athemites filodoksies

Για τη συλλογή διηγημάτων του Fernanto Sorrentino «Αθέμιτες φιλοδοξίες – και άλλα διηγήματα» (μτφρ. Λευτέρης Μακεδόνας, εκδ. Βακχικόν). Σε κάθε διήγημα περιμένει τον αναγνώστη μια έκπληξη, μια πρωτότυπη ιδέα, μια σύλληψη εντελώς ξεχωριστή, μια απρόσμενη εξέλιξη των γεγονότων. Κεντρική εικόνα: Φιγούρα από βιβλίο κατασκευών DIY ζωγραφικής για παιδιά, με αριθμημένο καμβά.

Της Χριστίνας Μουκούλη

Για ποιον λόγο γράφει κάποιος ένα διήγημα, ένα μυθιστόρημα, ένα λογοτεχνικό κείμενο γενικότερα; Ίσως για να περιγράψει μια ξεχωριστή εμπειρία, ένα γεγονός που του προκάλεσε έντονα συναισθήματα. Ίσως πάλι για να θίξει κάποιο κοινωνικό ζήτημα, να προβληματίσει, να θέσει ερωτήματα και να αναζητήσει λύσεις. Ενδεχομένως για να διατυπώσει τις φιλοσοφικές του θεωρίες και τις υπαρξιακές του αναζητήσεις. Για να προβάλλει μια άποψη, να στείλει ένα μήνυμα ή για να αφυπνίσει συνειδήσεις. Αν προσπαθήσει κανείς να αποδώσει στον Φερνάντο Σορεντίνο κάποια από τα παραπάνω κίνητρα συγγραφής, θα έχει να αντιμετωπίσει την έντονη αντίδρασή του. Σύμφωνα με δική του δήλωση, που βρίσκεται και στον πρόλογο της συλλογής, έγραψε τα διηγήματα αυτά «παρακινημένος από το μοναδικό λογοτεχνικό κίνητρο που έχει: την ευχαρίστησή του να τα γράφει». Απολαμβάνει τη διαδικασία της γραφής, του αρέσει να αφηγείται ιστορίες που έχουν ως θέμα τους περίεργες και ασυνήθιστες καταστάσεις.

Κι αυτό είναι κάτι που το διαπιστώνει κανείς ξεκινώντας την ανάγνωση των διηγημάτων του. Η συλλογή αποτελείται από είκοσι πέντε διηγήματα, τα οποία επελέγησαν με βάση την έκτασή τους. Το μεγαλύτερο από αυτά δεν ξεπερνά τις 2.000 λέξεις και έχουν γραφτεί σε διάφορες χρονικές στιγμές από το 1969 που ο συγγραφέας δημοσίευσε το πρώτο του κείμενο, έως και σήμερα.

Πρωτότυποι τίτλοι, ευρηματικές ιστορίες

Σε κάθε διήγημα περιμένει τον αναγνώστη μια έκπληξη, μια πρωτότυπη ιδέα, μια σύλληψη εντελώς ξεχωριστή, μια απρόσμενη εξέλιξη των γεγονότων. Οι απροσδόκητες ενέργειες των ηρώων μα και οι ασυνήθιστοι προβληματισμοί τους, μας εισάγουν σε ένα κλίμα ιδιόμορφο, παράξενο, μυστήριο, ενίοτε εφιαλτικό, όπου το πραγματικό μπερδεύεται με το φανταστικό. Στον λογοτεχνικό καμβά του Σορεντίνο όλα είναι δυνατόν να συμβούν. Ακολουθώντας την τακτική των παιδιών που προσπαθούν να ανακαλύψουν τον εαυτό τους και τον κόσμο, ο συγγραφέας διατυπώνει απορίες για κάθε τι που βλέπει γύρω του. Παρατηρώντας εξονυχιστικά τις πράξεις των άλλων μα και τις δικές του, ψάχνει εξηγήσεις. Στο «Μια περίπτωση αποστασίας» αναρωτιέται αν είναι ουτοπικό να ζει κανείς σύμφωνα με τις αρχές και τις αξίες που πρεσβεύει. Συγκεκριμένα, κάποιος που δηλώνει ως βασική αρχή του την αμεροληψία, αναγκάζεται από τις συνθήκες να καταπατά την αμεροληψία του, και να επιλέγει π.χ. τη χρήση συγκεκριμένων μερών του σώματός του ή αντικειμένων του χώρου εις βάρος των υπολοίπων. Στον «Προβοκάτορα» διαπιστώνει ότι δεν χρειάζεται ιδιαίτερη προσπάθεια για να κάνουμε κάποιον να θυμώσει και να χάσει την αυτοκυριαρχία του, ακόμα κι αν αυτός ανήκει στους καθώς πρέπει, καλλιεργημένους ανθρώπους. Στο διήγημα που δίνει και τον τίτλο στη συλλογή, διερευνά την πιθανότητα να πραγματοποιηθούν οι αθέμιτες φιλοδοξίες κάποιου, και δη των κατσαρίδων που φιλοδοξούν να γίνουν ρινόκεροι. Στο «Επιστροφή στις ρίζες» ο ήρωας, ενώ υποτίθεται ότι θέλει να μειώσει την ανάγκη του καταναλωτισμού, φτάνει να αγοράζει πολύ περισσότερα πράγματα από όσα χρειάζεται, συνεχίζοντας όμως να ζει με την αυταπάτη του ολιγαρκούς.

Οι απροσδόκητες ενέργειες των ηρώων μα και οι ασυνήθιστοι προβληματισμοί τους, μας εισάγουν σε ένα κλίμα ιδιόμορφο, παράξενο, μυστήριο, ενίοτε εφιαλτικό, όπου το πραγματικό μπερδεύεται με το φανταστικό. Στον λογοτεχνικό καμβά του Σορεντίνο όλα είναι δυνατόν να συμβούν.

Άνθρωποι και ζώα

Τα ζώα είναι πρωταγωνιστές σε πολλά από τα διηγήματα της συλλογής. Στο «Πνεύμα της άμιλλας» οι ένοικοι μιας πολυκατοικίας ανταγωνίζονται για το ποιος θα έχει το μεγαλύτερο κατοικίδιο, έτσι που τα ζώα καταλαμβάνουν στο τέλος την πολυκατοικία και ο αφηγητής αυτοεξορίζεται στην ταράτσα για να επιβιώσει. Στον «Μάγο», ο Μάγος που προσκαλείται στα γενέθλια ενός μικρού παιδιού μεταμορφώνει σε ζώα την οικογένεια και όλους τους καλεσμένους και το παιδί που γιορτάζει μένει μόνο. Στο «Ουσία και ιδιότητα», μια κρεατοελιά στο δάχτυλο του ήρωα μεγαλώνει και γίνεται ένας ελέφαντας που σέρνει τον μικροσκοπικό πλέον ήρωα στην άκρη της ουράς του. Στο «Πώς να προστατευτεί κανείς από τους σκορπιούς», οι σκορπιοί κάνουν τη ζωή του αφηγητή έναν μόνιμο αγώνα επιβίωσης, στη «Λιμνοθάλασσα του Κουμπέγι», οι κροκόδειλοι χορεύουν παρέα με τους ανθρώπους. Στο «Διαιτολόγιο των αλόγων», ο συγγραφέας αναπτύσσει επιχειρήματα σύμφωνα με τα οποία το γεγονός ότι κάποια ζώα είναι σαρκοφάγα και άλλα όχι οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στις ενέργειες των ανθρώπων, καθώς η αρχική τάση των αλόγων ήταν να τρώνε κρέας, ενώ οι τίγρεις και τα λιοντάρια κάποτε ήταν ζώα φυτοφάγα.

Η μοναξιά

Στο «Κουνέλι της Οσουάια», η συγκεκριμένη ράτσα κουνελιών είναι υπό εξαφάνιση. Ένας επιστήμονας με ειδίκευση στη Ζωολογία ανακαλύπτει ένα τελευταίο δείγμα αυτού του κουνελιού και το έχει στο σπίτι του. Παρά τη φροντίδα που του παρέχει και τη φιλική σχέση που αναπτύσσουν, το κουνέλι διαρκώς αναρωτιέται αν αξίζει να ζει κανείς ολομόναχος στον κόσμο, χωρίς δηλαδή κάποιον άλλο του είδους του. Στο «Ένας κάποιος τρόπος ζωής» ο ήρωας κλειδώνεται στο σπίτι του και δεν μπορεί να βγει καθώς το κλειδί του σπάει μέσα στην κλειδαριά. Κανείς κλειδαράς δεν αναλαμβάνει να τον βοηθήσει, καθώς εκείνος αδυνατεί να προπληρώσει την εργασία του. Κανείς φίλος ή γνωστός δεν είναι διαθέσιμος για βοήθεια. Το ίδιο αβοήθητος μένει και ο ήρωας στο «Ανυπόστατοι φόβοι», αφού κανείς δεν μπορεί να τον απαλλάξει από τη δηλητηριώδη αράχνη που σκαρφάλωσε στον μηρό του.

Οι μοναχικοί ήρωες των διηγημάτων του Σορεντίνο έχουν να αντιμετωπίσουν πραγματικούς ή φανταστικούς κινδύνους, παλεύουν με τα φαντάσματα του μυαλού τους και με τη ζοφερή πραγματικότητα της ζωής τους, ζουν μόνοι, απομονωμένοι και αποδεχόμενοι συνήθως την πραγματικότητα αυτή. Και την αποδέχονται σε τέτοιο σημείο, που δεν μπορούν πια να λειτουργήσουν διαφορετικά. Αυτή γίνεται η δεύτερη φύση τους.

sorrentino borjes
Ο Φερνάντο Σορεντίνο γεννήθηκε το 1942 στο Μπουένος Άιρες. Είναι καθηγητής Γλώσσας και Λογοτεχνίας και ένας από τους εκπροσώπους της λογοτεχνίας του φανταστικού και του παράλογου στην Αργεντινή. Έχει δημοσιεύσει εκατόν είκοσι ιστορίες, πολλές από τις οποίες έχουν μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες. Επίσης, έχει δημοσιεύσει δύο τόμους συνεντεύξεων: Επτά συνομιλίες με τον Χόρχε Λουί Μπόρχες (1974) και Επτά συνομιλίες με τον Αντόλφο Μπιόυ Κασάρες (1992). Στην κεντρική φωτογραφία ο Σορεντίνο και ο Μπόρχες βρίσκονται στα γυρίσματα της ταινίας «Εισβολή», σε σενάριο του Μπόρχες και σκηνοθεσία του Ούγο Σαντιάγο. 

 

Ο συγγραφέας αποστασιοποιείται και αντιμετωπίζει τους ήρωές του με μια παιγνιώδη διάθεση. Διακωμωδεί την κατάσταση στην οποία περιέρχονται, όσο σοβαρή κι αν δείχνει. Άλλοτε με χιούμορ, συχνά με λεπτή ειρωνεία και ενίοτε με καυστική διάθεση που καταλήγει στον σαρκασμό, τονίζει το πόσο απάνθρωπα μπορεί να συμπεριφερθεί κάποιος, είτε απέναντι σε άλλους ανθρώπους είτε απέναντι στα ζώα. Μέσα από τις μικρές, σε μορφή παραμυθιού, καλογραμμένες και ιδιαίτερα ευχάριστες στην ανάγνωση ιστορίες του, ανατέμνει την ανθρώπινη φύση, προβάλλοντας, χωρίς ίχνος διδακτισμού, μερικά από τα αρνητικά της χαρακτηριστικά, τα οποία αν και θεωρητικώς κατακριτέα, είναι υπαρκτά και αναπόσπαστα δεμένα μαζί της.

Μέσα από τις μικρές, σε μορφή παραμυθιού, καλογραμμένες και ιδιαίτερα ευχάριστες στην ανάγνωση ιστορίες του, ανατέμνει την ανθρώπινη φύση, προβάλλοντας, χωρίς ίχνος διδακτισμού, μερικά από τα αρνητικά της χαρακτηριστικά, τα οποία αν και θεωρητικώς κατακριτέα, είναι υπαρκτά και αναπόσπαστα δεμένα μαζί της.

Η μεγαλομανία, ο ανταγωνισμός, η τάση να νομίζουμε ότι είμαστε και να θέλουμε να δείχνουμε καλύτεροι από τους άλλους, η ματαιοδοξία, η αδράνεια, ο παραλογισμός της συσσώρευσης άχρηστων υλικών αγαθών, η υπερβολικά μεγάλη παρέμβαση στη φύση με τις καταστροφικές συνέπειες που τη συνοδεύουν, ο ατομισμός που καταργεί κάθε έννοια συλλογικότητας και αλληλεγγύης, η ανοησία του ανθρώπου, που τον οδήγησε στο να χάσει την ουσία της ύπαρξής του, το πόσο τρομακτικά επικίνδυνος μπορεί να γίνει ο καθένας, ακόμα και κάποιος που δείχνει εντελώς αδύναμος και ασήμαντος, η μοχθηρία, η εχθρότητα και η παράλογη κακία με τις οποίες αναπόφευκτα θα έρθει κανείς αντιμέτωπος, η απομόνωση και η αδυναμία επικοινωνίας, που καθιστούν αδύνατη τη συμπόρευση για την επίλυση προβλημάτων, το παράλογο της ιδέας να προσπαθεί κανείς να υπερβεί τη φύση και τις δυνατότητές του.

Η συλλογή συνοδεύεται από εκτενές επίμετρο του μεταφραστή, στο οποίο επιχειρείται μια προσέγγιση στο έργο του Σορεντίνο και πραγματοποιείται διεξοδική ανάλυση των διηγημάτων. Μερικά από αυτά είχαν δημοσιευτεί κατά καιρούς μεμονωμένα σε διάφορα ελληνικά περιοδικά.

* Η ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΜΟΥΚΟΥΛΗ είναι εκπαιδευτικός. 


sorentino covΑθέμιτες Φιλοδοξίες
ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ
ΦΕΡΝΑΝΤΟ ΣΟΡΕΝΤΙΝΟ
Μτφρ. ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΑΣ
ΒΑΚΧΙΚΟΝ 2021
Σελ. 150, τιμή εκδότη €12,72

 

 

 


Απόσπασμα από το βιβλίο

«Δυστυχώς, ο Πιτσιρίλι, εδώ και βδομάδες πνέει τα λοίσθια. Υποφέραμε πολύ όταν αρρώστησε. Αμέσως καταλάβαμε ότι ήταν άσχημα. Πώς να τον θεραπεύσουμε; Ποιος θα τολμούσε να εμπιστευθεί στην κρίση ενός γιατρού το κορμάκι αυτής της ύπαρξης που ακούει στο όνομα Πιτσιρίλι; Τι είδους εξηγήσεις θα δίναμε; Πώς να εξηγήσεις το ανεξήγητο, πώς να μιλήσεις για κάτι για το οποίο έχουμε πλήρη άγνοια;
Ναι, ο Πιτσιρίλι μάς φεύγει. Κι εμείς, παθητικά, θα τον αφήσουμε να πεθάνει. Ήδη, με προβληματίζει τι θα κάνουμε με το σχεδόν άυλο πτώμα του. Αλλά ακόμη πιο πολύ, απείρως περισσότερο, με στενοχωρεί που δεν μπόρεσα να ξεδιαλύνω ένα μυστικό, το οποίο κρατούσα μέσα στα χέρια μου και το οποίο, χωρίς εγώ να μπορώ να κάνω κάτι για να το αποφύγω, πρόκειται να μου διαφύγει μια για πάντα».

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Αλήτες!» της Ελογκόσα Οσούντε (κριτική) – Ένα πολυαφήγημα του προχωρημένου 21ου αιώνα

«Αλήτες!» της Ελογκόσα Οσούντε (κριτική) – Ένα πολυαφήγημα του προχωρημένου 21ου αιώνα

Για το μυθιστόρημα της Ελογκόσα Οσούντε [Eloghosa Osunde] «Αλήτες!» (μτφρ. Γιώργος -Ίκαρος Μπαμπασάκης, εκδ. Διόπτρα). «Η πόλη στην οποία διαδραματίζεται το μυθιστόρημα, το Λάγος της Νιγηρίας, είναι κυριολεκτικά και πρόδηλα ο πρωταγωνιστής του μυθοπλαστικού σύμπαντος».

Γράφε...

«Το ετήσιο συμπόσιο της συντεχνίας των νεκροθαφτών» του Ματιάς Ενάρ (κριτική)

«Το ετήσιο συμπόσιο της συντεχνίας των νεκροθαφτών» του Ματιάς Ενάρ (κριτική)

Για το μυθιστόρημα του Ματιάς Ενάρ [Mathias Énard] «Το ετήσιο συμπόσιο της συντεχνίας των νεκροθαφτών» (μτφρ. Σοφία Διονυσοπούλου, εκδ. Στερέωμα). Στην κεντρική εικόνα: Λεπτομέρεια από το εξώφυλλο της κροατικής έκδοσης του βιβλίου.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...
«Ελεύθερη» της Λέα Ούπι (κριτική) – Ένα πολιτικό ντοκουμέντο για την Αλβανία του Χότζα

«Ελεύθερη» της Λέα Ούπι (κριτική) – Ένα πολιτικό ντοκουμέντο για την Αλβανία του Χότζα

Για το βιβλίο της Λέα Ούπι [Lea Ypi] «Ελεύθερη: Μεγαλώνοντας στο τέλος της Ιστορίας» (μτφρ. Αντώνης Καλοκύρης, εκδ. Πατάκη). Στην κεντρική εικόνα, η Λέα Ούπι με τη γιαγιά της. 

Γράφει η Λεύκη Σαραντινού

Οι άνθρωποι στι...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Συλλέκτης μανιταριών» του Κώστα Αρκουδέα (προδημοσίευση)

«Συλλέκτης μανιταριών» του Κώστα Αρκουδέα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Κώστα Αρκουδέα «Συλλέκτης μανιταριών», που θα κυκλοφορήσει στις 27 Μαρτίου από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Ο πολιτικάντης ήταν μιμητικό ον. Δανειζόταν συμπεριφορές από τους ανθρώπου...

«Τα θαύματα του κόσμου» του Μιχάλη Μοδινού (προδημοσίευση)

«Τα θαύματα του κόσμου» του Μιχάλη Μοδινού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση ενός διηγήματος από τη συλλογή διηγημάτων του Μιχάλη Μοδινού «Τα θαύματα του κόσμου», που θα κυκλοφορήσει στις 27 Μαρτίου από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

XVI
Η Κοκκινοσκουφίτσα στον Βασιλικό Κήπο ...

«Επιτάφιος Θρήνος- Εννέα παραλλαγές»: Η έκθεση ζωγραφικής του Γιάννη Κονταράτου στην Εθνική Βιβλιοθήκη

«Επιτάφιος Θρήνος- Εννέα παραλλαγές»: Η έκθεση ζωγραφικής του Γιάννη Κονταράτου στην Εθνική Βιβλιοθήκη

Η έκθεση ζωγραφικής του Γιάννη Κονταράτου, «Επιτάφιος Θρήνος- Εννέα παραλλαγές» που παρουσιάζεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος είναι μια σύγχρονη ματιά πάνω στο θέμα της απώλειας και του πένθους. Η έκθεση είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Φίλιππου Τσιμπόγλου (1956-2023).

Επιμέλεια: Book Press ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Συλλέκτης μανιταριών» του Κώστα Αρκουδέα (προδημοσίευση)

«Συλλέκτης μανιταριών» του Κώστα Αρκουδέα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Κώστα Αρκουδέα «Συλλέκτης μανιταριών», που θα κυκλοφορήσει στις 27 Μαρτίου από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Ο πολιτικάντης ήταν μιμητικό ον. Δανειζόταν συμπεριφορές από τους ανθρώπου...

«Τα θαύματα του κόσμου» του Μιχάλη Μοδινού (προδημοσίευση)

«Τα θαύματα του κόσμου» του Μιχάλη Μοδινού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση ενός διηγήματος από τη συλλογή διηγημάτων του Μιχάλη Μοδινού «Τα θαύματα του κόσμου», που θα κυκλοφορήσει στις 27 Μαρτίου από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

XVI
Η Κοκκινοσκουφίτσα στον Βασιλικό Κήπο ...

«Ο άλλος αδερφός» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Ο άλλος αδερφός» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Ο άλλος αδερφός», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 22 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τύµµα τύµµατι τεῖσαι»
...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Σε ανάρτησή του στο Goodreads, με αφορμή τα δέκα χρόνια λειτουργίας της ιστοσελίδας, ο Στίβεν Κινγκ ξεχώρισε δέκα αγαπημένα του βιβλία. Τα έργα του συγγραφέα κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος.

Επιμέλεια: Book Press

...
Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Σήμερα, 24 Φεβρουαρίου 2023, συμπληρώνεται ένας χρόνος από την έναρξη του πολέμου που διεξάγει η Ρωσία στην Ουκρανία. Η ελληνική βιβλιογραφία αναπόφευκτα εμπλουτίστηκε από μελέτες και συλλογικούς τόμους, βιβλία στα οποία οι συγγραφείς των κειμένων επιχειρούν να δώσουν απαντήσεις και ερμηνείες σε γεγονότα και εξελίξε...

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Η Αμερικανίδα πεζογράφος Κάρσον ΜακΚάλερς [Carson McCullers] είναι μία από τις σημαντικότερες εκπροσώπους του λογοτεχνικού «southern gothic». Τα μυθιστορήματά της εκτυλίσσονται στον αμερικανικό Νότο και παρουσιάζουν μοναχικούς, εκκεντρικούς χαρακτήρες που πασχίζουν να συνυπάρξουν με τους υπόλοιπους ανθρώπους.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ