marlon james 728

Για το μυθιστόρημα του Marlon James «Μαύρος πάνθηρας, κόκκινος λύκος» (μτφ. Πάνος Τομαράς, εκδ. Αίολος). Η εικονογράφηση είναι του Golden Cosmos από το New Yorker.

Του Σόλωνα Παπαγεωργίου

Στις πρώτες σελίδες του μυθιστορήματος φαντασίας του Μάρλον Τζέιμς, ο πρωταγωνιστής της ιστορίας στο Μαύρος πάνθηρας, κόκκινος λύκος που κυκλοφορεί σε μετάφραση Πάνου Τομαρά από τις εκδόσεις Αίολος, ο μισθοφόρος με το προσωνύμιο Ιχνηλάτης, οδηγείται σιδηροδέσμιος στους ανακριτές του, προκειμένου να περιγράψει λεπτομερώς την τελευταία αποστολή του. Ο Ιχνηλάτης εξιστορείται την πολυτάραχη ζωή του, τις περιπλανήσεις του σε μια φανταστική χώρα όπου οι θεοί, οι δαίμονες, οι μάγοι και τα τέρατα από την αφρικανική μυθολογία υπάρχουν στα αλήθεια.

(...) αντλεί έμπνευση από τις παραδόσεις της αφρικανικής ηπείρου, καινοτομώντας, και επεκτείνοντας κατά αυτόν τον τρόπο τα σύνορα της «μαύρης» λογοτεχνίας.

Ο Μάρλον Τζέιμς χρησιμοποιεί τα ταξίδια του πρωταγωνιστή του, ενός περιπλανώμενου παρία, για να χαρτογραφήσει τον φανταστικό κόσμο που έχει δημιουργήσει. Ο Ιχνηλάτης επισκέπτεται μαγικά βασίλεια σε κάθε γωνιά του κόσμου, ταξιδεύει σε ερήμους και δάση, συγκρούεται με κάθε λογής εχθρό. Οι ιστορίες, οι μύθοι που αφηγείται στους δεσμοφύλακές του είναι κομμάτια ενός ψηφιδωτού, δομούν μια ολόκληρη μυθολογία. Παρά τις πολλές συγκρίσεις που έχουν γίνει μεταξύ του Μαύρου πάνθηρα και του δημοφιλούς Game of Thrones, το βιβλίο του Τζέιμς θυμίζει περισσότερο κάποιο έπος, κάποιον θρύλο όπου η μαγεία είναι αληθινή και διάχυτη, όπου οι άνθρωποι συνυπάρχουν με τους θεούς.

Σε αντίθεση όμως με τα ομηρικά έπη, τα οποία διατηρούν μια ουδετερότητα ως προς την αφήγηση των γεγονότων, καθώς και σε αντίθεση με τα σκανδιναβικά έπη, τα σάγκα, τα οποία συχνά περιγράφουν τις περιπέτειες και τις διαμάχες μεταξύ διαφόρων οικογενειών, το έπος του Μάρλον Τζέιμς θέτει στο επίκεντρο έναν χαρακτήρα ο οποίος ενδεχομένως ψεύδεται, ή αποκρύπτει την αλήθεια προς όφελός του, έναν χαρακτήρα ο οποίος έχει απαρνηθεί την οικογένειά του και πορεύεται ολομόναχος. Ο Μάρλον Τζέιμς δεν βασίζεται στα έπη που ενέπνευσαν τη λογοτεχνία του φανταστικού του δυτικού κόσμου, αλλά αντλεί έμπνευση από τις παραδόσεις της αφρικανικής ηπείρου, καινοτομώντας, και επεκτείνοντας κατά αυτόν τον τρόπο τα σύνορα της «μαύρης» λογοτεχνίας.

marlon james

Ο Μάρλον Τζέιμς γεννήθηκε στην Τζαμάικα το 1970. Το πρώτο του βιβλίο, John Crow’s Devil (2005), διακρίθηκε και προτάθηκε για διάφορα βραβεία. Το δεύτερο, The Βook of Night Women (2009), κέρδισε το λογοτεχνικό βραβείο Ειρήνης «Ντέιτον» και το βραβείο βιβλίου Μινεσότα και ήταν ανάμεσα στα επιλαχόντα βιβλία για τα βραβεία του Κύκλου Αμερικανών Βιβλιοκριτικών. «Η σύντομη ιστορία επτά φόνων» (2014) είναι το τρίτο του μυθιστόρημα, το οποίο κέρδισε το βραβείο Man Booker 2015, το βραβείο Αμερικανικού Βιβλίου, το βραβείο Άνισφιλντ-Γουλφ 2015 στην κατηγορία μυθοπλασίας. Το «Μαύρος Πάνθηρας, Κόκκινος Λύκος» (2020) αποτελεί το πρώτο μέρος μιας τριλογίας που θα συνεχιστεί με το Moon Witch, Spider King και το The Boy and the Dark Star. Κείμενά του, λογοτεχνικά και μη, έχουν δημοσιευθεί στα περιοδικά Esquire, Granta κ.ά. Διδάσκει Αγγλική Φιλολογία και Δημιουργική Γραφή στο Κολέγιο Μακάλεστερ στη Μινεσότα των ΗΠΑ.

Διάφοροι συγγραφείς έχουν χρησιμοποιήσει περίτεχνα το εύρημα του αναξιόπιστου αφηγητή, του αφηγητή που παρουσιάζει την ιστορία του με έντονη υποκειμενικότητα προκειμένου να κατευθύνει τις εντυπώσεις του κοινού του. Κλασσικό παράδειγμα είναι ο Χάμπερτ Χάμπερτ του Ναμπόκοφ, ο οποίος, παρά τις ειδεχθείς του πράξεις, αυτοπαρουσιάζεται ως θύμα της ανήλικης Λολίτας και προσπαθεί να φέρει τον αναγνώστη με το μέρος του. Ο Ιχνηλάτης, ο πρωταγωνιστής του Μαύρου πάνθηρα, εκπέμπει στο ίδιο μήκος κύματος, μιλά την ίδια γλώσσα, της Αναξιοπιστίας. Με αγαπημένο του όπλο την ειρωνεία, πλάθει μια ατμοσφαιρική ιστορία που γοητεύει τον αναγνώστη, παρά το μίσος και τον φθόνο που τρέφει μέσα του ο πρωταγωνιστής, παρά τη βίαιη φύση του. Ο νάρκισσος Ιχνηλάτης αυτοπαρουσιάζεται ως ένας μισθοφόρος με κώδικα τιμής, που ενδιαφέρεται περισσότερο για την πρόκληση της αποστολής του παρά για το υλικό αντίκρισμα. Ο αναξιόπιστος Ιχνηλάτης είναι ένας αντιήρωας που συγκρούεται με σκοτεινούς αντιπάλους, με εχθρούς που είναι πιο αποτρόπαιοι από τον ίδιο - άλλωστε, το μη χείρον βέλτιστον.

Ο βραβευμένος με Μπούκερ Μάρλον Τζέιμς υπογράφει ένα σύνθετο βιβλίο. Παρά τον μεγάλο όγκο του μυθιστορήματος, παρά τον αριθμό των προσώπων που συντροφεύουν τονmavros panthiras kokkinos lykos Ιχνηλάτη στις περιπέτειές του, η ιστορία ξεδιπλώνεται περίτεχνα – η αφήγηση είναι κατά κύριο λόγο γραμμική, και εστιάζει πάντα στο ουσιώδες. Ο προσεκτικός αναγνώστης δεν αποπροσανατολίζεται, δεν αισθάνεται πως ο Ιχνηλάτης φλυαρεί, παρά την αχανή έκταση των επτακοσίων, περίπου, σελίδων του μυθιστορήματος.

Η κοινή γνώμη συνήθως υποτιμά τα έργα της λογοτεχνίας του φανταστικού ως δευτεροκλασάτα. Ως προς αυτό, μερίδιο της ευθύνης φέρει και η ίδια η λογοτεχνία του φανταστικού. Οι συγγραφείς του είδους συχνά δυσκολεύονται να μιλήσουν, με κομψό τρόπο, για τις ιδιαιτερότητες του κόσμου που έχουν πλάσσει, και αναλώνονται σε χαοτικές περιγραφές τόπων, φυλών, χαρακτήρων και ούτω καθεξής. Αντιθέτως, ο Τζέιμς ποτέ δεν παραθέτει απλώς πληροφορίες για τον κόσμο που έχει δημιουργήσει, μα επιλέγει να τις αναδείξει οργανικά, καθώς εκτυλίσσεται η κεντρική πλοκή του. Αντί να περιγράψει συνολικά τον κόσμο του, αντί να φωτίσει όλο το δωμάτιο μεμιάς, προχωρά με έναν φακό στο σκοτάδι, φωτίζει όσα στοιχεία είναι πράγματι σημαντικά για την εξέλιξη της ιστορίας του. Όταν εντέλει σβήσει τον φακό του, ο αναγνώστης μπορεί να περιηγηθεί μόνος του, εφόσον πλέον γνωρίζει όλες τις γωνιές του δωματίου.

Η επικείμενη συνέχεια του Μαύρου πάνθηρα, το δεύτερο μέρος της τριλογίας του Μάρλον Τζέιμς, θα παρουσιάσει την ίδια ιστορία, ειπωμένη από διαφορετική οπτική. Με αυτή τη φιλόδοξη κίνηση, ο Τζέιμς στοχεύει να καλύψει τα κενά της αφήγησης του Ιχνηλάτη και να εμπλουτίσει περαιτέρω τον σκληρό, μα όμορφο φανταστικό του κόσμο.

Απόσπασμα από το βιβλίο:

«Σ’ αυτά τα μέρη οι άνθρωποι δεν συναλλάσσονται με χρήματα ούτε ανταλλάσουν αγαθά. Ανταλλάσουν μόνο ψέματα». Αυτό το είπε κοιτώντας με κατάματα.

«Ή σου λένε μόνο όσα πιστεύουν ότι πρέπει να γνωρίζεις», του είπα.

politeia link more

 

 

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Τα μάτια τους κοιτούσαν τον θεό» της Ζόρα Νιλ Χέρστον (κριτική) – Ένα «τραγουδιστό» μυθιστόρημα για την ιστορία της μαύρης κοινότητας

«Τα μάτια τους κοιτούσαν τον θεό» της Ζόρα Νιλ Χέρστον (κριτική) – Ένα «τραγουδιστό» μυθιστόρημα για την ιστορία της μαύρης κοινότητας

Για το μυθιστόρημα της Ζόρα Νιλ Χέρστον [Zora Neale Hurston] «Τα μάτια τους κοιτούσαν τον θεό» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά, εκδ. Αίολος). Κεντρική εικόνα: © Jessica Felicio (Unsplash).

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Εμφα...

«Το τενεκεδένιο ταμπούρλο» του Γκύντερ Γκρας (κριτική) – Ο ναζισμός και ο νάνος

«Το τενεκεδένιο ταμπούρλο» του Γκύντερ Γκρας (κριτική) – Ο ναζισμός και ο νάνος

Για το μυθιστόρημα του Γκύντερ Γκρας [Günter Grass 1927-2015] «Το τενεκεδένιο ταμπούρλο» [μτφρ. Τούλα Σιέτη, εκδ. Πατάκη].

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Οι «κακές» γλώσσες λένε ότι ο Γερμανός συγγραφέας πήρε το Βραβείο Νόμπελ το 1999 μόνο και μ...

«Β.» του Στηβ Σεμ-Σάντμπεργκ (κριτική) – Η προέλευση του κακού

«Β.» του Στηβ Σεμ-Σάντμπεργκ (κριτική) – Η προέλευση του κακού

Για το μυθιστόρημα του Στηβ Σεμ-Σάντμπεργκ (Steve Sem-Sandberg) «Β.» (μτφρ. Γιώργος Μαθόπουλος, εκδ. Αλεξάνδρεια). Στην κεντρική εικόνα, σκηνή από τη βασισμένη στο θεατρικό έργο του Γκέοργκ Μπύχνερ ταινία «Woyzeck» (1979).

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«2071» του Ντάνκαν ΜακΜίλλαν, σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη, στο θέατρο Σταθμός (κριτική) – Κάνοντας τα μηνύματα του πλανήτη προσωπική υπόθεση

«2071» του Ντάνκαν ΜακΜίλλαν, σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη, στο θέατρο Σταθμός (κριτική) – Κάνοντας τα μηνύματα του πλανήτη προσωπική υπόθεση

Το «2071» του Ντάνκαν ΜακΜίλλαν [Duncan Macmillan] παρουσιάζεται στο θέατρο Σταθμός σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη. Φωτογραφίες: © Σπύρος Περδίου.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Το 2071, η σημαντική διάλεξη του...

«Elon Musk: Η επίσημη βιογραφία» του Γουόλτερ Άιζακσον (κριτική) – Μια αμφιλεγόμενη φυσιογνωμία

«Elon Musk: Η επίσημη βιογραφία» του Γουόλτερ Άιζακσον (κριτική) – Μια αμφιλεγόμενη φυσιογνωμία

Για το βιβλίο του Γουόλτερ Άιζακσον [Walter Isaacson] «Elon Musk: Η επίσημη βιογραφία» (μτφρ. Γιώργος Μαραγκός, εκδ. Κλειδάριθμος).

Γράφει ο  Διονύσης Μαρίνος

Πριν από λίγες ημέρες ο ...

Το ζοφερό «Σπίτι» του Δημήτρη Καραντζά, στη Στέγη (κριτική)

Το ζοφερό «Σπίτι» του Δημήτρη Καραντζά, στη Στέγη (κριτική)

Ο Δημήτρης Καραντζάς σε συνεργασία με την Γκέλυ Καλαμπάκα, έγραψε και σκηνοθέτησε «Το Σπίτι», την πρώτη του παράσταση έπειτα από δώδεκα χρόνια, ύστερα από ανάθεση της Στέγης για τη δημιουργία ενός πρωτότυπου έργου. «Το Σπίτι» παρουσιάζεται στη Μικρή Σκηνή της Στέγης Τετάρτη - Κυριακή μέχρι και τις 19 Νοεμβρίου. Φωτο...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ο μάγος» του Κολμ Τόιμπιν (προδημοσίευση)

«Ο μάγος» του Κολμ Τόιμπιν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευσητο από το μυθιστόρημα του Κολμ Τόιμπιν [Colm Tóibín] «Ο μάγος» (μτφρ. Αθηνά Δημητριάδου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 9 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Ίκαρος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Λίμπεκ, 1892

Η ορχήστρα έπαιζε το Πρ...

«Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα» του Σον Μπίθελ (προδημοσίευση)

«Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα» του Σον Μπίθελ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Σον Μπίθελ [Shaun Bythell] «Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα» (μτφρ. Μαριάννα Καλέμη) το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 18 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Key Books.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Τύπος τρία

ΕΙΔΟΣ: PARENTE...

«Οδός Ευτυχίδου» της Χρύσας Φάντη (προδημοσίευση)

«Οδός Ευτυχίδου» της Χρύσας Φάντη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Χρύσας Φάντη «Οδός Ευτυχίδου», το οποίο κυκλοφορεί τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Σμίλη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Πέτρο;»
«Εμένα φωνάζεις, γιαγιά;»
«Εσένα, γιε μου. Πάμε να δούμε τη θ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Τέσσερα πρόσφατα αστυνομικά μυθιστορήματα ανανεώνουν τις γνωστές υποκατηγορίες της αστυνομικής λογοτεχνίας. «Η σκοτεινή μούσα» του Άρμιν Έρι, «Ο κώδικας του θησαυρού» της Τζάνις Χάλετ, «Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν και «Η στρατηγική του πεκινουά» του Αλέξις Ραβέλο.

Γράφει η Χίλ...

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

22 Σεπτεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ. Επιμέλεια: Κώστας Αγορα

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ