ti sxoleio theloume kentriki

Σκέψεις γύρω από τα πιο αποτελεσματικά εκπαιδευτικά συστήματα στον κόσμο και αναπόφευκτες συγκρίσεις με το «ελληνικό παράδειγμα», με αφορμή το βιβλίο-μελέτη της Lucy Crehan «Φυτώρια ευφυΐας» (μτφρ. Μαρία Παπαηλιάδη, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης).

Του Σωτήρη Βανδώρου

Όταν τον περασμένο Μάρτιο έκλεισαν τα σχολεία λόγω καραντίνας, οι δομές, οι διαδικασίες και, βεβαίως, οι άνθρωποι της εκπαίδευσης δοκιμάστηκαν. Παρακολουθήσαμε λογιών-λογιών αντιδράσεις. Πολλοί δάσκαλοι και καθηγητές έκαναν το αδύνατον δυνατόν να μεταφέρουν όσο γίνεται καλύτερα και γρηγορότερα τη διδασκαλία στην πλατφόρμα του υπολογιστή. Φρόντισαν να εκπαιδευτούν ταχύρρυθμα, ακόμη κι αν οι τεχνολογικές τους δεξιότητες δεν ήταν λαμπρές, «έσπασαν το κεφάλι τους» για το πώς θα «κρατήσουν» τους μαθητές σε αυτή την πρωτόγνωρη ψηφιακή «αίθουσα», έκαναν τα πάντα για να «βγει η ύλη». Τους είμαστε υπόχρεοι. Στον αντίποδα υπήρχαν κι εκείνοι που τα «στήλωσαν». «Δεν έχουμε καταρτιστεί», «δεν έχουμε ικανοποιητικό υπολογιστή ή/και σύνδεση», δεν, δεν, δεν. Βγήκαν στη φόρα και φοβικές αντιδράσεις, συνδυασμένες ενίοτε με άρωμα συνωμοσιολογίας. «Το διαδικτυακό μάθημα μόνον αθώο δεν είναι, αποτελεί σχέδιο για τον περιορισμό και την υποκατάσταση, τελικά, του εκπαιδευτικού προσωπικού».

Ποιος είναι ο σκοπός και ο ρόλος του σχολείου;

Με άλλα λόγια, το ταρακούνημα υπήρξε γερό, ενώ τουλάχιστον τη στιγμή που συντάσσονται αυτές οι γραμμές, η εκ νέου μετάπτωση, μερική ή ολική, από τη διά ζώσης στην ψηφιακή μάθηση εμφανίζεται πιθανή. Αυτό που ομολογώ δεν έχω καταλάβει είναι εάν η συθέμελη διατάραξη της εκπαιδευτικής ρουτίνας μάς έκανε να συνειδητοποιήσουμε ότι στ’ αλήθεια δεν έχουμε απαντήσει με σαφήνεια τι σχολείο θέλουμε. Πιο απλά δεν μπορώ να το θέσω: Ποιος είναι ο σκοπός και ο ρόλος του σχολείου; Σας φαίνεται τόσο στοιχειώδες ώστε δεν μπορεί παρά να είναι αυτονόητο; Παρακαλώ δώστε και σε μένα την απάντηση γιατί εξακολουθώ να είμαι μπερδεμένος. Ίσως η κατάσταση απορίας που έχω περιέλθει σχετίζεται με τη σύγκριση του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος που κάνω νοερώς με πέντε άλλα που αναλύει και αξιολογεί η Λούσι Κρέχαν στο βιβλίο της Φυτώρια ευφυΐας. Το καθένα τους είναι διαφορετικά οργανωμένο από τα υπόλοιπα, και, ναι, διαφέρουν και ως προς τους στόχους τους.

Ποιος είναι ο σκοπός και ο ρόλος του σχολείου; Σας φαίνεται τόσο στοιχειώδες ώστε δεν μπορεί παρά να είναι αυτονόητο; Παρακαλώ δώστε και σε μένα την απάντηση γιατί εξακολουθώ να είμαι μπερδεμένος.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Η συγγραφέας, με γερές σπουδές, εργαζόταν ως σχολική ψυχολόγος αλλά και δασκάλα νιώθοντας δυσφορία κι απογοήτευση. Κάτι είναι στραβά καμωμένο, κάτι δεν λειτουργεί στο αγγλικό εκπαιδευτικό σύστημα. Το φιλέρευνο πνεύμα της την οδήγησε σε συγκριτική μελέτη των εκπαιδευτικών συστημάτων τεσσάρων χωρών –Φινλανδία, Ιαπωνία, Σιγκαπούρη, Καναδάς– και μιας μεγα-πόλης, της Σαγκάης. Πήγε λοιπόν σε αυτούς τους προορισμούς και για κάμποσες εβδομάδες σε κάθε περίπτωση μπήκε στις σχολικές αίθουσες ως διδάσκουσα ή ως παρατηρήτρια, συναναστράφηκε μαθητές, γονείς και λειτουργούς της εκπαίδευσης και συνδύασε την πολύτιμη αυτή, εκ του σύνεγγυς, εμπειρία με τις θεωρητικές γνώσεις της. Το αποτέλεσμα συνοψίζεται στο βιβλίο της. Γιατί οι συγκεκριμένες επιλογές; Διότι την ίδια στιγμή που έχουμε να κάνουμε με πολύ διαφορετικές εκπαιδευτικές παραδόσεις και εκπαιδευτικά συστήματα, όλα τους εμφανίζουν εξαιρετικές επιδόσεις στο διαγωνισμό/πρόγραμμα Pisa που αξιολογεί τον λειτουργικό αλφαβητισμό των μαθητών των κρατών που μετέχουν σε αυτόν. Βεβαίως, πρόκειται για έναν διαγωνισμό η αξία του οποίου στην Ελλάδα έχει αμφισβητηθεί αρκετά, ιδίως από εκείνους που δεν ξέρουν περί τίνος ακριβώς πρόκειται (αλλά που για λόγους «αρχής» αντιτίθενται σε κάθε αξιολόγηση). Ίσως και οι επιδόσεις των Ελλήνων μαθητών να συμβάλλουν σε αυτό… Σε κάθε περίπτωση, η ίδια η συγγραφέας, η οποία πλέον εργάζεται ως ανεξάρτητη σύμβουλος εκπαίδευσης, αναγνωρίζει ότι τα αποτελέσματα στην Pisa δεν είναι το άπαν και δεν είναι δυνατόν να δώσουν μια εις βάθος κατανόηση του κάθε συστήματος. Δεν μπορούμε όμως να αδιαφορήσουμε για εκείνα στα οποία ο μέσος μαθητής εμφανίζεται να έχει κατακτήσει βασικές γνώσεις και δεξιότητες σε θεμελιώδη πεδία του επιστητού και, κυρίως, μπορεί να τις εφαρμόσει στην καθημερινότητά του.

shanghai

Σχολική τάξη στη Σανγκάη

Εδώ δεν σκοπεύουμε να διατρέξουμε ένα προς ένα τα πέντε εκπαιδευτικά συστήματα που παρουσιάζονται στο βιβλίο ως προς τις αρχές, τους σκοπούς και την οργάνωσή τους (προτρέπουμε όμως τον αναγνώστη να το κάνει). Θα προτιμήσουμε ελάχιστες επιλεκτικές αναφορές οι οποίες πότε ρητά πότε άρρητα σχετίζονται με την ελληνική σχολική συνθήκη. Ωστόσο, μια γενική παρατήρηση που προκύπτει εμφατικά από την ανάγνωση των Φυτώριων ευφυΐας είναι το πόσο βαθιά ριζωμένος είναι ο εκπαιδευτικός θεσμός στην κουλτούρα μιας κοινωνίας από την οποία δέχεται αποφασιστικές επιρροές (όντας ένα θεσμός που πέραν της στενά μαθησιακής του διάστασης αφορά την ίδια την κοινωνική αναπαραγωγή). Επομένως, είναι μάταιο να ψάχνει κάποιος για το ιδανικό εκπαιδευτικό μοντέλο που μπορεί να κοπιάρει και να εφαρμόσει σε μια άλλη κοινωνία. Κινδυνεύει να κάνει μια τρύπα στο νερό. Ο κάθε φιλόδοξος μεταρρυθμιστής έχει να κάνει μια πολύ απαιτητικότερη προεργασία: να μελετήσει προσεκτικά άλλα συστήματα, να εμπνευστεί από ορισμένα στοιχεία τους και να εκτιμήσει ποια από αυτά και με ποιες προσαρμογές είναι υποσχόμενα στην περίπτωση του δικού του συστήματος. Και πάλι, ωστόσο, το πράγμα είναι πιθανόν να αποτύχει, εάν όλα αυτά δεν συναρθρώνονται ως τμήματα ενός ξεκάθαρου κι ενιαίου σκοπού.

Μια γενική παρατήρηση που προκύπτει εμφατικά από την ανάγνωση των Φυτώριων ευφυΐας είναι το πόσο βαθιά ριζωμένος είναι ο εκπαιδευτικός θεσμός στην κουλτούρα μιας κοινωνίας από την οποία δέχεται αποφασιστικές επιρροές. Επομένως, είναι μάταιο να ψάχνει κάποιος για το ιδανικό εκπαιδευτικό μοντέλο που μπορεί να κοπιάρει και να εφαρμόσει σε μια άλλη κοινωνία.

Ας πάρουμε την περίπτωση της Σιγκαπούρης. Παρά το γεγονός ότι το εκπαιδευτικό της σύστημα έχει δεχθεί εδώ και καιρό σοβαρότατες επικρίσεις, στις οποίες εν μέρει έχει επιχειρήσει να προσαρμοστεί, εξακολουθεί και φέρει πολύ ισχυρά τη σφραγίδα του θεμελιωτή του ανεξάρτητου κράτους της Σιγκαπούρης, του αυταρχικού και ιδιοσυγκρασιακού Λι Κουάν Γιου. Δυο από τα σημαντικότερα γνωρίσματά του είναι η μονοδιάστατη προσήλωσή του σε οικονομικούς στόχους –η εκπαίδευση ως παράγοντας οικονομικής ανάπτυξης και ταυτόχρονα μείωσης της ανεργίας– και ο ελιτίστικος κι ανταγωνιστικός χαρακτήρας του. Έτσι, στη βάση ενός σχετικά περίπλοκου διαχωρισμού σε διαφορετικά επίπεδα, οι επαγγελματικές προοπτικές των δωδεκάχρονων μαθητών είναι ήδη σχεδόν προδιαγεγραμμένες. Η υποτιθέμενη ευφυΐα του καθενός ­­–στην πραγματικότητα: κυρίως το οικονομικό και πολιτισμικό κεφάλαιο των γονιών και τα σχετικά ιδιωτικά φροντιστήρια– τον κατευθύνει είτε σε περιζήτητες πανεπιστημιακές σχολές υψηλού κύρους είτε σε διαβαθμισμένες τεχνικές σπουδές που οδηγούν στα αντίστοιχα επαγγέλματα και μόνον. Έτσι, ενώ αυτοπαρουσιάζεται ως αξιοκρατικό, πρόκειται για ένα σύστημα χαρακτηριστικά άνισο και ταξικό. Θα θέλαμε να εφαρμόσουμε κάτι ανάλογο στην Ελλάδα; Ασφαλώς και όχι, διότι είναι εμπεδωμένη και μάλλον καθολικά αποδεκτή η κουλτούρα του εξισωτικού, δημοκρατικού σχολείου που στοχεύει, μεταξύ άλλων, στην ανοδική κοινωνική κινητικότητα για τους λιγότερο προνομιούχους.

Προσοχή όμως: Η μονοσήμαντη έμφαση στην οικονομική αποδοτικότητα παρήγαγε, με το τεράστιο, πάντως, κοινωνικό τίμημα που μόλις αναφέραμε, απτά αποτελέσματα. Η Σιγκαπούρη έχει ένα από τα υψηλότερα κατά κεφαλήν εισοδήματα στον κόσμο κι ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά ανεργίας. Στη χώρα μας, εντελώς αντίστροφα, η διασύνδεση της εκπαίδευσης με οικονομικούς στόχους εμφανίζεται στιγματισμένη διότι υποτίθεται ότι κάθε σχετική απόπειρα θα εμπορευματοποιούσε και, γενικότερα, θα ετερονομούσε το δημόσιο αγαθό της παιδείας. Τώρα, το γεγονός ότι τα ποσοστά ανεργίας των πτυχιούχων πανεπιστημίων καθώς, βέβαια, και η ετεροαπασχόλησή τους είναι τεράστια δείχνει να μη μας προβληματίζει. Σε μια περίοδο μάλιστα που οι τεχνικές και τεχνολογικές σπουδές ανατιμώνται παγκοσμίως, σε εμάς έχασαν την ορατότητα και την αυτοτέλειά τους διά της «απορρόφησης» των ΤΕΙ από τα πανεπιστήμια. Προς αποφυγήν παρεξήγησης, δεν εισηγούμαι να γίνουμε Σιγκαπούρη. Αναρωτιέμαι, όμως: αυτή η αδιαφορία για τη συσχέτιση σπουδών με την εργασία και την οικονομία σε τι ακριβώς έχει ωφελήσει; Μήπως δεν λειτουργούν μηχανισμοί ταξικής αναπαραγωγής που κατατάσσουν τους περισσότερο κοινωνικοοικονομικά ευνοημένους σε πολύ μεγαλύτερα ποσοστά στις πολυπόθητες σχολές; Αν πάρουμε στα σοβαρά τους δείκτες της Pisa, ούτε μορφώνονται ικανοποιητικά οι σημερινές γενιές ούτε σε μια δικαιότερη κοινωνία πορευόμαστε.

Lucy Crehan

Η Λούσι Κρέχαν σπούδασε ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, εργάστηκε ως σχολική ψυχολόγος και δίδαξε φυσικές επιστήμες σε αγγλικά γυμνάσια, για να ολοκληρώσει κατόπιν μεταπτυχιακές σπουδές στην εκπαιδευτική έρευνα και πολιτική στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ. Το επόμενο βήμα της ήταν μια διεθνής έρευνα για τα κορυφαία εκπαιδευτικά συστήματα στον κόσμο, που τα συμπεράσματά της αποτυπώθηκαν στα Φυτώρια ευφυΐας (Cleverlands, Unbound 2016). Έκτοτε εργάζεται ως ανεξάρτητη σύμβουλος εκπαίδευσης· με την ιδιότητα αυτή έχει προσφέρει τις υπηρεσίες της στη βρετανική κυβέρνηση, έχει συνεργαστεί με τον οργανισμό Education Development Trust και με το Διεθνές Ινστιτούτο Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού της UNESCO.

 

 

Ας αναλογιστούμε την περίπτωση της Φινλανδίας, τώρα, για την οποία η εκπαίδευση συνιστά μια εξαιρετικά σημαντική υπόθεση. Αυτό ανατρέχει στην ίδια την καταγωγή της εθνικής της ταυτότητας και αφήγησης, καθώς κατεξοχήν με γλωσσικά και φιλολογικά μέσα συγκροτήθηκε η «φινλανδικότητα» και διαχωρίστηκε το έθνος σαφώς από τη σουηδική, κυρίως, ιστορία κ.τ.λ. Αυτό αντανακλάται διαχρονικά και στο υψηλό κύρος που απολαμβάνει στη χώρα το επάγγελμα του εκπαιδευτικού. Πολλά θα μπορούσαν να ειπωθούν σχετικά με το θέμα μας, ξεχωρίζω ωστόσο ένα το οποίο κατεξοχήν τοποθετεί το σύστημα αυτό στον αντίποδα εκείνου της Σιγκαπούρης. Συγκεκριμένα, είναι ξεκάθαρος και υψηλής προτεραιότητας στόχος να μορφωθούν όλοι οι Φινλανδοί μαθητές και αυτό να γίνει χωρίς διαχωρισμούς. Προσοχή: για τον βορειοευρωπαϊκό αυτόν λαό, μορφώνομαι δεν σημαίνει περνάω τις τάξεις. Σημαίνει ότι έχω κατακτήσει γνώσεις και δεξιότητες που αναμένεται να έχω αφομοιώσει στο εκπαιδευτικό επίπεδο στο οποίο βρίσκομαι. Και τι γίνεται εάν είμαι «αδύναμος» μαθητής; Επειδή ακριβώς αυτή η αδυναμία δεν «χρεώνεται» στον ίδιο τον μαθητή και σε υποτιθέμενη υπολειμματική ευφυΐα, αλλά σε παράγοντες οικογενειακούς, κοινωνικούς, ψυχολογικούς ή συνδυασμό τους, το σχολείο αναλαμβάνει την ευθύνη να εντοπίσει και να επιλύσει τις όποιες μαθησιακές δυσκολίες, έχοντας στη φαρέτρα του μια σειρά από μέσα και διαδικασίες που δοκιμάζονται διαδοχικά μέχρι εξαντλήσεως, από τα πιο ήπια μέχρι τα πιο απαιτητικά, εφόσον χρειαστεί. Ένα πράγμα δεν κάνει το φινλανδικό σύστημα: δεν «χαρίζεται» στον ίδιο τον μαθητή. Θα μορφωθεί θέλει-δεν θέλει. Αυτό όχι μόνον διότι αναγνωρίζεται η μόρφωση ως αξία καθαυτή, αλλά επειδή επιπλέον θεωρείται μέσο για άρση των κοινωνικών ανισοτήτων.

Το εκπαιδευτικό μας σύστημα δεν έχει στόχο να μας μορφώσει, ούτε να συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη. Μάλλον έχει στόχο να μπουν όλοι στο πανεπιστήμιο και, ομολογουμένως, είναι στα πρόθυρα να τα καταφέρει.

Αλίμονο, δεν είμαι σε θέση να συγκρατήσω ένα μειδίαμα συγκρίνοντας αυτή τη στάση με εκείνη τη δημοφιλή στα καθ’ ημάς νοοτροπία που αυτοκατανοείται ως ευαίσθητη και επιεικής προς τα παιδιά που δεν έχουν καλές επιδόσεις, και δεν θέλει να τα «πιέσει», λες κι αυτό θα συνιστούσε τιμωρία. Έτσι αφήνονται στην τύχη τους, σωρεύοντας κενά κι αδυναμίες. Δεν πειράζει, όμως, μας λέει αυτή η προσέγγιση. Το πανεπιστήμιο οφείλει να τα υποδεχθεί, ακόμη κι αν στερούνται το υπόβαθρο της επιστήμης που φιλοδοξούν να σπουδάσουν. Κι αυτά περί βάσης εισαγωγής και τα τοιαύτα δεν είναι παρά εμπόδια που σκαρφίζονται «μοχθηροί νεοφιλελεύθεροι» όπως ξεσπάθωσε πριν από κάποιον καιρό γνωστός διανοούμενος. Ας μου συγχωρεθεί κι ένας τόνος υπερβολής, αλλά επανερχόμενος στην αρχική απορία μου, αναλογίζομαι ότι το εκπαιδευτικό μας σύστημα δεν έχει στόχο να μας μορφώσει ούτε να συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη. Μάλλον έχει στόχο να μπουν όλοι στο πανεπιστήμιο και, ομολογουμένως, είναι στα πρόθυρα να τα καταφέρει. Τα ΤΕΙ έγιναν ΑΕΙ, οι προσφερόμενες θέσεις τείνουν να είναι όσες και οι υποψήφιοι, τι καλά!

* Ο ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΝΔΩΡΟΣ είναι επίκουρος καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου. Τελευταίο του βιβλίο, η μελέτη «Σιωπηλό βλέμμα – Για την πολιτική θεωρία του Ρουσσό» (εκδ. Σαββάλας).


ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ από το ΒΙΒΛΙΟ

«Οι γονείς στην Ιαπωνία, και ιδίως οι μητέρες, θεωρείται ότι πρέπει να εμπλέκονται σε μεγάλο βαθμό στην εκπαίδευση των παιδιών, ενώ παίρνουν τον ρόλο τους πολύ στα σοβαρά. Στην Αγγλία, αν ένα παιδί ξενυχτάει μελετώντας για τις εξετάσεις του, η μαμά του θα μισανοίξει την πόρτα για να του θυμίσει ότι πρέπει να κοιμηθεί καλά το βράδυ. Στην Ιαπωνία είναι πιθανότερο να ξενυχτίσει κι αυτή μαζί του, για να του πηγαίνει κάθε τόσο κάτι να τσιμπολογάει. Μερικές μαμάδες, κατά την προετοιμασία για τις εξετάσεις, απαρνούνται κάτι που τους αρέσει πολύ –π.χ. το αγαπημένο τους φαγητό– σε ένδειξη αλληλεγγύης προς το παιδί τους, που πρέπει να κάνει κι αυτό θυσίες. Τα παιδιά νιώθουν έτσι το βάρος των προσδοκιών των γονιών τους, κάτι που λειτουργεί ως επιπλέον κίνητρο για να πετύχουν στο σχολείο. Η αποτυχία δεν έχει μόνο προσωπικό κόστος, αντανακλά αρνητικά σε ολόκληρη την οικογένεια» (σελ. 118). 


crehanΦυτώρια ευφυΐας
Ένα ταξίδι στα καλύτερα εκπαιδευτικά συστήματα του κόσμου
Lucy Crehan
Μτφρ. Μαρία Παπαηλιάδη
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 2019
Σελ. 384, τιμή εκδότη € 14,00 

 

 

 

finland
Σχολική τάξη στη Φιλανδία

 

singapore
Σχολική τάξη στη Σιγκαπούρη

 

canada
Σχολική τάξη στον Καναδά

 

japan
Σχολική τάξη στην Ιαπωνία

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Σε τι ξεχωρίζει ο καλός δάσκαλος

Σε τι ξεχωρίζει ο καλός δάσκαλος

Εάν θέλουμε να ξεχωρίσουμε έναν παράγοντα ως τον πλέον σημαντικό σε κάτι τόσο περίπλοκο όσο ένα εκπαιδευτικό σύστημα ποιος θα ήταν αυτός; Το πρόγραμμα σπουδών; Οι παιδαγωγικές αρχές και μέθοδοι που εφαρμόζει; Ο γενικός προσανατολισμός του; Όχι, λέει ο Todd Whitaker, τίποτε από αυ...

Κουμπούρες δεν υπάρχουν!

Κουμπούρες δεν υπάρχουν!

Του Σωτήρη Βανδώρου

Μια πολύτιμη, ψυχαναλυτική ματιά στο φαινόμενο της σχολικής αποτυχίας.

Κανένα βιβλίο, πόσω μάλλον ο μικρός θησαυρός με τον ευρηματικό τίτλο «Κουμπούρες δεν υπά...

Το καλύτερο σχολείο στον κόσμο

Το καλύτερο σχολείο στον κόσμο

Αρχές δεκαετίας του ’90. Η φινλανδή υπουργός Παιδείας επισκέπτεται τον Σουηδό ομόλογό της ο οποίος θα της πει ότι μέχρι το 2000 το σουηδικό εκπαιδευτικό σύστημα θα βρισκόταν στην κορυφή του κόσμου. Εκείνη θα του απαντήσει πως ο στόχος της δικής της χώρας είναι πολύ πιο μετριοπαθής. Της...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Πώς έφτασε το Ιράν ως εδώ; – Διαβάσαμε το πολυσυλλεκτικό γκράφικ νόβελ «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία», σε επιμέλεια Μαρζάν Σατραπί

Πώς έφτασε το Ιράν ως εδώ; – Διαβάσαμε το πολυσυλλεκτικό γκράφικ νόβελ «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία», σε επιμέλεια Μαρζάν Σατραπί

Το συλλογικό graphic novel «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία» (μτφρ. Στεφανία Γεωργάκη, εκδ. Επόμενος Σταθμός), υπό τη διεύθυνση της Μαρζάν Σατραπί, μια πολυσυλλεκτική καταγραφή της κατάστασης στο Ιράν σήμερα, εστιάζει στην ασφυκτική ζωή των γυναικών, ενώ αναδεικνύει και άλλες πλευρές του θεοκρατικού καθεστώτος. ...

«Δάφνες και πικροδάφνες» των Κεχαΐδη/Χαβιαρά, σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη

«Δάφνες και πικροδάφνες» των Κεχαΐδη/Χαβιαρά, σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη

Η θρυλική πολιτική σάτιρα «Δάφνες και πικροδάφνες» των Κεχαΐδη/Χαβιαρά, σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη, από το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Καλαμάτας.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός πως το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Καλαμάτας τιμά τ...

«Ένας Αιγύπτιος, ένας Βαβυλώνιος και ένας Βίκινγκ μπαίνουν σε ένα μπαρ» του Θεόδωρου Παπακώστα – Μιλώντας για την ιστορία και τη μυθολογία με μια φίλη στο ποτό σας

«Ένας Αιγύπτιος, ένας Βαβυλώνιος και ένας Βίκινγκ μπαίνουν σε ένα μπαρ» του Θεόδωρου Παπακώστα – Μιλώντας για την ιστορία και τη μυθολογία με μια φίλη στο ποτό σας

Για το δοκίμιο εκλαϊκευμένης ιστορίας του Θεόδωρου Παπακώστα «Ένας Αιγύπτιος, ένας Βαβυλώνιος και ένας Βίκινγκ μπαίνουν σε ένα μπαρ» (εκδ. Key Books).

Γράφει ο Σόλωνας Παπαγεωργίου

Στο δοκίμιο του ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ σε πρόζα και στίχο» του Βρασίδα Καραλή (προδημοσίευση-βίντεο)

«Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ σε πρόζα και στίχο» του Βρασίδα Καραλή (προδημοσίευση-βίντεο)

Προδημοσιεύση αποσπάσματος από το βιβλίο του Βρασίδα Καραλή «Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ» (μτφρ. Σοφία Τρουλλινού), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Petites Maisons. Μαζί, ένα πολύ προσωπικό βίντεο με τον συγγραφέα στο Σίδνεϊ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

«Η κοιλάδα της αταξίας» του Φρήντριχ Ντύρρενματτ (προδημοσίευση)

«Η κοιλάδα της αταξίας» του Φρήντριχ Ντύρρενματτ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Φρήντριχ Ντύρρενματτ [Friedrich Dürrenmatt] «Η κοιλάδα της αταξίας» (σε νέα μτφρ. του Βασίλη Πατέρα, με επίμετρο της Πελαγίας Τσινάρη), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

«Με στέβια και αγαύη» του Γιώργου Μπουρονίκου (προδημοσίευση)

«Με στέβια και αγαύη» του Γιώργου Μπουρονίκου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βραβευμένο θεατρικό του Γιώργου Μπουρονίκου «Με στέβια και αγαύη», το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΖΕΝΙΕ: Συγγνώμη που θα ρωτήσω: Παιδιά δεν έχε...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; Πέντε κλασικά «τούβλα» για ένα μακρύ αναγνωστικό καλοκαίρι

Τι διαβάζουμε τώρα; Πέντε κλασικά «τούβλα» για ένα μακρύ αναγνωστικό καλοκαίρι

Ουγκό, Σταντάλ, Αν Μπροντέ, Αραγκόν και Αγκάθα Κρίστι: Πέντε κλασικά «τούβλα», πολυσέλιδα και βαριά, που στηρίζουν το μακρύ ελληνικό καλοκαίρι μας.

Γράφει η Φανή Χατζή

Πέντε χορταστικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα, βαρι...

Τι διαβάζουμε τώρα; 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που επανεκδόθηκαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που επανεκδόθηκαν πρόσφατα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας, πρόσφατα και παλιότερα, που εκδόθηκαν το προηγούμενο διάστημα.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας, πρόσφατα και παλιότερα, που εκδόθηκαν το προηγούμενο διάστημα, φέρνουν ξανά στις πρ...

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας, απλοί άνθρωποι, λοξές αφηγήσεις: Οκτώ ελληνικά μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και ξεχωρίζουν

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας, απλοί άνθρωποι, λοξές αφηγήσεις: Οκτώ ελληνικά μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και ξεχωρίζουν

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας ξεδιπλώνονται, ο παραλογισμός εισβάλλει, οι «απλοί» άνθρωποι παλεύουν κόντρα στις εξελίξεις, τους Άλλους και τους ίδιους τους εαυτούς τους – αυτά και πολλά ακόμα συναντάμε σε οκτώ μυθιστορήματα από Έλληνες συγγραφείς που κυκλοφόρησαν πρόσφατα.

Γράφει ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ