Νουβέλες, διηγήματα, ακόμη και μυθιστορήματα. Ολα τους στηρίζονται στην οικονομία των λέξεων. Μπορεί κανείς να πει μια ιστορία μέσα σε λίγες σελίδες; Επιλέγουμε 13 βιβλία Ελλήνων συγγραφέων που το καταφέρνουν.
Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος
Μύρων η αράχνη, Λίλα Τρουλινού (εκδ. Περισπωμένη)
Αυτό είναι το έκτο βιβλίο της Λίλας Τρουλινού, συγγραφέας που επιλέγει συχνά τη μικρή φόρμα. Το νέο της βιβλίο είναι μια νουβέλα που κινείται στον οικείο -για εκείνη- χώρο της Κρήτης. Ήρωας είναι ένας ανήσυχος νέος, ο Μύρων, που ζει μαζί με την οικογένειά του στην κρητική επαρχία.
Είναι μια δύσκολη εφηβεία αυτή που βιώνει, καθώς έχει να αντιπαλέψει τη σκληρότητα του πατέρα του, την απώλεια της αδελφής του (αισθάνεται υπεύθυνος) και το υπαρξιακό του κενό μπρος στο άγνωστο της ενηλικίωσης. Φτιάχνει τριγύρω του ένα προστατευτικό κουκούλι, έναν ιστό αράχνης. Μόνο η μετεξέλιξή του σε κάτι άλλο θα του δείξει το δρόμο της σωτηρίας.
Το αίνιγμα του Ισίδωρου Ντυκάς, Λυδία Μαργαρώνη (εκδ. Ιωλκός)
Τον γνωρίζουμε ως Λωτρεαμόν, ωστόσο το πραγματικό του όνομα ήταν Ιζιντόρ Ντυκάς (ή επί το ελληνικότερο Ισίδωρος Ντυκάς). Ο Γάλλος ποιητής, δημιουργός των Ασμάτων του Μαλντορόρ, είναι ο πρωταγωνιστής του μυθιστορήματος της Λυδίας Μαργαρώνη.
Αυτό που περιβάλλει τον Λωτρεαμόν είναι ένα αίνιγμα από το οποίο διαρκώς ξεφεύγει εμποδίζοντας τη λύση του. Η ποίηση, ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος, η φλόγα της δημιουργίας, ο έρωτας, αλλά και ο ιδιαίτερος χαρακτήρας του αποτυπώνονται στο βιβλίο δίνοντάς μας το προφίλ ενός ποιητή που χάραξε το δικό του δρόμο και επηρέασε βαθύτατα την ευρωπαίκή ποίηση με το έργο του.
Η κυρία στρατηγού, Αφροδίτη Καμάρα (εκδ. Γραφή)
Στα ταραγμένα χρόνια της δικτατορίας μάς μεταφέρει το μυθιστόρημα της Αφροδίτης Καμάρα. Συγκεκριμένα, στο 1969 και στο «προάστιο» του Παπάγου. Ο κόσμος της ηρωίδας Νανάς Φιδά αλλάζει άρδην έπειτα από μια σειρά γεγονότων προσωπικών, οικογενειακών και πολιτικών.
'Ολα αυτά κάτω από τα άγρυπνα βλέμματα των αποστράτων και κυρίως των συζύγων τους, οι οποίες, ανάμεσα στα θαλάσσια μπάνια και τα απογευματινά κουμ καν στις βεράντες με τα φερ φορζέ, παρακολουθούν τα πάντα, κανονίζουν τις μοίρες των άλλων και κινούν τα νήματα. Επικεφαλής όλων, η Περσεφόνη Φιδά, που με την αυταρχική της προσωπικότητα και τον έλεγχό της επάνω στον υψηλά ιστάμενο "στρατηγό" έχει τη δύναμη να εξουσιάζει τους πάντες και τα πάντα.
Στο ψαχνό, Σεραφείμ Μπακολουκάς (εκδ. Βακχικόν)
Το συγγραφικό ντεμπούτο του Σεραφείμ Μπακολουκά είναι μια συλλογή έντεκα διηγημάτων που κινούνται άλλοτε σε αστικό περιβάλλον κι άλλοτε στην περιφέρεια.
Αυτό που είναι κοινό σε όλους σχεδόν τους ήρωες είναι η προσπάθειά τους να ξεφύγουν από το ηθικό πλαίσιο των γύρω τους, αλλά και του εαυτού τους που τους δεσμεύει.
Οι αποφάσεις τους οδηγούν σε καταστάσεις που είτε θα τους προσφέρουν εξιλέωση και εξαγνισμό είτε θα τους οδηγήσουν κατευθείαν στον όλεθρο.
Όλοι αγαπούν τα τραύματά τους, Γιάννης Δενδρινός (εκδ. Διόπτρα)
Η νουβέλα του Γιάννη Δενδρινού είναι από εκείνα τα βιβλία που δεν σου αποκαλύπτονται αμέσως. Χρειάζεται να ψάξεις κάτω από τις λέξεις, τα νοήματα και τις περιελίξεις της πλοκής για να βρεις τις απαντήσεις.
Ποιο είναι αυτό το μικρό κορίτσι που καθώς τελειώνει ο Εμφύλιος πόλεμος εμφανίζεται σε ένα χωριό; Εκεί θα βρει θαπλωρή, θα πάρει ένα όνομα, αλλά το μυστήριο γύρω από την ύπαρξή της εντείνεται, καθώς το κορίτσι δεν μπορεί να μιλήσει για να ιστορήσει το παρελθόν της.
Χρόνια μετά, τη δεκαετία του ΄80, το παζλ της υπόθεσης θα ολοκληρθεί για να αποδειχθεί πως οι συγκυρίες και η τυχαιότητα παίζουν καθορτιστικό ρόλο -κάποιες φορές- στις ζωές των ανθρώπων.
Θεατές και δράστες, Σύλβα Γάλβα (εκδ. Βακχικόν)
Υπάρχουν δύο ειδών άνθρωποι στη συλλογή διηγημάτων της Σύλβας Γάλβα. Αυτοί που δρουν, που αναπτύσσουν τη δυναμική τους, που ψάχνουν απαντήσεις σε βαθιά ερωτήματα. Είναι οι δράστες (εγκλημάτων, αλλά και ευεργεσιών).
Υπάρχουν και οι θεατές που υπάρχουν ως έμμεσοι φορείς των δραστών. Είναι αυτοί που είδαν και άκουσαν. Είναι αυτοί που κατέγραψαν τα γεγονότα και μας μεταφέρουν τις ιστορίες τους. Μέσα από τα μάτια τους βλέπουμε κι εμείς τι ακριβώς συνέβη και πώς.
Ο μονολόγος του Ελπήνορα, Γ.Δ. Αναγνώστου (εκδ. Ιωλκός)
Όπως μαρτυράει και ο τίτλος του βιβλίου του Γ.Δ. Αναγνώστου έχουμε να κάνουμε με ένα μονολογικό κείμενο με πολλά ποιητικά πετάγματα.
Τα κεφάλαια είναι μικρά με τον Ελπήνορα να αποκαλύπτει -σχεδόν να ξεφλουδίζει- τον έρωτά του. Οι ήρωες που παρελαύνουν τριγύρω του είναι πολλοί, αλλά κανένας δεν έχει το ρόλο του κομπάρσου.
Έχουμε να κάνουμε μ' ένα κείμενο γεμάτο πάθος. Πρόκειται για το ερωτικό πάθος που κινητοποιεί τα πάντα και είναι δώρο που δίδεται στους ανθρώπους με το ανάλογο αντίτιμο πάντα.
Ο μαύρος γάτος, Άντυ Βρόσγος (εκδ. Αλεξάνδρεια)
Ο Ρένος Δανέζης, ο κεντρικός ήρωας του μυθιστορήματος του Άντυ Βρόσγου, είναι από εκείνες τις περιπτώσεις που δεν γίνεται να ξεχάσεις. Φέρει κάτι από τους παλιούς καλούς ιδιωτικούς ντετέκτιβ.
Είναι μπατίρης, έχει αναλάβει μια παρακολούθηση που τη λες εύκολη (τη γυναίκα ενός επιχειρηματία), αλλά τελικά κάτι συμβαίνει και αλλάζουν δραστικά τα πράγματα.
Την ίδια στιγμή, στα σημερινά Εξάρχεια, ένα καλοκαίρι που βράζει ο τόπος, παρακολουθώντας μια ηθοποιό θα μπλέξει άσχημα και θα χρειαστεί να παλέψει όχι μόνο για τον εαυτό του, αλλά και για δικούς του ανθρώπους που τους έθεσε σε κίνδυνο. Ένα νουάρ που ξεχωρίζει για την ατμόσφαιρά του.
Ημιτελείς, Χρυσοξένη Προκοπάκη (εκδ. Στίξις)
Η… αγία ελληνική οικογένεια που κουβαλάει τα μυστικά της και φοβάται να τα αποκαλύψει, αλλά όταν αυτά βγουν στην επιφάνεια, τότε οι σεισιμιές δονήσεις είναι έντονες. Αυτή είναι μέσες άκρες η προβληματική στη νουβέλα της Χρυσοξένης Προκοπάκη.
Ο Νικόλας διάγει έναν εύτακτο βίο έως τη στιγμή που ένα μυστικό του παρελθόντος έρχεται να σκιάσει τις μέρες του. Καταλαβαίνει το θέατρο που παιζόταν τριγύρω του και οι άνθρωποι που ως πρόσφατα αποτελούσαν τις σταθερές του, μοιάζουν ημιτελείς και ξεγυμνωμένοι.
Πρόκειται για ένα οικογενειακό ψυχογράφημα που θα μπορούσε να ταιριάζει σε πάρα πολλές ελληνικές οικογένειας της σημερινής εποχής.
Μια σημαδούρα για μαξιλάρι, Λευτέρης Κουσούλης (εκδ. Αρμός)
Τα βρέχει η θάλασσα, το κύμα και η αλμύρα τα κείμενα της συλλογής διηγημάτων του Λευτέρη Κουσούλη.
Το υγρό στοιχείο, άλλοτε με τη ρεαλιστική του μορφή κι άλλοτε με τη μυθολογική ή τη συμβολική, παίζει καθοριστικό ρόλο σ' αυτές τις σύντομες ιστορίες. Οι ήρωες είναι αυθεντικοί, δεν τους μπερδεύεις. Η οικονομία του λόγου είναι από τα συν αυτού του βιβλίου.
Για ένα φανάρι, Γιάννης Παντελάκης (εκδ. Θεμέλιο)
Ένα άκρως συγκινητικό βιβλίο από τον γνωστό πολιτικό συντάκτη Γιάννη Παντελάκη που είναι σαν σου αφηγείται την προσωπική του περιπέτεια υγείας στο αυτί.
Αυτό το βιβλίο είναι ένας ύμνος στη ζωή και τον έρωτα. Πράγματα που μπορούν να ανατρέψουν έστω για λίγο τον θάνατο. Τι μπορεί να κρατήσει όρθιο τον ήρωα του βιβλίου; Η μουσική, αυτή η συμπαντική δύναμη που εισχωρεί στο σώμα και τη ψυχή και τα απαλύνει.
Μέσα στο δωμάτιο που αναρρώνει, οι νότες του νοσταλγικού Pale Blue Εyes των Velvet Underground ξεχύζονται από παντού προσφέροντας ίαση και απαντοχή.
Η καρδιά του καρπουζιού, Γιάννης Ρώσσης (εκδ. Συρτάρι)
Πρωτοπρόσωπες ιστορίες που μοιάζουν με στοπ καρέ μιας πραγματικότητας που απλώνεται μπροστά στον ήρωα, ενώ άλλες φορές έρχονται μνήμες και πρόσωπα από το παρελθόν.
Τα διηγήματα του Γιάννη Ρώσση κινούνται σε κλειστούς χώρους που πολλές φορές μοιάζουν να είναι ψυχικοί. Βαθύτατα ανθρώπινη και συχνά στοχαστική η γραφή του, σε κερδίζει με την ειλικρίνειά της.
Το δέρμα της φώκιας, Αριστούλα Δάλλη (εκδ. Βακχικόν)
Μεταξύ ζωής και θανάτου, προδοσίας και δέσμευσης, μίσους και αγάπης. Οι ήρωες στα διηγήματα της Αριστούλας Δάλλη έχουν να διαχειριστούν το δέρμα τους. Το σωματικό και το ψυχικό.
Μια πάλη διεξάγεται ανάμεσα στον θηλυκό πόλο που πρωταγωνιστεί στις περισσότερες ιστορίες και τον αρσενικό που διεκδικεί με τη σειρά του. Η αναμέτρηση δεν είναι χωρίς αμυχές, αλλά και χωρίς λαγαρές στιγμές ανάμεσα στα δύο φύλα.
＊Ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΑΡΙΝΟΣ είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας.
