baladeur

Για το μυθιστόρημα «Το μαγικό βουνό» του Τόμας Μαν (μτφρ. Θόδωρος Παρασκευόπουλος, εκδ. Μεταίχμιο)

Του Γιώργου Σιακαντάρη

Το Μαγικό βουνό είχα τη μεγάλη τύχη να το διαβάσω μόλις τελείωσα το Λύκειο, ενώ ταυτόχρονα ξεκινούσα να γνωρίζω το έργο των φιλοσόφων του Διαφωτισμού. Για μένα όμως τότε την επαγγελία της προόδου εξέφραζε η δικτατορία του προλεταριάτου και όχι ο Διαφωτισμός. Στο παρουσιαζόμενο βιβλίο αυτή την επαγγελία την εκπροσωπεί ένας ιησουίτης εβραϊκής καταγωγής, ένας εκπρόσωπος του δαιμονικού στοιχείου, ένας εχθρός του χρήματος και του εμπορίου, ο Λέον Νάφτα. Για τον Νάφτα η θεοδικία ανάγεται στο ότι το καλό του Θεού δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς το κακό του δαίμονα. Θεός και δαίμονας, αν δεν είναι το ίδιο, είναι τουλάχιστον μαζί. Από την άλλη στέκεται ο Ιταλός συγγραφέας και ουμανιστής Σετεμπρίνι, ο οποίος εκφράζει τη λογοκεντρική αρχή του Διαφωτισμού. Ναι, εδώ έχουμε τους εκπροσώπους της αιώνιας σύγκρουσης ανάμεσα στη γερμανική κουλτούρα και τον γαλλικό πολιτισμό. Αλλά αυτό είναι μόνο η μία όψη του βιβλίου.

to magiko bouno metaixmioΠροσπαθούσα τότε να ξεφύγω από τον μαρξισμό των σοβιετικών εγχειριδίων και έβλεπα με κάπως καλύτερο μάτι τον Διαφωτισμό, παρόλο που για μένα παρέμενε η θεωρία του αστισμού. Του οποίου και τώρα πιστεύω πως είναι, μόνο που τώρα αυτό αποτελεί θετικό στοιχείο, ενώ τότε ήταν ένα βήμα πίσω από την «πλέρια» δημοκρατία της δικτατορίας του προλεταριάτου. Δεν κρύβω ότι το Μαγικό βουνό με μπέρδεψε. Ένας ιησουίτης κομμουνιστής; Αλλά ταυτόχρονα με σημάδεψε και με σημαδεύει ακόμη και τώρα ως το βιβλίο που καθόρισε όχι τη σκέψη μου, αλλά ως το βιβλίο που καθόρισε τον τρόπο με τον οποίο έπρεπε να μεθοδεύσω και να οργανώσω τη σκέψη μου. Δεν το μετάνιωσα ποτέ. Και σήμερα, αν γινόμουν πάλι 18 ετών, πάλι από αυτό το βιβλίο θα άρχιζα.

Θα μπορούσε να θεωρηθεί το Μαγικό βουνό ως μυθιστόρημα χωρίς μύθο και ιστορία; Ένας φέρελπις αστός, τελειόφοιτος μηχανικός ναυπηγός, αποφασίζει να επισκεφθεί τον άρρωστο από μια μορφή φυματίωσης εξάδελφό του, τον στρατιωτικό Γιοάχιμ Τσίμσεν, στο ελβετικό σανατόριο Μπέργκχοφ στο Νταβός. Η επίσκεψη θα ήταν τριών εβδομάδων. Εκεί ανακαλύπτει ότι πάσχει και αυτός από την ίδια ασθένεια και παραμένει επτά χρόνια, μέχρι να επιστρέψει στα «πεδινά» με την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Φαίνεται εκεί να συμβαίνουν λίγα πράγματα. Η μεγάλη μάχη με τον χρόνο, κάποιοι έρωτες, ανικανοποίητοι, κάποιες παρέες που στήνονται πρόχειρα, κάποια κουτσομπολιά, 28 συνταγές για σάλτσα ψαριών, πόρτες που κλείνουν με θόρυβο, χαρτοπαιξίες, πλήξη, ανθρώπινες κακίες, συκοφαντίες κλπ. Δεν είναι έτσι. Βεβαίως ο Μαν βάζει με μαστοριά δυο πολύ διαφορετικούς τύπους να εκφράσουν σε αυτήν του εδώ τη μυθιστορία τη μεγάλη αντίθεση κουλτούρας – πολιτισμού, αλλά και τη διαμάχη χρόνου και χώρου, φύσης και πολιτισμού. Μια αντίθεση που ταλανίζει τη γερμανική ιστορία αλλά και τη γερμανική κοσμοθεώρηση των πραγμάτων.

Ο Μαν βάζει με μαστοριά δυο πολύ διαφορετικούς τύπους να εκφράσουν σε αυτήν του εδώ τη μυθιστορία τη μεγάλη αντίθεση κουλτούρας – πολιτισμού, αλλά και τη διαμάχη χρόνου και χώρου, φύσης και πολιτισμού.

Κάτι όμως δεν μου πήγαινε εδώ. Αν και πολλοί υποστηρίζουν ότι ο Σετεμπρίνι αποτύπωνε πλευρές του ίδιου του συγγραφέα, κάπου διέβλεπα ότι ο Μαν με το υποδόριο χιούμορ του υπέσκαπτε και παρωδούσε τόσο τον Σετεμπρίνι όσο και τον Διαφωτισμό του. Διαβάζοντας πολύ αργότερα τους Στοχασμούς ενός απολιτικού (μτφρ. Μαντώ Πουλή, εκδ. Ίνδικτος), οι οποίοι δημοσιεύονται το 1918, τη χρονιά της γερμανικής συνθηκολόγησης, όσο ακόμα ο Μαν συνεχίζει να γράφει το Μαγικό βουνό, τη συγγραφή του οποίου ξεκίνησε το 1912-13 και ολοκλήρωσε δώδεκα χρόνια αργότερα, το 1924, έκλινα προς την άποψη ότι εδώ, στην περσόνα του Σετεμπρίνι, ο Μαν διακωμωδεί τον εκπρόσωπο της «γαλλικής εκλέπτυνσης» στη Γερμανία και αδελφό του, τον Χάινριχ Μαν, το κατά Τόμας Μαν «πνεύμα της ελπιδοφόρας ηττοπάθειας». Διαβάζοντας πάλι τώρα το Μαγικό βουνό, κλίνω προς την άποψη που υποστηρίζει ότι και οι δύο στοχαστές και ο μαθητής τους, ο Χανς Κάστορπ, παρόλο που υποστηρίζουν τόσο διαφορετικά πράγματα, συνθέτουν μια περσόνα, αυτή του ίδιου του συγγραφέα.

magic mountain film
Το Magic Mountain είναι δραματική ταινία του 1982 σε σκηνοθεσία του Hans W. Geißendörfer με πρωταγωνιστές τους Christoph Eichhorn, Rod Steiger και Marie-France Pisier
 

Ένας τεράστιος συγγραφέας και νομπελίστας (1929), ο οποίος κινείται σε όλα του τα έργα, αλλά ιδιαιτέρως εδώ, μεταξύ ενός ρομαντικού αντικαπιταλισμού και αντιαστισμού και ενός ρομαντικού επαναστατικού αστικού βολονταρισμού. Η αέναη πάλη μεταξύ του νεκρού και του ξανακερδισμένου χρόνου σε φιλοσοφική ενδυμασία. Ο Μαν τάσσεται κατά της προερχόμενης από την επιστήμη αλλοτρίωσης, αλλά συνάμα γνωρίζει πολύ καλά ότι χωρίς την επιστήμη ο ίδιος δεν θα υπήρχε. Δεν είναι τυχαίο που προς το τέλος βάζει τον ήρωά του Χανς Κάστορπ να συμμετέχει σε αυτό που ονομάζει «ύποπτα πράγματα» και συνίσταται σε μια συνεδρία κλήσης των πνευμάτων των νεκρών. Την ώρα λοιπόν που κάνει την εμφάνιση στο σκοτεινό δωμάτιο ο νεκρός ήδη εξάδελφος Γιοάχιμ, ο Κάστορπ ανάβει τα φώτα για να φύγει η «οπτασία». Η επιστημονική πλευρά του μηχανικού Κάστορπ δεν αντέχει τη μυστικιστική του πλευρά. Κατά τον ίδιο τον συγγραφέα, ο Κάστορπ είναι μια «άγραφη σελίδα», ένας μέτριος νεαρός, τον οποίο όμως η διαμάχη μεταξύ Σετεμπρίνι και Νάφτα, η διαμάχη μεταξύ του άρρωστου εκπροσώπου της υγείας και του επίσης άρρωστου εκπροσώπου της ασθένειας, η διαμάχη δυο «παιδαγωγών», μετατρέπει σε ιδιαίτερα αξιόλογο μαθητή και άνθρωπο.

Ο Χανς Κάστορπ αρχικά μοιάζει σαν αυτό τον θεατή αγώνα τένις που είναι υποχρεωμένος, προκειμένου να παρακολουθεί τον αγώνα, να στρέφει το κεφάλι του μια από τη μία πλευρά του γηπέδου και μια από την άλλη. Αλλά τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Ο Μαν γράφει ότι ο Κάστορπ ακούει, αλλά τελικά στρέφει το κεφάλι του σε άλλη κατεύθυνση, τη δική του. Με άλλα λόγια, η διαμάχη των δυο στοχαστών μετατρέπει τον «μέτριο νεαρό» σε αυτόνομη και ανεξάρτητη ατομικότητα. Τον μετατρέπει, σε τελική ανάλυση, όπως θα έλεγε και ένας μαρξιστής, σε αυτόνομο άτομο του κόσμου του Διαφωτισμού.

Η διαμάχη των δυο στοχαστών μετατρέπει τον «μέτριο νεαρό» σε αυτόνομη και ανεξάρτητη ατομικότητα. Τον μετατρέπει, σε τελική ανάλυση, όπως θα έλεγε και ένας μαρξιστής, σε αυτόνομο άτομο του κόσμου του Διαφωτισμού.

Ο Κάστορπ ακούει τα κατά Σετεμπρίνι ζεύγη αρχών που αντιμάχονται για την κυριαρχία στον κόσμο: «η εξουσία και το δίκιο, η τυραννία και η ελευθερία, η δεισιδαιμονία και η γνώση, η αρχή της στασιμότητας και η αρχή της αέναης κίνησης, της προόδου». Οι πρώτες αρχές εκπροσωπούνται από την ασιατική πλευρά (εδώ συμπεριλαμβάνει την Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία και τη Ρωσία, ίσως και τη Γερμανία) και οι δεύτερες αρχές από την Ευρώπη. Για αυτόν όμως τον ουμανιστή ο κόσμος και η πρόοδος δεν είναι μόνο φιλοσοφία. Είναι και λογοτεχνία. Μάλλον ακριβέστερα, λογοτεχνία είναι «η συνένωση του ουμανισμού με την πολιτική». 

Ο «σκοταδιστής» Νάφτα είναι υπέρμαχος μιας «χριστιανικής» δικτατορίας του προλεταριάτου. Αυτός γνωρίζει πολύ καλά εκ των έσω ότι ο χριστιανισμός –και όχι μόνο το Ισλάμ, όπως νομίζουν κάποιοι σημερινοί συγγραφείς– στηρίχθηκε στο ξίφος. Αναφέρει τη ρήση του Γρηγορίου του Μεγάλου, του κατά Νάφτα ιδρυτή του κράτους του Θεού, σύμφωνα με την οποία είναι «καταραμένος ο άνθρωπος που συγκρατεί το ξίφος του από το αίμα». Κατά τον Νάφτα, ο εκπρόσωπος του ξίφους στην εποχή του είναι το προλεταριάτο, το σύγχρονο κίνημα του κομμουνισμού. Κάποιοι διαβάζουν εδώ την αντίληψη για έναν χριστιανικό κομμουνισμό. Αντιθέτως, πιστεύω ότι ο ιησουίτης Νάφτα γνωρίζει, σαν άλλος Νίτσε, ότι ο χριστιανικός Θεός έχει πεθάνει. Για αυτόν χριστιανισμός είναι πλέον ο κομμουνισμός και το προλεταριάτο είναι ο σύγχρονος Χριστός. «Το χρήμα θα γίνει Καίσαρ» και γι' αυτό το «αίτημα της εποχής μας δεν είναι η χειραφέτηση και η ανάπτυξη του εγώ. Αυτό που χρειάζεται, αυτό που απαιτεί, αυτό που θα δημιουργήσει, είναι… ο τρόμος». Ο τρόμος είτε με την εκκλησιαστική του μορφή (χριστιανισμός) είτε με την πολιτική του (κομμουνισμός) είναι αφέντης αυτού του κόσμου. Επίσης για τον Νάφτα αφέντης είναι η αρρώστια που εκλεπτύνει το σώμα, ενώ για τον Σετεμπρίνι η μεγαλύτερη πληγή για τον άνθρωπο είναι η αρρώστια και η φύση της.

Τι επιλέγει ο Κάστορπ; Πρέπει να επιλέξει «ανάμεσα στον ευφραδή ουμανισμό και στην αναλφάβητη βαρβαρότητα»; Όχι, αυτός συμφιλιωτικά επιλέγει να βρίσκεται στην πλευρά του ανθρώπινου. Δεν το λέει όμως σε κανέναν «για να μην εκνευρίσει τα δυο πνεύματα». 

mann thomasΑνέφερα παραπάνω ότι δεν συμβαίνουν και πολλά πράγματα στο βιβλίο. Μάλλον το σωστό θα ήταν να πω ότι συμβαίνουν πολλά καθημερινά πράγματα, αλλά η φιλοσοφική χροιά τα κάνει να φαίνονται δευτερεύοντα. Και όμως, ο ανολοκλήρωτος έρωτας του Κάστορπ με την παντρεμένη Ρωσίδα αριστοκράτισσα Κλάβντια Σοσά μάς κρατάει την ανάσα, όχι για το τι πρόκειται να γίνει. Τίποτα δεν θα γίνει, αυτό είναι ξεκάθαρο από την αρχή. Αλλά για τη συζήτηση που κάνει μόνο μία φορά στα γαλλικά, τα οποία δεν γνωρίζει πολύ καλά ο Κάστορπ, θεωρεί όμως πως έτσι θα μπορέσει να εκφράσει με καλύτερο τρόπο, σε μια λιγότερο οικεία του γλώσσα, τα αισθήματά του. Η συζήτησή τους για τον έρωτα αποτελεί κάτι το εκπληκτικό.

Το κεφάλαιο «Το χιόνι» είναι το μόνο στο οποίο φαίνεται να προκαλεί λίγο την αγωνία του αναγνώστη. Εκεί ο Κάστορπ χάνεται στο βουνό εξαιτίας μιας χιονοθύελλας. Απελπισμένος ότι δεν θα επιστρέψει, ακουμπά σε έναν τοίχο μέσα στο πουθενά. Και τότε ονειρεύεται τα πιο τρελά όνειρα που έχω διαβάσει στη λογοτεχνία. Όλο αυτό κρατά λιγότερο από μισή ώρα, αλλά φαίνεται να κρατά μια ζωή. Ο ήρωάς μας ξυπνά, η χιονοθύελλα καταλαγιάζει και επιστρέφει στο σανατόριο.

Συγκλονιστικό είναι και το κεφάλαιο «Ο χορός των νεκρών», όπου τα δυο εξαδέλφια επισκέπτονται το λεγόμενο «νεκροταφείο των νέων».

Παρόλο που ο Νάφτα μπαίνει στο βιβλίο από το μέσο και ύστερα, φαίνεται οι διάλογοί του με τον Σετεμπρίνι να επικαθορίζουν τα πάντα. Αν όμως κανείς προσεγγίσει αυτό το βιβλίο έτσι, θα χάσει πολλά από την αξία του. Ίσως φαίνεται ότι όλο το έργο κινείται γύρω από τη μεταξύ τους διαμάχη, αλλά και ο προαναφερθείς Πέπερκορν, ο αυλικός σύμβουλος και επικεφαλής του σανατορίου Μπέρενς, και ο δόκτωρ Κροκόφσκι που κάνει διαλέξεις για τον έρωτα και την ασθένεια, δραστηριότητα η οποία στο διαφημιστικό φυλλάδιο του σανατορίου επισημαίνεται ως «ψυχικός διαμελισμός των ασθενών», είναι πολύ δυνατές προσωπικότητες.

Δεν γνώριζα την προτροπή του Τόμας Μαν να διαβάσουμε δύο φορές αυτό το έργο. Προτροπή που υπάρχει στην παρούσα έκδοση (που πάντως κρατάει τη μετάφραση της πρώτης, στον Εξάντα) και αφορά άρθρο του με τίτλο «Πώς γράφτηκε το Μαγικό βουνό». Ο Μαν υποστηρίζει ότι «ο τρόπος με τον οποίο έχει συντεθεί το βιβλίο έχει ως αποτέλεσμα η απόλαυση του αναγνώστη από τη δεύτερη ανάγνωση να είναι βαθύτερη. Ακριβώς όπως και στη μουσική χρειάζεται κανείς να γνωρίζει ένα κομμάτι για να το ευχαριστηθεί όπως πρέπει».

Πραγματικά, στη δεύτερη ανάγνωσή μου αυτού του βιβλίου, τριάντα χρόνια μετά την πρώτη, ήταν σαν να άκουγα όλες τις Συμφωνίες του Μπετόβεν πάνω σε ένα Μαγικό Βουνό.

Το Μαγικό βουνό είναι κατά τον Μαν «σαν μια συμφωνία, ένα έργο αντίστιξης, ένα θεματικό οικοδόμημα∙ η ιδέα του μουσικού μοτίβου παίζει σημαντικότατο ρόλο σε αυτό». Πόσο δίκιο έχει! Πραγματικά, στη δεύτερη ανάγνωσή μου αυτού του βιβλίου, τριάντα χρόνια μετά την πρώτη, ήταν σαν να άκουγα όλες τις Συμφωνίες του Μπετόβεν πάνω σε ένα Μαγικό Βουνό. Αισθητική και φιλοσοφική απόλαυση. Μια μουσική σύνδεση του απαυγάσματος της φιλοσοφικής σύγκρουσης ιδεών. Της μόνης σύγκρουσης η οποία, στον κοινότοπο πολιτικό κόσμο που είμαστε υποχρεωμένοι να ζούμε, αφήνει μια γλυκιά γεύση του μοναδικού κόκκινου που ακόμη ζει, του αίματος της ρέουσας ζωής στον αγώνα της κατά του θανάτου που εκπροσωπούν οι πάσης φύσεως φανατικοί.

Τέλος, φτάνουμε στη μονομαχία των Σετεμπρίνι – Νάφτα και στην αυτοκτονία ενός εκ των δύο. Δεν θα σας αναφέρω ποιανού γιατί έτσι θα σας πω και ποιανού τις ιδέες επέλεξε ο Κάστορπ, αυτό το κατά Σετεμπρίνι «βασανοπαίδι της ζωής».

Το βιβλίο κλείνει με τον Κάστορπ στα πεδία των μαχών. Κανείς δεν ξέρει αν επέζησε ή όχι. «Τράβα στο καλό – είτε ζήσεις είτε πέσεις» κλείνει το βιβλίο του ο Μαν. Αλλά αυτό που μένει είναι η θέση αυτού του βασανοπαιδιού της ζωής, ότι «είναι ηθικότερο να χάνεσαι και να αυτοκαταστρέφεσαι, παρά να φυλάγεσαι».

Ιδιαίτερα κατατοπιστική η σύντομη εισαγωγή της Τίνας Μανδηλαρά, ενώ ούτως ή άλλως υπήρξε άθλος η φιλοσοφημένη μετάφραση του Θόδωρου Παρασκευόπουλου.

* Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΙΑΚΑΝΤΑΡΗΣ είναι συγγραφέας και δρ Κοινωνιολογίας. Τελευταίο βιβλίο του, η μελέτη «Το πρωτείο της δημοκρατίας - Σοσιαλδημοκρατία μετά τη σοσιαλδημοκρατία» (εκδ. Αλεξάνδρεια).

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Ξανθές ρίζες» της Μπέρναρντιν Εβαρίστο (κριτική) – Μια συναρπαστική αντιστροφή της αποικιοκρατικής Ιστορίας

«Ξανθές ρίζες» της Μπέρναρντιν Εβαρίστο (κριτική) – Μια συναρπαστική αντιστροφή της αποικιοκρατικής Ιστορίας

Για το βιβλίο της Μπέρναρντιν Εβαρίστο [Bernardine Evaristo] «Ξανθές ρίζες» (μτφρ. Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδ. Gutenberg). Κεντρική εικόνα: η συγγραφέας Μπέρναρντιν Εβαρίστο.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Οι Ξανθές ρίζες της β...

«Πάγος» της Άννα Καβάν (κριτική) – Ανώνυμοι ήρωες σε ανώνυμους τόπους

«Πάγος» της Άννα Καβάν (κριτική) – Ανώνυμοι ήρωες σε ανώνυμους τόπους

Για το μυθιστόρημα της Άννα Καβάν [Anna Kavan] «Πάγος» (μτφρ. Λευτέρης Καλοσπύρος, εκδ. Gutenberg). Κεντρική εικόνα: Η Anna Kavan από τον Walker Evans © Metropolitan Museum of Art.

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

...

«Οι Υπνοβάτες» του Χέρμαν Μπροχ (κριτική) – Στα χνάρια ενός κόσμου που χάνεται

«Οι Υπνοβάτες» του Χέρμαν Μπροχ (κριτική) – Στα χνάρια ενός κόσμου που χάνεται

Για την τριλογία «Οι Υπνοβάτες» του Χέρμαν Μπροχ [Hermann Broch] (μτφρ. Σοφία Αυγερινού, εκδ. Έρμα). Στην κεντρική εικόνα, ο συγγραφέας Χέρμαν Μπροχ.

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

Εάν δεχτούμε ότι είμαστε περιφερόμενες σκιές ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Ημερίδα για την «Κασέτα» της Λούλας Αναγνωστάκη, στα Χανιά

Ημερίδα για την «Κασέτα» της Λούλας Αναγνωστάκη, στα Χανιά

Ο Πανελλήνιος Όμιλος Φίλων του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη διοργανώνει στις 27 Μαρτίου 2023 στο θέατρο ΚΥΔΩΝΙΑ στα Χανιά, ημερίδα με θέμα: Νοούμενα και υπονοούμενα στο θεατρικό έργο «Η Κασέτα» της Λούλας Αναγνωστάκη. Στην κεντρική εικόνα, φωτογραφία της Λούλας Αναγνωστάκη από τον Σπύρο Στάβερη.

...
«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα [Abdulrazak Gurnah] «Παράδεισος» (μτφρ. Κατερίνα Σχινά), το οποίο θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Πρώτα το αγόρι. Το λέγανε Γ...

Συζήτηση για τον πόλεμο στην Ουκρανία – Με αφορμή το βιβλίο «Μια σύντομη ιστορία της Ρωσίας» του Rodric Braithwaite

Συζήτηση για τον πόλεμο στην Ουκρανία – Με αφορμή το βιβλίο «Μια σύντομη ιστορία της Ρωσίας» του Rodric Braithwaite

Οι εκδόσεις Ψυχογιός διοργανώνουν συζήτηση για τον πόλεμο στην Ουκρανία, με αφορμή το βιβλίο του Rodric Braithwaite «Μια Σύντομη Ιστορία της Ρωσίας», απόψε, Πέμπτη 23 Μαρτίου, στο βιβλιοπωλείο LIBER.

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα [Abdulrazak Gurnah] «Παράδεισος» (μτφρ. Κατερίνα Σχινά), το οποίο θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Πρώτα το αγόρι. Το λέγανε Γ...

«Σε πρώτο ενικό» του Χαρούκι Μουρακάμι (προδημοσίευση)

«Σε πρώτο ενικό» του Χαρούκι Μουρακάμι (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση μέρους διηγήματος από τη συλλογή διηγημάτων του Χαρούκι Μουρακάμι [Haruki Murakami] «Σε πρώτο ενικό» (μτφρ. Βασίλης Κιμούλης), η οποία θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

With the ...

«Η νοσταλγία κι εγώ» της Μάρως Βαμβουνάκη (προδημοσίευση)

«Η νοσταλγία κι εγώ» της Μάρως Βαμβουνάκη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Μάρως Βαμβουνάκη «Η νοσταλγία κι εγώ», που θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαρτίου από τις εκδόσεις Αρμός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

— Αναρωτιέμαι τι νοσταλγείς;
— …
— Νοσταλγείς κάτι που συνέβη ή κάτι πο...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Σε ανάρτησή του στο Goodreads, με αφορμή τα δέκα χρόνια λειτουργίας της ιστοσελίδας, ο Στίβεν Κινγκ ξεχώρισε δέκα αγαπημένα του βιβλία. Τα έργα του συγγραφέα κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος.

Επιμέλεια: Book Press

...
Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Σήμερα, 24 Φεβρουαρίου 2023, συμπληρώνεται ένας χρόνος από την έναρξη του πολέμου που διεξάγει η Ρωσία στην Ουκρανία. Η ελληνική βιβλιογραφία αναπόφευκτα εμπλουτίστηκε από μελέτες και συλλογικούς τόμους, βιβλία στα οποία οι συγγραφείς των κειμένων επιχειρούν να δώσουν απαντήσεις και ερμηνείες σε γεγονότα και εξελίξε...

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Η Αμερικανίδα πεζογράφος Κάρσον ΜακΚάλερς [Carson McCullers] είναι μία από τις σημαντικότερες εκπροσώπους του λογοτεχνικού «southern gothic». Τα μυθιστορήματά της εκτυλίσσονται στον αμερικανικό Νότο και παρουσιάζουν μοναχικούς, εκκεντρικούς χαρακτήρες που πασχίζουν να συνυπάρξουν με τους υπόλοιπους ανθρώπους.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ