Για τη δίγλωσση έκδοση των ερωτικών ποιημάτων του e.e. cummings Λοιπόν ας φιληθούμε (εκδ. Πατάκη).

Του Νίκου Ξένιου

Τα "Ερωτικά ποιήματα" (Λοιπόν, ας φιληθούμε) του κάμμινγκς, που ο Χάρης Βλαβιανός μετέφρασε μαζί με τον Γιάννη Δούκα για λογαριασμό των εκδόσεων Πατάκη, έρχονται να προστεθούν στον κατάλογο των μεταφράσεων του Χάρη Βλαβιανού: Τ.Σ.Έλιοτ, κάμμινγκς, Τζων Άσμπερι, Ουάλας Στήβενς, Άνν Κάρσον, Μπλαίηκ, Πεσσόα, Χέρμπερτ, Λόνγκλεϋ και Γκολντόνι.

Για την ποιητική συλλογή του Γιάννη Στίγκα Βλέπω τον κύβο του Ρούμπικ φαγωμένο (εκδ. Μικρή Άρκτος).

Της Ελένης Τσαντίλη*

Ακολουθούσα τα καμένα σπίρτα./Έχω τροχίσει από τα πριν.
Έχω απαυτώσει εννιά καημούς./Έχω πολύ πυκνά μαλλιά.
Και τέλεια μνήμη.
(σ. 39, «Τι διάολο είναι τούτο»)

Η μνήμη του ποιητή γυρίζει στις μυθολογίες, κι ως ενήλικας έρχεται να αφηγηθεί το πραγματικό παραμύθι. Καταρχάς, όσον αφορά το μύθο: η λειτουργική δομή του με τα υπερβατικά και περιπετειώδη στοιχεία, και η δυαδική του φύση (καλό-κακό, ζωή-θάνατος, άνδρας-γυναίκα, άνθρωπος-τέρας κτλ.) άνοιξαν τις πόρτες του νου στην υπερβολή της φαντασίας και τη σκοτεινή πλευρά της συνείδησης, εκεί που στο τέλος η νόηση πάντα θριαμβεύει: ο Οιδίποδας λύνει το αίνιγμα της Σφίγγας.

Κριτική παρουσίαση της ποιητικής συλλογής Το ημιτελές ποίημα του Γιώργου Μολέσκη.

Του Μάριου Μιχαηλίδη

Η πρόσφατη ποιητική συλλογή του Γιώργου Μολέσκη έρχεται να επιβεβαιώσει μιαν πολύ παλιά διαπίστωσή μου για τον ίδιο: ότι διαθέτει γνήσιο ταλέντο, προσόν που το συνδυάζει με σπάνιο συγγραφικό ήθος, το οποίο, εκτός των άλλων, εκδηλώνεται με σεμνή γι’ αυτό και σιωπηλή αφοσίωση στο έργο του.

Μετά το μοντέρνο, μετά την ζωή, μετά την ευτυχία... Για τη συλλογή «Μετά» του Σταύρου Σταυρόπουλου.

Του Μάνου Στεφανίδη*

Όταν διάβασα το πρόσφατο βιβλίο του Σταύρου Σταυρόπουλου, θυμήθηκα κείμενά του στην Ελευθεροτυπία, θυμήθηκα παλιότερα βιβλία του, θυμήθηκα το Πιο νύχτα δεν γίνεται (εκδ. Οξύ), και αναρωτήθηκα τι υπάρχει εδώ, στο Μετά (εκδ. Απόπειρα).

Του Γιώργου Βέη

Οι εισαγωγικές δηλώσεις είναι ενδεικτικές του τι θα επακολουθήσει στη συνέχεια ενός ταξιδιού, προφανώς ατέρμονος. Η «δημοκρατία του βλέμματος», η «δημοκρατία της γραφής» και η «δημοκρατία του φαίνεσθαι», για να περιοριστώ στις πλέον εμφανείς δείξεις, συναποτελούν τις ειδολογικές συντεταγμένες των αναφορών και των ποικίλων αυτοαναφορών. (Βλ. σσ. 66, 74 και 92, αντιστοίχως).

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

Ο Αλέξανδρος Ίσαρης προσφέρει με συνέπεια αλλά και με επιλεκτική φειδώ ιδιαιτέρως αξιόλογα τεκμήρια λογοτεχνικής παραγωγής πρωτίστως στον χώρο της σύγχρονης ποίησης, που αντιπροσωπεύουν οι ποιητικές συλλογές: Όμιλος Φίλων Θαλάσσης – Ο ισορροπιστής (1976), Οι παρενέργειες της σιωπής (1984), Οι Τριστάνοι (1992), Θα επιστρέψω φωτεινός (2000). Αυτές οι συλλογές συμπληρώνονται από ορισμένα ενδιαφέροντα δείγματα πεζογραφίας, με τεχνική καταγόμενη από την αισθητική και τη δομική οικονομία της ποίησης του Αλέξανδρου Ίσαρη, όπως αναγνωρίζεται στα αφηγηματικά έργα: Ανάμεσά τους η μουσική (1991), Βίνκελμαν ή το Πεπρωμένο (2010), Προσκέφαλο με φύλλα λεμονιάς (2012).

Του Γιώργου Βέη

Πρόκειται για διπλό βιβλίο. Ποιήματα και πεζά εναλλάσσονται, χωρίς να διακόπτεται το εννοιολογικό νήμα. Η ενότητα του χώρου εξασφαλίζει, ως εκ των πραγμάτων, τη δημιουργική, σύμμετρη ανάπτυξη του χρόνου. Ο Χρήστος Τσιάμης, γεννημένος και μεγαλωμένος στην Πάτρα, φτάνει δεκαεφτάχρονος στη Νέα Υόρκη. Εκεί ζει κι εργάζεται έκτοτε, μια ακόμη εναργής ψηφίδα του μείζονος μωσαϊκού των εκατομμυρίων μεταναστών, οι οποίοι έγιναν προοδευτικά κι αυτοί γνήσια παιδιά της.

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη

Τη συγγραφική ιδιότητα του καθηγητή της Παθολογικής Φυσιολογίας Χαράλαμπου Μ. Μουτσόπουλου τη γνωρίζουμε δα από πολλών ετών. Πέραν της πρωτογενούς συγγραφικής του παραγωγής είτε με βιβλία ιατρικού ενδιαφέροντος είτε με μαχητικά κείμενα για τα κακώς κείμενα στους τομείς της υγείας και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στον τομέα της ιατρικής επιστήμης, το 2012 μας προσέφερε, σε αναστατική έκδοση, δύο μονογραφίες του πατρός του, γεωπόνου, Μιχάλη Ν. Μουτσόπουλου που αναφέρονται στην «Βερικοκκιά» ή «Καϊσιά» και τη «Ροδακινέα» που είχαν κυκλοφορήσει κατά τα έτη 1935 και 1940 αντιστοίχως στις εκδόσεις της Ελληνικής Γεωργικής Εταιρείας και μαζί σκιαγράφησε την συνολική εικόνα του πατρός του (Ο Γηπόνος, εκδόσεις Καπόν).

Του Μάριου Μιχαηλίδη

Ο ποιητής Νίκος Κατσαλίδας εξακολουθητικά μας εκπλήσσει. Πολύ νωρίς, οι κριτικοί μίλησαν για ένα αυθεντικό ποιητικό ταλέντο, πράγμα που φάνηκε από τα πρώτα έργα που εξέδωσε.

Του Παναγιώτη Γούτα

Είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό (ίσως για κάποιους και συγκινητικό), την εποχή της άμετρης φλυαρίας και του αστείρευτου και συχνά ανούσιου λογοτεχνικού πολτού που κυκλοφορεί στο εμπόριο, κάποιοι εκδοτικοί οίκοι ή μεμονωμένοι λογοτέχνες να επιμένουν να τυπώνουν μονόφυλλα ή δίφυλλα με ένα μόνο ποίημα.

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Ο νεαρός ποιητής Γιάννης Δούκας φτιάχνει το δικό του ύφος και το εγκαθιδρύει με τη δεύτερη ποιητική συλλογή του με τίτλο Το σύνδρομο Σταντάλ. Κι αυτό δείχνει όχι μόνο ότι έχει χωνέψει επαρκώς τις φωνές των ποιητών που έχει διαβάσει, μια παράδοση που συνεχώς ζυμώνεται από κάθε νέα γενιά, αλλά και ότι σκοτώνει τις φωνές αυτές, για να ορθώσει τη δική του, που έχει χροιά, μέταλλο κι ένταση.

Της Άντας Κατσίκη-Γκίβαλου*

Η ποιητική συλλογή του Κυριάκου Χαραλαμπίδη ήδη από τον τίτλο της προαναγγέλλει την έννοια της ποιητικής τέχνης. Η υφαντική, πανάρχαια τέχνη δημιουργεί ποικίλα "έργα", καθώς ο υφαντής ή η υφάντρα χρησιμοποιούν υλικά γνωστά σε όλους∙ ο τρόπος, όμως, της ύφανσής τους, η επιλογή των χρωμάτων, η εναλλαγή τους, η έμπνευση των θεμάτων προκαλούν διαφορετικό αποτέλεσμα κάθε φορά.

Για τη συλλογή με ποιήματα και επιστολές της Emily Dickinson «Επειδή δεν άντεχα να ζήσω φωναχτά» (ανθολόγηση: Λιάνα Σακελλίου, μτφρ. Λιάνα Σακελλίου, Άρτεμις Γρίβα, Φρόσω Μαντά) που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Gutenberg. 

Του Νίκου Ξένιου 

Τους σημερινούς ποιητές, και δικαίως, το ευρύ κοινό τους έχει πάρει από στραβό μάτι. Τους θεωρεί στριφνούς, δύσκολους, ακατάδεκτους. Δύσκολα τους πιάνει στο χέρι του. Αλλά και οι ποιητές από τη μεριά τους, δεν σκοτίζονται και πολύ για αναγνώστες κι απήχηση, μόνη ευγενική φιλοδοξία που τρέφουν είναι να εκφράσουν το ακατάβλητό τους εγώ. Τόσο που και όταν ακόμη, μία στις τόσες, κάποιος από τη συντεχνία κατορθώνει να σπάσει τον κλοιό, να γίνει γνωστός, οι συνάδελφοί του δεν του το συγχωρούν.

Του Κώστα Κουτσουρέλη

Του Θωμά Ψύρρα

Μετά από 11 ποιητικές συλλογές, αρχής γενομένης με την Πορεία το 1980, ο Κώστας Λάνταβος έφτασε στη δωδεκάτη με Τα Ευτελή και τα Σπουδαία. Τριάντα χρόνια ποιητικής πορείας. «Μέσα της όλοι μεγαλώνουμε», που λέει κι Εμπειρίκος το 1937 στην «Ενδοχώρα[1]». Και ωριμάζουμε, λέω εγώ. Αλλά τι είναι η ποιητική ωρίμαση; 

Του Γιώργου Λαμπράκου

«Ο άνθρωπος, όπως και τα άλλα ζώα, δεν γεννιέται για να χαίρεται τη ζωή, αλλά μόνο για να τη διαιωνίσει, για να τη μεταδώσει σε αυτούς που θα τον διαδεχθούν, για να διατηρήσει τη ζωή. Ούτε αυτός, ούτε η ζωή, ούτε κανένα αντικείμενο του κόσμου υπάρχουν ειδικά για αυτόν. Αντίθετα, αυτός είναι που υπάρχει για τη ζωή. Μία τρομερή επιβεβαίωση, αλλά αληθινή, που αποτελεί το συμπέρασμα κάθε μεταφυσικής». 

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

Ο Σάντρο Πέννα (1906-1977) αντιπροσωπεύει μια εξαιρετική για την ιταλική αλλά και για την ευρωπαϊκή λογοτεχνία περίπτωση που έχει αρκετά μελετηθεί αλλά δεν έχει εξαντληθεί. Η ανάγνωση φέρνει κάθε φορά στην επιφάνεια νέα δεδομένα ανάλογα με το βιωματικό και το γνωστικό φορτίο των αποδεκτών. Σε ομόλογο κλίμα κινείται και η δημιουργική μετάφραση σε ό,τι αφορά τα ποιήματα και γενικότερα τα ποικίλα (αφηγηματικά, επιστολικά) κείμενα του Σ. Πέννα.

Του Γιώργου Βέη

Οι διαπιστώσεις συνέχονται από μια ιδιάζουσα ρηματική ευθύτητα. Το κοσμοείδωλο δεν χρειάζεται να αντιστραφεί, να κατακερματιστεί ή καν να επινοηθεί. Αρκεί ο έμπειρος λειτουργός να εντοπίσει τις οριακές αλληλουχίες ονειρικών και ενσυνειδήτων ρυθμών, τις σημαίνουσες ανταποκρίσεις μεταξύ ύπαρξης και μη ύπαρξης και τις διαχρονικές, υποδόριες σχεδόν πάντα διασυνδέσεις προσώπων και πραγμάτων, οι οποίες είναι εκεί και τον αναμένουν να τις δει. Προωθώντας έτσι τα όποια πορίσματά του, ο ποιητής ανατέμνει το Όλον.

Του Μάριου Μιχαηλίδη

Με αφορμή τον τίτλο της συλλογής, Το Επιδόρπιο, που ομολογουμένως ξαφνιάζει, θα μπορούσε να μιλήσει κανείς για επινόηση μηχανισμών αντίστασης, απέναντι στην τρομοκρατία που ασκεί ο χρόνος, ιδίως από εκείνους που έχουν πολλά να πουν πέρα από τα όσα «ρητά» αρθρώνει η φαντασία τους με τη συνέργεια του λόγου. Εννοώ τους ποιητές. Και η Ευτυχία-Αλεξάνδρα Λουκίδου είναι μια επιτυχώς δοκιμασμένη ποιήτρια.

Της Αρχοντούλας Διαβάτη 

Το τελευταίο βιβλίο της Γιώτας Αργυροπούλου είναι μια ποιητική συλλογή, ένας κομψός τόμος σε πολυτονικό με ξεχωριστό εξώφυλλο –μια αγιορείτικη εικόνα– που αποπνέει καλό γούστο, χιούμορ, καλόδεχτη ειρωνεία και απλότητα ως τρόπο και ως άποψη. Και, προπάντων, γραμμένο σε θαυμαστή γλώσσα.

Για την ποιητική συλλογή της Κατερίνας Γώγου «Τώρα να δούμε εσείς τι θα κάνετε» (εκδ. Καστανιώτη)

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

Του Μάκη Πανώριου

Οι «συναντήσεις» στη ζωή είναι συνήθως σπάνιες, ή δεν γίνονται ποτέ. Όταν όμως γίνουν, τότε η καθημερινότητα χάνει την πεζή μονοτονία της και αποκτά υπαρξιακή διάσταση. Οι συνοδοιπόροι διαπιστώνουν ότι η ‘συνάντησή’ τους θέτει σε μυστηριώδη λειτουργία την εμφάνιση ενός μυθικού φωτός που δεν αποκαλύπτει απλώς την εφιαλτική σημασία του δρόμου που μοιραία ακολουθούν, αλλά τον κάνει τουλάχιστον λιγότερο οδυνηρό.

Του Κώστα Δρουγαλά

«Λέξη λέξη/ Νοικοκυρεύω το ποίημα/ Έχει μεγάλη σημασία, βλέπεις,/ Η εκφορά της απόγνωσης».

Έπειτα από οχτώ βιβλία πεζογραφίας κυκλοφορεί η πρώτη ποιητική συλλογή του Θεσσαλονικιού συγγραφέα Παναγιώτη Γούτα (1962) με τίτλο Ντόρτια (εκδ. Ποιήματα των Φίλων).

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

Στη μακρά σειρά (από το 1985) των κειμένων του Αλέξανδρου Αδαμόπουλου, όπου ανήκουν τόσο αμιγώς λογοτεχνικά έργα όσο και γενικότερες πολιτισμικές τεκμηριώσεις (όπως είναι τα βιογραφικά του Γιάννη Χρήστου), αναγνωρίζουμε πρωτότυπα και διαγνωσιακά (για να θυμηθούμε και τον Γιάννη Ξενάκη) γεγονότα δημιουργικής επικοινωνίας, στο πλαίσιο των οποίων ο συγγραφέας με άμεση και πνευματώδη συμπεριφορά προτείνει τρόπους προσέγγισης ζητημάτων με γενική και διαχρονική ισχύ.

Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη

Ο Σταύρος Σταμπόγλης προσήλθε μεγάλος στην ποίηση. Σπούδασε αρχιτεκτονική στο Παρίσι, στη διάρκεια της απριλιανής δικτατορίας, εργάστηκε στην Ελλάδα ως ελεύθερος επαγγελματίας και αργότερα στις τεχνικές υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας. Συνταξιοδοτήθηκε, και τότε άρχισε να τυπώνει τα ποιητικά του αρχιτεκτονήματα με χειμαρρώδη ρυθμό. Πέντε συλλογές και μία πλακέτα από το 2009 μέχρι το 2012, ενώ η πρώτη του εμφάνιση ήταν το 2007 με μια πρόζα στη συλλογική έκδοση Chercher… la France.  

Η ποίηση, πέρα απ’ τις όποιες ιδεολογικές συμπαραδηλώσεις της, πρέπει να λειτουργεί ως μουσική∙ επειδή κατάγεται από το άσμα. Μόνο τότε επιβεβαιώνεται ως αυθεντικό ποιητικό συμβάν. Οι αρχαίοι ραψωδοί το γνώριζαν πολύ καλά, γι’ αυτό και έντυναν με κατάλληλη ηχητική ενδυμασία το αφηγούμενο έργο∙ τον ακροατή τους δεν συνάρπαζε μόνο η μαγική ιστορία του αοιδού, αλλά και το μέλος της.

Του Μάκη Πανώριου

Έχουν προηγηθεί, ως γνωστόν, πολλές μεταφράσεις στη γλώσσα μας των Τεσσάρων Κουαρτέτων. Κάθε μια, οίκοθεν νοείται, στον καιρό της και με τα τότε γλωσσικά ισχύοντα διεκδικούσε τα αριστεία της συγκεκριμένης ρητής μεταποίησης.

Του Παναγιώτη Γούτα

Ο ποιητής Βασίλης Δημητράκος συνεχίζει να τυπώνει ολιγοσέλιδα βιβλία-διαμάντια από τον εκδοτικό οίκο Μπιλιέτο (εδρεύει στην Παιανία), τον οποίον διευθύνει. Εδώ και λίγα χρόνια (από το 2010 περίπου) το μικρό σχήμα των οκτασέλιδών του άλλαξε, μεγάλωσε κάπως σε διαστάσεις, με αποτέλεσμα οι ποιητές του εκδοτικού οίκου να έχουν τη δυνατότητα να τυπώνουν περισσότερα των οχτώ ποιημάτων – κάποιες φορές αγγίζουν ή ξεπερνούν και τον αριθμό είκοσι.

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

Ιδιαίτερη εμπειρία αποτελεί η επίσκεψη στα σημασιολογικά και αισθητικά τοπία του Μιχάλη Γκανά με οδηγό τον διάλογο που αναπτύσσεται ανάμεσα στον συγγραφέα και σε στοιχεία που αφορούν αφενός έναν πολυδιάστατο ατομικό χωρόχρονο και αφετέρου την πολιτισμική κληρονομιά, της οποίας ιδιαίτερη περιοχή αντιπροσωπεύει η φύση.

Η συλλογή «Σε βρίσκει η ποίηση» του Τίτου Πατρίκιου είναι ένα ενιαίο ποίημα ποιητικής δομημένο σε εννέα πολύστιχες ενότητες. Στις οκτώ πρώτες ο ποιητής αναφέρεται σε δεκάδες περιπτώσεις της λογικής ζωής όπου μας «βρίσκει» η ποίηση, ασχέτως αν συνειδητοποιούμε αυτή τη συνάντηση ή όχι. 

Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη

Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη

Κάθε νέο βιβλίο του Γιάννη Ευσταθιάδη δημιουργεί την προσμονή της αναγνωστικής έκπληξης. Είτε πρόκειται για βιβλίο ποίησης ή πρόζας, χρονογραφήματος ή δοκιμίου είτε για κείμενα γαστριμαργικής ή μουσικής θεματολογίας ο συγγραφέας μας αφήνει άφωνους με την ευρηματικότητα, την ευστροφία, τη μαστοριά και την τέχνη του.