alt

Επτά υπεύθυνοι νέων (ή και λιγότερο νέων) εκδοτικών σειρών απαντούν στις ερωτήσεις μας και δίνουν το στίγμα τους αλλά και το πλαίσιο μέσα στο οποίο κινείται η κάθε «σειρά».

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Το τελευταίο διάστημα έχουν πυκνώσει οι προσπάθειες οργάνωσης και παρουσίασης νέων εκδοτικών σειρών. Εκδοτικών σειρών που περιλαμβάνουν είτε γνωστούς συγγραφείς και κλασικά και αναγνωρίσιμα (ή λιγότερο αναγνωρίσιμα) κείμενα πεζογραφίας είτε στηρίζονται στη σύγχρονη παραγωγή και προτείνουν νέους και αμετάφραστους συγγραφείς.

Οι νέες εκδοτικές σειρές, που κατά καιρούς προστίθενται και στελεχώνουν τον κατάλογο κάθε εκδότη, μοιάζουν με τα νέα κλαδιά ενός δέντρου. Μέσω αυτών, το δέντρο επεκτείνεται κι απλώνει τα φύλλα του, μεγαλώνει και βαθαίνει τον ίσκιο του και, φυσικά, παράγει καρπούς. Ο υπεύθυνος κάθε εκδοτικής σειράς οφείλει να έχει εποπτεία του αντικειμένου, αγάπη για τους συγγραφείς και τα κείμενα και ιδιαίτερη μέριμνα για το τελικό αποτέλεσμα. 

Επτά άνθρωποι του χώρου του βιβλίου, υπεύθυνοι σημαντικών αλλά και φιλόδοξων νέων σειρών, –Νίκος Αργύρης, «Σύγχρονη ξένη πεζογραφία» (Ίκαρος), Ελένη Κεχαγιόγλου, «Sub Rosa» (Πατάκης), Γιάννης Λειβαδάς, «Νήματα» (Εξάντας), Ηλίας Μαγκλίνης, «Τα Κλασικά» (Ψυχογιός), Γρηγόρης Μπέκος, «Συγγραφείς απ’ όλο τον κόσμο» (Καστανιώτης), Ζωή Μπέλλα, «Aldina» (Gutenberg), Δημήτρης Στεφανάκης, «Μεγάλες Αφηγήσεις» (Μεταίχμιο)– απάντησαν* σε πέντε, λίγο ως πολύ κοινές ερωτήσεις, για την ταυτότητα της κάθε σειράς καθώς και τον δικό τους ρόλο μέσα σ’ αυτή.

* Οι απαντήσεις των ερωτηθέντων παρατίθενται με αλφαβητική σειρά.

 

alt

Ποια είναι τα κοινά χαρακτηριστικά των βιβλίων που φιλοξενούνται στη σειρά που διευθύνετε;

Το βασικότερο κριτήριο για την επιλογή τους είναι η ανάγνωσή τους να ενθουσιάζει εμάς τους ίδιους ως αναγνώστες. Mόνο έτσι ένας εκδότης μπορεί με ειλικρίνεια να στηρίξει και να προωθήσει έναν συγγραφέα και τα βιβλία του.

Η σειρά σύγχρονης ξένης πεζογραφίας που ξεκίνησε ο Ίκαρος το 2013 έχει ως σκοπό να προτείνει κείμενα από νέους, αμετάφραστους συγγραφείς, στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό. Πρόκειται πρωτίστως για βιβλία που χαρακτηρίζονται από την λογοτεχνική τους διάσταση (literary fiction), σε αντίθεση με άλλα είδη λογοτεχνίας, όπως τα θρίλερ, αστυνομικά, εμπορική λογοτεχνία κ.α. Το βασικότερο κριτήριο για την επιλογή τους είναι η ανάγνωσή τους να ενθουσιάζει εμάς τους ίδιους ως αναγνώστες. Θεωρώ ότι μόνο έτσι ένας εκδότης μπορεί με ειλικρίνεια να στηρίξει και να προωθήσει έναν συγγραφέα και τα βιβλία του, κερδίζοντας ταυτόχρονα την εμπιστοσύνη του αναγνωστικού κοινού. Η σειρά του Ίκαρου, έχει ήδη στα λίγα χρόνια ζωής της, καταφέρει ακριβώς αυτό πιστεύω.

Το ιδιαίτερο στίγμα μιας σειράς διαμορφώνεται τόσο από τους τίτλους που θα ενταχθούν σ’ αυτήν όσο και από μια αισθητική ταυτότητα που θα φέρει η όλη σχεδίαση των βιβλίων. Εσείς πού δίνετε μεγαλύτερη έμφαση;

Μια σειρά λογοτεχνίας, ή μια σειρά γενικότερα, διαμορφώνεται πιστεύω κυρίως από την επιλογή των κειμένων της. Πρώτα έρχεται το περιεχόμενο, και μετά το περιτύλιγμα, ή παρουσίαση. Και όταν μιλάμε για το περιεχόμενο, ναι μεν όλα ξεκινάνε από το πρωτογενές υλικό του συγγραφέα, αλλά υπάρχουν τόσοι ακόμα παράγοντες που παίζουν σημαντικό ρόλο, όπως η μετάφραση ή η επιμέλεια των κειμένων. Στην σειρά λογοτεχνίας του Ίκαρου δίνουμε ακριβώς την ίδια βαρύτητα σε αυτά. Έχουμε την χαρά και την τιμή να συνεργαζόμαστε με εξαιρετικούς μεταφραστές και μεταφράστριες, των οποίων η δουλειά συμβάλει απόλυτα στην αρτιότητα των βιβλίων που εκδίδουμε. Μια λογοτεχνική σειρά όμως, σίγουρα θέλει και μια αισθητική ταυτότητα που θα την «ντύσει» αρμονικά, θα την κάνει να ξεχωρίσει από την υπόλοιπη παραγωγή και θα την καθιερώσει στα μάτια των αναγνωστών. altΞεκινώντας τη σειρά στον Ίκαρο πριν 6 χρόνια θέλαμε να ξεφύγουμε από την τετριμμένη παρουσίαση φωτογραφικών εξωφύλλων που κυριαρχούν μέχρι σήμερα στην ελληνική εκδοτική παραγωγή, και να προτείνουμε κι εκεί κάτι καινούργιο. Κάπως έτσι ανακαλύψαμε τη δουλειά του Χρήστου Κούρτογλου και ξεκίνησε μια πολύ γόνιμη συνεργασία, στην εικονογράφηση και τον σχεδιασμό των εξωφύλλων της σειράς. 

Στη σειρά σας φιλοξενείτε τίτλους από τη σύγχρονη εκδοτική παραγωγή. Πιστεύετε ότι το ρίσκο για εσάς είναι μεγαλύτερο (σε σχέση με σειρές που φιλοξενούν κλασικούς τίτλους); Έχετε κάνει επιλογές τίτλων που δεν σας «βγήκαν»;

Δεν γνωρίζω αν το ρίσκο είναι μεγαλύτερο, σίγουρα πάντως η πρόκληση είναι μεγαλύτερη. Για να κάνεις μια σειρά κλασικής λογοτεχνίας, όταν υπάρχουν ήδη τόσες διαφορετικές στην αγορά, πρέπει να έχεις να προτείνεις κάτι καινούργιο. Επίσης σίγουρα έχεις ενδείξεις και στοιχεία, για το ποιοι τίτλοι είναι πιο εμπορικοί από άλλους. Με αυτή την έννοια, ναι ίσως το ρίσκο στην σύγχρονη λογοτεχνική παραγωγή να είναι μεγαλύτερο. Πολλούς από τους τίτλους που έχουμε επιλέξει να εντάξουμε στη σειρά μας, τους έχουμε κλείσει πολύ πριν κυκλοφορήσει ακόμα και η πρωτότυπη έκδοση, χωρίς να έχουμε καμία εικόνα πωλήσεων σε άλλες χώρες, κριτικές από τον διεθνή τύπο κ.τ.λ., βασιζόμενοι μόνο και μόνο στην αξία του χειρόγραφου (π.χ. ο Anthony Marra με τον Αστερισμό ζωτικών φαινομένων). Σίγουρα δεν έχουν όλοι οι τίτλοι την ίδια τύχη, και υπάρχουν βιβλία που δεν είχαν την αναμενόμενη πορεία. Οι λόγοι δεν είναι πάντα οι ίδιοι, και δεν νομίζω ότι μπορεί κανείς με σιγουριά να προβλέψει την εμπορική επιτυχία ή αποτυχία ενός βιβλίου. Σε κάθε περίπτωση όμως, από τη στιγμή που εκδίδουμε έναν συγγραφέα και το βιβλίο του, σημαίνει πως πιστεύουμε σε αυτό.

Τι αποτελεί για εσάς μεγαλύτερη πρόκληση: ένας αμετάφραστος μέχρι στιγμής συγγραφέας ή μια μετάφρασης νέου βιβλίου γνωστού συγγραφέα;

Νομίζω πως η ερώτηση θα έπρεπε να απευθύνεται στους μεταφραστές!

Θέλετε να μας πείτε ορισμένους τίτλους που θα κυκλοφορήσουν τους επόμενους μήνες;

Ετοιμάζεται και κυκλοφορεί πολύ σύντομα το μυθιστόρημα της Katerina Tuckova, Οι θεές της Ζίτκοβα, σε μετάφραση από τα τσεχικά του Κώστα Τσίβου. Επίσης, ετοιμάζεται το βραβευμένο με το βραβείο Goncourt πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα, Μεγάλος αδερφός, του Γάλλου Mahir Guven, σε μετάφραση Λίζυς Τσιριμώκου.

alt

Ποια είναι τα κοινά χαρακτηριστικά των βιβλίων που φιλοξενούνται στη σειρά που διευθύνετε;

Επιδίωξη της σειράς είναι να ανασύρει από τη λήθη, ή να ξαναφέρει στο προσκήνιο, να συστήσει ή να επανασυστήσει μυθιστορήματα (κυρίως) —το είδος που συνδέθηκε με την εμφάνιση των νεωτερικών κοινωνιών, μετά τον 18ο αιώνα— τα οποία δεν θα τα θαυμάζουμε μόνο ως αριστουργήματα του λογοτεχνικού κανόνα, αλλά θα τα αγαπήσουμε ως κλασικά.

Τα βιβλία της σειράς sub rosa είναι, όπως υπονοείται και από την ονομασία της, λογοτεχνικά έργα που βρίσκονταν «υπό το ρόδο», δηλαδή «υπό εχεμύθεια»: σημαντικοί τίτλοι σημαντικών συγγραφέων του 19ου και του 20ού αιώνα από την Ευρώπη και την Αμερική κυρίως, αν και όχι μόνο, που είτε είναι γνωστοί μόνο στους «μύστες» καθώς ουδέποτε έχουν μεταφραστεί στη γλώσσα μας, είτε βρίσκονται εκτός κυκλοφορίας, οπότε δεν μπορεί κανείς πλέον να τους απολαύσει και το προνόμιο παραμένει αποκλειστικότητα των αναγνωστών που είχαν την τύχη να τους διαβάσουν παλιότερα. Φιλοδοξία της σειράς δεν είναι η διαμόρφωση μιας φιλολογικής «κλασικής βιβλιοθήκης»· επιδίωξη της σειράς είναι να ανασύρει από τη λήθη, ή να ξαναφέρει στο προσκήνιο, να συστήσει ή να επανασυστήσει μυθιστορήματα (κυρίως) —το είδος που συνδέθηκε με την εμφάνιση των νεωτερικών κοινωνιών, μετά τον 18ο αιώνα— τα οποία δεν θα τα θαυμάζουμε μόνο ως αριστουργήματα του λογοτεχνικού κανόνα, αλλά θα τα αγαπήσουμε ως κλασικά σύμφωνα με τον ορισμό του Ίταλο Καλβίνο, επειδή «ασκούν μια ιδιαίτερη επίδραση τόσο όταν επιβάλλονται ως αλησμόνητα όσο και όταν κρύβονται στις πτυχές της μνήμης με τη μορφή του συλλογικού ή ατομικού ασυνείδητου». Υπ’ αυτή την έννοια, τα βιβλία που επιλέγουμε υπακούουν στην πεποίθηση ότι η κλασική λογοτεχνία είναι μια σύγχρονη υπόθεση, και όχι μουσειακής αξίας, και σε αυτό συμβάλλει επίσης ο σχεδιασμός των εξωφύλλων από τον Πάρι Μέξη.

Οι μεταφράσεις στα ελληνικά των βιβλίων της σειράς, μας ενδιαφέρει να γίνονται με τρόπο που δεν θα προδώσει το ύφος του πρωτοτύπου και θα το αποδώσει με τρόπο λειτουργικό για τον Έλληνα αναγνώστη. Κάθε τόμος της σειράς ολοκληρώνεται με Επίμετρο. Επιλέχθηκαν τα Επίμετρα αντί των Εισαγωγών, διότι πρόθεση των κειμένων αυτών (που τοποθετούν συγγραφέα και έργο στον τόπο και στον χρόνο, αναφέρονται στη διαδρομή τους και στη σημασία τους και δίνουν τα ερμηνευτικά «κλειδιά» που καταδεικνύουν γιατί προτείνεται η ανάγνωσή του συγκεκριμένου βιβλίου σήμερα) δεν είναι να αποτελέσουν «πλοηγό ανάγνωσης» προκαταλαμβάνοντας τον αναγνώστη μόλις ανοίξει το βιβλίο, αλλά να λειτουργήσουν συμπληρωματικά στην εκ μέρους του πρόσληψη του έργου.

altΤα λογοτεχνικά έργα της σειράς μάς δείχνουν μια όψη του κόσμου όπως ήταν παλιότερα (π.χ., την προεπαναστατική Ρωσία στον δρόμος προς την Επανάσταση ο Γκόρκι· την εποχή διαμόρφωσης της αμερικανικής κουλτούρας ο Τουέιν και τη διαφοροποίησή της από τη βρετανική· το Λονδίνο στις αρχές του 20ού αιώνα ο Μπέννετ και το κυνήγι της «γνησιότητας» στο χρηματιστήριο της τέχνης), ανασυστήνουν για χάρη μας την πορεία του ανθρώπου προς το σήμερα, αυξάνουν την εκ μέρους μας έκπληξη για το γεγονός ότι οι ανθρώπινες σχέσεις και οι κοινωνικές συνθήκες είναι σύνθετες και, ενίοτε, αμφισβητούν την πραγματικότητα (ή την άποψη που έχουμε για αυτή) με ανελέητο χιούμορ.

Το ιδιαίτερο στίγμα μιας σειράς διαμορφώνεται τόσο από τους τίτλους που θα ενταχθούν σ’ αυτήν όσο και από μια αισθητική ταυτότητα που θα φέρει η όλη σχεδίαση των βιβλίων. Εσείς πού δίνετε μεγαλύτερη έμφαση;

Σε κάθε έκδοση συνυπάρχει το περιεχόμενο με τη μορφή του βιβλίου. Μετά την προσεκτική επιλογή του τίτλου, την αξιόλογη μετάφρασή του στα ελληνικά και μια διόρθωση που δεν ισοπεδώνει το λογοτεχνικό έργο, ζητούμενο είναι το κείμενο να παρουσιαστεί σε μορφή που θα αποδίδει καλύτερα το περιεχόμενό του: η καλοσχεδιασμένη σελίδα, η οποία θα διευκολύνει τον αναγνώστη να αφοσιωθεί απερίσπαστος σε ό,τι διαβάζει. Η επιλογή του σχήματος της σελίδας, η γραμματοσειρά του κειμένου (τα γράμματα έχουν όγκο, τόνο και χαρακτήρα, όπως ακριβώς οι λέξεις και οι προτάσεις), το διάστιχο, αλλά και το χαρτί του βιβλίου λειτουργούν όπως η επιλογή της κορνίζας για ένα ζωγραφικό έργο που μπορεί να το αναδείξει ή να το εξαφανίσει. 

Η εκδοτική σας σειρά βασίζεται σε τίτλους, όπου το οικονομικό ρίσκο είναι μικρότερο και η ποιότητα των τίτλων αναγνωρισμένη. Ανησυχείτε για κάποιες επιλογές τίτλων που ίσως δεν σας «βγουν»; 

Τα βιβλία εκδίδονται για να διαβαστούν, για να συναντήσουν δηλαδή τους αναγνώστες τους. Ασφαλώς και μας ενδιαφέρει να μην αποδειχτούν φρούδες οι ελπίδες μας. Σημειωτέον, πάντως, ότι πρόκειται για βιβλία που, ως κλασικά, είναι κατεξοχήν long seller. 

altΤι αποτελεί για εσάς μεγαλύτερη πρόκληση: ένας αμετάφραστος μέχρι στιγμής τίτλος ή μια πρόταση νέας μετάφρασης σε γνωστό έργο;

Μεγαλύτερη πρόκληση αποτελούν οι αμετάφραστοι τίτλοι. Τα βιβλία που εξακολουθούν να κατακτούν τους αναγνώστες διεθνώς, διότι ακριβώς εξακολουθούν να επικοινωνούν με την ανθρώπινη κατάσταση χάρη στον διεισδυτικό τρόπο της σπουδαίας λογοτεχνίας, αλλά δεν έχουν ακόμη εμφανιστεί στην ελληνική γλώσσα. Παρόλα αυτά, διόλου τυχαία πρώτο βιβλίο της σειράς ήταν Οι Αρταμάνοφ του Γκόρκι σε μετάφραση του Άρη Αλεξάνδρου, μια σπουδαία μετάφραση «χαμένη» επί χρόνια σε έναν συλλογικό τόμο του 1959, που πλέον κυκλοφορεί αυτοτελώς όπως το δικαιούται − ίσως, μια έμμεση δήλωση για τη μεγάλη σημασία που έχει για τη subrosaη καλή μετάφραση ενός έργου. 

Θέλετε να μας πείτε ορισμένους τίτλους που θα κυκλοφορήσουν τους επόμενους μήνες;

Σύντομα, θα εκδοθεί για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα το Θαμμένος ζωντανός. Μια ιστορία του καιρού μας (1908) του Βρετανού Άρνολντ Μπέννετ (1867-1931), σε μετάφραση Μαργαρίτας Ζαχαριάδου. Ένα μυθιστόρημα που ο Χ.Λ. Μπόρχες είχε ξεχωρίσει και είχε συμπεριλάβει στη σειρά «Biblioteca personal» για τις εκδόσεις Hyspamérica −όπου του είχε ζητηθεί να προτείνει τα 100 απαραίτητα βιβλία για κάθε βιβλιοθήκη−, δεδομένου ότι θεωρούσε τον Μπέννετ άξιο επίγονο του Ντίκενς.

Πρόκειται για ένα ξεκαρδιστικό μυθιστόρημα, που διαβάζεται όντως απνευστί και, με φόντο το μητροπολιτικό Λονδίνο στις αρχές του 20ού αιώνα, εστιάζει σε έναν διάσημο ζωγράφο, που απεχθάνεται τη δημοσιότητα και δεν τον έχει δει ποτέ κανείς. Οπότε, όταν πεθαίνει ο μπάτλερ του, δεν δυσκολεύεται να πείσει πως ο θανών ήταν ο ζωγράφος, και να ζήσει έκτοτε τη ζωή του μπάτλερ του. Είναι ωστόσο δυνατόν να ζήσεις «θαμμένος ζωντανός»; Πόσο θα αντισταθεί στην επιθυμία να ζωγραφίζει; Και αν ζωγραφίσει, πώς θα αντέξει να μην κερδίζει το διεθνές ενδιαφέρον η κάθε πινελιά του; Το χρηματιστήριο της τέχνης συνδέεται με το όνομα του καλλιτέχνη ή την ποιότητα του έργου του; Ο άνθρωπος χρειάζεται τη δόξα ή την αποδοχή της αγάπης; Τέτοια ζητήματα διερευνά ο Μπέννετ, που και τον ίδιο, αν και με άλλον τρόπο από ό,τι τον ήρωά του, τον «έθαψε ζωντανό» ο Κύκλος του Μπλούμσμπερι, παρόλο που αγαπήθηκε πολύ από τους αναγνώστες της εποχής του − παρά ταύτα, το έργο του στα μεταπολεμικά χρόνια ξανακέρδισε την προσοχή.

Το φθινόπωρο θα ανακοινώσουμε τους επόμενους τίτλους της σειράς που, πλην της αγγλικής, της αμερικανικής και της ρωσικής λογοτεχνίας, θα στεγάσει και λογοτεχνικά έργα άλλων χωρών.

alt

Ποια είναι τα κοινά χαρακτηριστικά των βιβλίων που φιλοξενούνται στη σειρά που διευθύνετε;

Το κοινό χαρακτηριστικό είναι ένα. Η προσφορά μια έτερης κειμενικής αισθητικής, μιας παιδείας δηλαδή, που τείνει προς τις πτυχές της σκέψης και της λογοτεχνίας οι οποίες μολονότι είναι αναγνωρισμένες και ο ρόλος τους είναι αποδεδειγμένα αποφασιστικός, δεν διακινούνται τόσο συχνά όσο θα περίμενε ίσως κανείς.

Το κοινό χαρακτηριστικό είναι ένα. Η προσφορά μια έτερης κειμενικής αισθητικής, μιας παιδείας δηλαδή, που τείνει προς τις πτυχές της σκέψης και της λογοτεχνίας οι οποίες μολονότι είναι αναγνωρισμένες και ο ρόλος τους είναι αποδεδειγμένα αποφασιστικός, δεν διακινούνται τόσο συχνά όσο θα περίμενε ίσως κανείς. Όλα αυτά βεβαίως, στα πλαίσια μίας εκδοτικής συνεννόησης. Ως υπεύθυνος της σειράς λειτουργώ μέσα στον κύκλο των δυνατοτήτων και των δυνάμεων του εκδοτικού οίκου.

Ο Εξάντας επαναδιαμορφώνεται σε δύο άξονες, τη Λευκή Σειρά και τα Νήματα. Όσον με αφορά, οι εκδοτικές επιλογές οφείλουν να είναι εξίσου στιβαρές όσο και γόνιμες, να είναι εξίσου διαμορφωτικές όσο και απολαυστικές, ένεκα που γίνεται λόγος για σειρά και όχι για τη συνολική παραγωγή ενός εκδοτικού οίκου. Είμαι της γνώμης πως το πρώτο πράγμα που πρέπει να αποφεύγει κανείς σε αυτόν τον χώρο είναι η επιδειξιομανία, τόσο μιας λογιότητας όσο και μιας ποιοτικολαγνείας που στερούνται ακόμη και τα βασικά ενός αποψιακού λόγου, η οποία δεν είναι τυχαίο πως ευρύτερα προσδιορίζει την προβολή και την προώθηση εκδόσεων δίχως εντέλει να αντικατοπτρίζει το υλικό το οποίο πρεσβεύουν ως βιβλία που τίθενται σε κυκλοφορία. Όσα προανέφερα συνθέτουν και εναρμονίζουν, αν θέλετε, τον εκδοτικό χαρακτήρα των Νημάτων

Το ιδιαίτερο στίγμα μιας σειράς διαμορφώνεται τόσο από τους τίτλους που θα ενταχθούν σ’ αυτήν όσο και από μια αισθητική ταυτότητα που θα φέρει η όλη σχεδίαση των βιβλίων. Εσείς πού δίνετε μεγαλύτερη έμφαση; 

Αποκλειστικά στο περιεχόμενου κάθε βιβλίου. Αυτό σημαίνει πως η αισθητική κάθε έκδοσης λαμβάνεται υπόψη στον βαθμό που ουδείς θα ήθελε να εκδώσει μία σειρά κακοτυπωμένων και αισθητικά άνευρων βιβλίων. Ουκ ολίγες ωστόσο οι περιπτώσεις που οι, από αισθητικής πλευράς, εκδόσεις των «προθηκών» περιέχουν κείμενα, πρωτότυπα ή μεταφράσεις, που αδυνατούν να σταθούν από μόνα τους σε ένα, άνω του μετρίου, επίπεδο λογοτεχνίας ή επινοητικότητας. Η τυπογραφική αισθητική που χρησιμοποιείται για να εκβιάσει ή να επηρεάσει την κρίση του περιεχομένου ενός βιβλίου, αγγίζει την πρακτική που ακολουθούν τόσο τα πολιτικά όσο και τα λογοτεχνικά επιτελεία προπαγάνδας. Ιδιαιτέρως επιμελημένα βιβλία συχνά περιέχουν όχι ιδιαίτερα σημαντικά κείμενα και δεν είναι λίγα τα σημαντικά κείμενα που εκδίδονται με πενιχρά μέσα. Εν ολίγοις πιστεύω πως η ανάγκη εμφάνισης ισχυρού περιεχομένου είναι μακράν πιο επιτακτική από την περιτεχνία της κατασκευής ενός βιβλίου. 

altΗ εκδοτική σας σειρά θα βασιστεί σε τίτλους από τη σύγχρονη εκδοτική παραγωγή αλλά και σε κάποιους παλαιότερους, για τους οποίους το οικονομικό ρίσκο είναι μικρότερο και η ποιότητα των τίτλων αναγνωρισμένη. Ανησυχείτε για κάποιες επιλογές τίτλων που ίσως δεν σας «βγουν»;

Δεν ανησυχώ διόλου. Είμαι απολύτως βέβαιος για την πορεία που θα έχει κάθε βιβλίο της σειράς ξεχωριστά. Τα Νήματα είναι μία σειρά αντιστικτική, αυτό σημαίνει πως το παλαιότερο υποστηρίζει το νεότερο και το νεότερο επαναφέρει το παλαιότερο, τουλάχιστον για όσο διάστημα παραμείνω υπεύθυνος της σειράς αυτής∙ η οποία εύχομαι να εμπλουτιστεί με πρωτότυπες εργασίες Ελλήνων δοκιμιογράφων, μελετητών και συγγραφέων.

Τι αποτελεί για εσάς μεγαλύτερη πρόκληση: ένας αμετάφραστος μέχρι στιγμής τίτλος ή μια πρόταση νέας μετάφρασης σε γνωστό έργο;

Η έκδοση ενός σημαντικού έργου που εξακολουθεί αμετάφραστο, τόσο για τα Νήματα όσο και για τη Λευκή Σειρά, στην οποία συμμετέχω ως προτείνων και μεταφραστής. Μα και η επανεμφάνιση ενός έργου σε νέα μετάφραση είναι ιδιαίτερα σημαντική, ειδικότερα κατά τις ανάγκες που προβάλλονται από μια νέα γενιά αναγνωστών και κατά την ανάγκη που δημιουργείται πιθανώς από την παλαίωση της πρώτης, παλαιότερης  μετάφρασης.  

5. Θέλετε να μας πείτε ορισμένους τίτλους που θα κυκλοφορήσουν τους επόμενους μήνες;

Μπάρι Μάιλς: Η βιογραφία του Τσαρλς Μπουκόβσκι, Χ.Λ. Μπόρχες - Βικτόρια Οκάμπο: Διάλογοι, Ζαν Πολ Σαρτρ: Άγιος Ζενέ/Κωμωδός και μάρτυρας, Τόμας Γουλφ: Η ιστορία μια νουβέλας, Χούλιο Κορτάσαρ - Ομάρ Πρέγκο Γαδέα: Η σαγήνη του λόγου, Κλάους Μαν: Το σημείο καμπής, Έρικ Χομπσμπάουμ: Η σκηνή της Τζαζ [Σε αναθεωρημένη μετάφραση], Τσαρλς Μίνγκους: Χειρότερα κι από σκυλιά. [Σε νέα μετάφραση]. Οι επόμενοι τίτλοι θα ανακοινωθούν εν ευθέτω χρόνω. 

alt

Ποια είναι τα κοινά χαρακτηριστικά των βιβλίων που φιλοξενούνται στη σειρά που διευθύνετε;

Εάν αφήσεις μόνο του το περιεχόμενο, ειδικά σε μια εποχή όπως τη σημερινή, θα το αδικήσεις. Εάν σταθείς υπερβολικά στην αισθητική, στο «περιτύλιγμα», θα αδικήσεις τον αναγνώστη που σε εμπιστεύτηκε.

Το ότι πρόκειται για βιβλία που επιδεικνύουν μιαν αλλόκοτη, απίθανη αντοχή στον χρόνο, διαβάζονται και θα διαβάζονται, μελετώνται, αναλύονται, γίνονται ξανά και ξανά ταινίες ή τηλεοπτικές σειρές, «γεννούν» νέους συγγραφείς. Με άλλα λόγια, έχουν όλα τη στόφα του κλασικού.

Το ιδιαίτερο στίγμα μιας σειράς διαμορφώνεται τόσο από τους τίτλους που θα ενταχθούν σ’ αυτήν όσο και από μια αισθητική ταυτότητα που θα φέρει η όλη σχεδίαση των βιβλίων. Εσείς πού δίνετε μεγαλύτερη έμφαση;

Και στα δύο. Το ένα δεν μπορεί να υπάρξει δίχως το άλλο. Εάν αφήσεις μόνο του το περιεχόμενο, ειδικά σε μια εποχή όπως τη σημερινή, θα το αδικήσεις. Εάν σταθείς υπερβολικά στην αισθητική, στο «περιτύλιγμα», θα αδικήσεις τον αναγνώστη που σε εμπιστεύτηκε. Ο κλασικός τίτλος αξίζει και πρέπει να αντιμετωπιστεί όχι ως ως μουσειακό είδος αλλά ως ζωντανός οργανισμός. Εμείς, στον Ψυχογιό, δίνουμε όμως έμφαση και στην πλαισίωση των κλασικών κειμένων με βαρύνοντα συνοδευτικά κείμενα, με επίμετρα από σημαντικούς ξένους (προς το παρόν αλλά δεν θα περιοριστούμε στο εξωτερικό) συγγραφείς και μελετητές. Δίνουμε επίσης τον λόγο και στους ίδιους τους μεταφραστές οι οποίοι αναλαμβάνουν το μεγαλύτερο βάρος αυτής της υπόθεσης. 

altΗ εκδοτική σας σειρά βασίζεται σε τίτλους, όπου το οικονομικό ρίσκο είναι μικρότερο και η ποιότητα των τίτλων αναγνωρισμένη. Ανησυχείτε για κάποιες επιλογές τίτλων που ίσως δεν σας «βγουν»; 

Δεν είναι τόσο ζήτημα ανησυχίας όσο απογοήτευσης. Λέω, δηλαδή, εφόσον κάτι τέτοιο συμβεί: τι κρίμα, δεν είχε την προσοχή που του άξιζε. Διότι υπάρχουν πασίγνωστα, δημοφιλή κλασικά κείμενα αλλά υπάρχουν και άλλα, με εξίσου μεγάλη δυναμική, που βρίσκονται, ας πούμε, σε ένα περιθώριο, μονάχα οι πιο μυημένοι τα γνωρίζουν. Στόχος μας είναι, μαζί με τα «στάνταρντ», σταδιακά να φιλοξενούμε και πιο «λοξούς» τίτλους κλασικής λογοτεχνίας.

Τι αποτελεί για εσάς μεγαλύτερη πρόκληση: ένας αμετάφραστος μέχρι στιγμής τίτλος ή μια πρόταση νέας μετάφρασης σε γνωστό έργο;

Οπωσδήποτε και τα δύο, αν και ο αμετάφραστος τίτλος αποτελεί μεγαλύτερη πρόκληση ακόμα: συστήνεις ένα άγνωστο αριστούργημα, μεγάλη υπόθεση. Από την άλλη, η νέα, σύγχρονη μεταφραστική πρόταση ενός έργου που είχε στο παρελθόν τύχει υψηλής μεταφραστικής απόδοσης, είναι τεράστια πρόκληση και αυτή, ειδικά για την ίδια τη μεταφράστρια ή τον μεταφραστή. Υπάρχει πάντοτε ένα δέος που το μοιραζόμαστε, μεταφραστές και υπεύθυνοι της σειράς. Αλλά θέλουμε να τολμάμε. 

Θέλετε να μας πείτε ορισμένους τίτλους που θα κυκλοφορήσουν τους επόμενους μήνες;

Επί του παρόντος ετοιμάζονται η Ιστορία δύο πόλεων, τα Ανεμοδαρμένα ύψη, οι Επικίνδυνες σχέσεις και οι Είκοσι χιλιάδες λεύγες κάτω από τη θάλασσα. Και προχωράμε και σε άλλους τίτλους ακόμα.

alt

Ποια είναι τα κοινά χαρακτηριστικά των βιβλίων που φιλοξενούνται στη σειρά που διευθύνετε;

Για να εκδώσουμε ένα βιβλίο πρέπει να είναι καλογραμμένο. Και όταν έχουμε ένα καλογραμμένο βιβλίο που επιπλέον θίγει με ουσιαστικό τρόπο διαχρονικά ζητήματα της ανθρώπινης συνθήκης ή τους προβληματισμούς της δικής μας εποχής, τότε ναι, είμαστε απολύτως πεπεισμένοι για την αξία του.

Το 2018 οι Εκδόσεις Καστανιώτη γιόρτασαν μισό αιώνα αδιάλειπτης παρουσίας στα ελληνικά γράμματα. Από την πρώτη κιόλας στιγμή είχαν επιλέξει τον δρόμο της εξωστρέφειας και άρχισαν να μεταφράζουν ξένη λογοτεχνία. Επομένως η σειρά «Συγγραφείς απ' όλο τον κόσμο», όπως είναι σήμερα γνωστή στους περισσότερους, έχει μεγάλο παρελθόν, ένα βάθος στον χρόνο που είναι εντυπωσιακό, το οποίο με τη σειρά του μεταφράζεται σε τίτλους και δημιουργούς. Ομολογώ ότι ο πλούτος αυτής της σειράς δεν παύει να με εκπλήσσει σε καθημερινή βάση. Διότι ήταν αρκετοί οι άνθρωποι, με τελευταίο τον αείμνηστο Ανταίο Χρυσοστομίδη, που εργάστηκαν ώστε να δομηθεί, να συστηματοποιηθεί και να εδραιωθεί στις συνειδήσεις των αναγνωστών. Ωστόσο, χωρίς εκδοτική βούληση τίποτα δεν στεριώνει. Τα υπογραμμίζω όλα αυτά επειδή πιστεύω ότι συνιστούν άθλο σε μια χώρα που ταλανίζεται από ποικίλες πολιτιστικές ασυνέχειες. Η συγκεκριμένη σειρά παρακολουθεί στενά τις τρέχουσες εξελίξεις σε παγκόσμια κλίμακα, πλην όμως, στο πεδίο της μεταφρασμένης λογοτεχνίας, δεν είναι η μόνη στον οίκο, καθότι συλλειτουργεί ισότιμα με δύο άλλες, τις σειρές «Εικοστός αιώνας» και «Κλασική βιβλιοθήκη». Και οι τρεις μαζί εκφράζουν την ισορροπία με την οποία βλέπουμε τα κείμενα, ανεξαρτήτως του χρόνου της συγγραφής τους. Τα κοινά χαρακτηριστικά των βιβλίων που φιλοξενούνται σε τούτη την, εντέλει, ενιαία σειρά μεταφρασμένης λογοτεχνίας των Εκδόσεων Καστανιώτη θα μπορούσαν να συμπυκνωθούν στο εξής ένα, που είναι και το θεμελιώδες, την ποιότητα. Κοντολογίς, για να εκδώσουμε ένα βιβλίο πρέπει να είναι καλογραμμένο. Και όταν έχουμε ένα καλογραμμένο βιβλίο που επιπλέον θίγει με ουσιαστικό τρόπο διαχρονικά ζητήματα της ανθρώπινης συνθήκης ή τους προβληματισμούς της δικής μας εποχής, τότε ναι, είμαστε απολύτως πεπεισμένοι για την αξία του. Σας παραπέμπω λ.χ. στο πρόσφατο μυθιστόρημα της Γερμανίδας Τζέννυ Έρπενμπεκ με τον τίτλο Περαστικοί. Τα πάντα, βεβαίως, εγγράφονται σε μια ευρύτερη φιλοσοφία που έχει στόχο και ορίζοντα την πολυφωνία, η οποία είναι τόσο καλλιτεχνική όσο και πολιτισμική, και την οποία εμείς θεωρούμε κρίσιμης σημασίας. Στον κόσμο δεν είμαστε μόνοι μας και το να ομφαλοσκοπούμε συνεχώς είναι δείγμα καθυστέρησης και περιορισμένης ευαισθησίας. Υπό αυτήν ακριβώς την έννοια, κατά τη γνώμη μου, δεν υπάρχει στην Ελλάδα άλλος εκδότης με τέτοια εκτεταμένη ποικιλία, που να μεταφράζει μάλιστα τόσες διαφορετικές γλώσσες από το πρωτότυπο. altΑυτή η σειρά μεταφρασμένης λογοτεχνίας, αυτή η ενιαία σειρά, το επαναλαμβάνω, είναι μία από τις σημαντικότερες σε ολόκληρη την Ευρώπη. Μας το υπενθυμίζουν, με κάθε ευκαιρία, συνάδελφοι, συνεργάτες και φίλοι από το εξωτερικό.

Το ιδιαίτερο στίγμα μιας σειράς διαμορφώνεται τόσο από τους τίτλους που θα ενταχθούν σ' αυτήν όσο και από μια αισθητική ταυτότητα που θα φέρει η όλη σχεδίαση των βιβλίων. Εσείς που δίνετε μεγαλύτερη έμφαση;

Δεν πρωτοτυπώ που σας απαντώ ότι η ταυτότητα ενός εκδότη είναι ο κατάλογός του, ότι η ποιότητα ενός εκδότη καθορίζεται από τα βιβλία που διαχρονικά έχει επιλέξει και έχει αναδείξει στο πλαίσιο των σειρών που διατηρεί. Όμως, ας το δούμε και κάπως αποφατικά, ποιοτικός εκδότης είναι αυτός που κάνει τις ελάχιστες δυνατές ή καθόλου αβαρίες ως προς το επίπεδο των κειμένων τα οποία επιλέγει να προτείνει στους αναγνώστες. Αυτό πρέπει να είναι σαφές, όπως επίσης το γεγονός ότι δεν είναι όλοι οι εκδότες ίδιοι. Θα έλεγα δε ότι ίδιοι δεν είναι ούτε καν οι ποιοτικοί εκδότες μεταξύ τους, μεγαλύτεροι ή μικρότεροι, αλλά αυτό δεν είναι της παρούσης. Εννοώ εδώ το προφανές, ότι ακόμη και η ποιότητα έχει τις διαβαθμίσεις της. Όμως στον εκδοτικό χώρο, εν γένει, η ποιότητα δεν είναι κάτι το αφαιρετικό, η ποιότητα έχει και μια διάσταση μετρήσιμη. Δηλαδή, για να το θέσω κι αλλιώς, ποιοτικός εκδότης είναι αυτός που δεν έχει ανάγκη από άλλοθι, από ορισμένα ομολογουμένως καλά βιβλία που εντάσσονται μεν στον κατάλογό του αλλά βρίσκονται σε εξόφθαλμη και πλήρη αναντιστοιχία με την συντριπτική πλειοψηφία των υπόλοιπων τίτλων του. Θα μου πείτε, είναι κακό αυτό; Όχι, θα σας πω εγώ, είναι απλώς καιροσκοπικό και μάλλον ανεπαρκές. Το να προσποιείσαι κάτι που δεν είσαι. Και αποκαλύπτει, τις περισσότερες φορές, την αδυναμία να συγκροτηθεί μια στέρεη εκδοτική ταυτότητα ή απλούστερα την παντελή έλλειψή της. Επιμένω τόσο πολύ σε όλα αυτά επειδή ακριβώς η αισθητική είναι συνυφασμένη με την ταυτότητα ενός εκδότη. Δεν γίνεται αλλιώς. Τα κείμενα έχουν πάντοτε τον πρώτο λόγο και εκεί ακριβώς δίνουμε την κύρια και πρέπουσα έμφαση. Η αισθητική, την οποία κανείς δεν πρέπει να υποτιμά ούτε όμως και να υπερεκτιμά, έρχεται να εναρμονιστεί με τα κείμενα, να πλαισιώσει την ιδιαίτερη ατμόσφαιρα ή τον ξεχωριστό χαρακτήρα του κάθε τίτλου. Και, κακά τα ψέματα, δεν ισχύει αυτό που λέγεται ότι δεν πρέπει να κρίνουμε ένα βιβλίο από το εξώφυλλό του. Όχι, ένα βιβλίο πρέπει ήδη να μπορούμε να το κρίνουμε και από το εξώφυλλό του, στον βαθμό που το τελευταίο αποτελεί, κατά κάποιον τρόπο, ένα είδος εικονικής προέκτασης της ποιότητας που εμπεριέχει στις σελίδες του. Εμείς, φερειπείν, όταν αποφασίζουμε να αναθέσουμε σε κάποιον δημιουργικό άνθρωπο τον σχεδιασμό ενός εξωφύλλου τον προτρέπουμε να διαβάσει πρώτα το βιβλίο. Και συζητούμε μαζί του, ανταλλάσσουμε ιδέες. Και τα αποτελέσματα είναι συνήθως γόνιμα και ευεργετικά. Τέλος, επειδή αισθητική σημαίνει τυπογραφία και τυπογραφία σημαίνει αισθητική, θα ήθελα να σταθώ σε κάτι που μας χαροποιεί επειδή είναι ένα πρόσφατο εγχείρημα το οποίο αγκάλιασαν αμέσως και εμπράκτως οι απαιτητικοί αναγνώστες, οι άνθρωποι στους οποίους επί της αρχής απευθυνόμαστε. altΌπως έχετε διαπιστώσει κι εσείς, τα λογοτεχνικά βιβλία των Εκδόσεων Καστανιώτη κυκλοφορούν πλέον και σε σκληρόδετες εκδόσεις, πολυτελείς για τα δεδομένα της χώρας, αναβαθμίζοντας έτσι ακόμη πιο πολύ την σύνθετη εμπειρία του διαβάσματος. Τα ενθαρρυντικά σχόλια που λαμβάνουμε από τους αναγνώστες μας δικαιώνουν και μας γεμίζουν αισιοδοξία.

Στη σειρά σας φιλοξενείτε τίτλους από τη σύγχρονη εκδοτική παραγωγή. Πιστεύετε ότι το ρίσκο για εσάς είναι μεγαλύτερο (σε σχέση με σειρές που φιλοξενούν κλασικούς τίτλους); Έχετε κάνει επιλογές τίτλων που δεν σας «βγήκαν»;

Κάθε βιβλίο έχει έναν προϋπολογισμό, ένα κόστος. Εξυπακούεται ότι ένας τίτλος που είναι ελεύθερος δικαιωμάτων, καταπώς λέμε, επιβαρύνει λιγότερο τον εκδότη. Οι λόγοι είναι ευνόητοι. Τα πάντα ωστόσο κρίνονται εκ του αποτελέσματος, από την υποδοχή που θα έχει ένας τίτλος στην αγορά. Αυτά είναι κοινός τόπος. Μου δίνετε όμως την ευκαιρία να σχολιάσω και κάτι που διαισθάνομαι ότι συμβαίνει κάπως καταχρηστικά τα τελευταία χρόνια και το θεωρώ εξόχως προβληματικό: το να εκδίδονται βιβλία με μοναδικό κριτήριο το γεγονός ότι είναι ελεύθερα δικαιωμάτων. Δηλαδή, το να ξεκινάει ένας εκδότης από κει και όχι από την όποια διαχρονική σημασία αποδίδει σε κάποιο έργο. Κοιτάξτε, όσοι κάνουμε αυτή τη δουλειά, καταλαβαίνουμε ακαριαία ποιο είναι το κίνητρο πίσω από την έκδοση ενός «κλασικού» τίτλου ή και ολόκληρων σειρών τέτοιων «κλασικών» βιβλίων. Επίσης, θα πρέπει επιτέλους να συμφωνήσουμε κάποια στιγμή ποια είναι κλασικά κείμενα. Είναι «κλασικό» αδιακρίτως κάθε κείμενο που δημοσιεύτηκε λ.χ. τον δέκατο όγδοο ή τον δέκατο ένατο αιώνα; Όχι, ασφαλώς. Είναι «κλασικό» κάθε μα κάθε κείμενο που έγραψε ένας σπουδαίος συγγραφέας που έχει πεθάνει; Όχι, ασφαλώς. Αν ένα βιβλίο το πιστεύεις και μπορείς σε μια δεδομένη στιγμή να το εκδώσεις, το κάνεις, απλούστατα. Δεν περιμένεις να σου μειώσουν το ρίσκο τα δικαιώματα που πλέον δεν οφείλεις να πληρώσεις. Η λογική αυτή δεν ταιριάζει σε εκδότες που σέβονται τους δημιουργούς και την κληρονομιά τους, σε εκδότες που έχουν όραμα και πρόγραμμα. Τι θέλω να πω; Σε λίγο καιρό, για παράδειγμα, θα κυκλοφορήσει από τις Εκδόσεις Καστανιώτη ένας τόμος με όλα τα πεζά του Μπρούνο Σουλτς, μεταφρασμένα από τα πολωνικά. Το βιβλίο αυτό δεν θα το βγάλουμε γιατί είναι ελεύθερο δικαιωμάτων, αλλά γιατί με τον τρόπο που θα το βγάλουμε θα εμπλουτίσουμε την εθνική βιβλιογραφία με έναν τίτλο για τον οποίο εμείς θα είμαστε υπερήφανοι. Εμείς δεν περιμένουμε κανέναν να μας πει αν ο Μπρούνο Σουλτς αξίζει ή όχι, αυτό το ξέρουμε πολύ καλά, περιμένουμε απλώς να δούμε αν όντως η έκδοση θα εκτιμηθεί από τους αναγνώστες. Προσωπικά πιστεύω ότι αυτό θα γίνει. Εν πάση περιπτώσει, ο καθένας έχει τη δική του νοοτροπία και αναλόγως πράττει. Από την άλλη μεριά, η επικράτεια των κλασικών είναι μια επικράτεια μάλλον ασφαλής, δηλαδή η επιλογή κλασικών τίτλων είναι, όπως και να το κάνουμε, πιο εύκολη υπόθεση από την επιλογή τίτλων της τρέχουσας παραγωγής. Ξέρετε, η σύγχρονη λογοτεχνία είναι ένα πολύ δύσκολο άθλημα και πολλοί που ευκαιριακά επιχειρούν ανάλογα «ανοίγματα» δοκιμάζουν απρόοπτες απογοητεύσεις. Και, για να φτάσω στον πυρήνα του ερωτήματός σας, αν το αντιλαμβάνομαι σωστά, αν κάποιος εκδότης σας πει ότι όλες οι επιλογές τίτλων που κάνει του «βγαίνουν» πάντα, τότε να είστε βέβαιος ότι ψεύδεται. Το θέμα βεβαίως είναι αλλού, αν οι προσδοκίες ενός εκδότη είναι ανάλογες της συναίσθησης που έχει για τα πράγματα. Θα σταθώ συγκεκριμένα στη σειρά «Συγγραφείς απ' όλο τον κόσμο». Εκτός από εμβληματική έχει καταστεί, ξέρετε, και λειτουργική ως προς το εξής: Όποιο βιβλίο, όποιος συγγραφέας προστίθεται εκεί, είναι σαν να καλύπτεται από ένα δίχτυ ασφαλείας που του το παρέχει η ίδια η αξιοπιστία της σειράς, η καλή της φήμη, αν προτιμάτε. altΚι αυτό, εκτός από παρήγορο, είναι και δίκαιο μετά από τόσες δεκαετίες συνέπειας. Οι τίτλοι του παρελθόντος και του παρόντος φτιάχνουν μαζί μια συνεκτική ομάδα, ένα σύνολο αρραγές και ανθεκτικό. Αυτό σημαίνει κατάλογος. Αυτό είναι το ευτύχημα στην περίπτωση των Εκδόσεων Καστανιώτη. 

Τι αποτελεί για εσάς μεγαλύτερη πρόκληση: ένας αμετάφραστος μέχρι στιγμής συγγραφέας ή μια μετάφραση νέου βιβλίου γνωστού συγγραφέα;

Κατ' αρχάς να πω κάτι που είναι μάλλον αυτονόητο, ότι ένας γνωστός συγγραφέας υπήρξε στην αρχή ένας άγνωστος συγγραφέας. Κι αυτό ισχύει για κάθε συγγραφέα, όχι μόνο για τη χώρα ή τη γλώσσα στην οποία δημιουργεί, αλλά –ετεροχρονισμένα προφανώς– και για τις χώρες ή τις γλώσσες στις οποίες μεταφράζεται. Η μεγαλύτερη πρόκληση, δίχως αμφιβολία, είναι να μεταφράσεις έναν άγνωστο συγγραφέα και να καταφέρεις να πείσεις τους αναγνώστες ότι το έργο του αξίζει την προσοχή τους και εν καιρώ –γιατί όχι;– την αφοσίωσή τους. Θα έλεγα ότι οι Εκδόσεις Καστανιώτη έχουν μακρά και επιτυχημένη παράδοση στο συγκεκριμένο πεδίο. Για να μην επεκταθώ όμως, επειδή τα ονόματα είναι πάρα πολλά, θα αναφέρω μονάχα τον Κουβανό Λεονάρδο Παδούρα, έναν από τους δημοφιλέστερους ξένους συγγραφείς αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα. Πάντως αυτή η διαδικασία της καθιέρωσης ενός συγγραφέα δεν είναι καθόλου απλή, ούτε εύκολη. Αντιθέτως, απαιτεί επιμονή και υπομονή εκ μέρους του εκδότη, απαιτεί κεφάλαιο οικονομικό και ψυχολογικό. Απαιτεί, στην ουσία, μια μακροπρόθεσμη στρατηγική η οποία από ένα σημείο κι έπειτα μετατρέπεται σε πολύτιμη τεχνογνωσία. Διαχρονικά οι Εκδόσεις Καστανιώτη τείνουν, ως επί το πλείστον, να υποστηρίζουν τις επιλογές τους, εξετάζοντας εξονυχιστικά τόσο τη λίστα ενός συγγραφέα, τα βιβλία που έχει ήδη εκδώσει δηλαδή, όσο και την εξέλιξη της παραγωγής του. Εμείς θεωρούμε ότι η έκδοση ενός βιβλίου και μόνο δεν είναι ποτέ αρκετή για να μετρηθεί ακριβοδίκαια η δυναμική ενός ποιοτικού συγγραφέα στην ελληνική αγορά. Το έργο κάθε σημαντικού λογοτέχνη είναι ένα διακριτό σύμπαν και, όταν αποφασίσεις να το μεταφράσεις σε κάποια άλλη γλώσσα, όπως στην ελληνική εν προκειμένω, οφείλεις πρώτα απ' όλα να το μάθεις καλά, όσο μπορείς καλύτερα, να αποκτήσεις ει δυνατόν μια συνολική εποπτεία του εύρους του. Μόνο τότε θα παρουσιάσεις τα βιβλία του στους αναγνώστες όπως πρέπει, με τη σειρά που πρέπει. Σκέφτομαι τώρα λ.χ. δύο εξαιρετικές περιπτώσεις λογοτεχνών που εκδώσαμε για πρώτη φορά στα ελληνικά κατά τη διάρκεια του 2017, την Πολωνή Όλγκα Τοκάρτσουκ και τον Ισλανδό Γιον Κάλμαν Στέφανσον, τα μυθιστορήματά τους Το Αρχέγονο και άλλοι καιροί και Παράδεισος και κόλαση αντιστοίχως. altΗ υποδοχή τους ήταν και παραμένει αξιοπρόσεκτη. Ήδη ετοιμάζουμε τα επόμενα έργα τους στα ελληνικά, έχοντας εδραία την πεποίθηση ότι και η δική τους καθιέρωση στην Ελλάδα είναι απλώς θέμα χρόνου.

Θέλετε να μας πείτε ορισμένους τίτλους που θα κυκλοφορήσουν τους επόμενους μήνες;

Ελπίζω να μην μου κρατήσετε κακία που προτιμώ να επιμείνω στα πιο πρόσφατα βιβλία μας, σε αυτά που βρίσκονται ήδη στα βιβλιοπωλεία και σε όσα πρόκειται, εκτός απροόπτου, να κυκλοφορήσουν σύντομα, όπως τα θαυμάσια Ελευθεριακά γραπτά (1948-1960) του Αλμπέρ Καμύ σε μετάφραση της Ρίτας Κολαΐτη. Είναι ένα βιβλίο που μας βοηθά να κατανοήσουμε γιατί, εκτός από το ανεξάντλητο λογοτεχνικό του έργο, μας αφορούν ακόμη οι ιδέες και οι αξίες που υπερασπίστηκε. Πέραν, λοιπόν, των περιπτώσεων που σας προανέφερα, της Τζέννυ Έρπενμπεκ (Περαστικοί, μτφρ. Αλέξανδρος Κυπριώτης) και του Μπρούνο Σουλτς (Άπαντα τα πεζά, μτφρ. Αλεξάνδρα Δ. Ιωαννίδου) που αναμένεται, στη σειρά «Συγγραφείς απ' όλο τον κόσμο» έχουμε τη νουβέλα της Γερμανίδας Κρίστα Βολφ, Τι απομένει (μτφρ. Βασίλης Τσαλής), όπου περιγράφει, με τρόπο που σφίγγει το στομάχι, το σύστημα παρακολούθησης της Στάζι στην πρώην Ανατολική Γερμανία. Ο Βέλγος Στέφαν Χέρτμανς με το Πόλεμος και τερεβινθίνη (μτφρ. Μαργαρίτα Μπονάτσου) υπογράφει ένα από τα σημαντικότερα ευρωπαϊκά μυθιστορήματα της τελευταίας εικοσαετίας, βασισμένος στην ιστορία ζωής του παππού του. Ο Λιβανέζος Ραμπίε Τζάμπιρ με τους μαγευτικούς Δρούζους του Βελιγραδίου (μτφρ. Ελένη Καπετανάκη) αποδεικνύει γιατί ανήκει στις σημαντικότερες φωνές της σύγχρονης αραβόφωνης λογοτεχνίας. Το πρώτο βιβλίο του Κοσταρικανού Κάρλος Φονσέκα έχει τίτλο Ο συνταγματάρχης δεν έχει πού να κλάψει (μτφρ. Αγγελική Βασιλάκου) και είναι ένα εκλεπτυσμένο ντεμπούτο που δημιουργεί υψηλές προσδοκίες για το μέλλον. Στην ίδια πάντοτε σειρά, το καλοκαίρι θα διαβάσετε το αδιαμφισβήτητο αριστούργημα της Αμερικανίδας Άννυ Πρου Άνθρωποι του δάσους (μτφρ. Γιώργος Κυριαζής) και τη συλλογή των υπέροχων διηγημάτων του Ισραηλινού Άμος Οζ Μεταξύ φίλων (μτφρ. Μάγκυ Κοέν). 

alt

Ποια είναι τα κοινά χαρακτηριστικά των βιβλίων που φιλοξενούνται στη σειρά που διευθύνετε;

Τα κριτήρια επιλογής τίτλων στην Aldina, πέρα από την υψηλή λογοτεχνική αξία τους, είναι σύνθετα: αφενός φιλοξενούνται στη σειρά έργα παλαιότερων κλασικών συγγραφέων (Poe, Balzac, Flaubert κ.ά), μικρότερα όμως σε αριθμό σελίδων σε σχέση με τα ογκώδη και πολυσέλιδα μυθιστορήματα της Orbis, αφετέρου πιο σύγχρονα, πάντα όμως αναγνωρισμένα έργα του 20ού αιώνα (λ.χ. Virginia Woolf, Ford Maddox Ford, Djuna Barnes, David Foster Wallace “Infinite Jest", William Maxwell κ.ά.).

Οι σειρές λογοτεχνίας, διεθνώς, διακρίνονται από τα κριτήρια επιλογής του επιμέρους είδους των βιβλίων, λ.χ. κλασική λογοτεχνία, αστυνομική, ποίηση κ.ά., και αναγνωρίζονται από την ενιαία τους αισθητική στο στήσιμο του εξωφύλλου, στο σχήμα, στον σχεδιασμό του σελιδοποιημένου κειμένου, στη γραμματοσειρά, στο ορθογραφικό-τονικό σύστημα. Τέτοιες σειρές είναι τα Penguin Classics, τα Oxford World Classics, η σειρά Belles Lettres, η σειρά Nrf του Gallimard κ.ά. Στην Ελλάδα, η μόνη σειρά κλασικής λογοτεχνίας που παραμένει σταθερά στα εκδοτικά μας δεδομένα επί 28 χρόνια είναι η Orbis Literae που ανταποκρίνεται απολύτως στα παραπάνω χαρακτηριστικά και έχει βρει την αναγνώριση, όλα αυτά τα χρόνια, χιλιάδων αναγνωστών.

«Παιδί» της Orbis Literae είναι η νέα μας σειρά, η Aldina, που εμπνεύστηκε και σχεδίασε ο Δημήτρης Αρμάος, αλλά δυστυχώς δεν έζησε για να κάνει πράξη ένα ακόμα πραγματικά υψηλό εκδοτικό όραμα. Γνωρίζοντας τις επιλογές του, την αισθητική του και το αδιαπραγμάτευτο ποιοτικό του κριτήριο, τον Σεπτέμβριο του 2015, ανέλαβα με βαθύ αίσθημα ευθύνης το έργο της πραγματοποίησης του σχεδίου. Τα κριτήρια επιλογής τίτλων στην Aldina, πέρα από την υψηλή λογοτεχνική αξία τους, είναι σύνθετα: αφενός φιλοξενούνται στη σειρά έργα παλαιότερων κλασικών συγγραφέων (Poe, Balzac, Flaubert κ.ά), μικρότερα όμως σε αριθμό σελίδων σε σχέση με τα ογκώδη και πολυσέλιδα μυθιστορήματα της Orbis, αφετέρου πιο σύγχρονα, πάντα όμως αναγνωρισμένα έργα του 20ού αιώνα (λ.χ. Virginia Woolf, Ford Maddox Ford, Thomas Pynchon, Βασίλης Βασιλικός, Colm Toibin, John Williams, Djuna Barnes, William Gas, David Markson, David Foster Wallace Infinite Jest, William Maxwell κ.ά.). Ανοίγουμε επίσης τη σειρά στην έκδοση πολύ σύγχρονων έργων, που έχουν δώσει όμως ισχυρό διαβατήριο ποιότητας (λ.χ. έχουν αποσπάσει μεγάλα λογοτεχνικά βραβεία ή ανταποκρίνονται στα δικά μας αισθητικά κριτήρια), όπως η τριλογία της Rachel Cusk, ο Γαλατάς της Anna Burns και έπεται η συνέχεια. Παράλληλα, έχουμε προχωρήσει και στο παρακλάδι της Aldina, την Aldina/Μυστήριο, όπου περιλαμβάνουμε έργα μυστηρίου, όπως μαρτυρεί και ο τίτλος, λ.χ. τα αστυνομικά αλλά και τα μεταφυσικά διηγήματα του Α.C. Doyle, τις πραγματικά απολαυστικές ιστορίες της A.Κ. Green, του W. Collins, του G. Carofiglio, της J. Tey κ.ά.  

altΑυτά όσον αφορά την επιλογή των τίτλων. Η άλλη μεγάλη μας έγνοια είναι η υψηλή αισθητική ποιότητα της έκδοσης, που χαρακτηρίσει όλα τα βιβλία μας. Τόσο η Aldina όσο και η Orbis έχουν στο παρασκήνιο ένα επιτελείο ανθρώπων, με επικεφαλής τον Γιάννη Μαμάη, που φροντίζουν γι’ αυτό που λέμε «όμορφο, καλοφτιαγμένο» βιβλίο: δηλαδή, το σχήμα του, το στήσιμο της σελίδας (περιθώρια, δόμηση κειμένου, γραμματοσειρά, πρωτοσέλιδα, κολοφώνες), εικαστικά εξωφύλλων, διακοσμητικά, βιβλιοδεσία (που γίνεται στο χέρι!, για να ανοίγει το βιβλίο εύκολα…). Στοιχεία που έχουν ως αποτέλεσμα βιβλία τα οποία διευκολύνουν και κάνουν ευχάριστη την ανάγνωση, ενώ παράλληλα ανεβάζουν και την αισθητική του αναγνώστη. Ας το ξαναπούμε: το βιβλίο είναι το «σπίτι» του αναγνώστη. Μέσα στο βιβλίο ζούμε αρκετές ώρες. Τόσο το περιεχόμενο λοιπόν, όσο και η  αισθητική του παίζουν καθοριστικό ρόλο για την οργάνωση της ζωής μας ‒ κάτι που απουσιάζει τελείως από την ανάγνωση των e-books. 

Το ιδιαίτερο στίγμα μιας σειράς διαμορφώνεται τόσο από τους τίτλους που θα ενταχθούν σ’ αυτήν όσο και από μια αισθητική ταυτότητα που θα φέρει η όλη σχεδίαση των βιβλίων. Εσείς πού δίνετε μεγαλύτερη έμφαση; 

Όπως εξήγησα, επιλέγουμε σημαντικά κείμενα που πιστεύουμε στη διαχρονική τους αξία, εστιάζουμε στην υψηλή ποιότητα της μετάφρασης, στην αυστηρή επιμέλεια, την προσεκτική διόρθωση και σελιδοποίηση, φροντίζοντας έτσι ώστε το τελικό προϊόν, ως σύνολο, να είναι αξιόλογο.

Η εκδοτική σας σειρά μέχρι τώρα βασίζεται σε τίτλους, όπου το οικονομικό ρίσκο είναι μικρότερο και η ποιότητα των τίτλων αναγνωρισμένη, ενώ ετοιμάζεστε να κάνετε ένα άνοιγμα της Aldina και στη σύγχρονη πεζογραφία. Ανησυχείτε για κάποιες επιλογές τίτλων που ίσως δεν σας «βγουν»; 

Στην Aldina, εκτός από τα κλασικά έργα όπως και στην Orbis, επιλέγουμε και πιο σύγχρονα, αλλά με υψηλή λογοτεχνική αξία, που όμως, κυρίως λόγω της θεματολογίας τους, έχουν μεγαλύτερη αμεσότητα στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό. Σίγουρα, δεν θα είναι όλα τα βιβλία ευπώλητα, όμως πιστεύουμε ‒κι αυτό θα το δείξει ο χρόνος‒ ότι θα βρίσκουν τους αναγνώστες τους σε βάθος χρόνου. altΈνα γενικό χαρακτηριστικό των εκδόσεων Gutenberg είναι η εμμονή στα long sellers κι όχι στα best sellers, χωρίς το πρώτο να αποκλείει το δεύτερο. Κάποια βιβλία αξίζουν πέρα από την όποια εμπορική τους επιτυχία. Αποτελεί κοινωνική ευθύνη ενός εκδοτικού οίκου να επιλέγει και να επενδύει και σε τέτοιου είδους σημαντικά βιβλία. 

Τι αποτελεί για εσάς μεγαλύτερη πρόκληση: ένας αμετάφραστος μέχρι στιγμής τίτλος ή μια πρόταση νέας μετάφρασης σε γνωστό έργο;

Επιλέγουμε, κυρίως αμετάφραστα έργα, με ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως π.χ. όταν μια παλιά καλή μετάφραση ενός πολύ σημαντικού έργου είναι για χρόνια εκτός εμπορίου (εκδώσαμε πρόσφατα στην Orbis Το όνειρο της Κόκκινης κάμαρας, στη θαυμάσια, αναντικατάστατη μετάφραση της Έλλης Λαμπρίδη), ή μια ξαναδουλεμένη μετάφραση από τον ίδιο μεταφραστή ή τον επιμελητή (λ.χ. δείτε την επανέκδοση του έργου του Dreiser Η Κάρι μας, ή του James Τι ήξερε η Μέιζι), ή αν κάποιο σπουδαίο έργο έχει κακομεταφραστεί ή χρειάζεται να εκδοθεί σε σχολιασμένη έκδοση. Τελευταία περίπτωση αφορά στην έκδοση των διηγημάτων του Edgar Allan Poe, σε νέες μεταφράσεις, με εκτενή σχολιασμό και συνοδευτικά κείμενα, έκδοση που λείπει από την ελληνική αγορά και κρίθηκε απαραίτητη. Επίσης, κάποια διηγήματα του Poe θα εκδοθούν το 2019-2020.

Θέλετε να μας πείτε ορισμένους τίτλους που θα κυκλοφορήσουν τους επόμενους μήνες;

Ήδη ανέφερα την τριλογία της R. Cusk, Μετάβαση, Κύδος, αλλά και το Νυχτοδάσος της Djuna Barnes, την Κόρη του χρόνου της J. Tey, τρεις νουβέλες του πολύ σημαντικού Ρώσου συγγραφέα Αλεξάντρ Γκοντσαρόφ, Ο Δήμαρχος του Κάστερμπριτζ του Τ.  Hardy, οι Αγγελικοί διάλογοι του Poe, το Τραγούδι του Αηδονιού του Αιγύπτιου Ταχὰ Χουσεΐν και ακολουθούν άλλα πολύ σημαντικά έργα. 

alt

Ποια είναι τα κοινά χαρακτηριστικά των βιβλίων που φιλοξενούνται στη σειρά που διευθύνετε;

Φιλοξενούμε κυρίως βιβλία τα οποία παρότι χαρακτηρίζονται «κλασικά», εντάσσονται αυτοδικαίως στη λογοτεχνική επικαιρότητα κάθε εποχής. Η άποψή μας είναι ότι ο χρόνος δεν μπορεί επ’ ουδενί να «οξειδώσει» τα έργα που γράφτηκαν από τους μεγάλους δημιουργούς με τη δημιουργική αύρα της ελευθερίας. 

Φιλοξενούμε κυρίως βιβλία τα οποία παρότι χαρακτηρίζονται «κλασικά», εντάσσονται αυτοδικαίως στη λογοτεχνική επικαιρότητα κάθε εποχής. Η άποψή μας είναι ότι ο χρόνος δεν μπορεί επ’ ουδενί να «οξειδώσει» τα έργα που γράφτηκαν από τους μεγάλους δημιουργούς με τη δημιουργική αύρα της ελευθερίας. 

Το ιδιαίτερο στίγμα μιας σειράς διαμορφώνεται τόσο από τους τίτλους που θα ενταχθούν σ’ αυτήν όσο και από μια αισθητική ταυτότητα που θα φέρει η όλη σχεδίαση των βιβλίων. Εσείς πού δίνετε μεγαλύτερη έμφαση;

Αναφέρατε δύο πολύ σημαντικά στοιχεία τα οποία όντως διαμορφώνουν το στίγμα μιας εκδοτικής σειράς. Ένα τρίτο στοιχείο θα μπορούσε να είναι και αυτό του αιφνιδιασμού υπό την έννοια ότι κάποιες επιλογές μπορούν να εκπλήξουν ευχάριστα το αναγνωστικό κοινό. 

Η εκδοτική σας σειρά βασίζεται σε τίτλους, όπου το οικονομικό ρίσκο είναι μικρότερο και η ποιότητα των τίτλων αναγνωρισμένη. Ανησυχείτε για κάποιες επιλογές τίτλων που ίσως δεν σας «βγουν»; 

Δεν συμφωνώ απόλυτα με την παρατήρησή σας αυτή. Η έκδοση του Δράκουλα ή του Κλέφτη των Ποδηλάτων δεν αφορά αναγνωρισμένους τίτλους στη συνείδηση κριτικών και αναγνωστών. altΗ Οικογενειακή ευτυχία συγκαταλέγεται στα «ταπεινά» βιβλία του Τολστόι. Ασφαλώς σε μια σειρά κλασικής λογοτεχνίας δεν ελπίζεις σε μπεστ σέλερ ολκής. Να όμως που καμιά φορά η τύχη σε ευνοεί όπως με το Μαγικό βουνό του Τόμας Μαν.

Τι αποτελεί για εσάς μεγαλύτερη πρόκληση: ένας αμετάφραστος μέχρι στιγμής τίτλος ή μια πρόταση νέας μετάφρασης σε γνωστό έργο;

Νομίζω ότι και οι δύο περιπτώσεις έχουν ενδιαφέρον. Ως μεταφραστής έχω παραδώσει στον Έλληνα αναγνώστη το μέχρι πρότινος αμετάφραστο πρωτόλειο του Φιτζέραλντ Η άλλη όψη του Παραδείσου αλλά και το ήδη γνωστό Μοναστήρι της Πάρμας του Σταντάλ. Αν με ρωτήσετε, δεν ξέρω να σας πω τι από τα δύο ήταν πιο σημαντικό.

Θέλετε να μας πείτε ορισμένους τίτλους που θα κυκλοφορήσουν τους επόμενους μήνες;

Σύντομα θα κυκλοφορήσει η Ανθρώπινη μοίρα του Αντρέ Μαλρώ σε μετάφραση Ρίτας Κολαΐτη. 

* Ο ΚΩΣΤΑΣ ΑΓΟΡΑΣΤΟΣ είναι δημοσιογράφος.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Έλενα Χουζούρη: «Η πολιτική προσφυγιά, ο ξεριζωμός και η διαγραφή από την πατρίδα, παραμένουν ανεπούλωτο τραύμα»

Έλενα Χουζούρη: «Η πολιτική προσφυγιά, ο ξεριζωμός και η διαγραφή από την πατρίδα, παραμένουν ανεπούλωτο τραύμα»

Mε αφορμή την επανέκδοση του μυθιστορήματός της «Πατρίδα από βαμβάκι» (εκδ. Πατάκη), η συγγραφέας Έλενα Χουζούρη μάς μιλάει για τη λιγότερη γνωστή ιστορία των ανθρώπων που αναγκάστηκαν να φύγουν από την Ελλάδα μετά το τέλος του Εμφυλίου και τη σημερινή συγκυρία με το πρόβλημα της μετανάστευσης και της προσφυγιάς.&nb...

Αλέξης Πανσέληνος: «Τα διηγήματα αυτά απηχούν την τάση μου για πολυπρόσωπες και πολυεπίπεδες αφηγήσεις»

Αλέξης Πανσέληνος: «Τα διηγήματα αυτά απηχούν την τάση μου για πολυπρόσωπες και πολυεπίπεδες αφηγήσεις»

Συνέντευξη με τον συγγραφέα Αλέξη Πανσέληνο με αφορμή την επανέκδοση του πρώτου του βιβλίου «Ιστορίες με σκύλους» (εκδ. Μεταίχμιο), μια συλλογή με τέσσερα εκτενή διηγήματα. Μια επιστροφή έπειτα από 42 συναπτά χρόνια στις συγγραφικές απαρχές του. Φωτογραφία: © Νίκος Κοκκαλιάς.

Συνέντευξη στον ...

Φώτης Καγγελάρης: «Δεν υπάρχει ''ελεύθερη'' τέχνη – είναι πάντα ένας συμβιβασμός και μια μεταμφίεση»

Φώτης Καγγελάρης: «Δεν υπάρχει ''ελεύθερη'' τέχνη – είναι πάντα ένας συμβιβασμός και μια μεταμφίεση»

Συνέντευξη με τον Διδάκτορα Ψυχοπαθολογίας και συγγραφέα Φώτη Καγγελάρη με αφορμή το βιβλίο του «Μια ιστορία της τέχνης. Από την μεριά της επιθυμίας» (εκδ. Παπαζήση). Μια πρωτότυτη θέαση της τέχνης και της άμεσης σχέσης που έχει με την ουσία της ζωής μας. 

Συνέντευξη στ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ