Σκέψεις γύρω από τα πιο αποτελεσματικά εκπαιδευτικά συστήματα στον κόσμο και αναπόφευκτες συγκρίσεις με το «ελληνικό παράδειγμα», με αφορμή το βιβλίο-μελέτη της Lucy Crehan «Φυτώρια ευφυΐας» (μτφρ. Μαρία Παπαηλιάδη, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης).

Του Σωτήρη Βανδώρου

Για το βιβλίο «Life 3.0» του Max Tegmark (μτφρ. Νίκος Αποστολόπουλος, εκδ. Τραυλός).

Του Σωτήρη Βανδώρου

Για το βιβλίο «Ο αλγόριθμος της Σοφίας» του Μανώλη Ανδριωτάκη (εκδ. Κριτική)

Του Σωτήρη Βανδώρου

Με αφορμή το «Γιατί οι Δανοί μεγαλώνουν τα πιο ευτυχισμένα παιδιά στον κόσμο» των Jessica Joelle Alexander & Iben Dissing Sandhal (εκδ. Διόπτρα)

Του Σωτήρη Βανδώρου

Ένα φάντασμα πλανιέται πάνω από τον κόσμο. Απειλεί τη δημοκρατία, την πολιτική σταθερότητα, την κοινωνική ειρήνη, την οικονομική ευημερία. Είναι το φάντασμα του λαϊκισμού… Ποτέ μέχρι τα τελευταία χρόνια διεθνώς οι αναφορές στο φαινόμενο αυτό δεν ήταν τόσο πυκνές κι ο τόνος ανησυχίας που τις συνόδευε τόσο οξύς. Τι είναι όμως στ’ αλήθεια ο λαϊκισμός; Συχνά εμφανίζεται λίγο-πολύ ως η αιτία όλων των δεινών. Σκεφτείτε ένα πολιτικό πρόβλημα. Δεν μπορεί, κάποιοι λαϊκιστές το έχουν προκαλέσει ή έστω, εμποδίζουν την επίλυσή του. Είναι αναντίλεκτο, λοιπόν, ότι στην κοινή χρήση της η λέξη χρησιμοποιείται συχνά ως πολεμική έννοια (προκειμένου να κακολογηθούν οι πολιτικοί αντίπαλοι ή και να απαξιωθούν αιτήματα φιλολαϊκής πολιτικής) ενώ ταυτόχρονα παρατηρούνται τάσεις υπερδιαστολής της (όμως αν «εξηγεί» τα πάντα τότε δεν εξηγεί τίποτα).

Του Σωτήρη Βανδώρου

Για άλλη μια φορά ερχόμαστε αντιμέτωποι με τον μεταρρυθμιστικό οίστρο ενός υπουργού Παιδείας ο οποίος, όπως τόσοι και τόσοι προκάτοχοί του, δείχνει αποφασισμένος να προχωρήσει σε σημαντικές αλλαγές στα πανεπιστήμια αγνοώντας τις έντονες και μαζικές αντιδράσεις της ακαδημαϊκής κοινότητας. Κι αυτό μολονότι η εμπειρία έχει δείξει ξανά και ξανά ότι εάν τα μέτρα δεν τύχουν ευρείας συναίνεσης από εκείνους που καλούνται να τα εφαρμόσουν θα αποτύχουν και αργά ή γρήγορα θα «ξηλωθούν». Εδώ, αντί να σας κουράσω με λεπτομερή σχόλια ειδικού ενδιαφέροντος θα αποπειραθώ μια λοξή ματιά σε ορισμένες από τις βασικότερες διαστάσεις των επιχειρούμενων αλλαγών (διά του σχετικού υπό κατάθεση νομοσχεδίου), αλλά κι ορισμένων «σταθερών» της ανώτατης εκπαίδευσης στην Ελλάδα, μέσω αναφοράς στην υπόθεση του Central European University (Πανεπιστήμιο Κεντρικής Ευρώπης, CEU) και σε σύγκριση με αυτό.

Του Σωτήρη Βανδώρου

Πρόκειται για τις περιπτώσεις εκείνες που ένας συλλογικός τόμος δεν αποτελεί απλώς «συστέγαση» κειμένων, αλλά συνεκτική, ενιαία πρόταση στην οποία συμπράττουν διαφορετικοί συντελεστές, αλληλοσυμπληρώνοντας ουσιωδώς ο ένας τον άλλον. 

Του Σωτήρη Βανδώρου

Εάν το πιο γνωστό έργο του Τζον Στούαρτ Μιλλ, το «Περί Ελευθερίας» (1859), εκφράζει την πλέον εμβληματική διατύπωση του πολιτικού φιλελευθερισμού του 19ου αιώνα, το δοκίμιό του «Για την υποτέλεια των γυναικών» (1869) αποτελεί την «ακραία» λογική του απόληξη.

Του Σωτήρη Βανδώρου

Εάν θέλουμε να ξεχωρίσουμε έναν παράγοντα ως τον πλέον σημαντικό σε κάτι τόσο περίπλοκο όσο ένα εκπαιδευτικό σύστημα ποιος θα ήταν αυτός; Το πρόγραμμα σπουδών; Οι παιδαγωγικές αρχές και μέθοδοι που εφαρμόζει; Ο γενικός προσανατολισμός του; Όχι, λέει ο Todd Whitaker, τίποτε από αυτά. Είναι η ποιότητα του εκπαιδευτικού.

Του Σωτήρη Βανδώρου 

Αρχές δεκαετίας του ’90. Η φινλανδή υπουργός Παιδείας επισκέπτεται τον Σουηδό ομόλογό της ο οποίος θα της πει ότι μέχρι το 2000 το σουηδικό εκπαιδευτικό σύστημα θα βρισκόταν στην κορυφή του κόσμου. Εκείνη θα του απαντήσει πως ο στόχος της δικής της χώρας είναι πολύ πιο μετριοπαθής. Της αρκεί να βρεθεί μπροστά από τη Σουηδία. Πράγματι, βάσει όλων των διεθνώς αποδεκτών κριτηρίων, μέσα σε λίγα χρόνια η Φινλανδία ξεπέρασε τη Σουηδία. Παρεμπιπτόντως, στους περισσότερους κρίσιμους δείκτες κατέκτησε κι εξακολουθεί να κατέχει την πρώτη θέση παγκοσμίως! 

Του Σωτήρη Βανδώρου

Του Σωτήρη Βανδώρου

Η μετατροπή της Χρυσής Αυγής από ασήμαντο γκρουπούσκουλο της εξτρεμιστικής δεξιάς σε κοινοβουλευτικό κόμμα με αυξανόμενη επιρροή πυροδότησε μια μικρή εκδοτική έκρηξη. Δημοσιογραφικά, δοκιμιακά κι επιστημονικά βιβλία επιχειρούν να μας εξοικειώσουν με όψεις του φαινομένου (πολιτική βία, άκρα δεξιά, εξτρεμισμός, η ίδια η ΧΑ κ.ο.κ.) και να προτείνουν ερμηνείες ή/και προτάσεις αντιμετώπισης. Το βιβλίο της ευρέως γνωστής ομότιμης καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Αθηνών Άννας Φραγκουδάκη, Ο εθνικισμός και η άνοδος της ακροδεξιάς, είναι ένα από τα πιο πρόσφατα και πιο ενδιαφέροντα· πιθανόν κι ένα από τα περισσότερο άνισα, αφού παρουσιάζει ταυτοχρόνως σημαντικές αρετές και σοβαρές αδυναμίες.

Με αφορμή τις δηλώσεις της Κικής Δημουλά

Του Σωτήρη Βανδώρου

Από το σάλο που ξέσπασε με τη δημοσίευση των γνωστών, πλέον, δηλώσεων της Κικής Δημουλά δεν μπορεί κανείς να προσπεράσει εύκολα τα μνησίκακα σχόλια που αυτές προκάλεσαν και τις επιθέσεις που δέχτηκε ως πρόσωπο –εν προκειμένω δεν θα είχα αντίρρηση να συνυπογράψω την ανακοίνωση στήριξης της Εταιρείας Συγγραφέων– ούτε από την άλλη μια στάση αναστολής της κριτικής ικανότητας ενώπιον της αυθεντίας – ακόμη και η ίδια προσεκτική αυτή ανακοίνωση αφήνει περιθώρια μιας τέτοιας ερμηνείας, όταν ενώ ορθά διαπιστώνει πως διακεκριμένες κι αγαπητές προσωπικότητες είναι αυτές που δέχονται και τις πιο αήθεις επιθέσεις, ταυτόχρονα επισημαίνει ότι αυτό γίνεται, μεταξύ άλλων, «χωρίς σεβασμό στην ιστορία και την προσφορά τους».

Μείζον γεγονός η έκδοση των απάντων του Αριστοτέλη. 

Του Σωτήρη Βανδώρου

Για τις «Στιγμές ΙΙ», τα αυτοβιογραφικά κείμενα - μαρτυρίες του Λεωνίδα Κύρκου που συμπληρώνουν τις δυο άλλες εκδόσεις («Στιγμές Ι» και «Στιγμές ΙΙΙ») και κυκλοφορούν από τις εκδόσεις της Εστίας. 

Του Σωτήρη Βανδώρου

Ή πώς η χώρα καταδικάζεται να γίνει φτωχή, ακόμη κι αν ελέγξει το χρέος της

Του Σωτήρη Βανδώρου

«Οι μικρές χώρες σήμερα, χώρες που δεν έχουν πετρέλαιο ή διαμάντια, έχουν ως δύναμή τους το ανθρώπινο κεφάλαιο. Η δύναμή μας είναι τα κεφάλια [των ερευνητών] μας τα οποία είναι πολλά», Άννα Διαμαντοπούλου, υπουργός Παιδείας (*1) 

Η αγορά κατακλύζεται πλέον από δεκάδες ψηφιακούς αναγνώστες (e-readers: συσκευές ανάγνωσης που έχουν δυνατότητα αποθήκευσης κι επεξεργασίας ηλεκτρονικών βιβλίων κι άλλων κειμένων). Με μικρή, μεγάλη ή διπλή οθόνη, με δυνατότητα διαβάσματος περιορισμένων ή πολλών τύπων αρχείων, με μικρή ή μεγάλη χωρητικότητα, με ηλεκτρονικό στυλό για σημειώσεις ή όχι, με παράλληλες λειτουργίες, ασύρματη σύνδεση με το διαδίκτυο, επικοινωνία με άλλες συσκευές κ.ο.κ.

Του Σωτήρη Βανδώρου

Στις θηριωδίες των Ναζί συμμετείχαν συνηθισμένοι άνθρωποι, που δεν ήταν ούτε σαδιστές, ούτε φανατικοί. Πώς εξηγείται; Μια εκτενής ανάλυση με αφορμή τα βιβλία «Ο Άιχμαν στην Ιερουσαλήμ - Έκθεση για την κοινοτοπία του κακού» της Ηannah Arendt (εκδ. Νησίδες) & «Το λαϊκό κράτος του Χίτλερ - Ληστεία, φυλετικός πόλεμος και εθνικοσοσιαλισμός» του Αly Götz (εκδ. Κέδρος).

[Στη φωτογραφία: Ο Άιχμαν κατά τη διάρκεια της δίκης του] 

Του Σωτήρη Βανδώρου

Βιβλία που αναφέρονται από τις έμφυλες σχέσεις μέχρι τη διεθνή πολιτική και αξίζουν της προσοχής μας. 

Του Σωτήρη Βανδώρου

Ο Παντελής Μπασάκος βρίσκει ακαταμάχητα τα πλεονεκτήματα του ψηφιακού διαβάσματος.

Του Σωτήρη Βανδώρου

Η Ιστορία, γραμμένη από πένες αντρών, υποτίμησε το «ασθενές φύλο». Όμως, στις μέρες μας, πλήθος μελετών ανασύρει από την αφάνεια γυναικεία επιστημονικά επιτεύγματα, ιστορικά απομνημονεύματα, ταξιδιωτικές εντυπώσεις.

Του Σωτήρη Βανδώρου