10 + 1 ΒΙΒΛΙΑ ΣΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΩΝ ΗΜΕΡΩΝ

«Κάθε Κάποιος στην Κάποιων-πόλη τα Χριστούγεννα λατρεύει..., ... μα ο Γκριντς που ζει έξω από την Κάποιων-πόλη, με τα Χριστούγεννα αγριεύει!». Από τον πολύ σημαντικό και ξεχωριστό δρ Σους, με το έργο του οποίου έχουν μεγαλώσει εκατομμύρια παιδιά έρχεται ο Γκριντς, ο κατεργάρης των Χριστουγέννων (εκδ. Ψυχογιός). Η απόδοση του Φίλιππου Μανδηλαρά μεταφέρει όλο το νεύρο, τη σπιρτάδα και το χιούμορ του γκρινιάρη Γκριντς που κάνει ό,τι μπορεί για να σταματήσει τα Χριστούγεννα. Θα τα καταφέρει; Οι αγαπημένοι ήρωες των μικρών που δημιουργεί ο Axel Scheffer, Τικ και Τέλα, στολίζουν πάντως Το χριστουγεννιάτικο δέντρο (εκδ. Ίκαρος), τοποθετούν τα δώρα κι όταν τα ανοίγουν βρίσκουν ακριβώς αυτό που ήθελαν δείχνοντας στα παιδιά πως η αξία του δώρου δεν είναι πάντα στο περιεχόμενο.

Δώρα απλά μα μεγάλη αξία μοιράζει και ο Αϊ-Βασίλης της Κατερίνας Ζωντανού στην ιστορία Γράμματα από τον Αϊ-Βασίλη που εικονογράφησε η Γεωργία Συλλαίου (εκδ. Μεταίχμιο). Μια υπέροχη ιστορία για το μήνυμα των Χριστουγέννων όπως την έγραψε η σπουδαία Astrid Lindgren και εικονογραφήθηκε από την Eva Eriksson είναι Ο Νάνος και η Αλεπού (εκδ. Μάρτης). Μια Χριστουγεννιάτικη Ευχή (εκδ. Μεταίχμιο) κάνεις ο μικρός Θίο την παραμονή Χριστουγέννων όταν έξω από το παράθυρό του βλέπει ένα παράξενο αστέρι: Εύχεται να είχε μερικούς φίλους να του κάνουν παρέα. Στο βιβλίο της Κάθριν Ράντελ σε εικονογράφηση Έμιλι Σάτον, η ευχή θα αρχίσει να πραγματοιείται χάρη στη μαγεία των Χριστουγέννων.

Αυτή είναι η εποχή του χρόνου, περισσότερο από κάθε άλλη για να διαβαστεί η ιστορία του Καρυοθραύστη. Σε αυτή την εκδοχή μουσικο-βιβλίου Η ορχήστρα διηγείται: Ο Καρυοθραύστης (εκδ. Πατάκη) η Katy Flint (μετφρ. Μαρία Παπαγιάννη) η μάχη του Βασιλιά των Ποντικών ζωντανεύει υπό τους ήχους της μουσικής του Τσαϊκόφσκι. Στην πιο εμβληματική ιστορία που γράφτηκε στην ιστορία της λογοτεχνίας εμπνευσμένη από το θαύμα που υπόσχεται η γέννηση του θείου βρέφους, την «Χριστουγεννιάτικη ιστορία» του Καρόλου Ντίκενς βασίστηκε η Σοφία Παράσχου για να φτιάξει Τα υπέροχα Χριστούγεννα του Γατόνου Φον Νιάου (εκδ. Ψυχογιός), με εικονογράφηση Ν. Γιαννόπουλου, του γάτου που δεν αγαπούσε τα Χριστούγεννα. Τα μεγαλύτερα παιδιά που αγαπούν τις ιστορίες του Δρ Πορδαλού του Τζο Νέσμπο σε μετάφραση Κρυστάλλης Γλυνιαδάκη, θα διαβάσουν με αγωνία για τις προσπάθειες του Μπούλη και της Λίζας οι οποίοι έχουν πολλά να κάνουν για να σώσουν την αγαπημένη γιορτή ενώ εξυφαίνεται Η συνωμοσία των Χριστουγέννων (εκδ. Μεταίχμιο). 

Μια ιστορία ανδρείας που ξεκινά κάποια μακρινά Χριστούγεννα αφηγείται η Αγγελική Δαρλάση. Το ωραιότερο χριστουγεννιάτικο στολίδι (εκδ. Μεταίχμιο) εικονογραφημένο από την Αλεξία Οθωναίου κρέμεται στο δέντρο ενός σπιτιού για να θυμίζει έναν από τους αγριότερους πολέμους της ανθρωπότητας και να μεταφέρει μήνυμα ελπίδας πως ακόμη και σε συνθήκες απόλυτης φρίκης και εξαχρείωσης η μαγεία μπορεί να βρει τρόπο να ζεστάνει τους ανθρώπους και πως χριστουγεννιάτικα δεντράκια μπορεί να κάνουν την εμφάνισή τους στα χαρακώματα του πιο σκληρού πολέμου.

Χριστουγεννιάτικες δουλειές για μικρά χεράκια προτείνει η πάντα δημιουργική ομάδα ElniPlex με Τα Φυλλαράκια των Χριστουγέννων (εκδ. Μεταίχμιο) όπως και η Ντον Μέιτσελ με τις Απίθανες δραστηριότητες: Χριστούγεννα (εκδ. Πατάκη). 

12 ΒΙΒΛΙΑ ΓΝΩΣΕΩΝ ΓΙΑ ΜΙΚΡΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΑ ΠΑΙΔΙΑ

Θηρευτές και φυτοφάγοι έζησαν και χάθηκαν σε μια μακρινή εποχή. Η εποχή των δεινοσαύρων (εκδ. Ίκαρος) δεν είναι μια επινοημένη από το Χόλυγουντ περίοδος της ιστορίας αλλά η περίοδος όπου βρίσκονται οι ρίζες της εξέλιξης. Το βιβλίο των dr Steve Brusatte και Daniel Chester πρέπει να βρίσκεται στη βιβλιοθήκη των μικρών ειδικών στην «δεινοσαυρολογία» που παθιάζονται παίζοντας με βροντόσαυρους, τρικεράτοπες και τυραννόσαυρους ενώ ταυτόχρονα μαθαίνουν. Βρισκόμαστε εδώ (εκδ. Ίκαρος) είναι ο τίτλος οπυ επέλεξε ο σημαντικός συγγραφέας και εικονογράφος βιβλίων για παιδιά Oliver Jeffers. Το βιβλίο ξεφεύγει από την κατηγορία καθώς είναι γραμμένο με την έγνοια του πατέρα που δημιουργεί σημεία αναφοράς για τον νεογέννητο γιο του επιδιώκοντας να του δείξει πώς να πορευτεί με σεβασμό και γνώση στη διαδρομή του στη ζωή. Λίγο αργότερα, τα παιδιά συγκεντρώνουν πολλές πληροφορίες και γνώσεις για την επιστήμη από τα διαβάσματά τους, τις ταινίες και βέβαια τα μαθήματά τους.

Στο πολύ καλοσχεδιασμένο βιβλίο 100 βήματα για την επιστήμη – Γιατί πέτυχε, πώς το ανακάλυψαν (εκδ. Πατάκη) της Lisa Jane Gillespie θα τις βάλουν όλες σε τάξη με πολύ ευχάριστο τρόπο. Ακόμη ένα βιβλίο για να εξοικειωθούν με ευχάριστο τρόπο τα παιδιά με επιστημονικά θέματα είναι Το βιβλίο αυτό πιστεύει ότι είσαι επιστήμονας, (εκδ. Καλειδοσκόπιο). Υπόσχεται, με δραστηριότητες εμπνευσμένες από το Wonder Lab του Science Museum του Λονδίνου, να δείξει το δρόμο στους μικρούς αναγνώστες για να παρατηρούν, να κάνουν ερωτήσεις, πειράματα και να επιβεβαιώνουν τα συμπεράσματά τους, με δυο λόγια να σκέφτονται και να ενεργούν με επιστημονική μέθοδο. Προορισμός: Διάστημα και Προορισμός: Πλανήτης Γη (εκδ. Ίκαρος), δυο βιβλία με επιστημονική σφραγίδα, στοιχεία και απαντήσεις για πλήθος μικρών και μεγάλων ερωτήσεων καθώς και από ένας χάρτης που κωδικοποιεί ενώ δίνει αίσθηση της μεγάλης εικόνας για το πού βρίσκεται τι. Στο Χρονολόγιο (εκδ. Πατάκη) του Πέιτερ Χους, τα μεγαλύτερα παιδιά θα ταξιδέψουν στο χρόνο μέσα από ένα ταξίδι αισθητικής πληρότητας. Από το Μπιγκ Μπανγκ μέχρι τις μέρες μας, όλες οι βασικές πληροφορίες συμπληρώνουν την εκπληκτική εικονογράφηση του καταξιωμένου Βέλγου δημιουργού.

Σε μια εξερεύνηση στον μαγικό, περίπλοκο εξαιρετικά οργανωμένο κόσμο των μελισσών καλεί το βιβλίο Μέλισσες (εκδ. Μικρή Σελήνη) του Wojciech Grajkowski, μτφρ. Μαριάννα Ψύχαλου. Βιβλίο γνώσεων, περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης και ταυτόχρονα υψηλής αισθητικής χάρη στην εικονογράφηση του σημαντικού Πολωνού γραφίστα και εικονογράφου Piotr Socha. Τα μεγαλύτερα παιδιά που αγαπούν τις περιπέτειες στη φύση θα βρουν πολύτιμο συνοδοιπόρο τον οδηγό του Bear Grylls Επιβίωση στη φύση (εκδ. Πατάκη). Χρήσιμες πληροφορίες και συμβουλές σε ένα βιβλίο που έχει τη θέση του σακίδιο κάθε μικρού εξερευνητή.

Ξεχωριστή και διακριτή υποκατηγορία στα βιβλία γνώσεων τα τελευταία δυο χρόνια, τα βιβλία που παρουσιάζουν και εξαίρουν σπουδαίες γυναίκες οι οποίες με το έργο τους και το παράδειγμά τους άνοιξαν δρόμους και σημάδεψαν την Ιστορία σε μεγαλύτερη ή μικρότερη κλίμακα. Για Υπέροχες γυναίκες που άλλαξαν τον κόσμο (εκδ. Μεταίχμιο) μιλά η Κέιτ Πάνκχερστ. Τα πορτρέτα συγγραφέων, επιστημόνων, πρωτοπόρων δημιουργών συμπληρώνονται από ένα χρήσιμο γλωσσάρι που συνδέει το έργο ή την δράση τους με τα επιτεύγματά τους και το τελικό αποτύπωμά τους στην κοινωνία. Πενήντα Γυναίκες και Άντρες που άλλαξαν τον κόσμο (εκδ. Πατάκη) επιλέγει η Λίλυ Μάρρεϋ. Μια επιλογή που καλύπτει ευρύτατο φάσμα δράσεων και κατορθωμάτων και δεν αφήνει κανένα περιθώριο για συγκρίσεις για το ποιο φύλο τα καταφέρνει καλύτερα. Η Ιστορία μέσα από στάσεις σε εννέα σταθμούς καταγράφεται με τη φωνή της έφηβης στα τέλη του '60 Μαρίζας Ντεκάστρο. Η συγγραφέας περιγράφει την δική της πορεία ενηλικίωσης κατά τις 2651 ημέρες δικτατορίας (εκδ. Μεταίχμιο) που άλλαξαν για πάντα την ίδια και τη χώρα και διαμόρφωσαν τη γενιά του Πολυτεχνείου που σημάδεψε με τις επιλογές της τη μεταπολιτευτική Ελλάδα. Η μαρτυρία – δώρο της Μαρίζας Ντεκάστρο προς τα σημερινά παιδιά πλαισιώνεται από τις εικόνες του Βασίλη Παπαγεωργίου. 

12 ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΑ ΒΙΒΛΙΑ ΓΙΑ ΜΙΚΡΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΑ ΠΑΙΔΙΑ

Ένας αρκούδος μια φορά (εκδ. Πατάκη) είναι ο τίτλος της ιστορίας που με ευαισθησία και αγάπη έγραψε η Ελένη Γερουλάνου και με μεγάλη φροντίδα και προσοχή στην αποτύπωση λεπτομερειών που αναδεικνύουν τα μηνύματα του κειμένου εικονογράφησε η Ίρις Σαμαρτζή. Αφιερωμένο στην πρόσφατα εκλιπούσα Μαρία Αργυριάδη, δημιουργό του Μουσείου Μπενάκη Παιχνιδιών, είναι μια ευρηματική ιστορία αποδοχής, σεβασμού και αγάπης που θα διαβαστεί ξανά και ξανά. Και το 2019 θα είναι η χρόνια του. Ο αγαπημένος πολλών γενιών παιδιών Έρικ Καρλ θα γιορτάσει τα 50α γενέθλια της πολύ πεινασμένης κάμπιας του ενώ ο ίδιος θα συμπληρώνει τα 90. Τα πολύ μικρά παιδάκια μπορούν να το γιορτάσουν κάνοντας παρέα σε Μια πυγολαμπίδα πολύ μόνη (εκδ. Καλειδοσκόπιο). Για τη χαρά του παιχνιδιού με τα χρώματα και τα σχήματα, για τη χαρά της ανακάλυψης  νέων φίλων, για την ομορφιά των εικόνων. Μπιζελάκης (εκδ. Πατάκη) των Ντάβιντε Καλί και Σεμπαστιέν Μουρραίν 

Για την πιο τρυφερή στιγμή της μέρας, την ώρα της καληνύχτας χρειάζονται Μικρές νυχτερινές ιστορίες (εκδ. Μάρτης) όπως της έγραψε η Kitty Crowther (μτφρ. Ξένια Καλογεροπούλου). Τρια μικρά παραμύθια μέσα στην ιστορία της μαμάς Αρκούδας που με τρυφερότητα κι αγάπη συνοδεύει το αρκουδάκι της στην ώρα του ύπνου. Και για την καλημέρα; Ο Κυριάκος ο σαγόνιας (εκδ. Παπαδόπουλος) του Jarvis, μτφρ. Μάνος Μπονάνος ξεκινά πάντα βουρτσίζοντας ένα ένα τα τρομαχτικά, κοφτερά του δόντια για να συνεχίσει με τρομάρες, αστείες συναντήσεις, στεναχώριες και καινούργιες φιλίες. Αναζητώντας την ιδέα εξελίσσεται Η ιστορία του Αρκούδου (εκδ. Ίκαρος) των Claire Freedman και Alison Friend, μτφρ. Μαρία Ζουράρη. Μια τρυφερή περιήγηση στο δάσος για έναν αρκούδο που αγαπά το διάβασμα, τις ιστορίες και τους φίλους του με τρυφερή εικονογράφηση. Η δύναμη της αφήγησης μέσω της εικονογράφησης είναι η υψηλή τέχνη της Ρεμπέκα Ντοτρεμέρ. Οι πλούσιες ώρες του Ζακομινούς Γκενσμπορό (εκδ. Μεταίχμιο), μτφρ. Μάρω Ταυρή, είναι τόσο πλούσιες και γεμάτες παραπομπές, συνδέσεις, συνδυασμούς, χρωματισμούς που τα παιδιά μικρά αλλά και μεγαλύτερα θα εντοπίσουν αμέτρητα νήματα για να ακολουθήσουν πώς ξετυλίγονται φανταστικές ιστορίες. Δομημένο με ανάσες κειμένου ανάμεσα στους πραγματικούς πίνακες που στήνει η Ντοτρεμέρ, το βιβλίο είναι ένα δώρο υψηλής αισθητικής απόλαυσης.

Το όραμα ενός ειρηνικού κόσμου περιέγραψε με το αθάνατο τραγούδι του ο Τζον Λένον Imagine (εκδ. Μίνωας). Η έκδοση με πρόλογο της συζύγου του Γιόκο Όνο, εικονογράφηση του Ζαν Ζουλιέν και μετάφραση Φοίβου Δεληβοριά έγινε σε συνεργασία με τη Διεθνή Αμνηστία. Μια φορά κι ένα δάσος μαγεμένο (εκδ. Πατάκη) από τον Κρις Ρίντελ, μτφρ. Φίλιππος Μανδηλαράς, επειδή Το δάσος είναι βαθύ και σκοτεινό, σε περιμένουν δοκιμασίες ένα σωρό. Κάθε δρομάκι ανοίγει μια νέα ιστορία, κάθε σου βήμα γυρίζει και μια νέα σελίδα. Με ηρωίδα την Πράσινη, μια περιήγηση στο δάσος με συναντήσεις με ήρωες των κλασικών παραμυθιών ένα παραμύθι που θα ανταμείψει τα μικρά παιδιά για την ευρηματικότητα, το χιούμορ και τη φαντασία συστατικά με τα οποία είναι γραμμένο. Τέλεια παρέα θα κάνουν τα μικρά παιδιά με την Ντετέκτιβ Άνιες (εκδ. Πατάκη) της Τζούλια Ντόναλντσον, εικονογράφηση Σάρα Ότζιλβι. Η πανέξυπνη σκυλίτσα μυρίζεται τα μυστήρια και ξετρυπώνει τις λύσεις τους παρέα με τα παιδιά. Η χαρά, το παιχνίδι, οι ανέμελες στιγμές των παιδιών έχουν και την άλλη τους πλευρά, τις στιγμές που η λύπη με αιτία ή χωρίς ξεχειλίζει χωρίς πάντα το συναίσθημα να βρίσκει διέδοξο και γίνεται Ένα ποτάμι μέσα μου (εκδ. Πατάκη). Η Μαρία Ρουσάκη έγραψε και η Σοφία Γαλή εικονογράφησε μια τρυφερή ιστορία για τα συναισθήματα που κυλούν μέσα μας και το πόσο ανακουφιστικό είναι να γίνονται ποτάμι και να ρέουν ακολουθώντας το δρόμο της ζωής. Η γενναία τοσοδούλα (εκδ. Μεταίχμιο) της Ανν Λέισεν, σε μετάφραση της Αργυρώ Πιπίνη είναι μια επαναφήγηση του κλασικού παραμυθιού του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν με όμορφη εικονογράφηση.  

 Καλές αναγνώσεις και καλές γιορτές!