ρώτας. Πολέμησε στους Βαλκανικούς Πολέμους, στον Α' Παγκόσμιο και στη Μικρασιατική Εκστρατεία ενώ στην Κατοχή ήταν μέλος του ΕΑΜ και πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση. 

Του Ευθύμιου Σακκά

Μια μέρα σαν σήμερα, 30 Μαΐου 1977 έφυγε από την ζωή ο λογοτέχνης Βασίλης Ρώτας. Πολέμησε στους Βαλκανικούς Πολέμους, στον Α' Παγκόσμιο και στη Μικρασιατική Εκστρατεία ενώ στην Κατοχή ήταν μέλος του ΕΑΜ και πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση. 

Του Ευθύμιου Σακκά

Του Ευθύμιου Σακκά

Μια μέρα σαν σήμερα το 1840 είχε φύγει από την ζωή ο Ιταλός βιολιστής Νικολό Παγκανίνι. Είχε γεννηθεί στη Γένοβα και ο πατέρας του, που ασχολούνταν ερασιτεχνικά με την μουσική, τον δίδαξε πρώτος βιολί. Από μικρή ηλικία άρχισε να δίνει τις πρώτες του συναυλίες και για ένα διάστημα προσελήφθη ως μουσικός στην υπηρεσία της αδελφής του Ναπολέοντα. Η άψογη τεχνική του και η στάση του επί σκηνής, που θύμιζε αυτή αστέρων της rock στην σύγχρονη εποχή, εκτινάξανε την φήμη του. 

Της Εύας Στάμου

Η αντίληψη ότι σε μία μεγαλούπολη όλοι οι άνθρωποι μπορούν να κυκλοφορούν το ίδιο άνετα κι ελεύθερα στις γειτονιές της πόλης τους, δεν είναι παρά μια ψευδαίσθηση. Η αλήθεια είναι ότι –όπως δείχνει πλήθος ερευνών που έχουν γίνει στην Ευρώπη την τελευταία πενταετία– ο λευκός, ετεροφυλόφιλος άντρας νιώθει περισσότερο ελεύθερος από οποιαδήποτε άλλη κατηγορία ερωτηθέντων να διερευνήσει και να ορίσει τον χώρο του. 

Της Εύας Στάμου

Η αντίληψη ότι σε μία μεγαλούπολη όλοι οι άνθρωποι μπορούν να κυκλοφορούν το ίδιο άνετα κι ελεύθερα στις γειτονιές της πόλης τους, δεν είναι παρά μια ψευδαίσθηση. Η αλήθεια είναι ότι –όπως δείχνει πλήθος ερευνών που έχουν γίνει στην Ευρώπη την τελευταία πενταετία– ο λευκός, ετεροφυλόφιλος άντρας νιώθει περισσότερο ελεύθερος από οποιαδήποτε άλλη κατηγορία ερωτηθέντων να διερευνήσει και να ορίσει τον χώρο του. 

Μια μέρα σαν σήμερα το 1799 είχε γεννηθεί ο Ρώσος ποιητής Αλεξάντερ Πούσκιν. Ανήκε σε οικογένεια ευγενών και έλαβε γαλλική μόρφωση. Κατά την παιδική του ηλικία, πέρα από τα άλλα αναγνώσματα, ήρθε σε επαφή και με την ρωσική λαϊκή ποίηση και ο θείος του Βασίλι Πούσκιν, επίσης ποιητής, ήταν αυτός που τον ενθάρρυνε να ασχοληθεί με το γράψιμο. 

Του Ευθύμιου Σακκά 

Ο Γιάννης Βαρβέρης εκτός από ποιητής ήταν και οξύ κριτικό πνεύμα. Κι όχι μόνο στο χώρο του θεάτρου, όπως καταδεικνύει η αιρετική κι ενδιαφέρουσα ανάγνωση που έκανε στο μυθιστόρημα του Άρη Αλεξάνδρου. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Του Ευθύμιου Σακκά

Μια μέρα σαν σήμερα ο Εμιλιάνο Ζαπάτα κηρύσσει επανάσταση κατά της μεξικανικής κυβέρνησης δημοσιεύοντας παράλληλα το πρόγραμμά του που μεταξύ των άλλων προέβλεπε παραχώρηση του ενός τρίτου από την γη που κατείχε ο κάθε φεουδάρχης και επιστροφή των περιουσιών στους φτωχούς αγρότες που την είχανε χάσει εξαιτίας χρεών. 

Μια μέρα σαν σήμερα, 24 Μαΐου 1941, ήρθε στον κόσμο ο τραγουδοποιός Μπομπ Ντίλαν. To πραγματικό του όνομα είναι Robert Zimmerman και το άλλαξε προς τιμήν του ποιητή Dylan Thomas.

Του Ευθύμιου Σακκά

Μια μέρα σαν σήμερα το 1994 ο Κουεντίν Ταραντίνο βραβεύτηκε στο φεστιβάλ των Καννών για την ταινία του «Pulp Fiction». Η σκηνοθετική του καριέρα είχε ξεκινήσει την δεκαετία του ’80 και η πρώτη σημαντική δουλειά του ήρθε το 1992 με το «Reservoir Dog» που έστρεψε τα φώτα της δημοσιότητας πάνω του. 

Μια μέρα σαν σήμερα το 1799 γεννήθηκε ο Γάλλος συγγραφέας Ονορέ ντε Μπαλζάκ στην πόλη Τουρ. Δεν υπήρξε ιδιαίτερα επιμελής μαθητής, αλλά από την παιδική του ηλικία άρχισε να δείχνει ενδιαφέρον για την λογοτεχνία διαβάζοντας όποιο βιβλίο τύχαινε να πέσει στα χέρια του. 

Του Ευθύμιου Σακκά

Μια μέρα σαν σήμερα, 19 Μαΐου 1864 απεβίωσε ο συγγραφέας Ναθάνιελ Χόθορν, που πέρασε στην λογοτεχνική αθανασία κυρίως μέσω του έργου του «Άλικο γράμμα» (εκδ. Μεταίχμιο). 

Του Ευθύμιου Σακκά

Της Σώτης Τριανταφύλλου

Οι “Angry Young Men” ήταν μια δημοσιογραφική επινόηση: τουλάχιστον αυτό υποστήριζαν οι ίδιοι οι Οργισμένοι Νέοι μιας και κανείς συγγραφέας δεν παραδέχεται ότι «ανήκει» σε ομάδα ή κίνημα. Επρόκειτο πάντως για έναν όρο που είχε χρησιμοποιηθεί το 1951 από τον θρησκευτικό φιλόσοφο Leslie Allen Paul για να χαρακτηρίσει τη μεταστροφή του ήρωά του από τις μαρξικές θέσεις στον χριστιανισμό, και ο οποίος απέκτησε καινούργιο περιεχόμενο το 1956 όταν το έργο του John Osborne “Look Back in Anger” (ε.τ. «Οργισμένα νιάτα») ανέβηκε για πρώτη φορά στο θέατρο της πλατείας Sloane.

Του Ευθύμιου Σακκά

Μια μέρα σαν σήμερα το 1980 αυτοκτόνησε ο Ian Curtis, τραγουδιστής των Joy Division. Γεννήθηκε στο Μάντσεστερ το 1956 και κατά την παιδική του ηλικία τα ενδιαφέροντά του περιστρέφονταν γύρω από την λογοτεχνία και την μουσική. Καλλιτέχνες όπως ο Burroughs, o Kafka, o Lou Reed και ο David Bowie ασκήσανε μεγάλη επιρροή στους κατοπινούς στίχους του. 

Του Ευθύμιου Σακκά

Μια μέρα σαν σήμερα το 1510 έφυγε από την ζωή ο Ιταλός ζωγράφος Σάντρο Μποτιτσέλι. Κατά την παιδική του ηλικία ασκήθηκε στην τέχνη της χρυσοχοΐας, αλλά με την ενηλικίωσή του στρέφει το ενδιαφέρον του στην ζωγραφική και μαθητεύει στο πλευρό του ζωγράφου Φίλιππο Λίπι. 

Του Ευθύμιου Σακκά

Μια μέρα σαν σήμερα το 1717 ο Βολταίρος φυλακίστηκε στην Βαστίλη εξαιτίας της σάτυρας που είχε συνθέσει για τον Αντιβασιλέα Φίλιππο Β’ της Ορλεάνης. Είχε γεννηθεί στο Παρίσι το 1694 και το πρώτο του θεατρικό έργο ήταν ο «Οιδίπους» βασισμένο στην αντίστοιχη τραγωδία του Σοφοκλή. 

Του Ευθύμιου Σακκά

Μια μέρα σαν σήμερα το 1882 είχε έρθει στη ζωή ο Γάλλος ζωγράφος, χαράκτης και γλύπτης Ζορζ Μπρακ. Σπούδασε ζωγραφική στην Καλών Τεχνών της Χάβρης και κατόπιν εγκαταστάθηκε και συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι. 

Του Ευθύμιου Σακκά

Μια μέρα σαν σήμερα το 1985 έφυγε από την ζωή ο Γάλλος καλλιτέχνης Ζαν Ντιμπιφέ, ο οποίος είχε γεννηθεί στην Χάβρη ογδόντα ένα χρόνια νωρίτερα. Κατά την ενηλικίωσή του θα εγκατασταθεί στο Παρίσι για να σπουδάσει ζωγραφική, αλλά σύντομα τα παρατάει και στρέφει το ενδιαφέρον του περισσότερο προς την λογοτεχνία και την μουσική. 

Μια μέρα σαν σήμερα το 1916 είχε γεννηθεί ο Ισπανός συγγραφέας Καμίλο Χοσέ Θέλα. Με το πρώτο του κιόλας μυθιστόρημα, «Η οικογένεια του Πασκουάλ Ντουάρτε», κερδίζει την εκτίμηση του λογοτεχνικού κόσμου και ως σήμερα παραμένει ένα από τα σημαντικότερα κείμενα της ισπανικής λογοτεχνίας. 

Του Ευθύμιου Σακκά 

Του Ευθύμιου Σακκά

Μια μέρα σαν σήμερα ο Έντγκαρ Χούβερ αναλαμβάνει την διεύθυνση του FBI και παραμένει στην θέση ως το θάνατό του, το 1972. 

Μια μέρα σαν σήμερα το 1805 πέθανε στη Βαϊμάρη ο Γερμανός ποιητής και θεατρικός συγγραφέας Φρήντριχ Σίλερ. Ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους του ρομαντισμού, έγραψε την «Ωδή στη Χαρά» που έγινε ευρύτερα γνωστή από την μελοποίηση του Μπετόβεν που την ενέταξε στην 9η Συμφωνία. Το 1985, η μουσική χωρίς λόγια, καθιερώθηκε ως ο ύμνος της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς εκτιμήθηκε ότι εκφράζει τα ευρωπαϊκά ιδανικά. 

Του Ευθύμιου Σακκά