alt

Για το μυθιστόρημα του Μαρκήσιου ντε Σαντ «Η φιλοσοφία στο μπουντουάρ» (μτφρ. Ρίτα Κολαΐτη, Μεταίχμιο).

Του Βαγγέλη Γραμματικόπουλου

Ηδονιστές όλων των ηλικιών, όλων των φυλών, σ’ εσάς και μόνον σ’ εσάς αφιερώνω ετούτο το έργο: Τραφείτε με τις αρχές του, αρχές που θεριεύουν τα πάθη σας, κι αυτά τα πάθη, με τα οποία ψυχροί και ανιαροί ηθικολόγοι σας φοβερίζουν, είναι τα μέσα που χρησιμοποιεί η Φύση για να κάνει τον άνθρωπο αντάξιο των βλέψεων που αυτή η ίδια έχει γι’ αυτόν·μόνον τα εξαίσια πάθη να ακούτε· το δικό τους μονοπάτι είναι εκείνο που οδηγεί στην ευτυχία.

Είναι αναμφισβήτητα ο πιο ακραίος συγγραφέας του 18ου αιώνα. Παρότι πέθανε πριν από περίπου 200 χρόνια, το όνομά του και μόνο προκαλεί ακόμα δυσάρεστη αμηχανία σε πολλούς, ενώ απεναντίας οι ιδέες και τα κείμενά του οδήγησαν άλλους να του αποδώσουν το προσωνύμιο «θεϊκός Μαρκήσιος». Ο Ντονασιέν Αλφόνς Φρανσουά ντε Σαντ (1740-1814) ή απλούστερα Μαρκήσιος ντε Σαντ –σε άλλους γνωστότερος λόγω της χρήσης του ονόματός του για την περιγραφή της ψυχικής διαταραχής του σαδισμού– έγραψε κάποια από τα πιο προκλητικά μυθιστορήματα που γράφτηκαν ποτέ (τα θεατρικά του απεναντίας ήταν πιο συμβατικά), στα οποία περιγράφονται μερικές από τις σκληρότερες μορφές σεξουαλικής επαφής και κάποιες από τις πιο ακραίες ιδέες εναντίον κάθε θεμελιωτικής αρχής του νεώτερου δυτικού αστικού πολιτισμού. Προς τούτο τα έργα του παρέμειναν απαγορευμένα στη Γαλλία μέχρι τη δεκαετία του 1950. Το έργο Η φιλοσοφία στο μπουντουάρ κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1795, ενώ στην Ελλάδα η πρώτη απόπειρα του Εξάντα να το εκδώσει στα ελληνικά (1979) έπεσε θύμα δικαστικής απαγόρευσης που άρθηκε μόλις το 1991. Σήμερα επανεκδίδεται από το Μεταίχμιο σε μετάφραση της Ρίτας Κολαΐτη.

Η φιλοσοφία στο μπουντουάρ ανήκει στα μυθιστορήματα που χαρακτηρίστηκαν πορνογραφικά, στις σελίδες τους όμως μπορεί κάποιος να εντοπίσει ισχυρές φιλοσοφικές, πολιτικές και κοινωνικές προεκτάσεις της σκέψης του Γάλλου Μαρκήσιου.

Το περιεχόμενο του βιβλίου είναι σοκαριστικό για έναν αμύητο στη σκέψη του Μαρκήσιου ντε Σαντ. Αυτός ο βέβηλος ολετήρας όλων των αξιών υπήρξε μια εξαιρετικά ιδιάζουσα προσωπικότητα, ένας αμετανόητος ακόλαστος που έζησε κλεισμένος σχεδόν 30 χρόνια σε γαλλικές φυλακές για σεξουαλικά εγκλήματα που συγκλόνισαν τους σύγχρονούς του, δίχως να μετανοήσει ούτε κατ’ ελάχιστον ως το τέλος της ζωής του. Γεννημένος με αριστοκρατική καταγωγή, έζησε τη Γαλλική Επανάσταση μέσα από τη Βαστίλη φωνάζοντας στο επαναστατημένο πλήθος ότι το καθεστώς έσφαζε τους κρατούμενους, ενώ την περίοδο της Τρομοκρατίας παρείσφρησε στους αριστερούς θύλακες των επαναστατημένων αναλαμβάνοντας δημόσια αξιώματα μέχρι τον εκ νέου εγκλεισμό του κατά τους ναπολεόντειους χρόνους σε φυλακές και ιδρύματα ψυχασθενών, όπου και πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του. Στη διάρκεια αυτής της πολύχρονης κράτησης ήταν που έγραψε και ανέβασε θεατρικά έργα και συνέγραψε επώνυμα και ανώνυμα πολιτικές πραγματείες, διηγήματα και μυθιστορήματα. To έργο Η φιλοσοφία στο μπουντουάρ ανήκει στα μυθιστορήματα που χαρακτηρίστηκαν πορνογραφικά, στις σελίδες τους όμως μπορεί κάποιος να εντοπίσει ισχυρές φιλοσοφικές, πολιτικές και κοινωνικές προεκτάσεις της σκέψης του Γάλλου Μαρκήσιου.

Ο χώρος εξέλιξης του μύθου είναι το μικρό ιδιωτικό σαλονάκι (μπουντουάρ) στην κρεβατοκάμαρα μιας 26χρονης Γαλλίδας ευγενούς, της κυρίας Ντε Σεντ-Ανζ, στο οποίο συγκεντρώνεται μια παρέα ελευθέριων που αποτελείται από τον αδελφό της, Ιππότη ντε Μιρβέλ, τον υπηρέτη Αυγουστίνο και κυρίως τον 36χρονο άκρατο ηδονιστή Ντολμανσέ. Υπό την καθοδήγηση του τελευταίου οργανώνεται η ακόλαστη σεξουαλική εκπαίδευση της νεαρής 15χρονης Ευγενίας, φίλης και ερωμένης της Ντε Σεντ-Ανζ, και η μύησή της στις αρχές και τα ιδανικά της ελευθεριότητας. Η σεξουαλικές πρακτικές, που περιλαμβάνουν εμπειρίες γενετήσιας διαστροφής (σοδομισμός, αιμομιξία, παιδοφιλία, σαδισμός, μαζοχισμός) και σεξουαλικά συμπλέγματα με όλους τους δυνατούς συνδυασμούς των παρευρισκομένων, εναλλάσσονται με ενδελεχείς θεωρητικές αναλύσεις που αποσκοπούν στην αν-ήθικη διάπλαση του χαρακτήρα της νεαρής Ευγενίας. Στη διάρκεια αυτής της ιδιόμορφης εκπαίδευσης η νεαρή κοπέλα αποτινάσσει όλες τις παραδοσιακές ηθικές αξίες, εμποτισμένες από την οικογένεια και την κοινωνία, και ενστερνίζεται με πάθος τις αξίες του διαφθορέα Ντολμανσέ που προκρίνουν την ικανοποίηση κάθε είδους πάθους με οποιοδήποτε κόστος. Στην τελευταία πράξη του δράματος η αθώα παρθένα έχει πια μεταμορφωθεί σε ένα αχαλίνωτο και ακόλαστο πλάσμα που στο αποκορύφωμα της μεταστροφής της σχεδιάζει τη δολοφονία και συμμετέχει στον βιασμό και στην κακοποίηση της συντηρητικής μητέρας της που καταφτάνει για να την παραλάβει. Η διαμόρφωση του χαρακτήρα της Ευγενίας έχει ολοκληρωθεί.

Η κριτική του ντε Σαντ καταφέρεται ενάντια σε κάθε ηθική ή κοινωνική σύμβαση, ενάντια σε κάθε έννοια Θεού (ειδικότερα του αγαθού χριστιανικού) και αποδέχεται μόνο τον φυσικό νόμο, με άλλα λόγια την ικανοποίηση κάθε πάθους και ενστίκτου που έχει εγγράψει μέσα μας η «αλάνθαστη Φύση» προς εκπλήρωση των ιδιαίτερων σκοπών της.

Ο ντε Σαντ, όπως ο Ρουσσώ και ο Βολταίρος πριν από αυτόν, ακολούθησε την παράδοση που απαιτούσε από τα μυθιστορήματα να έχουν έναν διττό χαρακτήρα: να διαβάζονται ως ευχάριστα αναγνώσματα και ταυτόχρονα ως φιλοσοφικές πραγματείες. Η δραματοποιημένη διαλογική μορφή μαζί με τις σκηνοθετικές οδηγίες δίνουν εν μέρει μια θεατρική διάσταση στο έργο, η οποία διακόπτεται από τους διεισδυτικούς στοχαστικούς μονολόγους και από την παρεμβολή του πολιτικού δοκιμίου: «Γάλλοι, άλλη μια προσπάθεια να γίνετε δημοκράτες», όπου ανακλάται η ηθική φιλοσοφία και η φιλοσοφία της θρησκείας του ντε Σαντ προσαρμοσμένες στα ιδανικά της ελευθεριότητας, τα οποία κατά περίεργο τρόπο, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι τα μόνα που μπορούν να διασφαλίσουν τη διατήρηση του δημοκρατικού πολιτεύματος ενάντια στην πιθανή παλινόρθωση του δεσποτισμού και της μοναρχίας.

Θα μπορούσε κάποιος να παρομοιάσει το έργο του ντε Σαντ με έναν ανάστροφο πλατωνικό διάλογο, όπου στη θέση του Σωκράτη ως υπερασπιστή της αρετής βρίσκουμε τον Ντολμανσέ να υποσκάπτει κάθε στέρεο θεμέλιό της. Η κριτική του ντε Σαντ καταφέρεται ενάντια σε κάθε ηθική ή κοινωνική σύμβαση, ενάντια σε κάθε έννοια Θεού (ειδικότερα του αγαθού χριστιανικού) και αποδέχεται μόνο τον φυσικό νόμο, με άλλα λόγια την ικανοποίηση κάθε πάθους και ενστίκτου που έχει εγγράψει μέσα μας η «αλάνθαστη Φύση» προς εκπλήρωση των ιδιαίτερων σκοπών της. Αυτός ο «κατά φύσιν» τρόπος ζωής, ο απαλλαγμένος από τον καταπιεστικό περιορισμό του ατελούς, επινοημένου και χαρακτηριζόμενου πάντα από σχετικισμό αντικειμενικού δικαίου, προσφέρει την ύψιστη ελευθερία στον άνθρωπο: την άκριτη απόλαυση όλων των ηδονών που προσφέρει η ζωή.

alt

Εξαιτίας αυτού του βαθιά εικονοκλαστικού, προκλητικού και τολμηρού χαρακτήρα των έργων του, ο ντε Σαντ δοξάστηκε από αβανγκάρντ καλλιτέχνες και ιδίως από τους υπερρεαλιστές στις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Μπορεί ήδη ο Ντελακρουά, ο Γκόγια, ο Μπωντλαίρ, ο Βερλαίν κ.ά. να εμπνεύστηκαν από τις δυνάμεις του ασυνείδητου που εξαπέλυσε, αυτός όμως που τον επανέφερε από τη λήθη στον 20ό αιώνα ήταν ο Γκιγιώμ Απολλιναίρ, αναγνωρίζοντας στο πρόσωπό του ένα θύμα και έναν επαναστάτη κατά των δυνάμεων που καταπιέζουν τον άνθρωπο. Από την άλλη, ο Παζολίνι αφιέρωσε στον ντε Σαντ το Σαλό ή 120 μέρες στα Σόδομα, εμπνευσμένο από το ομώνυμο έργο του. Ο καινοφανής και προκλητικός τρόπος σκέψης του όμως άσκησε ακαταμάχητη έλξη και στους στοχαστές. Η επίθεση που εξαπέλυσε κατά του θείου λειτούργησε ως προάγγελος του θανάτου του Θεού και της υπέρβαση της ηθικής διάκρισης καλού και κακού που ανήγγειλε μερικές δεκαετίες αργότερα ο Νίτσε, ενώ από τον Σαντ και έπειτα, όπως παρατήρησε ο Φουκώ, η σεξουαλικότητα αναδεικνύεται ως όριο της ύπαρξης, της ανθρώπινης συνείδησης, όπου εν τη απουσία του Θεού παραβιάζεται μία από τις λίγες περιοχές όπου το ιερό και το αμόλυντο είχε κάποια σημασία.

Ο Ηθικός Κανόνας του Σαντ προστάζει να ακολουθεί κανείς τα σκοτεινότερα και πιο καταστροφικά πάθη στον μέγιστο δυνατό βαθμό.

Παρόλα αυτά, το βασικό ερώτημα εντοπίζεται στην επίδραση του έργου του ντε Σαντ στη σημερινή εποχή. Γίνεται αντιληπτό ότι τα μυθιστορήματά του –ειδικά σήμερα– δεν σκανδαλίζουν τόσο εξαιτίας των σεξουαλικών ακροτήτων που εμπεριέχουν. Ακόμα και στις πιο αποκρουστικές στιγμές του, ο Σαντ δεν πρέπει επιφανειακά να θεωρείται ένας πορνογραφικός συγγραφέας. Αντιθέτως, τίποτα δεν είναι πιο αποτρόπαιο σήμερα όσο το ζοφερό ηθικό όραμα το οποίο προσέφερε, στο οποίο η κακοποίηση άλλων ανθρώπων και η απόλαυση που πηγάζει από αυτήν δεν είναι απλώς ανεκτή αλλά ηθικώς ενάρετη. Ο Ηθικός Κανόνας του Σαντ προστάζει να ακολουθεί κανείς τα σκοτεινότερα και πιο καταστροφικά πάθη στον μέγιστο δυνατό βαθμό, ενώ ο βιασμός, η απάτη, η μοιχεία, ο φόνος και κάθε είδους σκοτεινές επιθυμίες δεν αναγνωρίζονται ως ειδεχθείς παρεκκλίσεις της συμπεριφοράς αλλά ως συστατικά και θεμελιώδη στοιχεία της ανθρώπινης φύσης, απείρως επιδραστικότερα από τις επιταγές του ορθού λόγου. Ο πραγματικά ηθικός είναι ο ανήθικος και η ύψιστη αρετή είναι η φαυλότητα. Ο Σαντ βγάζει τη γλώσσα απέναντι στην καντιανή έννοια του καθήκοντος, απέναντι σε κάθε ηθικό κανόνα που προβάλλει ως αναγκαίο πρότυπο τον αγαθό και ενάρετο άνθρωπο. Είναι η ίδια η ακρότατη σκοτεινή συνέπεια του ορθολογικού πνεύματος του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού.

Κι όμως, δεν πρέπει να αντιμετωπίζουμε πια με τρόμο τον σκοτεινό μαρκήσιο – πολλώ δε μάλλον δεν χρειάζεται να υποκρινόμαστε ότι δεν υπήρξε ποτέ. Είναι εδώ για να μας υποδείξει το κενό που υπάρχει στην τυπική και σχολαστική παραδοσιακή ηθική που διατρέχει τον δυτικό πολιτισμό, την ανυπολόγιστη δύναμη και συνεισφορά του σώματος μέσω της ηδονής και του πάθους στην ανθρώπινη υπόσταση. Είναι εδώ για να αναδείξει τις ακραίες συνέπειες ενός κόσμου όπου χωρίς Θεό και ηθικές αξίες όλα επιτρέπονται, μια ζοφερή πραγματικότητα που ούτε οι πιο φανατικοί του ακόλουθοι δεν μπορούν να αποδεχτούν. Και ακριβώς υπό αυτές τις συνθήκες προκύπτει η ανάγκη στον άνθρωπο να θέσει τα ηθικά ζητήματα στη νέα, ουσιαστική τους διάσταση. Διεστραμμένος ή επαναστάτης, ο Μαρκήσιος ντε Σαντ ήταν ένας από τους πρώτους συγγραφείς που ανίχνευσε τους πιο σκοτεινούς δαιδάλους της ανθρώπινης ψυχής.

* Ο ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΣ είναι φιλόλογος.


altΗ φιλοσοφία στο μπουντουάρ
Μαρκήσιος ντε Σαντ
Μτφρ. Ρίτα Κολαΐτη
Μεταίχμιο 2016
Σελ. 280, τιμή εκδότη €17,70

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΜΑΡΚΗΣΙΟΥ ΝΤΕ ΣΑΝΤ

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Η χώρα του χιονιού» του Γιασουνάρι Καουαμπάτα (κριτική) – Η παθιασμένη λευκότητα του ερωτικού πάθους

«Η χώρα του χιονιού» του Γιασουνάρι Καουαμπάτα (κριτική) – Η παθιασμένη λευκότητα του ερωτικού πάθους

Για το μυθιστόρημα του Γιασουνάρι Καουαμπάτα [Yasunari Kawabata] «Η χώρα του χιονιού» (μτφρ. Παναγιώτης Ευαγγελίδης, εκδ. Άγρα). Kεντρική εικόνα: από την κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου σε σκηνοθεσία του Shirô Toyoda.

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

...
«Σπουδή στο μπλε» της Μάγκι Νέλσον (κριτική) – Το χρώμα ως λογοτεχνικό υποκατάστατο συναισθημάτων

«Σπουδή στο μπλε» της Μάγκι Νέλσον (κριτική) – Το χρώμα ως λογοτεχνικό υποκατάστατο συναισθημάτων

Για το βιβλίο της Μάγκι Νέλσον [Maggie Nelson] «Σπουδή στο Μπλε» (μτφρ. Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη, εκδ. Αντίποδες). Κεντρική εικόνα: από την «Μπλε ταινία» του Κριστόφ Κισλόφσκι. 

Γράφει η Φανή Χατζή

Ήταν Νοέμβριος του 2020 ...

«Λούνα Παρκ» του Φόλκερ Κούτσερ και «Οι ανεπιθύμητοι νεκροί» του Κρις Λόιντ (κριτική) – Αστυνομικές ίντριγκες, από τη Βαϊμάρη στο παραδομένο Παρίσι

«Λούνα Παρκ» του Φόλκερ Κούτσερ και «Οι ανεπιθύμητοι νεκροί» του Κρις Λόιντ (κριτική) – Αστυνομικές ίντριγκες, από τη Βαϊμάρη στο παραδομένο Παρίσι

Για το μυθιστόρημα του Φόλκερ Κούτσερ [Volker Kutscher] «Λούνα Παρκ» (μτφρ. Δέσποινα Κανελλοπούλου, εκδ. Διόπτρα) και το μυθιστόρημα του Κρις Λόιντ [Chris Lloyd] «Οι ανεπιθύμητοι νεκροί» (μτφρ. Βασίλης Κοντόπουλος, εκδ. Μεταίχμιο). Ιστορικά crime fiction με φόντο τον Μεσοπόλεμο και τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Κεντρική ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ