
Της Αρχοντούλας Διαβάτη
Φτύνω, φτύνεις, φτύνει. Εξάλλου δεν υπάρχει πουθενά καμιά απαγορευτική πινακίδα για το πτύειν, ούτε και για οτιδήποτε σχετικό. Καληώρα ο παλιός μου δάσκαλος στο Δημοτικό. Διάλειμμα στη μεγάλη αυλή, χειμώνας. Καθάριζε ηχηρά τη μύτη του πιέζοντάς την ανάμεσα στο δείκτη και τον αντίχειρα, πετούσε ελεύθερα και μακριά το αποτέλεσμα της επιχείρησης και μετά τη σκούπιζε κανονικά με το μεγάλο τετράγωνο καλοσιδερωμένο μαντίλι πού ’βγαζε -τακτικός -από την τσέπη του σακακιού του. Δεν ήταν κακός άνθρωπος. Δεν θυμάμαι τουλάχιστον καμιά αδικία του σε βάρος της τάξης, όπως έχω να θυμάμαι για άλλους.
Των Τριών Ιεραρχών. Άσπρες χειμωνιάτικες μέρες. Το πρωί εκκλησιασμός στην Οσία Ξένη και το απογευματάκι η μισή τάξη σπίτι μου για τα χρόνια πολλά. Τριάντα Ιανουαρίου, όπως ισολογισμός, ισοζύγιο της χρονιάς. Την άλλη μέρα άρχιζαν οι διαγωνισμοί.
(Τώρα τις νύχτες χασομεράω μπρος σε ένα ποίημα ή μες στη βροχή, παγιδευμένη σε ένα μεγάλο πλάνο χωρίς αρχή και τέλος ξεφυλλίζω το χρόνο και τις μνήμες.)
Κι απ’ τους παλιούς μας δασκάλους στο γυμνάσιο, το λύκειο και μετά ως το Πανεπιστήμιο, πόσοι οι καλοί; Στα δάχτυλα του ενός χεριού σηκώνοντάς τα νοερά από το φιλιατρό του Ιερομόναχου να αριθμήσεις δύο ή τρεις, μπορείς; Τον ανιδιοτελή άνθρωπο με την κρυφή φωτίτσα μέσα του, το αρχέτυπο του δασκάλου δεν τον συναντούσες εύκολα ούτε τότε ούτε και τώρα. Κι όταν αποφάσισες εσύ να γίνεις ο δάσκαλος που ήθελες να έχεις τότε ένας θεός ξέρει τί κατάφερες. Στο δάσκαλο του ΦΡΑΝΚ ΜΑΚ ΚΟΡΤ προσέτρεχες όταν ήθελες να βρεις το παρηγορητικό ανθρώπινο πρότυπο και έμπνευση να αντιμετωπίσεις τις δοκιμασίες στα τεχνικά λύκεια του πρώτου διορισμού αλλά και στα γενικά λύκεια της πόλης αργότερα -σ’ αυτά κυρίως- όταν άρχισες σε μεγάλη ηλικία να διδάσκεις -ερήμην τους συχνά- Δημοκρατικό πολίτευμα, Κοινωνιολογία και Πολιτική Οικονομία - στην καλύτερή περίπτωση.
Το μοναδικό δεκανίκι σε θέματα Διδακτικής ήταν τότε οι δικοί σου δάσκαλοι στη ΣΕΛΕΤΕ ή αλλού. Ο δάσκαλος της Κοινωνιολογίας για παράδειγμα, ήταν ένας δάσκαλος ξεχωριστός. Πολύ αγαπητός με χιούμορ και με γνώση. Βαθύς ο ίδιος σας χάριζε μια διδασκαλία που φάνταζε εύκολη, ενδιαφέρουσα και απολαυστική. Σας είχε ξυπνήσει ένα σωρό ενδιαφέροντα για την Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης, τον Πάουλο Φρέιρε ή τον Μπουρντιέ. Θεωρίες που έκαμναν το σχολείο ένα χώρο ζωής και θερμής συγκίνησης. Ο ίδιος ένας μοναχικός μελαγχολικός άνθρωπος, χωρίς φλόγα ή πίστη. Δεν ανοίγει το στόμα του να τραγουδήσει στη χορωδία της ζωής, όπως θα ’λεγε κι ο Ταρκόφσκι. Θα πάνε όλα καλά και χωρίς αυτόν. Έτσι πιστεύει. Ένας διανοούμενος χωρίς εισαγωγικά, έτσι όπως τον ορίζει μάλλον ο Βαλερύ. Ένας πνευματικός άνθρωπος με μελαγχολική περίσκεψη και μετριοπάθεια. Γιατί είναι αδύνατον να κραυγάζεις και να είσαι ο εαυτός σου. Γιατί είναι αδύνατον να γνωρίζεις και να θέλεις. Ή όπως θα ’λεγε ο ΝΙΤΣΕ «το σύμπαν των αντιθέσεων είναι άσκημο, θέλω αποχρώσεις…»