alt

Για την ποιητική συλλογή του Θανάση Χατζόπουλου Φιλί της ζωής (εκδ. Κίχλη).

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

Το διφυές σχήμα αγάπη-έρως μέσα στον υπο-/κειμενικό κόσμο, με ισοτοπίες ταύτισης και με συμπληρωματικές, παραπληρωματικές, παράπλευρες περιοχές, αποδίδει μια μείζονα ενιαία οντότητα που προσδιορίζει την ανθρώπινη ύπαρξη.

Η δυναμική του σχήματος με αυτόν τον χαρακτήρα κινητοποιείται από την ενέργεια που αντιπροσωπεύει η ψυχή, ενώ το σώμα λειτουργεί ως όχημα διατύπωσης και διεκπεραίωσης του περιεχομένου του σχήματος με πεδίο έκφρασης τη συμπεριφορά του εσωτερικού ανθρώπου πρωτίστως σε απόλυτη έννοια αλλά και στον βαθμό που επιτρέπει ή υπαγορεύει το κοινωνικό προσωπείο του.

Η απουσία ως υποκατάστατο της σωματικής παρουσίας στο πλαίσιο της υποκειμενικής πραγματικότητας, η οποία αποδεικνύεται περισσότερο πραγματική από την κατ’ επίφαση αντικειμενική.

Στην τελευταία προσώρας ποιητική συλλογή του με τον τίτλο Φιλί της ζωής ο Θανάσης Χατζόπουλος, με ιδιαιτέρως ευρηματικό τρόπο και με υψηλή αισθητική, αποτυπώνει σημαντικά δεδομένα αυτού του περιεχομένου, όπως: Η λάμψη της διαπροσωπικής επικοινωνίας (το Εγώ και το Εσύ) μέσα στο πλαίσιο του κοινωνικού περιβάλλοντος ως μια κοινή ζωή μέσα στο σύμπαν. Η απουσία ως υποκατάστατο της σωματικής παρουσίας στο πλαίσιο της υποκειμενικής πραγματικότητας, η οποία αποδεικνύεται περισσότερο πραγματική από την κατ’ επίφαση αντικειμενική. Η απόσταση ως το άλλο πρόσωπο της απουσίας και η κάλυψη του κενού με την εμπλοκή των ονείρων και των ελπίδων μέχρι την επόμενη συνάντηση. Η προσωπική θυσία ως στοιχείο ύπαρξης. Η προσδοκία που βασίζεται στο υλικό του παρελθόντος και το περιεχόμενο της μνήμης που καθοδηγεί προς το μέλλον.

Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τη μνήμη: Ένα ιδιαίτερο τμήμα του περιεχομένου της αντιπροσωπεύει η μνήμη του σώματος, έστω και αν ορισμένα δεδομένα αυτής ενίοτε διολισθαίνουν προς τις σκοτεινές περιοχές της λήθης, καθώς συμπαρασύρονται στη ροή του χρόνου, αφήνοντας πάντως έναν παραμυθητικό απόηχο. Γενικότερα η μνήμη υπερβαίνει την ιδιότητα μιας βαθειάς δεξαμενής, όπου έχουν αποθησαυρισθεί πολύτιμα τιμαλφή, και προβάλλεται ως ένα πολυδιάστατο πεδίο από ζώσες καταστάσεις.

Με αυτές τις προϋποθέσεις, η οργάνωση της εν προκειμένω ποιητικής συλλογής αντιστοιχεί στη δομή μιας πινακοθήκης με ιδιαίτερη αισθητική και με σύνθεση που αποδίδει την παραστατική σύμφωνα με τις επιλογές του Χατζόπουλου διαχείριση εννοιών, όπως: σκέψη, λογισμός, πόνος, πάθος, θλίψη, ήχος, φως, σκοτάδι, σιωπή, μοναξιά, μέλημα, προσμονή, λύτρωση, φύση, χρόνος, το υλικό και το άυλο, το ορατό και το αόρατο, με προβολή στη συμπεριφορά του ανθρωπίνου σώματος κάτω από την κυρίαρχη εστίαση στο διφυές σχήμα αγάπη-έρως.

Στην ενιαία σειρά των είκοσι εννέα, περισσότερο ή λιγότερο εκτενών χωρίς ιδιαίτερους τίτλους κειμένων της ποιητικής συλλογής αποτυπώνεται λόγος βιωματικός, πλήρης συναισθήματος και συνδηλώσεων, πρωτίστως παραστατικός, ενίοτε αφοριστικός και απροσδόκητος.

Στην ενιαία σειρά των είκοσι εννέα, περισσότερο ή λιγότερο εκτενών χωρίς ιδιαίτερους τίτλους κειμένων της ποιητικής συλλογής αποτυπώνεται λόγος βιωματικός, πλήρης συναισθήματος και συνδηλώσεων, πρωτίστως παραστατικός, ενίοτε αφοριστικός και απροσδόκητος, που συνδυάζει τον ρυθμό των ελεύθερων στίχων σε ποικιλόμορφες συνθέσεις με τα παράλληλα βήματα της αφήγησης, όπου παρεμβαίνουν τόσο ποικίλες παρηχήσεις όσο και παραδοσιακά μέτρα (π.χ.: «Σε μιας φωτιάς τη θάλασσα/ Σε μιας φωτιάς τις φλόγες», όπου και ευρηματική μεταφορά).

Ακριβώς, για άλλη μια φορά, στα ποιήματα του Χατζόπουλου εντοπίζεται η συχνά αποκλίνουσα από την κοινή αντίληψη και επομένως ευρηματική αξιοποίηση της μεταφοράς ως κυρίαρχο στοιχείο ύφους, όπως: «Ήχους/ Γυμνούς/ Ρυθμούς/ Ερυθρούς», «Όπως όταν χτυπάς την σήμερον/ Και αύριο ο αγκώνας σου τον πόνο μαρτυράει/ … έτσι η αγάπη/ Νιώθεις τον ήχο της όταν κρυώσει λίγο/ Και απομακρυνθεί», «Διασχίζεις τη σκέψη μου», «στις όχθες της ζωής», «Μες στο πανσέληνο σκοτάδι», «Στις αμμουδιές που πήρανε τα βλέμματα/ Και τά ’ριξαν σαν πετονιές στην άκρη/ Του ορίζοντα», «Και της καρδιάς μας το λαχάνιασμα/ Τρέχοντας σαν εξαφτέρουγο παιδί», «Όπως δυό κρύσταλλοι που πάλλονται/ Κάτω από του χεριού το χάδι/ …/ Έτσι ο ένας στην αγκαλιά του άλλου/ Παραδίνεται», «Χάσμα και ύλη στα ρείθρα της κραυγής σου», «Βαθιές ανάσες χρόνου/ Απ’ το βυθό στην επιφάνεια/ Εσχάτων μνήμη/ Εγγεγραμμένη στο σώμα», «Ανάγκη να αναπνεύσω την όψη σου/ Ανάγκη να αποπλεύσεις από τη μορφή μου», «Αχνίζουν και τα σώματα στο κρύο», «Από μακριά ήχοι της πόλης/ Κατακαθίζει το σκοτάδι χαμηλά».

Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η παραστατική αποτύπωση της ροής του χρόνου στο ανθρώπινο σώμα, στη φύση, κυρίως στον εσωτερικό άνθρωπο με δείκτες όπως: ασφυξία, ένταση, άδειασμα.

Άμεση συνάρτηση προς τη μεταφορά διατηρεί η αφοριστική διατύπωση, π.χ.: «Δεν είναι τάμα η αγάπη/ Κι η αφοσίωση δεν είναι του πιστού/ Μα του άθεου», «Εσύ/ Ένας παλμός στην επιφάνεια του νερού, ρυτίδα/ Ή πτύχωση του αέρα», «Στο πεπρωμένο του σώματος/ Η κάθε μέρα σβήνει/ Μέσα από διαδοχικές αναλαμπές».

alt
    Ο Θανάσης Χατζόπουλος
 

Σε ομόλογο υφολογικό κλίμα εντάσσεται και η οργάνωση των γραμματικών εικόνων, με προσδιοριστική έως και δεσμευτική συμμετοχή στοιχείων της φύσης, όπως: θάλασσα, βράχοι, αμμουδιά, βότσαλα, φουσκοθαλασσιά, αντάρα, μπουρίνια, καταιγίδα, νύχτα, ήλιος και λαμπερή λιακάδα, νερό, καταχείμωνο, κήπος. Εδώ εντοπίζεται αφενός το ελάχιστο φως του φεγγαριού (το ευρηματικό «μηνίσκιος της σελήνης» σε μια συνδηλωτική όσο και παραστατική χρήση, που πάντως παραπέμπει στο λιγοστό φως ενός μικρότερου από το τέταρτο κομματιού της σελήνης), και αφετέρου η ελάχιστη φευγαλέα παρουσία που προσφέρει ένα ζαρκάδι ή ένα θαλασσοπούλι.

Για την ανάγνωση των γραμματικών εικόνων θα πρέπει να συνυπολογισθεί και η σημειολογία των χρωμάτων, π.χ.: «Πίσω απ’ τη μάσκα των χρωμάτων/ Του ρόδινού σου αινίγματος/ Του κόκκινου στα χείλη, του μωβ της αγκαλιάς/ Πίσω από των ματιών σου τις σκιές, οι ρυτίδες/ Κι οι ανεπαίσθητες σιωπές ιστοριών/ Που έζησαν άλλοτε στο πρόσωπό σου/ Ακούγεται ακόμα ένας απόηχος».

Στη νέα ποιητική συλλογή του Θανάση Χατζόπουλου η πρόσληψη των σημαινομένων στο πλαίσιο της δημιουργικής ανάγνωσης εξασφαλίζει μια όλως ιδιαιτέρως προσωπική διαδρομή μέσα από τοπία της κυριολεκτικής επιφάνειας και της βαθειάς συνδηλωτικής διαστρωμάτωσης των κειμένων.

Ο Χατζόπουλος έχει ενισχύσει τον κειμενικό κόσμο του νέου βιβλίου του και με ορισμένα τεκμήρια μεταγλώσσας, στη διάσταση της αυτοαναφορικότητας της λογοτεχνικής γραφής, σε συνδυασμό με την αξιοποίηση γλωσσικών στοιχείων και φαινομένων ως δομικού υλικού για τη σύνθεση ποιημάτων και όχι απλώς ως οχημάτων διατύπωσης και διεκπεραίωσης νοημάτων, π.χ.: «Κι όπως τα πράγματα της κάθε μέρας/ …/ Περνούν μέσ’ απ’ τις λέξεις εν χορδαίς/ Στο ποίημα», «Στη μέση το αλφάβητο/ Τα αχ, τα μη, τα δεν, τα έλα/ …/ Δύο γράμματα το ορίσανε/ Δύο γράμματα το κλείσανε/ Βαθιά μες στη γραφή του», «Ανάμνηση του μέλλοντος/ Και προσδοκία του παρελθόντος/ Ίσα για τη μαντεία της στιγμής/ Που χάνεται στα λόγια της/ …/ Κι η γλώσσα που διατρέχει/ Τα ρυάκια σου μιλάει άπταιστα/ Τα σωματικά σου/ Ρήματα, ουσιαστικά και άρθρα/ Στερημένα από πρόθεση/ …/ Τα μεταφράζει σε αναλφάβητους/ Και μες στις συλλαβές της κρύβει/ Τον ίδιο αέρα μιας ανάσας/ Τον ίδιο τον παλμό μιας προσμονής/ …/ Στους τόνους της καρδιάς σου/ Μελετάει και μέτρα και ρυθμούς και παύσεις». Και εδώ η εμπλοκή της μεταφοράς είναι σαφής.

Η λογοτεχνική γραφή του Θανάση Χατζόπουλου, κατά την εξέλιξή της, έχει συχνά προσφέρει στους αποδέκτες της ενδιαφέρουσες επισκέψεις σε σημασιολογικά και αισθητικά τοπία, όπως εντοπίζονται σε προγενέστερες ποιητικές συλλογές του, π.χ.: Ιδίοις σώμασι (1986), Η Κοίμηση (1988), Ο εξ αίματος νεκρός (1994), Στον ήλιο μοίρα (1996), Κελί (2000), Μιγαδικά και αμφιθαλή (2003), Μετόπη (2007) ή Πρόσωπο με τη γη (2012).

Στη νέα ποιητική συλλογή του Θανάση Χατζόπουλου η πρόσληψη των σημαινομένων στο πλαίσιο της δημιουργικής ανάγνωσης εξασφαλίζει μια όλως ιδιαιτέρως προσωπική διαδρομή μέσα από τοπία της κυριολεκτικής επιφάνειας και της βαθειάς συνδηλωτικής διαστρωμάτωσης των κειμένων, σύμφωνα με όσα επιτάσσει η βιωματική φόρτιση καθενός αναγνώστη. Άλλωστε, «καλό βιβλίο είναι αυτό που σε κάνει να αισθάνεσαι ότι έχει γραφεί μόνο για σένα», για να παραπέμψω και στον Andrew Crumey (από το βιβλίο με τον τίτλο-όνομα του κεντρικού χαρακτήρα Πφιτς, στην πνευματώδη μετάφραση του Αχιλλέα Κυριακίδη, εκδ. Πόλις 2003).

* Στην κεντρική φωτογραφία, λεπτομέρεια από το έργο του Χρήστου Μποκόρου «Πρόσωπο γυναίκας», ζωγραφισμένο με χρώματα λαδιού σε πανί και ξύλο, 23x58, 1987

* Η ΑΛΚΗΣΤΙΣ ΣΟΥΛΟΓΙΑΝΝΗ είναι διδάκτωρ Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και κριτικός βιβλίου.


Απόσπασμα από την ποιητική σύνθεση Φιλί της ζωής

Διασχίζεις τη σκέψη μου
Και χωρίζεις το πριν
Απ’ το μετά των γεγονότων
Διαπλέεις τους λογισμούς μου
Με καλοτάξιδους καιρούς και με μπουρίνια
Μέσ’ από της καταιγίδας τους σπινθηρισμούς
Στην επιφάνεια της θάλασσας πού ’γινε σκέψη
Και χρυσίζει ώς τα βάθη της
Όλο μικρούς μυωπικούς ιχθύς που δεν διστάζουν
Ωστόσο να διατρέχουν την άβυσσο
Φωτίζοντάς την με το ιώδες
Της παρουσίας τους σεντέφι
Το υάλινο του σκελετού τους
Διασχίζεις τη σκέψη μου και
Διακονείς τους λογισμούς μου
Κι από νευρώνα σε νευρώνα σε βρίσκω
Εκεί που δεν το περιμένω να σε βρω
Κι εκεί όπου πριν δεν στάθηκε άλλος κανείς
Να συντροφέψει της θλίψης μου
Τις κακουχίες, τα μέχρι τώρα απαθή
Βαφτίζεις πλάι στις όχθες της ζωής
Λυμένα σε ονόματα
Και τα αφήνεις ν’ αποπλέουν
Πλεούμενα της ίασης
Ιάματα της ζωής της βιαστικής
Της μασκοφόρου 

altΦιλί της ζωής
Θανάσης Χατζόπουλος
Κίχλη 2016
Σελ. 48, τιμή εκδότη €8,50

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΥ

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Αγαπημένε μου πατέρα» της Μάνιας Μεζίτη (κριτική) – Καλοσμιλεμένη ελεγεία για την οριστική απώλεια του πατέρα

«Αγαπημένε μου πατέρα» της Μάνιας Μεζίτη (κριτική) – Καλοσμιλεμένη ελεγεία για την οριστική απώλεια του πατέρα

Για την ποιητική συλλογή της Μάνιας Μεζίτη «Αγαπημένε μου πατέρα» (εκδ. Κουκκίδα). Στην κεντρική εικόνα, η ηθοποιός Robin Wright Penn με τον πατέρα της.

Γράφει ο Γιώργος Βέης

«Μια αυλαία πέφτει μπροστά στα μάτια μο...

«Έθνος εξαιρετικά» του Δημήτρη Κοσμόπουλου (κριτική) – Ποίηση εξαιρετικά λαμπρή

«Έθνος εξαιρετικά» του Δημήτρη Κοσμόπουλου (κριτική) – Ποίηση εξαιρετικά λαμπρή

Για την ποιητική συλλογή «Έθνος εξαιρετικά» του Δημήτρη Κοσμόπουλου (εκδ. Περισπωμένη) – «τρέφεται από [...] από θυσίες, αίματα, μαύρα αισθήματα, θανάτους που όλα αυτά καταφέρνει να τα κάνει λαμπρή ποίηση».

Γράφει ο Σωτήρης Γουνελάς

Ο τίτλος ...

«Βελονιές σκιάς» της Μαρίας Πυρουνάκη Λιωνή (κριτική) – Μια ερμηνευτική προσέγγιση

«Βελονιές σκιάς» της Μαρίας Πυρουνάκη Λιωνή (κριτική) – Μια ερμηνευτική προσέγγιση

Για την ποιητική συλλογή της Μαρίας Πυρουνάκη Λιωνή «Βελονιές σκιάς» (εκδ. Ιωλκός).

Γράφει ο Κωνσταντίνος Γεωργίου

Νηπτικά παραγγέλματα

Τι συμβαίνει άραγε, όταν μια τεχνική κεντήματος, χρησιμοποιεί, αντί για μια συνηθισμέν...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Στη Ρέιτσελ Κασκ το βραβείο Γκόλντσμιθς 2024: Για το Parade που «γυρίζει τον κόσμο μας ανάποδα»

Στη Ρέιτσελ Κασκ το βραβείο Γκόλντσμιθς 2024: Για το Parade που «γυρίζει τον κόσμο μας ανάποδα»

Στη Ρέιτσελ Κασκ [Rachel Cusk] απονεμήθηκε το βραβείο Γκόλντσμιθς [Goldsmiths] για το μυθιστόρημά της Parade. Τα βιβλία της Κασκ κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Gutenberg.

Επιμέλεια Book Press

Στη ...

«Ο εραστής του Ντεβ Μάρτιν» του Δημήτρη Τσεκούρα (προδημοσίευση)

«Ο εραστής του Ντεβ Μάρτιν» του Δημήτρη Τσεκούρα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Δημήτρη Τσεκούρα «Ο εραστής του Ντεβ Μάρτιν – Ένα queer αστυνομικό ψυχόδραμα» που θα κυκλοφορήσει στις 14 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Η ανάκριση»

...
«Ένας απέραντος κόσμος» του βραβευμένου με Πούλιτζερ Εντ Γιόνγκ (κριτική) – «Αυτός ο κόσμος, ο μικρός, ο μέγας»

«Ένας απέραντος κόσμος» του βραβευμένου με Πούλιτζερ Εντ Γιόνγκ (κριτική) – «Αυτός ο κόσμος, ο μικρός, ο μέγας»

Για το βιβλίο του Εντ Γιόνγκ [Ed Yong] «Ένας απέραντος κόσμος» (μτφρ. Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδ. Πεδίο), «ένα μεγάλο δώρο που μπορούμε να κάνουμε στον εαυτό μας, στην προσπάθεια να αξιολογήσουμε ορθότερα την παρουσία μας σε τούτο τον πλανήτη».

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ο εραστής του Ντεβ Μάρτιν» του Δημήτρη Τσεκούρα (προδημοσίευση)

«Ο εραστής του Ντεβ Μάρτιν» του Δημήτρη Τσεκούρα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Δημήτρη Τσεκούρα «Ο εραστής του Ντεβ Μάρτιν – Ένα queer αστυνομικό ψυχόδραμα» που θα κυκλοφορήσει στις 14 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Η ανάκριση»

...
«Γκουντ λακ» του Βασίλη Κατσικονούρη (προδημοσίευση)

«Γκουντ λακ» του Βασίλη Κατσικονούρη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το θεατρικό έργο του Βασίλη Κατσικονούρη «Γκουντ λακ», το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

(Στο μπαρ του Μότζο. Ο ΜΗΤΣ με τον ΑΛΚΗ σ’ ένα τραπέζι. Ο ΜΗΤΣ έχ...

«Το παιδί και το κρι κρι» της Βάννας Κατσαρού (προδημοσίευση)

«Το παιδί και το κρι κρι» της Βάννας Κατσαρού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Βάννας Κατσαρού «Το παιδί και το κρι κρι», σε εικονογράφηση της Μαίης Σταθοπούλου, το οποίο κυκλοφορεί στις 6 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Λίγα λόγια για...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

  «Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες συγγραφείς και μεταφραστές γράφουν για το μυθιστόρημα που τους αποκάλυψε τη Χώρα

«Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες συγγραφείς και μεταφραστές γράφουν για το μυθιστόρημα που τους αποκάλυψε τη Χώρα

«Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες και Ελληνίδες συγγραφείς και μεταφραστές μας αποκαλύπτουν το μυθιστόρημα που τους μύησε στην αχανή χώρα. Οι επιλογές τους κυμαίνονται από εφηβικά αναγνώσματα μέχρι ένα πολύ επίκαιρο (και μη λογοτεχνικό) βιβλί...

Κατασκοπικά μυθιστορήματα: Οι πρωτοπόροι, οι συνεχιστές, οι κορυφαίοι – Ένας συνοπτικός οδηγός με τα καλύτερα του τότε και του σήμερα

Κατασκοπικά μυθιστορήματα: Οι πρωτοπόροι, οι συνεχιστές, οι κορυφαίοι – Ένας συνοπτικός οδηγός με τα καλύτερα του τότε και του σήμερα

Επιλογή από τα καλύτερα κατασκοπευτικά μυθιστορήματα που έχουν κυκλοφορήσει τελευταία, συν λίγα παλαιότερα, από τα κορυφαία του είδους. Ταυτόχρονα, μια ευσύνοπτη μα πλήρης παρουσίαση της ιστορίας του είδους, μαζί με έναν αναστοχασμό πάνω στα όρια και τις συντεταγμένες του.

Γράφει η Χίλντα Παπαδημητρί...

Τι διαβάζουμε τώρα; 25 βιβλία λογοτεχνίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ή… μόλις

Τι διαβάζουμε τώρα; 25 βιβλία λογοτεχνίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ή… μόλις

Ο Οκτώβριος οδεύει προς το τέλος του, οι εκδότες έχουν ήδη βγάλει, ή βγάζουν αυτές τις μέρες, σημαντικά βιβλία που θα διαβαστούν και θα συζητηθούν τους μήνες που έρχονται. Επιλέξαμε ορισμένα από αυτά, ελληνικής και ξένης πεζογραφίας, κυρίως. Θα ακολουθήσουν, το επόμενο διάστημα, πολλά περισσότερα. 

Γράφ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

15 Δεκεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2023

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα, ποιήματα: Επιλογή 100 βιβλίων, ελληνικών και μεταφρασμένων, από τη βιβλιοπαραγωγή του 2023. Επιλογή: Συντακτική ομάδα της Book

ΦΑΚΕΛΟΙ