Η βραβευθείσα με Νόμπελ λογοτεχνίας του 2009 Χέρτα Μύλλερ, προερχόμενη από τη γερμανόφωνη μειονότητα του Βανάτου της Ρουμανίας, είναι μια από τις σημαντικότερες γερμανόφωνες συγγραφείς της εποχής μας. Δεδομένου ότι, με εξαίρεση λίγες λογοτεχνικές κριτικές, δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου ελληνόφωνες έρευνες για τη Χέρτα Μύλλερ, το παρόν πόνημα φιλοδοξεί να δώσει αφενός μια σφαιρική εικόνα γύρω από το έργο της παρουσιάζοντας δειγματοληπτικά πρόζα, δοκίμιο και κολάζ και αφετέρου να προβεί σε εκ του σύνεγγυς αναλύσεις (close reading) στοχεύοντας σε διαπολιτισμικά γόνιμες ερμηνείες.
Επίσης με δεδομένο ότι στην Ελλάδα διαπολιτισμικές θεωρίες στους κόλπους της Γραμματολογίας είναι σχεδόν άγνωστες, η παρούσα μελέτη αφιερώνεται στην παρουσίαση των εν λόγω θεωριών, δίδοντας έμφαση στον γερμανόφωνο χώρο. Σε τούτο το πλαίσιο συζητιούνται διάφορες τάσεις των πολιτισμικών θεωριών, όπως η «Διαπολιτισμική Γερμανική Φιλολογία», η «Διαπολιτισμική Ερμηνευτική», και αναλύονται επιρροές για την αλλαγή παραδείγματος (cultural turn), προερχόμενες από τον αγγλοσαξονικό χώρο.
Το πόνημα απευθύνεται σε ερευνητές/τριες ελληνικής και ευρωπαϊκής λογοτεχνίας, σε φοιτητές/τριες φιλολογιών και (δια)πολιτισμικών σπουδών όπως και στο ευρύ κοινό, καθώς επιπρόσθετα με τη συνδρομή πολλών άγνωστων δοκιμίων της Μύλλερ ξεκλειδώνεται η ερμητική της γραφή και η προσωπική Ποιητική της. (Από την έκδοση)

Πρωταγωνίστρια στο βιβλίο αυτό είναι μια εμβληματική όσο και αινιγματική, μια διακεκριμένη όσο και διακριτή μορφή των γραμμάτων μας, η Επτανήσια λόγια της αυγής του 19ου αιώνα Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου (1801-1832). Επικεντρωμένη στην "Αυτοβιογραφία" της (1831), η μελέτη επιδιώκει, ακριβέστερα, να εστιάσει στην ψυχοπνευματική της ιδιαιτερότητα ως δημιουργού μελετώντας το μείζον τούτο μνημείο της γραμματείας μας υπό το πρίσμα μιας ειδικής θεματικής, αυτής του άλγους και της ψυχοσωματικής παθολογίας. Μια θεματική η οποία, προσδιοριζόμενη ως κεντρικός εννοιακός πυρήνας του έργου, προσεγγίζεται βάσει μιας εκ παραλλήλου ανάγνωσής του με το μυθιστόρημα για παιδιά και νέους της Διδώς Σωτηρίου "Οι επισκέπτες" (1979).
Εγκλεισμός και ερωτική μόνωση, κατάκτηση και καλλιέργεια της πνευματικότητας, ανάδυση και μετουσίωση της επιθυμίας, λόγος πάθους και διεκδίκησης, συνυφασμένα με ποικιλόμορφα συμπτώματα μελαγχολικού, βλέπουμε, τύπου, θα αποτελέσουν, σε αυτό το πλαίσιο, ορισμένες μόνον από τις ανιχνευόμενες -γνωστές άγνωστες- πτυχές της προσωπικότητας και του έργου της πρώτης μας πεζογράφου. Άραγε, τι περισσότερο μαθαίνουμε για αυτήν ξεφυλλίζοντας το δεύτερο νεανικό μυθιστόρημα της μακρινής πνευματικής της συντρόφου και διακεκριμένης μεταπολεμικής μας δημιουργού, ελκυστικό κείμενο προβληματικής πάνω στα δικαιώματα της γυναίκας και του παιδιού, όσο και ιδιαίτερη σύνθεση κριτικής ερμηνείας βίου; (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Ο παρών τόμος αποτελεί ένα πολύτιμο εγχειρίδιο και έναν μοναδικό στα ελληνικά γράμματα ολοκληρωμένο οδηγό γύρω από τη ζωή και το έργο του Πλάτωνα, αλλά και γύρω από την επίδρασή του στη μεταγενέστερη φιλοσοφική σκέψη μέχρι σήμερα. Γραμμένο από μια πλειάδα ειδικών μελετητών, προσφέρει μια εμπεριστατωμένη και διεισδυτική εποπτεία όλων των γνωστικών πεδίων της σκέψης του Πλάτωνα (Οντολογία, Λογική, Γνωσιοθεωρία, Ψυχολογία, Ηθική και Πολιτική Φιλοσοφία, Κοσμολογία, Θεολογία, Παιδαγωγική, Αισθητική κ.ά.), την εντάσσει με ακρίβεια στα ιστορικοφιλοσοφικά της συμφραζόμενα, αναλύει σε βάθος όλες τις θεμελιώδεις έννοιες της διδασκαλίας του, ενώ λαμβάνει υπόψιν όχι μόνο το φιλοσοφικό, αλλά και το λογοτεχνικό ειδικό βάρος του Πλατωνικού έργου. Η βιβλιογραφική ενημέρωση γύρω από κάθε ειδικό θέμα είναι άψογα επιλεγμένη και απολύτως σύγχρονη. Το βιβλίο αυτό συμπληρώνει ένα σημαντικό κενό στον ελληνόφωνο χώρο, καθώς συνιστά ένα βασικό και εύχρηστο εργαλείο και έναν εξαιρετικό σύμβουλο τόσο για αρχάριους, όσο και για προχωρημένους φοιτητές, για καθηγητές και για ειδικούς, αλλά και για όλους όσους ενδιαφέρονται για κάποια από τις πολλαπλές πτυχές του κορυφαίου έργου του Πλάτωνα.

Οι επιμελητές της γερμανικής έκδοσης:
Christoph Horn, Καθηγητής Πρακτικής Φιλοσοφίας και Φιλοσοφίας της Αρχαιότητας στο Πανεπιστήμιο της Bonn
Jorn Muller, Καθηγητής Αρχαίας και Μεσαιωνικής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Wurzburg
Joachim Soder, Καθηγητής Φιλοσοφίας στην Καθολική Σχολή του Aachen
Η επιμελήτρια της ελληνικής έκδοσης: Μαρία Λιάτση, Καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και Έκτακτη Καθηγήτρια Αρχαίας Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Braunschweig (Γερμανία)

Πρωταγωνίστρια στο βιβλίο αυτό είναι μια εμβληματική όσο και αινιγματική, μια διακεκριμένη όσο και διακριτή μορφή των γραμμάτων μας, η Επτανήσια λόγια της αυγής του 19ου αιώνα Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου (1801-1832). Επικεντρωμένη στην "Αυτοβιογραφία" της (1831), η μελέτη επιδιώκει, ακριβέστερα, να εστιάσει στην ψυχοπνευματική της ιδιαιτερότητα ως δημιουργού μελετώντας το μείζον τούτο μνημείο της γραμματείας μας υπό το πρίσμα μιας ειδικής θεματικής, αυτής του άλγους και της ψυχοσωματικής παθολογίας. Μια θεματική η οποία, προσδιοριζόμενη ως κεντρικός εννοιακός πυρήνας του έργου, προσεγγίζεται βάσει μιας εκ παραλλήλου ανάγνωσής του με το μυθιστόρημα για παιδιά και νέους της Διδώς Σωτηρίου "Οι επισκέπτες" (1979).
Εγκλεισμός και ερωτική μόνωση, κατάκτηση και καλλιέργεια της πνευματικότητας, ανάδυση και μετουσίωση της επιθυμίας, λόγος πάθους και διεκδίκησης, συνυφασμένα με ποικιλόμορφα συμπτώματα μελαγχολικού, βλέπουμε, τύπου, θα αποτελέσουν, σε αυτό το πλαίσιο, ορισμένες μόνον από τις ανιχνευόμενες -γνωστές άγνωστες- πτυχές της προσωπικότητας και του έργου της πρώτης μας πεζογράφου. Άραγε, τι περισσότερο μαθαίνουμε για αυτήν ξεφυλλίζοντας το δεύτερο νεανικό μυθιστόρημα της μακρινής πνευματικής της συντρόφου και διακεκριμένης μεταπολεμικής μας δημιουργού, ελκυστικό κείμενο προβληματικής πάνω στα δικαιώματα της γυναίκας και του παιδιού, όσο και ιδιαίτερη σύνθεση κριτικής ερμηνείας βίου; (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Το βιβλίο «Εικονιστικά ψηφιδωτά δάπεδα. Ελλαδικός χώρος 5ος αι. π.Χ.- 7ος αι. μ.Χ.» απευθύνεται σε αρχαιολόγους, ιστορικούς της τέχνης, φοιτητές αρχαιολογίας και γενικότερα σε ένα ευρύτερο φιλότεχνο κοινό που θα επιθυμούσε να έχει πρόσβαση σε ένα πανόραμα της τέχνης του ψηφιδωτού με εικονιστικές παραστάσεις στον ελλαδικό χώρο από την εποχή της εμφάνισής της έως την εποχή της οριστικής της παρακμής.
Το βιβλίο αυτό λειτουργεί επίσης ως συμπληρωματικό της μονογραφίας «Ψηφιδωτά δάπεδα. Προσέγγιση στην τέχνη του αρχαίου ψηφιδωτού. Έξι + ένα κείμενα» που εκδόθηκε από το University Studio Press και που στόχευε σε μια γενικότερη θεώρηση ζητημάτων που αφορούν το ψηφιδωτό με τη βοήθεια παραδειγμάτων επιλεγμένων από διάφορες περιοχές της Μεσογείου.
Η Ελλάδα υπήρξε σημαντική εστία παραγωγής ψηφιδωτών - ένας χώρος στον οποίο αντιπροσωπεύονται όλα τα στάδια εξέλιξης της τέχνης αυτής. Το γεωγραφικό και το χρονολογικό εύρος που καλύπτει το βιβλίο επιτρέπει στον αναγνώστη να διέλθει μέσα από όλες τις μεταλλάξεις που υπέστη το συγκεκριμένο διακοσμητικό είδος στη μακρόχρονη διαδρομή του: από το βοτσαλωτό ψηφιδωτό στο ψηφιδωτό με κομμένες ψηφίδες· από το opus tessellatum στο opus vermiculatum και στα αριστουργηματικά εμβλήματα· από το πολύχρωμο στο ασπρόμαυρο ψηφιδωτό και από το ασπρόμαυρο πάλι στο πολύχρωμο· από τις κεντρικές παραστάσεις στις ενιαίες στρώσεις· από τα εθνικά κτήρια στα χριστιανικά· από τις μεταμορφώσεις των ειδωλολατρικών παραστάσεων σε χριστιανικές και από τις επιβιώσεις της ειδωλολατρικής εικονογραφίας στον χριστιανικό κόσμο.
Μεγάλη σημασία δίνεται στο φωτογραφικό υλικό, μέσω του οποίου τεκμηριώνονται τα θιγόμενα ζητήματα, έτσι ώστε το βιβλίο να γίνεται ζωντανό και ευανάγνωστο. Οι λεζάντες των φωτογραφιών συμπληρώνουν τα κείμενα, ενώ στο κεφάλαιο της Προέλευσης των εικόνων δίνεται η βιβλιογραφική τους τεκμηρίωση.
«Ο εντυπωσιακά μεγάλος αριθμός ψηφιδωτών δαπέδων που έρχονται καθημερινά στο φως, όχι μόνο στα μεγάλα αστικά κέντρα της αρχαιότητας, αλλά και σε πολλούς μικρούς ή μεγαλύτερους οικισμούς, όπως και στην ύπαιθρο, συνιστά έναν αληθινό αρχαιολογικό θησαυρό, καθώς περιέχει πολύτιμες πληροφορίες για όλους σχεδόν τους ερευνητικούς τομείς: την ιστορία, την εικονογραφία, την επιγραφική, τη λατρεία και τις θρησκευτικές δοξασίες, την κοινωνία, την καθημερινή ζωή, τους καλλιτέχνες και τα εργαστήριά τους». (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Στο βιβλίο "Μια μικρή ιστορία της τέχνης" εξετάζεται η τέχνη της Δύσης από το 30.000 π.Χ. περίπου ως τις μέρες μας. Η διάρθρωσή του είναι εργοκεντρική, το κλειδί δηλαδή για τη γνωριμία με την καλλιτεχνική δημιουργία και για την κατανόησή της είναι τα ίδια τα έργα. Η ανάλυση, η σύγκριση και οι παραλληλισμοί τους γίνονται σε σχέση με τις υλικές και πνευματικές συνθήκες της εποχής τους, με την προσωπικότητα του δημιουργού τους και, όπου είναι δυνατόν, με το ρεύμα στο οποίο τα έχει εντάξει η έρευνα. Στόχος είναι, μέσα από την πολλαπλότητα των ερεθισμάτων που προσφέρει ο συνδυασμός λόγου και εικόνας, να μπορέσει ο αναγνώστης κάθε κατηγορίας, ανεξάρτητα από την προηγούμενη επαφή του με το αντικείμενο, να προσεγγίσει σφαιρικά την ιστορία της δυτικής τέχνης, κατανοώντας τόσο τη διαδοχή των εποχών της όσο και τους τρόπους που αυτές επικοινωνούν μεταξύ τους. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Γιατί οι άνθρωποι υποτάσσονται στην εξουσία και μάλιστα αντλούν απόλαυση από την εξουσία που οι άλλοι ασκούν επάνω τους; Πού έγκειται η γοητεία της κυριαρχικότητας και της υποταγής και γιατί τις συναντούμε τόσο συχνά στην ερωτική ζωή; Γιατί είναι τόσο δύσκολο για τους άνδρες και τις γυναίκες να συναντηθούν ως ίσοι; Γιατί, πράγματι, συνεχίζουν να επαναλαμβάνουν τους ρόλους του αφέντη και του σκλάβου;
Στο Τα Δεσμά του Έρωτα, η διακεκριμένη φεμινίστρια θεωρητικός και ψυχαναλύτρια Jessica Benjamin εξηγεί γιατί αποδεχόμαστε και διαιωνίζουμε σχέσεις επιβολής και υποταγής. Μας αποκαλύπτει πως η κυριαρχικότητα αποτελεί μια σύνθετη ψυχολογική διαδικασία που παγιδεύει και τους δύο συμμετέχοντες σε δεσμά συνενοχής, καθώς καταδεικνύει τους τρόπους με τους οποίους η επιβολή υποκρύπτεται στην οικογενειακή μας ζωή, τους κοινωνικούς μας θεσμούς και ιδίως τις σεξουαλικές μας σχέσεις παρά τη συνειδητή μας δέσμευση στην ισότητα και την ελευθερία. (Από τη παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

"Μια διαυγής, λεπτομερειακά υποστηριζόμενη μελέτη της εξουσίας και της επιθυμίας, που επιτυγχάνει να μετατρέψει την ψυχική ζωή σε κοινωνική πραγματικότητα". (Richard Sennett, συγγραφέας του The Fall of Public Man)
"Ένα σημαντικό βιβλίο... μια εξαιρετικά διαυγής εξήγηση του τρόπου που δυστυχώς η εξουσία πάρα πολύ συχνά περιπλέκεται με το φύλο". (Ethel Person, New York Times Book Review)
"Πολλοί από μας για καιρό τώρα είμαστε θαυμαστές του πολυσύνθετου επαναστοχασμού της Jessica Benjamin πάνω στην κοινωνιολογία και την ψυχαναλυτική θεωρία. Το βιβλίο Τα Δεσμά του Έρωτα μας δίνει την Benjamin στα καλύτερό της, το ίδιο και την ψυχαναλυτική θεωρία, καθώς μας παρουσιάζει αριστουργηματικά την περίπλοκη σχέση της οικογενειακής, έμφυλης και κοινωνικής κυριαρχικότητας". (Nancy Chodorow, συγγραφέας του The Reproduction of Mothering)

Ο τόμος "Αρχαία ελληνική και ρωμαϊκή κωμωδία-43 Μελέτες" αποτελεί την πρώτη ολοκληρωμένη εισαγωγή και ταυτόχρονα ένα έργο αναφοράς για τη μελέτη της αρχαίας κωμωδίας. Από τη γέννηση της κωμωδίας στην Ελλάδα μέχρι το τέλος της στη Ρώμη, από την ελληνιστική διάδοση των παραστάσεων κωμωδίας μετά τον θάνατο του Μενάνδρου μέχρι τη συμποτική, καλλιτεχνική, φιλολογική και λογοτεχνική πρόσληψη της κωμωδίας στην ύστερη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, ο ανά χείρας τόμος καλύπτει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων. Το αποτέλεσμα προσφέρει στους αρχαιοελληνιστές μια εξαιρετική επισκόπηση για την πρώιμη πρόσληψη και δημιουργική αξιοποίηση της Νέας Κωμωδίας και στους λατινιστές μια ευρύτερη προοπτική ως προς την εξέλιξη της Ρωμαϊκής κωμωδίας. Τις τελευταίες δεκαετίες οι λογοτεχνικές προσεγγίσεις στο αρχαίο δράμα έχουν πολλαπλασιαστεί και περιλαμβάνουν νεο-ιστορικιστικές, διακειμενικές, πολιτικές, παραστασιακές, μεταθεατρικές, κοινωνιο-γλωσσολογικές, έμφυλες και ειδολογικές θεωρήσεις. Νέα δεδομένα συσσωρεύονται, άλλοτε μέσω της επανεξέτασης των σωζόμενων λογοτεχνικών έργων και των έργων τέχνης και άλλοτε μέσα από καινούριες ανακαλύψεις. Οι αρχαιολόγοι αναθεώρησαν τις απόψεις τους για την υλική διαμόρφωση των θεάτρων νέες μελέτες για τις εικονογραφήσεις των αγγείων εμπλούτισαν τις γνώσεις μας για τις απαρχές της κωμωδίας και τη γεωγραφική της εξάπλωση· νέα ελληνιστικά μωσαϊκά μας έδωσαν πληροφορίες για τα έργα του Μενάνδρου· επιγραφολόγοι ξαναδιάβασαν τους καταλόγους των νικητών και τα αρχεία των θεατρικών παραγωγών που μας παρέχουν όχι μόνο τους τίτλους των έργων, τα ονόματα των συγγραφέων και των ηθοποιών, αλλά επιπλέον και τις χρονολογίες των δραματικών αγώνων επιγραφικές καταγραφές των πανελλήνιων δραστηριοτήτων των αινιγματικών «τεχνιτών του Διονύσου», που αποτελούν τον συνδετικό κρίκο μεταξύ ελληνικής και ρωμαϊκής κωμωδίας, επανεξετάστηκαν σε πρόσφατες μονογραφίες· νέα παπυρικά κείμενα ανακαλύφθηκαν και τα παλαιότερα, αλλά διόλου λησμονημένα, κείμενα επανεκδόθηκαν μετά από έναν περίπου αιώνα, ενώ η σύγχρονη τεχνολογία μας εφοδίασε με τρόπους αποκατάστασης νέων γραφών σε ένα σβησμένο παλίμψηστο του Πλούτου. Οι 43 μελέτες του τόμου, γραμμένες από μια διεθνή ομάδα ειδικών, αποτελούν έναν σύγχρονο και πλήρως ενημερωμένο οδηγό στο αχανές πεδίο της κωμωδίας, ενώ στην εξειδικευμένη εισαγωγή παρουσιάζονται διεξοδικά οι σημαντικότερες τάσεις και μετατοπίσεις στη φιλολογική μελέτη της κωμωδίας από το 1960 έως σήμερα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Ο Ανδρέας, ανήσυχος πάντα, έβαλε δίπλα στην Παιδική Λογοτεχνία αρχές της Ψυχολογίας και της παιδαγωγικής έρευνας, ενώ τα τελευταία χρόνια προσέθεσε και τη Δημιουργική Γραφή. Μέσα στη δίνη των πολλών ενδιαφερόντων του ξεπετάχτηκε και το ταλέντο του ποιητή που εκδηλωνόταν στις μικρές ανθρώπινες στιγμές του Τμήματος και των ανθρώπων τους οποίους νοιαζόταν και νοιάζεται.
Ο τόμος αυτός αποτελεί προσφορά σε έναν συνάδελφο που πρώτος ξεκίνησε και εδραίωσε τα μαθήματα της Παιδικής Λογοτεχνίας στο ΤΕΠΑΕ του ΑΠΘ. Αγαπητοί συνάδελφοι από όλα τα πανεπιστήμια της Ελλάδος, που κινούνται ευρύτερα στο χώρο των λογοτεχνικών σπουδών, ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση μας γι' αυτόν τον αφιερωματικό τόμο ο οποίος αποτελείται από τρεις κατά βάση θεματικές ενότητες, όπως αυτές αντιστοιχούν στις περιοχές που κυρίως κινείται το συγγραφικό έργο του Ανδρέα Καρακίτσιου: Παιδική Λογοτεχνία, Δημιουργική Γραφή, Λογοτεχνία/Διδακτική.
Το ΤΕΠΑΕ και η κοινότητα της Παιδικής Λογοτεχνίας γνωρίζουν πως ο Ανδρέας Καρακίτσιος, ως ομότιμος πλέον καθηγητής, εξακολουθεί να συμπράττει στο διδακτικό έργο του Τμήματος αλλά και να είναι παρών στις νέες επιστημονικές/ερευνητικές προκλήσεις. [...] (Απόσπασμα από τον πρόλογο της Μένης Κανατσούλη)