
Ο Μάρκος Τύλλιος Κικέρωνας γεννήθηκε στις 3 Ιανουαρίου του 106 π.Χ. και υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους ρήτορες και πολιτικούς των Ρωμαϊκών χρόνων, με πολυτάραχη ζωή και πλούσιο συγγραφικό έργο.
Του Ευθύμιου Σακκά
Η μόρφωση που έλαβε κατά την παιδική του ηλικία ήταν αυτή που διαμόρφωσε κατά πολύ τον μετέπειτα άνδρα Κικέρωνα, καθώς μαθήτευσε δίπλα σε σημαντικούς ρήτορες όπως τον στωικό Διόδοτο και τον Απολλώνιο Μόλωνα, έναν από τους μεγαλύτερους ρήτορες της σχολής της Ρόδου. Φυσικά εκτός από φιλοσοφία διδάχθηκε τους Νόμους και το Δίκαιο.
Η σταδιοδρομία του αρχίζει ουσιαστικά το 81 π.Χ. όταν εκφωνεί τους δύο πρώτους δικανικούς του λόγους. Ιδιαίτερα ο λόγος «Κατά του Χρυσογόνου» και η κερδισμένη δίκη τον κάνουνε δημοφιλή αλλά προκαλούνε και το μένος τού τότε δικτάτορα Σύλλα, καθώς ο Χρυσόγονος ήταν απελεύθερός του. Εικάζεται πως αυτή ήταν κι η αιτία που ο Κικέρωνας αυτοεξορίστηκε για δύο χρόνια και επέστρεψε στη Ρώμη μόνο μετά το θάνατο του Σύλλα.
Μετά τον επαναπατρισμό του αναπτύσσει έντονη πολιτική δραστηριότητα και διακρίνεται στα αξιώματα του πραίτορα (αιρετός άρχοντας), του ύπατου και του ανθύπατου, ενώ συγγράφει δικανικούς και πολιτικούς λόγους που το σύνολό τους έφτασε τους 107 εκ των οποίων σήμερα σώζονται 57 ακέραιοι. Ανάμεσά τους οι πιο σημαντικοί είναι οι τέσσερις περίφημοι «Λόγοι κατά Κατιλίνα» που ναι μεν ξεσκεπάσανε την συνομωσία του Κατιλίνα κατά της Ρωμαϊκής δημοκρατίας, στη συνέχεια όμως του στοιχήσανε ακόμη μια αυτοεξορία καθώς και τον πλειστηριασμό της περιουσίας του. Γενικώς κατά τη διάρκεια του βίου του ο Κικέρωνας ενεπλάκη σε πολλές πολιτικές διαμάχες και η τελευταία από αυτές που κατεγράφη στους «Φιλιππικούς κατά του Αντωνίου» ήταν κι αυτή που του κόστισε τελικά τη ζωή στις 7 Δεκεμβρίου του 43π.Χ. Ο θάνατός του υπήρξε φρικτός καθώς αποκεφαλίστηκε και ακρωτηριάστηκε, ενώ στη συνέχεια τα κομμένα μέλη του παραδόθηκαν στον ίδιο τον Μάρκο Αντώνιο.
Εκτός από τους Λόγους συνέταξε μια σειρά ρητορικών και φιλοσοφικών συγγραμμάτων, όπως το «Περί ρητορικής», «Περί ελευθερίας», «Περί φύσης των θεών» κ.α., στα οποία διαφαίνεται καθαρά ο θαυμασμός του για την φιλοσοφία του Πλάτωνα αλλά και ο ασπασμός της ηθικής διδασκαλίας των στωικών. Χαρακτηριστική είναι η ικανότητα του στη δημιουργία εικόνων μέσω του λόγου αλλά και η εξαιρετική κομψότητα του ύφους του. Η συγγραφική δεινότητα τού Κικέρωνα διακρίνεται κυρίως από το ρυθμό και την αμεσότητα που έχουνε τα κείμενά του, που επιτυγχάνονται με τις ρητορικές ερωτήσεις, την επιλογή απλού λεξιλογίου και η χειρουργική διαχείρισή του, καθώς και την απόπειρα προσομοίωσης του γραπτού λόγου, ει το δυνατόν, στο προφορικό.
»Άξιες μνείας τέλος και οι επιστολές που συνέταξε προς συγγενικά και φιλικά πρόσωπα. Πέρα από ζητήματα προσωπικής υφής οι επιστολές παρουσιάζουνε ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς αποτελούνε μια χαρτογράφηση των κοινωνικών και πολιτικών ζυμώσεων που πραγματοποιούνταν κατά την περίοδο της δραστηριότητας του Κικέρωνα στο Ρωμαϊκό κράτος.