Η μικρή Άντι περπατά αποφασιστικά μέσα στο δάσος και κρατά στο χεράκι της ένα βαθυκόκκινο φύλλο. Κάθε τόσο σκύβει, βουτάει άλλο ένα και το συγκρίνει με το πρώτο. Τα υποβάλλει όλα σε εξονυχιστικό έλεγχο. Στην επιστροφή για το σπίτι καταλήγει να κρατά μόνο δύο, ένα σε κάθε χέρι - αυτά μόνο ανταποκρίνονταν στις προσδοκίες της κα, στα κριτήριά της. Σε όλη τη διαδρομή τα χαζεύει. Τι συμβαίνει εκείνη τη στιγμή στο μυαλό της; Τι την απασχολεί και τι αναζητά με τόση επιμονή;
Τα παιδιά διαθέτουν μεγάλη περιέργεια - αυτό άλλωστε αποδεικνύουν οι ερωτήσεις με τις οποίες βομβαρδίζουν τους ενήλικες. Κατά πόσο όμως τα απασχολούν τα ζητήματα των "μεγάλων", όπως ο θάνατος ή το σεξ; Είναι απλώς αναλαμπές αυτές οι αθώες ερωτήσεις ή κρύβουν μια διαρκή ενασχόληση με τα μυστήρια της ζωής; Η Susan Engel στη Διανοητική ζωή των παιδιών αντλεί από την προσωπική της πείρα αλλά και από τις σημαντικότερες έρευνες στον χώρο της ψυχολογίας και της εκπαίδευσης για να αποδείξει ότι τα παιδιά τελικά ασχολούνται συστηματικά με έννοιες δύσκολες και σύνθετες.
Όταν ένα παιδί μαζεύει φύλλα, κοχύλια ή γραμματόσημα, συλλέγει κόμικς ή λευκώματα, ίσως να προσπαθεί να λύσει ένα πρόβλημα που το απασχολεί. Αυτές οι πρώτες συλλογές μπορεί να κρύβουν μια ενασχόληση με ένα ερώτημα ή να φανερώνουν ενδεχομένως μια κλίση. Όταν ένα τετράχρονο παιδί ρωτά για τον θεό ή τον θάνατο, ίσως τότε να σχηματίζει για πρώτη φορά μια ιδέα. Η Engel αναδεικνύει πόσο σημαντικές είναι αυτές οι στιγμές και δείχνει τους τρόπους με τους οποίους οι δάσκαλοι και οι γονείς μπορούν να τις αξιοποιήσουν, να καλλιεργήσουν τα ενδιαφέροντα των παιδιών και να τα μυήσουν στον κόσμο της αναζήτησης, της επινόησης και των ιδεών. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Η παρούσα μελέτη επιδιώκει αφενός να φωτίσει ορισμένα βασικά σημεία της διαδικασίας (προ)τυποποίησης και γλωσσικού προγραμματισμού της νέας ελληνικής στα συμφραζόμενα της κοινωνικής διγλωσσίας (diglossia), ενός φαινομένου (παρά την κρατούσα άποψη) εντέλει αποκλειστικά συνυφασμένου με την ίδρυση και τις κοινωνικο-ιδεολογικές συνιστώσες του ελληνικού κράτους, αφετέρου να διερευνήσει τις γραπτές ποικιλίες που ήταν σε χρήση, τη μεταξύ τους σχέση και τις (γλωσσικές) προϋποθέσεις για την επικράτηση/εδραίωση της δημώδους/δημοτικής - προϋποθέσεις που φαίνεται πως υπήρχαν ήδη από την εποχή του Νεοελληνικού Διαφωτισμού. Επίσης, είναι απαραίτητο να δούμε αυτή τη διαδικασία χειραφέτησης και (προ)τυποποίησης της δημώδους/δημοτικής όχι μόνο συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες, αλλά πρωτίστως έχοντας ως αφετηρία τις υπάρχουσες πηγές και τα γλωσσικά τεκμήρια καθαυτά, όχι την πρόσληψή τους ή τα όποια αφηγήματα των πρωταγωνιστών και των ερευνητών.
Το εξαιρετικά σύνθετο αντικείμενο μελέτης απαιτεί και έναν σημαντικό βαθμό διεπιστημονικότητας, την αξιοποίηση μεθοδολογικών εργαλείων και δεδομένων κυρίως από την ιστορική (κοινωνιο)γλωσσολογία, τη νεοελληνική φιλολογία και την ιστορία. Η αναφορά μεταξύ άλλων σε απόψεις εντελώς αβάσιμες από γλωσσικο-ιστορική σκοπιά, όπως λ.χ. ότι η καθαρεύουσα είναι δημιούργημα του Α. Κοραή, ότι η διγλωσσία ή / και το γλωσσικό ζήτημα ανάγονται στην Αρχαιότητα, ότι η δημοτική εμφανίζεται και (προ)τυποποιείται από τη γενιά του Μ. Τριανταφυλλίδη ή ότι η κοινή νεοελληνική διαμορφώθηκε κυρίως μεταπολεμικά, επιβεβαιώνει την πολυπλοκότητα της νεοελληνικής γλωσσικής ιστορίας και την ανάγκη να ερευνηθεί συστηματικά, σε αντιδιαστολή με μια ροπή προς γλωσσικούς μύθους ή έστω με ένα πλήθος στερεότυπων αντιλήψεων που εξακολουθούν να την περιστοιχίζουν. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Η πρόοδος της επιστήμης συμβάλλει στο να απαντηθούν βασικά ερωτήματα για την ανθρώπινη ύπαρξη: Είναι η παρουσία μας σε τούτο τον πλανήτη αποτέλεσμα τύχης; Ή μήπως η πορεία που μας έφερε εδώ ήταν αναπόφευκτη; Πώς προέκυψαν οι μεγάλες αλλαγές στην ιστορία της ζωής; Και, σε επίπεδο DNA, ποιος συνδυασμός γονιδίων διαφοροποιεί έναν βάτραχο από μια πέστροφα, έναν χιμπατζή ή τον άνθρωπο; Σύμφωνα με τον συγγραφέα, αν ξέρεις πώς να ψάξεις, η επιστημονική έρευνα μετατρέπεται σ' ένα παγκόσμιο κυνήγι θησαυρού για απολιθώματα ψαριών με χέρια, φιδιών με πόδια και πιθήκων με όρθια βάδιση ― αρχαίων πλασμάτων που όλα αποκαλύπτουν σημαντικές στιγμές στην πορεία της ζωής στη Γη.
Επιπλέον, νέα πειράματα ρίχνουν φως σε μια ιστορία δισεκατομμυρίων ετών, που την έχουν σημαδέψει πλήθος συνεργασίες, ανταγωνισμοί, τροποποιήσεις, "κλοπές" και "πόλεμοι". Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και μέσα στο DNA. Με τους ιούς να το μολύνουν συνεχώς και τα διάφορα τμήματά του να "πολεμούν" μεταξύ τους, το γονιδίωμα κάθε ζωικού κυττάρου διαρκώς αναδιατάσσεται. Ο δυναμισμός αυτός δημιουργεί νέα όργανα και νέους ιστούς, δηλαδή βιολογικές καινοτομίες που μεταμόρφωσαν τον κόσμο. Αν νομίζετε ότι τα φτερά έγιναν για να βοηθήσουν τα ζώα να πετούν ή οι πνεύμονες και τα πόδια για να μπορούν να βαδίζουν στη στεριά, κάνετε μεγάλο λάθος.
Η ιστορία της ζωής είναι ένα μακρύ, παράξενο και θαυμαστό ταξίδι δοκιμής και σφάλματος, τύχης και αναπόφευκτου, παρακάμψεων, επαναστάσεων και εφευρέσεων. Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας αφηγείται την πορεία αυτή, αλλά και το πώς καταφέραμε να τη γνωρίσουμε. (Από την έκδοση)

Από την εμφάνιση των σχέσεων ανταλλαγής έως την παγκοσμιοποίηση της εποχής μας, η τροφή είναι συγχρόνως αντικείμενο αλλά και δείκτης των τάσεων και του συσχετισμού δυνάμεων που συνδιαμόρφωσαν την ιστορία της ανθρωπότητας. Στις μέρες μας, η υγειονομική κρίση που προκάλεσε η πανδημία της Covid-19 από το 2019, αλλά και ο πόλεμος στην Ουκρανία από τον Φεβρουάριο του 2022, γέννησαν σοβαρές ανησυχίες για τη σταθερότητα του κυρίαρχου αγροδιατροφικού μοντέλου και την επάρκεια σε βασικά τρόφιμα διεθνώς. Συνειδητοποιούμε πλέον ότι η σχεδόν απεριόριστη πρόσβαση στα τρόφιμα δεν αποτελεί κάποια απαραβίαστη πραγματικότητα, πως τα γεωργικά προϊόντα και τα τρόφιμα διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη διεθνή σκηνή, καθώς και στη σταθερότητα των κρατών. Όσο η τροφή απογυμνώνεται από το ψυχαγωγικό της ένδυμα στις κοινωνίες της αφθονίας, όλο και πιο ξεκάθαρα αποκαλύπτεται η γεωπολιτική της ουσία.

Το βιβλίο του Pierre Raffard αναδεικνύει τις πολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές και πολιτισμικές προκλήσεις που παρουσιάζονται στα χωράφια ή στους αμπελώνες, σε όλο το μήκος των αλυσίδων μεταποίησης και διανομής, στα ράφια των σούπερ μάρκετ, αλλά επίσης μέσα στο πιάτο μας και γύρω από αυτό. Η τροφή ως μέσο επιβίωσης αλλά και ως εργαλείο ήπιας ή σκληρής ισχύος, οι προκλήσεις τις οποίες θέτει στην παραγωγή τροφίμων η κλιματική αλλαγή, η παγκόσμια ηγεμονία συγκεκριμένων εταιρειών ειδών διατροφής, ο ρόλος της τεχνολογίας τροφίμων, το διαδίκτυο και οι στρατηγικές μάρκετινγκ που επιδιώκουν να προβλέψουν και να ελέγξουν τις πιο προσωπικές επιλογές μας, τα κινήματα για μια πιο βιώσιμη παραγωγή και κατανάλωση της τροφής, είναι όψεις μιας πολυσύνθετης πραγματικότητας και δείχνουν ότι το πιάτο μας αποτελεί έναν προνομιακό χώρο για να κατανοήσουμε τον κόσμο και να αναλογιστούμε την εξέλιξη των ανθρώπινων κοινωνιών στο μέλλον. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Οι μεγάλες επιδημίες ξεχώρισαν από πολύ νωρίς ως σημαντικά και αξιομνημόνευτα γεγονότα. Ο τόμος αυτός περιλαμβάνει μια πλούσια συλλογή κειμένων, τα οποία περιγράφουν από διαφορετικές οπτικές γωνίες το φαινόμενο των επιδημιών και τον αντίκτυπό τους στις αρχαίες κοινωνίες. Τα δεδομένα που παρουσιάζουν οι αρχαίοι συγγραφείς δίνουν συχνά την εντύπωση ότι ξεπερνούν την ίδια την ανθρώπινη λογική και πολλές φορές αφήνουν να διαφανεί το στοιχείο της αμφισβήτησης, της αβεβαιότητας και της αντιφατικότητας στις αντιδράσεις των ανθρώπων. Οι ασυνήθιστες και επείγουσες συνθήκες μιας φονικής επιδημίας δημιουργούσαν δυναμικές οι οποίες επηρέαζαν ιδέες και αντιλήψεις, καλλιεργούσαν νέες συνήθειες, άγγιζαν όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας.
Η εμπειρία της πρόσφατης πανδημίας κάνει τα κείμενα αυτά να μοιάζουν ασυνήθιστα επίκαιρα. Ο σημερινός αναγνώστης θα εντοπίσει προβλήματα και ερωτήματα που πιθανόν να έχουν απασχολήσει και τον ίδιο. Μπορεί μάλιστα ο αρχαίος άνθρωπος να του φανεί λιγότερο αρχαίος και περισσότερο άνθρωπος, με τους ίδιους φόβους και την ίδια θνητότητα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Τα βιβλία της σειράς καλούν σε έναν νέο διάλογο με την αρχαιότητα. Τα κείμενα κάθε τόμου, που προσφέρονται σε νεοελληνική απόδοση, φωτίζουν όψεις της καθημερινής ζωής, των θεσμών ή των ιδεών που εξακολουθούν να διατηρούν την επικαιρότητά τους. Επιπλέον, επιλέγονται με στόχο να αναδειχθεί τόσο ο πλούτος όσο και η ποικιλία των συμπεριφορών και των νοοτροπιών του αρχαίου κόσμου. Εμφανίζουν τους αρχαίους Έλληνες διαφορετικών εποχών και διαφορετικών πεποιθήσεων να διαλέγονται και, να αντιπαρατίθενται μεταξύ τους ή με αλλοεθνείς· και τους εθνικούς να διαλέγονται ή να αντιπαρατίθενται με Ιουδαίους ή χριστιανούς. Η αρχαιότητα προβάλλει έτσι από τη μια πλευρά επίκαιρη και από την άλλη σύνθετη, πολύμορφη και αντιφατική. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)

Όταν βάλλεται ο ορθολογισμός, η αλληλουχία αιτίου και αιτιατού -η ίδια η βάση δηλαδή της λογικής και της ικανότητάς μας να συνδιαλεγόμαστε και να συναποφασίζουμε ως κοινωνία, βάλλεται η ίδια η Δημοκρατία. Σε ένα βαθιά δημοκρατικό πλαίσιο, απαιτούνται συνειδητοί πολίτες, με γνώση των κατακτήσεων του πολιτισμού μας, με αναπτυγμένη την ικανότητα να αξιολογούν ποικίλα δεδομένα αλλά και να φιλτράρουν πλείστα όσα στοιχεία παραπληροφόρησης, που πλέον, με τη σύγχρονη τεχνολογία, εύκολα διακινούνται και αναπαράγονται. Μια κοινωνία που κυριαρχείται από μια παραμορφωτική αντίληψη της πραγματικότητας, από συνωμοσιολογικές ερμηνείες της ιστορίας και των κοινωνικών διεργασιών, μια κοινωνία χωρίς σταθερές γνωσιακές βάσεις ώστε να μπορεί μέσω του διαλόγου να καταλήγει σε αποδεκτά πολιτικά σχέδια, εύκολα κατευθύνεται και χειραγωγείται. Το βιβλίο αυτό γράφτηκε με σκοπό να ενισχύσει την προσπάθεια συστράτευσης του ορθού λόγου έναντι του ανορθολογισμού, της λογικής έναντι του παραλογισμού. Δεκαπέντε Έλληνες επιστήμονες, ο καθένας στην ειδικότητά του, παρουσιάζουν τις δέκα πιο διαδεδομένες θεωρίες συνωμοσίας και ψευδοεπιστημονικές απόψεις. Σύντομα μεν αλλά μεθοδικά, επισημαίνονται οι αντιφάσεις τις οποίες ενέχουν και επιχειρείται η αποδόμησή τους με λογικά επιχειρήματα και επιστημονικά δεδομένα. Παρά την πλούσια επιστημονική βιβλιογραφία που υπάρχει για τη συγκεκριμένη θεματική, η παρούσα έκδοση συγκεντρώνει και πραγματεύεται, με τρόπο συνεκτικό και περιεκτικό, τις συνωμοσιολογικές θεωρίες και απόψεις με τη μεγαλύτερη απήχηση, φιλοδοξώντας να προσφέρει στους αναγνώστες μια ολοκληρωμένη και τεκμηριωμένη προσέγγιση.
Γράφουν οι: Μανώλης Πλειώνης, Νίκος Δεμερτζής, Σταύρος Άκρας, Όμηρος Γιαννάκης, Μανώλης Σαριδάκης, Ιωάννης Παπουτσής, Αλίκη Φλώρου, Βασιλική Κοτρώνη, Κωστής Λαγουβάρδος, Βασιλική Ασημακοκούλου, Νίκος Μιχαλόπουλος, Ιωάννης Καλόγηρος, Ιωσήφ Χαλαβαζής, Δημήτρης Δημόπουλος, Χάρης Βάρβογλης. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Γιατί νοσούμε από ασθένειες όπως ο καρκίνος· και γιατί οι ασθένειες αυτές εμφανίζονται κυρίως στην τρίτη ηλικία; Γιατί κάποια παιδιά εκδηλώνουν καρκίνο; Γιατί γερνάμε; Ίσως μοιάζουν υπαρξιακά τα ερωτήματα αυτά, έχουν ωστόσο απαντήσεις -έστω κι αν δεν τις ξέρουμε όλες. Αν επισκεφτούμε τον γιατρό μας, μάλλον θα μας πει ότι ο καρκίνος οφείλεται στη μακροχρόνια συσσώρευση γενετικών αλλοιώσεων. Θα μας πει επίσης ότι η έκθεση σε καρκινογόνους παράγοντες, όπως το κάπνισμα, προκαλεί καρκίνο, καθώς επάγει μεταλλάξεις που μετατρέπουν φυσιολογικά κύτταρα σε καρκινικά. Ωστόσο, οι πιο αποκαλυπτικές απαντήσεις βασίζονται εντέλει στην εξελικτική κατανόηση της ιστορίας της ζωής και της νόσου.
Ο James DeGregori, χρησιμοποιώντας τις βασικές αρχές της θεωρίας της εξέλιξης, προτείνει μια νέα προσέγγιση για το πώς δημιουργείται ένας καρκίνος. Ο καρκίνος είναι συνάμα ασθένεια της εξελικτικής διαδικασίας: καθώς οι ιστοί μας γερνούν ή συσσωρεύουν βλάβες, τα φυσιολογικά βλαστικά κύτταρα σταδιακά παύουν να έχουν τις βέλτιστες ιδιότητες για το οικοσύστημά τους, και τα ιστικά περιβάλλοντα αλλοιώνονται.
Η θεωρία του DeGregori, όπως αναπτύσσεται στο βιβλίο μέσα από μια καθηλωτική αφήγηση, επιχειρεί να εξηγήσει σε βάθος ποιοι άνθρωποι εμφανίζουν καρκίνο, πότε και γιατί. Δεν μπορούμε να αποφύγουμε τις μεταλλάξεις· ίσως, όμως, μπορούμε να συντηρήσουμε το φυσικό σύστημα άμυνας των ιστών μας, ενόσω γερνάμε ή εκτιθέμεθα σε επιβλαβείς παράγοντες. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Η Πηνελόπη έχει υποστεί πολλές μεταμορφώσεις στην τρισχιλιετή ζωή της, από τότε που την έπλασε ο Όμηρος. Οι αιώνες την ανεβοκατέβασαν αλύπητα στο χρηματιστήριο των αξιών τους. Άλλοτε πρότυπο της αρετής, άλλοτε μια πολύ βαρετή συμβία, «μαντρόσκυλο» της αρετής, κάποτε επικίνδυνη και λάγνα, άλλοτε γριά και αμίλητη, ή νέα και δυναμική, η Πηνελόπη, η μέση γυναίκα, φανερώνει με τις περιπέτειές της τη θέση του γυναικείου φύλου στην κοινωνία και τις αντιλήψεις γύρω από τον γάμο και τον έρωτα.
Κάποτε σβήνει ολότελα από τις σελίδες της λογοτεχνίας, άλλοτε κάνει μια δειλή, μίζερη εμφάνιση. Ο 20ός αιώνας όμως είναι ο αιώνας της: πολλές σελίδες αφιερώθηκαν στα «σκάνδαλά» της στον μεσοπόλεμο, πολλές και οι απόπειρες να τής δοθεί μια καλύτερη τύχη στη ζωή, τόσο από γυναίκες όσο και από άνδρες.
Μεγάλη δόξα γνωρίζει μετά το 1968 και τη συλλογική κινητοποίηση για αλλαγή των νοοτροπιών και των σχέσεων ανάμεσα στα φύλα. Οι συγγραφείς, συνήθως γυναίκες, θεωρούν τώρα πως έχει δικαίωμα να ξαναφτιάξει τη ζωή της, μην περιμένοντας είκοσι χρόνια τον Οδυσσέα, να μη δεχθεί πίσω τον άπιστο σύζυγο, ακόμα και να απιστήσει η ίδια, ή απλώς να μείνει επιτέλους μόνη και να αφιερωθεί στην τέχνη. Στα τέλη του 20ού αιώνα η Πηνελόπη ταξιδεύει· η ακίνητη φιγούρα του αργαλειού κατακτά τη δυνατότητα να γνωρίσει τον κόσμο ή τουλάχιστον να γλυτώσει από την κακοπάθεια της Ιθάκης. Στον 21ο αιώνα απασχολούν πλέον τη λογοτεχνία και οι θεραπαινίδές της.
Αυτές και άλλες μεταμορφώσεις της Πηνελόπης θα βρουν οι αναγνώστριες και οι αναγνώστες σε τούτο το βιβλίο, σε έργα πεζά, ποιητικά, θεατρικά, κάποια κινηματογραφικά, και επίσης δοκίμια και φιλοσοφία, από την Ελλάδα, την Ευρώπη και την Αμερική. Μια ιστορία για τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία, μέσα από εικόνες και σύμβολα. Πότε θα καταφέρει, αλήθεια, η Πηνελόπη να μιλήσει στον δημόσιο χώρο, κατακτώντας την πλήρη ισοτιμία με τον Οδυσσέα; (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Έστω και μια επιφανειακή θεώρηση του σημερινού κόσμου γεννά το ερώτημα: Γιατί άλλες χώρες είναι πλούσιες κι άλλες φτωχές; Το 1500, οι παγκόσμιες διαφορές στο εισόδημα των ανθρώπων ήταν πικρές, σήμερα όμως είναι τεράστιες. Σ' αυτό το μικρό βιβλίο, ο Robert C. Allen -από τους σημαντικότερους ιστορικούς της οικονομίας σήμερα- περιγράφει άκρως συνοπτικά πώς η αλληλεπίδραση Γης γεωγραφίας, της συμμετοχής στην παγκοσμιοποίηση, των τεχνολογικών αλλαγών και της εφαρμοζόμενης οικονομικής πολιτικής καθόρισε τον πλούτο (ή τη φτώχεια) κάθε ανθρώπινης κοινωνίας.
Ρόλο καταλύτη στην παγκόσμια οικονομική ιστορία έπαιξε η Βιομηχανική Επανάσταση, στη Βρετανία. Η Δυτική Ευρώπη και η Βόρεια Αμερική μπόρεσαν να την ακολουθήσουν, υιοθετώντας τέσσερις άξονες οικονομικής πολιτικής: α) δημιούργησαν ενιαία εθνική αγορά, β) προστάτεψαν με δασμούς την πρώιμη βιομηχανία τους οπό τον βρετανικό ανταγωνισμό, γ) ίδρυσαν τράπεζες, για τη σταθεροποίηση του νομίσματος και τη χρηματοδότηση επενδύσεων με τις εθνικές αποταμιεύσεις, και δ) προώθησαν τη γενική εκπαίδευση του πληθυσμού.
Ελάχιστες άλλες χώρες κατάφεραν να φτάσουν τούτη την ομάδα χωρών, που συλλογικά ονομάστηκαν Δύση, -η Ιαπωνία, η Σοβιετική Ένωση, η Νότια Κορέα, η Ταϊβάν και πρόσφατα, μάλλον, η Κίνα- εφαρμόζοντας ευφάνταστες λύσεις σε θέματα τεχνολογικής αλλαγής και ιδιαίτερα δυναμική βιομηχανική πολιτική. Ωστόσο, η διάχυση της οικονομικής ανάπτυξης συνιστά επιτακτική ανάγκη, διότι μόνον έτσι είναι δυνατό να περιοριστούν οι ακραίες ανισότητες που χαρακτηρίζουν και αποσταθεροποιούν τον σύγχρονο κόσμο. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Κατά τον 18ο αιώνα, ενόσω η επιστημονική επανάσταση βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη και η εποχή των μεγάλων ανακαλύψεων στο απόγειό της, το πλέον ακανθώδες επιστημονικό πρόβλημα που κυριαρχούσε στους επιστημονικούς και πολιτικούς κύκλους της Βρετανίας, και όχι μόνο, είχε καθαρά πρακτική σημασία: ήταν ο υπολογισμός του γεωγραφικού μήκους. Η αδυναμία μέτρησής του είχε κοστίσει εδώ και αιώνες χιλιάδες ανθρώπινες ζωές χαμένες στη θάλασσα, ενώ έθετε σοβαρά εμπόδια στην εμπορική επέκταση και την αμυντική θωράκιση της νησιωτικής χώρας.
Με το συγκεκριμένο πρόβλημα καταπιάστηκαν οι κορυφαίοι αστρονόμοι της εποχής, όμως ένας επίμονος τεχνίτης, ο Τζων Χάρρισον, συνέλαβε μια μηχανική λύση. Αφιερώνοντας 40 χρόνια από τη ζωή του, μπόρεσε να κατασκευάσει ένα ρολόι που μετρούσε με ακρίβεια την πάροδο του χρόνου στη θάλασσα, κάτι που τα ρολόγια της εποχής δεν κατάφερναν ούτε στη στεριά. Τούτο το τέλειο ρολόι, που σήμερα ονομάζεται χρονόμετρο, υπήρξε το επιστέγασμα μιας ηρωικής προσπάθειας η οποία αντιμετώπισε ατέλειωτες δυσκολίες, αμφισβητήσεις και τρικλοποδιές, για να γνωρίσει τέλος την επίσημη αναγνώριση και την καθολική αποδοχή. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

«Όσοι αγνοούσαν τούτο το μοναδικό επεισόδιο της ανθρώπινης Ιστορίας, θα απολαύσουν μια συναρπαστική αφήγηση γύρω από ένα εκπληκτικό επίτευγμα στους τομείς της μέτρησης του χρόνου και της ναυσιπλοίας.» (Νηλ Άρμστρονγκ, ο πρώτος άνθρωπος που πάτησε στη Σελήνη, 2005)

Ο Eric R. Kandel, βραβευμένος με Νόμπελ για τις θεμελιώδεις έρευνές του πάνω στο πώς αποθηκεύεται η μνήμη στον εγκέφαλο, είναι ένας από τους πρωτοπόρους της σύγχρονης επιστήμης του εγκεφάλου. Το έργο του εξακολουθεί να διαμορφώνει την αντίληψή μας για το πώς λειτουργούν οι διεργασίες της μάθησης και της μνήμης, αλλά και να ανατρέπει φραγμούς που διαχωρίζουν τα πεδία των επιστημών και της τέχνης.
Σ' αυτό το σημαντικό νέο βιβλίο του, ο Kandel, στηριζόμενος στην καινοτόμο έρευνα που διεξάγει εδώ και χρόνια, αλλά και στο έργο πολλών άλλων κορυφαίων νευροεπιστημόνων, μας προσφέρει μια ασυνήθιστη περιήγηση στα άδυτα του εγκεφάλου. Εξετάζει ένα από τα δυσκολότερα ερωτήματα που καλούμαστε να απαντήσουμε: Πώς προκύπτει, από τη φυσική ύλη του εγκεφάλου, ο νους μας -η προσωπική αίσθηση του εαυτού μας; Οι 86 δισεκατομμύρια νευρώνες του εγκεφάλου επικοινωνούν μεταξύ τους μέσω συνδέσεων πολύ υψηλής ακρίβειας. Ορισμένες φορές, όμως, οι συνδέσεις αυτές απορρυθμίζονται. Οι εγκεφαλικές διεργασίες που διαμορφώνουν τον νου μας μπορούν να διαταραχθούν και, ως αποτέλεσμα, είναι δυνατόν να προκύψουν ασθένειες όπως ο αυτισμός, η κατάθλιψη, η σχιζοφρένεια, η νόσος Πάρκινσον, οι εξαρτήσεις και η διαταραχή μετατραυματικού στρες. Τούτες οι διαταραχές προκαλούν τεράστιο πόνο· μπορούν, όμως, και να αποκαλύψουν τους μυστηριώδεις τρόπους με τους οποίους ο εγκέφαλος παράγει τις πιο θεμελιώδεις εμπειρίες και ικανότητές μας - την ίδια τη φύση της ανθρώπινης υπόστασης. Οι μελέτες για τον αυτισμό ρίχνουν φως στη νευρολογική βάση των κοινωνικών μας ενστίκτων· οι έρευνες για την κατάθλιψη προσφέρουν σημαντικές πληροφορίες για τις συγκινήσεις και την ακεραιότητα του εαυτού· και οι ρηξικέλευθες εργασίες πάνω στις εξαρτήσεις έχουν οδηγήσει σε μια νέα αντίληψη για τη σχέση μεταξύ ευχαρίστησης και αυτοελέγχου.
Μελετώντας τις διαταραχές της τυπικής εγκεφαλικής λειτουργίας και εξερευνώντας πιθανούς τρόπους για τη θεραπεία τους, θα κατανοήσουμε σε μεγαλύτερο βάθος τις έννοιες της σκέψης, του συναισθήματος, της συμπεριφοράς, της μνήμης και της δημιουργικότητας. Μόνο τότε θα καταφέρουμε να δώσουμε απάντηση στο καίριο ερώτημα: Πώς, από δισεκατομμύρια νευρώνες, δημιουργείται η συνείδηση; (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)