lana bastasic

Σε άρθρο της στον Guardian, η Λάνα Μπάστασιτς [Lana Bastašić], μοιράστηκε τις σκέψεις της για την κατάσταση στη Γάζα, κάνοντας αναφορές στην Ιστορία της πατρίδας της και στον Πόλεμο της Βοσνίας, καθώς και στη σημερινή κατάσταση στη Γερμανία, όπου η στήριξη στον λαό της Παλαιστίνης μπορεί να επιφέρει κυρώσεις. Το μυθιστόρημά της «Πιάσε το λαγό» κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Gutenberg, σε μετάφραση Ισμήνης Ραντούλοβιτς.

Επιμέλεια: Book Press

«Όταν εγκαταστάθηκα στο Βερολίνο, απέκτησα τη συνήθεια να σταματώ στα μνημεία Stolpersteine (‘’πέτρες όπου παραπατάς’’) και να διαβάζω τα ονόματα των Εβραίων που έχασαν τα σπίτια τους και μεταφέρθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Υπάρχει ένα κτήριο στον δρόμο μου προς το U-Bahn, στο οποίο συνελήφθησαν δεκαέξι άτομα. Όμως, η πέτρα της Λούσι είναι αυτή που με συγκλόνισε περισσότερο. Πρόκειται για ένα απλό μνημείο μπροστά από ένα μεγάλο κτήριο. Μια μικρή Stolperstein. Το μόνο που γνωρίζουμε για τη Λούσι είναι πως την πήραν όταν ήταν 61 ετών. Φαντάστηκα τους ανθρώπους που έμεναν στο ίδιο κτήριο, που ενδεχομένως παρακολούθησαν όσα συνέβησαν. Τι να ‘καναν άραγε; Απέστρεψαν το βλέμμα τους;»

Με αυτή την παράγραφο ανοίγει το κείμενό της στον Guardian η συγγραφέας Λάνα Μπάστασιτς, τιμημένη με το Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας για το πρώτο μυθιστόρημά της, Πιάσε το λαγό (εκδ. Gutenberg, μτφρ. Ισμήνη Ραντούλοβιτς).

Με αφορμή τα όσα εκτυλίσσονται αυτές τις ημέρες στη Γάζα, η Μπάστασιτς ανακαλεί περιστατικά από τον Πόλεμο της Βοσνίας, της πατρίδας της. Όπως σημειώνει στο άρθρο της, η ίδια έμαθε τη σημασία του όρου «Μουτζαχεντίν» προτού μάθει γραφή κι ανάγνωση. Εκείνη την περίοδο, οι περισσότεροι μουσουλμάνοι συμμαθητές της εγκατέλειψαν τη γειτονιά τους μέσα σε μια νύχτα κι όσοι επέλεξαν να παραμείνουν και να αποκτήσουν χριστιανικά ονόματα, άρχισαν να πέφτουν θύματα σχολικού εκφοβισμού. Στην ηλικία των έξι ετών, η Μπάστασιτς παρακολουθούσε εκπομπές στην τηλεόραση που παρουσίαζαν τους μουσουλμάνους γείτονές της «ως τζιχαντιστές που θα μας σκότωναν στον ύπνο μας».

gutenberg bastasic piase to lago«Η δασκάλα έπαψε να είναι δασκάλα, ήταν Σέρβα. Ένας συμμαθητής δεν ήταν πλέον απλός συμμαθητής. Ήταν μουσουλμάνος. Ο γιατρός δεν ήταν πια γιατρός. Ήταν Κροάτης».

»Γιατί γράφω για τη Βοσνία εικοσιοκτώ χρόνια μετά από την ειρηνευτική συμφωνία του Ντέιτον; Γιατί, στην πραγματικότητα, δεν μπορεί να υπάρξει ειρήνη μετά από μια εθνοκάθαρση. Η Βοσνία εξακολουθεί να είναι βαθιά διχασμένη. Οι άνθρωποι δεν μπορούν να συμφωνήσουν πώς να ονομάσουν τη γλώσσα που μιλούν. Οι εγκληματίες πολέμου δοξάζονται από όλες τις πλευρές. Η μετανάστευση εξειδικευμένων επαγγελματιών αυξάνεται κάθε χρόνο. Τα πληγωμένα παιδιά έχουν γίνει πληγωμένοι ενήλικες, που δεν μπορούν να βρουν δουλειά ή να αποκτήσουν πρόσβαση σε αξιοπρεπή υγειονομική περίθαλψη».

Χάρη στην επιτυχία που σημείωσε το μυθιστόρημά της, η Μπάστασιτς έλαβε μια υποτροφία από το γερμανικό πρόγραμμα DAAD. Με τα χρήματα, κατάφερε να ταξιδέψει στη χώρα, να μιλήσει για το βιβλίο της και να ευαισθητοποιήσει το γερμανικό κοινό για τη σημερινή κατάσταση στη Βοσνία Ερζεγοβίνη. Πολλοί από τους ακροατές της έσπευδαν να καταδικάσουν τη βία του πολέμου, λέγοντας τη φράση ποτέ ξανά. Στον κόσμο που ζούμε, όμως, το ποτέ ξεχνιέται γρήγορα και το ξανά υπερισχύει, γράφει η Μπάστασιτς, αναφερόμενη στις εξελίξεις στη Λωρίδα της Γάζας, «η οποία, τα τελευταία δεκάξι χρόνια, έχει υποβαθμιστεί από την κατοχή και από τον παράνομο αποκλεισμό, με το 47% του πληθυσμού της να είναι παιδιά, και τώρα βομβαρδίζεται από τον ισχυρότερο στρατό στη Μέση Ανατολή με τη βοήθεια των ισχυρότερων συμμάχων στον κόσμο».

Αυτό, όμως, που τρομάζει περισσότερο τη συγγραφέα είναι η λογοκρισία που αντιμετωπίζουν οι Γερμανοί, αλλά και οι υπόλοιποι κάτοικοι των χωρών της Δύσης, που διαμαρτύρονται για τον χαμό των αμάχων Παλαιστινίων.

Όπως εξηγεί η Μπάστασιτς στο άρθρο της, τον τελευταίο καιρό στη Γερμανία οι περισσότερες πορείες αλληλεγγύης στον παλαιστινιακό λαό διαλύθηκαν από τις δυνάμεις της αστυνομίας. Πλέον, στα σχολεία απαγορεύεται η μαντήλα καφίγια και το σύνθημα «Λευτεριά στην Παλαιστίνη», αλλά και οποιαδήποτε «συμπεριφορά ή άποψη που μπορεί να θεωρηθεί πως υποστηρίζει τις επιθέσεις της Χαμάς ή της Χεζμπολάχ κατά του Ισραήλ».

Στον χώρο του βιβλίου, τα πράγματα δεν διαφέρουν πολύ. Η πρόσφατη ακύρωση της βράβευσης της Παλαιστίνιας συγγραφέα Αντάνια Σίμπλι στη Διεθνή Έκθεση της Φρανκφούρτης ξεσήκωσε αντιδράσεις. Συγγραφείς που διαμαρτύρονται για την κατάσταση στη Γάζα ενδεχομένως να αποκλειστούν από τα λογοτεχνικά φεστιβάλ και να χάσουν τις υποτροφίες τους. Κι ενώ «οι Γερμανοί διανοούμενοι προσπαθούν να επανορθώσουν για τις αμαρτίες των προγόνων τους, στις πλάτες των παιδιών της Παλαιστίνης», το ακροδεξιό κόμμα AfD αυξάνει συνεχώς την επιρροή του, με τους αρχηγούς των υπόλοιπων κομμάτων να δηλώνουν έτοιμοι να συνεργαστούν μαζί του.

«Θα επισημάνω τα αυτονόητα: ιστορικά, η ισλαμοφοβία έχει οδηγήσει στην ενίσχυση της τρομοκρατίας. Έχοντας μεγαλώσει στη Βοσνία, μπορώ να σας πω με απόλυτη βεβαιότητα πως ο φαύλος κύκλος δεν έχει τελειωμό. Πάντα θα υπάρχουν κι άλλα πτώματα που θα αποτελούν όπλα.

»Η υποκρισία του λευκού σωτήρα που παρατηρείται σήμερα στη Γερμανία θα ωφελήσει μακροπρόθεσμα μόνο τους λευκούς Γερμανούς. Είτε τάσσεστε ενάντια στον φασισμό, όποια μορφή κι αν πάρει, είτε είστε υποκριτές. Πρέπει να καταδικάζουμε την τρομοκρατική οργάνωση, αλλά και τις τρομοκρατικές ενέργειες μιας κυβέρνησης.

»Είμαι συγκλονισμένη από τις πράξεις της Χαμάς και σκέφτομαι συνεχώς τα θύματά της, αλλά δεν μπορώ να σταματήσω άμεσα τη δράση της. Οι φόροι που πληρώνω δεν ενισχύουν τη Χαμάς. Ωστόσο, μερικοί από τους φόρους που πληρώνω χρηματοδοτούν τον βομβαρδισμό της Γάζας. Την περίοδο μεταξύ 2018 και 2022, το Ισραήλ εισήγαγε όπλα αξίας 2,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τις ΗΠΑ και τη Γερμανία.

»Εφόσον πλέον ζω στη Γερμανία, θεωρώ πως έχω ευθύνη να υποδείξω τη μονομέρεια, την υποκρισία και τη συγκατάθεση της χώρας στην εθνοκάθαρση της Γάζας. Κάθε ημέρα, περνώντας δίπλα από την πέτρα της Λούσι, θυμάμαι πως έχω ευθύνη. Θυμάμαι τι μπορεί να κάνει η σιωπή, πώς μπορεί να στοιχειώσει έναν τόπο, έναν λαό. Προέρχομαι από ένα σιωπηλό μέρος πνιγμένο στο αίμα. Ποτέ δεν πίστευα πως θα υπήρξε ξανά η ίδια σιωπή στη Γερμανία».

politeia link more

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Stay Awake: H Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση στο Athens Pride 2025

Stay Awake: H Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση στο Athens Pride 2025

Με την καμπάνια ορατότητας «Stay Awake», η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση επιστρέφει στο Athens Pride 2025, γιορτάζοντας τα 20 χρόνια του. 

Επιμέλεια: Book Press

Στην ομοφοβία, στην τρανσφοβία, στη μισαλλοδοξία, μην κλ...

«Βίος και Πολιτεία»: Η συγγράφισσα Γιώτα Τεμπρίδου έρχεται στο Υπόγειο

«Βίος και Πολιτεία»: Η συγγράφισσα Γιώτα Τεμπρίδου έρχεται στο Υπόγειο

Στο 81ο επεισόδιο της σειράς συζητήσεων στο Βιβλιοπωλείο της Πολιτείας με ανθρώπους από το χώρο του βιβλίου και των ιδεών, o Κώστας Κατσουλάρης συνομιλεί με τη διδακτόρισσα και συγγράφισσα Γιώτα Τεμπρίδου. Αφορμή, ο «μήνας υπερηφάνειας» για τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, ο Ιούνιος, αλλά και οι ρήξεις και αντιπαλότητες μέσα σ...

Φεστιβάλ ΛΕΑ 2025 – Τι θα δούμε σήμερα, Πέμπτη 12 Ιουνίου

Φεστιβάλ ΛΕΑ 2025 – Τι θα δούμε σήμερα, Πέμπτη 12 Ιουνίου

Την τρίτη ημέρα διεξαγωγής του, το Φεστιβάλ ΛΕΑ (Λογοτεχνία Εν Αθήναις) 2025 προσφέρει εννέα εκδηλώσεις, μεταξύ των οποίων ένα εργαστήριο «αντίστροφης» μετάφρασης, καφέ συνεντεύξεις, μια παράσταση για όλη την οικογένεια, ένας λογοτεχνικός περίπατος, συζητήσεις με συγγραφείς και παρουσιάσεις βιβλίων. Κεντρική εικόνα:...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 πρόσφατα κουίρ βιβλία για τον «μήνα υπερηφάνειας»

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 πρόσφατα κουίρ βιβλία για τον «μήνα υπερηφάνειας»

Ιούνιος, μήνας υπερηφάνειας και διεκδικήσεων για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Επιλέξαμε 10 βιβλία του 2025 με κουίρ χαρακτήρες που απομακρύνονται από τη στερεοτυπική αναπαράσταση και αποκτούν ρεαλιστικές διαστάσεις. Στην κεντρική εικόνα, έργη της κουίρ καλλιτέχνιδας των αρχών του 20ου αιώνα Gluck. 

Γράφει η ...

Stay Awake: H Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση στο Athens Pride 2025

Stay Awake: H Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση στο Athens Pride 2025

Με την καμπάνια ορατότητας «Stay Awake», η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση επιστρέφει στο Athens Pride 2025, γιορτάζοντας τα 20 χρόνια του. 

Επιμέλεια: Book Press

Στην ομοφοβία, στην τρανσφοβία, στη μισαλλοδοξία, μην κλ...

«Δεν είμαι ρομπότ», ανθολογία (κριτική) – Τα όρια της λογοτεχνικής δημιουργίας

«Δεν είμαι ρομπότ», ανθολογία (κριτική) – Τα όρια της λογοτεχνικής δημιουργίας

Για την ανθολογία διηγημάτων «Δεν είμαι ρομπότ» (επίμετρο Γεράσιμος Κουζέλης, εκδ. Θεμέλιο). Στην εικόνα, στιγμιότυπο από την κορεάτικη σειρά «I'm not a robot». 

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Μπορεί η Τεχνητή Νοημοσύνη να γράψει λογοτεχνία; Μπορεί να γράψει λογοτ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Η απόδραση της τελείας» του Γιάννη Ζευγώλη (προδημοσίευση)

«Η απόδραση της τελείας» του Γιάννη Ζευγώλη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Γιάννη Ζευγώλη «Η απόδραση της τελείας», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες ημέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Σας μάζεψα, αγαπημένα μου σημεία, όλα εδώ για να σας ανακοινώσω την ...

«Μου πέθανες» του Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο (προδημοσίευση)

«Μου πέθανες» του Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αφήγημα του Πορτογάλου συγγραφέα Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο [José Luís Peixoto], «Μου πέθανες» (μτφρ. Ζωή Καραμπέκιου), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Μπήκα σ...

«Ένα δικό του δωμάτιο» του Παναγιώτη Γούτα (προδημοσίευση)

«Ένα δικό του δωμάτιο» του Παναγιώτη Γούτα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση ενός διηγήματος από τη συλλογή διηγημάτων του Παναγιώτη Γούτα «Ένα δικό του δωμάτιο», η οποία θα κυκλοφορήσει στις 30 Μαΐου από τις εκδόσεις Ρώμη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΔΑΚΡΥΑ

Γέρασε πια, θα πλησιάζει τα ενε...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 πρόσφατα κουίρ βιβλία για τον «μήνα υπερηφάνειας»

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 πρόσφατα κουίρ βιβλία για τον «μήνα υπερηφάνειας»

Ιούνιος, μήνας υπερηφάνειας και διεκδικήσεων για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Επιλέξαμε 10 βιβλία του 2025 με κουίρ χαρακτήρες που απομακρύνονται από τη στερεοτυπική αναπαράσταση και αποκτούν ρεαλιστικές διαστάσεις. Στην κεντρική εικόνα, έργη της κουίρ καλλιτέχνιδας των αρχών του 20ου αιώνα Gluck. 

Γράφει η ...

Τραύμα σε ψυχή και σώμα: Πέντε πρόσφατα δοκίμια ψυχανάλυσης που ξεχωρίζουν

Τραύμα σε ψυχή και σώμα: Πέντε πρόσφατα δοκίμια ψυχανάλυσης που ξεχωρίζουν

Πέντε μελέτες που κυκλοφόρησαν προσφάτα πραγματεύονται τη σχέση του νου με το σώμα, την έννοια του «τραύματος», αλλά και τη θέση της ψυχανάλυσης στον σύγχρονο κόσμο. Κεντρική εικόνα: Ο Σίγκμουντ Φρόιντ.

Γράφει ο Σόλωνας Παπαγεωργίου

...
Καρδιά, εγκέφαλος, τραύμα, αυτισμός: Τέσσερα βιβλία για την κατανόηση του ανθρώπινου οργανισμού από τις εκδόσεις Gutenberg

Καρδιά, εγκέφαλος, τραύμα, αυτισμός: Τέσσερα βιβλία για την κατανόηση του ανθρώπινου οργανισμού από τις εκδόσεις Gutenberg

Ποιος είναι ο ακριβής ρόλος της καρδιάς και ποιος του εγκεφάλου; Ποιοι μύθοι σχετικά με αυτά τα δύο όργανα καλλιεργούνται από τη σύγχρονη κουλτούρα; Τι αποτελεί «τραυματική εμπειρία» και πώς μπορούμε να αλληλεπιδράσουμε αποτελεσματικά με τα νεαρά αυτιστικά άτομα; Τέσσερα νέα βιβλία από τις εκδόσεις Gutenberg καταπιά...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ