Μια μέρα σαν σήμερα, 13 Ιουνίου 1888 γεννήθηκε στη Λισαβώνα ο ποιητής με τα πολλά πρόσωπα Φερνάντο Πεσσόα. Μετά το θάνατό του, 47 χρόνια μετά, άφησε πίσω του το περίφημο μπαούλο με τα 27.453 χειρόγραφα.
Του Ευθύμιου Σακκά
Μετά το θάνατο τού πατέρα του θα εγκατασταθεί μαζί με την μητέρα του και τον διπλωμάτη πατριό του στη Νότια Αφρική όπου εκείνος διορίζεται πρόξενος. Εκεί θα λάβει εκπαίδευση στα αγγλικά και θα γίνει δίγλωσσος.
Ξεκίνησε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο του Κέηπ Τάουν όμως σύντομα επέστρεψε στη Λισαβώνα από όπου δεν θα φύγει ποτέ πια. Δεν ολοκλήρωσε τις φιλολογικές σπουδές που ξεκίνησε στο Πανεπιστήμιο της Λισαβώνας και πολύ νωρίς άρχισε να εργάζεται ως εμπορικός αντιπρόσωπος, υπεύθυνος αλληλογραφίας και μεταφραστής.
Αρχίζει να δημοσιεύει ποιήματα κυρίως σε περιοδικά ενώ το 1915 συμμετέχει στην έκδοση τού λογοτεχνικού περιοδικού Orpheu (Ορφέας), μια εισαγωγή στον μοντερνισμό.
Άγαλμα του Φερνάντο Πεσσόα στην οδό Γκάρετ 120-122 στη Λισαβώνα, έξω από το «Cafe A Brasileira» του οποίου ο ποιητής υπήρξε τακτικός θαμώνας. |
Σταθμός στην συγγραφική του πορεία στάθηκε την ίδια χρονιά η γέννηση τού ετερώνυμού του Αλβάρο ντε Κάμπος, καθώς στη συνέχεια ο Πεσσόα θα δημιουργήσει πάνω από εβδομήντα άλλους χαρακτήρες με πιο γνωστούς τον Μπερνάρντο Σοάρες που του απέδωσε «Το βιβλίο της ανησυχίας», τον Ρικάρντο Ρέις, τον Αλμπέρτο Καέιρο και τον Βαρώνο ντε Τέιβε. Ο Πεσσόα είχε προχωρήσει μάλιστα στην σύνταξη των βιογραφικών τους στοιχείων.
Το 1922 κυκλοφορεί το διήγημά του «Ο αναρχικός τραπεζίτης» στο οποίο βάζει έναν τραπεζίτη να είναι ταυτόχρονα αναρχικός δηλώντας έτσι την κατά Πεσσόα πολιτική θεώρηση των πραγμάτων.
Μνημειώδης στάθηκε και η σχέση του με την Οφέλια Κεϊρός που καταγράφηκε μέσω των γραμμάτων τους, τα οποία κυκλοφορούν υπό τον τίτλο «Γράμματα στην Οφέλια».
Η αποσπασματικότητα και τα ημιτελή κείμενα είναι δύο από τα επιφανειακά χαρακτηριστικά της πολυσχιδούς γραφής τού Πεσσόα, η παγκόσμια αναγνώριση του οποίου δεν άργησε να έρθει μετά το άνοιγμα τού μπαούλου από τα χειρόγραφα του οποίου ακόμη συνεχίζουν να προκύπτουν καινούργια κείμενα.
Μέχρι τον θάνατό του από κίρρωση του ήπατος στις 30 Νοεμβρίου 1935, είχε εκδόσει το βιβλίο Mensagem (1934), με ποιήματα στα αγγλικά. Ο Πεσσόα πέθανε άγνωστος και ελάχιστα αναγνωρισμένος.