absinthos_240

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

Ιδιαίτερη εμπειρία αποτελεί η επίσκεψη στα σημασιολογικά και αισθητικά τοπία του Μιχάλη Γκανά με οδηγό τον διάλογο που αναπτύσσεται ανάμεσα στον συγγραφέα και σε στοιχεία που αφορούν αφενός έναν πολυδιάστατο ατομικό χωρόχρονο και αφετέρου την πολιτισμική κληρονομιά, της οποίας ιδιαίτερη περιοχή αντιπροσωπεύει η φύση.

titos-patrikios-se-vriskei

Η συλλογή «Σε βρίσκει η ποίηση» του Τίτου Πατρίκιου είναι ένα ενιαίο ποίημα ποιητικής δομημένο σε εννέα πολύστιχες ενότητες. Στις οκτώ πρώτες ο ποιητής αναφέρεται σε δεκάδες περιπτώσεις της λογικής ζωής όπου μας «βρίσκει» η ποίηση, ασχέτως αν συνειδητοποιούμε αυτή τη συνάντηση ή όχι. 

Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη

theoharis-ekato-photo

Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη

Κάθε νέο βιβλίο του Γιάννη Ευσταθιάδη δημιουργεί την προσμονή της αναγνωστικής έκπληξης. Είτε πρόκειται για βιβλίο ποίησης ή πρόζας, χρονογραφήματος ή δοκιμίου είτε για κείμενα γαστριμαργικής ή μουσικής θεματολογίας ο συγγραφέας μας αφήνει άφωνους με την ευρηματικότητα, την ευστροφία, τη μαστοριά και την τέχνη του.

tospiti250

Του Γιώργου Βέη  

Ο φίλιος ήχος. Ένα άκουσμα που θυμίζει προσλαλιά πολύ συγγενικού σου προσώπου. Η λέξη σε καλεί συχνά να επισκεφθείς την πρώτη αθωότητα του βίου.

clock-spiral250

Για την ποιητική συλλογή της Δήμητρας Χριστοδούλου «Η απλότητα του τρόμου» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μελάνι

Του Γιώργου Βέη 

mendrakos-250

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

Ο Τάκης Μενδράκος με διακριτικότητα και με υψηλή αισθητική διασταυρώνει επί σειρά πολλών ετών τις προσωπικές διαδρομές του μέσα από τις περιοχές της πρωτότυπης λογοτεχνικής παραγωγής και της δημιουργικής μετάφρασης. 

nikiforou_250

Άπλετο φως που λάμπει απ' το σκοτάδι

Του Παναγιώτη Γούτα

Τα καινούρια ποιήματα του Τόλη Νικηφόρου που συμπεριλαμβάνονται στη νέα του συλλογή «Μια κιμωλία στον μαυροπίνακα», παρά τη χρωματική αντίθεση του τίτλου, είναι γεμάτα φως. Είναι λουσμένα στο φως.

alt

Στίχοι αντιμέτωποι με τη νόσο· Ποίηση και Ιατρική· Το ανέκδοτο κείμενο του Γιάννη Βαρβέρη «Η φύση της ποίησης και η υποδοχή της από τον σύγχρονο κόσμο*» σε πρώτη δημοσίευση.

Επιμέλεια: Παυλίνα Μάρβιν 

tsirakou250

Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη

Με τους στίχους: Σπάζω τη μήτρα/που με γέννησε, αρχίζει να στοιχειοθετείται σε τυπογραφικές στιγμές η ποιητική της Μαρίας Τσιράκου. Η ποιήτρια σπάζει το καλούπι που την δημιούργησε πνευματικά, διεκδικώντας την μοναδικότητα της ιδιαιτερότητάς της, τη μοναδικότητα της άσκησής της στον Λόγο, τη χροιά της δικής της φωνής.

alt

Του Παναγιώτη Γούτα

Ο Στέλιος Λουκάς, εδώ και μια εικοσαετία, παρουσιάζει τη μακροβιότερη τηλεοπτική εκπομπή για το βιβλίο, προσεγγίζοντας με ευαισθησία, ευγένεια και διακριτικότητα εκατοντάδες τίτλους (λογοτεχνικούς και μη) σημαντικών δημιουργών.

stick-figure250

Του Γιώργου Βέη

«Το σκανδαλώδες με τη γραφή είναι ότι πάντα αυτονομείται προς τα κει που φοβάσαι». (Από το βιβλίο, σ. 47) 

Η ποιήτρια Κλεοπάτρα Λυμπέρη (1953) αξιολογεί εδώ τα διδάγματα, τα οποία απεκόμισε από την έως σήμερα εμπειρία της στο χώρο της δημιουργικής γραφής, υπομνηματίζοντας, κατ΄ οικονομίαν, θέσεις και απόψεις των επιφανέστερων, ημεδαπών και αλλοδαπών, Δασκάλων της, τις οποίες δεν θεωρεί κατ΄ ανάγκην αναλλοίωτες και αυταπόδεικτες, διιστορικά τουλάχιστον.

i_istoria_se_100_xaikou

Του Γιώργου Λαμπράκου

Η σχέση ποίησης και φιλοσοφίας είναι ως γνωστόν παλαιότατη και στενότατη. Οι ποιητές ανέκαθεν φιλοσοφούσαν, ενώ οι φιλόσοφοι συχνά ανέπτυσσαν τη σκέψη τους σε ποιητική μορφή. Ο Παρμενίδης και ο Εμπεδοκλής γράφουν τη φιλοσοφία τους σε μορφή ποιήματος, ενώ πολλά φιλοσοφικά θραύσματα του Ηράκλειτου διαβάζονται και ως μονόστιχα. Οι Αθηναίοι τραγικοί ποιητές βάζουν τους χαρακτήρες των έργων τους να εκφράζουν τη στιβαρή, ουσιοκρατική κοσμοθεώρηση που κανοναρχεί τη δράση τους.

VIZYINOS_1

Αποσπασματική ιστορία της ασθένειας στη νεοελληνική ποίηση, από τον Γεώργιο Βιζυηνό στη δεκαετία του 1980.

Της Παυλίνας Μάρβιν

Douatzis_Giorgos

Του Νικόλα Ευαντινού

«...και κείνα τα χτυπήματα νεότητας στην πόρτα να ρωτούν
ως πότε οι μεταγγίσεις σε λευκό χαρτί.»

Στα αλήθεια δεν είναι πολλοί που θα μπορούσαν να γράψουν τέτοιους στίχους. Πολύ λιγότεροι είναι εκείνοι που θα τους υποστήριζαν με τη ζωή, τη στάση τους και την παρουσία τους. Ένα από αυτούς είναι ο Γιώργος Δουατζής.

vermeer-the_milkmaid

Του Δημοσθένη Κερασίδη

Δείπνο σημαίνει άνοιγμα στο χρόνο

Λέγεται πως σε κάθε κέντημα υπάρχει ένα νήμα που αν το τραβήξεις, διαλύεται όλο το σχέδιο. Στην ποιητική συλλογή Δείπνα του Βασίλη Λαδά, τα άκρα αυτού του νήματος είναι το πρώτο ποίημα, με τίτλο «Της Σεχραζάτ», το οποίο μπορεί να παρονομαστεί ως «άσκηση αιωνιότητας», και το τελευταίο, με τίτλο «Των εγκωμίων», που θα μπορούσε κάλλιστα να χαρακτηριστεί ως «μαχαιριά στην καρδιά». 

logia-elpidas

Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη

Οι ομορφότερες ιστορίες άθελά μας υφίστανται…

Με το πρόθεμα «…σε όσους έμαθαν / από τον πόνο ελπίδα να ποιούν…» εισάγεται ο αναγνώστης στο περιεχόμενο ενός τομιδίου, 56 σελίδων, εξαιρετικής τυπογραφικής και εικαστικής φροντίδας. 

KRYFOS_KYNHGOS

Της Έλενας Χουζούρη

Κατά δώδεκα χρόνια ωριμότερος ποιητικά επανέρχεται ο Γιώργος Μαρκόπουλος μετά το τιμημένο με Κρατικό Βραβείο Ποίησης βιβλίο του «Μην σκεπάζεις το ποτάμι». Χωρίς να απομακρύνεται από τους βασικούς άξονες της ποίησης του, ο Μαρκόπουλος με τον «Κρυφό Κυνηγό» υφαίνει με υψηλής θερμοκρασίας υλικά μια ελεγεία στη μνήμη, στο θάνατο -αυτόν τον κρυφό κυνηγό-, ένα Ρέκβιεμ για ό,τι αναίτια και ανά πάσα στιγμή μπορεί να χαθεί, για την ίδια την ζωή που μπορεί να κυλήσει αιφνιδίως στην άλλη πλευρά και να σβήσει. 

Πιο μέσα

Στη μεγάλη είσοδο της πόλης,
όταν ο ήλιος είναι χαμηλά.
Η κυκλοφορία πυκνώνει, σέρνεται. Είμαι ένα λέπι του δράκου.
και χύνεται μέσα.
και ένα κείμενο γίνεται ορατό
μέσα μου,
λέξεις γραμμένες με αόρατο μελάνι
που εμφανίζονται
όταν κρατά κανείς το χαρτί πάνω από τη φωτιά!
Ξέρω ότι πρέπει να φύγω μακριά,
να διασχίσω την πόλη και μετά να
συνεχίσω ώσπου να έρθει η στιγμή να εξαφανιστώ
περπατώντας με τις ώρες στο δάσος.
Ακολουθώντας τα ίχνη του ασβού.
Έρχεται το σκοτάδι, δυσκολεύομαι να δω.
Εκεί, πάνω στα βρύα, υπάρχουν πέτρες.
Μια απ’ τις πέτρες αυτές είναι πολύτιμη.
Μπορεί να μεταμορφώσει τα πάντα,
μπορεί να μετατρέψει το σκοτάδι σε φως.
Είναι ο διακόπτης όλης της χώρας.
Όλα εξαρτώνται από αυτή.
Δες την, άγγιξέ την... Ένας αργοκίνητος δράκος που αστράφτει. Ο κόκκινος ήλιος βρίσκεται ξαφνικά μπροστά στον ανεμοθώρακα Είμαι διάφεγγος  

ΤomasTranströmer, Τα ποιήματα, μτφρ. Βασίλης Παπαγεωργίου (Aθήνα: Printa, 2004) 

Ο Tomas Tranströmer γεννήθηκε το 1931 στη Στοκχόλμη. Έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία για το ποιητικό αλλά και το μεταφραστικό του έργο και η ποίησή του έχει μεταφραστεί σε πενήντα γλώσσες. Το ποιητικό του ιδίωμα διαμορφώνεται στη βάση ενός γαλήνιου λυρισμού με γλώσσα ακριβή και καθαρή μέσα στην οποία σχηματίζεται ο κρύσταλλος του αινίγματος, ενώ δεν λείπουν οι αναφορές στην ιστορία, την κοινωνία και την πολιτική.  Το ποίημα «Πιο μέσα» μου έφερε στο νου την Αθήνα και τον ανελέητο ήλιο της. Άραγε ποιο εσωτερικό κείμενο θα φώτιζε μέσα μας; Το ποίημα δεν δίνει απάντηση. Ανοίγει όμως μια δίοδο προς τα έξω προτρέποντας στην αναζήτηση του μυστικού. 

 

Κατερίνα Ηλιοπούλου

* Το κείμενο αυτό, μαζί με το ποίημα, δημοσιεύτηκε στο τρίτο τεύχος της Book Press, το Νοέμβριο του 2009.

 

 

 

 

  ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ THOMAS TRANSTROMER 

stefanakis_250

Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη

Ποιήματα σε πλάγιο ξύλο

Κερδίζει η λογοτεχνία όταν εικαστικοί καλλιτέχνες αποφασίζουν να εκφραστούν με το Λόγο και κατορθώνουν να μεταφέρουν στο κείμενο τη συγκίνηση τόσο έντονα όσο και με το χρωστήρα. Ο χαράκτης Γιάννης Δ. Στεφανάκις με την πρώτη του εμφάνιση στην ποίηση αποδεικνύει πόσο πλεονεκτική είναι η ματιά του εικαστικού και ταυτόχρονα κεφαλαιοποιεί την πολύχρονη γόνιμη ενασχόλησή του με τη σύζευξη λογοτεχνίας και ζωγραφικής-χαρακτικής-γραφικών τεχνών, μέσα από τα περιοδικά που διακόνησε και τις συλλεκτικές εκδόσεις του. 

manos250

Το σύνολο ποιητικών συνθέσεων του Μάνου Ελευθερίου με τον τίτλο Ο νοητός λύκος ανήκει στα προϊόντα δημιουργικής γραφής που προσφέρουν δυνατότητες προσέγγισης τόσο στο επίπεδο της κειμενικής παραστατικής επιφάνειας, όσο και κυρίως στο επίπεδο της βαθείας δομής του κειμένου σύμφωνα με τη διαστρωμάτωση των συνδηλώσεων αυτού. 

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

dixos-gotis

Του Γιώργου Βέη

«Η ποίηση είναι ένα όπλο απ' την ανάποδη ∙ ζωογονεί ό, τι πετυχαίνει».

Γιώργος Βαρθαλίτης, Ο καθρέφτης της Ηρωδιάδος

Είναι το πέμπτο ποιητικό βιβλίο του. Προηγήθηκαν τα εξής: Όρθρου βαθέος (1988), Φυσική ιστορία (1991), Κρυμμένη εικόνα (1999) και η βραβευμένη από το περιοδικό «Διαβάζω» Χρονογραφία (2007). Πάντα από τις εκδόσεις «στιγμή».

Soneta250

Της Άλκηστις Σουλογιάννη

Με το νέο βιβλίο του ο Χάρης Βλαβιανός προσφέρει μια ενδιαφέρουσα παραδειγματική εφαρμογή της έννοιας του μεταμοντέρνου στον χώρο της δημιουργικής γραφής. Στην προκειμένη περίπτωση τα εβδομήντα πέντε, αριθμημένα και χωρίς ιδιαίτερους τίτλους κείμενα αποτελούν ευρηματικές συνθέσεις δεκατετράστιχων ποιημάτων κατ’ απόκλιση από την παραδοσιακή μορφή του σονέτου, προς το οποίο πάντως ο Βλαβιανός ήδη με τον τίτλο του βιβλίου ως συνόλου δηλώνει εκλεκτική συγγένεια ή αναγωγή.

theoharis250

Της Μάρως Τριανταφύλλου

Εντύπωση στην ποίηση του Γιώργου Χ. Θεοχάρη μου κάνει πώς κυκλώνει συλλογή τη συλλογή την έννοια της μνήμης. Από την πρώτη ακόμη συλλογή του, το Πτωχόν Μετάλλευμα, αλλά πολύ περισσότερο στις δύο τελευταίες, το Ενθύμιον και πιο έντονα τώρα, στο Από μνήμης (Mελάνι), η έννοια της μνήμης γίνεται κραταιά και κυβερνήτρα της ποίησής του.

leros

Της Παυλίνας Μάρβιν

Το δοκίμιο αυτογνωσίας του Χρίστου Ρουμελιωτάκη, αρχίζει με το ποίημα Δεν είναι τα όνειρα, γραμμένο το 1969: Δεν είναι τα όνειρα/ αυτά και πότε ήταν,/ ούτε ο πρακτικός βίος που ανατράπηκε ξαφνικά,/ τη μάνα μου συλλογίζομαι/ -στρατόπεδο, παραμονή Χριστούγεννα-, που θα γυρίζει μοναχή της μέσ’ στο σπίτι,/ που θα κοιτάζει τα βιβλία μου/ και θα κλαίει.

mavroudis250

Του Γιώργου Βέη

Ο Κώστας Μαυρουδής (1948, Τήνος), από τους χαρακτηριστικότερους εκπροσώπους της πολύτροπης γενιάς του ΄70, ανήκει στους ποιητές εκείνους οι οποίοι εισέρχονται διακριτικά στο τοπίο της πραγματικότητας, εγκαθίστανται αβίαστα στις παρυφές των αληθειών του και στη συνέχεια αναστοχάζονται.

veis250

Του Στρατή Χαβιαρά

Θα αναφερθώ σε δυο βιβλία, μια αισθησιακή νοημοσύνη (κατ’ επέκταση αισθητική), και ένα ήθος, εναρμονισμένο ή συγκρουόμενο με την εκάστοτε πρόκληση, αναλόγως. Αυτό είναι το απόσταγμα της δικής μου εκτίμησης του λόγου τού Γιώργου Βέη. Τόσο στο εμβατήριο, όσο και στην ποιητική πεζοπορία. 

bouras250

Του Στρατή Χαβιαρά

Ο Oscar Wilde θα έβρισκε πολλές παρουσιάσεις βιβλίων βαρετές, κι ας δείχνει το ακροατήριο κατανόηση αν όχι ενδιαφέρον. Κάτι πρέπει να κάνουμε με τις παρουσιάσεις αν θέλουμε να είναι, και να ακούγονται, άξιες των βιβλίων που τιμούν. Κάτι πρέπει να κάνουμε. Τι, όμως; Σίγουρα όχι πολυλογία. 

xantzi_sxolio

Γνωριμία με το έργο του ταλαντούχου νέου Άγγλου ποιητή Tom Chivers. Του Γιώργου Χαντζή

Ένας ποιητής της πλατφόρμας Poetry Now επιλέγει και σχολιάζει ένα ποίημα, παρουσιάζοντας τον δημιουργό του. Την επιμέλεια της στήλης έχει ο Γιώργος Χαντζής.

H Πέννυ Ρέικστροου μου έστειλε μέιλ με λεπτομέρειες της παραγγελίας μου∙ / ισχυριζόταν πως θα βελτίωνε την απόδοσή μου στην κρεβατοκάμαρα. // Ο Φρόιντεν Τζίννερυ συμφώνησε και σφηνώθηκε μεταξύ / του σκληρού δίσκου και του ανεμιστήρα. Στριγγλίζει το προϊόν μιας πώλησης //

theoxari_sxolio

Το σώμα, η ομορφιά, η επιθυμία στο πορθμείο του Αχέροντα. Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη

«σα μουσική τη νύχτα, μακρυνή, που σβύνει»

Έχοντας ασκηθεί και ασκητέψει τριάντα συναπτά έτη στην Ποίηση κι έχοντας μαθητεύσει στη μετάφρασή της, ο ποιητής Κώστας Λάνταβος μας παρουσιάζει το αντιμίσθιο της αφοσίωσης, την επιβράβευση της προσήλωσής του στον Λόγο μέσα από τα ποιήματα της συλλογής «Εγκώμιο», που κυκλοφόρησε το φθινόπωρο του 2009 από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

flowers

Της Φοίβης Γιαννίση

  Ένας ποιητής της πλατφόρμας Poetry Now επιλέγει και σχολιάζει ένα ποίημα παρουσιάζοντας τον δημιουργό του. Την επιμέλεια της στήλης έχει ο Γιώργος Χαντζής.

Ο Κομπαγιάσι Ίσσα (1763-1828) θεωρείται ένας από τους τέσσερις μεγαλύτερους ποιητές χάι-κου (είδος ποιήματος αποτελούμενου από τρεις μετρικές ενότητες με 5, 7 και 5 συλλαβές,

 

post-it

Όταν αποσπάσματα που αρχικά απορρίφθηκαν επιστρέφουν αναβιβασμένα. Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη

Όποιος γράφει ποιήματα το ξέρει δα καλά: Όλο και πιο συχνά αποθηκεύει στίχους, που απορρίφθηκαν στην τελική του κρίση, τους ρίχνει στο συρτάρι άτσαλα ή μέσα σε ντοσιέ τούς αποθέτει, σε μια δοκιμασία λησμονιάς τούς υποβάλλει, μα οι λέξεις αντιστέκονται,

eser

Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη

Αντέχουμε να έρθουμε αντιμέτωποι με το είδωλό μας; 

Μέσα από ένα πολυπρισματικό πλαίσιο επιχειρεί –και κατορθώνει πειστικά– να προβάλει η Χλόη Κουτσουμπέλη, με τη συλλογή ποιημάτων της «Η αλεπού και ο κόκκινος χορός» (Γαβριηλίδης, 2009), την αρχετυπική συνάντηση, σύγκρουση και σύζευξη των δύο φύλων, καθώς με εκλάμψεις διαττόντων κατακρημνίζονται στο μαύρο βάραθρο της ανυπαρξίας.

 

otan-o-xronos-lioni

Του Βασίλη Αμανατίδη

Από τον Στησίχορο στο νεο-μοντέρνο μυθιστόρημα ενηλικίωσης. 

Ένας ποιητής της πλατφόρμας Poetry Now επιλέγει και σχολιάζει ένα ποίημα παρουσιάζοντας τον δημιουργό του. Την επιμέλεια της στήλης έχει ο Γιώργος Χαντζής.

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

15 Δεκεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2023

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα, ποιήματα: Επιλογή 100 βιβλίων, ελληνικών και μεταφρασμένων, από τη βιβλιοπαραγωγή του 2023. Επιλογή: Συντακτική ομάδα της Book

ΦΑΚΕΛΟΙ