![lana bastasic](/images/2023/6-IOYNIOS/lana-bastasic.jpg)
Σε συνέντευξή της στο American Booksellers Association, η Βόσνια συγγραφέας Lana Bastašić μίλησε για το βιβλίο της «Πιάσε το λαγό», που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Gutenberg, σε μετάφραση Ισμήνης Ραντούλοβιτς.
Επιμέλεια: Book Press
Η Λάνα Μπάστασιτς μίλησε στο American Booksellers Association για το μυθιστόρημά της Πιάσε το λαγό (εκδ. Gutenberg, μτφρ. Ισμήνη Ραντούλοβιτς). Στο βιβλίο πρωταγωνιστούν η Λέιλα και η Σάρα, δυο παλιές φίλες που ταξιδεύουν από τη Βοσνία στη Βιέννη, για να εντοπίσουν τον χαμένο αδερφό της Λέιλα.
Το Πιάσε το λαγό είναι ένα μυθιστόρημα που πραγματεύεται τα τραύματα της παιδικής ηλικίας, τη μνήμη και τον πόλεμο. Η Μπάστασιτς μίλησε για το πώς εμπνεύστηκε την ιστορία του βιβλίου της:
«Μου τηλεφώνησε μια πολύ καλή φίλη μου από τη Βοσνία για να μου πει πως το κατοικίδιο κουνέλι της είχε πεθάνει. Ήταν λευκό, δεν είχε όνομα και λέγαμε πως ήταν η Αλίκη και πως η Βοσνία ήταν η Χώρα των Θαυμάτων. Κράτησα την ιδέα της σύνδεσης των δυο αυτών χωρών/τόπων και ήθελα να την αξιοποιήσω κάπως. Επέστρεψα στο βιβλίο του Κάρολ και άρχισα να εντοπίζω τους παραλληλισμούς - τον φόβο, τη βία, την εξορία, το αιώνιο ερώτημα Ποιος είσαι; που ταλανίζει και τους δυο αυτούς κόσμους. Αποφάσισα να αντικατοπτρίσω τα δώδεκα κεφάλαια [του βιβλίου του Κάρολ] με δώδεκα δικά μου, για να μιλήσω για το πώς ήταν να μεγαλώνει ένα κορίτσι στη Βοσνία πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από τον πόλεμο. Επίσης, συνειδητοποίησα πως, όντας μια Σέρβα που μεγάλωσε με μια σχετική ασφάλεια σε μια πόλη που κατοικούταν κυρίως από άλλους Σέρβους, θα χρειαζόταν να μιλήσω για αυτό το προνόμιο, αντιπαραβάλλοντάς το με μια διαφορετική ιστορία - με την ιστορία μιας μουσουλμάνας γυναίκας. Γι' αυτό τον λόγο, χρειάστηκα δυο πρωταγωνίστριες. Ποτέ όμως δεν σκέφτηκα πως η γυναικεία φιλία ήταν από μόνη της ένα εντυπωσιακό λογοτεχνικό θέμα».
Πολλοί έχουν συγκρίνει το έργο της Μπάστασιτς με τα βιβλία της Έλενας Φερράντε. Η Βόσνια συγγραφέας τοποθετήθηκε για αυτό το θέμα:
«Όλοι συνεχώς αναφέρουν το όνομα της Φερράντε και, παρόλο που μου αρέσει η δουλειά της και μπορώ σίγουρα να αντιληφθώ τους προφανείς παραλληλισμούς, δεν ήταν η κύρια έμπνευσή μου. Στην πραγματικότητα, πήρα πολλά περισσότερα από τη Λολίτα - ήθελα να γράψω ένα μυθιστόρημα ‘’δρόμου’’ με μια υπερβολική αφηγήτρια που δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το αίσθημα της ενοχής της και χρησιμοποιεί συμβολισμούς για να μιλήσει για τον κόσμο γύρω της».
Η συγγραφέας μετέφρασε η ίδια το μυθιστόρημά της στα αγγλικά. Στη συνέντευξη, μίλησε για αυτή την εμπειρία:
«Εκείνη την εποχή, δεν πίστευα πως η μετάφρασή μου θα δημοσιευόταν και δεν με απασχολούσε καθόλου αυτό. Ένιωθα απλώς την ανάγκη να το μεταφράσω - ήμουν μια Βόσνια που ζούσε στη Βαρκελώνη. Κανείς δεν μιλούσε τη γλώσσα μου. Ένας Καταλανός εκδότης ενδιαφέρθηκε να διαβάσει το έργο μου, αλλά δεν ήξερε ούτε μία λέξη από τα Σερβοκροατικά. Πολύ λίγοι Βόσνιοι συγγραφείς είχαν την ευκαιρία να μεταφραστούν και, ακόμα κι όταν συνέβαινε αυτό, οι μεταφράσεις συνήθως περνούσαν απαρατήρητες. Συνειδητοποίησα πως, αν ήθελα να προωθήσω το βιβλίο μου, θα έπρεπε να κάνω μόνη μου αυτή τη δουλειά. Οπότε, κάθισα κάτω και ξεκίνησα. Η διαδικασία ήταν πολύ χρήσιμη γιατί, γράφοντας σε μια ξένη γλώσσα, μπόρεσα να εντοπίσω όλα τα αχρείαστα σημεία που μου είχαν ξεφύγει όταν έγραφα στη μητρική μου γλώσσα. Έπιασα ξανά το πρωτότυπο και ξεφορτώθηκα ένα σωρό λέξεις. Σκέφτηκα, ‘’Εφόσον δεν θέλω να μπω στον κόπο να μεταφράσω αυτήν την πρόταση, τότε δεν θα έπρεπε να υπάρχει καν στο βιβλίο’’».