alt

Για την ποιητική συλλογή του Κυριάκου Χαρίτου Το επί ματαίω (εκδ. Κέδρος)

Του Κωνσταντίνου Μπούρα

Η ζωή σαν τηλεοπτική σαπουνόπερα, σαν αφόρητο talk show κι ο άνθρωπος ξεφτιλισμένος, χαμένος «Σε πλαστικά πλατό / πουδραρισμένος / απ’ άτριχο ταριχευτή / με το μικρόφωνο στα χείλια…» (σελ. 21).

Το άσκοπον της τεκνοποίησης, το ανόητον της τεκνογονίας κι η αφόρητη υπαρξιακή μοναξιά μιας νέας γενιάς λαμπρών μυαλών που κατέφυγαν στην ξενιτιά για να βρούνε στον ήλιο μοίρα.

Αυτή η υπαρξιακή κραυγή είναι ανάλογη ενός Καρυωτάκη («Είμαστε κάτι ξεχαρβαλωμένες κιθάρες…»), ενώ το ποίημα με αύξοντα αριθμό V παραπέμπει στη σαιξπηρική ρήση ενός Άμλετ προς την Οφηλία του: «Σε μοναστήρι, σε μοναστήρι γρήγορα!». Το άσκοπον της τεκνοποίησης, το ανόητον της τεκνογονίας κι η αφόρητη υπαρξιακή μοναξιά μιας νέας γενιάς λαμπρών μυαλών που κατέφυγαν στην ξενιτιά για να βρούνε στον ήλιο μοίρα. Κι ο Θάνατος, το μόνο καταφύγιο που προσδοκούνε ίσως οι ματαιωμένες ψυχές, που έκαναν τόσο ταξίδι για να έρθουν μέχρι εδώ και αντί για Έρωτα συναντούν ανεργία, ανασφάλεια, αβεβαιότητα…

Όμως ας ακούσουμε τον ώριμο ποιητή που ζει πια στα ξένα, οικονομικός μετανάστης, φευγάτος από μια πατρίδα που συρρέουν άλλοι οικονομικοί μετανάστες, φτωχότεροι ή με πιότερη απελπισία, από μέρη που μαστίζει ο πόλεμος και κατακαίει η φωτιά της μισαλλοδοξίας. Τουλάχιστον εμείς εδώ είμαστε ειρηνικοί, μέσα στην τηλεοπτική αποχαύνωσή μας, βουλιαγμένοι σε καναπέδες που έχουν πιάσει σκόνη και κοριούς, χωρίς θέρμανση, ζώντας με δανεικά κι αλληθωρίζοντας στα λαχεία, μόνο που δεν έχουμε ψιλά για να τα αγοράσουμε. Για την ακρίβεια, ούτε «χοντρά» έχουμε, ενώ κάποιοι αυτοκτονούν, ο καθένας με τον δικό του τρόπο. Ο πλέον ανώδυνος είναι η ποίηση:

VIII
 
«Ναι
Θα ‘ρθει ο θάνατος όλο φροντίδα
θα ‘ρθει σαν νοικοκυρά χοντρή
με πασούμι χαμηλό
με δάχτυλα πρησμένα
θα διπλώσει προσεκτικά τα σώματά μας
θα ξεκρεμάσει τα κάδρα απ’ τους τοίχους
Και μέσα σ’ ένα κουτί παπουτσιών
πάνω στο πρώτο φύλλο πρωινής εφημερίδας
θα ακουμπήσει την καρδιά μας
που θα την έχει σκάψει με κουταλάκι μικρό
επάργυρο
από σερβίτσιο γάμου
Μετά θα ‘ρθει το συνεργείο
και έναν έναν θα ξεκαρφώσουνε
τους τοίχους του σπιτιού μας
θα πάρουνε τα έπιπλα
τα πιάτα
τα βιβλία
θα τα μεταφέρουνε στο διπλανό πλατό
που κάποιος άλλος ερασιτέχνης
θα ξαναπαίξει τη ζωή μας απ’ την αρχή
Κάνοντας τα ίδια λάθη
Έι, κριτική επιτροπή
τη βαθμολογία σας, παρακαλώ
τελειώνει ο τηλεοπτικός μας χρόνος»

Θρησκευτική πνοή διατρέχει το όλον πόνημα. Ενοχή για τη σωματική ηδονή που λογίζεται ως αμαρτία όταν δεν συνοδεύεται από αγάπη, τρυφερότητα, συμπόνια, αλληλεγγύη, ομόνοια, αδελφοσύνη… Στο δέκατο ποίημα διαβάζουμε:

X

«Κύριε, Κύριε
τιμώρησέ με
Ράπισε το στόμα το ασεβές
Σβήσε πάνω στη γλώσσα μου
ένα ένα τα αγκαθωτά
πυρηνικά σου αστέρια
Πριόνισε τα φτερά μου
με σκουριασμένη λάμα πριόνι
Άσε μου μόνο τη μνήμη
της γλώσσας μου
τις λέξεις
Θα σκεφτώ απ’ την αρχή
τον Παράδεισο»
 
O Κυριάκος Χαρίτος γεννήθηκε στη Χαλκίδα το 1977. Σπούδασε στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Θέατρο στην Αγγλία. Εργάστηκε σαν ηθοποιός, έχει γράψει τέσσερα παιδικά βιβλία και το σενάριο της ταινίας μικρού μήκους «Εν θερμώ» (Βραβείο Σεναρίου Φεστιβάλ Δράμας 2007).

* Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΠΟΥΡΑΣ είναι ποιητής.

Το επί ματαίω alt
Κυριάκος Χαρίτος
Κέδρος 2016
Σελ. 48, τιμή εκδότη €9,50

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΧΑΡΙΤΟΥ

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Σκοτεινός καθρέφτης» του Νίκου Λάζαρη (κριτική) – Μια ευσύνοπτη ελεγεία αδελφικής αγάπης

«Σκοτεινός καθρέφτης» του Νίκου Λάζαρη (κριτική) – Μια ευσύνοπτη ελεγεία αδελφικής αγάπης

Για την ποιητική συλλογή του Νίκου Λάζαρη «Σκοτεινός καθρέφτης» (εκδ. Κουκκίδα). Κεντρική εικόνα: © Peter H (Pixabay).

Γράφει ο Αντώνης Μακρυδημήτρης

Ι

Εισα...

«Αποδείξεις και Θεωρίες: Δοκίμια για την ποίηση» της Λουίζ Γκλικ (κριτική)

«Αποδείξεις και Θεωρίες: Δοκίμια για την ποίηση» της Λουίζ Γκλικ (κριτική)

Για τη συλλογή δοκιμίων της Λουίζ Γκλικ [Louise Glück] «Αποδείξεις και Θεωρίες: Δοκίμια για την ποίηση» (μτφρ. Γιώργος Λαμπράκος, εκδ. Στερέωμα). Στην κεντρική εικόνα, η Λουίζ Γκλικ.

Γράφει η Άλκηστις Σουλογιάννη

Τη Λουίζ Γ...

«Τα συντρίμμια και η αναστήλωσή τους – Η αλληλέγγυα ποιητική της Λύντιας Στεφάνου» του Αλέξη Ζήρα (κριτική)

«Τα συντρίμμια και η αναστήλωσή τους – Η αλληλέγγυα ποιητική της Λύντιας Στεφάνου» του Αλέξη Ζήρα (κριτική)

Για το δοκίμιο του Αλέξη Ζήρα «Τα συντρίμμια και η αναστήλωσή τους – Η αλληλέγγυα ποιητική της Λύντιας Στεφάνου» (εκδ. Θράκα). Στην κεντρική εικόνα, η ποιήτρια Λύντια Στεφάνου στο σπίτι της ζωγράφου Νέλλης Ανδρικοπούλου (1948).

Γράφει η Χλόη Κουτσουμπέλη ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Βίος και Πολιτεία» – μια νέα εκπομπή για τους ανθρώπους του βιβλίου απευθείας από το «υπόγειο» της Πολιτείας

«Βίος και Πολιτεία» – μια νέα εκπομπή για τους ανθρώπους του βιβλίου απευθείας από το «υπόγειο» της Πολιτείας

Το πρώτο επεισόδιο της εκπομπής «Βίος και Πολιτεία» μεταδόθηκε ζωντανά την Παρασκευή και βρίσκεται ήδη στον «αέρα» του διαδικτύου. Μια πρωτοβουλία του μεγαλύτερου και πιο εν...

Λάνα Μπάστασιτς: «Στο βιβλίο μου, η Βοσνία θυμίζει τη Χώρα των Θαυμάτων του Λιούις Κάρολ»

Λάνα Μπάστασιτς: «Στο βιβλίο μου, η Βοσνία θυμίζει τη Χώρα των Θαυμάτων του Λιούις Κάρολ»

Σε συνέντευξή της στο American Booksellers Association, η Βόσνια συγγραφέας Lana Bastašić μίλησε για το βιβλίο της «Πιάσε το λαγό», που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Gutenberg, σε μετάφραση Ισμήνης Ραντούλοβιτς.

Επιμέλεια: Book Press

...
Φεστιβάλ ΛΕΑ: Ανακοινώθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης

Φεστιβάλ ΛΕΑ: Ανακοινώθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης

Δημοσιοποιήθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης ΛΕΑ.

Επιμέλεια: Book Press

Δημοσιοποιείται η λίστα των φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης ΛΕΑ, υπό την Αιγίδα της Α.Ε. ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γκούναρ Στόλεσεν [Gunnar Staalesen] «Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» (μτφρ. Βαγγέλης Γιαννίσης), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Ιουνίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Υπάρχουν κάποιε...

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Ντέιμον Γκάλγκατ [Damon Galgut] «Αρκτικό καλοκαίρι» (μτφρ. Κλαίρη Παπαμιχαήλ), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Οι δύο άντρες κάθονταν στις πο...

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ [Tatiana Ţîbuleac] «Ο γυάλινος κήπος» (μτφρ. Άντζελα Μπράτσου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 15 Μαΐου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Πατριαρχία, φεμινισμός και κουίρ λογοτεχνία – Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ* και Καλοβυρνάς δίνουν απαντήσεις

Πατριαρχία, φεμινισμός και κουίρ λογοτεχνία – Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ* και Καλοβυρνάς δίνουν απαντήσεις

Λογοτεχνία, έμφυλες ταυτότητες, πατριαρχία, φεμινιστικό κίνημα, γυναικεία γραφή. Αμάντα Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ*, Λύο Καλοβυρνάς φωτίζουν όψεις ενός ζητήματος που μας αφορά περισσότερο απ΄ όσο ίσως πιστεύουμε, ενώ ακολουθεί επιλογή βιβλίων ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας από τις πρόσφατες ...

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Σε δημοσίευσή της στον Independent, η αρθρογράφος Clarisse Loughrey ξεχώρισε τα εικοσιπέντε σημαντικότερα λογοτεχνικά έργα που γράφτηκαν από γυναίκες συγγραφείς. Στη φωτογραφία, μία από αυτές, η Octavia E. Butler [1947 - 2006], συγγραφέας μυθιστορημάτων επιστημονικής φαντασίας με έντονο κοινωνικό και πολιτικό υ...

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

Φάκελος αρχαιοκαπηλία με προτάσεις τριών βιβλίων: «Επιχείρηση “Νόστος”: Ένα χρυσό στεφάνι και μια Κόρη για τον Αλέξη Καρρά» (εκδ. Τόπος), του Νικόλα Ζηργάνου, «Αρχαιοκαπηλία και εμπόριο αρχαιοτήτων – Μουσεία, έμποροι τέχνης, οίκοι δημοπρασιών, ιδιωτικές συλλογές» (εκδ. Άγρα), του Ανδρέα Αποστολίδη και  «Ίλ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ