woman walking 728

Μια γυναίκα, τις μέρες της πανδημίας, φοράει κατάλληλα παπούτσια, κασκόλ, γάντια και μια μάσκα και «παίρνει τους δρόμους». Στον νου της έρχονται σημαντικές ηρωίδες μυθιστορημάτων, οι οποίες βγαίνουν από το σπίτι και με αληθινή αίσθηση ελευθερίας περιφέρονται –συχνά άσκοπα–, και παίρνουν αποφάσεις ζωής.

Της Αργυρώς Μαντόγλου

Εδώ και καιρό είχα την επιθυμία να γράψω ένα κείμενο για τις γυναίκες που «παίρνουν τους δρόμους». Αυτές που βλέπουμε σε κινηματογραφικές ταινίες ή διαβάζουμε σε μυθιστορήματα να περπατούν μόνες στην πόλη ή στην ύπαιθρο, χωρίς ιδιαίτερο λόγο, μόνο και μόνο για να κάνουν ένα διάλειμμα από τη ζωή τους, altνα μείνουν με τις σκέψεις τους, να αποκαλυφθούν στον εαυτό τους ή να συντονιστούν με τον εσωτερικό τους ρυθμό που φαίνεται πως ναρκώνεται όταν παραμένουν για πολύ ακίνητες σε εσωτερικούς χώρους.

Η επιθυμία αυτή ξεκίνησε όταν διάβασα το καλοκαίρι τον Γαλατά (μτφρ. Μαρία Αγγελίδου, εκδ. Gutenberg) της Ιρλανδής Anna Burns με τη δεκαοχτάχρονη πρωταγωνίστρια του βιβλίου να βγαίνει από το σπίτι της και να περιπλανιέται στους δρόμους, στο Μπέλφαστ του ’70, να περπατάει ώρες ολόκληρες διαβάζοντας μυθιστορήματα του 19ου αιώνα, σαν μια άμυνα απέναντι στο ζοφερό, ασφυκτικό περιβάλλον που ζει. Δεν είμαι σίγουρη για το πώς κατόρθωνε να περπατάει και να διαβάζει ταυτόχρονα, αλλά όταν αυτή είναι η μοναδική διαφυγή, η μοναδική απόλαυση, μπορεί κανείς να καταφέρει πολλά. altΣτη συνέχεια, διαβάζοντας την Πλατεία διαμαντιού (μτφρ. Ευρυβιάδης Σοφός, εκδ. Καστανιώτη) της Μερσέ Ροδορέδα, συγκινήθηκα από την Κολομέτα, την κεντρική ηρωίδα που περιφερόταν στη Βαρκελώνη, στις αρχές της δεκαετίας του ’30, άνευ λόγου ανεβοκατέβαινε την πολύβουη Λα Ράμπλα, κοιτάζοντας τις βιτρίνες της λεωφόρου, ενώ η πείνα θέριζε αυτή και τα παιδιά της. Σε κάθε κεφάλαιο του βιβλίου η Κολομέτα περπατάει άσκοπα, χωρίς προορισμό, πότε στα πάρκα και πότε στους δρόμους, ωστόσο καταφέρνει σ’ αυτές τις εξορμήσεις, διανύοντας χιλιόμετρα να δαμάζει την απελπισία της και να κάνει κάποιες σωτήριες σκέψεις. Στα περισσότερα βιβλία γυναικών η έξοδος από το σπίτι περιγράφεται ως πράξη απελευθερωτική, μια κίνηση αποδέσμευσης που σηματοδοτεί την αποστασιοποίηση από όσα συμβαίνουν στη ζωή της, αλλά και την επιθυμία να ερμηνεύσει τα γεγονότα εν κινήσει, μένοντας μόνη με τις σκέψεις της σ’ έναν εξωτερικό χώρο.  

altΗ κυρία Νταλαγουέι (μτφρ. Βασιλική Κοκκίνου, εκδ. Μίνωας) της Βιρτζίνια Γουλφ περιφέρεται άσκοπα στους δρόμους του Λονδίνου και το κάθε ερέθισμα μοιάζει να δίνει στο βήμα της τον ρυθμό, περπατώντας αναπολεί όλη της τη ζωή, εικόνες του δρόμου συντήκονται με εικόνες από πρόσωπα που πέρασαν, δημιουργώντας την περίφημη ροή της συνείδησης που ενισχύεται με την κίνηση του σώματος. Την ίδια περίπου εποχή γράφει και η Τζιν Ρυς το Καλημέρα, μεσάνυχτα (μτφρ. Αργυρώ Μαντόγλου, εκδ. Μελάνι), οι δικές της ηρωίδες περπατούν τις νύχτες στους άδειους δρόμους, παρακολουθούν τα φωτισμένα παράθυρα και φαντάζονται τις ζωές που περιέχονται πίσω από αυτά. altΟι ηρωίδες της Ρυς δεν βγαίνουν απαραίτητα για να πάνε κάπου. Βγαίνοντας για περπάτημα, δίνουν την ευκαιρία σε έναν άλλον εαυτό να υπάρξει, μια εσωτερική ανάγκη που τις ωθεί σε μια αναπάντεχη συνειδητοποίηση. 

Αν πάμε ακόμα πιο πίσω, θα συναντήσουμε τις ηρωίδες της Τζέιν Οστεν, οι οποίες είτε ζουν σε κάποια πόλη είτε περιφέρονται στην ύπαιθρο, τις βρίσκουμε κι αυτές να προχωρούν σε χωματόδρομους, σε κάποια προκυμαία ή σε κεντρικούς δρόμους με άμαξες και οι τυχαίες συναντήσεις να φέρνουν στο προσκήνιο έναν καινούργιο έρωτα ή μια ευκαιρία, ενώ για τις Μπροντέ η περιπλάνηση στους βάλτους και στις ερημιές περιγράφεται ως αποκαλυπτική εμπειρία και στην αγριότητα του τοπίου καθρεφτίζονται οι δικές τους σκοτεινές πλευρές.

Δεν ξέρω αν θα καταφέρω να ολοκληρώσω αυτό το κείμενο τώρα που το «μένουμε σπίτι» είναι η πραγματικότητα της ζωής μας και η βόλτα, ο άνευ προορισμού περίπατος, αποκτά και πάλι την αξία του και μπαίνει στο πρόγραμμά μας. Ο περίπατος είναι η μοναδική μας ευκαιρία να ασχοληθούμε με το σώμα μας σε εξωτερικό χώρο, έστω κι αν κάνουμε μόνο το τετράγωνο γύρω από το σπίτι μας.

Δεν ξέρω πώς θα περιγραφεί η γυναίκα του 2020, αλλά θα έχει ενδιαφέρον η περιγραφή της βόλτας της –όπου αυτή επιτρέπεται–, ή ακόμα και η έξοδός της μετά από την καραντίνα.

Τον Φεβρουάριο του 2020 το σκηνικό αλλάζει ξαφνικά, η γυναίκα που περπατάει μόνη στους πολυσύχναστους δρόμους και σταματάει κάθε λίγο στις βιτρίνες έχει εκλείψει, τώρα τη βλέπουμε να προχωράει μόνη με βήμα ταχύ κι αν κάποιος βρεθεί στον δρόμο της απομακρύνονται και οι δύο απότομα, ενίοτε χωρίς καμία διακριτικότητα, σαν να ήρθαν αντιμέτωποι με μια αναπάντεχη απειλή, αν δε ένας εκ των δύο βγάζει βόλτα το κατοικίδιό του, τραβάει με δύναμη το λουρί να μη την πλησιάσει.

Τώρα δεν περνάει απαρατήρητη, οι άλλοι οι περιπατητές έχουν τον νου τους. Η βόλτα στο τετράγωνο είναι η έξοδος και η περιπέτεια της ημέρας, κάπου αλλού, πέρα από τις οθόνες τους ή τα ράφια του σουπερμάρκετ. Δεν ξέρω πώς θα περιγραφεί η γυναίκα του 2020, αλλά θα έχει ενδιαφέρον η περιγραφή της βόλτας της –όπου αυτή επιτρέπεται–, ή ακόμα και η έξοδός της μετά από την καραντίνα. 

Προς το παρόν ας αρκεστούμε σ’ αυτό που μας προσφέρεται. Χρειαζόμαστε μόνο τα κατάλληλα παπούτσια, το κασκόλ, τα γάντια και τη μάσκα μας, ένα sms στα γρήγορα και παίρνουμε τους δρόμους – χωρίς την ελάχιστη έγνοια για το πώς θα φανούμε στους άλλους.

Αυτή την εποχή το περπάτημα είναι η μοναδική ευκαιρία για να έρθεις σε επαφή με τη φύση, τον κόσμο, την πόλη ή την εξοχή, να βγεις από την αγκύλωση της ακινησίας και να κάνεις χώρο για κάποιες καινούργιες σκέψεις εκτός από την πανδημία, το λεξιλόγιο της οποίας έχει μεταφυτευθεί, ασυνείδητα ίσως, στη γλώσσα που σκεφτόμαστε, μιλάμε αλλά και γράφουμε.

* Η ΑΡΓΥΡΩ ΜΑΝΤΟΓΛΟΥ είναι συγγραφέας και μεταφράστρια.
Τελευταίο βιβλίο της, το μυθιστόρημα «Σώμα στη βιτρίνα» (εκδ. Μεταίχμιο).

gynaikes pairnoun ton dromo

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το Φεστιβάλ ΛΕΑ και το βραβείο λογοτεχνικής μετάφρασης – μια μαρτυρία και μερικές σκέψεις

Το Φεστιβάλ ΛΕΑ και το βραβείο λογοτεχνικής μετάφρασης – μια μαρτυρία και μερικές σκέψεις

Το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης ΛΕΑ θα απονεμηθεί φέτος την ημέρα έναρξης του Φεστιβάλ, στις 13 Ιουνίου 2023, στο Μουσείο Ακρόπολης. Με αυτήν την αφορμή, αναδημοσιεύουμε άρθρο του Μιχάλη Κλαπάκι, νικητή του 1ου διαγωνισμού, το οποίο δημοσιεύτηκε πρώτα στο ισπανικό λογοτεχνικό περιοδικό Vasos comunicantes.

...
Διαβαλκανικές Συναντήσεις συγγραφέων και μεταφραστών: Μια αναδρομή στον χρόνο

Διαβαλκανικές Συναντήσεις συγγραφέων και μεταφραστών: Μια αναδρομή στον χρόνο

Μια αναδρομή στην ιστορία των Διαβαλκανικών Συναντήσεων, με αφορμή τη συμμετοχή συγγραφέων και μεταφραστών από βαλκανικές χώρες στη Διαβαλκανική Συνάντηση που διοργάνωσε το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού στη 19η ΔΕΒΘ. Στο κέντρο της φωτογραφίας, η αντιπρόεδρος της Εταιρείας Συγγραφέων Έλενα Χουζούρη, ενώ όρθιοι στα αρισ...

«Είμαστε συλλογές διηγημάτων, όχι μυθιστορήματα» – Η εμμονή στη λεπτομέρεια και η ουσία της τέχνης

«Είμαστε συλλογές διηγημάτων, όχι μυθιστορήματα» – Η εμμονή στη λεπτομέρεια και η ουσία της τέχνης

«Είμαστε συλλογές διηγημάτων, όχι μυθιστορήματα» υποστηρίζει ο Τζον Γκρέι, δίνοντας έμφαση στις λεπτομέρειες που εμπεριέχουν το όλον. Κεντρική εικόνα: James Joyce, John Gray, Vladimir Nabokov.

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

Οι άνθρωποι λατρεύουν τα σύνολα...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Rohtko», του Λούκας Τβαρκόφσκι, στη Στέγη (κριτική)

«Rohtko», του Λούκας Τβαρκόφσκι, στη Στέγη (κριτική)

Στην κεντρική σκηνή της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση είδαμε τη μεγαλειώδη παράσταση «ROHTKO» του Πολωνού σκηνοθέτη Λούκα Τβαρκόφσκι [Lukasz Twarkowski], αποτέλεσμα συνεργασίας του με τον Κρίστιαν Λούπα.

Γράφει ο Νϊκος Ξένιος

Ο Λούκας Τβαρκόφσκι σκηνοθέτησε τ...

Το Dublin Literary Award 2023 στη Γερμανίδα Katja Oskamp

Το Dublin Literary Award 2023 στη Γερμανίδα Katja Oskamp

Απονεμήθηκε στην Katja Oskamp και τη μεταφράστριά της στα αγγλικά Jo Heinrich, το «Dublin Literary Award 2023» για το μυθιστόρημά της Katja Oskam «Marzahn, Mon Amour». Σύντομα θα κυκλοφορήσει και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Book Press

...
Χαρούκι Μουρακάμι: Τιμήθηκε με το βραβείο «Πριγκίπισσα των Αστουριών»

Χαρούκι Μουρακάμι: Τιμήθηκε με το βραβείο «Πριγκίπισσα των Αστουριών»

Ο Haruki Murakami [Χαρούκι Μουρακάμι] είναι ο πρώτος Ιάπωνας συγγραφέας που έλαβε το Βραβείο «Πριγκίπισσα των Αστουριών». Η συλλογή διηγημάτων του «Σε πρώτο ενικό» κυκλοφόρησε προσφάτως από τις εκδόσεις Ψυχογιός, σε μετάφραση Βασίλη Κιμούλη.

Επιμέλεια: Book Press...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Ντέιμον Γκάλγκατ [Damon Galgut] «Αρκτικό καλοκαίρι» (μτφρ. Κλαίρη Παπαμιχαήλ), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Οι δύο άντρες κάθονταν στις πο...

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ [Tatiana Ţîbuleac] «Ο γυάλινος κήπος» (μτφρ. Άντζελα Μπράτσου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 15 Μαΐου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Κήπος βιβλίων» του Παναγιώτη Γούτα (προδημοσίευση)

«Κήπος βιβλίων» του Παναγιώτη Γούτα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τον πρόλογο του συγγραφέα Παναγιώτη Γούτα της ανθολογίας κειμένων του «Κήπος βιβλίων – Διαβάζοντας Θεσσαλονικείς και Αμερικανούς πεζογράφους», που θα κυκλοφορήσει στις 17 Μαΐου από τις εκδόσεις Νησίδες.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Σε δημοσίευσή της στον Independent, η αρθρογράφος Clarisse Loughrey ξεχώρισε τα εικοσιπέντε σημαντικότερα λογοτεχνικά έργα που γράφτηκαν από γυναίκες συγγραφείς. Στη φωτογραφία, μία από αυτές, η Octavia E. Butler [1947 - 2006], συγγραφέας μυθιστορημάτων επιστημονικής φαντασίας με έντονο κοινωνικό και πολιτικό υ...

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

Φάκελος αρχαιοκαπηλία με προτάσεις τριών βιβλίων: «Επιχείρηση “Νόστος”: Ένα χρυσό στεφάνι και μια Κόρη για τον Αλέξη Καρρά» (εκδ. Τόπος), του Νικόλα Ζηργάνου, «Αρχαιοκαπηλία και εμπόριο αρχαιοτήτων – Μουσεία, έμποροι τέχνης, οίκοι δημοπρασιών, ιδιωτικές συλλογές» (εκδ. Άγρα), του Ανδρέα Αποστολίδη και  «Ίλ...

Bιβλία αυτοβοήθειας, αυτογνωσίας και προσωπικής βελτίωσης: 20 επιλογές από τις καλύτερες πρόσφατες εκδόσεις

Bιβλία αυτοβοήθειας, αυτογνωσίας και προσωπικής βελτίωσης: 20 επιλογές από τις καλύτερες πρόσφατες εκδόσεις

Κανείς δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημά σου, αν δεν κάνεις ο ίδιος την αρχή για να βοηθήσεις τον εαυτό σου. Είκοσι επιλογές από τις καλύτερες πρόσφατες εκδόσεις βιβλίων αυτοβοήθειας, αυτογνωσίας και προσωπικής βελτίωσης από τους επαγγελματίες του είδους.

Επιμέλεια: Book Press...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ