alt

Για την ποιητική συλλογή του Κυριάκου Χαρίτου Το επί ματαίω (εκδ. Κέδρος)

Του Κωνσταντίνου Μπούρα

Η ζωή σαν τηλεοπτική σαπουνόπερα, σαν αφόρητο talk show κι ο άνθρωπος ξεφτιλισμένος, χαμένος «Σε πλαστικά πλατό / πουδραρισμένος / απ’ άτριχο ταριχευτή / με το μικρόφωνο στα χείλια…» (σελ. 21).

Το άσκοπον της τεκνοποίησης, το ανόητον της τεκνογονίας κι η αφόρητη υπαρξιακή μοναξιά μιας νέας γενιάς λαμπρών μυαλών που κατέφυγαν στην ξενιτιά για να βρούνε στον ήλιο μοίρα.

Αυτή η υπαρξιακή κραυγή είναι ανάλογη ενός Καρυωτάκη («Είμαστε κάτι ξεχαρβαλωμένες κιθάρες…»), ενώ το ποίημα με αύξοντα αριθμό V παραπέμπει στη σαιξπηρική ρήση ενός Άμλετ προς την Οφηλία του: «Σε μοναστήρι, σε μοναστήρι γρήγορα!». Το άσκοπον της τεκνοποίησης, το ανόητον της τεκνογονίας κι η αφόρητη υπαρξιακή μοναξιά μιας νέας γενιάς λαμπρών μυαλών που κατέφυγαν στην ξενιτιά για να βρούνε στον ήλιο μοίρα. Κι ο Θάνατος, το μόνο καταφύγιο που προσδοκούνε ίσως οι ματαιωμένες ψυχές, που έκαναν τόσο ταξίδι για να έρθουν μέχρι εδώ και αντί για Έρωτα συναντούν ανεργία, ανασφάλεια, αβεβαιότητα…

Όμως ας ακούσουμε τον ώριμο ποιητή που ζει πια στα ξένα, οικονομικός μετανάστης, φευγάτος από μια πατρίδα που συρρέουν άλλοι οικονομικοί μετανάστες, φτωχότεροι ή με πιότερη απελπισία, από μέρη που μαστίζει ο πόλεμος και κατακαίει η φωτιά της μισαλλοδοξίας. Τουλάχιστον εμείς εδώ είμαστε ειρηνικοί, μέσα στην τηλεοπτική αποχαύνωσή μας, βουλιαγμένοι σε καναπέδες που έχουν πιάσει σκόνη και κοριούς, χωρίς θέρμανση, ζώντας με δανεικά κι αλληθωρίζοντας στα λαχεία, μόνο που δεν έχουμε ψιλά για να τα αγοράσουμε. Για την ακρίβεια, ούτε «χοντρά» έχουμε, ενώ κάποιοι αυτοκτονούν, ο καθένας με τον δικό του τρόπο. Ο πλέον ανώδυνος είναι η ποίηση:

VIII
 
«Ναι
Θα ‘ρθει ο θάνατος όλο φροντίδα
θα ‘ρθει σαν νοικοκυρά χοντρή
με πασούμι χαμηλό
με δάχτυλα πρησμένα
θα διπλώσει προσεκτικά τα σώματά μας
θα ξεκρεμάσει τα κάδρα απ’ τους τοίχους
Και μέσα σ’ ένα κουτί παπουτσιών
πάνω στο πρώτο φύλλο πρωινής εφημερίδας
θα ακουμπήσει την καρδιά μας
που θα την έχει σκάψει με κουταλάκι μικρό
επάργυρο
από σερβίτσιο γάμου
Μετά θα ‘ρθει το συνεργείο
και έναν έναν θα ξεκαρφώσουνε
τους τοίχους του σπιτιού μας
θα πάρουνε τα έπιπλα
τα πιάτα
τα βιβλία
θα τα μεταφέρουνε στο διπλανό πλατό
που κάποιος άλλος ερασιτέχνης
θα ξαναπαίξει τη ζωή μας απ’ την αρχή
Κάνοντας τα ίδια λάθη
Έι, κριτική επιτροπή
τη βαθμολογία σας, παρακαλώ
τελειώνει ο τηλεοπτικός μας χρόνος»

Θρησκευτική πνοή διατρέχει το όλον πόνημα. Ενοχή για τη σωματική ηδονή που λογίζεται ως αμαρτία όταν δεν συνοδεύεται από αγάπη, τρυφερότητα, συμπόνια, αλληλεγγύη, ομόνοια, αδελφοσύνη… Στο δέκατο ποίημα διαβάζουμε:

X

«Κύριε, Κύριε
τιμώρησέ με
Ράπισε το στόμα το ασεβές
Σβήσε πάνω στη γλώσσα μου
ένα ένα τα αγκαθωτά
πυρηνικά σου αστέρια
Πριόνισε τα φτερά μου
με σκουριασμένη λάμα πριόνι
Άσε μου μόνο τη μνήμη
της γλώσσας μου
τις λέξεις
Θα σκεφτώ απ’ την αρχή
τον Παράδεισο»
 
O Κυριάκος Χαρίτος γεννήθηκε στη Χαλκίδα το 1977. Σπούδασε στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Θέατρο στην Αγγλία. Εργάστηκε σαν ηθοποιός, έχει γράψει τέσσερα παιδικά βιβλία και το σενάριο της ταινίας μικρού μήκους «Εν θερμώ» (Βραβείο Σεναρίου Φεστιβάλ Δράμας 2007).

* Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΠΟΥΡΑΣ είναι ποιητής.

Το επί ματαίω alt
Κυριάκος Χαρίτος
Κέδρος 2016
Σελ. 48, τιμή εκδότη €9,50

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΧΑΡΙΤΟΥ

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Κόκκινη γραμμή» της Ειρήνης Ρηνιώτη (κριτική) – Γραμμή διαχωρισμού αλλά και ποιητικής ένωσης

«Κόκκινη γραμμή» της Ειρήνης Ρηνιώτη (κριτική) – Γραμμή διαχωρισμού αλλά και ποιητικής ένωσης

Για την ποιητική συλλογή της Ειρήνης Ρηνιώτη «Κόκκινη γραμμή» (εκδ. Άγρα). Κεντρική εικόνα: πίνακας της Hanna Sidorowicz.

Γράφει η Αντιγόνη Βλαβιανού

Στην παρούσα ποιητική συλλογή, έχουμε μια κόκκινη γραμμή που σηματοδ...

«Αναγέννηση» του Χάρη Βλαβιανού (κριτική) – 39 ποιητικά πορτρέτα

«Αναγέννηση» του Χάρη Βλαβιανού (κριτική) – 39 ποιητικά πορτρέτα

Για την ποιητική συλλογή του Χάρη Βλαβιανού «Η Αναγέννηση - 39 ποιητικά πορτρέτα» (εκδ. Πατάκη). Κεντρική εικόνα: Πορτρέτο του Νικολό Μακιαβέλι, στον οποίο είναι αφιερωμένο ένα ποίημα της συλλογής © Wikipedia. 

Γράφει η Άννα Βασιάδη

...
«Ποιήματα και τραγούδια» του Θωμά Κοροβίνη (κριτική) – Oι στίχοι ενός αδέσποτου δεσπότη

«Ποιήματα και τραγούδια» του Θωμά Κοροβίνη (κριτική) – Oι στίχοι ενός αδέσποτου δεσπότη

Για το βιβλίο του Θωμά Κοροβίνη «Ποιήματα και τραγούδια» (εκδ. Άγρα). Κεντρική εικόνα: πίνακας του Γιάννη Τσαρούχη με τίτλο: «Δύο άντρες με φτερά πεταλούδας» © Ίδρυμα Γιάννη Τσαρούχη. 

Γράφει ο Γιώργος Γκόζης

…ή αλλιώς, περί του υμνογραφι...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος: Η Άννα Κοκκίνου διαβάζει τον «Μοσκώβ-Σελήμ» του Γεωργίου Βιζυηνού

Στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος: Η Άννα Κοκκίνου διαβάζει τον «Μοσκώβ-Σελήμ» του Γεωργίου Βιζυηνού

Την Κυριακή 28 Απριλίου στις 20:00 στον Φάρο του ΚΠΙΣΝ θα πραγματοποιηθεί η τελευταία ανάγνωση της επιτυχημένης σειράς «Παραβάσεις / Αναγνώσεις», του θεατρικού αναλόγιου που επιμελείται η σκηνοθέτης Σύλβια Λιούλιου. Αυτή τη φορά, η Άννα Κοκκίνου συνεργάζεται με τον Νίκο Βελιώτη και διαβάζει τον «Μοσκώβ-Σελήμ» τ...

Μια βραδιά για τον Νίκο Γκάτσο στην Καλαμάτα

Μια βραδιά για τον Νίκο Γκάτσο στην Καλαμάτα

Καλεσμένοι στη βραδιά μιλούν για το έργο του κορυφαίου στιχουργού, ενώ θα ακουστούν και τραγούδια σε ποίηση Νίκου Γκάτσου με τη Μαρία Κρασοπούλου και τον Νικόλα Παλαιολόγο.

Επιμέλεια: Book Press

Ο Δήμος Καλαμάτας και ο Τομέας Λόγου και Γραμμάτων της Κ.Ε. «ΦΑΡΙΣ», διοργανώνουν...

Κώστας Καλτσάς: «Η αναμέτρηση με το παρελθόν δεν τελειώνει ποτέ»

Κώστας Καλτσάς: «Η αναμέτρηση με το παρελθόν δεν τελειώνει ποτέ»

Με αφορμή το πρώτο του μυθιστόρημα «Νικήτρια σκόνη» (εκδ. Ψυχογιός) που κυκλοφόρησε πρόσφατα, συνομιλούμε με τον μεταφραστή και συγγραφέα Κώστα Καλτσά για τα Δεκεμβριανά, το πρόσφατο Δημοψήφισμα, αλλά και τον Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας. Κεντρική εικόνα: © Μαρίνα Δογάνου. 

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μαργαρίτα Ιορδανίδη» του Μιχάλη Μακρόπουλου (προδημοσίευση)

«Μαργαρίτα Ιορδανίδη» του Μιχάλη Μακρόπουλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Μιχάλη Μακρόπουλου «Μαργαρίτα Ιορδανίδη», η οποία θα κυκλοφορήσει στις 19 Απριλίου από τις εκδόσεις Κίχλη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Εἶχαν πιάσει γιὰ τὰ καλὰ οἱ ζέστες, καὶ τὴν ἑπόμενη Κυριακὴ κανόνισαν ν...

«Σχολείο για την αγάπη» της Ολίβια Μάνινγκ (προδημοσίευση)

«Σχολείο για την αγάπη» της Ολίβια Μάνινγκ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Ολίβια Μάνινγκ [Olivia Manning] «Σχολείο για την αγάπη» (μτφρ. Φωτεινή Πίπη), το οποίο κυκλοφορεί στις 23 Απριλίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Όταν έφτασαν στην κορυφή του λό...

«Κάτι σαν αγάπη» του Πολυχρόνη Κουτσάκη (προδημοσίευση)

«Κάτι σαν αγάπη» του Πολυχρόνη Κουτσάκη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το νέο αστυνομικό μυθιστόρημα του Πολυχρόνη Κουτσάκη «Κάτι σαν αγάπη – Μια υπόθεση για τον Γιώργο Δάντη», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 22 Απριλίου από τις εκδόσεις Πατάκη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Ιφιγένει...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Δεν είναι «έγκλημα πάθους» είναι γυναικοκτονία: 5 μελέτες για την έμφυλη βία

Δεν είναι «έγκλημα πάθους» είναι γυναικοκτονία: 5 μελέτες για την έμφυλη βία

Πέντε μελέτες αναδεικνύουν τις νομικές και κοινωνικές διαστάσεις των γυναικοκτονιών και συμβάλλουν στην κατανόηση των αιτίων που προκαλούν την πιο ακραία μορφή έμφυλης βίας. Επειδή οι γυναικτοκτονίες δεν είναι «εγκλήματα πάθους» αλλά ανθρωποκτονίες με πολύ συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.

Γράφει η Φανή Χ...

Επιστήμη, φιλοσοφία, τέχνες, βιογραφίες, λογοτεχνία: Οι εκδόσεις Ροπή μέσα από 5 βιβλία τους

Επιστήμη, φιλοσοφία, τέχνες, βιογραφίες, λογοτεχνία: Οι εκδόσεις Ροπή μέσα από 5 βιβλία τους

Με έδρα τη Θεσσαλονίκη, οι εκδόσεις Ροπή επιδιώκουν μέσω των βιβλίων τους την αλληλεπίδραση των θετικών επιστημών με άλλα γνωστικά πεδία, δίχως διάθεση να απευθύνονται μόνο σε ειδικούς και «γνώστες». 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...
Aπό τον Γκάμπορ Μάτε έως τον Όσσο: 5 βιβλία για μια πιο υγιή και ισορροπημένη ζωή

Aπό τον Γκάμπορ Μάτε έως τον Όσσο: 5 βιβλία για μια πιο υγιή και ισορροπημένη ζωή

Πέντε βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα μάς δείχνουν τον δρόμο για μια πιο υγιή και ισορροπημένη ζωή, μέσα από δεδομένα που προέκυψαν από σημαντικές επιστημονικές έρευνες των τελευταίων ετών και από πολύτιμα αποστάγματα πνευματικής εμβάθυνσης. 

Γράφει η Ελεάνα Κολοβού 

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

15 Δεκεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2023

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα, ποιήματα: Επιλογή 100 βιβλίων, ελληνικών και μεταφρασμένων, από τη βιβλιοπαραγωγή του 2023. Επιλογή: Συντακτική ομάδα της Book

ΦΑΚΕΛΟΙ