Επιλογή 12 μεταφρασμένων βιβλίων από την πρόσφατη εκδοτική παραγωγή, στο είδος του αστυνομικού ή του ψυχολογικού θρίλερ.
Της Χίλντας Παπαδημητρίου
ΔΕΚΑΤΡΕΙΣ ΩΡΕΣ, του Deon Meyer (μτφρ. Κάλλια Παπαδάκη, εκδ. Στερέωμα) / «Η νεαρή Αμερικανίδα Ρέιτσελ Άντερσον τρέχει να ξεφύγει από τους άνδρες που έχουν μόλις δολοφονήσει τη φίλη της. Τρομοκρατημένη, μη ξέροντας πού να στραφεί για προστασία στην άγνωστή της Κέιπ Τάουν, φοβάται ότι δεν θα καταφέρει να γλιτώσει από τους διώκτες της. Ο ντετέκτιβ Γκρίσελ, σε μια κούρσα ενάντια στον χρόνο, παλεύει, μέσα σε δεκατρείς ώρες της ίδιας μέρας, να σώσει την Ρέιτσελ, να εξιχνιάσει τον φόνο της φίλης της, αλλά και να διαλευκάνει ένα δεύτερο έγκλημα: τον φόνο ενός υψηλού στελέχους της μουσικής βιομηχανίας της Νότιας Αφρικής. Ο Γκρίσελ δεν έχει πιει σταγόνα 156 μέρες - αλλά η 157η θα είναι πολύ δύσκολη».
Αγωνιώδες και σπιντάτο γνήσιο αστυνομικό μυθιστόρημα, με ήρωα τον ντετέκτιβ Μπένι Γκρίσελ (που έχουμε γνωρίσει στην Κόμπρα, κυκλοφορεί και αυτό από τις εκδόσεις Στερέωμα). Εκτός της δαιδαλώδους συναρπαστικής πλοκής, αποτελεί μια ματιά σε μια terra incognita για τους περισσότερους από μας: μια χώρα που βγήκε από το απαρτχάιντ και στην προσπάθεια να εξισορροπήσει τις αδικίες αιώνων, παλεύει με ποσοστώσεις στην εκπροσώπηση φυλών και φύλων. Η διαφθορά της αστυνομίας, η αναλγησία των λευκών Αφρικάνς, η σαπίλα της μουσικής βιομηχανίας, η απίστευτη εκμετάλλευση της φτώχειας των μεταναστών — όλα μπαίνουν στο στόχαστρο του Meyer. Ο Γκρίσελ είναι από τους πιο συμπαθείς μυθιστορηματικούς αστυνομικούς, δίκαιος και αξιόπιστος, όπως και η Ζουλού αστυνομικίνα Εμπάλι Καλένι, με την αταλάντευτη αυτοπεποίθησή της στις ικανότητές της.
Ο ΑΝΤΡΑΣ ΠΟΥ ΕΠΕΣΤΡΕΨΕ, του Τζορτζ Πελεκάνος (μτφρ. Αντώνης Καλοκύρης, εκδ. Πατάκη) / «Ο Μάικλ Χάντσον περνά τις ατελείωτες ώρες της φυλακής καταβροχθίζοντας τα βιβλία που του προτείνει η νεαρή βιβλιοθηκάριος του σωφρονιστικού καταστήματος. Η Άννα τροφοδοτεί διαρκώς με βιβλία τον Μάικλ, που εξελίσσεται στον καλύτερο αναγνώστη της. Ως τη μέρα της αιφνίδιας αποφυλάκισής του χάρη στη χειραγώγηση του αυτόπτη μάρτυρα της υπόθεσής του από τον ιδιωτικό ερευνητή Φιλ Ορνέιζιαν. Ο Μάικλ συναντά μια Ουάσιγκτον που έχει αλλάξει σημαντικά την περίοδο της προφυλάκισής του. Πάλαι ποτέ κακόφημα μαγαζιά έχουν μετατραπεί σε τρέντι μπιραρίες με κήπο και σε ανθοπωλεία. Προσπαθώντας να ισορροπήσει ανάμεσα στη νέα του δουλειά, στην αγάπη του για τα βιβλία και στη χάρη που χρωστάει στον άνθρωπο που τον βοήθησε να αποφυλακιστεί, ο Μάικλ αγωνίζεται να βρει τη θέση του σε αυτόν τον νέο κόσμο. Πριν χάσει τον έλεγχο...»
Το τελευταίο μυθιστόρημα του Τζορτζ Πελεκάνος διαθέτει την ανθρωπιά που συναντάμε σε όλα τα βιβλία του, αλλά και κάτι παραπάνω: τη λατρεία του για τα βιβλία. Το βιβλιοφιλικό αυτό αστυνομικό διαδραματίζεται όπως όλα σχεδόν τα βιβλία του στην Ουάσιγκτον, έχει αργούς ρυθμούς που διακόπτονται από αποσπάσματα σκληρής βίας, για να επανέρθει ήρεμα στην κανονική ζωή. Μια διεισδυτική ματιά στους «κακόφημους δρόμους» της πρωτεύουσας των ΗΠΑ και στους κακοποιούς της, μικρού και μεσαίου βεληνεκούς. Ο πρωταγωνιστής Μάικλ Χάντσον, με ιστορικό μικροπαραβάσεων, προσπαθεί να ανακτήσει την αξιοπρέπειά του χάρη στα βιβλία και στη δουλειά του ως λαντζέρης σε μια πιτσαρία. Ο ιδιωτικός ντετέκτιβ, Φιλ Ορνέιζιαν, θεωρώντας τον εαυτό του μια σύγχρονη μετενσάρκωση του Ρομπέν των Δασών θα τον παρασύρει σε ληστείες νταβατζήδων και ακροδεξιών καθαρμάτων. Η βία πληρώνεται με βία, όμως — εκτός αν σταθείς αρκετά τυχερός κι έχεις γύρω σου ένα δίκτυο συμπαράστασης. Ρεαλιστικό και συγκινητικό, βίαιο αλλά ισορροπημένο. Ο Πελεκάνος είναι αναμφίβολα ένας από τους δέκα σημαντικότερους σύγχρονους συγγραφείς του είδους.
ΜΕΘΟΡΙΟΣ, της Andrée A. Michaud (μτφρ. Γιάννη Καυκιά, Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου) / «Το καλοκαίρι του 1967 μια νεαρή κοπέλα, η Ζαζά Μάλιγκαν, εξαφανίζεται στο πυκνό δάσος που περιβάλλει τη λίμνη Μπάουντρι Ποντ η οποία βρίσκεται στα σύνορα ανάμεσα στο Κεμπέκ του Καναδά και το Μέιν των ΗΠΑ. Τη λίμνη την οποία μετονόμασε σε Μποντρέ ένας κυνηγός, ο Πιέρ Λαντρί, που είχε εγκατασταθεί στην περιοχή στις αρχές της δεκαετίας του 1940 για ν' αποφύγει τον πόλεμο –για να αποφύγει τον θάνατο σκοτώνοντας– και έζησε εκεί μια τραγική ερωτική ιστορία. Οι έρευνες που οργανώνονται σύντομα καταλήγουν στην ανεύρεση της Ζαζά, αλλά νεκρής, με το πόδι της μαγκωμένο σ' ένα σκουριασμένο δόκανο για αρκούδες. Το συμπέρασμα της αστυνομικής έρευνας είναι ότι επρόκειτο για ατύχημα. Όταν όμως εξαφανίζεται και μια δεύτερη κοπέλα, ο αρχιφύλακας Μισό φοβάται ότι τα σιωπηλά βάθη του δάσους κρύβουν κι άλλα δόκανα...»
Στο μυθιστόρημα της Καναδέζας Michaud, ο τίτλος έχει πολλαπλές συμβολικές συνεκδοχές: πρόκειται για ένα βιβλίο που βρίσκεται στη μεθόριο του αστυνομικού/procedural με την «καθαρή» λογοτεχνία, διαδραματίζεται στη μεθόριο του Καναδά και των ΗΠΑ, παίζει με τις γλωσσικές διαφορές των αγγλόφωνων και γαλλόφωνων παραθεριστών της λίμνης Μποντρέ, οι ηρωίδες του αγγίζουν τη μεθόριο που χωρίζει την εφηβεία από την ενηλικίωση. Και όλα αυτά το εμβληματικό καλοκαίρι του 1967, τη μεθόριο της νεανικής εξέγερσης διεθνώς. Λεπτοδουλεμένη αφήγηση που χρησιμοποιεί την αστυνομική πλοκή για να μιλήσει για το τέλος της αθωότητας, την επιρροή των φαντασμάτων του παρελθόντος στη λαϊκή φαντασία, την παθιασμένη ζήλεια και τις εμμονές που μεταμορφώνουν τον παράδεισο της αμόλυντης φύσης σε τοπίο τρόμου, θανάτου και φρίκης. Στην αφήγηση εναλλάσσεται η 12χρονη Αντρέ με τον αρχιφύλακα Μισό που βάζει σκοπό της ζωής του να συλλάβει τον δολοφόνο των κοριτσιών. Βραδυφλεγής αφήγηση για απαιτητικούς αναγνώστες.
Ο ΦΟΝΟΣ ΤΗΣ ΑΝ ΕΪΒΕΡΙ, του Henry Kuttner (μτφρ. Βικτωρία Λέκκα, εκδ. Αλεξάνδρεια) / «Ένας φονιάς: ένα σκληρό παιδί με ιστορικό βίας – οι τίτλοι των εφημερίδων κραύγαζαν για γρήγορη καταδίκη. Ο αρχηγός μιας συμμορίας ανηλίκων – τι γύρευε από την Αν Έιβερι το βράδυ του θανάτου της; Μια ναρκομανής – έδειχνε πολύ αδύναμη για να σκοτώσει κάποιον. Ένας τύπος που κάνει μεγάλη ζωή με μισθό δασκάλου – πού βρήκε τα λεφτά; Ένας ζηλιάρης σύζυγος – αγαπούσε στ’ αλήθεια τη γυναίκα του; Ένας διστακτικός μάρτυρας – γιατί απέκρυψε ένα εκρηκτικό στοιχείο που θα μπορούσε να απαλλάξει έναν άλλο ύποπτο; Αυτοί ήταν οι άνθρωποι που βάλθηκε να ανακρίνει ο ψυχαναλυτής Γκρέι σχετικά με τον φόνο της Αν Έιβερι, γνωρίζοντας, καθώς ερευνούσε, ότι ένας ή περισσότεροι ανάμεσά τους κινδύνευαν να δολοφονηθούν».
Ο πολυγραφότατος Henry Kuttner, γνωστός κυρίως για βιβλία επιστημονικής φαντασίας, έγραψε τη δεκαετία του ’50 τέσσερα αστυνομικά με ήρωα τον ψυχαναλυτή κύριο Γκρέι. Στο δεύτερο της σειράς, Ο φόνος της Αν Έιβερι, ο Μάικλ Γκρέι συνεργάζεται με τον αστυνόμο Χάρι Ζούκερ στη σύνταξη του ψυχολογικού προφίλ του 17χρονου Έντι Γιούνταλ, ο οποίος κατηγορείται για τον φόνο της Αν Έιβερι. Στη διαδικασία αυτή ο κύριος Γκρέι θα αρχίσει να αμφιβάλει για την ενοχή του νεαρού και θα βάλει τα δυνατά του να βρει τον αληθινό δολοφόνο.
Από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια στη σειρά Μαύρη Γάτα κυκλοφορούν και οι τρεις άλλες υποθέσεις του κυρίου Γκρέι, Ο φόνος της Έβελιν Πόουπ, Ο φόνος της συζύγου και Ο φόνος της ερωμένης. Για τους εραστές της εγκεφαλικής αστυνομικής πλοκής, με στοιχεία ψυχαναλυτικής θεωρίας.
ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΗΛΙΟ ΤΗΣ ΤΑΓΓΕΡΗΣ, της Κριστίν Μάνγκαν (μτφρ. Κατερίνα Καπνίση, εκδ. Ψυχογιός) / «Ο τελευταίος άνθρωπος που περίμενε να δει η Άλις Σίπλεϊ στην Ταγγέρη ήταν η Λούσι Μέισον. Κάποτε ήταν αχώριστες, αλλά από εκείνο το ατύχημα στο Μπένινγκτον δεν ξαναμίλησαν ποτέ. Τώρα η παλιά της συγκάτοικος στεκόταν μπροστά της, δείχνοντας πως ήθελε να ξαναγίνουν όλα όπως πριν. Και ίσως δεν ήταν κακή ιδέα. Η Άλις, που είχε έρθει νιόπαντρη στο Μαρόκο με τον άντρα της, δεν μπορούσε να συνηθίσει τα πολύβουα παζάρια και την εξαντλητική ζέστη. Η άφοβη Λούσι θα την έβγαζε από το καβούκι της, θα τη βοηθούσε να προσαρμοστεί. Αλλά σύντομα ένα γνώριμο συναίσθημα αρχίζει να κατατρώει την Άλις· ένιωθε πως η Λούσι την έλεγχε και την καθοδηγούσε σε κάθε της κίνηση. Κι όταν ο σύζυγός της εξαφανίστηκε, η Άλις άρχισε να αμφιβάλλει για τα πάντα: τη σχέση της με την αινιγματική φίλη της, την απόφασή της να έρθει στην Ταγγέρη, την ίδια την πνευματική της ισορροπία...»
Το πρώτο μυθιστόρημα της Κριστίν Μάνγκαν πετυχαίνει κάτι πολύ ενδιαφέρον: παίρνει την πολυχρησιμοποιημένη συνταγή του ψυχολογικού θρίλερ και την κάνει ένα διακειμενικό αστυνομικό, με διαρκείς αναφορές σε βιβλία και ταινίες, κυρίως στη Ρεβέκκα της Δάφνης ντυ Μωριέ και στην Πατρίσια Χάισμιθ, αλλά και αμέτρητες κινηματογραφικές ταινίες όπου συμπρωταγωνιστεί η Ταγγέρη (όπως τα Living Daylights, My favorite spy, Inception, Sheltering Sky, Ο άνθρωπος που ήξερε πολλά, κλπ.). Οι ηρωίδες, Άλις και Λούσι, εναλλάσσονται στην αφήγηση, τελείως αναξιόπιστες και οι δύο, σε μια ιστορία με διαρκείς ανατροπές, σε μια μυστηριώδη, χαοτική και γραφική, επικίνδυνη πόλη. Οι αναφορές σε βιβλία και συγγραφείς είναι ένα παιχνίδι γνώσεων για τον υποψιασμένο αναγνώστη. Τα δικαιώματα του βιβλίου έχει αγοράσει ο Τζορτζ Κλούνι και στην ταινία θα πρωταγωνιστεί η Σκάρλετ Γιόχανσον.
ΘΗΡΑΜΑΤΑ, του Gabriel Bergmoser (μτφρ. Χριστίνα Ριζοπούλου, Bell) / «Ο Φρανκ είναι ο ιδιοκτήτης ενός σταθμού εξυπηρέτησης αυτοκινήτων σ’ έναν αυτοκινητόδρομο με λίγη κίνηση, που το μόνο που θέλει είναι μια ήσυχη ζωή. Φιλοξενεί την εγγονή του, που την έστειλαν εκεί οι γονείς της επειδή είχε θέματα συμπεριφοράς, αλλά δεν μιλούν πολύ. Όταν μια άσχημα τραυματισμένη νεαρή γυναίκα φτάνει στο σταθμό, με κάμποσα αυτοκίνητα να την καταδιώκουν, ο Φρανκ και λίγοι ανύποπτοι πελάτες βρίσκονται άθελά τους μπλεγμένοι σ’ ένα κυνηγητό ζωής και θανάτου. Όμως ποιοι είναι αυτοί οι άντρες και αυτές οι γυναίκες που δεν διστάζουν μπροστά σε τίποτα προκειμένου να πετύχουν εκδίκηση; Τι είναι αυτό που ζητούν; Εκτός από το να μην αφήσουν πίσω τους επιζώντες...»
Στα Θηράματα ανακαλύπτουμε άλλο ένα καταιγιστικό αυστραλέζικο αστυνομικό θρίλερ. Η υπόθεσή του τοποθετείται στις ερημιές της Αυστραλίας που οι ντόπιοι αποκαλούν outback και η πλοκή χωρίζεται στο «τότε» και στο «τώρα», καθώς δύο φαινομενικά ανεξάρτητες ιστορίες ξετυλίγονται — μέχρι τη στιγμή που θα συναντηθούν στα 2/3 περίπου της αφήγησης. Η αφιλόξενη ξερή γη της Αυστραλίας πρωταγωνιστεί μαζί με τον ηλικιωμένο Φρανκ, την εγγονή του την Άλι και τη Μάγκι, η οποία φτάνει ματωμένη μια μέρα στο βενζινάδικο του Φρανκ, με μια παράκληση: «Όχι ασθενοφόρο! Όχι αστυνομία!». Ο Φρανκ έχει μπλέξει για τα καλά. Η πλοκή πηγαινοέρχεται με ταχύτητα κι ευελιξία στον χρόνο, κάτι που προφανώς οφείλεται στην εμπειρία του συγγραφέα ως σεναριογράφου.
ΤΟ ΤΕΡΑΣ, του Frank Goldammer (μτφρ. Γιώτα Λαγουδάκου, εκδ. Κλειδάριθμος) / «Δρέσδη, 1945. Καθώς το Γ΄ Ράιχ τελειώνει, ένα δολοφονικό παιχνίδι ξεκινά. Ο πληθυσμός της Δρέσδης υποφέρει από τον πόλεμο που δεν λέει να τελειώσει και από τις στερήσεις. Οι αντιαεροπορικοί συναγερμοί είναι καθημερινή υπόθεση. Ο επιθεωρητής Μαξ Χέλερ καλείται να δει το πτώμα μιας γυναίκας που έχει κακοποιηθεί φριχτά. Η φήμη κυκλοφορεί αμέσως: δράστης είναι το “Τέρας” που κυκλοφορεί τις νύχτες αθόρυβα στα σοκάκια της πόλης. Μέσα στο χάος που επικρατεί τον τελευταίο χειμώνα του πολέμου, ο Χέλερ προσπαθεί να εξιχνιάσει το έγκλημα αλλά βρίσκεται σε αδιέξοδο. Όταν τον Φεβρουάριο του 1945 η πόλη ισοπεδώνεται από έναν πρωτοφανή βομβαρδισμό, νέα απειλητικά στοιχεία έρχονται στο φως – και ο Χέλερ ξεκινά μια επικίνδυνη αναζήτηση για να ξεσκεπάσει το “Τέρας”».
Ιστορικό αστυνομικό της σχολής Philip Kerr, Halard Gilbers και Kutscher Volker, που διαδραματίζεται στη Γερμανία, τις τελευταίες μέρες του πολέμου. Μόνο που ο συγγραφέας μεταφέρει τη δράση του στη Δρέσδη, κι όχι στο Βερολίνο όπως οι υπόλοιποι. Ο ήρωάς του, ο επιθεωρητής Μαξ Χέλερ είναι βετεράνος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και καθώς έχει δύο παιδιά στο μέτωπο, αποφεύγει τις αντιπαραθέσεις με τους Ναζί προϊσταμένους του, προσπαθώντας να επιβιώσει. Ωστόσο, το ένστικτό του δεν τον αφήνει να ησυχάσει όταν ο Γάλλος Μπερτράν κατηγορείται για μια σειρά φρικαλέα εγκλήματα, θεωρούμενος ο κατά συρροή δολοφόνος που δρα στη διάρκεια των βομβαρδισμών. Μετά τον χειρότερο βομβαρδισμό της Γερμανίας, τον Φεβρουάριο του 1945, ο Χέλερ θα ξεκινήσει πάλι την αναζήτηση του Τέρατος, με τη βοήθεια ενός νεαρού Ρώσου αξιωματικού, μετά την κατάληψη της πόλης από τον Κόκκινο Στρατό. Ο συγγραφέας εστιάζει στη γενικευμένη φρίκη και αποκτήνωση των ανθρώπων στη διάρκεια του πολέμου, στις συνθήκες που τους επιτρέπουν να απελευθερώσουν τα χειρότερα ένστικτά τους. Στη συγκεκριμένη συγκυρία η ύπαρξη ενός κατά συρροή δολοφόνου είναι πειστική. Το βιβλίο είναι η πρώτη περιπέτεια του επιθεωρητή Μαξ Χέλερ.
ΤΑΤΟΥΑΖ, του Manuel Vazquez Montalban (μτφρ. Αγγελική Βασιλάκου, εκδ. Μεταίχμιο) / «Ενώ η Ισπανία βρίσκεται υπό τον τυραννικό ζυγό του Φράνκο, ο πρώην πράκτορας της CIA, πρώην κομμουνιστής και νυν ιδιωτικός ερευνητής Πέπε Καρβάλιο έχει καταντήσει τόσο κυνικός, που μόνο το φαγητό και το σεξ φαίνεται να τον απασχολούν πια. Έχει αποκτήσει μάλιστα τη συνήθεια να καίει, πού και πού, κάνα βιβλίο στο σπίτι του στη Βαρκελώνη, έτσι, για να απολαμβάνει το γεύμα του συντροφιά με τη φωτιά στο τζάκι. Όταν αναλαμβάνει ν’ ανακαλύψει την ταυτότητα του πτώματος ενός άντρα που ξεβράζεται στη θάλασσα, θα ξυπνήσει από τον λήθαργό του. Η αστυνομία υποψιάζεται ότι το έγκλημα σχετίζεται με εμπόρους ναρκωτικών και τους οίκους ανοχής της περιοχής, και αρχίζουν οι έφοδοι στα μπαρ και οι οχλήσεις στις πόρνες. Το ένστικτο του Καρβάλιο όμως του λέει ότι κάτι άλλο συμβαίνει και ότι για άλλη μια φορά οι μπάτσοι κάνουν λάθος. Καθώς η αστυνομία δημιουργεί όλο και περισσότερες εντάσεις, ο Καρβάλιο μπαίνει όλο και πιο βαθιά στην έρευνα έχοντας για οδηγό ένα μόνο στοιχείο: το τατουάζ στην πλάτη του νεκρού: Γεννήθηκα για να βάλω φωτιά στην κόλαση».
Όπως διαβάζουμε στο επίμετρο της Ελένης Παπαγεωργίου, το Τατουάζ είναι το πρώτο μυθιστόρημα της σειράς του Πέπε Καρβάλιο. Γραμμένο το 1974, παρουσιάζει έναν κάπως διαφορετικό Καρβάλιο απ’ αυτόν που γνωρίσαμε στις μεταγενέστερες ιστορίες. Ξενίζει κάπως η σκληρότητά του, κυρίως απέναντι στις γυναίκες, κάτι που παραδέχεται κι ο ίδιος κάποια στιγμή, όταν παρομοιάζει τον εαυτό του με τον Τζέιμς Μποντ και τον Λέμι Κόσιον. Αφορμή για την ιστορία είναι η ανάθεση από έναν ιδιοκτήτη κομμωτηρίου στο Καρβάλιο να ανακαλύψει την ταυτότητα ενός άγνωστου άντρα που ανασύρεται πνιγμένος. Οι πληροφορίες που συγκεντρώνει ο ιδιωτικός ντετέκτιβ θα τον οδηγήσουν από τη Βαρκελώνη στο Άμστερνταμ και το Ρότερνταμ. Ωστόσο, ακόμα κι όταν θα εκτελέσει την αποστολή του, δεν θα σταματήσει την έρευνα αν δεν μάθει το whydunit, το γιατί δολοφονήθηκε ο ξανθός άντρας με το τατουάζ στην πλάτη. Το Τατουάζ ίσως να είναι το πρώτο αστυνομικό μυθιστόρημα που εμπεριέχει όλα τα στοιχεία του Μεσογειακού Νουάρ.
ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΗΛΙΟ, της Agatha Christie (μτφρ. Μαρία-Ρόζα Τραϊκόγλου, εκδ. Ψυχογιός) / «Για δείτε τους εκεί, ξαπλωμένους σε σειρές. Τι είναι; Όχι άντρες και γυναίκες. Δεν έχουν τίποτα το προσωπικό πάνω τους. Πτώματα είναι, τίποτε άλλο!
Δεν ήταν ασυνήθιστο να βλέπεις το όμορφο, μαυρισμένο κορμί της Αρλίνα Μάρσαλ στην αμμουδιά. Ξαπλωμένη μπρούμυτα, απολάμβανε τον ήλιο που αγαπούσε εξίσου με το φλερτ. Μόνο που αυτή τη φορά, δεν κάνει ηλιοθεραπεία· κείτεται στραγγαλισμένη... Από ό,τι φαίνεται, δεν είναι γραφτό για τον Πουαρό να κάνει διακοπές. Ήρθε να ξεκουραστεί σ’ αυτό το όμορφο θέρετρο του Ντέβον και τώρα πρέπει να εξιχνιάσει έναν φόνο. Από την πρώτη στιγμή είχε παρατηρήσει πως η προκλητική συμπεριφορά της Αρλίνα ξεσήκωνε τον αντρικό πληθυσμό του ξενοδοχείου. Αλλά μήπως αυτό που μοιάζει με “έγκλημα πάθους” είναι στην πραγματικότητα ένας πολύ πιο ειδεχθής και καλά μελετημένος φόνος;»
Γραμμένο το 1941, το βιβλίο περιέχει όλα τα απαραίτητα συστατικά που περιμένει ο αναγνώστης από την Agatha Christie. Μια αντιπαθητική κοκκινομάλλα πρώην ηθοποιό που δολοφονείται, ζευγάρια με τεταμένες σχέσεις, έναν τουλάχιστον συνταξιούχο στρατιωτικό και μια γεροντοκόρη, έναν πάστορα και μια ζηλιάρα προγονή, μια πρώην ερωμένη — και τον Ηρακλή Πουαρό, φυσικά. Καθώς επίσης, το κλειστό περιβάλλον ενός ξενοδοχείου, λίγα ναρκωτικά (ηρωίνη!) και πολλά, πάρα πολλά κίνητρα για φόνο. Από τα πιο επιτυχημένα βιβλία της Christie, μεταφέρθηκε στο σινεμά το 1982 από τον Guy Hamilton, με τον Πίτερ Ουστίνοφ στο ρόλο του Πουαρό, τη Μάγκι Σμιθ, τον Τζέιμς Μέισον και τη Νταϊάνα Ριγκ ως Αρλίνα.
Ο ΠΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΠΟΥΚΑΛΙΟΥ, του Georges Simenon (μτφρ. Αργυρώ Μακάρωφ, εκδ. Άγρα) / «Δύο αδέλφια, που έκαναν διαφορετικές επιλογές και ακολούθησαν άλλη πορεία στη ζωή τους –ο ένας έγινε πετυχημένος δικηγόρος και κτηματίας, ο άλλος, που έζησε στη φτώχεια, σκότωσε και δραπέτευσε απ’ τη φυλακή–, βρίσκονται μέσα σε μία αποχαλινωμένη φύση και έρχονται αντιμέτωποι ο ένας με τον άλλο με όρους αρχαίας τραγωδίας».
Ο Σιμενόν έζησε τη δεκαετία 1945-1955 στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου έγραψε μερικά από τα πιο σπουδαία αστυνομικά του. Παράλληλα, έγραψε τέσσερα αμιγώς «αμερικανικά» βιβλία, σύγχρονα γουέστερν κατά κάποιο τρόπο, επηρεασμένος από την νότια Αριζόνα όπου έμεινε για δύο χρόνια. Ένα απ’ αυτά είναι Ο πάτος του μπουκαλιού, με ήρωες δύο αποξενωμένα αδέλφια που θα συγκρουστούν ψυχολογικά και κυριολεκτικά στον φουσκωμένο ποταμό Σάντα Κρουζ. Το βιβλίο μετέφερε στο σινεμά ο σπουδαίος Henry Hathaway, με τον Τζόζεφ Κότεν στον ρόλο του ήρεμου γαιοκτήμονα Π.Μ. και τον Βαν Τζόνσον ως δραπέτη Ντον.
Ο ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΣ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ, του James Lovegrove (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής, εκδ. Ελληνικά Γράμματα) / «1895: ο νέος πελάτης του Σέρλοκ Χολμς, δικαστής του Ανώτατου Δικαστηρίου, ζητά τη βοήθειά του για την εξαφάνιση της γοητευτικής, καλλιεργημένης και εξαιρετικά φιλελεύθερης κόρης του. Ο κύριος Χολμς και ο δόκτωρ Γουάτσον ανακαλύπτουν ότι η αγνοούμενη κοπέλα, η Χάνα Γούλφσον, αναζητούσε τη Σοφία, μια στενή φίλη της η οποία εξαφανίστηκε χωρίς να αφήσει ίχνη. Από την έρευνα διαπιστώθηκε ότι η Σοφία είχε στρατολογηθεί από την ομάδα των “Ηλυσίων”, μια σχεδόν θρησκευτική σέχτα παθιασμένη με τους αρχαιοελληνικούς μύθους και τελετές, επικεφαλής της οποίας ήταν ο χαρισματικός σερ Φίλιπ Μπιουκάναν. O Χολμς ανακαλύπτει ότι η Χάνα, θέλοντας να βρει τι απέγινε η φίλη της, έχει ήδη εισχωρήσει στην ομάδα των Ηλυσίων με ψεύτικο όνομα. Και ενώ ο Σέρλοκ Χολμς συμφωνεί ότι η κοπέλα μπορεί να παραμείνει ως “πράκτοράς” του στη μυστικιστική αλλά φαινομενικά ακίνδυνη αίρεση, ο δόκτωρ Γουάτσον επιμένει ότι η Χάνα διατρέχει θανάσιμο κίνδυνο. Εν τω μεταξύ, ο σερ Φίλιπ οραματίζεται την αναμόρφωση της ανθρωπότητας σύμφωνα με τα κλασικά ιδεώδη, χωρίς να αναλογίζεται το ολέθριο τίμημα...»
Για τους φανατικούς των περιπετειών του Σέρλοκ Χολμς, οι οποίοι αυξήθηκαν ραγδαία εξαιτίας των τηλεοπτικών σειρών και των ταινιών με ήρωα τον ιδιοφυή αριστοκράτη-ντετέκτιβ, υπάρχει ολόκληρη βιομηχανία βιβλίων, κόμικς, graphic novel και βιντεοπαιχνιδιών. Ο James Lovegrove, Βρετανός συγγραφέας και κριτικός παιδικών βιβλίων, είναι από τους πιο επιτυχημένους συνεχιστές του ύφους του Άρθουρ Κόναν Ντόιλ στα Sherlock Holmes pastiches (όπως ονομάζονται αυτές οι συνέχειες). Χρησιμοποιώντας το σύνηθες εύρημα των επιστολών, αφηγείται γραμμικά την υπόθεση, διατηρώντας όλα τα κύρια χαρακτηριστικά του Χολμς και του Γουάτσον. Επιπλέον ενδιαφέρον έχει η χρήση της ελληνικής μυθολογίας στην πλοκή, αν και το τελευταίο κεφάλαιο παραπέμπει περισσότερο σε χολιγουντιανές ταινίες δράσης.
ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΟΥ ΦΟΒΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ, Ανθολογία (μτφρ.- εισαγ.- επιμ.: Χρύσα Τσαλικίδου, εκδ. Εξάντας) / Θαυμάσια συλλογή διηγημάτων τρόμου που ξεκινούν από τα μέσα του 19ου αιώνα και φτάνουν ως τα τέλη του 20ου. Με μια ιδιαίτερα κατατοπιστική εισαγωγή της μεταφράστριας, κι ένα θαυμάσιο επίμετρο του Βαγγέλη Προβιά, μπορούμε να προσεγγίσουμε αυτό το ενίοτε υποτιμημένο είδος, στο οποίο μεγαλούργησαν σπουδαίοι συγγραφείς όπως ο Nathaniel Hawthorn, ο Edgar Allan Poe, o Ray Bradbury, η Edith Warton και ο Steven King. Δεκατέσσερα διηγήματα ένδεκα συγγραφέων σε μια δερματόδετη προσεγμένη έκδοση, με τα βιογραφικά των ανθολογούμενων. Αναγνωστική απόλαυση.
* Η ΧΙΛΝΤΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ είναι μεταφράστρια και συγγραφέας. Τελευταίο βιβλίο της, το αστυνομικό μυθιστόρημα «Η συχνότητα του θανάτου» (εκδ. Μεταίχμιο).