INVITATION TO A BEHEADING

Για το μυθιστόρημα του Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ [Vladimir Nabokov] «Πρόσκληση σε έναν αποκεφαλισμό» (μτφρ. Σοφία Αυγερινού, εκδ. Μάγμα). Κεντρική εικόνα: Από τη θεατρική διασκευή του Michael Brown, το 2017 στο Rough House Theater.

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

Ο τίτλος του βιβλίου είναι παράδοξος, όχι όμως περισσότερο από το κυρίως κείμενο. Ο αποκεφαλισμός που θα λάβει χώρα είναι εκείνος του καταδικασμένου πρωταγωνιστή με το παράξενο όνομα Κιγκινάτος, κι αυτό το πληροφορούμαστε από τις εισαγωγικές παραγράφους, όπως γίνεται εξάλλου στα περισσότερα από τα βιβλία του Ναμπόκοφ. Η πρόσκληση όμως σε ποιον απευθύνεται; Προφανώς στο κοινό, τους αναγνώστες, οι οποίοι έχουν προσκληθεί να αναγνώσουν ή, καλύτερα, να παρακολουθήσουν μια θεατρική παράσταση του παραλόγου που στο τέλος περιλαμβάνει κι έναν αποκεφαλισμό.

Η Πρόσκληση σε έναν αποκεφαλισμό αυτό το υποδειγματικής λογοτεχνικής γραφής έργο του Ναμπόκοφ (στην αναμενόμενα ποιοτική μετάφραση της Σοφίας Αυγερινού), περιέχει τις κλασικές εμμονές του συγγραφέα, προσθέτοντας και κάποιες άλλες, ας πούμε, ασυνήθιστές επιρροές. Μολονότι η εγνωσμένη μεγαλομανία του δεν επιτρέπει να παραδεχτεί το γεγονός, μικρή σημασία έχει αφού το έργο έχοντας παραδοθεί στους αναγνώστες του, υφίσταται τις νοηματοδοτήσεις της εποχής, εντασσόμενο στην αλυσίδα των κειμένων που προηγήθηκαν και έπονται – ερμηνείες και παραναγνώσεις επικαλύπτουν το αρχικό πλαίσιο και διευρύνουν την πρόσληψη. Ο συγγραφέας και οι προθέσεις του χάνονται στον ορίζοντα και απομένει το κείμενο. Αλλά θα επανέλθω στη συνέχεια σ’ αυτό.

magma nabokov prosklisi se enan apokefalismo

Το έργο

Ο πρωταγωνιστής είναι ένας άνθρωπος που αγωνιά εμπρός στο αναπόφευκτο. Η καταδίκη και η ποινή του ανακοινώθηκαν ψιθυριστά στο δικαστήριο, ενώ στη συνέχεια μεταφέρθηκε στο κελί του μελλοθάνατου, μέσα σε έναν τεράστιο πέτρινο όγκο, μοναδικός κάτοικος το οποίου φαίνεται να είναι εκείνος. Ο θίασος περιλαμβάνει και άλλους, όπως ο διευθυντής της φυλακής, ο δεσμοφύλακας, ένα δωδεκάχρονο κορίτσι, αλλά και επισκέπτες (η σύζυγος με τους γονείς της και η μητέρα του). Σημαντικότερη παρουσία είναι εκείνη του συγκρατούμενού του, του Πιερ, του οποίου ο ρόλος σταδιακά εξελίσσεται και καθίσταται τουλάχιστον ισοβαρής, ιδίως όταν αποκαλύπτεται η κρυφή του ιδιότητα (του δημίου). Η παραμονή στο κελί θα κρατήσει κάποιες εβδομάδες, αφού η εκτέλεση της ποινής συνεχώς μετατίθεται. Ο Κιγκινάτος θα εκτελεστεί βεβαίως στο τέλος, αφού τίποτα δεν μπορεί να διαταράξει την προδιαγεγραμμένη πορεία προτού πέσει η αυλαία. Αυτά τα λίγα συμβαίνουν από πλευράς πλοκής στο βιβλίο, αλλά πρόκειται κυριολεκτικά για την «κορυφή του παγόβουνου». Αυτή η παράσταση διαθέτει τόσα πατώματα και καταπακτές, σκάλες και υπόγεια, όσα κι ο χώρος στον οποίο παραμένει έγκλειστος εν αναμονή ο πρωταγωνιστής της.

Τι παράσταση είναι αυτή στην οποία έχουμε προσκληθεί; Σίγουρα εκείνη της ζωής, για αρχή, της οποίας το τέλος είναι προδιαγεγραμμένο. Γέννηση και θάνατος και στη μέση οι ματαιώσεις, τα όνειρα και οι διαψεύσεις τους πριν το αναπόφευκτο. Ο Κιγκινάτος θα μπορούσε να είναι ένας οποιοσδήποτε άνθρωπος; Η απάντηση είναι αρνητική, αφού ο φορμαλιστής συγγραφέας, είναι εξαίσιο είδος πνευματικού ανθρώπου και καλλιτέχνη, οπότε έχει καλλωπίσει τον πρωταγωνιστή του με κάποιες αντίστοιχες ιδιότητες. Κατ’ αυτόν τον τρόπο προσελκύει τον αναγνώστη, την ίδια στιγμή που τον κρατάει σε απόσταση. Το δράμα του καταδικασμένου είναι ταυτόχρονα το δικό μας και όχι. Εφόσον όλοι ζούμε έγκλειστοι σε έναν κόσμο τον οποίο δεν επιλέξαμε να κατοικήσουμε, εισερχόμενοι ακούσια στη σκηνή του, συμβιώνοντας με ανθρώπους που σπάνια επιλέγουμε για να καταλήξουμε στο τέλος με βλέμμα απορίας κάτω από το τσεκούρι του θανάτου, τότε ναι, η ταύτισή μας είναι εύλογη.

Την ίδια στιγμή όμως, ο πρωταγωνιστής διαθέτει κάποιες άλλες ιδιότητες, μη κατανοητές άμεσα, ίσως απροσπέλαστες κι όχι απαραίτητα θετικές. Ας μην ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε στον κόσμο του Ναμπόκοφ, όπου ένα από τα κλασικά του μοτίβα, εκτός του ότι συνήθως εξαντλεί την υπόθεση στην πρώτη σελίδα για να αποδιώξει τον επιφανειακό αναγνώστη, είναι ότι κανείς πρωταγωνιστής του δεν είναι αθώος ή συμπαθής – τουλάχιστον εκ πρώτης ή σε όλα τα επίπεδα. Καταρχάς, ουδείς γνωρίζει το έγκλημα, το οποίο επέσυρε την ποινή της θανατικής καταδίκης, εκτός και αν κάποιος αναλογιστεί το προφανές: πεθαίνουμε γιατί έχουμε ζήσει κι ο θάνατος είναι η κατάληξη της ζωής. Άδικος ή όχι, δεν αφορά κανέναν, αφού το τσεκούρι θα πέσει στο τέλος και ο δήμιος, ο θάνατος, θα παραμένει δίπλα σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας, όπως ο κύριος Πιερ με τον Κιγκινάτο, για να μας ανεβάσει στο ικρίωμα.

Προκύπτει η απορία κατά πόσον το έγκλημα βαραίνει το άτομο του οποίου η νωθρότητα παρεμποδίζει την αληθινή γνώση του κόσμου και του Εγώ ή μήπως το έγκλημά του είναι ότι εκουσίως παρεμποδίζει μέσω της νωθρότητάς του, της μη διαπερατότητάς του το κοινωνικό σύνολο από το να τον κατανοήσει και επομένως να τον αποδεχτεί;

Όμως, το ασύγγνωστο αμάρτημα του πρωταγωνιστή είναι κάτι παραπάνω από το ζην, καθότι καλλιτεχνικό δημιούργημα, όπως προείπα. Ο συγκεκριμένος είναι «κατηγορούμενος για το χειρότερο των εγκλημάτων, τη γνωσιολογική νωθρότητα, τόσο εξαιρετικά ακατανόητη» περιγραφόμενη ως «μη διαπερατότητα», «αδιαφάνεια». Η Wikipedia ορίζει τη Γνωσιολογία ως εξής: «Η γνωσιολογία (επίσης επιστημολογία) είναι κλάδος της φιλοσοφίας που μελετάει την ουσία, τις μορφές, τις πηγές, τις δυνατότητες, την αξία και τα όρια της αληθινής γνώσης του εξωτερικού κόσμου και του Εγώ». Εδώ προκύπτει η απορία κατά πόσον το έγκλημα βαραίνει το άτομο του οποίου η νωθρότητα παρεμποδίζει την αληθινή γνώση του κόσμου και του Εγώ ή μήπως το έγκλημά του είναι ότι εκουσίως παρεμποδίζει μέσω της νωθρότητάς του, της μη διαπερατότητάς του το κοινωνικό σύνολο από το να τον κατανοήσει και επομένως να τον αποδεχτεί; Δεδομένου του αποτελέσματος τείνω προς τη δεύτερη οπτική.

Ο μη διαπερατός από την παιδική ηλικία του Κιγκινάτος, έχει θέσει εαυτόν εκτός κοινωνικού συνόλου, παραμένοντας αδιαφανής στις επιταγές του τελευταίου. Η μοναχική του πορεία, οι ιδιαιτερότητές του, η αδυναμία του να συνδυάσει και να συντονίσει τα όνειρά του με την πραγματικότητα, «τη σκόνη αυτής της ζωγραφισμένης ζωής», τον οδηγούν ταχύτερα εκεί που όλοι θα καταλήξουν. Αν ο ήρωας δεν μπορεί να γίνει διάφανος στα μάτια των ανθρώπων, τότε θα υποχρεωθεί να γίνει αντικείμενο παρατήρησης ως έγκλειστος. Ο ιδιωτικός του χώρος παύει να υπάρχει και μετατρέπεται κυριολεκτικά σε δέσμιο της κοινωνίας που τον επιτηρεί μέσα από το ματάκι του κελιού, αλλά και τη διαφάνεια του κελιού στο οποίο εισέρχεται ο καθείς με χαρακτηριστική ευκολία για να συμμετάσχει με τον ρόλο του στο παιχνίδι. Η έννοια του privacy καταστρατηγείται ανηλεώς, ωθώντας όμως τον πρωταγωνιστή όχι σε αναθεώρηση στάσης – είναι αυτός που είναι- αλλά στην αναζήτηση μιας νέας εσωτερικότητας, η οποία παρατίθεται για χάρη του αναγνώστη. Αυτό όμως δεν είναι ένα ακόμα βιβλίο κοινωνικής κριτικής, μεμψιμοιρίας περί της τραγικότητας του μοναχικού και του δίκιου του. Πρόκειται για λαμπρό καλλιτεχνικό εγχείρημα, άρα το κωμικό της ύπαρξης εμπλέκεται με το τραγικό, ενώ παραμένει αποστασιοποιημένο όπως σε μια θεατρική παράσταση του παραλόγου.

Το κελί είναι η σκηνή, αν και συχνά ανοίγεται στα όρια της φυλακής που το εμπεριέχει, όπως και στον έξω κόσμο όπου βρίσκεται η πόλη, η οποία είναι άχρονη βέβαια, αφού η κωμωδία και το δράμα εκτυλίσσονται τότε όπως και τώρα. Το κελί είναι ένας διαπερατός χώρος, προσβάσιμος απέξω αλλά και από μέσα. Μπορεί να σκαφτεί, να αναδομηθεί, να χτιστεί και να γκρεμιστεί, όπως με διάφορες αφορμές μας θυμίζει ο συγγραφέας, ιδίως όταν προς το τέλος αρχίζει να ραγίζει και να γκρεμίζεται όταν ο θίασος αποχωρήσει. Τα πάντα είναι προσωρινή κατασκευή για όσο διαρκεί η παράσταση ή μέρος του ντεκόρ. Το ίδιο ισχύει και για το μοναδικό έμβιο ον στο κελί του κρατουμένου, μια αράχνη που κρέμεται από τον ιστό της και την ταΐζει ο δεσμοφύλακας με έντομα (θα μπορούσε να συμβολίζει τον αδηφάγο και αδιάφορο για τα ατομικά πεπρωμένα χρόνο). Στο τέλος του έργου θα αποδειχτεί ότι δεν ήταν πάρα ένα πλαστικό παιχνίδι που θα αποσυρθεί μαζί με τα σκηνικά. Ο πρωταγωνιστής παρενοχλείται μόνιμα, καθώς οι γκροτέσκες προσωπικότητες του δεσμοφύλακα, του διευθυντή και του συγκρατούμενου/ δημίου επιδίδονται σε χορευτικές φιγούρες, σε ζογκλερικά και παντομίμες, συνοδευόμενες από σουρεαλιστικούς διαλόγους που συνήθως δεν οδηγούν πουθενά, αφού ο στόχος τους δεν είναι να αποκαλύψουν αλλά να συσκοτίσουν και να προκαλέσουν σύγχυση.

Οδεύοντας προς το τέλος, ο Κιγκινάτος εγκαταλείπεται ολοένα και περισσότερο στη μοίρα του. Στην τελευταία πράξη του έργου θα οδηγηθεί εν μέσω του κοινού που επευφημεί και χειροκροτά τον πρωταγωνιστή της παράστασης στο ικρίωμα. Οι μόνες λέξεις που θα επαναλαμβάνει είναι «Μόνος μου, μόνος μου» όσο λαμβάνει χώρα η τελετουργία της θυσίας (αυτός που έρχεται μόνος, μόνος του θα φύγει ακόμα κι αν τον συνοδεύουν ιαχές χιλιάδων).

Οδεύοντας προς το τέλος, ο Κιγκινάτος εγκαταλείπεται ολοένα και περισσότερο στη μοίρα του. Στην τελευταία πράξη του έργου θα οδηγηθεί εν μέσω του κοινού που επευφημεί και χειροκροτά τον πρωταγωνιστή της παράστασης στο ικρίωμα. Οι μόνες λέξεις που θα επαναλαμβάνει είναι «Μόνος μου, μόνος μου» όσο λαμβάνει χώρα η τελετουργία της θυσίας (αυτός που έρχεται μόνος, μόνος του θα φύγει ακόμα κι αν τον συνοδεύουν ιαχές χιλιάδων). Το βλέμμα του κοινού θα ακολουθεί εκείνον που το έγκλημα του υπήρξε η μη διαπερατότητα, αλλά εμείς οι αναγνώστες, άνθρωποι που το αδηφάγο βλέμμα τους επιθυμεί να διαπεράσει τα πάντα προς μεγιστοποίηση της απόλαυσής τους, δεν θα έχουμε την αδιάντροπη χαρά να παρακολουθήσουμε την αιματηρή εκτέλεση. Ο Ναμπόκοφ με έναν ευφυή ελιγμό θα εστιάσει την κάμερα στον πρωταγωνιστή και στο πώς αυτός αντιλαμβάνεται τον αποχωρισμό, που όντας θύμα του δεν μπορεί να αντιληφθεί (κανείς δεν βλέπει το τσεκούρι και το κεφάλι του να πέφτει). Στις τελευταίες γραμμές μαθαίνουμε ότι η πλατεία άδειασε και ότι ό άντρας έφυγε για να πάει εκεί που κατοικούν άλλα όντα του είδους του. Μακριά από το βλέμμα του αγριεμένου πλήθους, μακριά και από εμάς. Μακριά.

Το ύφος του έργου

Για τον Ναμπόκοφ δεν υπάρχει μία αλήθεια, άρα μία θεματική με επιμέρους θεματικά στοιχεία, γύρω από την οποία περιστρέφεται ο κόσμος του βιβλίου. Οι αλήθειες είναι πολλαπλές και κρύβονται πάντα στις λεπτομέρειες, στα κενά και τις χαραμάδες, οπότε δεν υπάρχει ένα κέντρο βάρους, παρά μικρά παράκεντρα τα οποία χρήζουν προσοχή από τον αναγνώστη. Οι λεπτομέρειες συνιστούν το όλο.

Στην Πρόσκληση σε έναν αποκεφαλισμό ο Ναμπόκοφ ξεφεύγει ελαφρώς από την πεπατημένη των άλλων βιβλίων του (πολλαπλές ταυτότητες και ιστορίες εντός της ιστορίας, καλλιτεχνική αυτοαναφορικότητα με βιβλιοφιλικές αναφορές και αισθητισμός) προσθέτοντας στο μείγμα το καφκικό στοιχείο. Μολονότι στην Εισαγωγή αρνείται ότι είχε διαβάσει Κάφκα την εποχή που έγραφε, εντούτοις η επίδραση είναι ξεκάθαρη. Θεωρώ ότι το εγχείρημα Nabobkov meets Kafka πετυχαίνει άψογα τον στόχο του, χωρίς να προδίδει το πνεύμα κανενός. Σε τελική ανάλυση, να θυμίσω ότι ο Ρωσοαμερικάνος συγγραφέας ανήκει περισσότερο, σύμφωνα με την κατάταξη του Bloom, στο ένα από τα δύο βασικά λογοτεχνικά ρεύματα, του φανταστικού, θεμελιωτές του οποίου ήταν ο Κάφκα και ο Μπόρχες (σε αντίθεση με το ρεαλιστικό, με αδιαμφισβήτητο πατέρα τον Θερβάντες). Βεβαίως, το μεταμοντέρνο ύφος του Ναμπόκοφ βρίσκεται πιο κοντά σε εκείνο του Αργεντίνου, του επιτηρητή της βιβλιοθήκης που συγκεντρώνει τις ιστορίες και τις τοποθετεί σε σελίδες και βιβλία, εμπλουτίζοντάς τες κατά τη διάρκεια, κλείνοντας το μάτι στον οτρηρό αναγνώστη.

Στο παρόν βιβλίο ο συγγραφέας κατασκευάζει έναν καφκικό θεατρικό χώρο (όλα τα έργα του Κάφκα εξάλλου έχουν κάτι θεατρικό), το κελί μιας φυλακής. Σε αυτό συγκλίνει το όνομα του πρωταγωνιστή (Κιγκινάτος Κ.), το γεγονός ότι το έγκλημά του παραμένει αδιευκρίνιστο, η αυθαίρετη ποινή, τα dramatis personae ως χάρτινες φιγούρες, ένας θίασος που παπαγαλίζει ατάκες, οι οποίες αποσυντονίζουν τον αναγνώστη καθώς δεν καταλήγουν κάπου, πιστές στη μη διαπερατότητα, τη νωθρότητα και την αδιαφάνεια που ευαγγελίζεται το κατηγορητήριο. Ο καφκικός τρόπος και κατ’ επέκταση εκείνος του Ναμπόκοφ είναι της αντιστροφής που μόνο σε βάθος χρόνου αρχίζει και γίνεται κατανοητός από τον αναγνώστη. Αντιστρέφοντας χωρίς τυμπανοκρουσίες τα δεδομένα της καθημερινότητας, και με απαραίτητη προϋπόθεση τη συναίνεση του μετέχοντος, το σπίτι μετατρέπεται σε κελί, ο αθώος σε ένοχο, το θύμα σε θύτη και η ηθική σε ανηθικότητα. Δεν προκύπτει ποτέ καμία εξέγερση ενάντια στη μοίρα ή στην επιβεβλημένη συνθήκη και η πόρτα του κελιού ανοίγει μόνο για να ακολουθήσει η συμμετοχή σε κάποια παράλογη παράτα ή για την εκτέλεση της ποινής. Το θύμα έχει εσωτερικεύσει την ενοχή και έχει αποδεχτεί το έγκλημά του.

Εκεί που ο Κάφκα αρκείται στην κλινική περιγραφή των πεπραγμένων με μικρές προτάσεις, ο Ναμπόκοφ διασπά την αφηγηματική συνέχεια με μοντερνιστικές τεχνικές, μακροπερίοδο λόγο, ακόμα και ποιητικού ύφους περιγραφές...

Θα υποτιμούσα όμως την ιδιοφυία του Ναμπόκοφ εάν έκρινα την Πρόσκληση σε έναν αποκεφαλισμό ως αντιγραφή και τον συγγραφέα κλώνο του Κάφκα. Το βιβλίο ενσωματώνει όλα τα κυρίαρχα μοτίβα και τις τεχνικές του συγγραφέα, εμπλουτίζοντας το αφήγημα. Εκεί που ο Κάφκα αρκείται στην κλινική περιγραφή των πεπραγμένων με μικρές προτάσεις, ο Ναμπόκοφ διασπά την αφηγηματική συνέχεια με μοντερνιστικές τεχνικές, μακροπερίοδο λόγο, ακόμα και ποιητικού ύφους περιγραφές, κυρίως στα σημεία που ο πρωταγωνιστής αναπτύσσει γραπτώς τις σκέψεις του στην ησυχία του κελιού. Με τον τρόπο αυτόν ο αναγνώστης γίνεται συμμέτοχος των εσωτερικών διεργασιών του, αλλά κυρίως της φιλοσοφικής/ καλλιτεχνικής οπτικής του δημιουργού.

«Καθώς θα φεύγετε», είπε ο Κιγκινάτος, «στρέψτε την προσοχή σας στο ρολόι του διαδρόμου. Είναι μια απλή πλάκα με ψηφία, μα κάθε μισή ώρα ο φρουρός ξεπλένει το παλιό βέλος και ζωγραφίζει ένα καινούργιο - να πώς ζει κανείς με τον ζωγραφισμένο χρόνο και ο ήχος προέρχεται από τον “ρολογά", γι' αυτό άλλωστε τον αποκαλούν έτσι». Μπορεί ο σαρκασμός για την ανθρώπινη κατάσταση να είναι η αιχμή του δόρατος στο βιβλίο, αλλά παράγραφοι όπως η προαναφερθείσα βρίσκονται διάσπαρτες και σε αφθονία, προκειμένου να μας θυμίζουν με τη μορφή αλληγορίας ή πανίσχυρης ποιητικής εικόνας ότι πέραν του συγκεκριμένου ιστορικού πλαισίου, η λογοτεχνία αρδεύεται από τα βαθιά υπαρξιακά ερωτήματα που ταλανίζουν τους ανθρώπους από τις απαρχές της καλλιτεχνικής τους ύπαρξης και έκφρασης – ο δοτός και σύντομος «ζωγραφισμένος χρόνος» μας και ο «Ρολογάς» που καταμετρά τις στιγμές της μικρής μας ζωής, έρμαιο ανεξέλεγκτων δυνάμεων, οι οποίες μας καθιστούν όλους φυλακισμένους εν αναμονή της εκτέλεσης.

Είναι πλέον κοινός τόπος το απόφθεγμα του Ναμπόκοφ ότι ο ώριμος αναγνώστης είναι πάντα εκείνος που ξαναδιαβάζει (re-reader). Πιστός στις συχνά απόλυτες, ενίοτε άδικες, πάντα όμως αξιοπρόσεκτες απόψεις του, παραδίδει με την Πρόσκληση σε έναν αποκεφαλισμό ένα κείμενο επαναγνώσιμο, ένα λογοτεχνικό στολίδι που επιτυγχάνει κάτι εξαιρετικά δύσκολο: ψυχαγωγεί τον αναγνώστη, ενώ ταυτόχρονα διαθέτει πολλαπλά ερμηνευτικά επίπεδα τα οποία ξεκλειδώνονται σταδιακά, όσο πιο ευρεία είναι η προσληπτική και αισθητική ικανότητα του αναγνώστη. Πρόκειται για μια πρόσκληση που ανανεώνεται αυτόματα, αφού θα έχουμε πάντα περίοπτη θέση μπροστά στο ικρίωμα για να απολαύσουμε την παράσταση της ζωής μας. 

Ο ΦΩΤΗΣ ΚΑΡΑΜΠΕΣΙΝΗΣ είναι πτυχιούχος Αγγλικής Φιλολογίας. Διαχειρίζεται το βιβλιοφιλικό blog Αναγνώσεις. 

Απόσπασμα από το βιβλίο

Ο Κιγκινάτος Κ. ένιωσε μια άγρια λαχτάρα για ελευθερία, για την πιο απλή, την πιο πραγματική, την πιο πραγματικά απτή ελευθερία, και την ίδια στιγμή φαντάστηκε, με τέτοια αισθητηριακή διαύγεια, λες κι όλα αυτά ήταν ένα στέμμα ρευστής ακτινοβολίας που απέρρεε από την ύπαρξή του μια πόλη πέρα από ένα ξεραμένο ποτάμι, μια πόλη που από κάθε σημείο της θα ήταν ορατό – πότε έτσι, πότε αλλιώς, πότε πιο ξεκάθαρο, πότε πιο γαλάζιο – το ψηλό κάστρο μέσα στο οποίο βρισκόταν εκείνη τη στιγμή. Κι αυτή η λαχτάρα για ελευθερία ήταν τόσο δυνατή και τόσο γλυκιά, που όλα φαίνονταν καλύτερα απ' ό,τι ήταν στ' αλήθεια: οι δεσμοφύλακές του –στην πραγματικότητα όλοι ήταν δεσμοφύλακές του- του φάνηκαν πιο ευγενικοί – ανάμεσα στα ασφυκτικά οράματα της ζωής, η λογική κοίταζε να βρει κάποιον πιθανό μίτο... μπροστά στα μάτια του έπαιζε κάποιο όνειρο... σαν χιλιάδες βελόνες στα χρώματα της ίριδας, καθώς ο ήλιος, εκτυφλωτικός, αντανακλάται σε μια επινικελωμένη σφαίρα...

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Χιροσίμα» του Τζον Χέρσι – 80 χρόνια από όταν έσβησε ο κόσμος διαβάζουμε το βιβλίο που αποκάλυψε τη φρίκη

«Χιροσίμα» του Τζον Χέρσι – 80 χρόνια από όταν έσβησε ο κόσμος διαβάζουμε το βιβλίο που αποκάλυψε τη φρίκη

Για το βιβλίο του Τζον Χέρσι (John Hersey) «Χιροσίμα» (μτφρ. Νίκος Αγγελόπουλος, εκδ. Σάλτο). Ογδόντα χρόνια συμπληρώνονται στις 6 Αυγούστου από τη ρίψη της πρώτης ατομικής βόμβας. Κεντρική εικόνα: Η Χιροσίμα, αμέσως μετά (πηγή: Britannica).

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος...

«Η θεία του Σίτον» του Ουόλτερ ντε λα Μέαρ (κριτική) – Φόβοι για μάγισσες και το φάντασμα της αποικιοκρατίας

«Η θεία του Σίτον» του Ουόλτερ ντε λα Μέαρ (κριτική) – Φόβοι για μάγισσες και το φάντασμα της αποικιοκρατίας

Για το εκτενές διήγημα του Ουόλτερ ντε λα Μέαρ (Walter de la Mare) «Η θεία του Σίτον» (μτφρ. Ευαγγελία Κουλιζάκη, εκδ. Στερέωμα). Κεντρική εικόνα: Από την ταινία «The witch in the window» (2018).

Γράφει ο Σόλωνας Παπαγεωργίου

...
«Λευκό» της Χαν Γκανγκ (κριτική) – Σπουδή στη λευκότητα

«Λευκό» της Χαν Γκανγκ (κριτική) – Σπουδή στη λευκότητα

Για το μυθοπλαστικό έργο της Χαν Γκανγκ (Han Kang) «Λευκό» (μτφρ. Δέσποινα Κανελλοπούλου, εκδ. Καστανιώτη). Κεντρική εικόνα: Η συγγραφέας. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Λευκό χάπι, λευκά μαλλιά, φεγγάρι, χιόνι, αλάτι, γλά...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ένας Αιγύπτιος, ένας Βαβυλώνιος και ένας Βίκινγκ μπαίνουν σε ένα μπαρ» του Θεόδωρου Παπακώστα – Μιλώντας για την ιστορία και τη μυθολογία με μια φίλη στο ποτό σας

«Ένας Αιγύπτιος, ένας Βαβυλώνιος και ένας Βίκινγκ μπαίνουν σε ένα μπαρ» του Θεόδωρου Παπακώστα – Μιλώντας για την ιστορία και τη μυθολογία με μια φίλη στο ποτό σας

Για το δοκίμιο εκλαϊκευμένης ιστορίας του Θεόδωρου Παπακώστα «Ένας Αιγύπτιος, ένας Βαβυλώνιος και ένας Βίκινγκ μπαίνουν σε ένα μπαρ» (εκδ. Key Books).

Γράφει ο Σόλωνας Παπαγεωργίου

Στο δοκίμιο του ...

«Μπουμπουλίνας 18» & «Εγώ, μια δούλα» στο Φεστιβάλ Αθηνών: Για τον φανερό και για τον κρυφό φασισμό

«Μπουμπουλίνας 18» & «Εγώ, μια δούλα» στο Φεστιβάλ Αθηνών: Για τον φανερό και για τον κρυφό φασισμό

Για τις παραστάσεις «Μπουμπουλίνας 18» της Κίττυς Αρσένη, σε σκηνοθεσία Σοφίας Καραγιάννη και «Εγώ, μια δούλα» του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη, σε σκηνοθεσία Νίκου Χατζόπουλου, στην Πειραιώς 260 στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. Κεντρική εικόνα: Από την παράσταση «Μπουμπουλίνας 18».

...
Τι διαβάζουμε τώρα; Πέντε κλασικά «τούβλα» για ένα μακρύ αναγνωστικό καλοκαίρι

Τι διαβάζουμε τώρα; Πέντε κλασικά «τούβλα» για ένα μακρύ αναγνωστικό καλοκαίρι

Ουγκό, Σταντάλ, Αν Μπροντέ, Αραγκόν και Αγκάθα Κρίστι: Πέντε κλασικά «τούβλα», πολυσέλιδα και βαριά, που στηρίζουν το μακρύ ελληνικό καλοκαίρι μας.

Γράφει η Φανή Χατζή

Πέντε χορταστικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα, βαρι...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ σε πρόζα και στίχο» του Βρασίδα Καραλή (προδημοσίευση-βίντεο)

«Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ σε πρόζα και στίχο» του Βρασίδα Καραλή (προδημοσίευση-βίντεο)

Προδημοσιεύση αποσπάσματος από το βιβλίο του Βρασίδα Καραλή «Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ» (μτφρ. Σοφία Τρουλλινού), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Petites Maisons. Μαζί, ένα πολύ προσωπικό βίντεο με τον συγγραφέα στο Σίδνεϊ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

«Η κοιλάδα της αταξίας» του Φρήντριχ Ντύρρενματτ (προδημοσίευση)

«Η κοιλάδα της αταξίας» του Φρήντριχ Ντύρρενματτ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Φρήντριχ Ντύρρενματτ [Friedrich Dürrenmatt] «Η κοιλάδα της αταξίας» (σε νέα μτφρ. του Βασίλη Πατέρα, με επίμετρο της Πελαγίας Τσινάρη), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

«Με στέβια και αγαύη» του Γιώργου Μπουρονίκου (προδημοσίευση)

«Με στέβια και αγαύη» του Γιώργου Μπουρονίκου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βραβευμένο θεατρικό του Γιώργου Μπουρονίκου «Με στέβια και αγαύη», το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΖΕΝΙΕ: Συγγνώμη που θα ρωτήσω: Παιδιά δεν έχε...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; Πέντε κλασικά «τούβλα» για ένα μακρύ αναγνωστικό καλοκαίρι

Τι διαβάζουμε τώρα; Πέντε κλασικά «τούβλα» για ένα μακρύ αναγνωστικό καλοκαίρι

Ουγκό, Σταντάλ, Αν Μπροντέ, Αραγκόν και Αγκάθα Κρίστι: Πέντε κλασικά «τούβλα», πολυσέλιδα και βαριά, που στηρίζουν το μακρύ ελληνικό καλοκαίρι μας.

Γράφει η Φανή Χατζή

Πέντε χορταστικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα, βαρι...

Τι διαβάζουμε τώρα; 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που επανεκδόθηκαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που επανεκδόθηκαν πρόσφατα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας, πρόσφατα και παλιότερα, που εκδόθηκαν το προηγούμενο διάστημα.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας, πρόσφατα και παλιότερα, που εκδόθηκαν το προηγούμενο διάστημα, φέρνουν ξανά στις πρ...

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας, απλοί άνθρωποι, λοξές αφηγήσεις: Οκτώ ελληνικά μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και ξεχωρίζουν

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας, απλοί άνθρωποι, λοξές αφηγήσεις: Οκτώ ελληνικά μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και ξεχωρίζουν

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας ξεδιπλώνονται, ο παραλογισμός εισβάλλει, οι «απλοί» άνθρωποι παλεύουν κόντρα στις εξελίξεις, τους Άλλους και τους ίδιους τους εαυτούς τους – αυτά και πολλά ακόμα συναντάμε σε οκτώ μυθιστορήματα από Έλληνες συγγραφείς που κυκλοφόρησαν πρόσφατα.

Γράφει ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ